Niewydolność serca: końcowy etap chorób układu krążenia Piotr Ponikowski Klinika Chorób Serca Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu Ośrodek Chorób Serca Szpitala Wojskowego we Wrocławiu
Co to jest Niewydolność Serca? The first step to wisdom is getting things by their right names a lesson from Confucius... written about 475 B.C
Co to jest Niewydolność Serca? Stan kiedy serce nie jest w stanie dostarczyć ilości krwi wystarczającej dla pokrycia potrzeb organizmu Czynniki ryzyka: nadciśnienie, otyłość, cukrzyca
Co to jest Niewydolność Serca? Stan kiedy serce nie jest w stanie dostarczyć ilości krwi wystarczającej dla pokrycia potrzeb organizmu Czynniki ryzyka: nadciśnienie, otyłość, cukrzyca Miażdżyca
Co to jest Niewydolność Serca? Stan kiedy serce nie jest w stanie dostarczyć ilości krwi wystarczającej dla pokrycia potrzeb organizmu Końcowy etap do którego prowadzą choroby układu krążenia Czynniki ryzyka: nadciśnienie, otyłość, cukrzyca Miażdżyca Niewydolność serca
Definicja niewydolności serca Niewydolność serca to kliniczny zespół z typowymi objawami podmiotowymi (np. duszność, obrzęki wokół kostek i zmęczenie), którym mogą towarzyszyć objawy przedmiotowe (np. podwyższone ciśnienie w żyłach szyjnych, zastój nad polami płucnymi oraz obrzęki obwodowe) wynikające z nieprawidłowości budowy i/lub czynności serca, której wynikiem są: obniżenie rzutu serca i/lub podwyższone ciśnienie w spoczynku lub pod wpływem stresu. www.escardio.org/guidelines Ponikowski P et al. 2016 ESC Heart Failure Guidelines
Ilość osób w wieku > 65 lat (mln) Niewydolność serca epidemia XXI wieku Niewydolność serca nieunikniona konsekwencja postępu? 80 60 Częstość NS u osób po 65 rż 8-10% 53,7 77,2 80 60 40 25,5 34,8 40 20 16,6 11,3 12,7 16,5 20,5 20 0 9,2 0 1960 1980 2000 2020 2040 Owan et al Prog Cardio Dis 2005
Niewydolność serca epidemia XXI wieku Spośród osób w 40 roku życia: co czwarty mężczyzna i co piąta kobieta zachoruje w swoim życiu na niewydolność serca Do roku 2030 ilość chorych z niewydolnością serca w US wzrośnie o połowę przy czym 70% stanowić będą osoby po 65 roku życia Heidenreich PA et al. Circ HF 2013;6.
Niewydolność serca epidemia XXI wieku Krzywe przeżycia w niewydolności serca vs w chorobach nowotworowych: Populacja 1.75 mln osób w Szkocji 2000-11; Mężczyźni Kobiety Epidemiologia niewydolności serca w ostatnich latach: wciąż złe rokowanie gorsze niż w chorobach nowotworowych Mamas MA wsp. Eur J Heart Fail. 2017 (on line)
Niewydolność serca epidemia XXI wieku Podsumowanie aktualnych polskich danych: Szacunkowa liczba osób z niewydolnością serca (zachorowalność): 1.000.000 osób (prawie 3% populacji ogólnej) Liczba nowych przypadków: 220.000 / rok Liczba hospitalizacji: 180.000 / rok (najczęstsza przyczyna przyjęć do szpitala) Liczba zgonów z powodu niewydolności serca: 60.000 / rok (codziennie umiera 164 Polaków)
Niewydolność serca epidemia XXI wieku Podsumowanie aktualnych polskich danych: Całkowity koszt leczenia niewydolności serca w Polsce w roku 2015: 5.93 mld PLN (+9% vs 2014)
w roku 2016, dzięki stosowaniu wszystkich odkryć opartych na dowodach (ang. evidence-based medicine), niewydolność serca staje się chorobą, której można zapobiegać i skutecznie leczyć www.escardio.org/guidelines
Czynniki Ryzyka Rozwój niewydolności serca Zmiany na poziomie komórki Przebudowa serca (remodeling) Zaburzona funkcja serca Wiek Nadciśnienie Palenie Dyslipidemia Cukrzyca Otyłość Toksyny Geny? Zapalenie Przerost Zawał / martwica Włóknienie Przerost / rozstrzeń serca Objawy niewydolności serca
Czynniki Ryzyka Rozwój niewydolności serca Zmiany na poziomie komórki Przebudowa serca (remodeling) Zaburzona funkcja serca Wiek Nadciśnienie Palenie Dyslipidemia Cukrzyca Otyłość Toksyny Geny? Zapalenie Przerost Zawał / martwica Włóknienie Przerost / rozstrzeń serca Objawy niewydolności serca ZAPOBIEGANIE LECZENIE
Epidemia niewydolności serca Nie jesteśmy skazani na porażkę
Epidemia niewydolności serca Nie jesteśmy skazani na porażkę Kompleksowy Program Prewencji Niewydolności Serca
Leczenie nadciśnienia tętniczego zmniejsza ryzyko powikłań sercowo-naczyniowych Wynik 17 randomizowanych badań klinicznych 0 Niewydolność serca Udar mózgu Przerost serca Zgon CV 10 20 30 40 50 60 Redukcja ryzyka (%) Arch Intern Med.153:578.1993 JACC.27:1214.1996
