KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia 27.11.2015 C(2015) 8562 final WERSJA UPUBLICZNIONA Niniejszy dokument został udostępniony wyłącznie w celach informacyjnych. Przedmiot: Pomoc państwa SA.42843 (2015/N) Polska Rekompensata kosztów poniesionych na świadczenie usług pocztowych ustawowo zwolnionych od opłat pocztowych (2016 2021) Szanowny Panie Ministrze! 1. PROCEDURA (1) W dniu 7 sierpnia 2015 r. władze polskie powiadomiły Komisję o przedłużeniu istniejącego programu pomocy SA.36124 (2013/N). (2) W dniu 8 września 2015 r. Komisja poprosiła władze polskie o przedstawienie dodatkowych informacji. Władze polskie przekazały wymagane informacje w dniu 9 października 2015 r. 2. KONTEKST (3) Pismem z dnia 4 listopada 2004 r. Komisja poinformowała władze polskie o swojej decyzji 1 o niewnoszeniu zastrzeżeń w sprawie dotyczącej pomocy państwa PL 47/2004 Rekompensata kosztów poniesionych na świadczenie usług 1 Komisja podjęła tę decyzję na podstawie procedury mechanizmu przejściowego przewidzianej w załączniku IV.3 do Aktu przystąpienia, stanowiącego część Traktatu dotyczącego przystąpienia Republiki Czeskiej, Estonii, Cypru, Łotwy, Litwy, Węgier, Malty, Polski, Słowenii i Słowacji do Unii Europejskiej. Jego Ekscelencja Pan Witold WASZCZYKOWSKI Minister Spraw Zagranicznych Al. J. Ch. Szucha 23 00-580 Warszawa POLSKA Commission européenne, B-1049 Bruxelles Belgique Europese Commissie, B-1049 Brussel België Telefon: 00-32-(0)2-299.11.11.
pocztowych ustawowo zwolnionych od opłat pocztowych. Komisja wskazała, że program należy uznać za istniejącą pomoc w rozumieniu art. 108 ust. 1 TFUE 2 od dnia przystąpienia Polski do Unii Europejskiej. (4) Pismem z dnia 16 września 2008 r., zarejestrowanym tego samego dnia, zgodnie z art. 108 ust. 3 TFUE władze polskie zgłosiły Komisji zwiększenie budżetu wspomnianego wyżej programu. Decyzją z dnia 18 grudnia 2008 r. (sprawa N 462/2008) 3 Komisja zatwierdziła zwiększenie budżetu. (5) W dniu 14 lipca 2010 r. władze polskie powiadomiły Komisję o przedłużeniu programu, wraz ze zmianami, na lata 2011 2012. Decyzją z dnia 4 listopada 2010 r. (sprawa N 312/2010) 4 Komisja zatwierdziła przedłużenie programu do dnia 31 grudnia 2012 r. (6) W dniu 13 lipca 2011 r. władze polskie powiadomiły Komisję o rozszerzeniu istniejącego programu (sprawa N 312/2010) w celu uwzględnienia rekompensaty kosztów poniesionych na świadczenie usług związanych z głosowaniem korespondencyjnym przez osoby niepełnosprawne. Decyzją z dnia 12 września 2011 r. (sprawa SA.33341 (N/2011)) 5 Komisja zatwierdziła rozszerzenie programu. (7) W dniu 23 stycznia 2013 r. władze polskie powiadomiły Komisję o przedłużeniu do dnia 31 grudnia 2015 r., w związku z nowym budżetem na lata 2013 2015, istniejącego programu N 310/2010. Decyzją z dnia 31 maja 2013 r. (sprawa SA.36124 (2013/N)) 6 Komisja zatwierdziła przedłużenie programu do dnia 31 grudnia 2015 r. 3. OPIS PROGRAMU 3.1. Cel (8) Program składa się z dwóch części: części A i części B. (9) Na część pierwszą (A) składają się 2 podczęści. Część A.1 7 przewiduje zwolnienie z opłat pocztowych usług obejmujących nadanie, transport i doręczenie przesyłek nadawanych przez: a) osoby niewidome