Tab.1. Ziemniak struktura krajowego rejestru (stan na )

Ziemniak Ziemniak jest gatunkiem rolniczym o dużym znaczeniu gospodarczym jako źródło pożywienia dla ludzi a także surowiec do przetwórstwa przemysłowego. Warunki klimatyczne i glebowe w naszym kraju sprzyjają uprawie ziemniaka, jednak od wielu lat jego udział w strukturze zasiewów jest ciągle niewielki. Według danych GUS powierzchnia pól produkcyjnych obsadzonych ziemniakiem w 2017 roku wyniosła ponad 0,3 mln ha i była o ok. 6% większa od ubiegłorocznej. W ostatnim roku odnotowano wzrost powierzchni upraw nasiennych ziemniaka. Według danych Głównego Inspektoratu Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa powierzchnia upraw nasiennych wynosiła 5961 ha (wzrost o 84 ha do roku poprzedniego rys.1). Reprodukcja materiału sadzeniakowego zarejestrowanych odmian ziemniaka jest zróżnicowana, dwie najczęściej reprodukowane odmiany miały w udziale prawie 17 % areału plantacji nasiennych. Dużą część powierzchni zajmowały odmiany spoza krajowego rejestru, pochodzące ze Wspólnotowego Katalogu Odmian Roślin Rolniczych (CCA) ok. 40% powierzchni. rys.1 Z przeprowadzonych analiz, opartych na wynikach doświadczeń degeneracyjnych, wykonanych w IHAR Oddział Bonin wynika, że optymalna częstotliwość wymiany sadzeniaków w gospodarstwach nastawionych na towarową produkcję wynosi trzy lata. Niewielki udział plantacji nasiennych w stosunku do ogólnej powierzchni uprawy, nieprzekraczający 2%, uniemożliwia pożądaną częstotliwość wymiany materiału sadzeniakowego. Szacuje się, że udział sadzeniaków kwalifikowanych w zużyciu sadzeniaków ogółem nadal nie przekracza 7%. Niewielki poziom produkcji nasiennej nie pozwala na wykorzystanie potencjału plonowania odmian nowych. W efekcie plonowanie ziemniaków w skali kraju wg danych statystycznych jest o około połowę niższe od plonu uzyskiwanego w doświadczeniach COBORU. 1

Tab.1. Ziemniak struktura krajowego rejestru (stan na 14.02.2017) Grupa wczesności Typ użytkowy bardzo wczesne wczesne średniowczesne średniopóźne późne krajowe zagraniczne liczba odmian w KR jadalne 13 19 25 4-38 21 przetwórstwo* 1 5 6 1-1 13 skrobiowe - 1 12 3 9 23 2 razem liczba 14 25 43 8 9 62 36 % 14,3 24,5 43,9 8,1 9,2 63 37 *- odmiany jadalne przeznaczone głównie do przetwórstwa na frytki lub czipsy W roku 2018 podjęto decyzję o wpisaniu do Krajowego Rejestru Odmian (KR) 3 nowych odmian ziemniaka. Obecnie w krajowym rejestrze (luty 2018) znajduje się 98 odmian ziemniaka (tab.1.) Nowe odmiany ziemniaka wpisane w 2018 roku do krajowego rejestru: - Gardena (d.zah 23515) odmiana średniowczesna, typ konsumpcyjny sałatkowy do ogólnoużytkowego, ze względu na dużą odporność na zarazę ziemniaka odmiana przeznaczona do uprawy w warunkach bez lub z ograniczoną ochroną chemiczną na tę chorobę; zgłaszający: Hodowla Ziemniaka Zamarte Sp. z o.o. Grupa IHAR - Irmina (d.zah 23415) odmiana jadalna średniowczesna, typ konsumpcyjny ogólnoużytkowy ; zgłaszający: Hodowla Ziemniaka Zamarte Sp. z o.o. Grupa IHAR - Ismena (d.zah 23215) odmiana jadalna wczesna, typ konsumpcyjny sałatkowy do ogólnoużytkowego; zgłaszający: Hodowla Ziemniaka Zamarte Sp. z o.o. Grupa IHAR Stały napływ nowych odmian, również tych z katalogu CCA, pozwala producentom rolnym na coraz większy wybór odmian dostosowanych do charakteru produkcji i warunków siedliskowych. Wobec wysokich nakładów ponoszonych na produkcję ziemniaków, producent poszukuje odmian o ustalonej renomie na rynku, stabilnych w plonowaniu i odpornych na choroby. Celem badań PDO było sprawdzenie aktualnej wartości gospodarczej odmian, znajdujących się w obrocie nasiennym i równoczesne porównanie ich z odmianami nowymi, wchodzącymi dopiero do uprawy. W opracowaniu przedstawiono wyniki plonowania i zawartości skrobi dla regionu Polski północno-wschodniej, natomiast odporność badanych odmian na podstawowe choroby oraz ich cechy morfologiczne i ocenę właściwości konsumpcyjnych zestawiono na podstawie badań ogólnokrajowych. Doświadczenia odmianowe realizowane w ramach systemu PDO, prowadzone z ziemniakiem na terenie poszczególnych województw, uniemożliwiały prawidłowe wartościowanie odmian ze względu na niewielką ich liczebność. W celu tworzenia list odmian zalecanych do uprawy (LOZ) wyodrębniono w kraju cztery regiony o zbliżonych warunkach siedliskowych do uprawy ziemniaka oraz o zbliżonych preferencjach smakowych konsumentów. Obszar Polski północno-wschodniej obejmujący 3 województwa reprezentowało w 2017 roku 6 punktów doświadczalnych (rys 2.). 2

Rysunek 2. Ziemniak. Lokalizacja doświadczeń z ziemniakiem w 2017 roku. prawidłowy wzrost i rozwój ziemniaka zależy nie tylko od warunków siedliskowych, lecz również od uwarunkowań klimatycznych. Odpowiednia agrotechnika, optymalny przebieg warunków pogodowych w czasie wegetacji oraz zdrowy, kwalifikowany materiał sadzeniakowy stanowią podstawę uzyskania plonu o pożądanych parametrach jakościowych i ilościowych. Na warunki atmosferyczne mające wpływ na plonowanie ziemniaków składa się szereg zjawisk występujących w czasie wegetacji. Prawidłowy rozkład opadów i temperatur pozwala wyodrębnić odmiany najbardziej plonotwórcze i odporne na choroby. W 2017 roku warunki agrometeorologiczne uprawy ziemniaków charakteryzowały się zmiennością dla poszczególnych punktów oraz okresów ich uprawy. W Jadwisinie miesiące maj i poprzedzający go kwiecień były bardzo suche. W Seroczynie duże opady w drugiej połowie kwietnia i początku maja uniemożliwiały założenie doświadczeń z ziemniakiem (ostatecznie ziemniaki posadzono 13 maja). Następnie w większości punktów nastąpił okres z niedoborem opadów. Warunki pogodowe występujące od połowy czerwca oraz w lipcu i sierpniu były bardziej korzystne dla wegetacji ziemniaków. Wysokie temperatury i dobre uwilgotnienie gleby sprzyjały zawiązywaniu bulw oraz intensywnemu wzrostowi. Spowodowało to, że plony ziemniaków bardzo wczesnych zbieranych po 40 dniach od wschodów były dość niskie, natomiast zbierane po zakończeniu wegetacji plonowały już powyżej średniej z prezentowanego trzylecia. W grupie ziemniaków wczesnych plony były również na poziomie wyższym od średniej z trzyletniego okresu, natomiast grupa ziemniaków średniowczesnych plonowała na poziomie najwyższym z trzech ostatnich lat. Rola opadów w kształtowaniu wielkości i struktury plonu bulw jest oczywista. Niedobór opadów wpływa niekorzystnie na liczbę bulw zawiązanych przez ziemniaka oraz ich masę, z kolei większa ilość opadów wpływa na podane cechy korzystnie, lecz może obniżać wartość przechowalniczą. Ciągle padające deszcze uniemożliwiły terminowy zbiór odmian bardzo 3

