PROBLEM DOKŁADNOŚCI OBLICZEŃ ZUŻYCIA PALIWA PRZEZ SAMOCHÓD NA PODSTAWIE MAP EMISJI CO2

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "PROBLEM DOKŁADNOŚCI OBLICZEŃ ZUŻYCIA PALIWA PRZEZ SAMOCHÓD NA PODSTAWIE MAP EMISJI CO2"

Transkrypt

1 ZESZYTY NAUKOWE POLITECHNIKI ŚLĄSKIEJ Seria: TRANSPORT z. 65 Nr kol Alekander UBYSZ PROBLEM DOKŁADNOŚCI OBLICZEŃ ZUŻYCIA PALIWA PRZEZ SAMOCHÓD NA PODSTAWIE MAP EMISJI CO2 Strezczenie. W artykule przedtawiono wyniki obliczeń przebieoweo zużycia paliwa metodą enerochłonności ruchu i bilanu węla na podtawie dynamicznych map emiji CO2. Zetawienie wyników obliczeń dla miejkieo i drooweo cyklu jezdneo potwierdziło łuzność przyjętej przez autora metody wyznaczania mapy wzrotu jednotkoweo zużycia paliwa w nietacjonarnych warunkach pracy i zainpirowały do korekty metody bilanu węla. THE PROBLEM OF CALCULATION ACCURACY OF FUEL CONSUMPTION TAKING INTO ACCOUNT CO 2 EMISSION MAP Summary. Calculation reult of mileae fuel conumption applyin the method of enery conumption of drivin a well a coal balance which take into conideration CO2 emiion dynamic map have been preented in the paper. The comparion of calculation reult of drivin in the city and thoe of lon ditance drivin confirmed that the method of ainin the map of the increae of unitary fuel conumptuon in non-tationary work condition choen by the writer of thi paper eemed to be mot appropriate. It encouraed to make the neceary correction of the coal balance method. 1. WSTĘP W otatnich latach w amochodach oobowych prowadzone ą intenywne badania nad mechanizmem wykorzytania enerii zawartej w paliwie na pokonanie na wybranej traie przejazdu jednotki droi. W krajowej literaturze komplementarnie opracowane pod wzlędem uwzlędnienia dynamicznych warunków pracy ilnika wydają ię być dwie metody obliczeń przebieoweo zużycia paliwa: metoda bilanu węla na podtawie map emiji związków węla [1, 2] i metoda całkowitej enerochłonności ruchu [3, 4]. Aby zwiękzyć dokładność obliczeń, w każdej z nich zatoowano modalną metodę badań dotyczącą odpowiednio dykretnych przedziałów punktów pracy i dykretnych przedziałów nataw obciążenia w zmiennym cyklu jezdnym na obzarze zabudowanym. W każdej z nich prowadzono badania dla utaloneo tanu cieplneo ilnika. W celu porównania obydwóch metod i twierdzenia ewentualnych rozbieżności autor zweryfikował je za pomocą błędu obliczeń przebieoweo zużycia paliwa w amochodzie C dla tatycznych i dynamicznych charakterytyk ilnika. Szczeólnie duże znaczenie dla autora w każdej z niezależnie opracowanych metod ma wynik obliczeń wpływu prawności efektywnej ilnika w nietacjonarnych warunkach pracy na przebieowe zużycie paliwa w amochodzie C. Obliczenia wykonano dla amochodu C na podtawie dynamicznych map emiji związków węlowych w palinach oraz tatycznej i dynamicznej charakterytyki oólnej ilnika [5].

2 96 A. Ubyz Wybrane cechy amochodów klay B/K i pojazdu C Cecha amochodu Samochód B/K Pojazd C Rok produkcji Rodzaj i pojemność ilnika, - /dm 3 Moment obrotowy, N m Maa pojazdu, k Rozmiar oumienia Wpółczynnik oporów toczenia, - Wpółczynnik K* = 0,6 C x A, k/m Przełożenie całkowite na pozczeólnych bieach (1-5): 2004 ZI/1, /60xR15 0,13 0,374 13,95; 8,00; 5,27; 4,525; 3,329 Tabela ZI/1, /70xR14 0,012 0,624 15,12; 8,34; 5,72; 4,33; 3,56; * 0,6 = ½ ętości powietrza, k/m 3, C x wpółczynnik czołoweo oporu aerodynamiczneo pojazdu, A powierzchnia makymalneo przekroju poprzeczneo pojazdu, m OBLICZENIE ZUŻYCIA PALIWA METODĄ ENERGOCHŁONNOŚCI RUCHU Ponieważ w homoloacyjnych cyklach jezdnych tetu badawczeo amochodów NEDC (New European Drive Cycle) profile prędkości mają w fazach napędowych protoliniowy przebie, całkowitą enerochłonność ruchu obliczano na podtawie adaptowanej charakterytyki oólnej z uwzlędnieniem i bez uwzlędnienia wzrotu jednotkoweo zużycia paliwa Δe w wyniku nietacjonarnych warunkach pracy ilnika od prędkości obrotowej νn. W tabelach 2 i 3 przedtawiono wyniki obliczeń enerochłonności ruchu i zużycia paliwa w amochodzie w fazach napędowych cykli homoloacyjnych (UDC i EUDC). Sprawność ilnika określano na podtawie adaptowanej charakterytyki oólnej i mapy dynamicznych zmian jednotkoweo zużycia paliwa Δe z charakterytyki oólnej, przedtawionej na ry. 1. Fa za V Tabela 2 Bilan zużyteo paliwa w fazach napędowych i bieu luzem w amochodzie C w orącym cyklu jezdnym UDC (Qm = 12,64 dm 3 /100 km) a ν n F n N e n M o e kw h Δ e kw h m/ m/ 2 N kw N m - kj kj cm 3 cm ,92 1, , ,173 21,4 123,5 3,9 5,0 3 4, , ,07 8,36 123,9 3,9 3,9 7 2,9 0, , , ,176 21,9 124,4 3,9 4,8 9 5,83 0, , ,22 67,5 307,7 9,7 10,7 14 2,90 0, , , ,176 21,9 124,4 3,9 4,8 16 6,94 0, , ,267 92,0 344,7 10,9 11, ,8 0, , , , ,9 417,5 13,2 13,5 10, 19, ,8 36,8 Składowe Vp Fazy nienapędowe: Vp,bl = tbl Gbl = 102 0,30 cm 3 / = 30,6 cm ,2 91,1 Przebieowe zużycie paliwa w cyklu UDC z orąceo tartu Qm t i Qm dyn dm 3 /100 km 11,5 12,0 Wartości zaproponowanych kryteriów porównawczych wkazują na znaczne zróżnicowanie i tak już wyelekcjonowanych tra przejazdu. Podtawowymi kryteriami doboru odcinków do porównania przyjęto dłuość przejechanej droi po 5 min (kol. 7) oraz końcową prędkość po 5 min (kol. 4). Różnice w maie ładunku można koryować w obliczeniach za pomocą odpowiednieo wkaźnika [7]. Równie ważny jet cza przejazdu pierwzeo kilometra droi (kol. 8). n E i E i/ n V p,i V p,i,n

3 Problem dokładności obliczeń Objętość zużyteo paliwa w kol. 14 i 15 określono z dwu różnych wykreów dla teo ameo początkoweo odcinka czau. Na ryunku 1 przedtawiono nałożone przebiei, odpowiadające 1 i 13 przejazdowi z tab.1. Tabela 3 Bilan zużyteo paliwa w fazach napędowych i bieu luzem w amochodzie C w cyklu jezdnym EUDC (Qd = 7,93 dm 3 /100 km) Fa za V a m/ 2 ν n F n N e n M o e kw h Δ e kw h m/ N kw N m - kj kj cm 3 cm ,9 0, , , ,187 21,9 117,2 3,7 4,5 4 6,9 0, , ,304 91, ,5 10,5 6 11,8 0, , , ,9 13,4 8 16,7 0, , , ,6 26, ,6 0, , , ,6 26, ,6 0, , , ,8 81, ,3 0, , , ,1 77,1 9, 11, 13, 15, Składowe Vp Fazy nienapędowe: Vp,bl = tbl Gbl = 88 0,30 cm 3 / = 26,4 cm ,2 519 Przebieowe zużycie paliwa w cyklu EUDC Qd t i Qd dyn dm 3 /100 km 7,73 7,78 n E i E i/ n V p,i V p,i,n Ry. 1. Charakterytyka oólna (tatyczna) ilnika i mapa dynamicznych zmian jednotkoweo zużycia paliwa w funkcji nietacjonarnych warunków pracy ilnika 1,6 ZI w amochodzie klay B/K Fi. 1. Characteritic of SFCC rie baed on SFC map of 1.6 ZI enine in B/K cla car in ν n function (for two averae of enine peed) W rzeczywitości podane w tytułach tabel 2 i 3 średnie wartości przebieoweo zużycia paliwa dotyczą cykli jezdnych z ręcznym terowaniem profilu prędkości, w którym nieuniknione jet jeo wężykowanie. Dotyczy to również faz tałych prędkości. To w jakimś topniu w wyniku rozzerzenia nietacjonarnych warunków pracy ilnika zwiękza zużycie paliwa. Wpływ wężykowania profilu prędkości można uwzlędnić w metodzie enerochłonności ruchu, prowadząc obliczenia na rzeczywitym profilu prędkości w czaie realnym (w ekundowej podtawie czau). W wyniku teo wzrata przebieowe zużycie paliwa w cyklu EUDC średnio o 0,15 dm 3 /100 km [6].