i ociemniałe, a przeznaczonych dla bibliotek, stowarzyszeń osób niewidomych i ociemniałych lub organizacji działających na rzecz i w imieniu osób niewidomych i ociemniałych; 2 3 4 5 6 7 Ze skutkiem od dnia 1 grudnia 2009 r. art. 87 i 88 Traktatu WE stały się odpowiednio art. 107 i 108 TFUE. Treść tych dwóch grup postanowień jest zasadniczo identyczna. Do celów niniejszej decyzji odniesienia do art. 107 i 108 TFUE należy rozumieć, tam gdzie to stosowne, jako odniesienia odpowiednio do art. 87 i 88 Traktatu WE. Dz.U. C 37 z 14.2.2009, s. 2. Dz.U. C 271 z 14.9.2011, s. 2. Dz.U. C 151 z 30.5.2013, s. 5. Dz.U. C 117 z 16.4.2014, s. 5. Część A.1 programu opiera się na art. 26 ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. (Prawo pocztowe). Dziennik Ustaw 2012poz. 1529. 2
b) biblioteki, organizacje osób niewidomych i ociemniałych, organizacje działające na rzecz i w imieniu osób niewidomych i ociemniałych; c) osoby niewidome i ociemniałe lub przesyłek adresowanych do takich osób oraz zawierających informacje utrwalone pismem wypukłym. Część A.2 8 przewiduje zwolnienie z opłat pocztowych usług związanych z głosowaniem korespondencyjnym przez osoby niepełnosprawne w wyborach do organów stanowiących jednostki samorządu terytorialnego oraz wyborach wójta. Usługi te obejmują nadanie, transport i doręczenie zestawów do głosowania oraz wysyłkę kopert zwrotnych. (10) W celu zwolnienia z opłat pocztowych wymienione w części A.1 przesyłki pocztowe muszą spełniać określone wymogi, dotyczące m.in.: wagi (do 7 kg), zawartości (jeżeli zarówno nadawca, jak i odbiorca są osobami niewidomymi, treść powinna być przekazana pismem wypukłym) i adresata (wykaz bibliotek i organizacji osób niewidomych uprawnionych do zwolnienia został określony w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej oraz Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 6 września 2013 r. w sprawie wykazu bibliotek, organizacji osób niewidomych lub ociemniałych oraz organizacji, których celem statutowym jest działanie na rzecz osób niewidomych lub ociemniałych). (11) Omawiany środek ma cel społeczny i zmierza do poprawy szans na uczestnictwo osób niewidomych i ociemniałych na równych warunkach w działalności społecznej i gospodarczej oraz zapewnienia im jak najszerszego i najbardziej sprawiedliwego dostępu do dóbr kultury. (12) W ramach istniejącego programu SA.36124 część A.2 obejmowała głosowanie korespondencyjne przez osoby niepełnosprawne we wszystkich wyborach. Pismem z dnia 9 października 2015 r. polskie władze poinformowały Komisję, że część A.2 programu będzie teraz ograniczona do głosowania korespondencyjnego przez osoby niepełnosprawne w wyborach do organów stanowiących jednostki samorządu terytorialnego oraz wyborach wójta. (13) Za osobę niepełnosprawną w rozumieniu ustawy Kodeks wyborczy z dnia 5 stycznia 2011 r. uznaje się każdą osobę o ograniczonej sprawności fizycznej, psychicznej lub umysłowej, której stan utrudnia jej głosowanie bezpośrednie. (14) Pod względem technicznym proces głosowania korespondencyjnego rozpocznie się wraz z przesłaniem zestawu do głosowania osobom uprawnionym, które muszą z wyprzedzeniem zgłosić chęć takiego głosowania. Przesyłka zawierać będzie kopertę, której należy użyć do odesłania wypełnionych formularzy wyborczych zwolnionego z opłat pocztowych. 8 Część A.2 programu opiera się na art. 7 ust. 2 ustawy z dnia 11 lipca 2014 r. o zmianie ustawy Kodeks wyborczy oraz niektórych innych ustaw oraz na art. 53a ust. 3 Kodeksu wyborczego z dnia 5 stycznia 2011 r. 3
