Wykłady z anatomii dla studentów pielęgniarstwa i ratownictwa medycznego
Tchawica Tchawica, będąca przedłużeniem krtani, ma długość 10-11 cm, rozciąga się w dół do około poziomu Th5, gdzie ostroga tchawicy dzieli ją na prawe i lewe oskrzele główne, po jednym dla każdego płuca.
Tchawica Tchawica składa się z trzech warstw tkanki. Jej drożność zapewnia 16-20 niepełnych pierścieni (w kształcie litery C) z chrząstki hialinowej, ułożonych jeden nad drugim, od tyłu otwartych. Chrząstki są osadzone w osłonie z mięśnia gładkiego i tkanki łącznej, które tworzą też ścianę tylną, o niekompletnych pierścieniach. Miękka tkanka tworząca tylna ścianę tchawicy styka się z przełykiem.
Intubacja
Funkcje tchawicy Utrzymywanie kształtu i drożności Śluzowo-rzęskowy mechanizm wznoszący przesuwanie warstwy śluzu z cząstkami ku krtani Odruch kaszlowy zakończenia nerwowe generują impulsy nerwowe przesyłane przez nerwy błędne do ośrodka oddechowego w pniu mózgu. Ogrzewanie, nawilżanie i filtrowanie powietrza
Płuca Dysponujemy dwoma płucami, po jednym z obu stron pośrodkowej linii klatki piersiowej. Są one kształtu stożkowatego i posiadają szczyt, podstawę, koniuszek, powierzchnię żebrową i powierzchnię przyśrodkową.
Płuca Powierzchnia przyśrodkowa wklęsły i mniej więcej trójkątny obszar, zwany wnęką, znajduje się na poziomie Th5-Th7. W miejscu wnęki wnikają i opuszczają płuco struktury tworzące korzeń płuca. Są to oskrzele główne, zaopatrująca płuco tętnica płucna oraz dwie żyły płucne, tętnica i żyły oskrzelowe, a także naczynia chłonne i nerwy.
Płaty płuc i naczynia oraz drogi oddechowe w każdej wnęce. Płuco prawe dzieli się na trzy wyraźne płaty: górny, środkowy i dolny. Lewe płuco, które jest mniejsze, dzieli się na dwa płaty: górny i dolny.
Opłucna i jama opłucnej Opłucna stanowi zamknięty worek błony surowiczej (osobny dla każdego płuca), w którym znajduje się niewielka ilość surowiczego płynu. Dwie warstwy opłucnej: - opłucna trzewna przylegająca do płuca - opłucna ścienna przylega do wnętrza ściany klatki piersiowej i do piersiowej powierzchni przepony.
Jama opłucnej W stanie zdrowia obydwie blaszko opłucnej są oddzielone cienką warstewką surowiczego płynu, co umożliwia wzajemne ich ślizganie się względem siebie, nie dopuszczając do tarcia podczas ruchów oddechowych. Przedziurawienie którejś z blaszek opłucnej doprowadza do zapadnięcia się płuca.
Zapalenie opłucnej
Punkcja (drenaż) opłucnej
Ukrwienie płuc
Oskrzela i oskrzeliki W miejscu podziału tchawicy powstają dwa oskrzele główne, mniej więcej na poziomie Th5. Oskrzele prawe - szersze, krótsze i ustawione bardziej pionowo niż lewe. Z tego powodu łatwiej dochodzi do jego zatkania przez inhalowane ciało obce. Po wniknięciu we wnęce do prawego płuca dzieli się ono na trzy gałęzie, po jednej do każdego płata. Każda gałąź dzieli się następnie na liczne mniejsze. Oskrzele lewe dłuższe niż prawe, dzieli się na dwie gałęzie, po jednej do każdego płata.
Oskrzela i oskrzeliki Ściany oskrzeli, składające się z takich samych tkanek jak tchawica, są wyścielone rzęskowym nabłonkiem walcowatym. Oskrzela stopniowo dzielą się na oskrzeliki, oskrzeliki końcowe, oskrzeliki oddechowe, przewody pęcherzykowe i wreszcie pęcherzyki płucne.
