WOJEWODA ŁÓDZKI PS-II.431.17.2015 Łódź, 7 grudnia 2015 r. Pani Aleksandra Krysiak Dyrektor Ośrodka Adopcyjnego Towarzystwa Przyjaciół Dzieci Łódzkiego Oddziału Regionalnego w Łodzi ul. Piłsudskiego 150/152 92-239 Łódź WYSTĄPIENIE POKONTROLNE Kontrola w trybie zwykłym w Ośrodku Adopcyjnym Towarzystwa Przyjaciół Dzieci Łódzkiego Oddziału Regionalnego w Łodzi, ul. Piłsudskiego 150/152, 92-239 Łódź przeprowadzona została na podstawie art. 186 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2015 r., poz. 332 ze zm.) przez 2-osobowy zespół kontrolerów, będących pracownikami Wydziału Polityki Społecznej Łódzkiego Urzędu Wojewódzkiego w Łodzi: - Magdalenę Sobczyk-Wierzbicką inspektora wojewódzkiego w Oddziale do Spraw Rodziny - (osoba pełniąca funkcję kierownika zespołu kontrolerów), - Magdalenę Łongwa-Kurosz inspektora wojewódzkiego w ww. Oddziale na podstawie upoważnień nr 131/2015, 131a/2015, 132/2015, 132a/2015 (znak PS-II.431.17.2015) wydanych przez Dyrektora Wydziału Polityki Społecznej Łódzkiego Urzędu Wojewódzkiego w Łodzi działającego z upoważnienia Wojewody Łódzkiego. Kontrolujący dokonali wpisy do książki kontroli. Celem kontroli było dokonanie oceny organizacji pracy i funkcjonowania Ośrodka Adopcyjnego w okresie od 1 stycznia 2014 roku do 31 grudnia 2014 r., w tym kwalifikacji osób zatrudnionych w Ośrodku Adopcyjnym. W okresie objętym kontrolą na stanowisku dyrektora jednostki kontrolowanej zatrudniona była Pani Aleksandra Krysiak.
Czynności kontrolne przeprowadzone zostały w dniach 17, 18, 22 września 2015 r. Materiał kontrolny zebrano w oparciu o rozmowę z dyrektorem Ośrodka Panią Aleksandrą Krysiak, zastępcą dyrektora/psychologiem Panią Iwoną Rychter, pedagogami - Panią Magdaleną Chruścik, Panią Anną Tomczak-Pióro, Panią Izabelą Kisiołek-Milczewską, analizę dokumentacji prowadzonej przez Ośrodek. 1. Podstawy prawne funkcjonowania Ośrodka Marszałek Województwa Łódzkiego działając na podstawie art. 245 ust.1 ww. ustawy w dniu 27 grudnia 2011 r. pismem znak RCPS.DO.AWS.0724.17.11 zlecił Łódzkiemu Oddziałowi Regionalnemu Towarzystwa Przyjaciół Dzieci zlecił realizację zadania prowadzenia ośrodka adopcyjnego. Ośrodek funkcjonuje na podstawie umowy nr 2/D/Rodz/AD/2012 o powierzeniu realizacji zadania publicznego z zakresu wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej polegającego na prowadzeniu ośrodka adopcyjnego przez podmiot niepubliczny zawartej w Łodzi w dniu 15 marca 2012 r. pomiędzy Województwem Łódzkim a Towarzystwem Przyjaciół Dzieci Łódzki Oddziałem Regionalnym. W 2014 r. do ww. umowy podpisano 4 aneksy ( nr 6-nr 10), ostatni aneks Nr 10 z dnia 16 grudnia określa termin realizacji zadania publicznego od dnia 1 stycznia 2012 r. do 31 grudnia 2015 r. (dowody kontroli, str. 16-38) W Ośrodku obowiązuje Regulamin Organizacyjny Ośrodka Adopcyjnego Łódzkiego Oddziału Regionalnego Towarzystwa Przyjaciół Dzieci w Łodzi przyjęty Uchwałą Nr 4/2014 Zarządu Łódzkiego Oddziału Regionalnego Towarzystwa Przyjaciół Dzieci w Łodzi z dnia 04.11.2014 r. Regulamin organizacyjny Ośrodka posiada akceptację Dyrektora Regionalnego Centrum Polityki Społecznej w Łodzi Pani Anny Mroczek działającej z upoważnienia Marszałka Województwa Łódzkiego z dnia 23 sierpnia 2012 r. znak ORI.087.1.110.2012 (dowody kontroli str. 39-49). w okresie objętym kontrolą Dyrektor Ośrodka posiadał pełnomocnictwo Zarządu Łódzkiego Oddziału Regionalnego Towarzystwa Przyjaciół Dzieci w Łodzi z dnia 11.12.2013 r. do załatwiania wszystkich spraw administracyjno - finansowych związanych z działalnością Ośrodka Adopcyjnego TPD w Łodzi, zachowujące ważność do 31.12.2014 r. (dowody kontroli str. 50).