wczesnych w Krzyżewie (23 września) oraz odmian średniowczesnych w Rychlikach (10 października). W 2017 roku w okresie wegetacji w porównaniu do lat 205-2016dość odnotowano duże sumy opadów z których najwyższą odnotowano w Rychlikach, natomiast najwyższe temperatury powietrza wystąpiły w Jadwisinie. Tabela 2. Ziemniak. Miesięczne sumy opadów w jednostkach doświadczalnych prowadzących doświadczenia porejestrowe na terenie województw: mazowieckiego, podlaskiego i warmińsko-mazurskiego w 2017 roku Lp. Miesiąc IHAR o/jadwisin SDOO w Krzyżewie Opady [mm] ZDOO ZDOO w Marianowie w Rychlikach SDOO w Seroczynie SDOO we Wrócikowie 1 Kwiecień 9 68 48 57 82 65 2 Maj 10 56 51 42 51 22 3 Czerwiec 108 74 84 72 67 71 4 Lipiec 79 88 104 144 102 122 5 Sierpień 57 68 54 84 48 50 6 Wrzesień 141 84 105 183 102 147 Suma V-VII 254 218 239 258 220 215 Suma V-VIII 311 286 293 342 268 265 Suma V-IX 452 370 398 525 370 412 Tabela 3. Ziemniak. Średnie miesięczne temperatury powietrza w jednostkach doświadczalnych prowadzących doświadczenia porejestrowe na terenie województw: mazowieckiego, podlaskiego i warmińsko-mazurskiego w 2017 roku. Lp. Miesiąc IHAR o/jadwisin SDOO w Krzyżewie 4 Temperatura [ o C] ZDOO ZDOO w Marianowie w Rychlikach SDOO w Seroczynie SDOO we Wrócikowie 1 Kwiecień 7,3 6,6 6,3 6,8 6,9 6,5 2 Maj 14,1 13,3 12,7 12,9 13,7 12,5 3 Czerwiec 18,1 16,8 16,5 16,5 17,2 15,8 4 Lipiec 18,4 17,7 17,0 17,0 18,0 17,1 5 Sierpień 19,4 18,7 18,2 18,4 18,2 17,9 6 Wrzesień 13,8 13,6 13,6 14,1 13,7 13,7 Średnia III-IX 15,2 14,5 14,1 14,3 14,6 13,9 W 2017 roku w badaniach Porejestrowego Doświadczalnictwa Odmianowego realizowanych na terenie województw: mazowieckiego, podlaskiego i warmińsko-mazurskiego testowano 46 odmian ziemniaka (7 bardzo wczesnych, 11 wczesnych, 13 średniowczesnych z dołączoną 1 odmianą z grupy średniopóźnych i późnych oraz 15 skrobiowych) (tab.4). Ścisłe doświadczenia odmianowe założono w IHAR PIB O/Jadwisin, SDOO Krzyżewo, ZDOO Marianowo, ZDOO Rychliki, SDOO Seroczyn i SDOO Wrócikowo (rysunek 1). Doświadczenia dla poszczególnych grup wczesności zakładano, jako oddzielne jednoczynnikowe doświadczenia, w trzech powtórzeniach.

Doświadczenia zakładane były od 21 kwietnia (Krzyżewo i Rychliki) do 13 maja Seroczyn. Odmiany bardzo wczesne i wczesne testowano w 5 punktach doświadczalnych (Jadwisin, Seroczyn, Krzyżewo, Rychliki, Wrócikowo), dla odmian średnio wczesnych założono doświadczenia w 6 punktach (Jadwisin, Seroczyn, Krzyżewo, Marianowo, Rychliki, Wrócikowo), odmiany średnio wczesne oraz średnio późne i późne skrobiowe były badane w dwu punktach: w Jadwisinie i Marianowie. W grupie odmian bardzo wczesnych przedstawiono wyniki plonowania po zakończeniu wegetacji oraz przy wczesnym terminie zbioru (po 40 dniach od wschodów). Wyniki te określają przydatność odmian do uprawy na wczesny zbiór. Powierzchnia pojedynczego poletka do zbioru wynosiła około 15 m 2 (wysadzano 60 roślin na poletku). Warunki polowe doświadczeń przedstawiono w tabelach 4 i 5. Doświadczenia lokalizowano na glebach o różnej przydatności do uprawy; na glebach kompleksów żytniego bardzo dobrego w większości punktów, natomiast w Jadwisinie i Wrócikowie na glebach słabszych kompleksu żytniego dobrego. Ziemniaki w zmianowaniu najczęściej uprawia się na stanowisku po zbożach ozimych, tak założono większość doświadczeń, jedynie w Jadwisinie po mieszance pszenżyta jarego z gorczycą, a we Wrócikowie ziemniaki uprawiano po łubinie. Poziom agrotechniki może regulować dostępność składników pokarmowych, chronić rośliny przed patogenami, ale również w pewnym stopniu może niwelować ujemne oddziaływanie warunków atmosferycznych. Składniki mineralne potrzebne są nie tylko do wzrostu i rozbudowy części wegetatywnych, ale również wpływają na skład chemiczny i wartość konsumpcyjną bulw. Właściwie dobrane proporcje stosowanych nawozów oraz ich dawka są ważnym czynnikiem wpływającym zarówno na ilość, jak i jakość uzyskiwanych zbiorów. Nawożenie azotowe kształtowało się na poziomie od 90 do 130 kg w przeliczeniu na hektar. Wielkość dawki fosforu i potasu ustalano w zależności od zasobności gleby, od 60 do 80 kg fosforu oraz do 90 do 138 kg potasu. Niezależnie od nawożenia mineralnego w Jadwisinie i Marianowie wprowadzono do gleby substancję organiczną w postaci przyoranej masy międzyplonów ścierniskowych. W tabelach 5 i 6 przedstawiono warunki polowe, ochronę przeciw chwastom, chorobom i szkodnikom w poszczególnych punktach doświadczalnych. W Marianowie i Seroczynie do walki z chwastami nie zastosowano herbicydów, poprzestając na zabiegach odchwaszczających. Odmiana stanowi jeden z najważniejszych czynników plonotwórczych, a jej cechy zewnętrzne (kształt, regularność, głębokość oczek, wygląd skórki) i wewnętrzne (smak, zawartość skrobi) decydują o walorach kulinarnych (tab. 20 i 21). Odmienne warunki siedliskowe i pogodowe różnicowały wyniki uzyskane w poszczególnych punktach doświadczalnych. Odmiany bardzo wczesne w 2017 roku przy wczesnym terminie zbioru najlepiej plonowały w Jadwisinie i Krzyżewie, jednak w Jadwisinie plon handlowy był znacząco niższy. Zdecydowanie najwyższy plon po zakończeniu wegetacji uzyskano w Rychlikach. Odmiany tej grupy wczesności charakteryzujące się szybkim tempem gromadzenia plonu cieszą się dużym zainteresowaniem rolników. W 2017 roku przy wczesnym terminie zbioru (po 40 dniach od wschodów), odmiany plonowały gorzej niż w poprzednim sezonie i uzyskały średni plon handlowy (plon bulw o średnicy pow. 3 cm) na poziomie nieco poniżej 20 ton w przeliczeniu na hektar. Najlepiej plonowały Riviera i Viviana, zdecydowanie wolniejsze tempo przyrostu masy bulw stwierdzono u odmiany Impala. Po zakończeniu wegetacji odmiany plonowały dobrze, średnie plonowanie badanych odmian było niewiele niższe od roku ubiegłego i sięgało prawie 48 ton w przeliczeniu na hektar. Najwyższy poziom plonowania uzyskały odmiany Arielle i Lord, najsłabiej plonował Miłek. Porównując średnie plonowanie w latach 2015-2017 największą wiernością plonowania charakteryzowały się odmiany Arielle i Riviera przy 5

