ADOPCJA NA MAZOWSZU W 2015 R.

Transkrypt

1 ADOPCJA NA MAZOWSZU W 2015 R. W związku z realizacją zadań Wojewody dotyczących zasięgania informacji o sposobie realizacji zadań wynikających z ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej przez samorząd powiatowy i województwa, Wydział Polityki Społecznej zebrał dane dotyczące organizacji adopcji na terenie województwa mazowieckiego. Z Mazowieckiego Centrum Polityki Społecznej uzyskano informacje dotyczące m.in. liczby dzieci zgłoszonych do ośrodków adopcyjnych, rodzin zgłaszających gotowość do przysposobienia dziecka oraz przeprowadzonych adopcji w 2015 r. Powiatowe centra pomocy rodzinie z ternu województwa mazowieckiego przekazały natomiast informacje dotyczące liczby dzieci przebywających w pieczy rodzinnej i instytucjonalnej, w tym z uregulowaną sytuacją prawną i zgłoszonych do adopcji w 2015 r. oraz wg stanu w dniu r. Z przekazanych danych uzyskano następujące informacje. Adopcja w instytucjonalnej pieczy zastępczej Liczba dzieci umieszczonych w instytucjonalnej pieczy zastępczej na terenie woj. mazowieckiego na dzień 31 grudnia 2015 r. wyniosła Największą grupę wychowanków placówek opiekuńczo wychowawczych stanowiły dzieci w wieku lat 39% (757 dzieci) oraz lat 27% (522 dzieci). 17% dzieci umieszczonych w placówkach to dzieci w wieku 6-10 lat (325 dzieci). W placówkach przebywało najmniej dzieci w wieku powyżej 18 lat 7% (140 dzieci) i dzieci do 5 lat 11% (212 dzieci). Dane dotyczące wieku dzieci umieszczonych w placówkach opiekuńczo wychowawczych przedstawia wykres 1. 1

2 Wykres 1. Wiek dzieci przebywających w placówkach opiekuńczo wychowawczych na terenie woj. mazowieckiego w dniu r. Zebrane dane pozwoliły również na określenie długości pobytu dzieci w instytucjonalnej pieczy zastępczej. Na dzień r. 41% dzieci (794) umieszczonych w instytucjonalnej pieczy zastępczej na terenie woj. mazowieckiego stanowiły dzieci, których pobyt w placówce opiekuńczo wychowawczej trwał od 1 roku do 3 lat. Kolejnych 29% dzieci (575) przebywało w placówkach opiekuńczo wychowawczych krócej niż 1 rok. Dzieci przebywające w pieczy instytucjonalnej od 4 do 8 lat stanowiły 21% (418), natomiast przebywające powyżej 8 lat stanowiły 9% (169) wszystkich dzieci przebywających w instytucjonalnej pieczy zastępczej. Długość pobytu dzieci w pieczy instytucjonalnej przedstawia wykres 2. 2

3 Wykres 2. Długość pobytu dzieci w placówkach opiekuńczo wychowawczych na terenie woj. mazowieckiego w dniu r. Z przekazanych danych wynika, że na dzień r. w placówkach opiekuńczo - wychowawczych przebywało 1956 dzieci, z czego 566 wychowanków miało uregulowaną sytuację prawną umożliwiającą adopcję, co stanowi 29% dzieci objętych instytucjonalną pieczą zastępczą. Łącznie 545 dzieci zostało zgłoszonych do ośrodków adopcyjnych. Pomimo uregulowanej sytuacji prawnej, 21 dzieci umieszczonych w instytucjonalnej pieczy zastępczej, nie zostało zgłoszonych do ośrodków adopcyjnych. Powodami nie zgłoszenia dzieci do ośrodka adopcyjnego było: kompletowanie dokumentacji adopcyjnej (3 wychowanków), nie wyrażanie zgody przez nastoletnich wychowanków na poszukiwanie rodziny adopcyjnej (4 wychowanków), ustanawianie opieki prawnej (4 wychowanków), oczekiwanie na uprawomocnienie postanowienia sądu (5 wychowanków). Ponadto 5 wychowanków, którzy mieli uregulowaną sytuację prawną na koniec roku 2015, zostało zgłoszonych do ośrodków adopcyjnych na początku 2016 r. 3

