Wykład1: Zajęcia organizacyjne. Przedsiębiorczość jako siła napędowa rozwoju gospodarczego i postępu naukowotechnicznego

Transkrypt

1 Wykład1: Zajęcia organizacyjne. Przedsiębiorczość jako siła napędowa rozwoju gospodarczego i postępu naukowotechnicznego Prowadzący zajęcia: dr inż. Edyta Ropuszyńska Surma Politechnika Wrocławska Wydział Informatyki i Zarządzania edyta.ropuszynska-surma@pwr.edu.pl Wrocław, rok akademicki: 2014/15; sem. letni

2 Informacje podstawowe 1. Miejsce konsultacji: B-4, p Terminy konsultacji: Na stronie internetowej 3. Telefon: Strona internetowa: Szukaj linku do Edyta Ropuszyńska-Surma

3 Cele przedmiotu: Prawo i ekonomia dla inżynierów C1. Zapoznanie studentów z podstawowymi pojęciami ekonomicznymi i prawami oraz zakresem polityki gospodarczej C2Zapoznanie studentów z formami organizacyjno-prawnymi prowadzenia działalności gospodarczej. C3 Zapoznanie studentów z postawami mechanizmami i efektami regulacji prawnych i ekonomicznych na wybranych rynkach.

4 Przedmiotowe efekty kształcenia Przedmiot: Prawo i ekonomia dla inżynierów Z zakresu wiedzy: PEK_W01 Zna podstawowe pojęcia ekonomiczne i zależności przyczynowo skutkowe występujące na rynkach i w gospodarce. PEK_W02 Zna formy organizacyjno-prawne prowadzenia działalności gospodarczej. PEK_W03 Zna efekty wybranych regulacji prawnych i gospodarczych. Z zakresu umiejętności: PEK_U01 Identyfikuje i poprawnie interpretuje wybrane zależności przyczynowo-skutkowe występujące w gospodarce i przedsiębiorstwie. PEK_U02 Potrafi zaproponować formę organizacyjno-prawą dla danej działalności gospodarczej.

5 Przedmiotowe efekty kształcenia Przedmiot: Prawo i ekonomia dla inżynierów Z zakresu kompetencji społecznych: PEK_K01 Potrafi argumentować swoje poglądy używając poznane pojęcia prawne i ekonomiczne.

6 Wymagania dotyczące zaliczenia kursu P=0,2*F1+0,8*F2 F1 udział w dyskusji; case study na bieżąco (w czasie wykładu, konsultacji) F2 Kolokwium zaliczeniowe

7 Literatura podstawowa: Literatura podstawowa: 1. Dereń A.M., Spółki handlowe w obrocie gospodarczym, Oficyna Wydawnicza PWSZ w Nysie, Nysa Makro- i mikroekonomia. Podstawowe problemy współczesności, S. Marciniak (red. nauk.), Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa Samuelson P.A., Nordhaus W.D., Ekonomia, PWN, Warszawa 2012

8 Literatura uzupełniająca: 1. Najgorsze strategie i praktyki zarządzania. Historia upadków przedsiębiorstw, praca zbior. pod red. Pindelskiego M., Oficyna Wydawnicza Szkoły Głównej Handlowej w Warszwie, Warszawa Podstawy ekonomii, pod red. Milewskiego R., Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa Polskie prawo handlowe, Ciszewski J. (red.), Wydawnictwo LexisNexis, Warszawa Samuelson F. W., Marks S., Ekonomia menedżerska, PWE, Warszawa Zamojski Ł., Kodeks spółek handlowych ze schematami, Wydawnictwo LexisNexis, Warszawa 2011.

9 ZAKRES WYKŁADU Nr temat u Wy1 Wy2 Wy3 TEMAT Podstawowe pojęcia i prawa mikroekonomiczne. L. godzin. DATA 3 Pt TN: 27.02; 6.03 Podstawowe pojęcia i zależności w gospodarce w skali 4 Pt TN: 13.03; makroekonomicznej. Formy organizacyjno-prawne prowadzenia działalności gospodarczej i Pt TN: procedura zakładania działalności gospodarczej 2 Wy4 Wy5 Wy6 Mechanizmy regulacji rynków (głównie o strukturze monopolistycznej i oligopolistycznej), efekty interwencji państwa w mechanizm rynkowy, najważniejsze efekty polityki makroekonomicznej i jej skutki dla przedsiębiorstw. Regulacje na rynku pracy wybrane aspekty. Uwarunkowania prawne prowadzenia działalności gospodarczej, w tym wymagania środowiskowe, koncesje i zezwolenia. Kolokwium zaliczeniowe podział na dwie grupy Grupa I o godz Grupa II o godz Pt TN: 24.04; Pt TN: Pt TN: 22.05

10 Podstawowe pojęcia i prawa mikroekonomiczne

11 PLAN WYKŁADU rozwiniecie pkt Kluczowe pojęcia ekonomiczne: 1.1. Definicje ekonomii, 1.2. Gospodarowanie, 1.3. Potrzeba klasyfikacja potrzeb, 1.4. Dobro klasyfikacja dóbr, 1.5. Efekty zewnętrzne (pozytywne, negatywne) Zasoby: Zasoby a strumienie, Klasyfikacja zasobów 2. Proces gospodarowania a problem decyzji w ekonomii 3. Popyt, podaż, mechanizm rynkowy, cena