4 98 A. Ubyz 3. OBLICZANIE ZUŻYCIA PALIWA METODĄ BILANSU WĘGLA 3.1. Obliczenia za pomocą dynamicznych map emiji CO2 Podobnie jak w poprzedniej metodzie obliczenia metodą bilanu węla przeprowadzono w każdej fazie dla średnich wartości prędkości ruchu pojazdu. Ze wzlędu na znikomy wpływ na wynik obliczeń pozotałych związków węlowych (CO i HC) obliczenia przeprowadzono na podtawie przedtawionej na ry. 2 dynamicznej mapy emiji CO2. Z uwai na aprokymację punktów tałej emiji CO2 wielomianami 3 topnia, dla więkzych prędkości obrotowych ilnika wartości te ą obarczone znacznym błędem niedoliczenia [2]. Niepełnienie podtawoweo warunku pomiarów modalnych w zakreie pokrycia rozpatrywaneo pola pracy ilnika punktami pomiarowymi [7] powodowało zauważalne przez autorów znaczne niedoliczenie wartości emiji już w zakreie prędkości obrotowej ilnika powyżej Nietety, jet to powodem znaczneo niedoliczania przebieoweo zużycia paliwa w cyklu jezdnym EUDC, w którym robocza prędkość obrotowa ilnika w wielu fazach przekracza tę wartość. Niedokładności aprokymacyjnoobliczeniowe powodowały, że ze wzrotem nietacjonarnych warunków pracy νn dla prędkości obrotowych ilnika powyżej 4000 (67-1 ) ΔCO2 pada. Świadczyłoby to o wzroście prawności efektywnej, co jet w przeczności z adaptacyjnym (nadążnym) terowaniem ilnika. Wyniki obliczeń Qm i Qd przedtawiono w tabeli 4. Ry. 2. Dynamiczna mapa emiji jednotkowej CO 2 dla tatycznych warunków pracy ilnika (a) i charakterytyki zmian ΔCO 2 w funkcji νn [2] Fi. 2. Dynamic map of unitary CO 2 emiion for tatic work condition of C car on (a) road and ΔCO 2 chane characteritic in ν n function [2] W natępnym punkcie autor przedtawi metodę eliminacji tych niedokładności przez zatąpienie dynamicznych map emiji CO2 koryowaną charakterytyką tatyczną i, analoicznie jak w nowo opracowanej dynamicznej charakterytyce oólnej [6], koryowanymi charakterytykami ΔCO2 = f(νn)n=cont (ry. 2 i 3) Obliczenia za pomocą koryowanych dynamicznych charakterytyk emiji CO2 Duża dokładność obliczeń przebieoweo zużycia paliwa w cyklu miejkim świadczy o prawidłowym przebieu charakterytyk na dynamicznej mapie emiji jednotkowej CO2 do prędkości obrotowej ilnika n 2600 (43-1 ). Na tej podtawie wyznaczono widoczną na ry. 2 koryowaną charakterytykę emiji CO2 = f(n) dla νn=0. Do wyznaczenia przebieu charakterytyk ΔCO2 = f(νn)n=cont wykorzytano przyjęte dla (Δe nśr) założenie, że

5 Problem dokładności obliczeń (ΔCO2) nśr = cont dla tałeo νn (cza reakcji ytemu terowania odwrotnie proporcjonalny do prędkości obrotowej ilnika). Dla wpółczynnika nietacjonarnych warunków pracy νn = 764 / z dynamicznej mapy emiji CO2 łatwo dotrzec tałą iloczynu - (ΔCO2) nśr = 55 / 2. Tabela 4 Obliczenia przebieoweo zużycia paliwa w amochodzie C z ilnikiem 1,6 ZI w cyklach homoloacyjnych na podtawie dynamicznych map emiji CO2 Cykl Fa za V a m 2 ν n n t L km CO 2 1) Przez analoię do charakterytyk Δe z ry. 1 równanie łużące do wyznaczenia mapy wzrotu emiji jednotkowej (ΔCO2) od prędkości obrotowej ilnika nśr i nietacjonarnych warunków pracy νn przyjmie potać (ry. 3): (ΔCO2) = K νn/nśr, / (1) dzie: K = 4,327 wpółczynnik proporcjonalności, νn wpółczynnik nietacjonarnych warunków pracy ilnika od prędkości obrotowej, /, nśr średnia prędkość obrotowa w rozpatrywanym przedziale czaowym,. Wyniki obliczeń przebieoweo zużycia paliwa metodą bilanu węla na podtawie koryowanych charakterytyk emiji CO2 i ΔCO2 z ry. 2 i 3 przedtawiono w tab. 5. CO 2 2) 0,273 CO 2 km L m t Q dm 3 100km ,92 1, ,22 1, , ,9 3,7 1,8 3 4, ,75 1, ,3 8 17,7 5,9 5,9 4 3,5-0, ,35 1,00 78,6 6,95 2 3) 12,1 0,9 1,13 7 2,9 0, ,83 1, ,4 5 36,9 3,84 2,1 UDC 9 5,83 0, ,90 1,55 79,4 32,6 5 12,2 4,0 3, ,90 0, ,83 1, ,4 5 36,9 3,84 2, ,94 0, ,85 1,66 72,7 62,6 9 11,2 7,00 6, ,8 0, ,1 2,0 49,0 94,4 8 7,55 7,13 6,7 Dodatkowo obliczone zużycie w fazach 4, 5, 8, 10, 11, 19, 20, 21, ,6 101,4 Paliwo zużyte w fazach bieu luzem (1, 6, 12, 13, 15, 17, 22, 24, 25) 81 0,28=22,7cm 3 129,3 124,1 Przebieowe zużycie paliwa w cyklu EUDC Qd t i Qd dyn dm 3 /100 km 12,74 12,23 2 2,9 0, ,85 1,85 242,4 10,4 5 37,3 3,88 2,2 4 6,9 0, ,83 1,83 71,9 62,6 9 11,1 6,93 6, ,8 0, ,15 2,15 49,9 94,4 8 7,7 7,25 6, ,7 0, ,85 2,85 46, ,2 15,7 15,0 EU ,7-0, ,0 1,65 1,65 27, ,2 5,57 5,91 DC 12 23,6 0, ,80 2,80 45, ,1 15,4 15, ,6 0, ,4 3,30 3,30 38, ,9 48,7 47, ,3 0, ,7 4,76 4,76 42, ,54 40,0 39, ,8-0, ,0 4,0 39, ) 6,05 26,9 28, , ,8 1,8 27, ) 4,16 6,03 6,9 Dodatkowo obliczone zużycie w fazach 3, 5, 7, 9, 11, 13, 15, ,5 430,2 Paliwo zużyte w fazach bieu luzem (1, 20, 21)V bl = 51 0,28 cm 3 /=15,3cm 3 448,8 444,5 Przebieowe zużycie paliwa w cyklu EUDC Qd t i Qd dyn dm 3 /100 km 6,44 6,38 V p,n cm 3 V p, cm 3

6 100 A. Ubyz Ry. 3. Skoryowane charakterytyki: tatyczna emiji CO 2 (dla ν n = 0 /) i dynamiczne ΔCO 2 = f(ν n) n=cont Fi. 3. Static characteritic of CO 2 emiion after havin ued approximation error for correction and the corrected dynamic characteritic of the increae of unitary ΔCO 2 emiion in nontationary operatin condition of the enine from rotational peed Tabela 5 Obliczenia przebieoweo zużycia paliwa w amochodzie C z ilnikiem 1,6 ZI w cyklach homoloacyjnych na podtawie koryowanych dynamicznych charakterytyk emiji CO2 Cykl Fa za V a m 2 ν n n t L km CO 2 1) 0,273 CO 2 km L m t Q dm 3 100km ,92 1, , , ,4 4,35 1,1 3 4, , ,3 8 20,2 6,71 0,84 4 3,5-0, ,0 78,6 6,95 2 3) 12,1 0,9 0,45 7 2,9 0, , ,4 5 45,5 4,73 0,95 UDC 9 5,83 0, ,3 96,1 32,6 5 14,8 4,82 0, ,90 0, , ,4 5 44,4 4,61 0, ,94 0, ,25 88,5 62,6 9 13,6 8,52 0, ,8 0, ,45 56,9 94,4 8 8,75 8,26 1,03 Dodatkowo obliczone zużycie w fazach 4, 5, 8, 10, 11, 19, 20, 21, ,5 0,99 Paliwo zużyte w fazach b. l. (1, 6, 12, 13, 15, 17, 22, 24, 25) 81 0,28=22,7cm 3 136,0 0,70 Przebieowe zużycie paliwa w cyklu EUDC Qd t i Qd dyn dm 3 /100 km 13,56-2 2,9 0, , ,4 5 45,4 4,71 0,94 4 6,9 0, ,2 86,5 62,6 9 13,3 8,33 0, ,8 0, ,45 56,9 94,4 8 8,75 8,26 1, ,7 0, ,4 55, ,6 18,6 1,43 EU ,7-0, ,0 1,65 27, ,2 5,6 0,7 DC 12 23,6 0, ,33 54, ,4 18,2 1, ,6 0, ,4 4,30 49, ,66 63,4 1, ,3 0, ,7 6,76 60, ,37 57,3 2, ,8-0, ,0 39, ) 6,05 26,9 1, , ,8 27, ) 4,16 6,03 0,75 Dodatkowo obliczone zużycie w fazach 3, 5, 7, 9, 11, 13, 15, ,6 1,24 Paliwo zużyte w fazach bieu luzem (1, 20, 21)V bl = 51 0,28 cm 3 /=15,3cm 3 540,2 1,12 Przebieowe zużycie paliwa w cyklu EUDC Qd t i Qd dyn dm 3 /100 km 7,75-1) wartości emiji dla dynamicznych warunków pracy, 2), 3) faza zmiany przełożenia w krzyni bieów, 4) fazy hamowania z nierozłączonym napędem. V p,n cm 3 G p, cm 3

