STUDIA DOKTORANCKIE W

Transkrypt

1 STUDIA DOKTORANCKIE W ŚWIETLE PRZEPISÓW USTAWY PRAWO O SZKOLNICTWIE WYŻSZYM POTRZEBA DALSZYCH REFORM mgr Marcin Dokowicz Wiceprzewodniczący Krajowej Reprezentacji Doktorantów marcin.dokowicz@krd.edu.pl Warszawa, dnia 15 listopada 2014 roku

2 Akty prawne - funkcjonowanie studiów doktoranckich Ustawa z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. z 2012, poz. 572, z późn. zm.) (1 października 2014 wchodzi w życie nowelizacja z 11 lipca 2014 (Dz. U. poz. 1198))! Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 24 października 2014 r. w sprawie studiów doktoranckich oraz stypendiów doktoranckich (Dz. U. poz. 1480) (Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 12 grudnia 2013 r. w sprawie studiów doktoranckich oraz stypendiów doktoranckich (Dz. U. poz )) Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 1 września 2011 r. w sprawie kształcenia na studiach doktoranckich w uczelniach i jednostkach naukowych (Dz. U. Nr 196, poz z późń. zm.) Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 1 lipca 2013 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie kształcenia na studiach doktoranckich w uczelniach i jednostkach naukowych (Dz. U. poz. 841) (planowana zmiana rozporządzenia)

3 Akty prawne - funkcjonowanie studiów doktoranckich Ustawa z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. z 2012, poz. 572, z późn. zm.) (1 października 2014 wchodzi w życie nowelizacja z 11 lipca 2014 (Dz. U. poz. 1198))! Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 14 września 2011 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania oraz wypłacania doktorantom stypendiów ministra za wybitne osiągnięcia (Dz. U. Nr 214, poz. 1271) Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 25 września 2014 r. w sprawie warunków, jakim muszą odpowiadać postanowienia regulaminu studiów w uczelniach (Dz. U. z 2014, poz. 1302)

4 Akty prawne - przewód doktorski Ustawa z dnia 14 marca 2003 r. o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki (Dz. U. Nr 65, poz. 595, z późn. zm.) Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 3 października 2014 r. w sprawie szczegółowego trybu i warunków przeprowadzania czynności w przewodzie doktorskim, w postępowaniu habilitacyjnym oraz w postępowaniu o nadanie tytułu profesora (Dz. U. z 2014, poz. 1383) Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 8 sierpnia 2011 r. w sprawie obszarów wiedzy, dziedzin nauki i sztuki oraz dyscyplin naukowych i artystycznych (Dz. U. Nr 179, poz. 1065)

5 Akty prawne kredyt studencki Ustawa z dnia 17 lipca 1998 r. o pożyczkach i kredytach studenckich (t.j. Dz. U. z 2014, poz. 1026) Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 18 maja 2010 r. w sprawie szczegółowych zasad, trybu i kryteriów udzielania, spłacania oraz umarzania kredytów i pożyczek studenckich (t.j. Dz. U. z 2014, poz. 688) Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 23 września 2014 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowych zasad, trybu i kryteriów udzielania, spłacania oraz umarzania kredytów i pożyczek studenckich (Dz. U. z 2014, poz. 1304)

6 Nowelizacje ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym 27 lipca 2005 r. wejście w życie ustawy 18 marca 2011 r. I nowelizacja 11 lipca 2014 r. II nowelizacja Planowane Wraz z nowelizacją ustawy PSW nowelizowany jest cały pakiet innych ustaw oraz zmieniana jest spora część rozporządzeń MNiSW? ustawa nowelizująca Senatu? nowelizacja reformująca studia doktoranckie nowelizacja deregulująca ustawę (lub nowa ustawa)

