Oszczędzanie długoterminowe - opinie, postawy i oczekiwania polskiego społeczeństwa

Transkrypt

1 Oszczędzanie długoterminowe - opinie, postawy i oczekiwania polskiego społeczeństwa 25 listopada 201 TNS Polska dla Związku Banków Polskich

2 Informacje o badaniu Cel badania Odpowiedź na pytanie, jakie czynniki kształtują poziom oszczędności gospodarstw domowych w Polsce oraz czy czynniki te są w pełni wykorzystane? Metodyka Badanie zrealizowano dla Związku Banków Polskich w ramach badań omnibusowych TNS Polska Termin realizacji października 201 roku Próba Ogólnopolska reprezentatywna próba Polaków w wieku 15+. Liczebność próby (N=1000). Struktura próby ze względu na korzystanie z produktów bankowych: 2

3 Aby żyło się lepiej 80% Można być z siebie dumnym, jeżeli zaoszczędzi się na coś naprawdę ważnego Warto oszczędzać 66% 81% Oszczędzanie daje poczucie bezpieczeństwa

4 Oszczędzanie nie jest najmocniejszą cechą polskiego społeczeństwa 58% Należy oszczędzać, ale tylko wtedy, gdy nie wiąże się to z wyrzeczeniami 12% Oszczędzanie zupełnie nie ma sensu 30% Zawsze należy odkładać pewną część dochodów niezależnie od tego, czy zarabia się mało czy dużo Oszczędzanie, na ogół polega na rezygnacji z konsumpcji bieżącej na rzecz konsumpcji przyszłej większość konsumentów nie jest jednak na to gotowa, Oszczędności powstają najczęściej jako pozostałość po procesie konsumpcji, a nie jako efekt świadomych i celowych działań. Łatwiej jest oszczędzić 2% Łatwiej jest zaciągnąć kredyt 8%

5 Oszczędzanie nie jest najmocniejszą cechą polskiego społeczeństwa 2% całe miesięczne dochody 53% mieszkańców Polski posiada jakiekolwiek oszczędności przeznacza na bieżące wydatki, nic nie odkłada 18% oprócz bieżących wydatków stara 60% społeczeństwa nic nie odkłada na cele długoterminowe się odkładać pewne sumy regularnie 5% pieniędzy 53% społeczeństwa w ogóle nie interesuje się sposobami oszczędzania nie potrafi regularnie odkładać

6 Sposoby gospodarowania pieniędzmi 5% POMORSKIE 2% 5% 0% ZACHODNIOPOMORSKIE 60% WARMIŃSKO MAZURSKIE 16% 2% KUJAWSKO-POMORSKIE 0% PODLASKIE 3% 2% 0% LUBUSKIE 37% WIELKOPOLSKIE 36% MAZOWIECKIE 2% ŁÓDZKIE 37% DOLNOŚLĄSKIE Wszystko przeznaczam na bieżące potrzeby Od czasu do czasu udaje mi się coś zaoszczędzić Staram się odkładać pewne sumy w miarę regularnie W każdym miesiącu odkładam pewną sumę pieniędzy Nie wiem, odmowa 52% OPOLSKIE 52% ŚLĄSKIE 37% ŚWIĘTOKRZYSKIE 35% MAŁOPOLSKIE 6% PODKARPACKIE 38% LUBELSKIE

7 Długofalowe oszczędzanie nie jest najmocniejszą stroną polskiego społeczeństwa Procent miesięcznych dochodów odkładany na cele krótkoterminowe długoterminowe Ogół (N=1000) Dochód do 1500 złotych miesięcznie na rodzinę (N=78) Dochód od 1501 do 2500 złotych na rodzinę (N=152) Dochód od 2501 do 000 złotych na rodzinę (N=22) Dochód ponad 000 złotych na rodzinę (N=108) % i więcej 21-30% 11-20% do 10 % włącznie Nic (0%) nie wiem

8 Długofalowe oszczędzanie nie jest najmocniejszą stroną polskiego społeczeństwa 36% Nie potrafię oszczędzić pieniędzy na coś, na co trzeba oszczędzać przez pół roku albo dłużej Oszczędzam/oszczędzał(a)bym mając głównie na myśli perspektywę krótkoterminową 65% 5% Aby oszczędzać długoterminowo trzeba się na tym znać Lepiej opłaca się oszczędzanie krótkoterminowe 3% 2% Nie potrafię regularnie odkładać stałej kwoty pieniędzy

9 Hierarchiczny model oszczędzania Konsumenci nabywają produkty finansowe zgodnie z założeniami hierarchicznego modelu oszczędzania, otwierają ROR, aby zarządzać gotówką, następnie konta oszczędnościowe, lokaty krótkoterminowe, by zapewnić sobie bufor bezpieczeństwa. W kolejnym kroku podejmują oszczędzanie na konkretny cel. Finalnie niewielka grupa podejmuje zarządzanie zasobami. % Zarządza zasobami 1% Oszczędza na konkretny cel 2% Odkłada na czarną godzinę 7% Zarządza gotówką posiada środki finansowe na ROR Motywy uporządkowane są zgodnie z wydłużaniem się perspektywy czasowej oraz częstością występowania w populacji - im wyżej dany motyw w hierarchii, tym rzadziej występuje w populacji

