Wspieranie przedsiębiorczości osób 50+ Elżbieta Wojciszke Sopot, 10.06.2014
IV kwartał 2012 r. -GUS Bezrobotni 50+ Największy udział to osoby, które utraciły pracę 159 tys. osób (w tym 67 tys. kobiet) powrócili do poszukiwania pracy po co najmniej 3 miesięcznej przerwie 154 tys. bezrobotnych (w tym 70 tys. kobiet). 49,9% w tej grupie bezrobotnych rejestrujących się w PUP posiadało co najmniej 20-letni staż pracy
Udział osób dojrzałych w społeczeństwie zwiększa się Średnie zatrudnienie 50+ w krajach UE to 50,9 proc. Szwecja - 73,9 proc, Niemcy -64,1 proc., Dania -62,5 proc Jedną z metod aktywizacji jest pobudzanie postaw przedsiębiorczych osób 50+. 3
Zatrudnienie nieadekwatne Cóż, chyba wolałbym kontrakt krótkoterminowy
Zatrudnieni nieadekwatnie Nowa kategoria zatrudnienia (Prause, Dooley, 1997) Zatrudnienie z przerwami Zarobki nie pozwalające na samodzielne utrzymanie się Zatrudnienie na część etatu niezdolność do znalezienia pracy na cały etat, martwy sezon, braki materiału, okres remontowy/urlopowy w firmie Niezgodność wykształcenia z wykonywaną pracą 5
BAEL -2012
Zakładanie działalności w Polsce Raport Banku Światowego Doing Business 2012 Na tle 183 krajów ocenianych w rankingu 126 miejsce 6 procedur 32 dni
Czy warto? Niezależność Brak szefa 27% wyższe zarobki Bilans Kapitału Ludzkiego Edycja II
Osoby 50+ nie powinny zakładać własnej działalności gospodarczej
Badanie przedsiębiorców 50+ 10 Indywidualnych Wywiadów Pogłębionych z osobami, które w wieku 50+ założyły firmy firmy działają około roku na rynku większość osób realizuje usługi dla klientów indywidualnych działają przeważnie na rynku trójmiejskim i sąsiednich gmin mają nieliczną bazę klientów 10
Dlaczego osoby 50 + decydują się na działalność gospodarczą 11
Nie jest to decyzja poparta pogłębioną refleksją i najlepsze z możliwych rozwiązań, ale rozwiązanie w ocenie znacznej części osób 50+ -jedyne.
Powodem założenia firmy są najczęściej czynniki zewnętrzne, niezależne od osób 50+ (trudna sytuacja na rynku pracy) Największą barierąw założeniu firmy są przede wszystkim czynniki wewnętrzne, w tym brak wiary we własne możliwości.
Trudności w prowadzeniu działalności nieumiejętność pozyskiwania klientów działalność oparta na obsłudze grona znajomych brak środków na skuteczną reklamę brak płynności finansowej, spowodowany opóźnieniami w płatnościach przez odbiorców nieumiejętność wyceny własnej pracy trudności w obsłudze internetu niepoważne traktowanie przez dużych kontrahentów problemy zdrowotne niesatysfakcjonujące zyski 15
Przedsiębiorczość Proces zakładania firmy uruchamia się pojawieniem się intencji przedsiębiorczej Przedsiębiorczość jako proces (Shane, Venkataraman) Przedsiębiorca i jego zasoby Poszukiwanie i odkrywanie szans Działania związane z założeniem firmy Decyzja
Przedsiębiorczość jako proces Intencja przedsiębiorcza Świadomy stan umysłu w stronę celu, jakim jest założenie nowej firmy który przez działanie kieruje uwagę
Przedsiębiorczość jako proces Potrzeba osiągnięć Proces - Shanea Motywacja Wewnętrzne umiejscowienie kontroli Poczucie samoskuteczności Dążenie do niezależności
Proces przedsiębiorczy nie ma wyraźnego początku
Preinkubacjaprzedsiębiorcza Która pozwoli mu na podjęcie decyzji o tym, założyć własną działalność gospodarczą czy poszukiwać pracy u pracodawcy Działania doradcy, których celem jest zbudowanie świadomości u klienta
Preinkubacjaprzedsiębiorcza Pokazywanie możliwości Identyfikowanie mocnych stron i obszarów do rozwoju Wiedza o zakładaniu i prowadzeniu firmy Pomoc w dostrzeganiu okazji do założenia firmy
Preinkubacja przedsiębiorcza Motywacja Wiedza Świadomość swoich zasobów (postawy, wartości) Świadomość szans i zagrożeń
Doradztwo zawodowe preinkubacja przedsiębiorczości Spotkania mają służyć dostarczeniu wiedzy, która pozwoli na podjęcie decyzji o rozpoczęciu procesu przedsiębiorczości czy poszukiwaniu pracy u pracodawcy
Cechy i kompetencje potrzebne w prowadzeniu firmy 24
Charakterystyka osób 50+ większa ostrożność, asekuracyjne podejście stateczność, mniej żywiołowe i spontaniczne zachowania większa wiarygodność szersze spectrum dostrzeganych problemów - konsekwencja wcześniejszych doświadczeń, sukcesów i porażek odpowiedzialność mniejsza kreatywność i otwartość na zmiany lojalność mniejsza pewność siebie przekładająca się na umiejętności autoprezentacji, techniki sprzedażowe 25
Klient założyć działalność czy nie? Czy ja się do tego nadaję? Czy ja tego chcę?