2. Kwalifikacje dyrektora Ośrodka, osób zajmujących się prowadzeniem procedur przysposobienia lub przygotowaniem osób zgłaszających gotowość do przysposobienia dziecka, prowadzących szkolenia dla kandydatów do przysposobienia. W trakcie kontroli ustalono, że Dyrektor Ośrodka, jak i pracownicy zajmujący się prowadzeniem procedur przysposobienia lub przygotowaniem osób zgłaszających gotowość do przysposobienia dziecka, prowadzących szkolenia dla kandydatów do przysposobienia posiadają kwalifikacje określone w art. 158 i art.159 ww. ustawy, (dowody kontroli str. 51-54). Dyrekcja Ośrodka jak i pracownicy merytoryczni posiadają szczegółowe zakresy zadań, obowiązków i uprawnień zawierające katalog czynności potwierdzających realizowanie wszystkich obowiązków wynikających z ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej dotyczących postępowania adopcyjnego (dowody kontroli str. 55-61). 3. Prowadzenie procedur przysposobienia W rozmowie z Panią Dyrektor oraz na podstawie udostępnionej dokumentacji ustalono, że w 2014 r. do Ośrodka Adopcyjnego TPD zgłoszonych zostało 111 dzieci (54 dzieci z pieczy instytucjonalnej, 51 dzieci z pieczy rodzinnej, 4 dzieci Sądu Rejonowego w Łasku, 1 dziecko przez opiekuna prawnego, 1 dziecko ze zrzeczenia przez matkę). 47 dzieci zakwalifikowanych zostało do przysposobienia, zaś 64 dzieci nie otrzymało kwalifikacji do przysposobienia. W kontrolowanym okresie do Ośrodka zgłosiło się 48 kandydatów do przysposobienia dziecka. Spośród nich, 25 ukończyło szkolenie i otrzymało kwalifikację do przysposobienia dziecka. 1. Szczegółowe informacje dotyczące: a. liczby dzieci: - zgłoszonych i niezakwalifikowanych do przysposobienia, - umieszczonych w rodzinie adopcyjnej ( z pieczy instytucjonalnej), - ze zrzeczeń umieszczonych w rodzinie przysposabiającej, - zakwalifikowanych i oczekujących na przysposobienie b. liczby adopcji wewnątrzrodzinnych, c. liczby adopcji zagranicznych
zawarte zostały w piśmie dyrektora Ośrodka znak L.dz. 1202/15 z dnia 12.10.2015 r. (dowody kontroli, str. 117-119) Kontroli poddano: - 6 teczek dzieci zakwalifikowanych i umieszczonych w rodzinach przysposabiających wraz z dokumentacją rodziców adopcyjnych (dowody kontroli str. 125-134). Teczki zawierały następujące kategorie dokumentów: a) dokumentacja dzieci zakwalifikowanych do przysposobienia, b) dokumentacja dzieci umieszczonych w rodzinie przysposabiającej, c) dokumentacja kandydatów zgłaszających gotowość przysposobienia dziecka, d) dokumentacja kandydatów zakwalifikowanych do przysposobienia dziecka, e) dokumentacja rodziców adopcyjnych (po dokonaniu doboru rodziny przysposabiającej właściwej ze względu na potrzeby dziecka i zakończonej adopcji), - 5 teczek kandydatów zakwalifikowanych na szkolenie w 2014 r. na szkolenie, którzy w 2015 r. oczekiwali na szkolenie, - 2 teczki kandydatów zgłoszonych w 2014 r., rekwalifikowanych w 2015 r. i oczekujących na szkolenie w 2015 r., - 5 teczek dzieci niezakwalifikowanych do przysposobienia (dowody kontroli str. 135-138). Fakt oczekiwania na szkolenie wynika z konieczności zebrania się grupy rodziców spełniających wymogi do odbycia szkolenia dla kandydatów do przysposobienia dziecka. Na podstawie analizy ww. akt oraz udostępnionej dokumentacji (dwóch półrocznych sprawozdań z realizacji zadania publicznego z zakresu wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej polegającego