Bezpośrednie wsparcie rozwoju szkół poprzez zmodernizowany system doskonalenia nauczycieli w powiecie gryfińskim UDA-POKL.03.05.00-00-219/12-00 SPRAWOZDANIE Z REALIZACJI PLANU PRACY SIECI WSPÓŁPRACY I SAMOKSZTAŁCENIA Nazwa sieci Uczeń sprawiający problemy wychowawcze też może osiągnąć sukces. Rok szkolny 2013/2014 Imię i nazwisko Koordynatora sieci Iwona Brokmeier
Informacje wstępne. W sieci współpracy i samokształcenia Uczeń sprawiający problemy wychowawcze tez może osiągnąć sukces w roku szkolnym 2013/2014 rozpoczęło pracę 26 nauczycieli z różnych środowisk szkolnych. W większości byli to nauczyciele ze szkół podstawowych: 10 osób, po pięciu przedstawicieli z zespołów szkół - gimnazja i szkoły podstawowe i ponadgimnazjalne Nauczyciele zajmują w szkole różne stanowiska: 6 osób pełni funkcje pedagogów szkolnych, 1 psychologa, 1 doradcy zawodowego a 18 to nauczyciele o różnych specjalnościach ( nauczyciel świetlicy, kształcenia zintegrowanego i innych specjalności przedmiotowych). Przeważającą część uczestników sieci stanowiły kobiety ( 25). Diagnoza potrzeb. Pierwsze spotkanie sieci współpracy i samokształcenia: Uczeń sprawiający problemy wychowawcze tez może osiągnąć sukces odbyło się 20 listopada 2013r. w poradni psychologiczno-pedagogicznej w Gryfinie. Na spotkaniu został zaprezentowane cele projektu realizowanego przez powiat gryfiński pt Bezpośrednie wsparcie rozwoju szkół poprzez zmodernizowany system doskonalenia nauczycieli w powiecie gryfińskim, w ramach którego funkcjonowała sieć współpracy i samokształcenia. Przybliżone zostały również cele pracy i działania podejmowane w ramach pracy sieci tematycznej. Ustalono zasady pracy sieci - kontrakt. Następnie zdiagnozowano potrzeby uczestników poprzez wypełnienie kwestionariusza diagnoz potrzeb ankieta. Nauczyciele odpowiadali na pięć pytań: w pierwszym pytaniu uczestnicy spotkania odpowiadali nt oczekiwań związanych z udziałem w sieci współpracy i samokształcenia. Nauczyciele mieli do wyboru takie odpowiedzi: a) gotowe scenariusze, b)wymiana doświadczeń, c) stwierdzenie, że dobrze robię, d) możliwość uzyskania wsparcia w trudnych sytuacjach, e) poznanie nowych ludzi, f) nawiązanie nowych kontaktów, g) inne. W pytaniu drugim oceniali swoje kompetencje związane z obszarem tematycznym sieci. Nauczyciele zaznaczali odpowiedź w skali od 1 do 5, gdzie 5 jest najwyższą wartością. W pytanie trzecim prosiłam o wymienienie zagadnień związanych z tematem sieci, które nauczyciele uznają za najbardziej interesujące. W Pytaniu czwartym pytałam co chcieliby
zmienić w swojej pracy w związku z zakresem tematycznym sieci. Pytanie piąte dot. oczekiwań od innych uczestników sieci. Pytania 3, 4 i 5 były pytaniami otwartymi. W wyniku analizy ankiet ustaliłam, że oczekiwania nauczycieli związane z udziałem w sieci współpracy i samokształcenia to najwięcej wskazań miała: wymiana doświadczeń 23 razy, możliwość uzyskania wsparcia w trudnych sytuacjach 11 razy, gotowe scenariusze rozwiązań 9, nawiązanie nowych kontaktów 7, stwierdzenie, że dobrze robię 4, poznanie nowych ludzi 3. Nauczyciele oceniają swoje kompetencje w zakresie obszaru tematu na 3,39 pkt. Na pytanie 4 ( co chciałbym zmienić w swojej pracy w związku z zakresem tematycznym sieci) nauczyciele odpowiadali: bardziej efektywnie pracować z uczniem sprawiającym problemy wychowawcze; zdobyć większe doświadczenie w pracy; lepsza frekwencja na zajęciach; umieć radzić sobie w sytuacjach nietypowych, trudnych; odpowiednio reagować w sytuacjach trudnych; dokonać właściwej oceny sytuacji. W pytaniu 5 (czego oczekują od innych uczestników sieci) odpowiedzieli: dzielenie się swoimi propozycjami, współpracą, wymianą