4 Dodatkowo powiatowe centra pomocy rodzinie przekazały dane narastająco za rok Łącznie w ciągu 2015 r. w instytucjonalnej pieczy zastępczej na terenie woj. mazowieckiego przebywało 2718 dzieci. W ciągu 2015 r. sytuacja prawna 198 wychowanków została uregulowana w sposób umożliwiający adopcję. Do ośrodków adopcyjnych w 2015 r. zgłoszono 193 wychowanków placówek opiekuńczo wychowawczych z terenu Mazowsza. Adopcja w rodzinnej pieczy zastępczej Zgodnie z zebranymi danymi na dzień r dzieci było umieszczonych w 4359 rodzinach zastępczych na terenie województwa mazowieckiego. W ramach rodzinnej pieczy zastępczej funkcjonowało: 2920 rodzin zastępczych spokrewnionych, w których umieszczonych było 3742 dzieci, 1247 rodzin zastępczych niezawodowych, w których umieszczonych było 1607 dzieci, 192 rodziny zawodowe i rodzinne domy dziecka, w których przebywało 702 dzieci, w tym: - 98 rodzin zastępczych zawodowych, w których przebywało 315 dzieci, - 42 rodziny zawodowe pełniące funkcję pogotowia rodzinnego, w których przebywało 128 dzieci, - 16 rodzin zastępczych zawodowych specjalistycznych, w których przebywało 37 dzieci, - 36 rodzinnych domów dziecka, w których umieszczonych było 222 dzieci. Zestawienie rodzin zastępczych funkcjonujących na terenie woj. mazowieckiego w dniu r. przedstawia wykres 3, natomiast liczbowe zestawienie dzieci przebywających w poszczególnych formach rodzinnej pieczy zastępczej przedstawia wykres 4. 4

5 Wykres 3. Rodziny zastępcze funkcjonujące na terenie woj. mazowieckiego w dniu r. Wykres 4. Liczba dzieci w rodzinach zastępczych na terenie woj. mazowieckiego w dniu r. 5

6 Spośród 6051 dzieci umieszczonych w rodzinnej pieczy zastępczej na terenie Mazowsza największą grupę stanowiły dzieci w wieku lat 26% (1598 dzieci) oraz dzieci w wieku lat - 22% (1357 dzieci). Co piąte dziecko umieszczone w pieczy rodzinnej jest w wieku 6-10 lat (1199 wychowanków 20%). Pełnoletni wychowankowie stanowili 18% (1107 dzieci), natomiast najmniejszą grupę dzieci poniżej 5 roku życia 13 % (790 dzieci). Dane dotyczące wieku dzieci w pieczy rodzinnej przedstawia wykres 5. Wykres 5. Wiek dzieci przebywających w rodzinnej pieczy zastępczej na terenie woj. mazowieckiego w dniu r. Podobnie przedstawia się odsetek dzieci w poszczególnych grupach wiekowych w rodzinach zastępczych spokrewnionych oraz rodzinach zastępczych niezawodowych. Inaczej natomiast w rodzinach zastępczych zawodowych, gdzie 25 % stanowiły dzieci w wieku 6-10 lat, 24% dzieci w wieku lat, po 21% dzieci w wieku lat oraz poniżej 5 lat. Najmniejszą grupę stanowiły dzieci powyżej 18 lat 9%. Największą grupę w rodzinach zastępczych zawodowych pełniących funkcję pogotowia opiekuńczego stanowiły dzieci do 5 roku życia 67%, natomiast w rodzinach zastępczych zawodowych specjalistycznych dzieci w wieku 6-10 lat 30% oraz w wieku lat 27%. Spośród 222 dzieci umieszczonych 6

7 w rodzinnych domach dziecka 34% stanowiły dzieci w wieku 6-10 lat, 24% dzieci do 5 roku życia, 20% dzieci w wieku lat. Z przekazanych danych wynika, że spośród wszystkich dzieci umieszczonych w rodzinnej pieczy zastępczej na dzień r. 35% (2082 dzieci) stanowiły dzieci, których pobyt w pieczy trwał od 4 do 8 lat oraz 28% dzieci (1712), których pobyt przekroczył 8 lat. Co czwarte dziecko (1457 dzieci - 24%,) z rodzinnej pieczy zastępczej przebywa w niej od 1 roku do 3 lat. Najmniejszą grupę stanowiły dzieci, których pobyt w pieczy trwał do 1 roku 13% (800 dzieci). Dane dotyczące długości pobytu dzieci w pieczy rodzinnej na terenie woj. mazowieckiego przedstawia wykres 6. Wykres 6. Długość pobytu dzieci w rodzinnej pieczy zastępczej na terenie woj. mazowieckiego w dniu r. Na koniec roku 2015 w rodzinach zastępczych funkcjonujących na terenie woj. mazowieckiego przebywało 6051 dzieci, z czego 29% (1771 dzieci) miało uregulowaną sytuację prawną umożliwiającą adopcję dzieci zostało zgłoszonych do ośrodków adopcyjnych. 7

