Zarządzanie logistyką Dr Mariusz Maciejczak Łańcuch dostaw Łańcuch logistyczny www.maciejczak.pl
Łańcuch logistyczny a łańcuch dostaw Łańcuch dostaw w odróżnieniu od łańcucha logistycznego dotyczy integracji wychodzącej poza obszar przepływów fizycznych. W łańcuchach dostaw głównym celem jest usprawnienie procesu obsługi klienta, gdzie w łańcuchach logistycznych punkt ciężkości skupia się na efektywności przepływów fizycznych.
Łańcuch logistyczny detal hurt detal supermarkety
Poziom operacyjny działania ania logistyki
Łańcuch logistyczny Rynek dostawców Pośrednicy dostawców Producent Pośrednicy dystrybucji Rynek odbiorców Łańcuch logistyczny zewnętrzny Działalność Działalność produkcyjna produkcyjna (wytwórcza) (wytwórcza) Zaopatrzenie Produkcja elementów Montaż zespołów Montaż wyrobów Sprzedaż (zbyt) Łańcuch logistyczny wewnętrzny Przepływ materiałów Przepływ informacji Przepływ pieniędzy
ETAPY ROZWOJU ZARZĄDZANIA ŁAŃCUCHEM DOSTAW Koncepcje bazowe zarządzania łańcuchem dostaw Analiza systemów Analiza łańcucha wartości Analiza kosztu całkowitego Integracja Zarządzanie procesowe Etap I: dystrybucja fizyczna (logistyczne systemy dystrybucji) Etap II: zintegrowane zarządzanie logistyczne Etap III: zarządzanie łańcuchem dostaw
Etap I: dystrybucja fizyczna (logistyczne systemy dystrybucji) Systemowe zarządzanie sekwencją powiązanych działań: manipulacje materiałami, pakowanie, sterowanie przepływami wyrobów gotowych i poziomem zapasów, magazynowanie, dystrybucja, transport, aby sprawnie dostarczać wyroby gotowe klientom Przyczyny: Rozszerzanie asortymentu produkowanych wyrobów Wzrost stawek przewozowych Wytwarzanie produktów o wyższej wartości Firmy zaczęły dostrzegać zależność między kosztami zapasów a kosztami transportu z systemowego punktu widzenia, czy też z punktu widzenia kosztu całkowitego i zaczęły wprowadzać kierowników ds. dystrybucji fizycznej. Dążyli oni do obniżenia całkowitego kosztu dystrybucji fizycznej przez zarządzanie systemowymi relacjami trade-off (coś, kosztem innego) Np. korzystanie z kosztownego transportu lotniczego umożliwiłoby dokonanie radykalnych oszczędności w zapasach i magazynowaniu przez ograniczenie miejsc składowania. Również, powiązane działalności takich jak gospodarka opakowaniami, manipulacje materiałami oraz obsługa klienta oceniano pod kątem potencjalnych oszczędności.
Etap II: zintegrowane zarządzanie logistyczne Integracja sfery zaopatrzenia i produkcji ze sferą dystrybucji w jeden system logistyczny Korzyści: Możliwość zarządzania całym procesem od materiałów nabywanych, poprzez produkcję w toku do wyrobów gotowych jako jedną całością i zastosowanie podejścia systemowego Efektywniejsze stosowanie takich strategii i metod zarządzania, jak just in time (JIT), lean production (odchudzona produkcja), oraz kompleksowe zarządzanie jakością (TQM)
Etap III: zarządzanie łańcuchem dostaw Rozszerzone podejście do procesów logistycznych uwzględniające wszystkie firmy uczestniczące w dostarczaniu ostatecznemu klientowi właściwego produktu, po właściwym koszcie, we właściwym czasie, we właściwym stanie i we właściwej ilości Koncepcja polegająca na ścisłej współpracy lub aliansach między firmami produkcyjnymi i ich dostawcami, klientami (kanałami dystrybucji) oraz innymi uczestnikami, takimi jak firmy przewozowe, magazyny publiczne (centra