Czynniki Ryzyka Rozwój niewydolności serca Zmiany na poziomie komórki Przebudowa serca (remodeling) Wiek Nadciśnienie Palenie Dyslipidemia Cukrzyca Otyłość Toksyny Geny? Zapalenie Przerost Zawał / martwica Włóknienie Przerost / rozstrzeń serca
Czynniki Ryzyka Wiek Nadciśnienie Palenie Dyslipidemia Cukrzyca Otyłość Toksyny Geny? Rozwój niewydolności serca Zmiany na poziomie komórki Zapalenie Przerost Zawał / martwica Włóknienie Przebudowa serca (remodeling) Przerost / rozstrzeń serca Zapobieganie niewydolności sera po zawale Wczesna faza a. szybka interwencja b. optymalna farmakoterapia Po wypisie do domu a. redukcja czynników ryzyka b. optymalna farmakoterapia c. rehabilitacja ruchowa
Epidemia niewydolności serca Nie jesteśmy skazani na porażkę Kompleksowy Program Kompleksowy Program Prewencji Niewydolności Serca Leczenia Niewydolności Serca
Niewydolność serca kompleksowe leczenie na każdym etapie choroby
Opieka podstawowa Szpitale ogólne, kardiologiczne Ośrodki Niewydolności Serca Lekarz POZ Model koordynowanej opieki nad chorym z niewydolnością serca Pielęgniarka środowiskowa Leczenie wysokospecjalistyczne Pielęgniarka Rehabilitacja Konsultacje kardiologa Hospitalizacja stacjonarna lub jednodniowa Zaostrzenie choroby Nowe rozpoznanie Prowadzenie stałej opieki Opieka długoterminowa Dzięki uprzejmości Prof. J. Nessler
Telemedycyna - optymalizacja terapii NS Telemedycyna - optymalizacja opieki koordynowanej
Epidemia niewydolności serca Nie jesteśmy skazani na porażkę Kompleksowy Program Kompleksowy Program Prewencji Niewydolności Serca Leczenia Niewydolności Serca Kampania Świadomości Niewydolności Serca
Program Global Awareness for Heart Failure Program Świadomości Niewydolności Serca Osoby z czynnikami ryzyka Chorzy Rodziny Opiekunowie Decydenci polityki zdrowotnej Lekarze POZ Pielęgniarki Specjaliści Świadomość zagrożenia; Prewencja; szybkie rozpoznanie Stworzenie grup pacjentów Edukacja, przestrzeganie zaleceń Decyzje odnośnie organizacji opieki i refundacji nowych form leczenia Wczesne wykrywanie, Współpraca z kardiologiem Edukacja - przestrzeganie zaleceń Większa ilość specjalistów Edukacja
Jakie są objawy niewydolności serca? Nie lekceważ objawów które mówią o przeciążeniu Twojego serca: Duszności i zmęczenia podczas wysiłków Pojawienia się uciążliwego kaszlu Spłycenia oddechu i braku powietrza podczas snu Obrzęków nóg (kostek) Zmniejszenia ilości moczu (oddawania moczu w nocy) Nagłego zwiększenia wagi (gromadzenie płynu) Utraty apetytu Szybkiego bicia (kołatania) serca
Epidemia niewydolności serca Nie jesteśmy skazani na porażkę NARODOWY PROGRAM PREWENCJI I LECZENIA NIEWYDOLNOŚCI SERCA Prewencja Leczenie Świadomość
Mechanisms of pathological ventricular remodeling Jana S. Burchfield et al. Circulation. 2013;128:388-400
Therapeutic interventions in pathological ventricular remodeling Min Xie et al. Circulation. 2013;128:1021-1030
Epidemia niewydolności serca Nie jesteśmy skazani na porażkę NARODOWY PROGRAM PREWENCJI I LECZENIA NIEWYDOLNOŚCI SERCA Kompleksowy Program Prewencji Niewydolności Serca Kompleksowy Program Leczenia Niewydolności Serca
Kompleksowy Program Prewencji Niewydolności Serca Kompleksowy Program Leczenia Niewydolności Serca Kampania Świadomości Niewydolności Serca
The need for Global Awareness for Heart Failure Groundswell approach PAGs Policy Makers Patients / At risk Awareness / symptom recognition seek help Build patient networks / prevention messages Review reimbursement / funding strategies PCP Specialists Earlier detection, referral and intervention More HF specialisation
Epidemia niewydolności serca Nie jesteśmy skazani na porażkę NARODOWY PROGRAM PREWENCJI I LECZENIA NIEWYDOLNOŚCI SERCA Kompleksowy Program Prewencji Niewydolności Serca Kompleksowy Program Leczenia Niewydolności Serca Kampania Świadomości Niewydolności Serca
Członkowie Polskiego Forum Profilaktyki Polskie Towarzystwo Kardiologiczne Towarzystwo Internistów Polskich Polskie Towarzystwo Diabetologiczne Polskie Towarzystwo Nadciśnienia Tętniczego Polskie Towarzystwo Badań nad Miażdżycą Polskie Towarzystwo Pediatryczne Polskie Towarzystwo Neurologiczne Kolegium Lekarzy Rodzinnych w Polsce