8 Łącznie 76 dzieci przebywających w rodzinnej pieczy zastępczej nie zostało zgłoszonych do ośrodków adopcyjnych, pomimo uregulowanej sytuacji prawnej. W sprawozdaniu jeden powiat wykazał 1 pełnoletniego wychowanka. Powodami nie zgłoszenia dzieci z uregulowaną sytuacją prawną do ośrodków adopcyjnych były: dokumentacja adopcyjna w trakcie przygotowywania (34 dzieci), uregulowanie sytuacji prawnej w ostatnich dniach 2015 r. (20 dzieci), długoletni pobyt dzieci w rodzinie, silne więzi emocjonalne z rodzinami (11 dzieci), oczekiwanie na kartę dziecka od rodzin zastępczych (6 dzieci), postępowanie o przysposobienie przez rodzinę pełniącą funkcję rodziny zastępczej (1 dziecko), postępowanie o ustalenie ojcostwa (1 dziecko) dziecko przebywało poza granicami kraju (1 dziecko), inne (2 dzieci). Dodatkowo powiatowe centra pomocy rodzinie przekazały dane narastająco za rok Z uzyskanych informacji wynika, że w 2015 r. w rodzinnej pieczy zastępczej na terenie woj. mazowieckiego przebywało 6714 dzieci. Sytuacja prawna 462 dzieci została uregulowana w sposób umożliwiający adopcję. Łącznie w 2015 r. do ośrodków adopcyjnych zgłoszono 443 dzieci przebywających w rodzinnej pieczy zastępczej. Dane Mazowieckiego Centrum Polityki Społecznej W 2015 r. na terenie województwa mazowieckiego funkcjonowały następujące ośrodki adopcyjne: w ramach Mazowieckiego Centrum Pomocy Rodzinie Wojewódzki Ośrodek Adopcyjny w Warszawie z pięcioma oddziałami zamiejscowymi w Ciechanowie, Ostrołęce, Radomiu, Siedlcach i Płocku; Krajowy Ośrodek Adopcyjny TPD w Warszawie Ośrodek Adopcyjny TPD w Warszawie Katolicki Ośrodek Adopcyjny w Warszawie Katolicki Ośrodek Adopcyjny przy Caritas Diecezji Radomskiej w Radomiu. 8

9 Ponadto na terenie województwa funkcjonuje 1 Interwencyjny Ośrodek Preadopcyjny w Otwocku. Łącznie w 2015 r. do ośrodków adopcyjnych na terenie woj. mazowieckiego (bez dzieci, o których informacje uzyskano z Wojewódzkiego Banku Danych) zgłoszono 807 dzieci. Największą grupę, 43% dzieci zgłoszonych do adopcji, stanowiły dzieci powyżej 10 roku życia (345 dzieci). Najmniej natomiast zgłoszono dzieci poniżej 1 r. ż. (142 dzieci) i od 1 roku do 4 lat (148 dzieci) - łącznie 35%. Dzieci w wieku od 5 do 9 lat stanowiły 21% wszystkich dzieci zgłoszonych do ośrodków adopcyjnych (172 dzieci). Wiek dzieci zgłoszonych do adopcji w 2015 r. przedstawia wykres 7. Wykres 7. Wiek dzieci zgłoszonych do ośrodków adopcyjnych na Mazowszu w 2015 r. Ogólna liczba dzieci zgłoszonych do ośrodków adopcyjnych z Centralnego Banku Danych w 2015 r. wyniosła 876. Największą grupę stanowiły dzieci w wieku od 5 do 9 lat - 41% (358 dzieci) oraz dzieci powyżej 10 lat - 33% (285 dzieci). 22 % stanowiły dzieci w wieku od 1 roku do 4 lat (197 dzieci), natomiast najmniejszy odsetek stanowiły dzieci poniżej 1 roku 4% (36 dzieci). Dane dotyczące wieku dzieci zgłoszonych do ośrodków adopcyjnych przez Centralny Bank Danych przedstawia wykres 8. 9

