Kontakt. Dariusz Bednarski Partner Zarządzający Biegły rewident T M E

Transkrypt

1

2 Kontakt Dariusz Bednarski Partner Zarządzający Biegły rewident T M E dariusz.bednarski@pl.gt.com

3 Czym nie jest sukcesja? Sukcesja jest często postrzegana jako jednorazowe przekazanie władzy, korzyści i własności firmy rodzinnej. Taka formuła występuje jedynie wtedy, gdy sukcesja nie była przemyślana i w związku ze śmiercią właściciela firmy, trafia ona do spadkobierców. 2

4 Czym jest sukcesja? To proces planowania, przygotowania i realizacji przekazywania władzy, korzyści i własności w firmie rodzinnej na rzecz sukcesorów. W procesie sukcesji to właściciel firmy, w porozumieniu z sukcesorami, określa, kiedy i ile władzy, korzyści i własności przekaże na rzecz sukcesorów. 3

5 Aspekty bezpiecznej sukcesji. Bezpieczna sukcesja Przemyślana sukcesja Bezpieczna sukcesja Zaplanowana sukcesja Bezpieczna sukcesja Zorganizowana, poprawnie zrealizowana sukcesja 4

6 Kluczowe pytania. Bezpieczna sukcesja wymaga postawienia sobie wielu kluczowych pytań. Pytania te powinny dotyczyć następujących obszarów: Sukcesja czy sprzedaż biznesu? Czy mam sukcesora? Kiedy i w jakiej formie przekażę władzę, korzyści i własność? Z czego będę żył na emeryturze? Co będę robił na emeryturze? 5

7 Sukcesja czy sprzedaż biznesu? Jakie są perspektywy dla mojego biznesu w okresie 5, 10, 20 lat? Jakie są perspektywy rynku? Jaką pozycję na rynku ma moja firma? Czy na rynku dochodzi do działań konsolidacyjnych ze strony konkurencji, szczególnie ze strony międzynarodowych graczy? Czy moja firma dokonuje konsolidacji i może stać się liderem w regionie/ Polsce? Czy firma ma wystarczające zasoby, aby rozwijać się w kolejnych latach? Czy firma potrzebuje finansowania w najbliższym czasie albo będzie go potrzebowała w przyszłości? Co jest największym zagrożeniem dla stabilnego rozwoju firmy (finanse, produkty, działania konkurencji, organizacja wewnętrzna)? 6

8 Czy mam sukcesora? Lista potencjalnych sukcesorów. Którzy z nich są w odpowiednim wieku do przejęcia biznesu? Którzy są odpowiednio wykształceni do przejęcia biznesu? Którzy z nich posiadają doświadczenie do przejęcia biznesu? Którzy z nich są zainteresowani przejęciem biznesu? Czy sukcesorów trzeba przygotować do roli, którą mają pełnić? Czy konieczne jest zabezpieczenie biznesu rodzinnego przed potencjalnymi niekorzystnymi działaniami wszystkich lub niektórych sukcesorów? Jakie role przekazane zostaną poszczególnym sukcesorom? 7

9 Kiedy i w jakiej formie przekażę władzę, korzyści i własność? Kiedy następcy zaczną uczestniczyć w zarządzaniu operacyjnym? Kiedy następcy zaczną uczestniczyć w zarządzaniu strategicznym? Kiedy następcy przejmą pełnię zarządzania? Kiedy następcy będą uczestniczyli w zyskach? Kiedy następcy przejmą własność? Jaka struktura prawna będzie najlepsza do przekazania poszczególnych ról i do przyszłego rozwoju biznesu? 8

10 Z czego będę żył na emeryturze? Czy mam zgromadzone oszczędności, wystarczające do godnego życia po oddaniu biznesu sukcesorom? Jeżeli nie, to ile pieniędzy i w jakich terminach chciałbym zgromadzić? Czy firma jest w stanie wygenerować środki pieniężne przed sukcesją? Czy chcę pieniądze jednorazowo, czy zakładam możliwość otrzymywania ich w ratach? Czy sukcesorzy są gotowi spłacać mnie bezpośrednio lub z zysków firmy po dokonaniu sukcesji? 9

11 Co będę robił na emeryturze? Czy posiadam plan na życie po zmniejszeniu zaangażowania w działalność firmy? Czy mam inne obowiązki pozazawodowe, którym będę musiał poświęcić czas? Czy mam hobby, któremu chciałbym się poświęcić? Czy mam pomysł na inną niż dotychczasowa aktywność? Czy jestem gotów zrezygnować z obecności w firmie po oddaniu zarządzania? 10

12 Dwa kluczowe czynniki sukcesu sukcesji. Czas. Zaufany doradca: Finanse, Aspekty prawne, Aspekty podatkowe, Umiejętności interpersonalne, pozwalające na zdobycie zaufania rodziny i rozwiązywanie konfliktów. 11

13 Kwestie na dziś. Nie prowadź działalności firmy rodzinnej jako osoba fizyczna. Nie prowadź działalności firmy rodzinnej jako sp. z o.o. Nie prowadź działalności firmy rodzinnej w formie spółki jawnej. Prowadź działalność firmy rodzinnej w formie spółki komandytowej z komplementariuszem sp. z o.o. 12

14 Kwestie na dziś. Firma Sp. z o.o. Komplementariusz 1% Komandytariusz 99% Bezpieczeństwo majątku prywatnego Opodatkowanie podatkiem liniowym 19% Firma Sp. z o.o. sp. k 13