7 Nowelizacja ustawy PSW 2014 Co zmieniono Stypendium socjalne doktorant jeśli ukończył 26 rok życia może zostać uznany za samodzielnego finansowo (oświadczenie) i nie musi przedstawiać dochodów rodziców; stypendium doktoranckie oraz zwiększenie muszą być uwzględniane przy obliczaniu dochodu. Stypendium ministra przyznawane i finansowane będzie przez poszczególnych ministrów nadzorujących uczelnie. Zwiększenie stypendium doktoranckiego doprecyzowanie przepisów

8 Nowelizacja ustawy PSW 2014 Co zmieniono Uczelnie będą mogły posiadać jednostki, które prowadzą tylko badania naukowe i studia doktoranckie, natomiast nie prowadzą kształcenia na studiach wyższych (I i II stopnia). W przypadku środowiskowych studiów doktoranckich, każda z jednostek je współprowadzących będzie musiała spełnić warunki ustawowe do ich prowadzenia. Do studiowania na studiach doktoranckich może być dopuszczona osoba, która posiada kwalifikacje drugiego stopnia lub jest beneficjentem programu Diamentowy Grant.

9 Nowelizacja ustawy PSW 2014 Co zmieniono Doktoranci uzyskali prawa do korzystania z domów studenckich analogiczne do tych dotychczas posiadanych tylko przez studentów. Objęto doktorantów systemem POL-on (baza danych). Usunięto rozbieżność przepisów dotyczącą programu studiów badania naukowe powinny być jego elementem.

10 Nowelizacja ustawy PSW 2014 Co zmieniono Przyznano Krajowej Reprezentacji Doktorantów uprawnienie do zgłaszania kandydatów na członków Polskiej Komisji Akredytacyjnej. Przyznano PKA uprawnienia do przetwarzania danych osobowych doktorantów w zakresie niezbędnym do prowadzonych działań. Uwłaszczenie naukowców (dla doktorantów niewiele się zmieniło).

11 Nowelizacja ustawy PSW 2014 Co zmieniono Do otwarcia przewodu wymagana jest publikacja z tzw. list ministerialnych lub w recenzowanych materiałach z międzynarodowej konferencji naukowej. W przypadku prowadzenia badań interdyscyplinarnych będzie możliwość powołania drugiego promotora.

12 Zmiana rozporządzenia MNiSW w sprawie studiów doktoranckich i stypendiów doktoranckich osoby z orzeczoną niepełnosprawnością będą mogły ubiegać się o przedłużenie studiów doktoranckich rozszerzenie katalogu stypendiów nie mających wpływ na decyzję o przyznaniu stypendium doktoranckiego o stypendia o których mowa w art. 199a i 199b ustawy PSW doprecyzowano przepisy dotyczące wyłania przedstawiciela doktorantów do komisji stypendialnej (dotychczas zwaną komisją doktorancką) usunięto z rozporządzenia przepisy dot. zwiększenia stypendium doktoranckiego (przepisy ustawy PSW są wystarczające)

13 Nowelizacja ustawy o zasadach finansowania nauki Zakończono prace w Podkomisji Sejmu RP Ułatwienie osobom z niepełnosprawnością prowadzenia badań naukowych Finansowanie dodatkowych kosztów wynikających z niepełnosprawności z dotacji statutowej Możliwość wnioskowania ubiegania się przez jednostki o zwiększenie dotacji statutowej z tytułu potrzeby wsparcia naukowców z niepełnosprawnością

14 Nowelizacja ustawy PSW 2014 Co należy zmienić Pakiet I JAKOŚĆ STUDIÓW DOKTORANCKICH Elitarność a nie egalitaryzm; Weryfikacja jakości; Monitoring losów absolwentów; Ułatwienie doktorantom wejście na rynek pracy; Stymulowanie mobilności; Doktoraty przemysłowe oraz zamawiane (np. projekty NCN, NCBiR); Ułatwienie prowadzenia badań os. z niepełnosprawnością; Lepszy udział doktorantów w procesie podejmowania decyzji.

