Wymagania edukacyjne na poszczególne stopnie szkolne język polski

Transkrypt

1 Wymagania edukacyjne na poszczególne stopnie szkolne język polski 1. Wymagania edukacyjne są zgodne z nową podstawą programową. 2. Przedmiotem oceny jest: zakres opanowanych wiadomości rozumienie materiału naukowego umiejętność stosowania wiedzy w praktyce kultura przekazywania wiadomości 3. W każdym semestrze kontroli i ocenie podlegają następujące formy pracy ucznia: - test humanistyczny, - sprawdzian gramatyczny, - dyktanda, - pisemne prace literackie - tekst do opanowania pamięciowego, - zadania domowe różne formy, - prezentacja przygotowanej wcześniej wypowiedzi ustnej, - przygotowanie, realizacja i prezentacja projektu, - znajomość treści lektury, - konkursy i olimpiady. 4. Wszystkie oceny są jawne. 5. Prace klasowe, dłuższe sprawdziany obejmujące wybrany dział wiedzy z literatury lub języka są obowiązkowe. Nauczyciel informuje uczniów o ich terminie na tydzień przed sprawdzianem. Niezapowiedziane kartkówki sprawdzające wiedzę z ostatnich trzech lekcji. 6. Nauczyciel ma obowiązek sprawdzić i oddać prace klasowe w terminie 2 tygodni. 7. Wszystkie prace uczniów są gromadzone przez nauczyciela. 8. Prace literackie (wypracowania) oceniane są wg następujących kryteriów: Temat zgodność treści z tematem i wyczerpanie tematu, oryginalność (4-0p.) Kompozycja właściwa forma i kompozycja (1-0p.) Język i styl poprawność języka, zasobów słownictwa, styl (3-0p.) Zapis poprawność ortograficzna i interpunkcyjna (2-0p.) Ocenianie standardowe: 10 p. cel 9 p. bdb 8-7p. db 6-5p. dst 4 p. dop 3 p. ndst 9. Ocenianie testów oraz sprawdzianów z nauki o języku: 100% - 99% poprawnych odpowiedzi celujący 98% - 90% - bardzo dobry 89% - 70% - dobry 69% - 50% - dostateczny 49% - 30% - dopuszczający poniżej 30% - niedostateczny 10. Znajomość zasad ortograficznych i umiejętność wykorzystania ich w praktyce sprawdzana jest poprzez dyktanda: - diagnozujące,

2 - kontrolne z użyciem ortogramów. Uczeń otrzymuje za nie dwie oceny: pierwszą za liczbę poprawnie napisanych ortogramów, drugą za pozostałe wyrazy. 0 błędów bdb 1 błąd db 2 błędy dst 3 błędy dop 4 błędy ndst I II III 15 - bdb 20 - bdb 25 - bdb db db db dst dst dst dop dop dop ndst ndst ndst 11. Uczeń jest zobowiązany do noszenia podręcznika, zeszytu ćwiczeń oraz zeszytu przedmiotowego na każdą lekcję. Wskazane jest także posiadanie tekstu lektury w czasie jej omawiania. 12. Ocena uczniów z dysfunkcjami stwierdzonymi opinią lub orzeczeniem odpowiedniej poradni powinna być zgodna z zaleceniami poradni. 13. Sukcesy w konkursach dotyczących wiadomości i umiejętności polonistycznych traktowane są jako wykazanie się zakresem wiadomości i umiejętności wykraczających. 14. Oceny na zakończenie semestru lub roku szkolnego nie są średnią arytmetyczną ocen cząstkowych. 15. O ocenie śródrocznej i końcoworocznej decyduje hierarchia ważności ocen oraz terminowe wywiązywanie się uczniów z wykonywania wymaganych prac w semestrze. Największą wagę mają stopnie z prac pisemnych: testów, sprawdzianów. 16. Ocena na pierwszy semestr jest brana pod uwagę przy wystawianiu oceny końcoworocznej. 17. Na podwyższenie oceny z przedmiotu wpływają osiągnięte sukcesy w konkursach i olimpiadach przedmiotowych. 18. Powiadomienie rodziców o ocenach: -wpis oceny do zeszytu, -rozmowa z rodzicem na wezwanie nauczyciela, -udostępnienie rodzicom na zebraniach prac pisemnych uczniów, -informacje na zebraniach. 19. Uczeń ma prawo dwukrotnie zgłosić nieprzygotowanie do lekcji (brak zadania domowego, nieprzygotowanie do odpowiedzi ustnej). 20. Termin poprawy sprawdzianu jest ustalany wspólnie pomiędzy nauczycielem i wszystkimi uczniami zgłaszającymi chęć poprawy; jeżeli wspólne ustalenia nie są możliwe, termin wyznacza nauczyciel.

