Czy warto inwestować w alternatywne substancje słodzące? Barbara Nowak SKN Diabetologii Wieku Rozwojowego WUM
SUBSTANCJE SŁODZĄCE CUKRY NATURALNE intensywność słodzenia 0,4 do 1,8 (fruktoza, sacharoza, glukoza, inne) ALTERNATYWNE INTENSYWNE SUBST. SŁODZĄCE (tzw. słodziki) intensywność słodzenia 30-400 CUKRY MODYFIKOWANE (cukrole, wielowodorotlenowe alkohole cukrowe) intensywność słodzenia 0,3-1,0 * INTENSYWNOŚĆ SŁODZENIA oznaczana względem 10% roztworu sacharozy, którego słodkość przyjmuje się za 1.
Cukry naturalne Syrop z agawy Cukier inwertowany Cukier trzcinowy Cukier kokosowy Fruktoza Syrop glukozowo fruktozowy Miód?? 100g=400kcal
Alternatywne substancje słodzące Niższy IG Mniejsza liczba kalorii Mniejsze wahania glikemii poposiłkowej
SUBSTANCJE SŁODZĄCE CUKRY NATURALNE intensywność słodzenia 0,4 do 1,8 (fruktoza, sacharoza, glukoza, inne) ALTERNATYWNE INTENSYWNE SUBST. SŁODZĄCE (tzw. słodziki) intensywność słodzenia 30-400 CUKRY MODYFIKOWANE (cukrole, wielowodorotlenowe alkohole cukrowe) intensywność słodzenia 0,3-1,0 * INTENSYWNOŚĆ SŁODZENIA oznaczana względem 10% roztworu sacharozy, którego słodkość przyjmuje się za 1.
Alternatywne substancje słodzące INTENSYWNE SUBSTANCJE SŁODZĄCE (SŁODZIKI) Naturalne -Glikozydy stewiolowe - Tagatoza Sztuczne - Acesulfam K (E950) - Aspartam (E951) - Sacharyna (E954) - Taumatyna (E957) - Sukraloza (E955) - Cyklamat (E952) - Neohesperydyna (E959) * INTENSYWNOŚĆ SŁODZENIA oznaczana względem 10% roztworu sacharozy, którego słodkość przyjmuje się za 1.
Produkty zero ze sklepowej półki
SUBSTANCJE SŁODZĄCE CUKRY NATURALNE intensywność słodzenia 0,4 do 1,8 (fruktoza, sacharoza, glukoza, inne) ALTERNATYWNE CUKRY MODYFIKOWANE (cukrole, wielowodorotlenowe alkohole cukrowe) intensywność słodzenia 0,3-1,0 INTENSYWNE SUBST. SŁODZĄCE (tzw. słodziki) intensywność słodzenia 30-400 * INTENSYWNOŚĆ SŁODZENIA oznaczana względem 10% roztworu sacharozy, którego słodkość przyjmuje się za 1.
Alternatywne substancje słodzące CUKRY MODYFIKOWANE (cukrole, wielowodorotlenowe alkohole cukrowe) - Ksylitol (E 967) - Maltitol (E 965) - Sorbitol (E 420) - Mannitol (E 421) - Izomalt (E 953) - Laktitol (E 966) - Erytrol
CENA 6,50ZŁ CENA 10,00ZŁ
Które alternatywne substancje słodzące podnoszą poziom glukozy we krwi i wymagają podania insuliny? Nazwa subst. grupa Ilość kcal/100g Tagatoza (i.s. 1) Intensywna subst. słodząca 150 (4WW) Ksylitol (i.s. 1) poliole 240 (6WW) Erytrol (i.s. 0,5) poliole 20 nie podajemy insuliny WYJĄTEK Maltitol (i.s. 1) poliole 210 (5,2WW) ZASADA (NIE DOTYCZY ERYTROLU) mniej niż 10g poliolu nie liczymy WW i nie dajemy insuliny więcej niż 10g poliolu przeliczamy wymienniki i podajemy insulinę Możemy podać 0,5 dawki insuliny, jaką dalibyśmy na cukier
PRZYKŁAD Herbatka z 2 łyżeczkami ksylitolu i kawałek sernika na erytrolu 2 łyżeczki=10g Insulina? Artykuł źródłowy: Position of the Academy of Nutrition and Dietetics: Use of Nutritive and Nonnutritive Sweeteners Cindy Fitch, PhD, RD, Kathryn S. Keim, PhD, RD, LDN
KSYLITOL (CUKIER BRZOZOWY) - ZALETY IG = 7 Niższa kaloryczność w stosunku do sacharozy (240 kcal vs 400 kcal na 100 g) Wygląd i smak podobne do cukru Zapobiega powstawaniu próchnicy (6-10g dziennie) Właściwości błonnika zapobiega zaparciom Wysokie bezpieczeństwo stosowania Bardzo łatwy dostęp w sklepach Stosunkowo dobra cena (34zł za kg) korzystny stosunek właściwości prozdrowotnych do kaloryczności
KSYLITOL (CUKIER BRZOZOWY) - WADY Zawiera kalorie, zatem nie jest słodzikiem zero Ma nieco więcej kalorii niż inne poliole otrzymywany w wielu procesach rafinacji nawet małe dawki są trujące dla psów działania niepożądane z przewodu pokarmowego (biegunka,wzdęcia, gazy) Artykuł źródłowy: Xylitol: a review on bioproduction, application, health benefits, and related safety issues. Ur-Rehman S1, Mushtaq Z, Zahoor T, Jamil A, Murtaza MA.
