dr Adam Salomon Spedycja wykład 06 dla 5 sem. TiL (stacjonarne)

Transkrypt

1 dr Adam Salomon Spedycja wykład 06 dla 5 sem. TiL (stacjonarne)

2 Spedycja Podstawowy podręcznik do ćwiczeń i wykładów. A. Salomon, Spedycja - teoria, przykłady, ćwiczenia, Wyd. AM, Gdynia dr Adam Salomon, KTiL, WN AM w Gdyni 2

3 SPEDYCJA program wykładu 06. Uczestnicy rynku spedycyjnego (część 2). Przewoźnicy lotniczy i ich przedstawiciele (agenci); Przewoźnicy śródlądowi i ich przedstawiciele (agenci); Przedsiębiorstwa przeładunkowe i sztauerskie; Przedsiębiorstwa składowe; Urzędy celne i izby celne; Inne firmy specjalistyczne, których działalność jest związana ze specyfiką danego ładunku. Spedycja (AM) dr Adam Salomon, KTiL, WN AM w Gdyni 3

4 Wpływ transportu lotniczego na gospodarkę według Airbus Industrie światowy transport lotniczy wytwarza około 2,2 biliona USD PKB; transport lotniczy generuje około 56,6 mln miejsc pracy; transport lotniczy stanowi około 3,5% światowego PKB; w Unii Europejskiej sektor lotnictwa zapewnia 5,1 mln miejsc pracy i wytwarza 365 mld EUR, czyli 2,4% europejskiego PKB. dr Adam Salomon, KTiL, WN AM w Gdyni 4

5 Wpływ transportu lotniczego na gospodarkę Polski 1 milion pasażerów korzystających z transportu lotniczego generuje około tysiąca zatrudnionych bezpośrednio na lotnisku i około 3 tys. zatrudnionych bliskim otoczeniu portu lotniczego oraz 15 tys. w całym regionie obsługiwanym przez transport lotniczy; szacuje się, w oparciu o badania UG, że jeden pasażer przylatujący do regionalnego portu lotniczego wydaje około 100 Euro. dr Adam Salomon, KTiL, WN AM w Gdyni 5

6 Światowy ruch lotniczy dr Adam Salomon, KTiL, WN AM w Gdyni 6

7 Transport lotniczy dr Adam Salomon, KTiL, WN AM w Gdyni 7

8 Sojusze lotnicze dr Adam Salomon, KTiL, WN AM w Gdyni 8

9 Najwięksi przewoźnicy lotniczy na świecie obsługa pasażerów dr Adam Salomon, KTiL, WN AM w Gdyni 9

10 Najwięksi przewoźnicy lotniczy na świecie obsługa cargo dr Adam Salomon, KTiL, WN AM w Gdyni 10

11 Największe porty lotnicze na świecie cargo dr Adam Salomon, KTiL, WN AM w Gdyni 11

12 Największe porty lotniczy na świecie operacje lotnicze dr Adam Salomon, KTiL, WN AM w Gdyni 12

13 Liczba samolotów na świecie dr Adam Salomon, KTiL, WN AM w Gdyni 13

14 Boeing vs. Airbus dr Adam Salomon, KTiL, WN AM w Gdyni 14

15 Przeciętna długość lotu dla różnych regionów świata Źródło: Opracowanie własne na podstawie data odczytu dr Adam Salomon, KTiL, WN AM w Gdyni 15

16 Liczba samolotów wybranych linii lotniczych na świecie oraz PLL LOT dr Adam Salomon, KTiL, WN AM w Gdyni 16

17 Mobilność w Europie dr Adam Salomon, KTiL, WN AM w Gdyni 17

18 Przychody z działalności lotniczej, wynik finansowy i zysk netto największych przewoźników dr Adam Salomon, KTiL, WN AM w Gdyni 18

19 Najwięksi przewoźnicy operujący w Polsce dr Adam Salomon, KTiL, WN AM w Gdyni 19

20 Najwięksi przewoźnicy operujący w Polsce dr Adam Salomon, KTiL, WN AM w Gdyni 20

21 Przewozy tradycyjne a niskokosztowe w Polsce dr Adam Salomon, KTiL, WN AM w Gdyni 21

22 Najwięksi przewoźnicy operujący w Polsce PLL LOT, Wizzair, Ryanair, Lufthansa, OLT Express i easyjet posiadali w 2012r. łączny udział w rynku w wysokości 83%, podczas gdy w roku 2007 wskaźnik sześciu największych przewoźników wyniósł prawie 70%; od 2009 r. obserwujemy powolny rozwój przewozów realizowanych przez polskich przewoźników. W 2012 r. wyniósł on ok. 34,55 i był większy o 4 % w stosunku do 2011 r. dr Adam Salomon, KTiL, WN AM w Gdyni 22