10 Długofalowe oszczędzanie nie jest najmocniejszą stroną polskiego społeczeństwa Cele oszczędzania długoterminowego różnią się w zależności od wieku Najważniejsze powody dla których warto oszczędzać (3 najważniejsze) Ogół (N=1000) na 'czarną godzinę' bez konkretnego celu 6 na emeryturę, na starość 3 Do 2 lat (N=23) leczenie, rehabilitacja 25 Od 30 do 3 lat (N=18) zabezpieczenie przyszłości dzieci 25 Od 0 do 5 lat (N=31) remont domu, mieszkania 2 60 i więcej lat (N=2) wakacje, wypoczynek 23 Zdrowie Emerytura Mieszkanie zakup domu, zakup mieszkania 20 Edukacja Inny

11 Długofalowe oszczędzanie nie jest najmocniejszą stroną polskiego społeczeństwa Wykorzystywane w społeczeństwie sposoby lokowania oszczędności Najlepsze sposoby oszczędzania na cel długoterminowy Zwykłe konto bankowe ROR 17% Gotówka trzymana w domu Konto oszczędnościowe 10% 13% Emerytura Terminowa lokata bankowa Działka, nieruchomości 3% 6% Mieszkanie Polisy ubezpieczeniowe na Akcje spółek giełdowych Złoto, biżuteria Obligacje skarbu państwa, Terminowa lokata bankowa Lokata z funduszem Inwestycje na Odmowa 1% 1% 1% 1% 1% 1% 1% 5% Dwa razy częściej Polacy trzymają oszczędności w domu niż na lokacie Edukacja Zdrowie długoterminowa lokata w banku fundusze inwestycyjne obligacje skarbu państwa inwestycje w nieruchomośc itp. kasy oszczędnościowo-budowlane N=1017 próba ogólnopolska reprezentatywna

12 Determinanty oszczędzania Od czego Pana(i) zdaniem w największym stopniu zależy Pana(i) skłonność do oszczędzania? Co musiałoby się zmienić aby zaczął(ęła) oszczędzać lub oszczędzał więcej niż obecnie? Wysokość wydatków 65 Muszę więcej zarabiać 5 Możliwości finansowe, wysokość zarobków Nawyki oszczędzania wyniesione z domu rodzinnego Wiedza o zarządzaniu domowym budżetem Muszę mieć cel na który oszczędzam Powinien(na)em ograniczyć wydatki Jak pojawi się atrakcyjna oferta Jak znajdę pracę Muszę się dowiedzieć na czym polega oszczędzanie Jasno zdefiniowane cele oszczędzania 1 Konieczna jest zmiana mojej postawy wobec oszczędzania 7 Atrakcyjna oferta oszczędnościowa 13 Jak będę starszy(a) Jak banki wprowadzą trwałe zasady oszczedzania 6 Dobra koniunktura na rynku 8 Zacznę oszczędzać jak spłacę kredyt Nic nie spowoduje abym zaczął(ęła) oszczędzać to dane w procentach

13 Determinanty oszczędzania Warunek konieczny - wystarczająca wysokość dochodu, jako podstawowy warunek do oszczędzania Warunek wystarczający - motywacja, wola i cele, bodźce stymulujące zachowania oszczędnościowe Moje dochody dają możliwość oszczędzania Moje dochody nie dają możliwości oszczędzania Powodzenie w oszczędzaniu zależy głównie od mojej skłonności do oszczędzania 51% 26% 53% 6 52 Odsetek badanych, którzy mogą odłożyć wymienioną kwotę, gdyby pojawiła się taka konieczność 6% Żeby oszczędzać trzeba mieć cel i wiedzieć jak oszczędzać 21 7 Moi rodzice są/byli złym lub przeciętnym przykładem w sprawach oszczędzania 7% 100 PLN 200 PLN 500 PLN 1000 PLN Ponad 1000 PLN

14 Determinanty oszczędzania Na ile Pana(i) rodzice są/byli dla Pana(i) dobrym przykładem w sprawach oszczędzania pieniędzy? Ogółem Wszystko przeznaczam na bieżące potrzeby (N=22) Od czasu do czasu udaje mi się coś zaoszczędzić (N=31) Staram się odkładać pewne sumy w miarę regularnie (N=162) W każdym miesiącu odkładam pewną sumę pieniędzy (N=22) bardzo zła raczej zła przeciętna raczej dobra bardzo dobra nie wiem/ odmowa dane w procentach 1

15 Determinanty oszczędzania Będę oszczędzać w przyszłości Nie opłaca się długoterminowo oszczędzać Nie wiem jak Jestem jeszcze za młody/a Makroekonomiczne Podażowe Nie mogę już ograniczyć wydatków Zarabiam dobrze i stać mnie na wydatki Niewielkie oszczędności nie mają sensu Konsumenckie Oferta jest nieatrakcyjna, niskie oprocentowanie Zarabiam tak mało, że nie mam z czego oszczędzać Nie potrafię oszczędzać, pieniądze się mnie nie trzymają Nie mam celu oszczędzania

16 Wnioski 1 Skłonność społeczeństwa do oszczędzania jest niska, z tendencją w przyszłości do bagatelizowania znaczenia oszczędzania. Stereotypy są silnie zakorzenione. 2 Większość konsumentów nie jest gotowa na oszczędzanie, najczęściej oszczędności powstają jako pozostałość po procesie konsumpcji 3 Oszczędzanie długoterminowe jest oceniane jako nieopłacalne, nie jest przedmiotem zainteresowania konsumentów, brakuje wiedzy, umiejętności i motywacji motywacji do podjęcia oszczędzania Wśród uwarunkowań oszczędzania narasta znacznie czynników subiektywnych, konsumenckich obok makroekonomicznych i podażowych 5 Jasno postawiony cel sprzyja oszczędzaniu, jednak znacznie częściej niż na konkretny cel Polacy oszczędzają na czarną godzinę 6 Dochody większości społeczeństwa przy pewnym wysiłku dają możliwość systematycznego oszczędzania