logistyczne) i hurtownie Analiza relacji trade off/kosztu całkowitego i analiza łańcucha wartości mogą być wykorzystane w łańcuchu dostaw Cel: realizować optymalną strategię w całym ciągu logistycznym Problemy: jak podejmować decyzje, aby wszyscy uczestnicy łańcucha dostaw byli zadowoleni ze swojej pozycji Np. Zastosowanie ECR (efektywnej obsługi klienta) w przemyśle żywności paczkowanej Zwiększenie szybkości przepływu produktów żywności paczkowanej począwszy od hurtowników, dystrybutorów do ostatecznego klienta Konieczność wyeliminowania praktyk zakupów na zapas stosowanych przez dużych hurtowników i detalistów, którzy przywykli do promocyjnych rabatów cenowych na koniec kwartału, co zwiększało ich marże
Integracja procesów logistycznych w łańcuchach dostaw Poziom integracji procesów logistycznych 0 I II D O S T A W C Y ( I ) ZAOPATRZENIE Zakupy Kontrola materiałów Zarządzanie zaopatrzeniem PRODUKCJA Zarządzanie produkcją Zarządzanie materiałami MaterialsManagement DYSTRYBUCJA Produkcja Sprzedaż Spedycja Zarządzanie dystrybucją Zarządzanie dystrybucją O D B I O R C Y ( I ) III Zarządzanie logistyczne wewnętrzne (InternalLogisticsManagement) IV Zarządzanie logistyczne zewnętrzne (ExternalLogisticsManagement) V Zarządzanie łańcuchem dostaw (SupplyChainManagement)
Integracja procesów logistycznych -poziom 0 IZOLACJA FUNKCJONALNA Przepływ surowców i materiałów (obsługa dostawców) Przepływ półfabrykatów Przepływ towarów (obsługa klientów) ZAOPATRZENIE PRODUKCJA DYSTRYBUCJA Zakupy Kontrola materiałów Produkcja Sprzedaż Spedycja Niezależność poszczególnych działów realizujących własne cele i zadania Brak kompleksowej koordynacji działalności wyróżnionych działów Własna obsługa informatyczna poszczególnych działów (własne bazy danych)
Integracja procesów logistycznych -poziom I INTEGRACJA INTRAFUNKCJONALNA ZAOPATRZENIE PRODUKCJA DYSTRYBUCJA Zakupy Kontrola materiałów Produkcja Sprzedaż Spedycja Zarządzanie zaopatrzeniem PurchasingManagement Zarządzanie produkcją Production Management Zarządzanie dystrybucją Distribution Management Integracja wewnętrzna procesów logistycznych w podsystemach zaopatrzenia, produkcji i dystrybucji (wyspy automatyzacji) Własna obsługa informatyczna wyróżnionych faz przepływu materiałowego
Integracja procesów logistycznych -poziom II INTEGRACJA INTERFUNKCJONALNA 1 ZAOPATRZENIE + PRODUKCJA DYSTRYBUCJA Zarządzanie zaopatrzeniem Zarządzanie produkcją Zarządzanie dystrybucją Zarządzanie materiałami Materials Management Zarządzanie dystrybucją Distribution Management Integracja procesów logistycznych podsystemów zaopatrzenia i produkcji (tradycyjne podsystemy gospodarki materiałowej lub administracji materiałowej) Własna obsługa informatyczna wyróżnionych faz przepływu materiałowego
Integracja procesów logistycznych -poziom III INTEGRACJA INTERFUNKCJONALNA 2 (INTEGRACJA WEWNĘTRZNA) ZAOPATRZENIE + PRODUKCJA + DYSTRYBUCJA Zarządzanie materiałami Zarządzanie dystrybucją Zarządzanie logistyczne wewnętrzne Internal Logistics Management Integracja procesów logistycznych podsystemów gospodarki materiałowej i dystrybucji (integracja wszystkich faz wewnętrznego przepływu materiałowego) Kompleksowa obsługa informatyczna zintegrowanego wewnętrznego łańcucha dostaw