7 Problem dokładności obliczeń PORÓWNANIE WYNIKÓW Wartości podane w tytule kol. 3-6 tab. 6 ą średnimi obliczonymi na podtawie kilku pomiarów z badań modalnych emiji i zużycia paliwa [2]. O zbieżności wyników i łuzności wyciąniętych wnioków w autorkiej metodzie określania wzrotu jednotkoweo zużycia paliwa w nietacjonarnych warunkach pracy świadczy analoiczna różnica dla każdeo cyklu jezdneo w obliczonym przebieowym zużyciu paliwa w amochodzie ΔQ dla tatycznych i dynamicznych warunków pracy (wierze 2 i 4 tab. 6). Tabela 6 Zetawienie wyników obliczeń Qm i Qd na podtawie tatycznych i dynamicznych charakterytyk e i bco2 Lp. Metoda obliczeń przebieoweo zużycia paliwa Q m i Q d Q m = 12,64 dm 3 /100 km Q d = 7,93 dm 3 /100 km Obliczenia Q m i Q d na podtawie charakterytyk tatycznych dynamicznych tatycznych dynamicznych Enerochłonności E c 11,5 12,0 7,73 7,78 2 ΔQ 0,50 0,05 3 Bilanu węla mapy CO 2 12,23 12,75 6,38 6,44 4 ΔQ 0,51 0,06 5 Skoryowane ch-ki CO 2 i ΔCO 2-13,4-7,75 Przedtawione wyniki wkazują na znaczne błędy w przebieu charakterytyk tałej emiji CO2, wynikających z braku pełneo pokrycia pola pracy ilnika punktami pomiarowymi oraz z aprokymacji tałych poziomów emiji za pomocą wielomianów trzecieo topnia. Każda metoda obliczeń wymaa weryfikacji i ewentualnie modyfikacji, zwłazcza jeżeli przewiduje ię jej dalze zatoowanie. Zupełnie niezrozumiała jet akceptacja tak małej dokładności obliczeń metodą bilanu węla na podtawie map emiji, podcza dy za pomocą metod opracowanych w innych ośrodkach naukowych średni błąd obliczeń emiji CO2 i zużycia paliwa nie przekracza 4-5 % [3, 7]. Powyżej wkazano autorką metodę modyfikacji dynamicznych map emiji, podnozących ich walory aplikacyjne. Na uwaę załuuje fakt, że dzięki analizie wyników obliczeń przebieoweo zużycia paliwa w amochodzie za pomocą dwóch komplementarnych metod możliwa była ich weryfikacja w zakreie budowy dynamicznych map padku prawności efektywnej ilnika (w potaci Δe i ΔCO2) w zależności od prędkości obrotowej i nietacjonarnych warunków pracy ilnika od prędkości obrotowej νn. Na zakończenie należy zwrócić uwaę, że w przeciwieńtwie do map dynamicznych Δe odnieionych do charakterytyki oólnej zaproponowana metoda dynamicznych map emiji związków zawartych w palinach ilnika jet ważna praktycznie dla tatycznych warunków obciążenia. Każda zmiana warunków droowych lub obciążenia pojazdu wymaa opracowania komplikowanych obliczeń opartych na przypiezeniach zatępczych [8]. 5. WNIOSKI Na podtawie przeprowadzonych obliczeń przebieoweo zużycia paliwa można wyciąnąć natępujące wnioki: 1. Każdy nowo opracowany model, proram obliczeń lub charakterytyki aprokymacyjne należy zweryfikować dla warunków rzeczywitych, zwłazcza jeżeli przewiduje ię ich dalze zatoowanie w praktyce. 2. Skojarzenie niezależnie opracowanych, znacznie różniących ię metod badań (w tym przypadku obliczeń przebieoweo zużycia paliwa w amochodzie), dzięki komplementarności danych pomiarowych i procedur obliczeniowych częto inpirują jedną

8 102 A. Ubyz ze tron do udokonalenia przynajmniej jednej z nich; w tym przypadku dzięki zbieżności wyników badań dla każdej z metod opracowano mapy padku prawności efektywnej ilnika w nietacjonarnych warunkach pracy, w potaci map ΔCO2 = f(νn)n=cont i Δe = f(νn)n=cont, które zdaniem autora należy traktować jako dopełnienie charakterytyk tatycznych (oólnych). 3. Zetawienie wyników obliczeń przebieoweo zużycia paliwa w amochodzie za pomocą obydwóch metod potwierdziło łuzności przyjętych założeń niezbędnych do wyznaczania charakterytyk wzrotu jednotkoweo zużycia paliwa Δe i emiji dwutlenku węla ΔCO2 w zależności od prędkości obrotowej i nietacjonarnych warunków pracy ilnika. 4. Autorka metoda budowy map dynamicznych Δe na bazie charakterytyki oólnej (tatycznej) ma znacznie więkze możliwości aplikacyjne, dyż w przeciwieńtwie do map dynamicznych emiji związków tokycznych pozwala na określenie prawności efektywnej ilnika w każdych warunkach ekploatacji pojazdu. Bibliorafia 1. Romanizyn K.: Ocena różnic w określaniu zużycia paliwa amochodu na podtawie charakterytyki uniweralnej i dynamicznej. Silniki Spalinowe, nr 2/2004, Romanizyn K.M: Alternatywne zailanie amochodów benzyną oraz azami LPG i CNG. WNT, Warzawa 2007, Ubyz A.: Pronozowanie zużycia paliwa w amochodzie oobowym w ruchu rzeczywitym. Międzynarodowa Konferencja Motoryzacyjna KONMOT-AUTOPROGRES Szczawnica, Wyd. Politechniki Krakowkiej, z. 6 Mechanika 2008, zezyt 10 (105), Ubyz A.: Sprawność efektywna ilnika ZI w funkcji dynamiki przypiezania amochodu. IV Międzynarodowy Konre Dianotyki Technicznej, Olztyn r. 5. Ubyz A.: Metodyka pronozowania przebieoweo zużycia paliwa w amochodzie w ruchu rzeczywitym. Mechanika, z. 6, Ubyz A.: Dokładność obliczeń przebieoweo zużycia paliwa w amochodzie wybranymi metodami. Referat złozony na IV Międzynarodowy Konre Silników Spalinowych PTNSS, Opole Joumard R.:Method of etimation of atmoferic emiion from tranport: European cientific tate of the art. Action COST 319 final report, INRETS report LTE 9901, Parczewki K., Romanizyn K., Wnęk H.: A dynamic tet of a vehicle In motion and Exhaut a emiion Turin alternative fuellin with aoline end CNG. Combution Enine 3/2008, Recenzent: Prof. dr hab. inż. Romuald Szopa

WYZNACZENIE KWAZISTACJONARNYCH WARUNKÓW PRACY SILNIKA ZI W SAMOCHODZIE CALCULATE OF AREA QUASISTATICAL RUNNING CONDITIONS OF SI AUTOMOBIL ENGINE

WYZNACZENIE KWAZISTACJONARNYCH WARUNKÓW PRACY SILNIKA ZI W SAMOCHODZIE CALCULATE OF AREA QUASISTATICAL RUNNING CONDITIONS OF SI AUTOMOBIL ENGINE ALEKSANDER UBYSZ WYZNACZENIE KWAZISTACJONARNYCH WARUNKÓW PRACY SILNIKA ZI W SAMOCHODZIE CALCULATE OF AREA QUASISTATICAL RUNNING CONDITIONS OF SI AUTOMOBIL ENGINE Streszczenie Abstract W artykule przedstawiono

Bardziej szczegółowo

Sterowanie jednorodnym ruchem pociągów na odcinku linii

Sterowanie jednorodnym ruchem pociągów na odcinku linii Sterowanie jednorodnym ruchem pociągów na odcinku linii Miroław Wnuk 1. Wprowadzenie Na odcinku linii kolejowej pomiędzy kolejnymi pociągami itnieją odtępy blokowe, które zapewniają bezpieczne prowadzenie

Bardziej szczegółowo

STEROWANIE WG. ZASADY U/f = const

STEROWANIE WG. ZASADY U/f = const STEROWANIE WG. ZASADY U/f = cont Rozruch bezpośredni ilnika aynchronicznego (bez układu regulacji, odpowiedź na kok wartości zadanej napięcia zailania) Duży i niekontrolowany prąd przy rozruchu Ocylacje

Bardziej szczegółowo

SZEREGOWY SYSTEM HYDRAULICZNY

SZEREGOWY SYSTEM HYDRAULICZNY LABORATORIUM MECHANIKI PŁYNÓW Ćwiczenie N 1 SZEREGOWY SYSTEM HYDRAULICZNY 1. Cel ćwiczenia Sporządzenie wykreu Ancony na podtawie obliczeń i porównanie zmierzonych wyokości ciśnień piezometrycznych z obliczonymi..

Bardziej szczegółowo

Model oceny systemu remontu techniki brygady zmechanizowanej w działaniach bojowych

Model oceny systemu remontu techniki brygady zmechanizowanej w działaniach bojowych Bi u l e t y n WAT Vo l. LX, Nr 2, 20 Model oceny ytemu remontu techniki brygady zmechanizowanej w działaniach bojowych Marian Brzezińki Wojkowa Akademia Techniczna, Wydział Mechaniczny, Katedra Logityki,

Bardziej szczegółowo

Układ napędowy z silnikiem indukcyjnym i falownikiem napięcia

Układ napędowy z silnikiem indukcyjnym i falownikiem napięcia Ćwiczenie 13 Układ napędowy z ilnikiem indukcyjnym i falownikiem napięcia 3.1. Program ćwiczenia 1. Zapoznanie ię ze terowaniem prędkością ilnika klatkowego przez zmianę czętotliwości napięcia zailającego..