wczesnym zbiorze i Lord, Arielle, Denar i Impala po zakończeniu wegetacji. Zawartość skrobi w bulwach ujęto w tabelach 13 i 16. Spośród badanych odmian największa koncentracja skrobi wystąpiła u odmian Miłek i Arielle, a najmniejsza u odmian Riviera i Denar. Odporność badanych odmian ujęto w tabeli 20. Na uwagę zasługują odmiany Riviera, Tacja i Tonacja które w niewielkim stopniu porażane są przez wirus typu Y. Odmiana Miłek wykazała się zwiększoną odpornością na parcha zwykłego. W grupie odmian wczesnych testowano 11 odmian (tab.4). Średni plon handlowy ziemniaków wczesnych w doświadczeniach PDO rejonu Polski północno -wschodniej w 2017 roku wyniósł średnio ponad 50 t/ha i był wyższy od średniego plonu z lat 2015-17. Najwyższe zbiory uzyskano w Rychlikach, natomiast plony najniższe odnotowano w Seroczynie i Wrócikowie. Spośród badanych odmian zdecydowanie najlepiej plonowała nowa odmiana Bohun, najsłabiej Altesse i Aruba. Wyniki zawarte w tabeli 14 i 17 dotyczą zawartości skrobi u odmian wczesnych. Odmiany Aruba i nowozarejestrowana Magnolia gromadziły najwięcej skrobi, zaś najmniejszą jej zawartością cechowały się odmiany Gwiazda i Ignacy. Wyniki zawarte w tabeli 20 wskazują na dużą odporność na wirusy u odmiany Owacja i zwiększoną podatność odmiany Altesse. Plonowanie odmian średniowczesnych w 2017 roku było najwyższe w ostatnim trzyleciu, średni plon ogólny badanych odmian wyniósł 55 t/ha, a plon handlowy 51 t/ha. Najwyższe zbiory uzyskano w Rychlikach - plon ogólny prawie 72 t/ha, natomiast plon handlowy wyniósł nieco powyżej 60 ton w przeliczeniu na hektar. Najlepiej plonującymi odmianami były Oberon, Mazur i Laskara, najsłabiej odmiany Malaga i Orchestra. Odmiany Tajfun i Lech charakteryzowały się największą odpornością na zarazę ziemniaka, odmiana Finezja wykazuje największą odporność na wirusy (tabela 20), wykazuje również największą przydatność na frytki (tab.21). Porównując średnie plony z ostatnich trzech lat zauważyć można największą stabilność plonowania odmian Mazur, Jurek i Laskara. Analizując zawartość skrobi w bulwach (tabele 15 i 18) najwięcej tego węglowodanu w 2016 roku gromadziły: Tajfun i Finezja, a najmniejszą zawartością cechowały się odmiany El Mundo i Orchestra. Dołączona do grupy odmian średniowczesnych odmiana o nieco dłuższym terminie wegetacji Jelly plonowała na poziomie nieco wyższym od wzorca, zawartość skrobi w bulwach posiadała na poziomie przeciętnym. Odmiany skrobiowe ziemniaka były badane w dwóch punktach: w Jadwisinie i Marianowie. Ze względu na termin dojrzewania odmiany podzielono na dwie grupy: średniowczesne - 10 odmian oraz średniopóźne i późne - 5 odmian(tab.4). Spośród odmian średniowczesnych najwyższe plony bulw i skrobi osiągały odmiany Pasat i Zuzanna, najsłabiej plonowała odmiana Szyper. Znaczny spadek plonu odnotowano w przypadku odmiany Jubilat. Najwyższą zawartość skrobi notowano u odmian Kaszub i Boryna, najniższą u odmiany Glada (tabela 22). W grupie odmian średniopóźnych i późnych skrobiowych najwyższy plon bulw uzyskała odmiana Kuras, najwyższy plon skrobi odmiana Inwestor, najwyższą zawartość skrobi Hinga i Inwestor (tabela 22). Każdy kierunek produkcji wymaga wyboru określonych wyspecjalizowanych odmian. Znajomość najważniejszych cech użytkowych i biologicznych oraz wymagań agrotechnicznych pozwala na właściwy wybór odmiany, dostosowanej do kierunku użytkowania, a tym samym do wymagań rynków zbytu. 6

Tabela 4. Ziemniak - odmiany badane. Rok zbioru: 2017 Lp. Odmiana Kod kraju pochodzenia Rok wpisania do Krajowego Rejestru Odmian w Polsce Adres jednostki zachowującej odmianę, a w przypadku odmiany zagranicznej - pełnomocnika w Polsce 1 2 3 Odmiany bardzo wczesne 1 Denar PL 1999 Hodowla Ziemniaka Zamarte sp. z o.o. ul. Parkowa 1, PL 89 430 Kamień Krajeński 2 Lord PL 1999 Hodowla Ziemniaka Zamarte sp. z o.o. ul. Parkowa 1, PL 89 430 Kamień Krajeński 3 Impala NL 2003 Agrico Polska sp. z o.o. ul. Staromiejska 7A, PL 84 300 Lębork 4 Arielle NL CCA Agrico Polska sp. z o.o. ul. Staromiejska 7A, PL 84 300 Lębork 5 Miłek PL 2006 Hodowla Ziemniaka Zamarte sp. z o.o. ul. Parkowa 1, PL 89 430 Kamień Krajeński 6 Viviana DE 2010 Europlant Handel Ziemniakami sp. z o.o. O/Laski Koszalińskie 3A, PL 76 039 Biesiekierz 7 Riviera NL 2015 Agrico Polska sp. z o.o. ul. Staromiejska 7A, PL 84 300 Lębork Odmiany wczesne 1 Vineta DE 1999 Europlant Handel Ziemniakami sp. z o.o. O/Laski Koszalińskie 3A, PL 76 039 Biesiekierz 2 Bellarosa DE 2006 Europlant Handel Ziemniakami sp. z o.o. O/Laski Koszalińskie 3A, PL 76 039 Biesiekierz 3 Owacja PL 2006 Pomorsko Mazurska Hodowla Ziemniaka sp. z o.o. Strzekęcino 11, PL 76 024 Świeszyno 4 Aruba PL 2007 Hodowla Ziemniaka Zamarte sp. z o.o. ul. Parkowa 1, PL 89 430 Kamień Krajeński 5 Altesse FR 2009 Pomorsko Mazurska Hodowla Ziemniaka sp. z o.o. Strzekęcino 11, PL 76 024 Świeszyno 6 Michalina PL 2010 Hodowla Ziemniaka Zamarte sp. z o.o. ul. Parkowa 1, PL 89 430 Kamień Krajeński 7 Gwiazda PL 2011 Hodowla Ziemniaka Zamarte sp. z o.o. ul. Parkowa 1, PL 89 430 Kamień Krajeński 8 Ignacy PL 2012 Pomorsko Mazurska Hodowla Ziemniaka sp. z o.o. Strzekęcino 11, PL 76 024 Świeszyno 9 Madeleine NL 2016 Agrico Polska sp. z o.o. ul. Staromiejska 7A, PL 84 300 Lębork 10 Bohun PL 2014 Hodowla Ziemniaka Zamarte sp. z o.o. ul. Parkowa 1, PL 89 430 Kamień Krajeński 11 Magnolia PL 2015 Pomorsko Mazurska Hodowla Ziemniaka sp. z o.o. Strzekęcino 11, PL 76 024 Świeszyno 7