23 Dynamika ruchu pasażerskiego wg polskich portów lotniczych (1/2) dr Adam Salomon, KTiL, WN AM w Gdyni 23

24 Dynamika ruchu pasażerskiego wg polskich portów lotniczych (2/2) dr Adam Salomon, KTiL, WN AM w Gdyni 24

25 Perspektywy rozwoju rynku lotniczego do 2032 r. według regionów dr Adam Salomon, KTiL, WN AM w Gdyni 25

26 Strony umowy w spedycji śródlądowej W transporcie wodnym śródlądowym głównymi stronami umowy przewozu są: przewoźnik i wysyłający (lub pasażer przy przewozie osób). Przewoźnikiem jest osoba fizyczna lub prawna, która na podstawie umowy podejmuje się odpłatnego przewozu towarów lub osób śródlądowymi drogami wodnymi. Przewoźnikiem jest z reguły armator żeglugi śródlądowej, lecz może nim być również inna osoba dysponująca statkiem na podstawie odpowiedniej umowy. Drugą stroną zawierającą z przewoźnikiem umowę przewozu jest wysyłający zwany również wynajmującym (osoba fizyczna lub prawna). Wysyłający nie zawsze jest właścicielem ładunku, lecz może także działać w imieniu właściciela. Wysyłający może bowiem zawrzeć umowę z przewoźnikiem osobiście lub skorzystać z usług firmy spedycyjnej. Spedycja (AM) dr Adam Salomon, KTiL, WN AM w Gdyni 26

27 Rodzaje umów w transporcie śródlądowym W transporcie wodnym śródlądowym, tak jak w transporcie morskim, mogą być zastosowane dwa rodzaje umów przewozowych: umowa czarterowa i umowa bukingowa. Przykład umowy czarterowej:..\umowa_czarteru.doc Spedycja (AM) dr Adam Salomon, KTiL, WN AM w Gdyni 27

28 Drogi śródlądowe w Polsce w 2011 roku (eksploatowane) Spedycja (AM) dr Adam Salomon, KTiL, WN AM w Gdyni 28

29 Struktura taboru barkowego żeglugi śródlądowej w Polsce w 2011 roku wg grup ładowności Spedycja (AM) dr Adam Salomon, KTiL, WN AM w Gdyni 29

30 Tabor żeglugi śródlądowej w Polsce w 2011 roku - komentarz Spedycja (AM) dr Adam Salomon, KTiL, WN AM w Gdyni 30

31 Struktura wiekowa taboru barkowego żeglugi śródlądowej w Polsce w 2011 roku Spedycja (AM) dr Adam Salomon, KTiL, WN AM w Gdyni 31

32 Struktura wiekowa taboru barkowego żeglugi śródlądowej w Polsce w 2011 roku - komentarz Spedycja (AM) dr Adam Salomon, KTiL, WN AM w Gdyni 32

33 Przewozy w żegludze śródlądowej w Polsce w latach (wg kwartałów) Spedycja (AM) dr Adam Salomon, KTiL, WN AM w Gdyni 33

34 Struktura przewozów ładunków żeglugą śródlądową w Polsce w 2011 roku Spedycja (AM) dr Adam Salomon, KTiL, WN AM w Gdyni 34

35 Struktura ładunków przewiezionych żeglugą śródlądową w Polsce w 2011 roku Spedycja (AM) dr Adam Salomon, KTiL, WN AM w Gdyni 35

36 Przewozy pasażerskie żeglugą śródlądową w Polsce w 2011 roku Spedycja (AM) dr Adam Salomon, KTiL, WN AM w Gdyni 36

37 Zapotrzebowanie na energię w transporcie towarów Spedycja (AM) dr Adam Salomon, KTiL, WN AM w Gdyni 37

38 Udział żeglugi śródlądowej w stosunku do innych form transportu w niektórych krajach UE (w tonokilometrach) Kraj Udział w % Holandia 44,2 Belgia 14,3 Niemcy 12,8 Luksemburg 7,5 Węgry 5,8 Austria 4,9 Słowacja 2,5 Francja 2,3 Czechy 0,9 POLSKA 0,8 Finlandia 0,8 dr Adam Salomon, KTiL, WN AM w Gdyni 38