TAGATOZA ZALETY IG 7,5 150 kcal/100g vs 400 kcal/100g w sacharozie błonnik pokarmowy: 20,1 g naturalny smak nie powoduje próchnicy zębów naturalne właściwości prebiotyczne najszersze zastosowanie w kuchni spośród pozostałych słodzików pochodzenia naturalnego
TAGATOZA - WADY 60zł za 1kg Słodziki dostępne na rynku nie składają się w 100% z tagatozy i mają ok. 270kcal/100g
ERYTROL - ZALETY Erytrytol naturalnie występuje w owocach, np. melonach, gruszkach, winogronach, a także w kukurydzy. IG=0 100 g = 20 kcal bezpieczne dla diabetyków i osób chcących zredukować kaloryczność posiłków. ochronny dla śródbłonka naczyń krwionośnych przy hiperglikemii Zapobiega próchnicy 30zł za 1kg
ERYTROL - WADY Mniej słodki niż cukier (i.s. 0,5) zbyt duża ilość może powodować zaburzenia żołądkowo-jelitowe (jak inne poliole) Aby uzyskać oczekiwaną słodkość potrawy dodajemy 1/3 raza więcej erytrolu niż zwykłego cukru (co zwiększa ryzyko biegunki)
STEVIA - ZALETY Pozyskiwana z rośliny Stevia rebaudiana rosnącej w Ameryce Południowej SKLEPY ZIELARSKIE UWAGA NA SŁODZIKI Z DODATKIEM MALTODEKSTRYNY 300 razy słodsza niż cukier brak kalorii (mają kalorie, ale jako ze 300x slodsza niż sacharozy, dawka jest tak mała, że wartość tę w większości się pomija właściwości przeciwpróchnicze wysokie bezpieczeństwo stosowania wysoka zawartość pierwiastków śladowych. ZWIĘKSZA INSULINOWRAŻLIWOŚĆ ZMNIEJSZA APETYT Artykuł źródłowy: Antidiabetic Effect of Rosella-Stevia Tea on Prediabetic Women in Yogyakarta, Indonesia. Mayasari NR1, Susetyowati2, Wahyuningsih MSH3, Probosuseno4.
STEVIA - WADY możliwy gorzki posmak poszukiwanie dobrego dostawcy, u którego można kupić glikozydy stewiolowe, a nie sztuczne słodziki
UWAGA! CIASTO DROŻDŻOWE KARMEL
PODSUMOWANIE Nie nadużywajmy słodkich pokarmów Korzystajmy ze zdrowych alternatyw cukru, gdy jest konieczność obniżenia kaloryczności diety lub ilości spożywanego cukru, a nie potrafimy od razu zrezygnować ze słodzenia, czyli w tzw. okresie przejściowym.
Pułapka słodyczy bez cukru GŁÓD CUKIER SŁODKI SMAK SŁODZIK Wzrost glukozy we krwi Spadek glukozy we krwi SYGNAŁ ZWROTNY O DOSTARCZONYCH KALORIACH, UCZUCIE SYTOŚCI ZJEDZENIE BARDZIEJ OBFITEGO POSIŁKU
PODSUMOWANIE Mają umilić życie, a nie stanowić element uzależnienia Przygotowujmy słodkości samodzielnie Unikać sztucznych słodzików (aspartam itp.) nasz organizm szybko przystosowuję się do niższych stężeń cukru i zaczyna wyczuwać słodycz nawet w mało słodkich pokarmach takich jak warzywa