Sylabus dla przedmiotu Logika i ogólna metodologia nauk

Transkrypt

1 Sylabus dla przedmiotu Logika i ogólna metodologia nauk 1. Definicja pojęcia logika Wprowadzenie w tematykę przedmiotu (szkic czym jest logika, jak należy ją rozumieć, przedmiot logiki, podział logika ogólna i logika formalna) 2. Historia logiki Etapy kształtowania się logiki od początków jej powstania (Arystoteles) poprzez stoików, średniowiecze, nowożytność aż po czasy współczesne. pragmatyka) 3. Logika a teoretyczna nauki o języku Podstawowe wiadomości z zakresu semiotyki (semantyka, syntaktyka i Logika tradycyjna: 4. Znaki jako pojęcia logiczne Definicja i podział znaków 5. Język naturalny a formalny Język naturalny, metajęzyk, paradoksy logiczne (paradoks kłamcy), problem definicji prawdy 6. Nauka o nazwach Rozróżnienie: nazwa a pojęcie, charakterystyka i podział nazw, iloczyn i suma zakresu nazw, zakresy nazw i stosunki pomiędzy nimi (stosunek zamienności, podrzędności, nadrzędności, krzyżowania się zakresów rozłączności zakresów) 7. Pojęcie - klasa uniwersalna

2 Czym jest klasa uniwersalna, co ona obejmuje, desygnat klasy uniwersalnej, klasa negatywna 8. Podział logiczny Czym jest podział logiczny; różnica pomiędzy podziałem logicznym a fizycznym i metafizycznym oraz rodzaje podziału logicznego nazw; przenośnie 9.Zdanie Pojęcie zdania, zdanie w logice, podział zdań, zdanie a sąd, zdanie a wypowiedzi i normy, budowa i rodzaje zdań, zależności pomiędzy zdaniami kategorycznymi i modalnymi (kwadrat logiczny zdań kategorycznych i kwadrat logiczny zdań modalnych) 10. Definicja Pojęcie definicji, definicja klasyczna, rodzaje definicji (nominalna i realna, projektująca i sprawozdawcza, wskazująca), warunki poprawności definicji 11. Wnioskowanie Wnioskowanie bezpośrednie i pośrednie (sylogistyka), tryby i figury sylogistyczne, reguły poprawności wnioskowania Logika współczesna: 12. Logika zdań Semantyczna analiza zdań (gramatyczna i logiczna struktura zdania), spójniki zdaniotwórcze (terminy synkategorematyczne, spójniki prawdziwościowe), spójniki jednoargumentowe (spójnik negacji, zasady niesprzeczności i wyłącznego środka, spójnik potwierdzenia), spójniki dwuargumentowe (spójnik koniunkcji, spójnik alternatywy, spójnik implikacji,

3 zdania analityczne i syntetyczne, spójnik równoważności), zależności pomiędzy zdaniami złożonymi, tautologie logiki zdań 13. Wnioskowania uprawdopodobniające Czym jest wnioskowanie, wnioskowanie redukcyjne, wnioskowanie indukcyjne(indukcja numeryczna, eliminacyjna, Kanony Milla), Wnioskowanie z analogii, wnioskowanie a fortiori Ćwiczenia wieloznaczne) 1. Jasność wypowiedzi Poprawne formułowanie wypowiedzi (nazwy i wypowiedzi 2. Zdolność przekonywania Zarzuty merytoryczne i formalne, poprawność argumentacji, erystyka - sztuka przekonywania (zabiegi erystyczne i nieuczciwe zabiegi erystyczne) Tezy do egzaminu z przedmiotu Logika i ogólna metodologia nauk (studia niestacjonarne, rok akademicki 2007/2008, semestr II) 1. Omów etapy kształtowania się logiki 2. Wytłumacz pojęcie logika 3. Wytłumacz pojęcia: semiotyka, syntaktyka, semantyka i pragmatyka 4. Wytłumacz pojęcie: znak 5. Wytłumacz pojęcie: metajęzyk

4 6. Wytłumacz pojęcie: paradoks 7. Wytłumacz pojęcie: nazwa 8. Podział nazw 9. Zakresy nazw i stosunki między nazwami 10. Wytłumacz pojęcie: klasa uniwersalna 11. Podział logiczny 12. Podział zdań 13. Wytłumacz pojęcie: definicja 14. Definicja realna 15. Definicja nominalna 16. Definicja projektująca i sprawozdawcza 17. Warunki poprawności definicji 18. Wytłumacz pojęcie: sąd 19. Budowa i rodzaje zdań 20. Zależności między zdaniami 21. Wnioskowanie pośrednie 22. Wnioskowanie bezpośrednie 23. Spójniki zdaniotwórcze i terminy synkategorematyczne 24. Spójniki prawdziwościowe 25. Spójniki jednoargumentowe 26. Spójniki dwuargumentowe 27. Tautologie logiki zdań 28. Metoda zero-jedynkowa 29. Reguły poprawnego wnioskowania 30. Wnioskowanie uprawdopadabniające Zagadnienia do zaliczenia ćwiczeń 1. Jasność wypowiedzi 2. Zdolność przekonywania

5 3. Erystyka - sztuka prowadzenia sporów Logika i ogólna metodologia nauk - literatura (propozycje) 1. Arnauld A., Nicole P., Logika, czyli sztuka myślenia, Warszawa 1958; 2. Borkowski L., Wporowadzenie do logiki i teorii mnogości, Lublin 1991; 3. Brenner J.W., Wprowadzenie do logiki, Kraków 2004; 4. Czeżowski T., Logika. Podręcznik dla studiujących filozofię, Warszawa 1968; 5. Frege G., Myśl - studium logiczne, [w:] Tenże, Pisma semantyczne, Warszawa 1977, ss ; 6. Gumański L. Wprowadzenie w logikę współczesną, Toruń 1983; 7. Hijenoort J.v., Logika jako rachunek i logika jako język, [w:] J. Woleński (red.), Filozofia logiki, Warszawa 1997; 8. Kotarbiński T., Elementy teorii poznania, logiki formalnej i metodologii nauk, Wrocław 1990; 9. Marciszewski W. (red.), Mała encyklopedia logiki, Wrocław 1988; 10. Michalunio Cz., Logika. Zarys wykładów, Kraków 1978; 11. Regner, Logika, Tarnów 1995; 12. Stanosz B., Wprowadzenie do logiki formalnej, Warszawa 1998; 13. Tokarz M., Wykłady z logiki, Tychy 1986; 14. Wajszczak J., Wprowadzenie w podstawowe zagadnienia logiki, Olsztyn 1997; 15. Wang H., Czym jest logika? [w:] J. Woleński (red.), Filozofia logiki, Warszawa 1997, ss. 9-27; 16. Ziembiński Z., Logika praktyczna, Warszawa 1996.

6