Lp. Odmiana Kod kraju pochodzenia Rok wpisania do Krajowego Rejestru Odmian w Polsce Adres jednostki zachowującej odmianę, a w przypadku odmiany zagranicznej - pełnomocnika w Polsce 1 2 3 4 Odmiany średniowczesne jadalne 1 Satina DE 2000 Solana Polska sp. z o.o. Zduny 25, PL 99 440 Zduny 2 Tajfun PL 2004 Pomorsko Mazurska Hodowla Ziemniaka sp. z o.o. Strzekęcino 11, PL 76 024 Świeszyno 3 Finezja PL 2007 Hodowla Ziemniaka Zamarte sp. z o.o. ul. Parkowa 1, PL 89 430 Kamień Krajeński 4 Mazur PL 2014 Pomorsko Mazurska Hodowla Ziemniaka sp. z o.o. Strzekęcino 11, PL 76 024 Świeszyno 5 Malaga PL 2013 Hodowla Ziemniaka Zamarte sp. z o.o. ul. Parkowa 1, PL 89 430 Kamień Krajeński 6 Oberon PL 2012 Hodowla Ziemniaka Zamarte sp. z o.o. ul. Parkowa 1, PL 89 430 Kamień Krajeński 7 Cekin PL 2004 Pomorsko Mazurska Hodowla Ziemniaka sp. z o.o. Strzekęcino 11, PL 76 024 Świeszyno 8 Laskara PL 2013 Pomorsko Mazurska Hodowla Ziemniaka sp. z o.o. Strzekęcino 11, PL 76 024 Świeszyno 9 Jurek PL 2012 Hodowla Ziemniaka Zamarte sp. z o.o. ul. Parkowa 1, PL 89 430 Kamień Krajeński 10 Orchestra NL 2009 C.Meijer B.V., P.O.Box 33, NL-4416 ZG Kruiningen 11 EL Mundo NL CCA KWS Polska sp. z o.o. ul Chlebowa 4/8, PL 61 003 Poznań 12 Lech PL 2016 Hodowla Ziemniaka Zamarte sp. z o.o. ul. Parkowa 1, PL 89 430 Kamień Krajeński 13 Jelly DE 2005 Europlant Handel Ziemniakami sp. z o.o. O/Laski Koszalińskie 3A, PL 76 039 Biesiekierz Odmiany średniowczesne skrobiowe 1 Harpun PL 1993 Pomorsko-Mazurska Hodowla Ziemniaka w Strzekęcinie, 76-024 Świeszyno 2 Pasat PL 2002 Pomorsko-Mazurska Hodowla Ziemniaka w Strzekęcinie, 76-024 Świeszyno 3 Zuzanna DE 2007 Europlant Handel Ziemniakami, Laski Koszalińskie 3A, 76-039 Biesiekierz 4 Jubilat PL 2011 Pomorsko-Mazurska Hodowla Ziemniaka w Strzekęcinie, 76-024 Świeszyno 5 Kaszub PL 2012 Pomorsko-Mazurska Hodowla Ziemniaka w Strzekęcinie, 76-024 Świeszyno 6 Boryna PL 2012 Pomorsko-Mazurska Hodowla Ziemniaka w Strzekęcinie, 76-024 Świeszyno 7 Szyper PL 2014 Pomorsko-Mazurska Hodowla Ziemniaka w Strzekęcinie, 76-024 Świeszyno 8 Cedron PL 1997 Hodowla Ziemniaka Zamarte sp. z o.o. ul. Parkowa 1, PL 89 430 Kamień Krajeński 9 Glada DE 1994 Pomorsko-Mazurska Hodowla Ziemniaka w Strzekęcinie, 76-024 Świeszyno 10 Mieszko NL 2015 Pomorsko-Mazurska Hodowla Ziemniaka w Strzekęcinie, 76-024 Świeszyno 8

Odmiany średniopóźne i późne skrobiowe 1 Hinga PL 1996 Pomorsko-Mazurska Hodowla Ziemniaka w Strzekęcinie, 76-024 Świeszyno 2 Pasja PL 2000 Pomorsko-Mazurska Hodowla Ziemniaka w Strzekęcinie, 76-024 Świeszyno 3 Pomorska Inwestor PL 2005 Pomorsko-Mazurska Hodowla Ziemniaka w Strzekęcinie, 76-024 Świeszyno 4 Kuras NL 2007 Agrico Polska sp. z o.o. ul. Staromiejska 7A, 84-300 Lębork 5 Amarant PL 2016 Pomorsko-Mazurska Hodowla Ziemniaka w Strzekęcinie, 76-024 Świeszyno Tabela 5. Ziemniak. Warunki polowe doświadczeń. Rok zbioru: 2017. Miejscowość Jadwisin Krzyżewo Marianowo Rychliki Seroczyn Wrócikowo Powiat legionowski wysokomazowiecki łomżyński elbląski siedlecki olsztyński Kompleks rolniczej przydatności gleby żytni dobry żytni bardzo dobry żytni bardzo dobry żytni bardzo dobry żytni bardzo dobry żytni dobry Klasa bonitacyjna gleby IV b III b IV a IV a III a IV a PH gleby w KCl od 4,5 do 5,3 6,7 5,9 4,5 6,45 6,68 Przedplon pszenżyto jare + gorczyca pszenżyto ozime pszenica ozima pszenżyto ozime żyto ozime łubin wąskolistny Data sadzenia - bardzo wczesne 24.04 21.04-21.04 13.05 24.04 - wczesne 20.04 21.04-21.04 13.05 24.04 - średniowczesne 24.04 21.04 27.04 21.04 13.05 24.04 Data zbioru - bardzo wczesne 25.08 23.09-23.08 24.08 31.08 - wczesne 04.09 25.09-06.09 11.09 11.09 - średniowczesne 25.09 29.09 02.10 10.10 02.10 23.09 Rodzaj nawozu dawka nawóz zielony nawóz zielony 300 dt/ha - - - N (kg/ha) 100 130 90 100 100 120 P2O5 (kg/ha) 60 50 60 80 72 60 K2O (kg/ha) 120 120 90 120 138 100 Nawożenie dolistne preparatami wieloskładnikowymi (l/ha) - - - Insol 7 WE 1,0 l /ha x 2-9