doświadczeń, materiałów, tolerancji, wsparcia, wymiany poglądów, porady, wskazówek, propozycji rozwiązywania problemów, wzajemnej edukacji, szczerych i otwartych odpowiedzi na zadane pytania, wspólnego rozwiązywania problemów. Najistotniejszym pytaniem pod kątem przyszłej pracy sieci było pytanie trzecie dot. zagadnień, które nauczyciele uważają za najbardziej interesujące w związku z zakresem tematycznym sieci. Było to pytanie otwarte. Z ankiet wszystkie propozycje zapisane przez nauczycieli zostały przeniesione na duże arkusze papieru. Następnie pośród 25 propozycji każdy z nauczycieli miał wybrać tylko trzy najbardziej dla niego interesujące. Największą ilość punktów zdobyły: sposoby radzenia sobie z agresją fizyczna i słowną, napady złości, brak szacunku, absencja uczniów. Nauczyciele byli niezadowoleni z wyników głosowania i rozpoczęła się dość długa dyskusja wśród uczestników. W wyniku dyskusji pewne zagadnienia zostały połączone, całość zagadnień została przedyskutowana przez uczestników spotkania i przystąpiono do ponownego głosownia. Tym razem już bez problemu zostały wybrane trzy zagadnienia: mediacje i negocjacje, interwencje kryzysowe i motywowanie uczniów do nauki. Nauczyciele zostali podzieleni na trzy grupy. Każda z grup otrzymała do opracowania jedno zagadnienie. Następnie na forum grupy zaprezentowały propozycje realizacji poszczególnych zagadnień. Zostały wspólnie ustalone: cele, formy aktywności, terminy spotkań i eksperci. Cele i zadnia pracy sieci.
Cel ogólny: Nauczyciele podnoszą swoje kompetencje wychowawcze. Cel szczegółowy: Nauczyciele znają techniki mediacji i negocjacji. Działania: spotkanie warsztatowe z ekspertem, wymiana doświadczeń na forum Nauczyciele znają podstawy prawne interwencji kryzysowej oraz zasady postępowania z osobą przeżywającą kryzys,potrafią przeprowadzić interwencje kryzysową. Działania: wykład i warsztaty z ekspertem, wymiana doświadczeń na forum Nauczyciele znają różne sposoby motywowania uczniów do nauki. Działania: spotkanie robocze, wymiana doświadczeń, generowanie nowych pomysłów, stworzenie zbiorów linków do zasobów internetowych związanych z technikami motywowania uczniów do nauki Realizacja zadań. Spotkania z ekspertami. W ramach realizacji zadań związanych z zadaniem mediacje i negocjacje 21 stycznia 2014r. odbyło się spotkanie z ekspertem p. Izabela Zajączkowską. Program szkolenia obejmował : poznanie etapów mediacji, zasady obowiązującew mediacji, zapoznanie się z metodami mediacji. Treści zostały podzielone na moduły: podstawy teoretyczne i metodyczne mediacji rówieśniczych i symulacji rówieśniczych. Analizując wyniki testu wiedzy należy stwierdzić przyrost wiedzy uczestników szkolenia. Wszyscy uczestnicy potrafili prawidłowo odpowiedzieć na pytania dot. celu i istoty mediacji, wymieniali zadania mediatora, zasady mediacji i etapy mediacji rówieśniczej. Uczestnicy ocenili eksperta na 5 ( w skali od 1 do 5, gdzie 5 jest oceną najwyższą) biorąc pod uwagę : współpracę z prowadzącym, przygotowanie merytoryczne eksperta, umiejętność przekazania wiedzy. Realizując zadanie dot. interwencji kryzysowej ekspertem ponownie była p. Izabela Zajączkowska. Spotkanie odbyło się 19 marca 2014r. Przed rozpoczęciem szkolenia nauczycieli określili swoje aktualne kompetencje dot. omawianego tematu w skali od 1 do 5, gdzie 5 jest najwyższa oceną. Nauczyciele określali swoje umiejętności w zakresie czterech tematów: 1. Definicji sytuacji kryzysowej i traumatycznej ( a) wiem, co to jest sytuacja