Bardziej szczegółowo

POLITECHNIKA ŚLĄSKA WYDZIAŁ INŻYNIERII ŚRODOWISKA I ENERGETYKI INSTYTUT MASZYN I URZĄDZEŃ ENERGETYCZNYCH. Badanie wentylatora

POLITECHNIKA ŚLĄSKA WYDZIAŁ INŻYNIERII ŚRODOWISKA I ENERGETYKI INSTYTUT MASZYN I URZĄDZEŃ ENERGETYCZNYCH. Badanie wentylatora POLITECHNIKA ŚLĄSKA WYDZIAŁ INŻYNIERII ŚRODOWISKA I ENERGETYKI INSTYTUT MASZYN I URZĄDZEŃ ENERGETYCZNYCH Badanie wentylatora Laboratorium Pomiarów Mazyn Cieplnych (PM-3) Opracował: Sprawdził: Zatwierdził:

Bardziej szczegółowo

Czynnik niezawodności w modelowaniu podróży i prognozowaniu ruchu

Czynnik niezawodności w modelowaniu podróży i prognozowaniu ruchu Problemy Kolejnictwa Zezyt 165 (grudzień 2014) 53 Czynnik niezawodności w modelowaniu podróży i prognozowaniu ruchu Szymon KLEMBA 1 Strezczenie W artykule rozważano możliwości uwzględniania czynnika niezawodności

Bardziej szczegółowo

Maksymalny błąd oszacowania prędkości pojazdów uczestniczących w wypadkach drogowych wyznaczonej różnymi metodami

Maksymalny błąd oszacowania prędkości pojazdów uczestniczących w wypadkach drogowych wyznaczonej różnymi metodami BIULETYN WAT VOL LV, NR 3, 2006 Makymalny błąd ozacowania prędkości pojazdów uczetniczących w wypadkach drogowych wyznaczonej różnymi metodami BOLESŁAW PANKIEWICZ, STANISŁAW WAŚKO* Wojkowa Akademia Techniczna,

Bardziej szczegółowo

IDENTYFIKACJA MODELU MATEMATYCZNEGO ROBOTA INSPEKCYJNEGO

IDENTYFIKACJA MODELU MATEMATYCZNEGO ROBOTA INSPEKCYJNEGO MODELOWANIE INśYNIERSKIE ISSN 896-77X 36,. 87-9, liwice 008 IDENTYFIKACJA MODELU MATEMATYCZNEO ROBOTA INSPEKCYJNEO JÓZEF IERIEL, KRZYSZTOF KURC Katedra Mechaniki Stoowanej i Robotyki, Politechnika Rzezowka

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie nr 4 Badanie zjawiska Halla i przykłady zastosowań tego zjawiska do pomiarów kąta i indukcji magnetycznej

Ćwiczenie nr 4 Badanie zjawiska Halla i przykłady zastosowań tego zjawiska do pomiarów kąta i indukcji magnetycznej Ćwiczenie nr 4 Badanie zjawika alla i przykłady zatoowań tego zjawika do pomiarów kąta i indukcji magnetycznej Opracowanie: Ryzard Poprawki, Katedra Fizyki Doświadczalnej, Politechnika Wrocławka Cel ćwiczenia:

Bardziej szczegółowo

Zadania do sprawdzianu

Zadania do sprawdzianu Zadanie 1. (1 pkt) Na podtawie wykreu możemy twierdzić, że: Zadania do prawdzianu A) ciało I zaczęło poruzać ię o 4 później niż ciało II; B) ruch ciała II od momentu tartu do chwili potkania trwał 5 ;

Bardziej szczegółowo

INSTRUKCJA. Ćwiczenie A2. Wyznaczanie współczynnika sprężystości sprężyny metodą dynamiczną.

INSTRUKCJA. Ćwiczenie A2. Wyznaczanie współczynnika sprężystości sprężyny metodą dynamiczną. INSRUKCJA Ćwiczenie A Wyznaczanie wpółczynnia prężytości prężyny metodą dynamiczną. Przed zapoznaniem ię z intrucją i przytąpieniem do wyonania ćwiczenia należy zapoznać ię z natępującymi zagadnieniami:

Bardziej szczegółowo

Mechanika ruchu / Leon Prochowski. wyd. 3 uaktual. Warszawa, Spis treści

Mechanika ruchu / Leon Prochowski. wyd. 3 uaktual. Warszawa, Spis treści Mechanika ruchu / Leon Prochowski. wyd. 3 uaktual. Warszawa, 2016 Spis treści Wykaz ważniejszych oznaczeń 11 Od autora 13 Wstęp 15 Rozdział 1. Wprowadzenie 17 1.1. Pojęcia ogólne. Klasyfikacja pojazdów

Bardziej szczegółowo

SPRAWNOŚĆ NAPĘDU W DWUFAZOWYM, RZECZYWISTYM CYKLU JEZDNYM POJAZDU DRIVE EFFICIENCY IN 2-PHASE REAL DRIVING CYCLE FOR A CAR

SPRAWNOŚĆ NAPĘDU W DWUFAZOWYM, RZECZYWISTYM CYKLU JEZDNYM POJAZDU DRIVE EFFICIENCY IN 2-PHASE REAL DRIVING CYCLE FOR A CAR ALEKSANDER UBYSZ * SPRAWNOŚĆ NAPĘDU W DWUFAZOWYM, RZECZYWISTYM CYKLU JEZDNYM POJAZDU DRIVE EFFICIENCY IN 2-PHASE REAL DRIVING CYCLE FOR A CAR Streszczenie Abstract W niniejszym artykule zaprezentowano

Bardziej szczegółowo

BADANIE OBJĘTOŚCI MANEWROWEJ ZUŻYTEGO PALIWA W SAMOCHODZIE W BRZEGOWYCH WARUNKACH RUCHU

BADANIE OBJĘTOŚCI MANEWROWEJ ZUŻYTEGO PALIWA W SAMOCHODZIE W BRZEGOWYCH WARUNKACH RUCHU ALEKSANDER UBYSZ BADANIE OBJĘTOŚCI MANEWROWEJ ZUŻYTEGO PALIWA W SAMOCHODZIE W BRZEGOWYCH WARUNKACH RUCHU PREDICTION OF FUEL CONSUMPTION FOR A PASSENGER CAR IN REAL TRAFFIC Streszczenie Abstract Głównym

Bardziej szczegółowo

IDENTYFIKACJA PARAMETRÓW MODELU MATEMATYCZNEGO SYNCHRONICZNYCH MASZYN WZBUDZANYCH MAGNESAMI TRWAŁYMI

IDENTYFIKACJA PARAMETRÓW MODELU MATEMATYCZNEGO SYNCHRONICZNYCH MASZYN WZBUDZANYCH MAGNESAMI TRWAŁYMI Prace Naukowe Intytutu Mazyn, Napędów i Pomiarów Elektrycznych Nr 6 Politechniki Wrocławkiej Nr 6 Studia i Materiały Nr 8 008 Sebatian SZKOLNY* mazyny ynchroniczne, magney trwałe, identyfikacja parametrów

Bardziej szczegółowo

MODEL BEZSZCZOTKOWEGO SILNIKA PRĄDU STAŁEGO WYKORZYSTANY W ANALIZIE MANIPULATORA RÓWNOLEGŁEGO

MODEL BEZSZCZOTKOWEGO SILNIKA PRĄDU STAŁEGO WYKORZYSTANY W ANALIZIE MANIPULATORA RÓWNOLEGŁEGO ELEKTRYKA 24 Zezyt 4(232) Rok LX Januz HETMAŃCZYK, Maciej SAJKOWSKI, Tomaz STENZEL, Krzyztof KRYKOWSKI Politechnika Śląka w Gliwicach MODEL BEZSZCZOTKOWEGO SILNIKA PRĄDU STAŁEGO WYKORZYSTANY W ANALIZIE

Bardziej szczegółowo

POLITECHNIKA WARSZAWSKA WYDZIAŁ SAMOCHODÓW I MASZYN ROBOCZYCH Instytut Podstaw Budowy Maszyn Zakład Mechaniki

POLITECHNIKA WARSZAWSKA WYDZIAŁ SAMOCHODÓW I MASZYN ROBOCZYCH Instytut Podstaw Budowy Maszyn Zakład Mechaniki POLITECHNIKA WARSZAWSKA WYDZIAŁ SAMOCHODÓW I MASZYN ROBOCZYCH Intytut Podtaw Budowy Mazyn Zakład Mechaniki Laboratorium podtaw automatyki i teorii mazyn Intrukcja do ćwiczenia A-5 Badanie układu terowania

Bardziej szczegółowo

WPŁYW OSZCZĘDNOŚCI W STRATACH ENERGII NA DOBÓR TRANSFORMATORÓW ROZDZIELCZYCH SN/nn

WPŁYW OSZCZĘDNOŚCI W STRATACH ENERGII NA DOBÓR TRANSFORMATORÓW ROZDZIELCZYCH SN/nn Elżbieta Niewiedział, Ryzard Niewiedział Wyżza Szkoła Kadr Menedżerkich w Koninie WPŁYW OSZCZĘDNOŚCI W STRATACH ENERGII NA DOBÓR TRANSFORMATORÓW ROZDZIELCZYCH SN/nn Strezczenie: W referacie przedtawiono

Bardziej szczegółowo

Silniki zasilane alternatywnymi źródłami energii

Silniki zasilane alternatywnymi źródłami energii Silniki zasilane alternatywnymi źródłami energii Jacek Biedrzycki Przemysłowy Instytut Motoryzacji 71 Forum Energia - Efekt Środowisko - Ekologiczne formy transportu Warszawa, 31.03.2015r. Plan prezentacji

Bardziej szczegółowo

Analiza osiadania pojedynczego pala

Analiza osiadania pojedynczego pala Poradnik Inżyniera Nr 14 Aktualizacja: 09/2016 Analiza oiadania pojedynczego pala Program: Pal Plik powiązany: Demo_manual_14.gpi Celem niniejzego przewodnika jet przedtawienie wykorzytania programu GO5

Bardziej szczegółowo

ĆWICZENIE A2 INSTRUKCJA OBSŁUGI

ĆWICZENIE A2 INSTRUKCJA OBSŁUGI ĆWICZENIE A2 INSTRUKCJA OBSŁUGI 1. Oględziny zewnętrzne tanowika: dane ilnika (dla połączenia w gwiazdę): typ Sg90L6, nr fabr. CL805351, P n =1,1kW, n n =925obr/min, U n =230/400V, I n =5,1/2,9A, coϕ n

Bardziej szczegółowo

BADANIA LABORATORYJNE SUPERKONDENSATOROWEGO ZASOBNIKA ENERGII PRZEZNACZONEGO DO OGRANICZANIA STRAT W SIECIACH TRAKCYJNYCH

BADANIA LABORATORYJNE SUPERKONDENSATOROWEGO ZASOBNIKA ENERGII PRZEZNACZONEGO DO OGRANICZANIA STRAT W SIECIACH TRAKCYJNYCH Zezyty Problemowe Mazyny Elektryczne Nr 2/2013 (99) 173 Piotr Chudzik, Andrzej Radecki, Rafał Nowak Politechnika Łódzka, Łódź BADANIA LABORATORYJNE SUPERKONDENSATOROWEGO ZASOBNIKA ENERGII PRZEZNACZONEGO

Bardziej szczegółowo

Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych. Sterowanie dławieniowe-szeregowe prędkością ruchu odbiornika hydraulicznego

Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych. Sterowanie dławieniowe-szeregowe prędkością ruchu odbiornika hydraulicznego Intrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Sterowanie dławieniowe-zeregowe prędkością ruchu odbiornika hydraulicznego Wtęp teoretyczny Prędkość ilnika hydrotatycznego lub iłownika zależy od kierowanego do niego

Bardziej szczegółowo

KO OF Szczecin:

KO OF Szczecin: 55OF D KO OF Szczecin: www.of.zc.pl L OLMPADA FZYZNA (005/006). Stopień, zadanie doświadczalne D Źródło: Komitet Główny Olimpiady Fizycznej A. Wymołek; Fizyka w Szkole nr 3, 006. Autor: Nazwa zadania:

Bardziej szczegółowo

KONKURS PRZEDMIOTOWY Z FIZYKI dla uczniów gimnazjów. Schemat punktowania zadań

KONKURS PRZEDMIOTOWY Z FIZYKI dla uczniów gimnazjów. Schemat punktowania zadań 1 KONKURS PRZEDMIOTOWY Z FIZYKI dla uczniów gimnazjów 10 marca 2017 r. zawody III topnia (finałowe) Schemat punktowania zadań Makymalna liczba punktów 60. 90% 5pkt. Uwaga! 1. Za poprawne rozwiązanie zadania

Bardziej szczegółowo

SPRAWDZIAN z działu: Dynamika. TEST W zadaniach 1 33 każde twierdzenie lub pytanie ma tylko jedną prawidłową odpowiedź. Należy ją zaznaczyć.