3 WYMAGANIA EDUKACYJNE Kryteria oceny na poszczególne stopnie szkolne Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń który: nie zna ( nawet we fragmentach ) treści omawianych lektur, nie opanował podstawowych zasad ortograficznych, nie odrabia zadanych prac, nie opanował podstawowych wiadomości i umiejętności niezbędnych do dalszego etapu kształcenia, nie interesuje się procesem dydaktycznym, nie uczestniczy w lekcji, lekceważy podstawowe obowiązki szkolne, nie przygotowuje się do lekcji, nie skorzystał z proponowanych przez nauczyciela form pomocy. Na ocenę dopuszczającą uczeń powinien: czytać w miarę poprawnie, rozumieć przeczytany tekst, znać treść omawianych lektur, potrafić określić elementy świata przedstawionego, umieć korzystać z różnych źródeł informacji, umieć zaprezentować efekty swojej pracy, redagować podstawowe pisma użytkowe: zaproszenie, ogłoszenie, życiorys, podanie, umieć uważnie słuchać i na podstawie tego sporządzić notatkę znać zasady zapisywania dialogu, umieć wybierać istotne informacje z tekstu i przekazywać je własnymi słowami, umieć zredagować list, opowiadanie, streszczenie, podejmować próby redagowania rozprawki, opisu sytuacji, dzieła sztuki, krajobrazu, opanować na pamięć wskazane przez nauczyciela teksty poetyckie, znać i stosować podstawowe zasady ortograficzne, prowadzić systematycznie zeszyt przedmiotowy, przygotowywać się do odpowiedzi ustnych, odrabiać prace pisemne, zaliczać prace klasowe, testy, sprawdziany, dyktanda co najmniej na ocenę dopuszczającą.

4 Na ocenę dostateczną uczeń powinien: czytać poprawnie, w dobrym tempie, uwzględniając znaki interpunkcyjne, znać tematykę omawianych lektur i tekstów z podręcznika, rozpoznawać elementy świata przedstawionego, rekonstruować akcję w formie streszczenia lub planu, podać krótką informację o autorze, redagować różne formy wypowiedzi zgodnie z tematem, starać się zachować poprawność stylistyczną, kompozycyjną i językową redagowanych tekstów, stosować zasady ortograficzne i interpunkcyjne, przekształcać tekst, dokonując zabiegów redakcyjnych, podejmować próby udziału w dyskusji, wyrażać własny punkt widzenia, podejmować próby formułowania wniosków, mówić i recytować zgodnie z zasadami kultury żywego słowa, znać i rozpoznawać na prostych przykładach części mowy i zdania oraz rodzaje wypowiedzeń pojedynczych i złożonych, znać i rozpoznawać składniki dzieła literackiego( epickiego, dramatycznego, lirycznego). zaliczać prace klasowe, testy, sprawdziany, dyktanda co najmniej na ocenę dostateczną. Na ocenę dobrą uczeń powinien: poprawnie i w dobrym tempie czytać w sposób wyrazisty, przejrzysty, intencjonalnie, określać problematykę utworu, formułować wnioski, dzielić się opiniami z innymi, podejmować próby komentowania, czytać teksty kultury na poziomie dosłownym i przenośnym, aktywnie uczestniczyć w pracy w grupie, wyszukiwać, porządkować informacje z różnych źródeł, orientować się w biografiach najwybitniejszych twórców literatury i kultury, umiejscawiać ich dzieła w czasie, znać cechy wyróżniające dzieło teatralne, filmowe, radiowe, formułować wypowiedź ustną i pisemną, dobierając właściwe środki językowe, znać terminy z zakresu budowy dzieła literackiego, podejmować próbę określania ich funkcji, rozróżnia cechy gatunkowe, znać materiał z zakresu nauki o języku o stosować go w wypowiedziach ustnych i pisemnych,