kryzysowa; b) wiem, jak może wyglądać reakcja dzieci i młodzieży w sytuacji kryzysowej; c) wiem, jakie mogą wystąpić rodzaje kryzysów w szkole) 2. Resilience; 3. Interwencji kryzysowej (a) wiem, co to jest interwencja kryzysowa; b) znam zasady interwencji kryzysowej lub traumatycznej) 4. Reguł pracy z uczniem po traumatycznych przeżyciach ( a) wiem, jak pracować z uczniem po traumatycznych przeżyciach; b) umiem zaprojektować pomoc dla ucznia w sytuacji kryzysowej lub traumatycznej). Jeśli chodzi o całość zagadnień związanych z interwencją kryzysową nauczyciele ocenili swoje umiejętności przed spotkaniem z ekspertem na 1,98 po zajęciach na 4,48 (przyrost o 2,5). Najmniejsze umiejętności nauczyciele wykazywali w znajomości koncepcji resilience 1,41; po spotkaniu 4,42. W tym zakresie tematycznym nastąpił największy przyrost wiedzy o 3,01. Duży przyrost wiedzy o 2,5 nastąpił w ocenie nauczycieli w zakresie reguł pracy z uczniem po traumatycznych przeżyciach z 2 do 4,5. Również w temacie interwencji kryzysowej notuje się przyrost wiedzy o 2,4 ( z 2,1 do 4,5). Najmniejszy przyrost wiedzy test wykazał w zakresie definicji sytuacji kryzysowej i traumatycznej z 2,43 na 4,5 czyli różnica wynosi 2,07. Uczestnicy ocenili eksperta na 5 ( w skali od 1 do 5, gdzie 5 jest oceną najwyższą) biorąc pod uwagę : współpracę z prowadzącym, przygotowanie merytoryczne eksperta, umiejętność przekazania wiedzy. Zadanie motywowania uczniów do nauki zostało zaplanowane bez udziału eksperta. Na pierwszym spotkaniu sieci analizując ilość godzin przeznaczonych dla ekspertów z wielkim żalem grupa zrezygnowała z eksperta mając nadzieję, że jednak będzie można zaprosić kompetentna osobę. I tak się też stało. Szkolenie w dniu 12 maja 2014r. poprowadziła p. Gabriela Poteralska. Program szkolenia został podzielony na cztery moduły: 1. Istota motywacji; 2. Utrzymywanie odpowiedniego poziomu motywacji; 3. Elementy przebiegu zajęć z dziećmi; 4. Stosowanie wzmocnień w stosunku do dziecka. Analizując wyniki testu wiedzy należy stwierdzić przyrost wiedzy uczestników szkolenia. Wszyscy uczestnicy potrafili prawidłowo stwierdzić od czego zależy stopień przyswojenia wiedzy, przedstawić najmniej efektywny sposób przyswajania wiedzy, wymienić jeden z elementów motywowania. Prawie wszyscy znają pojęcie mnemontechniki i określają najbardziej skuteczny rodzaj motywacji u dzieci. Uczestnicy ocenili eksperta na 4,6 ( w skali od 1 do 5, gdzie 5 jest oceną najwyższą) biorąc pod uwagę : współpracę z prowadzącym 4,8; przygotowanie merytoryczne eksperta 4,6; umiejętność przekazania wiedzy 4,6. Spotkania robocze.
W ramach sieci odbyły się trzy spotkania robocze. Pierwsze 20 listopada 2013.- opisane powyżej. Drugie spotkania odbyło się 12 maja 2014.r jako druga część po szkoleniu z ekspertem. Na spotkaniu grupa dyskutowała o problemach związanych z motywowaniem uczniów do nauki. Nastąpiła wymiana doświadczeń i pomysłów. Trzecie spotkanie robocze odbyło się 4 czerwca 2014r. dot. podsumowania pracy sieci: wypełnienie ankiet, dyskusja, ocenia realizacji celów. Praca na platfromie. W ramach pracy na platformie zostało utworzonych 10 wątków. Tematycznie wątki są powiązane z zaplanowanymi zadaniami. W ramach tematu mediacje zostały utworzone dwa wątki: mediacje w szkole, linki do stron o mediacjach rówieśniczych; interwencje kryzysowe to również dwa wątki: interwencja kryzysowa, interwencje kryzysowe w praktyce. W ramach zadania dot. motywowania uczniów do nauki utworzono również dwa wątki. Ponadto utworzono wątek z okazji świąt, grup dyskusyjnych i podsumowanie pracy sieci. Wszystkich postów umieszczonych przez uczestników sieci jest 35, czyli średnio na jeden wątek przypada 3, 5 posta. Najwięcej postów 8, miał wątek nt mediacji. Lepiej prezentuje się ilość wyświetleń, razem we wszystkich wątkach jest 262 wejść. Średnio na jeden watek przypada 26 wyświetleń. Największa popularnością