39 Samodzielny przedsiębiorca przeładunkowy odpowiada wobec zleceniodawcy (np. wobec spedytora) za to, że: 1. towar zostanie przemieszczony na wskazane miejsce; 2. towar nie zostanie uszkodzony na skutek manipulacji przeładunkowej, z winy przeładowcy; 3. przemieszczenie zostanie dokonane w umówionym czasie lub do ustalonego terminu, a jeśli terminu nie zastrzeżono, to ze zwyczajową szybkością. Spedycja (AM) dr Adam Salomon, KTiL, WN AM w Gdyni 39

40 Przedsiębiorstwa przeładunkowe i sztauerskie Samodzielny przedsiębiorca przeładunkowy posiada zasadniczo swobodę co do wyboru środków i sposobu pracy w celu dokonania przemieszczenia. Ta swoboda wyboru jest w praktyce ograniczona jedynie technicznym wyposażeniem portu oraz statku w urządzenia przeładunkowe. Z powyższego wynika, że umowa o przeładunek (z samodzielnym przedsiębiorcą) jest najbardziej zbliżona do umowy przewozu. Toteż w wielu krajach przyjmuje się, że odpowiedzialność przedsiębiorcy przeładunkowego za manipulowany towar jest taka sama, jak przewoźnika. Spedycja (AM) dr Adam Salomon, KTiL, WN AM w Gdyni 40

41 Sztauowanie Sztauowanie jest zasadniczo czynnością inną niż przeładowywanie, gdyż polega nie tylko na przemieszczeniu ładunku, ale również na jego odpowiednim ułożeniu, rozmieszczeniu, umocowaniu i zabezpieczeniu na środku transportowym, np. na statku. Spedycja (AM) dr Adam Salomon, KTiL, WN AM w Gdyni 41

42 Rodzaje portowych przedsiębiorstw przeładunkowo-sztauerskich 1. przedsiębiorstwa podejmujące się prac przeładunkowych i sztauerskich na podstawie jednorazowych, dorywczych umów i pracujące dla różnych zleceniodawców (armatorów, załadowców, odbiorców itd.), czyli contract stevedores; 2. przedsiębiorstwa specjalizujące się w przeładunkach i sztauowaniu tylko pewnych towarów, jak np. drewna, skór, owoców itp. (są to sztauerzy specjalni lub branżowi, zwani często: limited contract stevedores); 3. przedsiębiorstwa pracujące stale tylko dla jednego zleceniodawcy na podstawie specjalnej umowy zawartej na pewien okres czasu (kwartał, półrocze, rok itp.), przy czym umowy takie zawierają zazwyczaj ze sztauerami linie okrętowe. Spedycja (AM) dr Adam Salomon, KTiL, WN AM w Gdyni 42

43 Rodzaje przedsiębiorstw składowych 1. przedsiębiorstwa trudniące się wyłącznie składowaniem towarów, czyli eksploatacją pomieszczeń składowych; 2. przedsiębiorstwa składowe zajmujące się także innymi czynnościami, jako głównymi lub ubocznymi, jak np. przeładunkami w porcie, spedycją, transportem lądowym, morskim lub śródlądowym itd.; 3. przedsiębiorstwa składowe zajmujące się nie tylko składowaniem, ale również udzielaniem składującym pożyczek pod zastaw towarów złożonych w pomieszczeniach składowych. Spedycja (AM) dr Adam Salomon, KTiL, WN AM w Gdyni 43

44 Regulaminy składowe 1. W swojej pracy spedytor często analizuje także regulaminy składowe, które zawierają szczegółowe warunki, na których przedsiębiorca składowy przyjmuje towary na przechowanie, czyli zawiera umowę składu. 2. Warunki te uzupełniają przepisy kodeksowe lub zmieniają niektóre dyspozycyjne przepisy. 3. Przyjęcie tych warunków zależy zasadniczo od woli stron (w prywatnych domach składowych). 4. Przyjęcie regulaminu przez składającego może być wyraźne lub dorozumiane, czyli wynikać z okoliczności, które towarzyszyły zawarciu umowy składu. 5. Również zwyczaj handlowy może ustalać pewne warunki umów składowych. Spedycja (AM) dr Adam Salomon, KTiL, WN AM w Gdyni 44

45 Regulaminy składowe publicznych domów składowych 1. Inny charakter mają regulaminy składowe publicznych domów składowych, które są w wielu krajach koncesjonowane i podlegają specjalnym przepisom ustawowym. 2. Składający w takich domach składowych muszą poddać się regulaminom, gdyż wymaga tego ustawa. 3. Regulaminy te ogłasza się w dziennikach urzędowych i wywiesza w domach składowych na widocznym miejscu. Spedycja (AM) dr Adam Salomon, KTiL, WN AM w Gdyni 45