Tabela 6. Ziemniak. Warunki polowe doświadczeń, ochrona roślin. Rok zbioru: 2017. Miejscowość Jadwisin Krzyżewo Marianowo Rychliki Seroczyn Wrócikowo Powiat legionowski wysokomazowiecki łomżyński elbląski siedlecki olsztyński Afalon Dyspersyjny Afalon Dysper- Linurex 500SC 1,8l - Nuflon 450 S.C. 2l - 450 SC 2 l syjny 450 SC - 2,0 l Nazwa herbicydu dawka/ha Fusilade Forte 150 EC Titus 60g - - - -2 l/ha (nazwa, dawka/ha) (nazwa, dawka/ha) (nazwa, dawka/ha) (nazwa, dawka/ha) Apacz 50 WG - 40 g x 2 Spin Tor -0,15 l/ha Actara 40 g/ha Carial Star 0,6 l/ha x 2 Ochrona przeciwko chorobom I szkodnikom (nazwa, dawka/ha) Acrobat 2 kg - - (nazwa, dawka/ha) - (nazwa, dawka/ha) Altima 0,4 l/ha bardzo wczesne I wczesne Mospilan 20SP 0,08 Mospilan 20SP 0,08 kg x - kg/ha 2 Proteus 110 OD 0,4 - Nuprid 200 sc 0,15 l/ha l/ha Ridomil Gold MZ 67,8 Ekonom 72 WP -2,5 kg/ha - WG - 2,5 kg x2 x 2 Pyton Consento 450 - Infinito 687,5-1,6 l/ha x3 SC - 2,0 l + zabiegi na średniowczesne Pyton Consento 450 Apacz 50 WG - SC - 2,0 l 40 g Ridomil Gold MZ 67,8 WG - 2,5 kg x2 Pyton Consento 450 SC - 2,0 Proteus 110 OD 0,4 l/ha x 2 Revus 250 S.C. 0,6 l/ha x 2 Actara 25 WG - 80 g Bulldock 025 EC 0,3 l/ha Apacz 50 WG - 40 g Pyton Consento 450 SC - 1,8 l /ha - - Pyton Consento 450 SC - 2,0 l x2 Ridomil Gold Pepite 67,8 WG - 2 kg Calypso 480 S.C. - 0,1l 10

Tabela 7. Ziemniak. Odmiany bardzo wczesne. Plon ogólny i plon handlowy bulw w miejscowościach (w dt/ha). Rok zbioru: 2017. Plon ogólny Plon handlowy L.p Odmiana Miejscowość Jadwisin Krzyżewo Rychliki Seroczyn Wrócikowo Jadwisin Krzyżewo Rychliki Seroczyn Wrócikowo Zbiór po 40 dniach Wzorzec, dt z ha 248,5 231,9 229,9 152,1 185,4 187,5 227,5 217,2 149,0 179,1 1 Arielle 252,0 211,7 201,1 169,8 212,1 190,6 207,9 187,1 168,1 208,5 2 Denar 244,4 241,3 243,5 135,8 173,3 178,2 236,0 228,0 133,5 166,2 3 Impala 188,6 181,5 172,8 142,2 174,1 143,9 174,9 164,2 139,4 166,6 4 Lord 244,7 208,1 243,3 145,1 165,4 162,5 204,4 228,7 140,3 158,6 5 Miłek 244,4 269,5 236,3 160,5 182,9 172,3 265,7 223,5 155,7 175,6 6 Riviera 273,6 235,1 254,4 178,8 206,6 221,6 232,7 244,0 175,8 202,3 7 Viviana 291,8 276,4 257,6 132,7 183,1 243,1 271,2 245,0 130,1 176,4 Zbiór po zakończeniu wegetacji Wzorzec, dt z ha 504,7 527,2 685,4 341,1 418,2 476,8 523,8 648,4 322,8 412,6 1 Arielle 510,0 586,0 808,4 451,9 523,3 494,2 584,2 771,2 429,3 521,2 2 Denar 552,4 559,0 704,5 331,6 420,2 519,3 554,6 671,4 317,6 416,0 3 Impala 523,9 527,2 719,7 345,5 358,0 500,1 522,0 675,1 331,6 350,5 4 Lord 587,7 566,6 730,8 353,4 484,2 563,6 560,9 689,9 321,6 472,1 5 Miłek 411,0 471,4 599,6 333,1 378,6 370,7 468,6 561,8 310,5 371,0 6 Riviera 470,9 495,9 570,5 320,3 413,8 427,1 493,4 536,9 307,5 411,7 7 Viviana 477,2 484,3 664,2 252,0 349,6 462,9 482,9 632,3 241,4 345,7 Wzorzec wszystkie badane odmiany. 11

Tabela 8. Ziemniak. Odmiany bardzo wczesne. Plon ogólny i plon handlowy bulw (%wzorca). Lata zbioru: 2017, 2016, 2015. Plon bulw w % wzorca Lp Plon ogólny Plon handlowy Odmiana. Średnia 2017 2016 2015 2017 2016 2015 2015-2017 Zbiór wczesny (po 40 dniach od wschodów) Średnia 2015-2017 Wzorzec, dt z ha 209,6 253,9 191,1 218,2 192,0 243,6 166,5 200,7 1 Arielle 100 112 115 109 100 114 118 111 2 Denar 99 103 95 99 98 101 92 97 3 Impala 82 103 89 91 82 104 88 91 4 Lord 96 95 104 98 93 94 104 97 5 Miłek 104 82 97 94 103 82 97 94 6 Riviera 110 110 100 107 112 111 101 108 7 Viviana 109 95 99 101 111 94 100 102 Zbiór po zakończeniu wegetacji Wzorzec, dt z ha 495,3 544,3 399,2 479,6 476,9 493,9 374,6 448,5 1 Arielle 116 107 104 109 117 112 105 111 2 Denar 103 113 105 108 104 113 106 108 3 Impala 100 106 103 107 100 106 104 103 4 Lord 110 110 110 110 109 109 111 110 5 Miłek 89 83 96 89 88 77 93 86 6 Riviera 92 90 97 93 91 90 96 92 7 Viviana 90 91 85 89 91 93 84 89 Liczba 5 5 5 15 5 5 5 15 Wzorzec doświadczeń wszystkie badane odmiany biorące udział w badaniu Plon handlowy stanowią bulwy o średnicy poprzecznej pow. 30 dla zbioru po 40 dniach od wschodów oraz 35mm po zakończeniu wegetacji z wyłączeniem bulw spękanych, zdeformowanych oraz z objawami zgnilizny. 12