5 pisać poprawnie pod względem ortograficznym i interpunkcyjnym, wygłaszać teksty z pamięci, dbając o dykcję, odpowiednią artykulację, podejmować próby głosowej interpretacji tekstu, zaliczać prace klasowe, testy, sprawdziany, dyktanda co najmniej na ocenę dobrą. Na ocenę bardzo dobrą uczeń powinien: czytać ze zrozumieniem teksty literackie, publicystyczne, naukowe, potrafić je analizować, dokonywać ich interpretacji, wypowiadając się na temat, dzieląc się z opiniami z innymi, wyszukiwać, porządkować, porównywać materiał z różnych źródeł, wypowiadać się w sposób logiczny, uporządkowany, podsumowując tok dyskusji, dobierając właściwe argumenty, bez zarzutu redagować dłuższą wypowiedź pisemną, zarówno z perspektywy świadka jak i uczestnika wydarzeń, wykazywać się przy tym dużą pomysłowością, oryginalnością, sprawnością językową, bogactwem słownictwa, nazywać elementy budowy dzieła literackiego i określać ich funkcje, recytować i uzasadniać własny i kolegów sposób interpretacji głosowej tekstu, orientować się w zjawiskach kultury w Polsce i na świecie, podejmować próby ich oceny i wartościowania, sprawnie posługiwać się różnego rodzaju słownikami i leksykonami, znać i wykorzystywać w praktyce różnorodne źródła informacji, umieć wskazać dzieła najwybitniejszych twórców literatury i kultury, formułować informacje na ich temat, umiejscawiać ich twórczość w czasie, posługiwać się terminami z zakresu wiedzy o języku i operować nimi w wypowiedziach ustnych i pisemnych, znać zasady pisowni, bez zarzutu stosować ich w praktyce, zaliczać prace klasowe, testy, sprawdziany, dyktanda na ocenę bardzo dobrą. Na ocenę celującą otrzymuje uczeń: którego osiągnięcia w znacznym stopniu wykraczają poza wymagania dopełniające i sytuują się na poziomie ponadprogramowym, a jego praca cechuje się samodzielnością i kreatywnością, prezentuje wysoki poziom wiedzy i erudycji interdyscyplinarnej (wos, historia, sztuka), świadomie i funkcjonalnie posługuje się bogatym słownictwem terminologicznym,

6 samodzielnie analizuje i interpretuje teksty literatury pięknej i literatury faktu, czyta rozumie i interpretuje teksty popularnonaukowe, naukowe i publicystyczne, potrafi analizować i interpretować dzieła malarskie z uwzględnieniem specyfiki środków języka malarskiego, odnajduje i wskazuje związki dzieła malarskiego z tekstem literackim, analizuje i interpretuje dzieła filmowe i teatralne, formułuje problemy, proponuje sposoby ich rozwiązania, jest twórczy aktywny, sumienny i samodzielny, interesuje się przedmiotem i rozwija indywidualnie swe uzdolnienia i zainteresowania, wykonuje większość zlecanych zadań dodatkowych, tworzy bezbłędne pod każdym względem wypowiedzi ustne i pisemne, samodzielnie planuje swoją pracę, potrafi oceniać własne dokonania, odnosi sukcesy w konkursach przedmiotowych( co najmniej na szczeblu powiatowym), publikuje swoje teksty. DOSTOSOWANIE WYMAGAŃ EDUKACYJNYCH W PRAKTYCE Kryteria oceniania : a)prace literackie 9-8 p. - bdb 7-6p. db 5-4p. dst 3p. - dop 2p. - ndst b)testy, sprawdziany z nauki o języku: 100%-85% - bdb 84%-70% - db 69%-45% -dst 44%-25% - dop 25%-0% - ndst c) dyktanda: I II III bdb bdb bdb db db db 9-7 dst dst dst 6 dop dop dop 5-0 ndst ndst 9-0 -ndst

