Elżbieta Jezierska Kraina sztuki Scenariusz 6 Urok i symbolika Domów Uwielbienia świątyń starożytnego Egiptu Copyright by Nowa Era Sp. z o.o. 2015
Zagadnienie programowe wiedza o sztuce Czas zajęć dwie jednostki dydaktyczne 2 Skrócony opis lekcji: Lekcja przeznaczona jest dla uczniów gimnazjum. Jej tematyka jest zawarta w I dziale podręcznika Kraina sztuki zatytułowanym Prehistoria i starożytność. Dzięki tym zajęciom uczniowie powinni poznać: zechy architektury świątynnej starożytnego Egiptu na tle egipskich wierzeń i stosunków społecznych świątynie egipskie, ich znaczenie, symbolikę religijną oraz kanony i sposoby budowania cele, formę i znaczenie pisma hieroglificznego oraz jego jedność z obrazem w dekoracji świątyń starożytnego Egiptu plan świątyni egipskiej oraz jej organizację i dekorację wewnętrzną i zewnętrzną rodzaje i przykłady słynnych świątyń egipskich. Cele do realizacji: Uczniowie: rozumieją wpływ religii, podziałów społecznych oraz uwarunkowań geograficzno-historycznych na kształt architektury świątynnej starożytnego Egiptu opisują cechy świątyń egipskich z uwzględnieniem ich planu i dekoracji rozpoznają, wymieniają i opisują najsłynniejsze przykłady architektury świątynnej oraz rodzaje i tematykę dekoracji wnętrza definiują pojęcia: kanon, perspektywa pasowa, jedność architektury i rzeźby oraz pisma i obrazu, sanktuarium wykonują zadanie plastyczne, wymagające kreatywności i umiejętności obserwacji otoczenia, a także rozumienia symboli i zjawisk. Metody i techniki pracy: wykład wprowadzenie dyskusja prezentacja wizualna praca indywidualna uczniów. Środki dydaktyczne: albumy z reprodukcjami lub prezentacja komputerowa podręcznik treść wykładu (Załącznik 1, Załączniki 2) białe kartony formatu A4 oraz ołówki, kredki, pastele materiały pomocnicze (Załączniki 3). Proponowany przebieg zajęć: Pierwsza jednostka lekcyjna 1. Nauczyciel podaje temat zajęć, a następnie rozpoczyna lekcję od rozmowy z uczniami na temat mitologii, uwarunkowań historycznych i społecznych architektury starożytnego Egiptu, odwołując się do wiedzy uczniów oraz inspirując ich do kreatywnego myślenia. (5 min) 2. Uczniowie wysłuchują wykładu na temat architektury świątynnej starożytnego Egiptu (10 15 min) Załącznik 1, Załączniki 2 3. Wybrani lub chętni uczniowie odpowiadają na pytania ułożone przez nauczyciela według wymienionego w Załączniku 1 skróconego opisu lekcji. (5 10 min) 4. Uczniowie na kartonie A4 indywidualnie rysują plan świątyni egipskiej (rzut z góry) i nazywają jej zasadnicze części: aleję sfinksów, pylony, kolumnadę, sanktuarium. (10 min) 5. Nauczyciel na zakończenie lekcji ocenia wypowiedzi uczniów i prezentowane prace (plany świątyni). (5 min) Druga jednostka lekcyjna 1. Uczniowie wykonują zadanie plastyczne o następującej treści: W planie świątyni starożytnego Egiptu znajduje się okazałe wejście brama z pylonami. Zaprojektuj bramę wejściową współczesnej świątyni inspirowanej pylonami. Nadaj jej dowolny kształt geometryczny lub nieregularny. Wykonaj rysunek ołówkiem na kartonie formatu A4. Załącznik 3.
2. Uczniowie tworzą projekt bramy, nauczyciel nadzoruje ich pracę. (15 min) 3. Następnie uczniowie wykonują zadanie plastyczne nr 2: Wykorzystując wiedzę o piśmie hieroglificznym, zaprojektuj kilka znaków-słów i umieść je na rysunku bramy. Możesz także dodać do nich obraz, który opisują, np. wizerunek wymyślonego bóstwa. 4. Uczniowie wykonują rysunek kredkami lub pastelą. Załącznik 3 (20 min) 5. Nauczyciel wraz z uczniami tworzy wystawę prac i ocenia je według ustalonych wcześniej kryteriów (nauczyciel może także poprosić uczniów o wybranie ich zdaniem najciekawszych prac plastycznych). (10 15 min) 3
Załącznik 1 Konspekt wykładu 1. Świątynie zwane Domami Uwielbienia jako wyraz religii i stosunków społecznych panujących w starożytnym Egipcie. 2. Symbolika religijna i plan świątyni egipskiej. 3. Dekoracje malarskie i rzeźbiarskie świątyń jedność rzeźby z architekturą oraz pisma z obrazem. 4. Forma i znaczenie pisma hieroglificznego w starożytnym Egipcie. 5. Przykłady świątyń starożytnego Egiptu. 4
Załącznik 2 Hieroglify Źródło: P. Johnson, Cywilizacja starożytnego Egiptu, Warszawa 1997. 5
Załącznik 3 Pylony egipskiej świątyni Fot. Pylony świątyni w Edfu w Egipcie/ Lim Tiaw Leong fotolia.com 6