OSZCZĘDZANIE PIENIĘDZY. Wojciechowska Justyna Wróbel Iwona Wróblewska Sonia

Transkrypt

1 OSZCZĘDZANIE PIENIĘDZY Wojciechowska Justyna Wróbel Iwona Wróblewska Sonia Psychologia finansowa,

2 DEFINICJE OSZCZĘDZANIA

3 Oszczędzanie jest to odkładanie konsumpcji aby zapewnić sobie utrzymanie w przyszłości. Zawiera w sobie element powstrzymywania się od konsumpcji pewnych zasobów w jednym okresie aby zyskać możliwość konsumowania tych zasobów w późniejszym, niesprecyzowanym czasie.

4 WEDŁUG EKONOMII TEORETYCZNEJ I EMPIRYCZNEJ Oszczędności to : nadwyżka dochodów nad wydatkami konsumpcyjnymi w danym okresie różnica pomiędzy wartością netto na końcu danego okresu, a wartością netto na początku tego okresu

5 WEDŁUG EKONOMII KLASYCZNEJ Oszczędzanie lub akumulacja kapitału to aktywnym proces wymagający zapobiegliwości i powściągliwości. Poświęcanie czegoś teraz w imię przyszłej pomyślności.

6 UJĘCIE OSZCZĘDZANIA WG JOHNA MAYNARDA KEYNESA Z 1936 Pojedynczy akt oszczędzania oznacza, powiedzmy, decyzję o rezygnacji z dzisiejszego obiadu, ale nie wymusza decyzji o tym, czy zjeść obiad lub kupić buty za tydzień czy za rok, ani też czy skonsumować coś określonego w jakimś określonym czasie. Zatem decyzja taka osłabia przedsięwzięcie przygotowania dzisiejszego obiadu, a jednocześnie nie stymuluje przedsięwzięcia przyszłego aktu konsumpcji. (Keynes, 1936,s.210)

7 UJĘCIE OSZCZĘDZANIA WG JOHNA MAYNARDA KEYNESA Z 1930 Oszczędzanie polega na negatywnym akcie powstrzymania się od konsumpcji całości obecnych dochodów. (Keynes, 1930, s.172)

8 GEORGE KATON A DEFINICJA KEYNESA George Katon w swoich badaniach ukazał, że większość ludzi postrzega oszczędzanie jako pozytywne zjawisko. Nie jest one dla nich skutkiem niewydawania pieniędzy, ale rezultatem poważnego wysiłku wkładanego w urzeczywistnienie ważnych celów życiowych.

9 BADANIA JOHNA LANSINGA Zatem wartość konsumpcji powinna obejmować wartość wszystkich dóbr i usług w rzeczywistości skonsumowanych w danym okresie. To znaczy, że konsumpcja powinna dotyczyć rzeczy wprost związanych z konsumowaniem, zjadaniem żywności, noszeniem ubrań itd. Jeżeli konsument zakupił ubrania za 100$, przeznaczając na to część swoich dochodów, nosił je przez 2 lata, a potem wyrzucił, to powinno się przyjąć, że w pierwszym roku zaoszczędził 50$, natomiast w drugim roku nasz konsument miał 50$ negatywnych oszczędności oraz wydał 50$ na konsumpcję. (Lansing, 1954,s.26)

10 ŹRÓDŁA I GŁÓWNE FUNKCJE OSZCZĘDZANIA

11 Na początku ludzkiej kultury źródłem oszczędności było budowanie chat w pobliżu zwierzyny i owoców, do których miało się nieograniczony dostęp. Była to inwestycja na przyszłość, a zatem akumulacja kapitału.

12 Pierwsze oszczędności przybierały formę: broni, narzędzi, domów. Główną zasadą tamtejszej gospodarki było to, że ziarno powinno być odłożone, a nie natychmiast skonsumowane.

13 Istotą oszczędności była prosta zasada: Trzeba mieć zapewnione zapasy pozwalające na przetrwanie rocznego okresu pomiędzy żniwami. Powstrzymać się od konsumpcji teraz, aby zgromadzić zapasy na przyszłość.