SPRAWDZIAN z działu: Dynamika. TEST W zadaniach 1 33 każde twierdzenie lub pytanie ma tylko jedną prawidłową odpowiedź. Należy ją zaznaczyć. SPRAWDZIAN z działu: Dynamika TEST W zadaniach 1 33 każde twierdzenie lub pytanie ma tylko jedną prawidłową odpowiedź. Należy ją zaznaczyć....... imię i nazwiko... klaa 1. Które z poniżzych zdań tanowi

Bardziej szczegółowo

Obliczanie naprężeń stycznych wywołanych momentem skręcającym w przekrojach: kołowym, pierścieniowym, prostokątnym 7

Obliczanie naprężeń stycznych wywołanych momentem skręcającym w przekrojach: kołowym, pierścieniowym, prostokątnym 7 Obiczanie naprężeń tycznych wywołanych momentem kręcającym w przekrojach: kołowym, pierścieniowym, protokątnym 7 Wprowadzenie Do obiczenia naprężeń tycznych wywołanych momentem kręcającym w przekrojach

Bardziej szczegółowo

Rafał WRONA. 1. Wstęp. 2. Analityczne metody oceny procesu rozpędzania i kryteria jakości

Rafał WRONA. 1. Wstęp. 2. Analityczne metody oceny procesu rozpędzania i kryteria jakości Rafał WRONA WYZNACZANIE OPTYMALNYCH ALGORYTMÓW STEROWANIA AUTOMATYCZNEJ PRZEKŁADNI HYDROMECHANICZNEJ AUTOBUSU MIEJSKIEGO DETERMINING OPTIMUM CONTROL ALGORITHMS OF CITY BUS AUTOMATIC HYDROMECHANICAL GEAR

Bardziej szczegółowo

Pomiar rezystancji. Rys.1. Schemat układu do pomiaru rezystancji metodą techniczną: a) poprawnie mierzonego napięcia; b) poprawnie mierzonego prądu.

Pomiar rezystancji. Rys.1. Schemat układu do pomiaru rezystancji metodą techniczną: a) poprawnie mierzonego napięcia; b) poprawnie mierzonego prądu. Pomiar rezytancji. 1. Cel ćwiczenia: Celem ćwiczenia jet zapoznanie ię z najważniejzymi metodami pomiaru rezytancji, ich wadami i zaletami, wynikającymi z nich błędami pomiarowymi, oraz umiejętnością ich

Bardziej szczegółowo

Wyznaczanie zuycia paliwa i emisji dwutlenku wgla dla pojazdu z silnikiem ZI

Wyznaczanie zuycia paliwa i emisji dwutlenku wgla dla pojazdu z silnikiem ZI ARCHIWUM MOTORYZACJI 1, pp. 67-83 (2009) Wyznaczanie zuycia paliwa i emiji dwutlenku wgla dla pojazdu z ilnikiem ZI WOJCIECH ADAMSKI 1, KRZYSZTOF BRZOZOWSKI 2 1 Orodek Badawczo-Rozwojowy BOSMAL w Bielku-Białej

Bardziej szczegółowo

Naprężenia styczne i kąty obrotu

Naprężenia styczne i kąty obrotu Naprężenia tyczne i kąty obrotu Rozpatrzmy pręt pryzmatyczny o przekroju kołowym obciążony momentem kręcającym 0 Σ ix 0 0 A A 0 0 Skręcanie prętów o przekroju kołowym, pierścieniowym, cienkościennym. Naprężenia

Bardziej szczegółowo

Analiza częstościowa sprzęgła o regulowanej podatności skrętnej

Analiza częstościowa sprzęgła o regulowanej podatności skrętnej Dr inż. Paweł Kołodziej Dr inż. Marek Boryga Katedra Inżynierii Mechanicznej i Autoatyki, Wydział Inżynierii Produkcji, Uniwerytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. Doświadczalna 5A, -8 Lublin, Polka e-ail:

Bardziej szczegółowo

IDENTYFIKACJA PARAMETRÓW SILNIKA INDUKCYJNEGO ZA POMOCĄ ALGORYTMÓW GENETYCZNYCH

IDENTYFIKACJA PARAMETRÓW SILNIKA INDUKCYJNEGO ZA POMOCĄ ALGORYTMÓW GENETYCZNYCH Prace aukowe Intytutu Mazyn, apędów i Pomiarów Elektrycznych r 54 Politechniki Wrocławkiej r 54 Studia i Materiały r 23 2003 Silnik indukcyjny, model matematyczny, chemat zatępczy, identyfikacja parametrów,

Bardziej szczegółowo

pobrano z serwisu Fizyka Dla Każdego - - zadania fizyka, wzory fizyka, matura fizyka

pobrano z serwisu Fizyka Dla Każdego -  - zadania fizyka, wzory fizyka, matura fizyka 2. Dynamika zadania z arkuza I 2.8 2.1 2.9 2.2 2.10 2.3 2.4 2.11 2.12 2.5 2.13 2.14 2.6 2.7 2.15 2. Dynamika - 1 - 2.16 2.25 2.26 2.17 2.27 2.18 2.28 2.19 2.29 2.20 2.30 2.21 2.40 2.22 2.41 2.23 2.42 2.24

Bardziej szczegółowo

Konkurs fizyczny szkoła podstawowa. 2018/2019. Etap szkolny

Konkurs fizyczny szkoła podstawowa. 2018/2019. Etap szkolny UWAGA: W zadaniac o nuerac od 1 do 6 pośród podanyc propozycji odpowiedzi wybierz i zaznacz tą, która tanowi prawidłowe zakończenie otatniego zdania w zadaniu. Zadanie 1. (0 1pkt.) Lokootywa o aie 0 ton

Bardziej szczegółowo

Układ uśrednionych równań przetwornicy

Układ uśrednionych równań przetwornicy Układ uśrednionych równań przetwornicy L C = d t v g t T d t v t T d v t T i g t T = d t i t T = d t i t T v t T R Układ jet nieliniowy, gdyż zawiera iloczyny wielkości zmiennych w czaie d i t T mnożenie

Bardziej szczegółowo

1.5 Diesel 88 kw (120 KM) Parametry silników Pojemność (cm³)

1.5 Diesel 88 kw (120 KM) Parametry silników Pojemność (cm³) Dane techniczne, 31 maja 2019 Dane techniczne 75 kw (102 KM) 88 kw (120 KM) 110 kw (150 KM) 130 kw (177 KM) Parametry silników Pojemność (cm³) 1 499 1 499 1 997 1 997 Moc kw (KM) 75 88 110 130 Moc maksymalna

Bardziej szczegółowo

1. Wprowadzenie. 2. Klasyfikacja i podstawowe wskaźniki charakteryzujące pracę silników spalinowych. 3. Paliwa stosowane do zasilania silników

1. Wprowadzenie. 2. Klasyfikacja i podstawowe wskaźniki charakteryzujące pracę silników spalinowych. 3. Paliwa stosowane do zasilania silników Spis treści 3 1. Wprowadzenie 1.1 Krótka historia rozwoju silników spalinowych... 10 2. Klasyfikacja i podstawowe wskaźniki charakteryzujące pracę silników spalinowych 2.1 Klasyfikacja silników.... 16

Bardziej szczegółowo

INSTYTUT ENERGOELEKTRYKI POLITECHNIKI WROCŁAWSKIEJ Raport serii SPRAWOZDANIA Nr LABORATORIUM TEORII I TEHCNIKI STEROWANIA INSTRUKCJA LABORATORYJNA

INSTYTUT ENERGOELEKTRYKI POLITECHNIKI WROCŁAWSKIEJ Raport serii SPRAWOZDANIA Nr LABORATORIUM TEORII I TEHCNIKI STEROWANIA INSTRUKCJA LABORATORYJNA Na prawach rękopiu do użytku łużbowego INSTYTUT ENEROELEKTRYKI POLITECHNIKI WROCŁAWSKIEJ Raport erii SPRAWOZDANIA Nr LABORATORIUM TEORII I TEHCNIKI STEROWANIA INSTRUKCJA LABORATORYJNA ĆWICZENIE Nr SPOSOBY

Bardziej szczegółowo

Blok 2: Zależność funkcyjna wielkości fizycznych

Blok 2: Zależność funkcyjna wielkości fizycznych Blok : Zależność funkcyjna wielkości fizycznych ZESTAW ZADAŃ NA ZAJĘCIA 1. Na podtawie wykreu oblicz średnią zybkość ciała w opianym ruchu.. Na ryunku przedtawiono wykre v(t) pewnego pojazdu jadącego po