Oskrzeliki oddechowe i pęcherzyki płucne W płucach osoby dorosłej występuje około 150 milionów pęcherzyków. W nich odbywa się proces wymiany gazów. W miarę postępującego rozdzielania się i zmniejszania dróg oddechowych ich ściany staja się coraz cieńsze, aż wreszcie w przewodach pęcherzykowych i samych pęcherzykach znikają mięsień i tkanka łączna, pozostawiając pojedynczą warstwę nabłonka płaskiego. Te dystalne drogi oddechowe są podtrzymywane przez luźną sieć sprężystej tkanki łącznej, w której są osadzone makrofagi, fibroblasty, nerwy oraz naczynia krwionośne i chłonne. Pęcherzyki są otoczone gęstą siecią włośniczek. Przez ściśle zespoloną ścianę pęcherzyka i ścianę włośniczki (zwaną błoną oddechową) odbywa się w płucach wymiana gazów.
Oddychanie Oddychanie wymiana gazów komórkami ciała a otoczeniem, obejmuje dwa główne procesy: 1. Wentylacja płuc wchodzenie powietrza do płuc i opuszczanie ich 2. Wymiana gazów w płucach (oddychanie zewnętrzne) i w tkankach (oddychanie wewnętrzne)
TLEN ENERGIA ZWIĄZKI ORGANICZNE - CUKRY - TŁUSZCZE - BIAŁKA KOMÓRKA PRODUKTY UBOCZNE: - WODA - DWUTLENEK WĘGLA - MOCZNIK Schemat oddychania wewnątrzkomórkowego
Mięśnie oddechowe Rozprężanie się klatki piersiowej podczas wdechu jest rezultatem aktywności mięśni, częściowo poddanych woli, częściowo niezależnych od woli. Do głównych mięśni wykorzystywanych podczas spokojnego oddychania zalicza się mięśnie międzyżebrowe zewnętrzne i przeponę.
Mięsnie międzyżebrowe Występuje 11 par mięśni międzyżebrowych, które zapełniają przestrzenie pomiędzy 12 parami żeber. Tworzą one dwie warstwy mięsni zewnętrznych i wewnętrznych. Mm. m/żebrowe zewnętrzne rozciągają się w dół i ku przodowi od dolnej krawędzi leżącego wyżej żebra do górnej krawędzi żebra leżącego niżej. Biorą one udział we wdechu. Mm. m/żebrowe wewnętrzne biegną ku dołowi i w tył od dolnej krawędzi żebra leżącego powyżej do górnej krawędzi żebra leżącego niżej (skrzyżowanie z mm. m/żebrowymi zewnętrznymi). Z mięśni tych człowiek korzysta podczas czynnego wydechu, np. podczas wysiłku.
Przepona Przepona główny mięsień oddechowy. Oddziela jamę brzuszną od jamy klatki piersiowej i stanowi jej ścianę dolną. Przepona jest uwypuklona w stronę klatki piersiowej w formie dwóch kopuł - prawej i lewej. W przeponie wyróżnia się część mięśniową położoną na obwodzie i część ścięgnistą, tworzącą środek ścięgnisty przepony. Część mięśniową w zależności od miejsca przyczepu dzieli się na część: 1. żebrową - największą, która przymocowuje się do żeber (od siódmego do dwunastego); 2. lędźwiową najmocniejszą tworzy ona dwie odnogi oraz parzyste więzadła łukowate boczne i przyśrodkowe, przyczepiające się do kręgów lędźwiowych i dwóch ostatnich żeber; 3. część mostkową najmniejszą, która rozpoczyna się na nasadzie wyrostka mieczykowatego mostka. Gdy mięsień przepony jest rozluźniony, środek ścięgnisty znajduje się na wysokości Th8.
Cykl oddechowy Przeciętna częstość to 12-15 oddechów na minutę. Każdy oddech składa się z trzech faz: wdech, wydech, pauza oddechowa.
Zapraszam do dyskusji.