(15) W drugiej części programu (część B) 9 przewidziano zwolnienie z opłat pocztowych przesyłek zawierających obowiązkowe egzemplarze biblioteczne wysyłane do bibliotek uprawnionych do ich otrzymywania. (16) Do otrzymywania egzemplarzy obowiązkowych uprawnionych jest 18 bibliotek. Wymienione są one w załączniku 1 do rozporządzenia Ministra Kultury i Sztuki z dnia 6 marca 1997 r. 10 ; należą do nich Biblioteka Narodowa, Biblioteka Jagiellońska w Krakowie, Filmoteka Narodowa, biblioteki uniwersyteckie i wojewódzkie. (17) Zgodnie z ustawą z dnia 7 listopada 1996 r. obowiązkowe egzemplarze biblioteczne to egzemplarze określonych publikacji, które są nieodpłatnie dostarczane do ww. bibliotek, co ma ułatwiać prowadzenie archiwów. Celem utrzymywania takich archiwów jest wspieranie kultury i zachowanie dorobku kulturalnego. 3.2. Beneficjenci i koszty kwalifikowalne (18) Każdy operator pocztowy świadczący powyższe usługi jest uprawniony do otrzymania od państwa rekompensaty 11. Rekompensata nie może być wyższa od stawek stosowanych przez operatora świadczącego powszechne usługi pocztowe z tytułu nadania, transportu i doręczenia takich przesyłek. (19) Mimo że do otrzymywania rekompensaty na podstawie programu uprawniony jest każdy operator usług pocztowych, jedynym operatorem, który zgłosił chęć skorzystania z programu, jest Poczta Polska. (20) Poczta Polska nie świadczy usług objętych programem w ramach obowiązku świadczenia usługi publicznej. 3.3. Czas trwania i budżet (21) Zgłoszenie dotyczy przedłużenia programu na okres od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia 31 grudnia 2021 r. z nowym budżetem na ten okres w wysokości 14 466 400 PLN podzielonym w następujący sposób: 2016: 2 240 700 PLN (ok. 0,53 mln EUR) 2017: 2 307 400 PLN (ok. 0,54 mln EUR) 2018: 2 370 900 PLN (ok. 0,56 mln EUR) 2019: 2 441 700 PLN (ok. 0,57 mln EUR) 2020: 2 514 800 PLN (ok. 0,59 mln EUR) 2021: 2 590 600 PLN (ok. 0,61 mln EUR) 9 Część B programu opiera się na art. 143 Prawa pocztowego. 10 11 Rozporządzenie Ministra Kultury i Sztuki. Dziennik Ustaw Nr 29 poz. 161, ze zmianami. Artykuł 27 Prawa pocztowego. 4
Budżet wynosił 10,43 mln PLN na lata 2003 2010, 9 mln EUR na lata 2011 2012 i 6,46 mln PLN na lata 2013 2015. (22) Władze polskie potwierdziły, że pomoc zostanie przyznana dopiero gdy Komisja przyjmie decyzję zatwierdzającą przedłużenie programu. 3.4. Podstawa prawna (23) Podstawą prawną środka są art. 26, 27 i 143 ustawy Prawo pocztowe z dnia 23 listopada 2012 r., art. 7 ust. 2 ustawy z dnia 11 lipca 2014 r. o zmianie ustawy Kodeks wyborczy oraz niektórych innych ustaw 12, art. 53a ust. 3 ustawy Kodeks wyborczy z dnia 5 stycznia 2011 r., rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 3 września 2010 r. w sprawie szczegółowego sposobu i trybu udzielania i rozliczania dotacji przedmiotowych 13 oraz rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 17 września 2010 r. w sprawie dotacji przedmiotowej do świadczenia usług pocztowych podlegających ustawowemu zwolnieniu z opłat pocztowych 14. 