Przygotowanie do zawodu leśnika - stan, potrzeby, perspektywy

Transkrypt

1 Przygotowanie do zawodu leśnika - stan, potrzeby, perspektywy Andrzej Grzywacz Narodowy Program Leśny, Panel Nauka Sękocin Stary, 8 grudnia 2015 rok

2 Tabela 1. Studenci studiów leśnych (łącznie wszystkich typów) Rok akademicki 1960/ / / / / / / / / / / / / / /14 dane wg GUS Liczba studentów

3 Tabela 2. Absolwenci studiów leśnych (wszystkich typów) Okres lat Przeciętnie rocznie Okres lat Przeciętnie rocznie / / / /14? dane wg GUS

4 Tabela 3. Uzyskane stopnie doktora, doktora habilitowanego i tytuły profesora nauk leśnych oraz ilość uczestników studiów doktoranckich w zakresie nauk leśnych Rok Stopień doktora Stopień dr hab. Tytuł profesora Doktoranci Średnia 35,6 9,9 4,9 184,7

5 Tabela 4. Ośrodki studiów leśnych o pełnych uprawnieniach akademickich Uczelnia (nazwa aktualna) Wydział Leśny Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie Okres wspólnej działalności Rzadziej studiów 1945 I, II, III, S, N Wydział Leśny Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu 1945 I, II, III, S, N Wydział Leśny Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie i od 1963 I, II, III, S, N I studia inżynierskie, II magisterskie, III doktoranckie, S studia stacjonarne, N studia niestacjonarne (zaoczne)

6 Tabela 5. Ośrodki kształcenia leśników o uprawnieniach szkół zawodowych Uczelnia Zamiejscowy Wydział Leśny Politechniki Białostockiej w Hajnówce (w latach ochrona środowiska, od 2008 kierunek leśnictwo) Rozpoczęcie działalności Rodzaj studiów 2002 I, S, N Wyższa Szkoła Zarządzania Środowiskiem w Tucholi, kierunek leśnictwo 2005 I, S, N Instytut Nauk Leśnych Uniwersytetu Łódzkiego w Tomaszowie Mazowieckim, kierunek leśnictwo 2009 I, S Wydział Kształtowania Środowiska i Rolnictwa Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, kierunek leśnictwo 2011 I, S, N Wydział Agrobioinżynierii Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie, kierunek leśnictwo 2011 I, S, N Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. J. Grodka w Sanoku, kierunek gospodarowanie w ekosystemach rolnych i leśnych 2014 I, S, N I studia inżynierskie, S studia stacjonarne, N studia niestacjonarne (zaoczne)

7 Główne opracowania dotyczące rozwoju lasów w Polsce Wizja przyszłości polskich lasów i leśnictwa do 2030 r. Polskie Towarzystwo Leśne, Spała, 2012 (Synteza 2014), A. Grzywacz (red.). Strategia Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe na lata , GDLP, Warszawa, Narodowy Program Leśny (Klimat, Wartość, Dziedzictwo, Ochrona, Rozwój, Organizacja, Współdziałanie, Nauka) Instytut Badawczy Leśnictwa, Sękocin Stary , K. Rykowski (red.).

8 Główne opracowania przydatne w reformowaniu studiów leśnych Problemy reformowania studiów leśnych. Fundacja Rozwój SGGW, Warszawa Potrzeby przeobrażeń studiów leśnych w Polsce. Polskie Towarzystwo Leśne, Warszawa, Kształcenie leśników dla Europy. [w:] Leśnictwo polskie w zjednoczonej Europie, PAU, Kraków, Wiedza i umiejętności zawodowe w prowadzeniu gospodarki leśnej. Wydawnictwo SGGW, P. Paschalis Jakubowicz, S. Bijak, K. Stereńczak (red.) Twórczość naukowa warunkiem rozwoju gospodarki leśnej. T.J. Wodzicki, Wydawnictwo PTL, Warszawa Określenie wymagań programowych uniwersyteckich studiów leśnych uwzględniających potrzeby prowadzenia leśnictwa w XXI wieku. Opracowanie zbiorowe pod kierunkiem prof. P. Paschalisa Jakubowicza, Warszawa 2015.

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18 Nie ma w ostatnich dziesięcioleciach zachowanej proporcji między wzrostem powierzchni lasów i pozyskania drewna, znacznym rozwojem funkcji ekologicznych i społecznych lasów, dużym zainteresowanie społeczeństwa problematyką lasów, leśnictwa i ochrony przyrody, nowymi potrzebami i oczekiwaniami społecznymi, a małym przyrostem kadr nauk leśnych i pracowników dydaktycznych oraz brakiem nowych dużych problemów (grantów) badawczych w naukach leśnych.

19 Obudowa administracyjna procesu dydaktycznego Strategia rozwoju szkolnictwa wyższego MNiSzW, Statut uczelni, Wymagania ogólne dla leśnictwa jako kierunku studiów, Sylwetka absolwenta, Wykaz przedmiotów i minimalne obciążenia godzinowe, Wykaz praktyk, Minimum programowe, Treści programowe poszczególnych przedmiotów, Krajowe ramy kwalifikacyjne (KRK), Sylabusy, Pensum dydaktyczne, Potwierdzenie efektów uczenia (PEU).

20 Najważniejsze w uczeniu się ale także w nauczaniu jest pozytywne nastawienie.

21 Jest dostateczna ilość ośrodków kształcenia leśników na poziomie wyższym, nie brak kandydatów na studia i absolwentów chętnych do podjęcia pracy w szeroko rozumianym leśnictwie. Wyzwania przyszłości wymagają modernizacji i poprawy jakości kształcenia leśników, nie brak opracowań i propozycji w tym względzie. Nie ma dostatecznych motywacji finansowych i prestiżowych do doskonalenia procesów dydaktycznych na studiach leśnych (podobnie jak i innych).

22 Potrzebne są bodźce do wytężonej aktywności intelektualnej i dydaktycznej kadr nauczających Stale doskonalić potrzeba młodych pracowników do prowadzenia zajęć ze studentami Należy uwolnić uczelnie od gorsetu krępujących urzędniczych przepisów w zakresie dydaktyki

23 Należy przełamać konformistyczne postawy wśród części pracowników naukowo dydaktycznych Opracowania wymaga system wdrożenia innowacyjności w nauczaniu Propagować należy na uczelniach wyniki nowych badań i propozycji pedagogicznych

24 Konformista człowiek, który zgadza się bezkrytycznie z pewnymi normami, wartościami, poglądami, przystosowuje się do nich, zwłaszcza dla własnej przygody.

25 W pracy naukowej i dydaktycznej bardzo ważne i potrzebne jest poczucie uznania. Uznanie ma wiele poziomów i form. Należy rozpocząć od uznania własnego, dotyczącego osobistej twórczości i dokonań. Następnie jest potrzebne uznanie innych, kolegów z danej specjalności, przełożonych. Najwyższą formą uznania to uznanie w społeczeństwie, w danym środowisku zawodowym, co wymaga stałego aktualizowania przekazywanych treści kształcenia, doskonalenia i unowocześniania metod przekazu, wysokiego poziomu prowadzenia wykładów i ćwiczeń a w relacjach ze studentami powinno się opierać o teorię i praktykę wiedzy edukacyjnej i pedagogicznej, nie wspominając o życzliwości i pomocniczości.

26