Bardziej szczegółowo

KARTY POMIAROWE DO BADAŃ DROGOWYCH

KARTY POMIAROWE DO BADAŃ DROGOWYCH Katedra Pojazdów i Sprzętu Mechanicznego Laboratorium KARTY POMIAROWE DO BADAŃ DROGOWYCH Zawartość 5 kart pomiarowych Kielce 00 Opracował : dr inż. Rafał Jurecki str. Strona / Silnik Charakterystyka obiektu

Bardziej szczegółowo

MATEMATYCZNY OPIS NIEGŁADKICH CHARAKTERYSTYK KONSTYTUTYWNYCH CIAŁ ODKSZTAŁCALNYCH

MATEMATYCZNY OPIS NIEGŁADKICH CHARAKTERYSTYK KONSTYTUTYWNYCH CIAŁ ODKSZTAŁCALNYCH XLIII Sympozjon Modelowanie w mechanice 004 Wieław GRZESIKIEWICZ, Intytut Pojazdów, Politechnika Warzawka Artur ZBICIAK, Intytut Mechaniki Kontrukcji Inżynierkich, Politechnika Warzawka MATEMATYCZNY OPIS

Bardziej szczegółowo

Zmiany zagęszczenia i osiadania gruntu niespoistego wywołane obciążeniem statycznym od fundamentu bezpośredniego

Zmiany zagęszczenia i osiadania gruntu niespoistego wywołane obciążeniem statycznym od fundamentu bezpośredniego Zmiany zagęzczenia i oiadania gruntu niepoitego wywołane obciążeniem tatycznym od fundamentu bezpośredniego Dr inż. Tomaz Kozłowki Zachodniopomorki Uniwerytet Technologiczny w Szczecinie, Wydział Budownictwa

Bardziej szczegółowo

Egzamin maturalny z fizyki poziom rozszerzony (16 maja 2016)

Egzamin maturalny z fizyki poziom rozszerzony (16 maja 2016) Egzamin maturalny z fizyki poziom rozzerzony (16 maja 016) Arkuz zawiera 16 zadań, za których rozwiązanie można było uzykać makymalnie 60 punktów. Ogólną charakterytykę zadań przedtawia poniżza tabela.

Bardziej szczegółowo

ANALIZA ENERGOCHŁONNOŚCI RUCHU TROLEJBUSÓW

ANALIZA ENERGOCHŁONNOŚCI RUCHU TROLEJBUSÓW ANALIZA ENERGOCHŁONNOŚCI RUCHU TROLEJBUSÓW Mgr inż. Ewa Siemionek* *Katedra Pojazdów Samochodowych, Wydział Mechaniczny, Politechnika Lubelska 20-618 Lublin, ul. Nadbystrzycka 36 1. WSTĘP Komunikacja miejska

Bardziej szczegółowo

XIII Konferencja Szkoleniowa Badania Techniczne Pojazdów w Świetle Obowiązujących Przepisów

XIII Konferencja Szkoleniowa Badania Techniczne Pojazdów w Świetle Obowiązujących Przepisów XIII Konferencja Szkoleniowa Badania Techniczne Pojazdów w Świetle Obowiązujących Przepisów 2012 145 Tomasz Szczepański * WPŁYW REGULACJI RUCHU POJAZDÓW ZA POMOCĄ SYGNALIZACJI ŚWIETLNEJ NA DROGACH MIEJSKICH

Bardziej szczegółowo

Charakterystyka statyczna diody półprzewodnikowej w przybliŝeniu pierwszego stopnia jest opisywana funkcją

Charakterystyka statyczna diody półprzewodnikowej w przybliŝeniu pierwszego stopnia jest opisywana funkcją 1 CEL ĆWCZEN Celem ćwiczenia jet zapoznanie ię z: przebiegami tatycznych charakterytyk prądowo-napięciowych diod półprzewodnikowych protowniczych, przełączających i elektroluminecencyjnych, metodami pomiaru

Bardziej szczegółowo

Karta (sylabus) modułu/przedmiotu [Mechanika i Budowa Maszyn] Studia I stopnia. Teoria ruchu pojazdów Rodzaj przedmiotu:

Karta (sylabus) modułu/przedmiotu [Mechanika i Budowa Maszyn] Studia I stopnia. Teoria ruchu pojazdów Rodzaj przedmiotu: Karta (sylabus) modułu/przedmiotu [Mechanika i Budowa Maszyn] Studia I stopnia Przedmiot: Teoria ruchu pojazdów Rodzaj przedmiotu: Podstawowy/obowiązkowy Kod przedmiotu: MBM S 0 6 59-3 _0 Rok: III Semestr:

Bardziej szczegółowo

1.5 Diesel 88 kw (120 KM)

1.5 Diesel 88 kw (120 KM) Dane techniczne, 31 maja 2019 Dane techniczne 75 kw (102 KM) 88 kw (120 KM) 90 kw (122 KM) 110 kw 130 kw (177 KM) Parametry silników Pojemność (cm³) 1 499 1 499 1 997 1 997 1 997 Moc kw (KM) 75 (102) 88

Bardziej szczegółowo

9. DZIAŁANIE SIŁY NORMALNEJ

9. DZIAŁANIE SIŁY NORMALNEJ Część 2 9. DZIŁIE SIŁY ORMLEJ 1 9. DZIŁIE SIŁY ORMLEJ 9.1. ZLEŻOŚCI PODSTWOWE Przyjmiemy, że materiał pręta jet jednorodny i izotropowy. Jeśli ponadto założymy, że pręt jet pryzmatyczny, to łuzne ą wzory

Bardziej szczegółowo

PRZYCZYNY WZROSTU PRZEBIEGOWEGO ZUŻYCIA PALIWA W SAMOCHODZIE W RUCHU RZECZYWISTYM

PRZYCZYNY WZROSTU PRZEBIEGOWEGO ZUŻYCIA PALIWA W SAMOCHODZIE W RUCHU RZECZYWISTYM ZESZYTY NAUKOWE POLITECHNIKI ŚLĄSKIEJ 2009 Seria: TRANSPORT z. 65 Nr kol. 1807 Aleksander UBYSZ PRZYCZYNY WZROSTU PRZEBIEGOWEGO ZUŻYCIA PALIWA W SAMOCHODZIE W RUCHU RZECZYWISTYM Streszczenie. W artykule

Bardziej szczegółowo

1. Wprowadzenie 1.1. Krótka historia rozwoju silników spalinowych

1. Wprowadzenie 1.1. Krótka historia rozwoju silników spalinowych 1. Wprowadzenie 1.1. Krótka historia rozwoju silników spalinowych 2. Klasyfikacja i podstawowe wskaźniki charakteryzujące pracę silników spalinowych 2.1. Klasyfikacja silników 2.1.1. Wprowadzenie 2.1.2.

Bardziej szczegółowo

OKREŚLENIE WPŁYWU WYŁĄCZANIA CYLINDRÓW SILNIKA ZI NA ZMIANY SYGNAŁU WIBROAKUSTYCZNEGO SILNIKA

OKREŚLENIE WPŁYWU WYŁĄCZANIA CYLINDRÓW SILNIKA ZI NA ZMIANY SYGNAŁU WIBROAKUSTYCZNEGO SILNIKA ZESZYTY NAUKOWE POLITECHNIKI ŚLĄSKIEJ 2008 Seria: TRANSPORT z. 64 Nr kol. 1803 Rafał SROKA OKREŚLENIE WPŁYWU WYŁĄCZANIA CYLINDRÓW SILNIKA ZI NA ZMIANY SYGNAŁU WIBROAKUSTYCZNEGO SILNIKA Streszczenie. W

Bardziej szczegółowo

WYZNACZANIE MODUŁU SPRĘŻYSTOŚCI POSTACIOWEJ G ORAZ NAPRĘŻEŃ SKRĘCAJĄCYCH METODĄ TENSOMETRYCZNĄ

WYZNACZANIE MODUŁU SPRĘŻYSTOŚCI POSTACIOWEJ G ORAZ NAPRĘŻEŃ SKRĘCAJĄCYCH METODĄ TENSOMETRYCZNĄ Ćwiczenie 7 WYZNACZANIE ODUŁU SPRĘŻYSTOŚCI POSTACIOWEJ G ORAZ NAPRĘŻEŃ SKRĘCAJĄCYCH ETODĄ TENSOETRYCZNĄ A. PRĘT O PRZEKROJU KOŁOWY 7. WPROWADZENIE W pręcie o przekroju kołowym, poddanym obciążeniu momentem

Bardziej szczegółowo

PROBLEM OBJĘTOŚCIOWEGO STEROWANIA SIŁĄ LUB MOMENTEM UKŁADU ELEKTROHYDRAULICZNEGO

PROBLEM OBJĘTOŚCIOWEGO STEROWANIA SIŁĄ LUB MOMENTEM UKŁADU ELEKTROHYDRAULICZNEGO Tadeuz STEFAŃSKI PROBLEM OBJĘTOŚCIOWEGO STEROWANIA SIŁĄ LUB MOMENTEM UKŁADU ELEKTROHYDRAULICZNEGO W pracy przedtawiono wyniki analizy terowania iłą lub momentem (ciśnieniem) elementu wykonawczego układu

Bardziej szczegółowo

EUROELEKTRA Ogólnopolska Olimpiada Wiedzy Elektrycznej i Elektronicznej Rok szkolny 2015/2016

EUROELEKTRA Ogólnopolska Olimpiada Wiedzy Elektrycznej i Elektronicznej Rok szkolny 2015/2016 EUROELEKTRA Ogólnopolka Olimpiada Wiedzy Elektrycznej i Elektronicznej Rok zkolny 015/016 Zadania z elektrotechniki na zawody III topnia Rozwiązania Intrukcja dla zdającego 1. Cza trwania zawodów: 10 minut..