46 Wysokość składowego Zasadniczą opłatą jest składowe, ustalone przeważnie za jednostkę wagi (przeważnie za 50, 100 lub 1000 kg) i za pewien okres czasu (np. za dzień, dekadę, tydzień, miesiąc). Spedycja (AM) dr Adam Salomon, KTiL, WN AM w Gdyni 46

47 Wysokość składowego jest poza tym zależna od: 1. ogólnej ilości towaru (przy większych ilościach udziela się zniżek); 2. wartości towaru (w stosunku do jego wagi i kubatury); 3. rodzaju towaru i jego właściwości (np. cuchnący, żrący, łamliwy, bardzo ciężki, wielkowymiarowy itd.); 4. czasu składowania; 5. miejsca składowania (wyższe stawki liczy się np. za przechowywanie towaru w piwnicy, w komorze chłodniczej lub w oddzielnym pomieszczeniu, natomiast niższe stawki pobiera się przy składowaniu na placu); 6. sytuacji towaru pod względem opłaty cła, akcyzy itp. (wyższe opłaty liczy się za przechowywanie towaru nie oclonego). Spedycja (AM) dr Adam Salomon, KTiL, WN AM w Gdyni 47

48 Wysokość składowego c.d. Składowe może być pobierane również od sztuki albo od zajętej przestrzeni, czyli od każdego 1 m 2 przestrzeni składowej lub od każdego 1 m 3 masy towaru. Spedycja (AM) dr Adam Salomon, KTiL, WN AM w Gdyni 48

49 Inne firmy specjalistyczne, których działalność jest związana ze specyfiką danego ładunku (1) Spedytor podczas realizacji procesu spedycyjno-transportowego musi kontaktować się także z innymi firmami i instytucjami, m.in. organizując: 1. usługi transportu wewnątrzportowego ładunków drobnicowych i skonteneryzowanych w obrębie nabrzeża, pomiędzy stanowiskami przeładunkowymi, nabrzeżami i rejonami w obrębie portu lub pomiędzy sąsiadującymi portami (spedytor portowo-morski); Spedycja (AM) dr Adam Salomon, KTiL, WN AM w Gdyni 49

50 Inne firmy specjalistyczne, których działalność jest związana ze specyfiką danego ładunku (2) 2. usługi manipulacyjne: względem ładunków: segregację i separację ładunków, sortowanie, standaryzację, identyfikację, bandowanie, klasyfikację itp.; względem wagonów: czyszczenie wagonów, przykrycie wagonów oponami, lodowanie wagonów, wychładzanie wagonów, egalizacja ładunków w wagonach, uszczelnianie wagonów; Spedycja (AM) dr Adam Salomon, KTiL, WN AM w Gdyni 50

51 Inne firmy specjalistyczne, których działalność jest związana ze specyfiką danego ładunku (3) 3. usługi pomocnicze (dodatkowe): podstawienie kontenera lub jednostki tocznej w obrębie bazy celem napełnienia, uzupełnienia, opróżnienia, mycia, naprawy, przeliczenia zawartości, próbobrania, odprawy celnej i odstawienia po wykonaniu tych czynności, napełnianie lub opróżnianie kontenerów i jednostek tocznych drobnicą lub pojazdami, podłączenie i wyłączenie z sieci kontenerów chłodzonych, mocowanie kontenerów na platformach kolejowych uniwersalnych, piętrzenie lub rozpiętrzenie kontenerów i trailerów łącznie z ich umocowaniem lub rozmocowaniem, etykietowanie lub zdejmowanie nalepek z kontenerów; Spedycja (AM) dr Adam Salomon, KTiL, WN AM w Gdyni 51

52 Inne firmy specjalistyczne, których działalność jest związana ze specyfiką danego ładunku (4) 4. usługi rzeczoznawczo-kontrolne ładunków w obrocie międzynarodowym na terenie kraju i za granicą, to jest przeprowadzanie kontroli ilościowych i jakościowych, mierzenie, liczenie, ważenie, kontrola opakowania, badania i analizy laboratoryjne, certyfikacja i ekspertyzy, próbobranie, kontrola sztauerki i trymerki, klasyfikacja trymowności i czystości ładowni, ustalanie rodzaju, wielkości i przyczyn szkód w ładunkach podczas przewozu. Spedycja (AM) dr Adam Salomon, KTiL, WN AM w Gdyni 52

53 SPEDYCJA koniec wykładu 06. Dziękuję za uwagę i zapraszam na kolejne wykłady Spedycja (AM) dr Adam Salomon, KTiL, WN AM w Gdyni 53