15 Nowelizacja ustawy PSW 2014 Co należy zmienić Pakiet II KSZTAŁCENIE Koncentracja na pozyskiwaniu umiejętności i kompetencji społecznych przydatnych do w pracy o charakterze naukowo badawczym; umiejętności i kompetencje menadżerskie (zarządzanie projektami); Otwarcie na realizację przez doktorantów zajęć poza obszarem szkolnictwa wyższego (np. specjalistyczne kursy); Likwidacja punktacji ECTS; Wsparcie kształcenia przez otoczenie społeczno-gospodarcze; Wsparcie przedsiębiorczości akademickiej.

16 Nowelizacja ustawy PSW 2014 Co należy zmienić Pakiet III ZAPLECZE SOCJALNE Reforma systemu stypendialnego stypendium doktoranckie (lub pensja?) dla wszystkich stacjonarnych doktorantów w tym część płatna z grantów oraz przemysłu; lepsze dopasowanie wsparcia socjalnego; wsparcie samorządów terytorialnych. Likwidacja przeszkód w zakładaniu rodziny; Zrównanie uprawnień studentów i doktorantów (zniżki komunikacyjne, opłaty paszportowe itd.); Uwzględnianie stażu pracy po doktoracie; Doprecyzowanie sytuacji doktoranta przedłużającego studia doktoranckie;

17 Spotkanie z P. Minister NiSW

18 Przyszłość studiów doktoranckich Doktorant student/pracownik Doktorant student (umasowienie studiów doktoranckich) V Doktorant pracownik/młody naukowiec (spadek liczby doktorantów) W jaki sposób prowadzić kształcenie? Czy prowadzić je w formie szkoły doktorskiej trwającej rok lub semestr?

19 Kluczowe pytania z punktu widzenia MNiSW Jaki jest cel istnienia studiów doktoranckich - doktorat i co dalej - ścieżka kariery osoby, która uzyskała kwalifikacje trzeciego stopnia (stopień doktora)? Czy w instytucjach (badawczych, PAN) powinny być prowadzone studia doktoranckie? Czy powinny być różnice w organizacji studiów doktoranckich w uczelniach i instytutach (badawczych, PAN)? Czy mają rację bytu niestacjonarne studia doktoranckie? Czy studia doktoranckie powinny być powiązane z otoczeniem społeczno-gospodarczym, a także prowadzone we współpracy z innymi podmiotami, a jeśli tak to jakimi? Czy potrzebne są staże krajowe i w jakich instytucjach?

20 Kluczowe pytania z punktu widzenia MNiSW Jakość, efektywność studiów doktoranckich, jak badać wewnątrz uczelni (instytutu) oraz przez instytucje zewnętrzne (PKA i CK)? Jak powinien być skonstruowany model programu studiów doktoranckich (moduły uczenia metodologii dydaktyki i badawczej, moduł kształcenia miękkich umiejętności, w tym zarządzania projektami)? Jak powinien wyglądać system kontroli zarówno formalnej, jak i jakościowe podejście weryfikacyjne do doktoratów? Czy publikowanie programów studiów doktoranckich może być elementem weryfikacji (na zasadzie - publikacja może wywołać reakcję "name and shame"), a także czy może być elementem zachęcającym do podejmowania tych studiów przez cudzoziemców?

21 Kluczowe pytania z punktu widzenia MNiSW Możliwe drogi dochodzenia do stopnia doktora: studia doktoranckie, indywidualne przewody, doktoraty przemysłowe, doktoraty zawodowe - czy należy rozważać także inne rozwiązania? Jeżeli tak to jakie? Czy miejsce przewodu doktorskiego w programie studiów doktoranckich jest właściwie określone ze względu na ich efektywność - alternatywa dla obecnego modelu - np. roczne lub dwuletnie studia doktoranckie, których ukończenie jest warunkiem otworzenia przewodu doktorskiego. Umiędzynarodowienie studiów doktoranckich - studia w językach obcych, staże naukowe - jakie inne mechanizmy są oczekiwane?

22 Dziękuję za uwagę! Pytania można kierować na adres: