Wydział EFS Wrocław, sierpień 2009

Transkrypt

1 1

2

3 Plan prezentacji

4 Zasada równości szans kobiet i męŝczyzn w edukacji przedszkolnej Zasada równości szans kobiet i męŝczyzn, jej rozumienie i przełoŝenie na praktykę projektową kaŝdorazowo musi wynikać z analizy. Analiza sytuacji kobiet i męŝczyzn (dziewczynek i chłopców) oraz barier równości jest podstawą do stwierdzenia czy i w jakim stopniu nierówności występują. Jej celem jest pokazanie, za pomocą danych ilościowych i jakościowych, w jakiej sytuacji znajdują się kobiety i męŝczyźni (dziewczynki i chłopcy) wchodzący w skład grupy docelowej. Czy w ich połoŝeniu występują róŝnice? Jakie to są róŝnice? Czy któraś płeć znajduje się w gorszym połoŝeniu? Wpisanie do wniosku słów: dyskryminacja, nierówności, równy dostęp lub stwierdzeń typu: Będziemy w kaŝdym działaniu przestrzegać zasady równości, jeśli nie mają one odzwierciedlenia w uzasadnieniu potrzeby realizacji, celach i konkretnych działaniach, w Ŝaden sposób nie gwarantuje spełnienia standardu minimum w zakresie równości szans kobiet i męŝczyzn.

5 Zasada równości szans kobiet i męŝczyzn w edukacji przedszkolnej Ilość dziewczynek i chłopców w wieku przedszkolnym na terenie realizacji projektu to nie jest nierówność płci, ale fakt demograficzny. NaleŜy podać dane w podziale na płeć, ale jeśli wszystkie dzieci otrzymują tą samą ofertę edukacyjną, to celem projektodawcy nie jest zmiana istniejących proporcji. Zapisy typu: 55% dzieci przyjętych do przedszkola to będą dziewczynki Przy rekrutacji pierwszeństwo będą miały dziewczynki są sprzeczne z zasadą równego traktowania.

6 Zasada równości szans kobiet i męŝczyzn w edukacji przedszkolnej Celem projektów edukacyjnych w kontekście zasady równości szans powinno być: przygotowanie dziewczynek i chłopców do pełnienia ról społecznych i zawodowych osłabienie istniejących barier równości i stereotypów m.in. poprzez: przekazanie dzieciom niestereotypowej wiedzy oraz pokazanie szerokiego, niezaleŝnego od płci, spektrum moŝliwych wyborów Ŝyciowych, zapewnienie, Ŝe zarówno dziewczynki, jaki i chłopcy otrzymają wiedzę i umiejętności o tej samej jakości i w równym stopniu, niezaleŝnie od stereotypów płci, wspieranie partnerskich relacji między płciami, opierających się na zasadzie wzajemnego szacunku, równych praw i obowiązków, wolności od przemocy.

7 Zasada równości szans kobiet i męŝczyzn w edukacji przedszkolnej 2 grupy odbiorców Dzieci w wieku 3-5 lat oraz 6 lat BRAK NIERÓWNOŚCI Ich rodzice NIERÓWNOŚĆ MOśE WYSTĄPIĆ Ilość dziewczynek i chłopców jest sprawą drugorzędną. WaŜne jest zmniejszanie barier równości przez osłabianie stereotypów płci i podejmowanie działań równościowych. Zmniejszanie barier równości przez osłabianie stereotypów płci i podejmowanie działań równościowych zaangaŝowanie obojga rodziców w wychowanie dzieci. UmoŜliwienie powrotu na rynek pracy poprzez zapewnienie opieki przedszkolnej

8 Zasada równości szans kobiet i męŝczyzn w edukacji przedszkolnej Działania równościowe: przygotowanie kadry pedagogicznej poprzez: warsztaty przygotowujące do prowadzenia zajęć dot. przemocy rówieśniczej, rozmowy na temat trudnych emocji, konfliktów i przemocy; warsztaty dot. sposobu prowadzenia zajęć oraz włączania tematyki równości płci do zajęć i zabaw, róŝnorodne formy edukacyjne (gry i zabawy) pokazujące czym są stereotypy i jak mogą krzywdzić (np. zajęcia wykorzystujące postaci z bajek, ich cechy charakteru, działania, wybory przed jakimi stają, relacje między dziewczynkami i chłopcami, ), zajęcia, podczas których prezentowane są kobiety waŝne w Ŝyciu społecznym, politycznym i gospodarczym, organizacja spotkań dzieci z przedstawicielami róŝnych zawodów (np. policjantami, lekarzami) tak, aby poznawały w danej roli zarówno kobiety i męŝczyzn, zajęcia dotyczące języka, uwraŝliwiające na formy męskie i Ŝeńskie nazw zawodów; wykorzystujące przysłowia odnoszące się do kobiet i męŝczyzn, spotkania i warsztaty dla matek/opiekunek i ojców/opiekunów dot. stereotypów i potrzeby przeciwdziałania im w wychowaniu dzieci.

9 Zasada równości szans kobiet i męŝczyzn w edukacji przedszkolnej Działania równościowe: Jedną z barier zdefiniowanych przez KE jest niewystarczający system opieki przedszkolnej, dlatego projekty realizowane w ramach Poddziałania równieŝ są działaniem równościowym, poniewaŝ wpływają na sytuację kobiet na rynku pracy.

10 Zasada równości szans kobiet i męŝczyzn w edukacji przedszkolnej Zasada równości szans kobiet i męŝczyzn w zarządzaniu projektem ZałoŜenie dotyczące płci osoby, którą planujemy zatrudnić przy realizacji projektu, jest niezgodne z prawem pracy i zasadą równego traktowania. Zapisy typu: Przy rekrutacji do zespołu projektowego będą preferowane kobiety 60% zespołu projektowego stanowiły będą kobiety Przy rekrutacji pierwszeństwo będą miały kobiety są sprzeczne z zasadą równego traktowania. Orzeczenie Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości wskazuje, Ŝe zgodnie z prawem moŝemy preferować daną płeć przy rekrutacji tylko po spełnieniu dwóch warunków: 1. Wymagania i kwalifikacje merytoryczne na dane stanowisko są spełnione przez kandydatkę i kandydata w równym lub prawie równym stopniu. 2. Dana płeć jest niedoreprezentowana w danym sektorze.

11 Zasada równości szans kobiet i męŝczyzn w edukacji przedszkolnej Zasada równości szans kobiet i męŝczyzn w zarządzaniu projektem Wzmocnienie kompetencji zespołu w stosowaniu zasady równości szans w obszarze realizacji projektu (np. warsztaty uwraŝliwiające, konsultacje eksperckie). Zapewnienie moŝliwości elastycznego czasu pracy. Określenie obowiązków związanych z realizacją zasady równości szans kobiet i męŝczyzn w projekcie (np. zbieranie danych o uczestnikach, monitorowanie wskaźników i sprawozdawczość w podziale na płeć, przygotowywanie materiałów informacyjnych z uwzględnieniem problematyki równościowej). Włączenie do projektu osób lub organizacji posiadających wiedzę i doświadczenie w prowadzeniu działań z zachowaniem zasady równości szans. Zapewnienie, Ŝe w procesie podejmowania decyzji w projekcie zaangaŝowane są i kobiety i męŝczyźni (np. rady partnerskie, komisje rekrutacyjne).

12 Zasada równości szans kobiet i męŝczyzn w edukacji przedszkolnej Standard minimum wg Zasad dokonywania wyboru projektów w ramach PO KL i Instrukcji wypełniania wniosku o dofinansowanie PO KL (styczeń 2010 r.) Standard minimum jest spełniony w przypadku uzyskania co najmniej 2 pozytywnych odpowiedzi 1. Czy projekt zawiera analizę sytuacji kobiet i męŝczyzn dotyczącą obszaru interwencji i/lub zasięgu oddziaływania projektu, która wskazuje na nierówności ze względu na płeć? 2. Czy analiza sytuacji kobiet i męŝczyzn zawiera dane ilościowe, które wskazują na brak istniejących nierówności w obszarze interwencji i/lub zasięgu oddziaływania projektu? 3. Czy uŝyte w analizie sytuacji kobiet i męŝczyzn dane w podziale na płeć dotyczą obszaru interwencji i zasięgu oddziaływania projektu? 4. Czy działania odpowiadają na nierówności ze względu na płeć istniejące w obszarze interwencji i/lub zasięgu oddziaływania projektu i/lub róŝnicują działania (formy wsparcia) dla kobiet i męŝczyzn? 5. Czy rezultat(y) są podane w podziale na płeć i/lub wskazują jak projekt wpłynie na sytuację kobiet i męŝczyzn w obszarze interwencji i/lub zasięgu oddziaływania projektu? 6. Czy projekt wskazuje w jaki sposób zostanie zapewnione równościowe zarządzanie projektem? 7. Czy projekt naleŝy do wyjątku, co do którego nie stosuje się standardu minimum?

13 Konstrukcja projektu CEL PROJEKTU (konkretny, mierzalny) PROBLEM wynikający z DIAGNOZY POTRZEB NA DANYM TERENIE DZIAŁANIA dostosowane do potrzeb GRUPY DOCELOWEJ właściwej dla realizacji celów projektu REZULTATY i PRODUKTY Odzwierciedlone w HARMONOGRAMIE i BUDśECIE

14 Konstrukcja projektu W projektach często brak spójności i logicznego powiązania pomiędzy tymi elementami: Cel nie wynika lub tylko częściowo wynika ze zdiagnozowanego problemu, Działania nie są dostosowane lub są bardzo słabo dostosowane do specyfiki grupy docelowej, celu i problemu, Rezultaty nie wynikają lub bardzo słabo wynikają z podjętych działań. W analizie problemu projektodawca przedstawia złą sytuację kobiet na rynku pracy, które ze względu na brak miejsc w przedszkolach mają utrudnioną moŝliwość powrotu do pracy. W zaplanowanych działaniach nie ma Ŝadnych, które mogłyby poprawić sytuację poniewaŝ przewidziano stworzenie sobotniej grupy dla dzieci, które nie uczestniczą w edukacji przedszkolnej. Projektodawca zapewnia, Ŝe do przedszkola w pierwszej kolejności przyjmowane będą dzieci z rodzin ubogich, a przy rekrutacji decyduje kolejność zgłoszeń.

15 Diagnoza potrzeb i cel projektu (3.1) UZASADNIENIE POTRZEBY REALIZACJI PROJEKTU Obszerna analiza znaczenia edukacji przedszkolnej dla rozwoju dziecka nie jest konieczna. Problem został zauwaŝony i znalazł odzwierciedlenie w Strategii Lizbońskiej i PO KL. Bardziej zasadna jest obszerniejsza i dokładniejsza analiza sytuacji dot. edukacji przedszkolnej na terenie realizacji projektu (np. gmina, miejscowość, osiedle) oraz opis celu ogólnego i celów szczegółowych w odniesieniu do terenu realizacji projektu. Dane podane w części 3.1 wniosku powinny pokazywać sytuację na terenie realizacji projektu czy na danym terenie rzeczywiście potrzebne jest kolejne przedszkole, tylko tyle / aŝ tyle nowych miejsc w przedszkolu? Uzasadnienie powinno zawierać następujące informacje: działania podejmowane na terenie realizacji projektu w kwestii edukacji przedszkolnej do tej pory liczba dzieci w wieku przedszkolnym na danym terenie liczba dzieci uczęszczających do przedszkola liczba przedszkoli / alternatywnych form wychowania przedszkolnego oraz miejsc przedszkolnych na terenie realizacji projektu.

16 Diagnoza potrzeb i cel projektu (3.1) Najczęściej pojawiające się błędy na poziomie uzasadnienia potrzeby realizacji projektu: Brak wskazania problemu, na który odpowiada projekt (brak danych pokazujących, Ŝe projektodawca sprawdził, czy na danym terenie rzeczywiście potrzebne jest kolejne przedszkole) Brak danych statystycznych dot. terenu realizacji projektu (brak jakichkolwiek danych albo dane z poziomu UE i kraju) Szczegółowe opisywanie problemu w bardzo szerokim kontekście, a zdawkowe potraktowanie opisu sytuacji na terenie realizacji projektu (analiza na poziomie jak powszechnie wiadomo, opis ogólnoświatowej, europejskiej lub krajowej sytuacji bez odniesienia do realiów danego terenu) Bardzo ogólna analiza problemu jego przyczyn i skutków (na to czy dzieci chodzą do przedszkola wpływ ma równieŝ np. świadomość i motywacja rodziców oraz ewentualne problemy z dowoŝeniem dzieci do przedszkola z małych miejscowości i wiosek, a nie tylko zbyt mała ilość miejsc w przedszkolach) Brak odniesienia lub zbyt ogólnikowe odniesienie do kwestii równości szans kobiet i męŝczyzn (nie wystarczy zapis projekt będzie zgodny z polityką równości szans kobiet i męŝczyzn. W analizie problemu naleŝy pokazać dane w podziale na płeć. Na ich podstawie moŝna stwierdzić, czy nierówność występuje czy nie i odpowiednio dobrać działania.)

17 Diagnoza potrzeb i cel projektu (3.1) CEL PROJEKTU Cel projektu powinien wynikać bezpośrednio ze zdiagnozowanego problemu. NaleŜy wskazać cel ogólny oraz cele szczegółowe, które powinny w bezpośredni sposób wpływać na cel (wskazanie sposobu realizacji celu; opis stanu docelowego). Uzasadnienie potrzeby realizacji projektu oraz cele projektu powinny być odniesione do celów PO KL, Priorytetu, Działania, ; a przez to i zgodne z Planem działania i Dokumentacją konkursową. Dobrze sformułowany cel odpowiada na pytania: co? gdzie? kiedy? dla kogo? zostanie zmienione w wyniku realizacji projektu.

18 Diagnoza potrzeb i cel projektu (3.1) PRZYKŁAD 1 (+) Krótki opis ogólnej sytuacji dot. edukacji przedszkolnej Opis sytuacji na terenie realizacji projektu Upowszechnienie edukacji przedszkolnej jest jednym z celów Strategii Lizbońskiej, która zaleca krajom UE objęcie opieką przedszkolną 90% dzieci w wieku 3-6 lat do roku Jak wynika ze Strategii Rozwoju Gminy X, w 2007 r. na terenie Gminy zamieszkiwało 524 dzieci w wieku 3-6 lat. Prognozuje się, Ŝe w roku 2012 będzie 655 dzieci w tym wieku (daje to blisko 19% wzrost liczby dzieci w tym przedziale wiekowym). Związane jest to z dynamicznym rozwojem Gminy i prognozowanym wzrostem liczby mieszkańców (x%). Obecnie na terenie Gminy X funkcjonują 3 placówki przedszkolne: Przedszkole Publiczne w Y i jego filia w YY oraz Przedszkole przy Szkole Podstawowej w YYY. Do przedszkola uczęszcza tylko 19 % 3-5 latków z terenu Gminy. Jak wynika z danych GUS, do przedszkoli uczęszcza niewielka ilość dzieci niepełnosprawnych stanowią one jedynie 1,4% wszystkich przedszkolaków. Na terenie Dolnego Śląska funkcjonuje tylko 16 integracyjnych placówek przedszkolnych. W Gminie X nie funkcjonuje przedszkole integracyjne, którego oferta byłaby dostosowana równieŝ do potrzeb dzieci niepełnosprawnych.

19 Diagnoza potrzeb i cel projektu (3.1) PRZYKŁAD 1 (+) Cel główny projektu: Zwiększenie dostępu do edukacji przedszkolnej dzieci, w tym dzieci niepełnosprawnych, z terenu Gminy X Cele szczegółowe: Stworzenie 2 dodatkowych oddziałów przedszkolnych w PP w Y oraz 1 w Filii PP w YY (łącznie 3 oddziały po 15 dzieci) Dostosowanie oferty edukacyjnej i wyposaŝenia PP w Y i jego filii w YY do potrzeb dzieci niepełnosprawnych Zapewnienie w kaŝdej grupie przedszkolnej 2 miejsc dla dzieci niepełnosprawnych Zmniejszenie barier w dostępie do edukacji przedszkolnej w gminie X Wsparcie prawidłowego rozwoju 45 dzieci z terenu Gminy

20 Diagnoza potrzeb i cel projektu (3.1) PRZYKŁAD 2 (+) Wiek przedszkolny jest jednym z najwaŝniejszych okresów edukacyjnych w Ŝyciu dziecka wtedy kształtuje się osobowość i zachowania społeczne i dziecko nabywa podstawową wiedzę o otaczającym je świecie. Jest to waŝny etap przygotowania dziecka do edukacji szkolnej i Ŝycia w społeczeństwie. Tymczasem niewystarczająca ilość miejsc w placówkach przedszkolnych i brak placówek w małych miejscowościach i na terenach wiejskich oraz niska świadomość rodziców dot. wagi tego etapu edukacji stanowi istotny problem. (*) Problem ten jest bardzo widoczny na terenie gminy miejsko-wiejskiej XZY, gdzie mimo tego, Ŝe funkcjonują 3 placówki wychowania przedszkolnego (z tego 2 na terenie miasta ZXY) edukacją objętych jest jedynie 21% dzieci w wieku 3-5 lat. Utworzenie Punktu Przedszkolnego w miejscowości ZZZ i stworzenie 40 miejsc przedszkolnych przyczyni się do objęcia edukacją przedszkolną dodatkowych 10% dzieci z terenu gminy. Na potrzeby realizacji projektu przeprowadzono diagnozę potrzeb wśród mieszkańców Gminy XXX (spotkania z rodzicami dzieci w wieku przedszkolnym, osobami odpowiedzialnymi za edukację w UM, kadrą pedagogiczną oraz organizacjami pozarządowymi z terenu gminy). (*) Projektodawca wskazuje 2 aspekty problemu: zbyt mało miejsc oraz świadomość rodziców. Dlatego obok działań ukierunkowanych na utworzenie dodatkowego Punktu przedszkolnego, przewidziano działania informacyjne, których celem jest zwiększenie świadomości rodziców na terenie gminy.

21 Diagnoza potrzeb i cel projektu (3.1) PRZYKŁAD 2 (+) Cel ogólny: Zwiększenie uczestnictwa dzieci z gminy miejsko-wiejskiej XZY w edukacji przedszkolnej. Cele szczegółowe: zwiększenie świadomości rodziców z terenu gminy miejsko-wiejskiej XZY dot. wagi edukacji przedszkolnej poprzez przeprowadzenie działań informacyjnych i spotkania z rodzicami; zmniejszenie barier w dostępie do edukacji przedszkolnej na terenie Gminy XZY nabycie i wzrost umiejętności społecznych, zdobycie wiedzy i rozwój osobowości 40 dzieci z terenu gminy zapewnienie opieki i edukacji przedszkolnej wysokiej jakości 40 dzieciom z terenu Gminy XZY i umoŝliwienie rodzicom (w szczególności matkom) wykonywanie lub podjęcie pracy zawodowej wsparcie wychowawczej funkcji rodziny poprzez zapewnienie doradztwa psychologicznego, logopedycznego i pedagogicznego rodzicom oraz poprzez włączenie ich w działalność przedszkola.

22 Diagnoza potrzeb i cel projektu (3.1) PRZYKŁAD 3 (+) Według informacji opublikowanej w 2008 r. przez PAP, odsetek dzieci w wieku 3-5 lat uczęszczających do przedszkola w Polsce jest najniŝszy wśród krajów UE i wynosi w skali kraju ok. 44%, natomiast na terenach wiejskich tylko 20%. Średni poziom upowszechnienia edukacji przedszkolnej w EU wynosi 80%. MEN planuje zwiększenie tego wskaźnika do 2012 roku do poziomu ok. 70% w skali kraju i do 40% - na terenach wiejskich. W gminie XYZ sytuacja przedstawia się następująco: liczba dzieci w wieku 3-5 lat (ur. w latach ) wynosi 168; liczba dzieci objętych edukacją przedszkolną w 2008 r. 45; Zatem wskaźnik upowszechnienia edukacji przedszkolnej w gminie wynosi jedynie 26,68%. W wyniku realizacji projektu liczba dzieci objętych edukacją wzrośnie do 60, a tym samym wskaźnik będzie wynosił 35,71%. Na podstawie przeprowadzonej diagnozy poprzez ankiety i bezpośrednie rozmowy z rodzicami oraz rozmowy z pracownikami Urzędu Gminy, ustalono, Ŝe w miejscowości ZYX istnieje zapotrzebowanie na utworzenie Punktu Przedszkolnego o przedłuŝonej formule działania, tj. 10 godzin dziennie. Uruchomienie Punktu Przedszkolnego daje szansę rozwoju dzieciom ale równieŝ i rodzicom, którzy będą mogli pracować lub aktywnie poszukiwać pracy i zmienić swoją sytuację społeczną i zawodowej. Projekt skierowany jest głównie do tych dzieci, których rodzice nie pracują i są w złej sytuacji materialnej. Krótkie przedstawienie poziomu edukacji przedszkolnej w UE oraz poziomu, do którego dąŝymy. PrzełoŜenie wskaźników na teren realizacji projektu. Uzupełnienie potrzeby realizacji projektu na konkretnym terenie diagnoza, określenie zapotrzebowania na podstawie badań własnych.

23 Diagnoza potrzeb i cel projektu (3.1) PRZYKŁAD 4 (-) W całej Europie dąŝy się do zapewnienia najmłodszym obywatelom godnych warunków do rozwoju. Według trwających ponad 30 lat przeprowadzonych w ramach amerykańskiego programu Perry-pre-school Project dzieci, które chodziły do przedszkola zdobywają: wyŝsze wykształcenie, lepszą pracę i osiągają lepszy standard Ŝyciowy. Znaczenie wychowania przedszkolnego dla Rozwoju dziecka jest powszechnie znane. Podstawowym jego celem jest wspomaganie i ukierunkowanie zgodnie z jego wrodzonym potencjałem i moŝliwościami. Edukacja przedszkolna pełni rolę doradczą i wspierającą działania wychowawcze rodziny, często stanowi jedyne źródło kształtujące rozwój osobowości dziecka ( ). Wiek przedszkolny jest tym okresem, kiedy najłatwiej i najskuteczniej moŝna niwelować róŝnice wynikające z wpływu Środowiska rodzinnego a takŝe przełamywać stereotypowe podejście ze względu na płeć. ( ) Udowodniono, Ŝe wczesne rozpoczęcie nauki języka obcego wykształca u dzieci pozytywny stosunek do innych kultur i języków. Ucząc się języków dzieci rozwijają czynne i bierne umiejętności uŝytkowe i jednocześnie czerpią przyjemność z samej nauki i moŝliwości komunikowania. Istotne dla rozwoju dziecka są równieŝ zajęcia muzyczno-ruchowe. ( ) Pierwsze lata Ŝycia dziecka decydują o jego rozwoju i dalszych losach. Znacząca część moŝliwości intelektualnych człowieka kształtuje się w pierwszych latach Ŝycia. ( ) Przedszkole nie tylko zabawia dzieci w czasie, gdy rodzice są w pracy ale równieŝ, a w zasadzie w szczególności, przygotowuje dzieci do dorosłego Ŝycia ( ) Sytuacja szczególnie źle wygląda na wsi. W województwie dolnośląskim stopień upowszechnienia edukacji przedszkolnej na terenach wiejskich jest bardzo niski, w roku 2005 był niŝszy od średniej krajowej (36,15%) i wynosił 15,3%. Objęcie tego obszaru wsparciem jest niezwykle istotne tym bardziej, Ŝe edukacja przedszkolna jest priorytetem wszystkich działań przeciwdziałających marginalizacji (Narodowa Strategia Integracji Społecznej i Krajowy Plan Działania w 2010 r wskaźnik ma sięgnąć 60%)

24 Diagnoza potrzeb i cel projektu (3.1) PRZYKŁAD 4 (-) W Gminie Y od 3 lat brakuje miejsc w przedszkolach. Mniej niŝ 50% dzieci w wieku przedszkolnym uczęszcza do przedszkola. W gminie funkcjonuje jedno przedszkole (75 miejsc) oraz inne formy wychowania przedszkolnego. Nie rozwiązuje to jednak problemu poniewaŝ w gminie mieszka 456 dzieci w wieku 3-5 lat. NaleŜy liczyć się z tym, Ŝe liczba chętnych do oddania dzieci do przedszkola będzie wzrastać. Ma to związek z takimi zjawiskami jak migracja ludzi do gmin ościennych Wrocławia, aktywizacja zawodowa kobiet oraz wzrost urodzin dzieci, który zaczął się w 2004 r. Analiza sytuacji na terenie gminy jest bardzo pobieŝna. Projektodawca skupił się na przekonaniu IOK, Ŝe rzeczywiście cel wskazany w PO KL jest zasadny. Nie trzeba przekonywać IOK o potrzebie zwiększenia dostępu do edukacji przedszkolnej, ale o potrzebie realizacji projektu stworzenia nowych miejsc przedszkolnych na danym terenie województwa.

25 Grupa docelowa (3.2) Opis osób i instytucji, które zamierzamy objąć wsparciem w ramach projektu. Uzasadnienie wyboru grupy docelowej w odniesieniu do grup docelowych wskazanych w Szczegółowym Opisie Priorytetów PO KL. Opis sposobu rekrutacji. Wskazanie kwalifikowalności grupy docelowej (wskazana w Szczegółowym Opisie Priorytetów PO KL i Dokumentacji Konkursowej). Wskazanie sposobu uwzględnienia zasady równości szans kobiet i męŝczyzn. Opis grupy docelowej powinien być duŝo bardziej szczegółowy niŝ zapisy Szczegółowego Opisu Priorytetów PO KL i Dokumentacji Konkursowej.

26 Grupa docelowa (3.2) Niewystarczające opisy grupy docelowej: Zbyt ogólne uzasadnienie wyboru grupy docelowej, m.in. nieodnoszenie się do barier (np. wskazanie, Ŝe w gminie jest 470 dzieci w wieku 3-5 lat i tylko 16% z nich uczęszcza do przedszkola, a następnie skierowanie projektu jedynie do 60 dzieci bez wyjaśnienia, dlaczego wybrano właśnie taką grupę dzieci). Niejasne, niedostosowane do specyfiki grupy docelowej i do wskazanego problemu kryteria stosowane przy rekrutacji (np. wskazanie, Ŝe projekt jest skierowany głównie do dzieci z terenów wielskich i pochodzących z rodzin w trudnej sytuacji materialnej, a następnie wskazanie jako jedynego kryterium rekrutacji kolejności zgłoszeń). Brak odniesienia lub zbyt ogólnikowe odniesienie do kwestii równości szans kobiet i męŝczyzn (nie wystarczy zapis projekt będzie zgodny z polityką równości szans kobiet i męŝczyzn. Grupę docelową naleŝy przedstawić w podziale na płeć lub wskazać, Ŝe przy rekrutacji płeć nie będzie brana pod uwagę i wyjaśnić dlaczego. W przypadku edukacji przedszkolnej grupa docelowa jest podyktowana demografią).

27 Grupa docelowa (3.2) PRZYKŁAD 1 (+) Grupę docelową projektu stanowią: Przedszkole Publiczne w ZZZ wsparcie przyczyni się do optymalizacji liczby dzieci w oddziałach oraz zwiększenie uczestnictwa dzieci w wychowaniu przedszkolnym poprzez zatrudnienie dodatkowego personelu, poszerzenia oferty programowej, wydłuŝenie godzin czasu pracy oraz stworzenie dodatkowych oddziałów. Dzieci w wieku przedszkolnym 3-5 lat (120 osób) oraz dzieci w wieku 6 lat, które odbywają roczne przygotowanie przedszkolne w Przedszkolu Publicznym w ZZZ (30 osób). Rodzice dzieci w wieku przedszkolnym. Z analizy, którą przeprowadzono na potrzeby projektu wynika, Ŝe ok. 150 dzieci z Gminy ZZZ w wieku 3-5 lat (78 dziewczynek i 72 chłopców) nie jest objętych edukacją przedszkolną (ze względu na zbyt małą liczbę miejsc w istniejących placówkach, mało elastyczne godziny pracy, zbyt małą liczbę personelu, problemy finansowe rodziców oraz mało atrakcyjną ofertę programową). Grupę docelową wybrano ze względu na niski udział tej grupy w systemie edukacji oraz niską świadomość rodziców dot. znaczenia edukacji przedszkolnej w rozwoju dziecka.

28 Grupa docelowa (3.2) PRZYKŁAD 1 (+) REKRUTACJA Powołana zostanie Komisja Rekrutacyjna (przy zespole zarządzającym projektem) i opracowany zostanie Regulamin rekrutacji uczestników projektu. Zasady pierwszeństwa przyjmowania uczestników: Dzieci niepełnosprawne posiadające waŝne orzeczenie o niepełnosprawności, Dzieci matek i ojców samotnie wychowujących dzieci, Dzieci z rodzin wielodzietnych, Dzieci z rodzin objętych pomocą społeczną. Stworzona zostanie lista rezerwowa. W przypadku niedoboru chętnych, wzmocnione zostaną działania informacyjno-promocyjne.

29 Działania ania (3.3) Opis działań, jakie projektodawca planuje aby osiągnąć rezultaty i zrealizować nakreślony wcześniej cel ogólny i cele szczegółowe. Opisane działania powinny znaleźć czytelne odzwierciedlenie w harmonogramie i budŝecie projektu. Z opisanych działań odzwierciedlonych w harmonogramie i budŝecie projektu jasno powinna wynikać: liczba dzieci objętych wsparciem, liczba rodziców/opiekunów objętych wsparciem, liczba osób zatrudnionych przy zarządzaniu projektem (w jaki sposób będą zatrudnione, za co będą odpowiadać), liczba zatrudnionych nauczycieli, wychowawców i specjalistów, liczba godzin zajęć dydaktycznych liczba godzin zajęć z j. angielskiego, plastyki, gimnastyki korekcyjnej, rytmiki, spotkań logopedycznych, liczba godzin spotkań, warsztatów z rodzicami, Ilość wycieczek, wyjść do teatru,...

30 Działania ania (3.3) Metodologia działań (sposób, w jaki realizowane są róŝne działania w dąŝeniu do realizacji celu) jest determinowana m.in. przez: filozofię oraz wartości organizacji i projektu (projekt ukierunkowany na rozwój i promocję organizacji,czy na pomoc danej społeczności lokalnej), dostępne środki (zamiast drogiej kampanii telewizyjnej promocja moŝe być realizowana poprzez plakaty i ogłoszenia prasowe), doświadczenie (instytucjonalne i kadrowe), kalendarz i dostępny czas, typ grupy docelowej. Opis działań powinien uwzględniać odpowiedź na następujące pytania: czy proponowane wsparcie ma charakter kompleksowy? dlaczego przewiduje się realizację właśnie takich działań? czy projekt jest zgodny z działaniami lokalnymi? czy zapewniona będzie równość szans kobiet i męŝczyzn? czy wykorzystane będą nowoczesne technologie?

31 Działania ania (3.3) Najczęściej pojawiające się błędy na poziomie działań: Nie są kompleksowe (np. stwierdzono, Ŝe problem stanowi niska świadomość i motywacja rodziców do oddania dziecka do przedszkola i nie zaplanowano Ŝadnych działań, które miałyby przekonać rodziców o wadze edukacji przedszkolnej) Nie są dostosowane do potrzeb grupy docelowej (np. bardzo duŝo bardzo obciąŝających zajęć dodatkowych) Nie zapewniają realizacji zasady równości szans kobiet i męŝczyzn (w przypadku edukacji przedszkolnej bardzo waŝna jest funkcja edukacyjna i kształtowanie świadomości i wraŝliwości dzieci na kwestię równości i stereotypy) Zbyt ogólny opis działań (opis powinien wskazywać, dlaczego projektodawca wybrał takie, a nie inne działania, jak przyczynią się one do realizacji celu i jak będą realizowane) Nie wskazanie osoby odpowiedzialnej za prawidłową realizację zadania, a nawet podmiotu odpowiedzialnego za realizację zadania w przypadku projektów partnerskich

32 Działania ania (3.3) PRZYKŁAD 1 (+) Do przykładu 2 z części dot. celu projektu (3.1) W ramach projektu przewidziano następujące działania: ZADANIE 1 Zarządzanie projektem: Zarządzanie, rozliczanie i administrowanie projektem Promocja projektu Monitoring i ewaluacja projektu ZADANIE 2 Utworzenie dodatkowych grup przedszkolnych i realizacja podstawy programowej (w tym rekrutacja uczestników projektu) ZADANIE 3 Przeprowadzenie dodatkowych zajęć edukacyjnych w ramach projektu (rytmika, język angielski, arteterapia, logopeda) ZADANIE 4 Wycieczki, wyjścia i zajęcia weekendowe: 4 spotkania w sobotę z udziałem rodziców: zajęcia artystyczne 2 wyjścia do teatru 1 wycieczka jednodniowa do ZOO z udziałem rodziców ZADANIE 5 - Spotkania i warsztaty dla rodziców (rozwój dziecka, stereotypy i równość płci, psychologia dziecka)

33 Działania ania (3.3) PRZYKŁAD 1 (+) Skróconą wersję opisu działań. Opis powinien być na tyle szczegółowy, aby oceniający mógł zobaczyć w jaki sposób projektodawca będzie realizował zamierzone cele. W ramach Zadania 1 przewidziano organizację biura projektu, koordynację i nadzór nad realizacją wszystkich działań, zakup sprzętu oraz rozliczanie, monitoring i ewaluację projektu. W ramach tego zadania przeprowadzona zostanie równieŝ promocja projektu (przygotowanie, druk i dystrybucja ulotek i plakatów informacyjnych, publikacja ogłoszeń, strona internetowa oraz spotkania informacyjne z rodzicami, oznaczenie pomieszczeń, dokumentów zgodnie z obowiązującymi przepisami). Koordynator projektu odpowiedzialny będzie za nadzór merytoryczny nad realizacją projektu. W Zadania 2 zostanie przeprowadzona rekrutacja dzieci do tworzonego Punktu Przedszkolnego. Zakupione zostanie wyposaŝeniem zabawki i materiały dydaktyczne. Nauczyciele odpowiedzialni będą za prowadzenie zajęć zgodnie z podstawą programową i harmonogramem realizacji zajęć. Przez cały okres realizacji projektu. W ramach Zadania 3 prowadzone będą zadania dodatkowe: rytmika, język angielski, arteterapia, zajęcia logopedyczne. Zajęcia będą prowadzone przez specjalistów zatrudnionych do przeprowadzenia po 45 minut zajęć w obu grupach. W ramach Zadania 4 organizowane będą cykliczne sobotnie spotkania artystyczne (teatr, rysunek, śpiew) z udziałem rodziców. W organizacji zajęć czynnie uczestniczyć będą rodzice. Zaplanowano 2 wyjścia do teatru (40 dzieci wraz wychowawcami i rodzicami) oraz wycieczkę do ZOO (40 dzieci wraz wychowawcami i rodzicami), w której czynny udział wezmą równieŝ rodzice. W ramach Zadania 5 zorganizowane zostaną 3 warsztatowe spotkania dla rodziców. Ich tematem będzie psychologia dziecka i jego rozwój oraz rola wychowania przedszkolnego i stereotypy w wychowaniu dziecka).

34 Rezultaty i produkty (3.4) Rezultaty zmiany, jakie zajdą w wyniku realizacji projektu w odniesieniu do sytuacji wyjściowej; zgodnie z działaniami. Rezultaty twarde to jasno Rezultaty miękkie dotyczą postaw, definiowalne, policzalne rezultaty, umiejętności i innych cech, których które osiągane są dzięki istnienie stwierdzone moŝe być jedynie uczestnictwu w projekcie, m.in.: xx w drodze specyficznych badań czy dzieci, które wezmą udział w obserwacji. MoŜna do nich zaliczyć np.: edukacji przedszkolnej, xx dzieci, poprawę umiejętności komunikacyjnych, które wezmą udział w zajęciach z rozwój umiejętności zarządzania arteterapii czasem czy wzrost pewności siebie.

35 Rezultaty i produkty (3.4) Produkty to, co zastanie wyprodukowane w ramach projektu. Określają dobra i usługi, które powstaną w wyniku działań podjętych w ramach projektu. Podstawową funkcją produktów jest określenie bieŝących elementów wytworzonych w ramach projektu, powstających w toku jego realizacji, które następnie przyczyniają się do osiągania rezultatów i celów projektu. WSKAŹNIKI - kaŝdy rezultat musi zostać ściśle określony liczbowo w odniesieniu do zmiany, która jest wynikiem realizacji planowanego projektu. rezultat = udowodniona zmiana ŹRÓDŁA WERYFIKACJI Dokumenty potwierdzające zmianę wewnętrzne (listy obecności, sprawozdania, dzienniki zajęć, itp.) i zewnętrzne (ewaluacja itp.)

36 Rezultaty i produkty (3.4) PRZYKŁAD 1 (+) Do przykładu 1 z części dot. celu projektu (3.1) PRODUKTY: realizacja zajęć dydaktyczno-wychowawczych dla 2 dodatkowych grup od pn do pt w godzinach konspekty zajęć przeprowadzenie xxx godzin zajęć z języka angielskiego przeprowadzenie xxx godzin zajęć z rytmiki przeprowadzenie xxx godzin zajęć z arteterapii przeprowadzenie 3 spotkań z rodzicami konspekty zajęć materiały wytworzone w trakcie zajęć prezentacje ze spotkań z rodzicami

37 Rezultaty i produkty (3.4) PRZYKŁAD 1 (+) REZULTATY TWARDE: wsparcie Przedszkola Publicznego w Y oraz jego Filia w YY po przez stworzenie dodatkowych grup, dostosowanie oferty i wyposaŝenia do potrzeb dzieci niepełnosprawnych oraz organizację dodatkowych zajęć dla wszystkich dzieci utworzenie 3 dodatkowych oddziałów opieka pn-pt w godzinach (2 w PP w Y i jednego w Filii PP w YY łącznie 45 miejsc) xxx dzieci, które wzięły udział w zajęciach z j. angielskiego; xxx dzieci, które wzięły udział w zajęciach z rytmiki xxx dzieci, które wzięły udział w zajęciach z arteterapii (4 godziny lekcyjne w miesiącu w 6 grupach) xxx rodziców, którzy wzięli i udział w spotkaniach dla rodziców (z psychologiem, logopedą i socjologiem)

38 Rezultaty i produkty (3.4) PRZYKŁAD 1 (+) REZULTATY MIĘKKIE: zwiększenie szans edukacyjnych 45 dzieci z terenu Gminy X, w tym 12 dzieci niepełnosprawnych przełamanie barier związanych z edukacją dzieci niepełnosprawnych przez ich aktywny udział w zajęciach w grupach integracyjnych wzrost kompetencji intelektualnych, społecznych i emocjonalnych 45 dzieci podniesienie świadomości kwestii roli wychowania przedszkolnego rodziców wzrost zaangaŝowania rodziców w edukację przedszkolną

39 Zarządzanie projektem (3.5) POTENCJAŁ - opis potencjału finansowego, kadrowego i technicznego projektodawcy. (potencjał powinien zapewnić moŝliwość płynnej realizacji projektu o danej wartości) DOŚWIADCZENIE - opis doświadczenia projektodawcy i partnerów przy realizacji projektów o podobnej tematyce. ZARZĄDZANIE - opis struktury zarządzania projektem. ZARZĄDZANIE PROJEKTEM: stanowiska osób zaangaŝowanych w projekt (kadry projektu i zespołu zarządzającego), zakres obowiązków poszczególnych osób, forma zatrudnienia i czas pracy (wielkość etatu / liczba godzin), sposób komunikacji, podejmowania decyzji. Kadra projektu Zespół zarządzający

40 Zarządzanie projektem (3.5) Najczęściej pojawiające się błędy na poziomie zarządzania projektem: Brak lub zbyt ogólny opis zasad podejmowania decyzji, komunikacji i współpracy zespołu odpowiedzialnego za zarządzanie, Bak lub zbyt ogólny opis roli partnerów, podziału zadań, współpracy i podejmowania decyzji, Brak lub zbyt ogólny opis doświadczenia kadry oraz zakresu obowiązków w projekcie, Niewystarczające opisanie potencjału finansowego, Brak lub niewystarczający opis doświadczenia w realizacji podobnych przedsięwzięć.

41 BudŜet i kalkulacja kosztów realizacji projektu (IV) BudŜet finansowe odzwierciedlenie działań spójny z harmonogramem realne i rzetelne oszacowanie kosztów

42 BudŜet i kalkulacja kosztów realizacji projektu (IV) Najczęściej pojawiające się błędy na poziomie zarządzania projektem: Brak lub mała spójność kosztów z opisanymi działaniami Bardzo wysokie koszty zarządzania Brak opisu sposobu kalkulacji kosztów Zbyt ogólne jednostki miary (np. komplet nie wiadomo co się w nim zawiera, jego elementy stanowić mogą np. koszty, które powinny zostać zaliczone do crossfinancingu) Brak uzasadnienia kosztów (np. zatrudnienie osoby, która nie jest odpowiedzialna za realizację Ŝadnego zadania; zatrudnienie przez cały okres realizacji projektu osoby, które wykonuje zadania jedynie na początku jego realizacji; zakup bardzo drogiego aparatu cyfrowego) Wysokość kosztów zarządzania powinna być zasadna i racjonalna. BudŜet projektu powinien być racjonalny. Wartość zadania Zarządzanie projektem (łącznie z promocją i ewaluacją) nie powinna przekraczać 20% wartości całego projektu.

43 BudŜet i kalkulacja kosztów realizacji projektu (IV) DZIAŁANIA INFORMACYJNO-PROMOCYJNE Promocja celów, działań i spodziewanych rezultatów projektu a nie projektodawcy. Dostosowanie skali działań informacyjnych do potrzeb projektu i grupy docelowej. Wybór narzędzi, które przy minimalnych nakładach spowodują maksymalny efekt. Promocja ma wspomóc realizację celów merytorycznych projektu. GadŜety reklamowe Zgodnie z Planem Komunikacji PO KL tylko w uzasadnionych przypadkach NaleŜy ograniczyć tę formę promocji ze względu na niską efektywność NaleŜy kierować się racjonalnością wydatków GadŜety powinny : być ściśle związane z działaniami realizowanymi w ramach projektu, być wyprodukowane zgodnie z zasadą zrównowaŝonego rozwoju, w tym takie, które posiadają walor ekologiczny, posiadać wartość dodaną np. być produkowane przez podmioty ekonomii społecznej, podmioty utworzone dzięki wsparciu z EFS.

44 Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego Wydział Europejskiego Funduszu Społecznego tel NIEZWYKŁA SZANSA DLA ZWYKŁYCH YCH LUDZI Dziękuj kuję za uwagę

45 45