Integracja procesów logistycznych -poziom IV INTEGRACJA ZEWNĘTRZNA 1 (OTOCZENIE LOGISTYCZNE BLIŻSZE) ZAOPATRZENIE + PRODUKCJA + DYSTRYBUCJA Dostawcy I rzędu Zarządzanie logistyczne wewnętrzne Odbiorcy I rzędu Zarządzanie logistyczne zewnętrzne External Logistics Management Integracja procesów logistycznych przedsiębiorstwa z otoczeniem logistycznym bliższym (integracja wewnętrznego przepływu materiałowego z dostawcami i odbiorcami I rzędu) Kompleksowa obsługa informatyczna zintegrowanego zewnętrznego łańcucha dostaw
Integracja procesów logistycznych -poziom V INTEGRACJA ZEWNĘTRZNA 2 (OTOCZENIE LOGISTYCZNE DALSZE) ZAOPATRZENIE + PRODUKCJA + DYSTRYBUCJA Rynek dostawców Pośrednicy dostawców Zarządzanie logistyczne wewnętrzne Pośrednicy odbiorców Rynek odbiorców Zarządzanie łańcuchem dostaw (łańcuchem logistycznym) Supply Chain Management (Logistics Chain Management) Integracja procesów logistycznych przedsiębiorstwa z otoczeniem logistycznym dalszym (integracja wewnętrznego przepływu materiałowego z łańcuchami dostawców i dystrybucji) Kompleksowa obsługa informatyczna pełnego zintegrowanego łańcucha dostaw
Filary integracji procesów logistycznych LOGISTYKA TECHNIKA INFORMATYKA ZARZĄDZANIE INFRASTRUKTURA TECHNICZNA PROCESÓW u u u u transportowa magazynowa manipulacyjna opakowań u u u u INFRASTRUKTURA INFORMATYCZNA PROCESÓW sprzęt oprogramowanie środki orgatechniczne środki komunikacji INFRASTRUKTURA BIZNESOWA PROCESÓW strategie i metody skutecznego i efektywnego zarządzania przepływem materiałowym ZARZĄDZANIE ŁAŃCUCHEM DOSTAW Koncepcja planowania, sterowania i kontroli przepływów materiałowych obejmującego wszystkie fazy tworzenia i dostarczania wartości logistycznych - -od miejsca pozyskania surowców, poprzez produkcję do ostatecznego nabywcy w celu zaoferowania odpowiednich towarów, we właściwej ilości i jakości, we właściwym miejscu i czasie, przy uzasadnionych kosztach, z wykorzystaniem nowoczesnej technologii informacyjnej
Logistyczne systemy informacyjne I Zarządzanie zaopatrzeniem Zarządzanie produkcją Zarządzanie dystrybucją Poziom integracji procesów logistycznych II III IV V SCS -klasyczne systemy sterowania zapasami (Stock ControlSystems) Zarządzanie materiałami (MaterialsManagement) MRP - planowanie potrzeb materiałowych (MaterialRequirements Planning) Zarządzanie logistyczne wewnętrzne (Internal Logistics Management) MRP II/ERP - planowanie zasobów przedsiębiorstwa (EnterpriseResource Planning) Zarządzanie logistyczne zewnętrzne (External Logistics Management) LRP - planowanie potrzeb logistycznych (LogisticsRequirements Planning) Zarządzanie łańcuchem dostaw (Supply Chain Management) SCMS system zarządz. łańcuchem dostaw (SupplyChain Managementsystem)
CECHY ŁAŃCUCHA DOSTAW Cecha TRADYCYJNY SYSTEM LOGISTYCZNY ŁAŃCUCH DOSTAW Zarządzanie zapasami Lokalne w przedsiębiorstwie Koordynacja w łańcuchu dostaw Przepływ materiałów Stosunkowo wolny, przerywany Szybki, ciągły/przejrzysty Informacje Kontrolowane przez firmę Wspólne/dzielone Koszt Minimalizowany lokalnie w firmie Koszt całkowity produktu Ryzyko Planowanie Relacje między przedsiębiorstwami Zgodność kultury przedsiębiorstw Skoncentrowane lokalnie Zorientowane lokalnie Przedsiębiorstwo zorientowane na minimalizację kosztów Nieważna (nieznaczna) Wspólne/dzielone Zorientowane na zasoby łańcucha dostaw Relacje partnerskie zorientowane na minimalizację kosztów całkowitych Ważna dla podstawowych związków kooperujących firm