cieszył się wątek mediacje. Na platformie zostało umieszczonych 6 plików. Przede wszystkim są to materiały ze spotkań z ekspertami. W najmniejszym stopniu użytkowana była opcja wysyłanie wiadomości. Nieliczni uczestnicy sieci w ten sposób kontaktowali się. Analiza ankiety ewaluacyjnej po spotkaniach z ekspertami. Uczestnicy sieci bardzo wysoko ocenili ekspertów pod względem współpracy,przygotowania merytorycznego i umiejętności przekazywania wiedzy w skali od 1 do 5, gdzie 5 jest oceną najwyższą ocenili na 4,86. Nauczyciele oceniali również miejsce szkolenia i materiały szkoleniowe (w skali od 1 do 5, gdzie 5 jest oceną najwyższą). Miejsce szkolenia zostało oceniane na 4,96 a materiały szkoleniowe na 4,85. Stopień zadowolenia ze szkolenia, przydatność wiedzy i organizację szkolenia nauczyciele ocenili na 4,9. Analiza ankiety ewaluacyjnej końcowej. Na ostatnim spotkaniu roboczym uczestnicy sieci podsumowali pracę m.in. za pomocą ankiety. Nauczyciele odpowiadali na trzy pytania :
Ocena spotkań sieci brano pod uwagę realizację celów, użyteczność omawianych treści i zagadnień, różnorodność wykorzystanych materiałów dydaktycznych, profesjonalizm ekspertów i harmonogram pracy sieci (w skali od 1 do 5, gdzie 5 jest oceną najwyższą) nauczyciele ocenili na 4.7 Ocena koordynatora m.in. sposób organizacji pracy sieci, zarządzanie czasem spotkań, dbanie o przepływa informacji i komunikacji w grupie, kontakt z uczestnikami nauczyciele ocenili na 4,8 (w skali od 1 do 5, gdzie 5 jest oceną najwyższą). Mocne i słabe strony sieci współpracy i samokształcenia do mocnych stron uczestnicy sieci zaliczyli: możliwość wymiany doświadczeń; spotkania z ekspertem; ciekawe tematy spotkań; zajęcia prowadzone w ciekawy warsztatowo sposób; specjaliści biorący udział w spotkaniach warsztatowych; praca koordynatora, jego zaangażowanie, poszerzenie wiedzy; uporządkowanie wiedzy; materiały; wsparcie koordynatora; organizacja. Do słabych stron słaba aktywność w sieci; trudność z połączeniem w sieci; problemy z łączem internetowym; niewielka liczba godzin z ekspertem; godziny spotkań; problemy z zalogowaniem się w sieci; mała wymiana spostrzeżeń na platformie; zbyt mało czasu na szkolenia; obsługa i poruszanie się trudności w poruszaniu się na stronie internetowej sieci; brak dostępu do platformy internetowej. W ankiecie nauczyciele umieścili swoje uwagi dot. przyszłości pracy sieci a szczególnie tematy, którymi chcieliby się zająć w przyszłości. Najczęściej powtarzany był temat związany z komunikacją: jak rozmawiać z trudnym ( roszczeniowym ) rodzicem, współpraca z rodzicami a także: mediacje, trening zastępowania agresji, trening skutecznego nauczyciela wg Gordona. Wnioski i rekomendacje. Nauczyciele bardzo wysoko ocenili pracę w sieci, szczególnie spotkania z ekspertami. Natomiast część dot. platformy nie spełniła oczekiwań. Nauczyciele nie brali aktywnego udziału w dyskusjach z różnych powodów. Najważniejszy to zniechęcenie związane z problemami z logowaniem się na platformie np. za każdym logowaniem nauczyciele otrzymywali nowe hasło kilkakrotnie, brak czasu szybciej (jak twierdzą nauczyciele) jest powiedzieć niż napisać i co istotne nauczyciele boją się oceny ( tekst zostaje) innych
nauczycieli. Analizując uwagi nauczycieli należy koniecznie poprawić funkcjonowanie platformy, aby techniczna strona funkcjonowania nie miała wpływu na jakość pracy sieci. Członkowie sieci współpracy i samokształcenia Uczeń sprawiający problemy wychowawcze tez może osiągnąć sukces określili dalszy kierunek pracy w następnym roku szkolnym komunikacja i praca z rodzicem a także mediacje i trening zastępowania agresji, trening skutecznego nauczyciela wg Gordona.