Bardziej szczegółowo

Charakterystyki prędkościowe silników spalinowych

Charakterystyki prędkościowe silników spalinowych Wydział Samochodów i Maszyn Roboczych Instytut Pojazdów LABORATORIUM TEORII SILNIKÓW CIEPLNYCH Charakterystyki prędkościowe silników spalinowych Opracowanie Dr inż. Ewa Fudalej-Kostrzewa Warszawa 2015

Bardziej szczegółowo

Badania układów hydrostatycznych zasilanych falownikami

Badania układów hydrostatycznych zasilanych falownikami ANDRZEJ KOSUCKI 1), ŁUKASZ STAWIŃSKI 2) Politechnika Łódzka, Wydział Mechaniczny 1) andrzej.koucki@p.lodz.pl, 2) lukaz.tawinki@p.lodz.pl Badania układów hydrotatycznych zailanych falownikami Strezczenie

Bardziej szczegółowo

ZAAWANSOWANE ROZWIĄZANIA TECHNICZNE I BADANIA EKSPLOATACYJNE MIEJSKIEGO SAMOCHODU OSOBOWEGO Z NAPĘDEM ELEKTRYCZNYM e-kit

ZAAWANSOWANE ROZWIĄZANIA TECHNICZNE I BADANIA EKSPLOATACYJNE MIEJSKIEGO SAMOCHODU OSOBOWEGO Z NAPĘDEM ELEKTRYCZNYM e-kit Instytut Napędów i Maszyn Elektrycznych KOMEL ZAAWANSOWANE ROZWIĄZANIA TECHNICZNE I BADANIA EKSPLOATACYJNE MIEJSKIEGO SAMOCHODU OSOBOWEGO Z NAPĘDEM ELEKTRYCZNYM e-kit dr hab. inż. Jakub Bernatt, prof.

Bardziej szczegółowo

BADANIA EMISJI ZWIĄZKÓW SZKODLIWYCH W STATKACH POWIETRZNYCH

BADANIA EMISJI ZWIĄZKÓW SZKODLIWYCH W STATKACH POWIETRZNYCH Jerzy Merkisz BADANIA EMISJI ZWIĄZKÓW SZKODLIWYCH W STATKACH POWIETRZNYCH Praca przewozowa x10 6 [tonokilometry] Wskaźnik pracy przewozowej w transporcie lotniczym wg ICAO 6000000 5000000 4000000 3000000

Bardziej szczegółowo

STEROWANIE STRUMIENIEM Z MODULACJĄ WEKTOROWĄ

STEROWANIE STRUMIENIEM Z MODULACJĄ WEKTOROWĄ Paweł WÓJCIK STEROWANIE STRUMIENIEM Z MODULACJĄ WEKTOROWĄ STRESZCZENIE W tym artykule zotało przedtawione terowanie wektorowe bazujące na regulacji momentu poprzez modulację uchybu trumienia tojana. Opiana

Bardziej szczegółowo

Wymagania edukacyjne Technologia napraw zespołów i podzespołów mechanicznych pojazdów samochodowych 723103

Wymagania edukacyjne Technologia napraw zespołów i podzespołów mechanicznych pojazdów samochodowych 723103 Wymagania edukacyjne PRZEDMIOT Technologia napraw zespołów i podzespołów mechanicznych pojazdów samochodowych KLASA II MPS NUMER PROGRAMU NAUCZANIA (ZAKRES) 723103 1. 2. Podstawowe wiadomości o ch spalinowych

Bardziej szczegółowo

Realizacja metodyki SORT pomiaru zużycia paliwa autobusów

Realizacja metodyki SORT pomiaru zużycia paliwa autobusów Realizacja metodyki SORT pomiaru zużycia paliwa autobusów przez Zakład Badań Drogowych BOSMAL 1. PODSTAWY METODY SORT Opracowana przez UITP (fr. Union Internationale des Transports Publics) procedura badawcza

Bardziej szczegółowo

Statyczne charakterystyki czujników

Statyczne charakterystyki czujników Statyczne charakterytyki czujników Określają działanie czujnika w normalnych warunkach otoczenia przy bardzo powolnych zmianach wielkości wejściowej. Itotne zagadnienia: kalibracji hiterezy powtarzalności

Bardziej szczegółowo

ZAŁĄCZNIKI. do wniosku dotyczącego. rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady

ZAŁĄCZNIKI. do wniosku dotyczącego. rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia 31.5.2017 r. COM(2017) 279 final ANNEXES 1 to 2 ZAŁĄCZNIKI do wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie monitorowania i raportowania

Bardziej szczegółowo

AUDYT NAPĘDU ELEKTRYCZNEGO

AUDYT NAPĘDU ELEKTRYCZNEGO Wytyczne do audytu wykonano w ramach projektu Doskonalenie poziomu edukacji w samorządach terytorialnych w zakresie zrównoważonego gospodarowania energią i ochrony klimatu Ziemi dzięki wsparciu udzielonemu

Bardziej szczegółowo

KOMPUTEROWE WSPOMAGANIE BADAŃ SKUTECZNOŚCI AMUNICJI ODŁAMKOWEJ WYPOSAŻONEJ W ZAPALNIKI ZBLIŻENIOWE

KOMPUTEROWE WSPOMAGANIE BADAŃ SKUTECZNOŚCI AMUNICJI ODŁAMKOWEJ WYPOSAŻONEJ W ZAPALNIKI ZBLIŻENIOWE Dr inż. Maciej PODCIECHOWSKI Dr inż. Dariuz RODZIK Dr inż. Staniław ŻYGADŁO Wojkowa Akademia Techniczna KOMPUTEROWE WSPOMAGANIE BADAŃ SKUTECZNOŚCI AMUNICJI ODŁAMKOWEJ WYPOSAŻONEJ W ZAPALNIKI ZBLIŻENIOWE

Bardziej szczegółowo

BADANIA SYMULACYJNE PROCESU HAMOWANIA SAMOCHODU OSOBOWEGO W PROGRAMIE PC-CRASH

BADANIA SYMULACYJNE PROCESU HAMOWANIA SAMOCHODU OSOBOWEGO W PROGRAMIE PC-CRASH BADANIA SYMULACYJNE PROCESU HAMOWANIA SAMOCHODU OSOBOWEGO W PROGRAMIE PC-CRASH Dr inż. Artur JAWORSKI, Dr inż. Hubert KUSZEWSKI, Dr inż. Adam USTRZYCKI W artykule przedstawiono wyniki analizy symulacyjnej

Bardziej szczegółowo

Nowe BMW X4. Najważniejsze cechy.

Nowe BMW X4. Najważniejsze cechy. strona 1 Nowe BMW X4. Najważniejsze cechy. strona 2 strona 3 Kontynuacja sukcesu pierwszego Sports Activity Coupé klasy średniej sprzedanego na świecie w liczbie ponad 200 tys. egzemplarzy. Druga generacja

Bardziej szczegółowo

Badania eksperymentalne zestawu do przewozu cięŝkiej techniki wojskowej dla manewru podwójnej zmiany pasa ruchu

Badania eksperymentalne zestawu do przewozu cięŝkiej techniki wojskowej dla manewru podwójnej zmiany pasa ruchu ARCHIWUM MOTORYZACJI 1, pp. 59-68 (2010) Badania ekperymentalne zetawu do przewozu cięŝkiej techniki wojkowej dla manewru podwójnej zmiany paa ruchu GRZEGORZ MOTRYCZ, PRZEMYSŁAW SIMIŃSKI, PIOTR STRYJEK

Bardziej szczegółowo

i odwrotnie: ; D) 20 km h

i odwrotnie: ; D) 20 km h 3A KIN Kinematyka Zadania tr 1/5 kin1 Jaś opowiada na kółku fizycznym o wojej wycieczce używając zwrotów: A) zybkość średnia w ciągu całej wycieczki wynoiła 0,5 m/ B) prędkość średnia w ciągu całej wycieczki

Bardziej szczegółowo

SKUTECZNOŚĆ ROZDZIELANIA MIESZANINY ZIARNIAKÓW ZBÓŻ I ORZESZKÓW GRYKI W TRYJERZE Z WGŁĘBIENIAMI KIESZONKOWYMI

SKUTECZNOŚĆ ROZDZIELANIA MIESZANINY ZIARNIAKÓW ZBÓŻ I ORZESZKÓW GRYKI W TRYJERZE Z WGŁĘBIENIAMI KIESZONKOWYMI Inżynieria Rolnicza 6(115)/009 SKUTECZNOŚĆ ROZDZIELANIA MIESZANINY ZIARNIAKÓW ZBÓŻ I ORZESZKÓW GRYKI W TRYJERZE Z WGŁĘBIENIAMI KIESZONKOWYMI Zdziław Kaliniewicz Katedra Mazyn Roboczych i Proceów Separacji,

Bardziej szczegółowo

ENERGOCHŁONNOŚĆW TRANSPORCIE LĄDOWYM

ENERGOCHŁONNOŚĆW TRANSPORCIE LĄDOWYM ENERGOCHŁONNOŚĆW TRANSPORCIE LĄDOWYM Przez oszczędność energii w transporcie lądowym należy rozumieć zmniejszenie energochłonności skumulowanej jak i energii w procesie wytwarzania i eksploatacji. Jednostki

Bardziej szczegółowo

EDOMETRYCZNE MODUŁY ŚCISLIWOŚCI GRUNTU

EDOMETRYCZNE MODUŁY ŚCISLIWOŚCI GRUNTU Dr inż. Grzegorz Straż Intrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych pt: EDOMETRYCZNE MODUŁY ŚCISLIWOŚCI GRUNTU Wprowadzenie. Zalecenia dotyczące badań gruntów w edometrze: Zalecane topnie wywoływanego naprężenia:

Bardziej szczegółowo

Biogas buses of Scania

Biogas buses of Scania Zdzisław CHŁOPEK PTNSS-2012-SS1-135 Biogas buses of Scania The paper presents the design and performance characteristics of Scania engines fueled by biogas: OC9G04 and G05OC9. These are five cylinders

Bardziej szczegółowo

Dane techniczne Nowe BMW i3

Dane techniczne Nowe BMW i3 Dane techniczne Nowe BMW i3 Strona 1 od Karoseria Konstrukcja BMW i3 kabina pasażerska z CFRP, podwozie aluminiowe BMW i3 ze zwiększonym zasięgiem Liczba drzwi / miejsc 5 / 4 5 / 4 Długość mm 4011 4011

Bardziej szczegółowo

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2017 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2017 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA Arkuz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu Układ graficzny CKE 2016 Nazwa kwalifikacji: Organizacja i prowadzenie ekploatacji złóż metodą odkrywkową Oznaczenie kwalifikacji:

Bardziej szczegółowo

Część 1 9. METODA SIŁ 1 9. METODA SIŁ

Część 1 9. METODA SIŁ 1 9. METODA SIŁ Część 1 9. METOD SIŁ 1 9. 9. METOD SIŁ Metoda ił jet poobem rozwiązywania układów tatycznie niewyznaczalnych, czyli układów o nadliczbowych więzach (zewnętrznych i wewnętrznych). Sprowadza ię ona do rozwiązania

Bardziej szczegółowo

motocykl poruszał się ruchem

motocykl poruszał się ruchem Tet powtórzeniowy nr 1 W zadaniach 1 19 wtaw krzyżyk w kwadracik obok wybranej odpowiedzi Inforacja do zadań 1 5 Wykre przedtawia zależność prędkości otocykla od czau Grupa B 1 Dokończ zdanie, określając,

Bardziej szczegółowo

TEMAT: PARAMETRY PRACY I CHARAKTERYSTYKI SILNIKA TŁOKOWEGO

TEMAT: PARAMETRY PRACY I CHARAKTERYSTYKI SILNIKA TŁOKOWEGO TEMAT: PARAMETRY PRACY I CHARAKTERYSTYKI SILNIKA TŁOKOWEGO Wielkościami liczbowymi charakteryzującymi pracę silnika są parametry pracy silnika do których zalicza się: 1. Średnie ciśnienia obiegu 2. Prędkości

Bardziej szczegółowo

Konkurs fizyczny - gimnazjum. 2018/2019. Etap szkolny

Konkurs fizyczny - gimnazjum. 2018/2019. Etap szkolny UWAGA: W zadaniac o nuerac od 1 do 6 pośród podanyc propozycji odpowiedzi wybierz i zaznacz tą, która tanowi prawidłowe zakończenie otatniego zdania w zadaniu. Zadanie 1. (0 1pkt.) Stojący na zynac wagon

Bardziej szczegółowo

LABORATORIUM PRZYRZĄDÓW PÓŁPRZEWODNIKOWYCH

LABORATORIUM PRZYRZĄDÓW PÓŁPRZEWODNIKOWYCH Wydział Elektroniki Mikroytemów i Fotoniki Politechniki Wrocławkiej SUDA DZENNE LABORAORUM PRZYRZĄDÓW PÓŁPRZEWODNKOWYCH Ćwiczenie nr 7 Wpływ temperatury na półprzewodnik oraz na charakterytykę U złącza

Bardziej szczegółowo

Wyznaczanie mocy pola wirującego w układach napędowych pojazdów elektrycznych

Wyznaczanie mocy pola wirującego w układach napędowych pojazdów elektrycznych FIGURA Radoław 1 Wyznaczanie mocy pola wirującego w układach napędowych pojazdów elektrycznych WSTĘ oprawa efektywności energetycznej przetwarzania energii w pojazdach elektrycznych wpływa na zwiękzenie

Bardziej szczegółowo

Metody systemowe i decyzyjne w informatyce

Metody systemowe i decyzyjne w informatyce Metody ytemowe i decyzyjne w informatyce Ćwiczenia lita zadań nr 1 Prote zatoowania równań różniczkowych Zad. 1 Liczba potencjalnych użytkowników portalu połecznościowego wynoi 4 miliony oób. Tempo, w

Bardziej szczegółowo

Siłownik liniowy z serwonapędem

Siłownik liniowy z serwonapędem Siłownik liniowy z serwonapędem Zastosowanie: przemysłowe systemy automatyki oraz wszelkie aplikacje wymagające bardzo dużych prędkości przy jednoczesnym zastosowaniu dokładnego pozycjonowania. www.linearmech.it

Bardziej szczegółowo

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2018 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2018 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA Arkuz zawiera informacje prawnie cronione do momentu rozpoczęcia egzaminu Układ graficzny CKE 2017 Nazwa kwalifikacji: Organizacja i prowadzenie ekploatacji złóż metodą odkrywkową Oznaczenie kwalifikacji:

Bardziej szczegółowo

Filtry aktywne czasu ciągłego i dyskretnego

Filtry aktywne czasu ciągłego i dyskretnego Politechnika Wrocławka Intytut Telekomunikacji, Teleinformatyki i Akutyki czau ciągłego i dykretnego Wrocław 9 Politechnika Wrocławka Intytut Telekomunikacji, Teleinformatyki i Akutyki odzaje Ze względu

Bardziej szczegółowo

MATEMATYKA Przed próbną maturą. Sprawdzian 3. (poziom podstawowy) Rozwiązania zadań

MATEMATYKA Przed próbną maturą. Sprawdzian 3. (poziom podstawowy) Rozwiązania zadań MTEMTYK Przed próbną maturą. Sprawdzian 3. (poziom podtawowy) Rozwiązania zadań Zadanie 1. (1 pkt) III.1.5. Uczeń oblicza wartości niekomplikowanych wyrażeń arytmetycznych zawierających ułamki zwykłe i

Bardziej szczegółowo

Dane techniczne Obowiązują dla roku modelowego 2012. Crafter

Dane techniczne Obowiązują dla roku modelowego 2012. Crafter Dane techniczne Obowiązują dla roku modelowego 2012 Crafter Informacje na temat zużycia paliwa i emisji CO 2 znajdują się w niniejszych danych technicznych. Nie wszystkie kombinacje silnika, skrzyni biegów

Bardziej szczegółowo

Statystyczna analiza danych

Statystyczna analiza danych Statytyka. v.0.9 egz mgr inf nietacj Statytyczna analiza danych Statytyka opiowa Szereg zczegółowy proty monotoniczny ciąg danych i ) n uzykanych np. w trakcie pomiaru lub za pomocą ankiety. Przykłady

Bardziej szczegółowo

WPŁYW PARAMETRÓW NAKŁADANIA NA ROZKŁAD GRUBOŚCI POWŁOK KOMPOZYTOWYCH NAKŁADANYCH METODĄ TAMPONOWĄ

WPŁYW PARAMETRÓW NAKŁADANIA NA ROZKŁAD GRUBOŚCI POWŁOK KOMPOZYTOWYCH NAKŁADANYCH METODĄ TAMPONOWĄ Kompozyty 8: 3 (8) 291-295 Jaroław Grześ Politechnika Warzawka, Intytut Technoloii Materiałowych, ul. Narbutta 85, 2-524 Warzawa, Poland Correpondin author. E-mail: jrze@wip.pw.edu.pl Otrzymano (Received)

Bardziej szczegółowo

BADANIA PORÓWNAWCZE METOD OBLICZANIA OBCIĄŻEŃ OBUDOWY WYROBISK KORYTARZOWYCH NIEPODDANYCH DZIAŁANIU WPŁYWÓW EKSPLOATACJI GÓRNICZEJ**

BADANIA PORÓWNAWCZE METOD OBLICZANIA OBCIĄŻEŃ OBUDOWY WYROBISK KORYTARZOWYCH NIEPODDANYCH DZIAŁANIU WPŁYWÓW EKSPLOATACJI GÓRNICZEJ** Górnictwo i Geoinżynieria Rok 31 Zezyt 3 2007 Andrzej Wichur*, Kornel Frydrych*, Agniezka Zięba* BADANIA PORÓWNAWCZE METOD OBLICZANIA OBCIĄŻEŃ OBUDOWY WYROBISK KORYTARZOWYCH NIEPODDANYCH DZIAŁANIU WPŁYWÓW

Bardziej szczegółowo

STRENGTHENING OF THE STEEL AFTER HEAT TREATING WITH THE MATRIX OF DIFFERENT STRUCTURE

STRENGTHENING OF THE STEEL AFTER HEAT TREATING WITH THE MATRIX OF DIFFERENT STRUCTURE Leopold BERKOWSKI, Jacek BOROWSKI, Zbigniew RYBAK Politechnika Poznańka, Intytut Mazyn Roboczych i Pojazdów Samochodowych ul. Piotrowo 3, 6-965 Poznań (Poland) e-mail: office_wmmv@put.poznan.pl STRENGTHENING

Bardziej szczegółowo

Warszawa, dnia 30 czerwca 2017 r. Poz ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ENERGII 1) z dnia 12 czerwca 2017 r.

Warszawa, dnia 30 czerwca 2017 r. Poz ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ENERGII 1) z dnia 12 czerwca 2017 r. DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Warszawa, dnia 30 czerwca 2017 r. Poz. 1294 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ENERGII 1) z dnia 12 czerwca 2017 r. w sprawie metodyki obliczania emisji gazów cieplarnianych,

Bardziej szczegółowo

Środowiskowe aspekty wykorzystania paliw metanowych w transporcie

Środowiskowe aspekty wykorzystania paliw metanowych w transporcie Środowiskowe aspekty wykorzystania paliw metanowych w transporcie Izabela Samson-Bręk Zakład Odnawialnych Zasobów Energii Plan prezentacji Emisje z sektora transportu; Zobowiązania względem UE; Możliwości

Bardziej szczegółowo

Elektrotechnika i elektronika

Elektrotechnika i elektronika Elektrotechnika i elektronika Metalurgia, Inżynieria Materiałowa II rok Silnik indukcyjny (aynchroniczny) Materiały do wykładów Katedra Automatyki Napędu i Urządzeń Przemyłowych AGH Kraków 2004 1. Wtęp

Bardziej szczegółowo

WYMIAROWANIE PRZEKROJÓW POZIOMYCH KOMINÓW ŻELBETOWYCH W STANIE GRANICZNYM NOŚNOŚCI WG PN-EN - ALGORYTM OBLICZENIOWY

WYMIAROWANIE PRZEKROJÓW POZIOMYCH KOMINÓW ŻELBETOWYCH W STANIE GRANICZNYM NOŚNOŚCI WG PN-EN - ALGORYTM OBLICZENIOWY Budownictwo DOI: 0.75/znb.06..7 Mariuz Pońki WYMIAROWANIE PRZEKROJÓW POZIOMYCH KOMINÓW ŻELBETOWYCH W STANIE GRANICZNYM NOŚNOŚCI WG PN-EN - ALGORYTM OBLICZENIOWY Wprowadzenie Wprowadzenie norm europejkich

Bardziej szczegółowo