14 Oszczędzanie pieniędzy stało się poważną dziedziną życia i pozwoliło osiągać zyski z pożyczania pieniędzy innym w momencie, gdy ludzie zaczęli inwestować w dobra ilości przewyższającej potrzeby pojedynczego gospodarstwa domowego. Inwestycje te wymagały funduszy pochodzących z własnych oszczędności przedsiębiorców lub korzystania z oszczędności innych

15 Obecnie źródłem oszczędności tworzonych przez gospodarstwa domowe są ich dochody (głównie płace), pomniejszone o wydatki konsumpcyjne i podatki netto, obciążające te gospodarstwa.

16 PO CO OSZCZĘDZAMY?

17 Według badań, o których czytamy w książce Psychologia finansowa. O pieniądzach w życiu człowieka. Grażyny Wąsowicz-Kiryło pieniądze oszczędza 53 % badanych.

18 Oszczędzamy żeby: posiadać kontrolę spraw finansowych, posiadać dobrostan finansowy, nie mieć poczucia winy towarzyszącemu wydawaniu pieniędzy. osiągnąć zysk

19 Wg. badań dotyczących usług bankowych ujawniono 4 motywy oszczędzania: Niezależność Przyszłość Altruizm Bezpieczeństwo

20 STOSUNEK LUDZI DO OSZCZĘDZANIA 1) Ciułacze- regularnie oszczędzają 2) Hedoniści- niespodziewaną kwotę pieniędzy wydają w całości 3) Altruiści- pieniądze wykorzystują aby pomagać innym 4) Ignoranci- nie oszczędzają w ogóle 5) Menadżerowie- inwestują by zwiększać dochody

21 HIERARCHICZNY MODEL MOTYWÓW OSZCZĘDZANIA Alf Lindqvist wyodrębnił 4 motywy oszczędzania: 1. Zarządzanie gotówką 2. Zapewnienie sobie buforu, zapasu na przyszłość 3. Oszczędzanie na konkretny cel 4. Zarządzanie zasobami

22 POTRZEBY ZWIĄZANIE Z OSZCZĘDZANIEM

23 ZAŁOŻENIA MODELU CHRONOLOGIA 1) zakładanie rachunku oszczędnościoworozliczeniowego 2) zakładanie rachunku oszczędnościowego by zapewnić sobie bezpieczeństwo 3) zakładanie rachunku na konkretny cel 4) inwestowanie w fundusze powiernicze i akcje

24 RÓŻNICE POSZCZEGÓLNYCH GRUP Reforma podatkowa miała na celu skłonienie ludzi do zmniejszenia zadłużenia i zwiększenia oszczędności. Wykazało to, że zarządzający gotówką w okresie reformy mieli ujemne oszczędności, a zarządzający zasobami zwiększyli je, angażując się w plany oszczędnościowe.

25 Poziom zarobków nie ma wpływu na motyw oszczędzania. Aktywność na rynku usług bankowych powiązana jest z uczestnictwem w programach lojalnościowych. Osoby o zbliżonym dochodzie funkcjonują podobnie.

26 NAJWAŻNIEJSZE PSYCHOLOGICZNE IDEE Powszechne pragnienie efektywnej akumulacji i poprawy życia Zakłada ważność zapobiegliwości i nawyków oszczędzania Samokontrola i siła woli jako determinanty zapobiegliwości Niepewność przyszłości i rola oczekiwań Selektywna percepcja i ograniczone możliwości poznawcze Horyzont czasowy lub postawa wobec przyszłości

27 MODEL GEORGE A KATONA możliwość skłonność oszczędzanie

28 TYPY OSZCZĘDZANIA WG GEORGA KATONA Oszczędzanie kontraktowe Oszczędzanie dobrowolne Oszczędzanie resztowe

29 HIPOTEZA CYKLU ŻYCIA WG MODIGLIANIEGO I ANDO

30 Dostrzegana różnice indywidualne traktowane są rozkład wokół średniej Pomijanie różnic indywidualnych jest cechą charakterystyczną ekonomicznej teorii oszczędzania

31 SCHEMAT PSYCHOLOGICZNYCH BADAŃ NAD OSZCZĘDZANIEM

32 BIBLIOGRAFIA: Tadeusz Tyszka (2004), Psychologia ekonomiczna Grażyna Wąsowicz-Kiryło (2008), Psychologia finansowa. O pieniądzach w życiu człowieka Maria Pietras (1994), Wprowadzenie do psychologii ekonomicznej.