na prowadzeniu ośrodka adopcyjnego przez podmiot niepubliczny za okres 01.01.2014 r. - 30.06.2014 r. i 01.07.2014 r. - 31.12.2014 r.), (dowody kontroli str. 62-95) stwierdza się, że Ośrodek zgodnie z obowiązującą ustawą realizuje zadanie związane z prowadzeniem procedur przysposobienia, tj.: gromadzi i aktualizuje informacje o dzieciach, które mogą być przysposobione, kwalifikuje dziecko do przysposobienia poprzez sporządzenie diagnozy psychologicznej dziecka, określenie specyfiki potrzeb dziecka w kontekście prawidłowego doboru rodziny, dokonanie przez psychologa oceny stopnia możliwości nawiązania przez dziecko więzi emocjonalnej w nowej rodzinie, analizy aktualnych więzi dziecka z bliskimi mu osobami, analizę całościowej sytuacji dziecka w celu zbadania, czy przysposobienie leży w jego najlepszym interesie, dokonywaną na podstawie opinii, o których mowa w art. 139a ust. 1 pkt 1, 2, 4 i 5, ustalenie sytuacji prawnej rodzeństwa dziecka,
sporządza dla dziecka zakwalifikowanego do przysposobienia diagnozę psychologiczną i pedagogiczną oraz gromadzi aktualne informacje o stanie zdrowia dziecka, dokonuje doboru rodziny przysposabiającej właściwej ze względu na potrzeby dziecka. 4. Przygotowanie osób zgłaszających gotowość do przysposobienia dziecka Ośrodek przygotowuje osoby zgłaszające gotowość do przysposobienia dziecka poprzez: - udzielanie pomocy w przygotowaniu wniosków o przysposobienie i zgromadzeniu niezbędnych dokumentów, ( pismo Dyrektora OA pkt 24, dowody kontroli str. 123) - przeprowadzanie badań pedagogicznych i psychologicznych kandydatów przysposobienia dziecka. W rozmowie z psychologiem Panią Iwoną Rychter ustalono, że do badania kandydatów wykorzystuje m.in.: Test Szondi' ego metoda projekcyjna, Test Rozumienia Emocji, Kwestionariusz Retrospektywny Oceny Postaw Rodziców, M. Plopy, Kwestionariusz Badania Postaw Rodzicielskich M. Ziemskiej, Neo PI R Inwentarz Osobowości, Kwestionariusz Komunikacji Małżeńskiej KKM, Kwestionariusz Stylów Przywiązania, Rysunek Drzewa Kocha metoda projekcyjna ) - przeprowadzanie wywiadu adopcyjnego (dowody kontroli str. 125-134), - prowadzenie działalności diagnostyczno-konsultacyjnej dla kandydatów do przysposobienia dziecka, - wspieranie psychologiczno-pedagogiczne kandydatów i współpraca z kandydatami do przysposobienia dziecka w zakresie opieki nad dzieckiem i jego wychowania (art. 160 ust. 1), (dowody kontroli str. 122) - organizowanie szkoleń dla kandydatów do przysposobienia dziecka. W Ośrodku prowadzone są szkolenia z wykorzystaniem: programu szkolenia dla kandydatów do przysposobienia dziecka Adopcja więcej umiem, więcej mogę opracowanego przez Towarzystwo Przyjaciół Dzieci Krajowy Ośrodek Adopcyjny. Program szkolenia został zatwierdzony decyzją Ministra Pracy i Polityki Społecznej Nr 21/2012/RA z dnia 30 maja 2012 r. na okres 5 lat (dowody kontroli str. 96-106),