Tabela 9. Ziemniak. Odmiany wczesne. Plon ogólny i plon handlowy bulw w miejscowościach (%wzorca). Rok zbioru: 2017. Plon ogólny Plon handlowy Lp Odmiana. Miejscowość Jadwisin Krzyżewo Rychliki Seroczyn Wrócikowo Jadwisin Krzyżewo Rychliki Seroczyn Wrócikowo Wzorzec, dt z ha 565,3 547,3 627,4 408,3 423,0 535,7 540,8 584,3 393,4 396,3 1 Altesse 474,3 493,9 455,6 370,4 398,1 452,0 486,0 422,8 355,6 362,2 2 Aruba 485,1 506,4 538,8 368,8 332,5 456,0 489,4 505,4 352,6 297,5 3 Bellarosa 484,9 511,7 589,1 403,0 342,0 477,1 510,1 569,7 399,8 337,5 4 Bohun 690,7 655,0 847,6 492,7 505,2 638,9 647,8 751,0 451,3 461,3 5 Gwiazda 644,9 584,5 611,8 404,8 434,1 617,2 580,4 583,7 386,1 416,2 6 Ignacy 599,3 510,1 669,2 408,7 494,4 557,4 495,7 617,6 394,8 455,3 7 Madeleine 577,1 544,0 497,5 433,9 467,1 560,4 539,2 483,6 423,5 435,3 8 Magnolia 541,0 558,6 610,0 371,0 391,1 509,6 555,7 576,4 362,9 375,4 9 Michalina 681,9 530,7 708,8 442,2 398,6 627,4 525,9 672,7 425,4 381,2 10 Owacja 551,3 594,4 701,4 394,8 502,4 525,9 589,6 621,4 383,0 463,7 11 Vineta 487,5 531,3 671,7 400,8 387,5 471,0 529,2 623,3 392,0 374,0 Wzorzec wszystkie badane odmiany. Plon handlowy stanowią bulwy o średnicy poprzecznej pow. 35mm. Tabela 10. Ziemniak. Odmiany wczesne. Plon ogólny i plon handlowy bulw (%wzorca). Lata zbioru: 2017, 2016, 2015. Plon bulw w % wzorca Lp. Odmiana Plon ogólny Plon handlowy 2017 2016 2015 Średnia 2017 2016 2015 Średnia Wzorzec, dt z ha 514,3 555,9 391,0 2013-2015 487,1 490,1 511,0 365,2 2013-2015 436,4 1 Altesse 86 102 107 98 85 99 107 97 2 Aruba 87 96-92* 86 96-91* 3 Bellarosa 91 89 89 90 94 92 94 93 4 Bohun 124 - - x 120 - - x 5 Gwiazda 104 109 109 107 105 110 111 109 6 Ignacy 104 115 111 110 103 114 113 110 7 Madeleine 98 98-98* 100 101-101* 8 Magnolia 96 - - x 97 - - x 9 Michalina 107 112 108 109 107 111 109 110 10 Owacja 107 98 101 102 105 97 100 99 11 Vineta 96 95 106 99 98 96 105 100 Liczba doświadczeń 5 5 5 15 5 5 5 15 Wzorzec wszystkie badane odmiany* - średnia z dwóch lat. Liczba doświadczeń dla okresu 2015-2017 odnosi się do odmian badanych trzy lata, dla badanych dwa lata jest odpowiednio mniejsza. 13

Tabela 11. Ziemniak. Odmiany średniowczesne. Plon ogólny i plon handlowy bulw w miejscowościach (%wzorca). Rok zbioru: 2017. Plon ogólny Plon handlowy l.p Odmiana Miejscowość Jadwisin Krzyżewo Marianowo Rychliki Seroczyn Wrócikowo Jadwisin Krzyżewo Marianowo Rychliki Seroczyn Wrócikowo Wzorzec, dt z ha 435,2 609,4 573,6 717,5 489,7 503,9 350,0 596,8 553,0 605,8 471,1 485,2 1 Cekin 422,5 634,9 503,8 666,0 450,1 462,8 355,3 631,1 497,2 595,9 426,7 446,6 2 El Mundo 416,2 535,9 629,4 718,1 442,8 541,0 320,4 517,2 600,0 620,6 428,3 519,3 3 Finezja 356,7 602,9 550,5 803,6 501,1 516,7 292,8 599,2 515,3 649,8 485,0 501,2 4 Jurek 441,1 643,3 638,9 706,5 507,1 553,3 339,6 640,7 619,1 622,1 486,8 544,4 5 Laskara 483,7 611,7 579,4 728,8 548,4 579,0 420,8 594,6 562,6 638,3 536,3 564,5 6 Lech 494,5 664,2 515,9 740,0 545,2 531,7 410,4 660,2 496,3 623,7 491,7 493,9 7 Malaga 381,4 478,5 488,3 671,2 403,8 413,0 281,1 447,9 467,3 517,7 386,8 391,5 8 Mazur 437,3 610,4 659,8 737,4 514,1 596,3 326,2 608,6 632,1 654,9 499,7 585,6 9 Oberon 434,1 722,7 656,8 876,9 528,3 514,4 308,7 683,7 606,2 680,9 503,5 474,3 10 Orchestra 520,5 598,2 441,4 603,6 387,0 343,8 474,2 566,5 433,9 466,8 375,8 329,4 11 Satina 435,0 607,7 543,2 678,9 553,1 425,1 345,8 604,7 531,3 572,5 541,0 409,4 12 Tajfun 452,1 580,4 614,0 694,8 494,1 540,5 400,1 576,9 602,9 617,3 481,7 531,9 13 Jelly 382,7 630,6 635,4 701,3 491,0 522,6 274,0 627,5 624,6 615,4 480,8 515,3 Wzorzec wszystkie badane odmiany. Plon handlowy stanowią bulwy o średnicy poprzecznej pow. 35mm. 14

Tabela 12. Ziemniak. Odmiany średniowczesne. Plon ogólny i plon handlowy bulw (%wzorca). Lata zbioru: 2017, 2016, 2015. Plon bulw w % wzorca Lp. Odmiana Plon ogólny Plon handlowy Średnia Średnia 2017 2016 2015 2017 2016 2015 2015-2017 2015-2017 Wzorzec, dt z ha 554,9 533,1 403,6 497,2 510,3 495,6 372,5 459,5 1 Cekin 94 - - x 96 - - x 2 El Mundo 99 117-108* 98 120-109 3 Finezja 100 101 104 102 99 100 103 101 4 Jurek 105 112-109* 106 113-110* 5 Laskara 106 106 102 105 108 106 103 106 6 Lech 105 - - x 104 - - x 7 Malaga 86 - - x 81 - - x 8 Mazur 107 107-107* 108 110-109* 9 Oberon 112 107 99 106 106 99 94 100 10 Orchestra 87 78-83* 86 79-83* 11 Satina 97 106 103 102 98 109 106 104 12 Tajfun 101 99 112 104 105 101 115 107 13 Jelly 101 95+ 97+ x 102 98+ 99+ x Liczba doświadczeń 6 6 6 18 6 6 6 18 Wzorzec wszystkie badane odmiany * - średnia z dwóch lat. Liczba doświadczeń dla okresu 2015-2017 odnosi się do odmian badanych trzy lata, dla badanych dwa lata jest odpowiednio mniejsza. + - średnia plonowania odmian średniopóźnych i późnych 15