4. OCENA ŚRODKA 4.1. Istnienie pomocy państwa w rozumieniu art. 107 ust. 1 TFUE (24) Zmiany wprowadzone w zgłoszonym środku, tj. ograniczenie części A.2 programu do głosowania korespondencyjnego przez osoby niepełnosprawne w wyborach lokalnych oraz wyborach wójta, nie mają wpływu na wniosek Komisji sformułowany w sprawie N 462/2008, potwierdzony następnie w sprawach N 312/2010, SA.33341 (N/2011) i SA.36124 (2013/N), zgodnie z którym środek stanowi pomoc państwa w rozumieniu art. 107 ust. 1 TFUE (zob. pkt 20 33 decyzji z dnia 18 grudnia 2008 r.). 4.2. Zgodność pomocy z rynkiem wewnętrznym (25) Zmiany wprowadzone w zgłoszonym środku, tj. ograniczenie części A.2 programu do głosowania korespondencyjnego przez osoby niepełnosprawne w wyborach lokalnych oraz wyborach wójta, nie mają wpływu na wniosek Komisji sformułowany w sprawach N 462/2008 i SA.33341 (N/2011) dotyczący zgodności programu z rynkiem wewnętrznym. Dlatego też, z przyczyn określonych w decyzjach z dnia 18 grudnia 2008 r. i z dnia 12 września 2011 r., część A programu kwalifikuje się jako pomoc zgodna z rynkiem wewnętrznym na podstawie art. 107 ust. 2 lit. a) TFUE, natomiast część B kwalifikuje się jako pomoc zgodna z rynkiem wewnętrznym na podstawie art. 107 ust. 3 lit. d) TFUE (zob. pkt 34 47 decyzji z dnia 18 grudnia 2008 r. 15 ). 12 13 14 15 Dziennik Ustaw 2014 poz. 1072. Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 3 września 2010 r. w sprawie szczegółowego sposobu i trybu udzielania i rozliczania dotacji przedmiotowych. Dziennik Ustaw Nr 166 poz. 1123. Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 17 września 2010 r. w sprawie dotacji przedmiotowej do świadczenia usług pocztowych podlegających ustawowemu zwolnieniu z opłat pocztowych. Dziennik Ustaw Nr 188 poz. 1262, ze zmianami. Decyzja z dnia 18 grudnia 2008 r. powołuje się na art. 151 Traktatu WE, który stał się art. 167 TFUE ze skutkiem od dnia 1 grudnia 2009 r. Części przepisu cytowanego w decyzji z dnia 18 grudnia 2008 r. znajdują się również w art. 167 TFUE. 5
5. WNIOSEK (26) W związku z powyższym Komisja stwierdza, że przedłużenie obowiązującego programu jest zgodne z rynkiem wewnętrznym. Komisja postanowiła zatem nie wnosić zastrzeżeń w odniesieniu do zgłoszonego środka pomocy. W przypadku gdyby niniejsze pismo zawierało informacje, które nie powinny być przekazywane osobom trzecim, należy poinformować o tym Komisję w terminie piętnastu dni roboczych od daty jego otrzymania. Jeżeli Komisja nie otrzyma w wyznaczonym terminie uzasadnionego wniosku w tym względzie, uzna to za wyrażenie zgody na ujawnienie osobom trzecim i publikację pełnej treści niniejszego pisma w autentycznej wersji językowej na stronie internetowej: http://ec.europa.eu/competition/elojade/isef/index.cfm. Wniosek należy przesłać pocztą elektroniczną na adres: European Commission Directorate-General Competition State Aid Greffe B-1049 Brussels Stateaidgreffe@ec.europa.eu Z wyrazami szacunku, W imieniu Komisji Margrethe VESTAGER Członek Komisji 6