10 Wykres 8. Wiek dzieci zgłoszonych do ośrodków adopcyjnych z CBD w 2015 r. Liczbę zakończonych adopcji krajowych i zagranicznych w 2015 roku przedstawia poniższa tabela: Liczba adopcji krajowych zakończonych w 2015 r. Liczba adopcji zagranicznych zakończonych w 2015 r. Liczba rodzin Liczba dzieci Liczba rodzin Liczba dzieci * * Liczba dzieci z terenu całego kraju, które w 2015 r. zostały przysposobione w adopcji zagranicznej, w tym 43 dzieci z ternu woj. mazowieckiego. W 2015 r. 470 rodzin zgłosiło gotowość do przysposobienia w adopcji krajowej i 295 w adopcji zagranicznej. Łącznie w 2015 r. przeszkolono 196 rodzin, kolejne 28 kontynuowały szkolenie z końcem roku Do procesu przysposobienia w adopcji krajowej zakwalifikowano 318 rodzin i 275 w adopcji zagranicznej. 10

11 Podsumowanie adopcji (stan na dzień r.) 1) Instytucjonalna piecza zastępcza Liczba dzieci umieszczonych w instytucjonalnej pieczy zastępczej na koniec roku 2015 (1956) jest nieznacznie niższa niż na koniec roku 2014 (2007). Na koniec 2015 r. w pieczy instytucjonalnej, w stosunku do grudnia 2014 r., na takim samym poziomie utrzymuje się: - odsetek dzieci z uregulowaną sytuacją prawną (28% w 2014 r. i 29 % w 2015 r.), - liczba dzieci zgłoszonych do ośrodków adopcyjnych (547 dzieci 2014 r. i 545 w 2015 r.) - liczba dzieci, które pomimo uregulowanej sytuacji prawnej nie zostały zgłoszone do ośrodka adopcyjnego (25 wychowanków w 2014 r. oraz 21 wychowanków w 2015 r.). Powodami nie zgłoszenia do ośrodków adopcyjnych dzieci z uregulowaną sytuacją prawną przebywających w placówkach opiekuńczo wychowawczych były: nie wyrażanie zgody przez nastoletnich wychowanków na poszukiwanie rodziny adopcyjnej, przygotowywanie dokumentacji adopcyjnej, oczekiwanie na uprawomocnienie się postanowienia sądu, ustanowienie opieki prawnej. 2) Rodzinna piecza zastępcza Według stanu na dzień r. wzrosła, w porównaniu z grudniem 2014 r., liczba rodzin zastępczych (4359 w 2015 i 3921 w 2014 r.) oraz liczba dzieci umieszczonych w rodzinnej pieczy zastępczej (6051 w 2015 r. i 5608 w 2014 r.). Na koniec roku 2015 liczba dzieci z uregulowaną sytuacją prawną utrzymywała się na takim samym poziomie jak w roku 2014 r. (29%) W 2015 r. nieznacznie wzrosła liczba dzieci objętych rodzinną pieczą zastępczą, które pomimo uregulowanej sytuacji prawnej nie zostały zgłoszone do adopcji (4% w 2015 r. i 3% w 2014 roku). Powodami nie zgłoszenia dzieci do ośrodka adopcyjnego były, m.in.: długoletni pobyt dzieci w rodzinie, silne więzi emocjonalne z rodzinami, przygotowywanie dokumentacji adopcyjnej, uregulowanie sytuacji prawnej dziecka pod koniec roku

12 3) Dane z Mazowieckiego Centrum Polityki Społecznej W 2015 r. w porównaniu z rokiem 2014: zmniejszyła się liczba dzieci zgłoszonych do ośrodków adopcyjnych (bez dzieci, o których informacje uzyskano z Wojewódzkiego Banku Danych) dzieci w 2015 r. i 901 w 2014 r. oraz liczba dzieci zgłoszonych do ośrodków adopcyjnych z CBD (876 dzieci w 2015 r. i 1003 dzieci w 2014 r.). W 2015 r. zmniejszyła się liczba zakończonych adopcji krajowych 337 dzieci (391 w 2014 r.), oraz nieznacznie wzrosła liczba adopcji zagranicznych 326 dzieci (311 w 2014 r.). W porównaniu z 2014 roku: zmniejszyła się liczba rodzin zgłaszających gotowość do przysposobienia (759 rodzin w 2015 r. i 813 w 2014 r.) oraz liczba rodzin zakwalifikowanych do procesu przysposobienia (593 rodzin w 2015 i 608 rodzin w 2014 roku). Wzrosła liczba rodzin przeszkolonych w 2015 r. 196, w porównaniu z 2014 r. 114 rodzin. 12