Tabela 13. Ziemniak. Odmiany bardzo wczesne. Zawartość skrobi, (odchylenia od wzorca). Rok zbioru 2017. Lp. Odmiana Jadwisin Krzyżewo Rychliki Seroczyn Wrócikowo Wzorzec [%] 12,7 11,3 10,8 12,5 13,3 1 Arielle 15,9 11,0 11,5 12,7 13,8 2 Denar 12,4 11,3 10,0 11,3 12,4 3 Impala 11,1 10,9 10,0 14,8 12,5 4 Lord 12,5 12,0 11,1 14,0 12,5 5 Miłek 14,1 13,0 12,8 11,5 16,0 6 Riviera 10,4 10,5 10,0 11,7 12,3 7 Viviana 12,7 10,6 10,5 11,5 13,8 Wzorzec wszystkie badane odmiany Tabela 14. Ziemniak. Odmiany wczesne. Zawartość skrobi, (odchylenia od wzorca). Rok zbioru 2017. Lp. Odmiana Jadwisin Krzyżewo Rychliki Seroczyn Wrócikowo Wzorzec [%] 13,0 12,8 12,0 13,5 14,7 1 Altesse 12,7 14,0 10,6 14,2 15,3 2 Aruba 16,4 14,1 14,5 16,8 17,0 3 Bellarosa 12,0 11,9 11,7 12,1 14,2 4 Bohun 13,3 13,0 11,5 12,6 14,8 5 Gwiazda 11,7 12,5 10,8 11,6 12,6 6 Ignacy 12,4 12,0 9,6 12,1 12,6 7 Madeleine 12,1 11,1 11,6 13,5 13,5 8 Magnolia 11,6e 14,9 14,9 15,1 17,2 16,6 9 Michalina 11,7 13,5 12,6 11,6 14,1 10 Owacja 13,3 12,3 11,7 14,2 16,8 11 Vineta 12,0 12,0 12,4 12,6 14,0 Wzorzec wszystkie badane odmiany Tabela 15. Ziemniak. Odmiany średnio wczesne. Zawartość skrobi, (odchylenia od wzorca). Rok zbioru 2017. Lp. Odmiana Jadwisin Krzyżewo Marianowo Rychlik i Seroczyn Wzorzec [%] 12,4 14,5 13,8 12,5 14,1 15,1 1 Cekin 12,6 16,2 15,5 14,2 14,6 17,2 2 El Mundo 10,5 11,8 10,3 10,1 13,0 11,1 3 Finezja 15,6 17,6 15,6 15,1 15,5 17,5 4 Jurek 11,6 14,2 12,1 10,8 13,5 14,9 5 Laskara 14,3 17,6 16,6 14,4 14,8 16,7 6 Lech 12,7 14,1 15,5 12,6 14,6 15,4 7 Malaga 10,9 10,4 11,6 10,6 12,6 13,5 8 Mazur 13,2 15,4 14,5 12,9 15,3 15,6 9 Oberon 11,2 14,9 13,0 11,9 12,7 14,2 10 Orchestra 10,1 11,8 10,8 9,5 12,8 12,6 11 Satina 12,0 15,4 14,1 12,8 13,2 15,0 12 Tajfun 15,7 15,6 16,0 15,0 17,1 17,9 13 Jelly 11,4 14,0 14,4 12,5 14,0 15,1 Wzorzec wszystkie badane odmiany Wrócikowo 16

Tabela 16. Ziemniak. Odmiany bardzo wczesne. Zawartość skrobi. Lata zbioru: 2015-2017. Lp. Odmiana Liczba lat badań 2017 2016 2015 Wzorzec [%] 12,1 12,0 x 1 Arielle 3 13,0 12,7 13,9 2 Denar 3 11,5 11,3 12,8 3 Impala 3 11,9 11,0 13,0 4 Lord 3 12,4 11,9 12,9 5 Miłek 3 13,5 13,7 16,2 6 Riviera 3 11,0 11,3 12,8 7 Viviana 3 11,8 12,7 12,9 Liczba doświadczeń 5 5 3 Wzorzec wszystkie badane odmiany Tabela 17. Ziemniak. Odmiany wczesne. Zawartość skrobi. Lata zbioru: 2015-2017. Liczba lat Lp. Odmiana 2017 2016 2015 badań Wzorzec [%] 13,2 x x 1 Altesse 3 13,4 13,9 14,0 2 Aruba 2 15,8 15,8-3 Bellarosa 3 12,4 12,8 14,3 4 Bohun 1 13,0 - - 5 Gwiazda 3 11,8 11,6 14,6 6 Ignacy 3 11,7 12,3 14,1 7 Madeleine 3 12,4 12,3-8 Magnolia 1 15,7 - - 9 Michalina 3 12,7 12,8 14,6 10 Owacja 3 13,7 13,3 15,8 11 Vineta 3 12,6 12,7 14,7 Liczba doświadczeń 5 5 3 Wzorzec wszystkie badane odmiany Tabela 18. Ziemniak. Odmiany średnio wczesne. Zawartość skrobi. Lata zbioru: 2015-2017. Liczba lat Lp. Odmiana 2017 2016 2015 badań Wzorzec [%] 13,73 x x 1 Cekin 1 15,1 - - 2 El Mundo 2 11,1 12,3-3 Finezja 3 16,2 17,1 17,9 4 Jurek 2 12,9 14,2-5 Laskara 3 15,7 17,5 18,3 6 Lech 1 14,2 - - 7 Malaga 1 11,6 - - 8 Mazur 2 14,5 16,5-9 Oberon 3 13,0 13,8 15,7 10 Orchestra 2 11,3 11,3-11 Satina 3 13,8 14,1 16,3 12 Tajfun 3 16,2 17,7 18,5 13 Jelly 3 13,6 15,2 16,1 Liczba doświadczeń 6 6 4 Wzorzec wszystkie badane odmiany 17

Tabela 19. Ziemniak. Odmiany skrobiowe średniowczesne i średniopóźne i późne. Plon ogólny bulw i plon skrobi (%wzorca). Lata zbioru: 2017, 2016, 2015. Plon ogólny Plon skrobi Zawartość skrobi % Lp. Odmiana Punkt doświadczalny IHAR /O ZDOO Średnio 2017 IHAR /O ZDOO Średnio 2017 IHAR /O ZDOO Jadwisin Marianowo rok Jadwisin Marianowo rok Jadwisin Marianowo Odmiany średnio wczesne Plon dt / ha 357,1 436,5 396,8 68,2 87,2 77,7 19,2 20,1 1 Cedron 96 78 87 101 76 89 20,2 19,4 2 Boryna 102 115 109 108 118 113 20,3 20,7 3 Glada 104 107 106 89 93 91 16,2 17,4 4 Harpun 95 100 98 92 107 100 18,5 21,3 5 Jubilat 86 115 100 84 118 101 18,8 20,4 6 Mieszko 89 85 87 89 88 88 19,5 20,7 7 Kaszub 92 87 90 102 98 100 21,3 22,4 8 Pasat 138 122 130 139 109 124 19,2 17,8 9 Szyper 83 86 85 85 88 86 19,5 20,4 10 Zuzanna 117 105 111 111 105 108 18,1 20,0 Odmiany średniopóźne i późne Plon dt / ha 276,7 544,5 410,6 48,7 111,6 80,2 17,6 20,5 1 Amarant 83 80 82 78 75 77 16,7 19,3 2 Hinga 103 93 98 110 101 105 18,7 22,1 3 Inwestor 116 104 110 120 103 112 18,2 20,2 4 Kuras 111 112 111 106 106 106 16,9 19,4 5 Pasja Pomorska 87 111 99 86 115 100 17,3 21,4 Tabela 20. Ziemniak. Odporność badanych odmian na mątwika ziemniaczanego i podstawowe choroby (dane COBORU). 18