7 0 błędów bdb 1 błąd db 2 błędy dst 3-4 błędy dop 5 błędów ndst 1. Uczniowie o inteligencji niższej niż przeciętna W przypadku tych dzieci konieczne jest dostosowanie zarówno w zakresie formy, jak i treści wymagań. Nie kwalifikują się do szkoły specjalnej dla upośledzonych umysłowo, a program szkoły ogólnodostępnej jest dla nich trudny, a przede wszystkim zbyt szybko realizowany. W zasadzie tylko w tej grupie uczniów możemy mówić o obniżeniu wymagań pamiętając jednak, że obniżenie kryteriów jakościowych nie może zejść poniżej podstawy programowej. Ogólne wymagania co do formy : omawianie niewielkich partii materiału i o mniejszym stopniu trudności pozostawianie więcej czasu na jego utrwalenie podawanie poleceń w prostszej formie unikanie trudnych, czy bardzo abstrakcyjnych pojęć częste odwoływanie się do konkretu, przykładu unikanie pytań problemowych, przekrojowych wolniejsze tempo pracy szerokie stosowanie zasady poglądowości odrębne instruowanie dzieci zadawanie do domu tyle, ile dziecko jest w stanie wykonać samodzielnie. 2. Uczniowie słabowidzący U takich dzieci niepełnosprawność w zakresie widzenia oznacza osłabienie wzroku, które nawet przy użyciu szkieł korekcyjnych wpływa negatywnie na ich osiągnięcia szkolne. Symptomy trudności : Sposoby dostosowania wymagań edukacyjnych właściwe umiejscowienie dziecka w klasie ( zapobiegające odblaskowi pojawiającemu się w pobliżu okna, zapewniające właściwe oświetlenie i widoczność ) udostępnianie tekstów ( np. testów sprawdzających wiedzę ) w wersji powiększonej podawanie modeli i przedmiotów do obejrzenia z bliska zwracanie uwagi na szybką męczliwość dziecka związaną ze zużywaniem większej energii na patrzenie i interpretację informacji uzyskanych drogą wzrokową ( wydłużanie czasu na wykonanie określonych zadań )

8 umożliwienie dziecku korzystania z kaset z nagraniami lektur szkolnych częste zadawanie pytania- co widzisz? w celu sprawdzenia i uzupełnienia słownego trafności doznań wzrokowych. 3. Specyficzne trudności w uczeniu się Dysgrafia, czyli brzydkie, nieczytelne pismo) Dostosowanie wymagań będzie dotyczyło formy sprawdzania wiedzy, a nie treści. Wymagania merytoryczne, co do oceny pracy pisemnej są takie same, jak dla innych uczniów, natomiast sprawdzenie pracy może być niekonwencjonalne. Np., jeśli nauczyciel nie może przeczytać pracy ucznia, może go poprosić, aby uczynił to sam lub przepytać ustnie z tego zakresu materiału. Może też skłaniać ucznia do pisania drukowanymi literami lub na komputerze. Dysortografia, czyli trudności z poprawną pisownią pod względem ortograficznym, fonetycznym, interpunkcyjnym itd. Dostosowanie wymagań znowu dotyczy głównie formy sprawdzania i oceniania wiedzy z tego zakresu. Zamiast klasycznych dyktand można robić sprawdziany polegające na uzasadnianiu pisowni wyrazów, odwołując się do znajomości zasad ortograficznych oceniać odrębnie merytoryczną stronę pracy i odrębnie poprawność pisowni, nie wpisując tej drugiej oceny do dziennika. W żadnym wypadku dysortografia nie uprawnia do zwolnienia ucznia z nauki ortografii i gramatyki. Dysleksja, czyli trudności w czytaniu przekładające się często również na problemy ze zrozumieniem treści Dostosowanie wymagań w zakresie formy może nastąpić w klasach, gdzie programowo jest sprawdzanie opanowania tej umiejętności. Widząc trudności dziecka nauczyciel może odpytać go z czytanki na osobności, a nie przy całej klasie, nie ponaglać, nie krytykować, nie zawstydzać, nie mobilizować stwierdzeniami jak się postarasz to będzie lepiej", nie zadawać do domu obszernych czytanek do opanowania. Ogólne zasady postępowania z uczniem z dysleksją rozwojową Unikać głośnego odpytywania z czytania przy całej klasie; Ograniczać czytanie obszernych lektur do rozdziałów istotnych ze względu na omawianą tematykę, akceptować korzystanie z nagrań fonicznych, w wyjątkowych przypadkach z ekranizacji, jako uzupełnienia samodzielnie przeczytanych rozdziałów Kontrolować stopień zrozumienia samodzielnie przeczytanych przez ucznia poleceń, szczególnie podczas sprawdzianów ( wolne tempo czytania, słabe rozumienie jednorazowo przeczytanego tekstu może uniemożliwić wykazanie się wiedzą z danego materiału ) Ze względu na wolne tempo czytania lub/i pisania zmniejszyć ilość zadań ( poleceń ) do wykonania w przewidzianym dla całej klasy czasie lub wydłużyć czas pracy dziecka. Ograniczać teksty do czytania i pisania na lekcji do niezbędnych notatek, których nie ma w podręczniku; Pisemne sprawdziany powinny ograniczać się do sprawdzanych wiadomości, wskazane

