Studia doktoranckie: nowe regulacje prawne, nowe rozwiązania a jakość kształcenia - kontekst międzynarodowy (europejski)

Transkrypt

1 Studia doktoranckie: nowe regulacje prawne, nowe rozwiązania a jakość kształcenia - kontekst międzynarodowy (europejski) Andrzej Kraśniewski Politechnika Warszawska ekspert boloński Seminarium Bolońskie dla prorektorów, 26 czerwca 2012 r. A. Kraśniewski - 1

2 Europejska mini-rewolucja mini-revolution (quiet revolution) in doctoral education zmiany na rynku pracy zmiany oczekiwań wobec absolwenta zmiany w procesie kształcenia A. Kraśniewski - 2

3 Rynek pracy naukowców dwa modele Europa Południowa, Centralna i Wschodnia rynek tradycyjny - uczelnie i instytuty badawcze Europa Północno-Zachodnia, USA rynek rozszerzony o instytucje gospodarcze w Niemczech większość osób zarządzających dużymi firmami ma stopień doktora w Sun Microsystems (USA) do pracy w dziale projektowania przyjmowani tylko doktorzy źródło: F.X. Grau Vidal, Council EUA-CRUE, Sevilla 2010 A. Kraśniewski - 3

4 Rynek pracy - nie tylko uczelnie Około 50% osób posiadających stopień doktora pracuje obecnie poza szkolnictwem wyższym, z tego tylko część prowadzi badania naukowe źródło: Trends 2010, EUA, 2010 A. Kraśniewski - 4

5 Rynek pracy - nie tylko uczelnie Wizja kariery zawodowej - Niemcy źródło: W. Krull, Volkswagen Foundation, EUA-CDE Conf., Berlin 2010 A. Kraśniewski - 5

6 opinie pracodawców Oczekiwania wobec absolwenta źródło: L. Borrell-Damian, Collaborative Doctoral Education, EUA DOC-CAREERS, 2009 A. Kraśniewski - 6

7 Umasowienie kształcenia Liczba uczestników studiów doktoranckich źródło: GUS dla porównania: W. Brytania, Niemcy - ok / / / / /11 A. Kraśniewski - 7

8 Deprywatyzacja kształcenia odpowiedzialność indywidualna indywidualna praca naukowa (mistrz-uczeń) kariera akademicka zwiększony udział w zajęciach zbiorowych kariera nieakademicka odpowiedzialność instytucjonalna idea: rozszerzyć spektrum kompetencji (wiedza, umiejętności, inne) przyszłego doktora A. Kraśniewski - 8

9 Zmiany w programach kształcenia Imperial College, London źródło: M. Ritter, Pro-Rector, Imperial College London, EUA Conf., Maastricht 2004 A. Kraśniewski - 9

10 Bosch: nakłady na badania: 3 mld euro = 7.5% sprzedaży (2004) Industrial doctorate Industrial Research Degree (160 studentów) źródło: M. Rimini-Döring, R. Bosch GmbH, EUA Conf., Salzburg 2005 A. Kraśniewski - 10

11 Doktoraty zawodowe ( specjalistyczne?) Heather Eggins: The professional doctorate: a response to 21st century requirements for European Higher Education? (2009) EUA Bologna Handbook, Raabe Publ. założenie: doktorat - w rozumieniu przyjętym w Europejskim Obszarze Szkolnictwa Wyższego (na 8. poziomie Europejskich Ram Kwalifikacji) A. Kraśniewski - 11

12 Strukturalizacja kształcenia 18% uczelni graduate school - kształcąca na poziomie doktorskim i magisterskim 29% uczelni 49% uczelni graduate/doctoral/research school - kształcąca wyłącznie na poziomie doktorskim 2006 (Trends V) Francja: Niemcy: 2009 (Trends 2010) także koncentracja (masa krytyczna) szkoły doktorskie, w tym obejmujące kilka uczelni - PRES (nie ma innej drogi do doktoratu) Graduiertenkollegs - część Exzellenzinitiative (równolegle tradycyjny prywatny model kształcenia) A. Kraśniewski - 12

13 ECTS na studiach doktoranckich Strukturalizacja kształcenia dane z 2010/11 (18) (10) (18) źródło: The European Higher Education Area in 2012, Eurydice, April 2012 A. Kraśniewski - 13

14 Zmiana podejścia do opieki nad doktorantem SUPERVISION conflict resolution role and responsibilities of a supervisor MONITORING & ASSESSMENT formal arrangements models of supervision multiple supervision selection of a supervisor qualification requirements for a supervisor training of supervisors źródło: A. Krasniewski, EUA Conf. on Doctoral Programmes in Europe, Nice, Dec A. Kraśniewski - 14

15 Opieka nad doktorantami - ważny, a w dyskusjach w Polsce zwykle pomijany problem źródło: A. Gustafsson, EUA-CDE Workshop, 2009 uwaga na marginesie A. Kraśniewski - 15

16 Internacjonalizacja i mobilność Cudzoziemcy wśród doktorantów źródło: Doctoral Programmes in Europe s Universities, EUA 2007 W. Brytania Francja USA 42% 35% 33% źródło: Promoting the UK doctorate, Universities UK, 2009 G. Clarke, UK CGE, Bologna Seminar, Warszawa, 2010 law (59%) engineering and technology (58%) business and management (58%) maths and computing (51%) A. Kraśniewski - 16

17 Projekty European University Association konferencja EUA: Doctoral Programmes in Europe, Nicea (2006) ok. 600 uczestników A. Kraśniewski - 17

18 Obecne projekty EUA Accountable Research Environments for Doctoral Education (ARDE) KRASP - partnerem EUA Promoting collaborative doctoral education for enhanced career opportunities (DOC-CAREERS II) Cooperation on Doctoral Education between Africa, Asia, Latin America and Europe (CODOC) A. Kraśniewski - 18

19 EUA Council for Doctoral Education powołanie styczeń 2008 r. członkostwo 1200 euro/rok (dla uczelni EUA) korzyści regularna informacja (biuletyn elektroniczny, e) możliwość udziału w projektach badawczych warsztaty, seminaria, szkoły letnie/zimowe, doroczna konferencja tematyczna, spotkania robocze EUA-CDE EUA Membership and Services EUA Council for Doctoral Education EUA Doctoral Week: Global Perspectives, Funding of Doctoral Education and Quality Assurance, Sztokholm, września 2012 r. A. Kraśniewski - 19

20 EUA-CDE: Salzburg II Salzburg Principles (2005) Salzburg II projekt EUA-CDE (2010-) A. Kraśniewski - 20

21 Salzburg II CEL: nowe spojrzenie na postulaty z 2005 r. potwierdzenie szczególnego statusu kształcenia na poziomie doktorskim proces reformowania kopiowanie rozwiązań stosowanych na poziomie studiów I i II stopnia upowszechnienie rozwiązań (zróżnicowanych) wynikających z doświadczeń i dobrych praktyk kluczowe zagadnienia zapewnianie jakości dostosowanie do zróżnicowanych karier internacjonalizacja i mobilność A. Kraśniewski - 21

22 Studia doktoranckie: nowe regulacje prawne, nowe rozwiązania a jakość kształcenia - kontekst międzynarodowy (europejski) Andrzej Kraśniewski Politechnika Warszawska ekspert boloński Seminarium Bolońskie dla prorektorów, 26 czerwca 2012 r. A. Kraśniewski - 22