Czego potrzebuję, żeby się upewnić? Przekonanie, że dam sobie radę (wiedza, umiejętności, zasoby) Przekonanie, że tego chcę Pomysł na biznes Przekonanie, że rynek tego potrzebuje
Obawy przed rozpoczęciem własnej działalności 28
Własna działalność pole pełne min
Wzbudzanie postawy przedsiębiorczej wiąże się z rozminowaniem pola Przygotowanie narzędzi do rozbrojenia min Poznanie technik
1. Rozeznanie -jakie to miny
Przykładowe miny: Nie umiem pozyskiwać klientów nie znajdę ich Nie dam rady
2. Określenie -gdzie leżą
Mapa przedsiębiorcy: Ja firma otoczenie
Zebranie odpowiedniego ekwipunku Zasoby: Wiedza Umiejętności Przekonanie o własnej skuteczności Poczucie kontroli
Czy w ogóle wchodzić na to pole? Bycie przedsiębiorczym można się nauczyć, jest wiele typów osób prowadzących firmę, tak jak wiele typów osobowości każdy ma swoje mocne strony oraz piętę achillesową Motywacja wewnętrzna A jeśli już wejść, to jak i kiedy?
Czego to wymaga od doradcy? Stateczność, wolniejsze tempo zmian Brak pośpiechu w poszczególnych etapach procesu doradczego Stworzenie możliwości dla indywidualnej pracy we własnym tempie
Czego to wymaga od doradcy? Stworzenie relacji opartej na poczuciu bezpieczeństwa Ostrożność Stopniowe oswajanie z nowymi pojęciami i tematami
Czego to wymaga od doradcy? Szersze spectrum dostrzegania problemów Poświęcenie czasu na analizę doświadczeń i przekonań, jakie się z nimi wiążą Analizędecyzji i wartości, jakie leżą u ich podstaw Ujęcie otoczenia, środowiska do analizy aktualnych zasobów
Czego to wymaga od doradcy? Przekazania wiedzy o niezbędnych procedurach Przygotowanie do działalności Dostarczenia narzędzi związanych z zakładaniem własnej działalności Zwiększenia świadomości na temat niezbędnych kompetencji w prowadzeniu własnej działalności
Pytania otwarte Pytania zawierające presupozycje Przykłady
Przygotowanie do rozpoczęcia działalności uzyskanie pomocy w przygotowaniu biznes planu szkolenie związane z kwestiami prawno-formalnymi szkolenie księgowe spotkania z trenerem przedsiębiorczości wsparcie psychologiczne spotkania z innymi dojrzałymi przedsiębiorcami 42
V. Doradztwo indywidualne VI. Szkolenia branżowe (bon szkoleniowy)
Narzędzia dodatkowe opracowane w ramach realizacji projektu www.dojrzalaprzedsiebiorczosc.pl
PIRAMIDA KOMPETENCJI Kompetencje biznesowe: Nastawienie biznesowe Umiejętności sprzedażowe Budowanie relacji biznesowych Kultura i etyka w biznesie Kompetencje społeczne: Asertywność Komunikatywność Kompetencje osobiste: Umiejętność podejmowania ryzyka Organizacja pracy Kompetencje techniczne i specjalistyczne: Prowadzenie działalności biznesowej Obsługa komputera i urządzeń biurowych
PIRAMIDA KOMPETENCJI KOMPETENCJE SPOŁECZNE
Udział w projekcie umożliwił jego uczestnikom: zweryfikowanie własnych kompetencji, uporządkowanie wiedzy w obszarze rozwoju zawodowego i przedsiębiorczości, zdiagnozowanie obszarów wymagających uzupełnienia wiedzy zaplanowanie dalszej
Rola doradcy zawodowego w procesie ukierunkowanym na preinkubację przedsiębiorczą Okazywać akceptację i szacunek oraz wykazać się empatią i umiejętnością dostosowania się. Koncentrować się na procesie, w którym klient staje się bardziej świadomy siebie i otaczającej go rzeczywistości. Pomagać osobie przeżywać i analizować jej doświadczenia oraz odkrywać ich sens. Pomagać w wyrażeniu przeżyć i pragnieńi w określaniu jej celów.
Rola doradcy zawodowego w procesie ukierunkowanym na preinkubację przedsiębiorczą Wspierać klienta w trakcie procesu, poprzez który uświadamia on sobie, w jaki sposób, reaguje na trudności, jak uczy się rozpoznawać wpływy, które są na niego wywierane i jakie podejmuje działania, aby dzięki temu mógł podejmować właściwe decyzje, jaką przyjąć postawę w różnych sytuacjach problemowych. Dbać o zachowanie partycypacyjnego modelu pracy doradczej Doradca strukturalizuje spotkania, korzysta z dostępnych narzędzi, wnosi własną wiedzę i doświadczenie, jednocześnie pozostawia osobie radzącej się możliwość prezentowania własnych oczekiwań, preferencji i decyzji.
Model I ustala zasoby klienta, pokazuje skutek dotychczasowych wyborów II zwiększa świadomość siebie i swoich możliwości, pozwala myśleć o sobie jako o przedsiębiorcy III pozwala na ugruntowanie się w decyzji odnośnie zatrudnienia lub samozatrudnienia III b przygotowuje do podjęcia zaplanowanych działań i wzięcia odpowiedzialności za ich rezultat
Dodatkowe wątki Po preinkubacji przedsiębiorczej: Mentoring Warsztaty Współpraca instytucji tworzenie mostu Zwrócenie uwagi na aspekty zdrowotne
Dziękuję za uwagę www.dojrzalaprzedsiebiorczosc.pl 66