programu szkolenia dla kandydatów do przysposobienia dziecka PRIDE: Adopcja, szkolenia dla kandydatów na rodziców adopcyjnych. Program szkolenia został zatwierdzony decyzją Ministra Pracy i Polityki Społecznej Nr 4/2012/RA z dnia 14 marca 2012 r. na okres 5 lat (dowody kontroli str. 107-111), - wydawanie świadectw ukończenia szkolenia dla kandydatów do przysposobienia dziecka, - dokonywanie wstępnej oceny kandydatów do przysposobienia dziecka, - sporządzanie opinii kwalifikacyjnej w sprawach dotyczących umieszczania dzieci w rodzinie przysposabiającej. W trakcie czynności kontrolnych ustalono, że Ośrodek realizuje zadania w zakresie: 1. Wspierania osób, które przysposobiły dziecko, w wykonywaniu przez nie funkcji opiekuńczo-wychowawczej na ich wniosek. 2. Współpracy ze środowiskiem lokalnym. 3. Promowania idei adopcji w tym poszukiwanie kandydatów do przysposobienia dziecka. 4. Współpracy z sądem opiekuńczym. 5. Zapewnienia pomocy psychologicznej kobietom w ciąży oraz pacjentkom oddziałów ginekologiczno-położniczych, które sygnalizują zamiar pozostawienia dziecka bezpośrednio po urodzeniu. Dodatkowo, informacja o sposobie realizacji ww. zadań zawarta została w piśmie Dyrektora Ośrodka w pkt 15 18, 23 oraz pisemnej informacji Dyrektora (dowody kontroli, str. 121-122, 124, 139-142). dotyczącą: 5. dokumentacja prowadzona w ośrodku (art 161 ust. 1 ww. ustawy). Kontrolującym udostępniono do wglądu dokumentację prowadzoną przez Ośrodek - kandydatów do przysposobienia dziecka, - szkoleń kandydatów do przysposobienia, - dzieci zakwalifikowanych do przysposobienia, - pomocy pedagogicznej, psychologicznej i z zakresu prawa rodzinnego udzielanej osobom, które przysposobiły dziecko/rodzinom naturalnym oraz rejestr osób, które ukończyły szkolenie dla kandydatów do przysposobienia dziecka. Analiza ww. dokumentacji wskazuje, że Ośrodek prawidłowo realizuje zadania określone w art. 161 ust. 1 ww. ustawy.
6. prowadzenie szkoleń dla kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka oraz wydawanie świadectw ukończenia tych szkoleń. 7. prowadzenie szkoleń dla kandydatów do pełnienia funkcji dyrektora placówki opiekuńczo - wychowawczej typu rodzinnego oraz wydawanie świadectw ukończenia tych szkoleń. Jak ustalono, Ośrodek nie prowadzi szkoleń dla kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka oraz dla kandydatów do pełnienia funkcji dyrektora placówki opiekuńczo- wychowawczej typu rodzinnego z powodu braku osób zainteresowanych udziałem w tego typu szkoleniach. Wyjaśnienia w tej kwestii wraz z uzasadnieniem znajdują się w ww. piśmie Dyrektora Ośrodka (dowody kontroli str. 122). Kierownik zespołu kontrolnego w dniu 22 września 2015 r. skierował do dyrektora Ośrodka pisemne zapytania z prośbą o udzielenie wyjaśnień dotyczących organizacji i funkcjonowania Ośrodka Adopcyjnego. Dyrektor Ośrodka, złożył w dniu 25 września 2015 r. w Wydziale Polityki Społecznej Łódzkiego Urzędu Wojewódzkiego w Łodzi pismo z prośbą o wydłużenie czasu udzielenia odpowiedzi do dnia 12 września 2015 r. W piśmie znak PS.II-431.17.2015 z dnia 8 października 2015 r. otrzymał zgodę Zastępcy Dyrektora Wydziału Polityki Społecznej na wydłużenie terminu odpowiedzi. Szczegółowe wyjaśnienia na zadane pytania wpłynęły w dniu 14 września 2015 r. (data pisma 12.09.2015 r.). Kontrolujący uznali wyjaśnienia w całości, bez zastrzeżeń (dowody kontroli str. 112-123). Na podstawie dokonanych ustaleń organizacja i funkcjonowanie Ośrodka Adopcyjnego Towarzystwa Przyjaciół Dzieci Łódzkiego Oddziału Regionalnego w Łodzi, ul. Piłsudskiego 150/152, 92-239 Łódź, w tym kwalifikacje osób zatrudnionych w Ośrodku w kontrolowanym zakresie ocenia się pozytywnie i w związku z tym zaleceń pokontrolnych nie wydano. Od niniejszego wystąpienia pokontrolnego nie przysługują środki odwoławcze. Z up. WOJEWODY ŁÓDZKIEGO Agnieszka Łukomska -Dulaj Dyrektor Wydziału Polityki Społecznej