9 jest zatem stosowanie testów wyboru, zdań niedokończonych, tekstów z lukami pozwoli to uczniowi skoncentrować się na kontrolowanej tematyce, a nie na poprawności pisania Wskazane jest preferowanie wypowiedzi ustnych. Sprawdzanie wiadomości powinno odbywać się często i dotyczyć krótszych partii materiału. Pytania kierowane do ucznia powinny być precyzyjne Dobrze jest posadzić dziecko blisko nauczyciela, dzięki temu zwiększy się jego koncentracja uwagi, ograniczeniu ulegnie ilość bodźców rozpraszających, wzrośnie bezpośrednia kontrola nauczyciela, bliskość tablicy pozwoli zmniejszyć ilość błędów przy przepisywaniu Podczas oceny prac pisemnych nie uwzględniać poprawności ortograficznej lub oceniać ją opisowo. Należałoby pozwolić uczniom na korzystanie ze słowników ortograficznych podczas pisania wypracowań, prac klasowych. Postępy w zakresie ortografii sprawdzać za pomocą dyktand z komentarzem, okienkiem ortograficznym, pisania z pamięci. Zakres sprawdzianu powinien obejmować jeden rodzaj trudność ortograficznych - umożliwi to skoncentrowanie się na zagadnieniu, tym samym zmniejszając ilość błędów i dając poczucie sukcesu W przypadku ucznia z dysgrafią wskazane jest akceptowanie pisma drukowanego, pisma na maszynie, komputerze, zwłaszcza prac obszernych (wypracowań, referatów). Nie należy również oceniać estetyki pisma, np. w zeszytach. Jeśli pismo dziecka jest trudne do odczytania, można zamienić pracę pisemną na wypowiedź ustną. Elementy oceniania kształtującego wprowadzane na lekcjach polskiego: 1.Określanie celów lekcji. Nauczyciel określa, co chce zrealizować z uczniami podczas lekcji i co mają osiągnąć uczniowie. Pod koniec lekcji nauczyciel sprawdza wraz z uczniami, czy cel został osiągnięty. 2.Ustalanie wraz z uczniami kryteriów oceniania, czyli tego, co będzie brane pod uwagę przy ocenie pracy ucznia. Uczeń musi wiedzieć, co dokładnie będzie podlegało ocenie. Nauczyciel sam lub wraz z uczniami ustala kryteria i ocenia to, co wcześniej zapowiedział.

10 3.Stosowanie efektywnej informacji zwrotnej. Nauczyciel oprócz oceny i wyniku podanego w procentach przekazuje uczniowi komentarz do jego pracy. 4.Stosowanie metodników do pracy indywidualnej. 5.Formułowanie w miarę możliwości pytań kluczowych. 6.Zadawanie pytań angażujących ucznia w lekcję i przy tym: wydłużenie czasu oczekiwania na odpowiedź ucznia, kierowanie przez nauczyciela pytania do wszystkich uczniów, a nie tylko do zgłaszających się, poszukiwanie w parach odpowiedzi na pytania nauczyciela, niekaranie za błędne odpowiedzi,. zadawanie uczniom pytań otwartych. 7.Wprowadzanie samooceny i oceny koleżeńskiej. Opracowanie: mgr Elżbieta Adamowicz mgr Renata Fuchs mgr Anna Markiewicz Przedmiotowy System Oceniania z języka polskiego obowiązuje w roku szkolnym 2015/2016