Lp. Odmiany Y Wirusy liściozwój M Zaraza ziemniaka (liście) Czarna nóżka Parch zwykły Okres spoczynku bulw Wrażliwość na metrybuzynę Lp. Odmiany Y Wirusy liściozwój M Zaraza ziemniaka (liście) Czarna nóżka Parch Zwykły Okres spoczy- nku bulw Wrażliwość na metrybuzynę Skala 9-stopniowa 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Bardzo wczesne 1 Denar 7 7 4-5 3 5 7,7 2 św 2 Impala 4 6 2 2 6 7,9 1 3 Justa 5-6 5-6 3 7,7 3 św 4 Lord 7 7 4 3 6 7,7 2 mw 5 Miłek 7 5-6 2 8,3 1 św 6 Viviana 5-6 5-6 2 7,5 8* bw Wczesne 1 Altesse 3-4 3-4 3 7,3 8 mw 2 Aruba 8 5-6 4 8,1 7 św 3 Bellarosa 5-6 8 2 8,1 9 mw 4 Bohun 3-4 5-6 3 pw 5 Gwiazda 7 7 3 8,1 7* św 6 Ignacy 7 7 3 8,0 św 7 Madeleine 8 2,5 mw 8 Magnolia 8 4,5 9 mw 9 Michalina 7 3-4 3 7,6 1* św 10 Owacja 9 7 4 8,0 7 św Skala 9-stopniowa 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Średniowczesne 1 Cekin 5 5-6 3 4 7 7,8 9 pw 2 Finezja 9 7 8Rm 4,5 7,8 9* 3 Jurek 8 5-6 4,5 7,8 św 4 Laskara 5-6 5-6 4,5 9 mw 5 Lech 8 5 św 6 Malaga 8 7 3,5 6 św 7 Mazur 7 7 3 mw 8 Oberon 8 5-6 3,5 8,2 9 Orchestra 8 3-4 2 7,7 mw 10 Satina 5 7 4 3 6 8,2 7 nw 11 Tajfun 7 7 2-3 5 7 7,9 9 św 12 Jelly 5 5 5 7,9 9 św 11 Vineta 7 8 4 2 6 8,1 3 pw Kol. 2-4: Skala 9 o 9-odporność bardzo duża, 5 odporność średnia, 1 odporność bardzo mała. Wyniki na podstawie badań zleconych IHAR o/młochów Kol. 5-7: odporność na choroby w skali 9 o - 9 bardzo odporna (skrajnie odporna); 1 bardzo podatna brak danych *- badania w toku, informacja może ulec zmianie Rm odmiana reaguje nekrotycznie na szczepienie PVM, co wskazuje na obecność genu Rm Kol. 8: skala 9 o 9- długi okres spoczynku, 1 krótki okres spoczynku Kol. 9: stopień wrażliwości odmian na metybuzynę stosowaną po wschodach ziemniaka (Wyniki na podstawie badań IHAR o/bonin) nw niewrażliwa, mw mało wrażliwa, św średnio wrażliwa, pw podwyższona wrażliwość, bw bardzo wrażliw 19

Tabela 21. Cechy morfologiczne i ocena właściwości konsumpcyjnych badanych odmian. Lp. Odmiana Barwa kwiatów Kształt bulw Ocena kształtu Ocena głębokości oczek Wielkość bulw Barwa skórki Barwa miąższu Smak Skala 9 Skala 9 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Bardzo wczesne 1 Denar b oow 7 7 9 ż jż 7 AB 2 Impala b ow 8 7,5 9 ż jż 7 AB 3 Justa b oow 7 7 8 ż ż 7 B BC 4 Lord b oow 6,5 7 8 ż jż 7 AB 5 Miłek b oow 7 6,5 8 ż jż 6,5 BC 6 Viviana jczf oow 7,5 7,0 8 ż jż 7 AB Wczesne 1 Altesse b ow 7,5 7,5 8 jbż ż 7 AB 2 Aruba b ow 7,5 7,5 6 ż kr 6,5 B 3 Bellarosa czf oow 7,5 7 9 cz ż 7 B 4 Bohun b oow 7 6,5 7-9 ż jż 7,1 B 5 Gwiazda b oow 7,2 7 9 ż jż-ż 7 B 6 Ignacy jczf oow 6,4 6,7 8 ż jż 6,7 B Typ konsumpcyjny 7 Madeleine b oow 7,5 7,7 9 ż ż 6,7 B 8 Magnolia cn oow 7 7 8 jbż jż 7 B-BC 9 Michalina b oow 7 6,7 9 ż jż 6,7 B 10 Owacja b oow 7 7 9 ż jż 7 B-BC 11 Vineta b oow 7 7 8 ż ż 7 AB Średniowczesne 1 Cekin b oow 7 7 8 ż jż 7 B-BC 2 Finezja czf oow 7 7 8 ż jż 6,5 BC + 3 Jurek b oow 6,5 6,8 9 ż ż 7,2 B-BC 4 Laskara b oow 7,0 7,0 9 ż jż 6,7 B-BC 5 Lech b oow 7,4 7,4 6 cz jż 7,0 B-BC 6 Malaga cnf ow 7,0 7,5 8 ż jż 6,4 B-BC 7 Mazur b ow 6,9 6,6 9 ż jż 6,6 AB 8 Oberon b ow 6,6 6,8 8 cz jż 7 AB 9 Orchestra b oow 7 7,5 9 ż jż 6,5 AB 10 Satina b oow 7,5 7,5 9 ż ż 7,5 B 11 Tajfun b ow 7 7 9 ż ż 7 B-BC 12 Jelly b ow 8 7,5 9 ż ż 7,5 B frytki Chipsy Kol. 2: Barwa kwiatów: b biała czf czerwono fioletowa jczf jasnoczerwono fioletowa cnf ciemnoniebiesko fioletowa Kol. 3: Kształt bulw oow okrągłoowalny ow owalny Kol. 4: Regularność kształtu -skala 9 o 1 wybitnie zdeformowany 9 idealny Kol. 6: Wielkość bulw (skala 9 o ) 5 31-40% frakcji bulw powyżej 50mm 7 51-60% frakcji bulw powyżej 50mm 8 61-70% frakcji bulw powyżej 50mm 9 pow. 70% frakcji bulw powyżej 50mm Kol. 7: Barwa skórki ż żółta jbż - jasnobeżowa cz czerwona Kol. 8: Barwa miąższu kr kremowy jż jasnożółty ż żółty Kol. 9: Smak (skala 9 ) 1 bardzo zły, 9 wybitnie dobry Kol.10 Typ konsumpcyjny: AB sałatkowy B ogólnoużytkowy BC lekko mączysty C mączysty CD mączysty do bardzo mączystego Kol. 5: Głębokość oczek (skala 9 o ) 1 bardzo głębokie, 9 bardzo płytkie 20