12 Współczesne definicje ekonomii Ekonomia (Rekowski) - nauka badająca, w jaki sposób ludzie (pojedynczo lub w zorganizowanych zespołach) wykorzystują zasoby będące w ich dyspozycji w celu zaspokojenia różnorodnych potrzeb materialnych i niematerialnych. Ekonomia (Begg) nauka badająca, w jaki sposób społeczeństwo gospodarujące decyduje o tym, co, jak i dla kogo wytwarzać. Ekonomia (Milewski) nauka o procesach gospodarczych, tzn. procesach produkcji, podziału, wymiany i konsumpcji środków zaspokajania potrzeb ludzkich. Ekonomia jest nauką, która odnosi się przede wszystkim do sposobów tworzenia bogactwa, dochodu, poprawy standardu życia, produkcji i dystrybucji dóbr i usług wszystkiego, co ma na celu poprawę naszego życiowego losu (Skousen: Economic Logic, 2000; za Kwaśnicki, 2001).

13 Podział ekonomii Mikroekonomia a makroekonomia Kryterium porównawcze Przedmiot badań Słowa kluczowe Mikroekonomia Przedsiębiorca (teoria podaży), konsument (teoria wyboru konsumenta), rynek (np. motoryzacyjny) Popyt, podaż, cena, rynek Makroekonomia Gospodarka w skali świata, kraju, regionu. Popyt zagregowany, dochód narodowy, PKB (produkt krajowy brutto), wskaźnik inflacji, stopa bezrobocia.

14 Ekonomia pozytywna a ekonomia normatywna Ekonomia pozytywna to część wiedzy ekonomicznej nie zawierająca sądów wartościujących. Ekonomia normatywna zawiera sądy wartościujące, formułuje zalecenia dotyczące gospodarowania. Podział na ekonomię pozytywną i normatywną (tj. ekonomię naukową a zorientowaną praktycznie ma ponad 170 lat. Ekonomia pozytywna zajmuje się faktami a normatywna wartościami.

15 Ekonomia pozytywna a ekonomia normatywna Gilotyna Hume a pary równoważnych antonimów Pozytywne Jest Fakty Obiektywne Opisowe Nauka Prawdziwe/fałszywe Normatywne Powinno Wartości Subiektywne Zalecające Sztuka Dobre/złe

16 działanie celowe, Gospodarowanie produkcja dóbr i ich podział miedzy ludzi, dokonywanie wyborów ekonomicznych decydowanie na co przeznaczyć stosunkowo rzadkie zasoby.

17 Socjosystem Biosystem Psychosystem

18 Potrzeba uczucie braku z chęcią jego zaspokojenia 1. Obiektywizm, Cechy potrzeb: 2. Subiektywizm i indywidualizm, 3. Konkurencyjność 4. Substytucyjność 5. Nieograniczoność co do liczby 6. Ograniczoność co do pojemności 7. Odnawialność 8. Społeczny charakter (miejsce w strukturze społęcznej) 9. Komplementarność, 10. Historycznie zmienny charakter

19 Podział zasobów Zasoby Naturalne Ludzkie Kapitałowe Organizacja Technologia Wiedza Wyczerpywa lne Niewyczerpywal ne Finansowy Rzeczowy Odnawialne Środki pracy Nieodnawial ne Przedmioty pracy Czas G. Feudalna (agralna) Industrialna i postindustrialna GOW ( trzecia fala )

20 Teorie zasobów 1. Statyczna (malthuzjanizm)- prawo T. Malthusa r. Prawo ludności 2. Dynamiczna (amalteiści) optymizm technologiczny

21 Dobro to wszystko to, co zaspokaja potrzeby: rzecz, usługa, prawo. gospodarując, ludzie i całe społeczeństwa zużywają zasoby (inaczej: czynniki produkcji), czyli dobra niezbędne do wytwarzania innych dóbr (dóbr ekonomicznych).

22 Efekty zewnętrzne Efekty zewnętrzne (negatywne, pozytywne) to efekty towarzyszące produkcji lub konsumpcji dóbr, które oddziałują na podmioty niezaangażowane i/lub niezainteresowane konsumpcją/produkcją tych dóbr

23 PLAN WYKŁADU rozwinięcie pkt Kluczowe pojęcia ekonomiczne 2. Proces gospodarowania a problem decyzji w ekonomii 2.1. Racjonalność, pojęcie, rodzaje i założenia racjonalności działania: Racjonalność rzeczywista, Racjonalność proceduralna Pojęcie krótkiego i długiego okresu 2.3. Produkt całkowity a produkt krańcowy (marginalny) 2.4. Prawo malejącego produktu krańcowego (marginalnego) 2.5. Krzywa możliwości produkcyjnych: 2.6. Koszt alternatywny, prawo rosnącego kosztu alternatywnego, 3. Popyt, podaż, mechanizm rynkowy, cena

24 Postulaty racjonalności decyzji 1. Posiadanie pełnej wiedzy, niezbędnej do podjęcia decyzji. 2. Umiejętność porównania i uporządkowania w sposób konsekwentny (zgodny z zasadami logiki) wszystkich możliwości. 3. Kierowanie się przy dokonywaniu decyzji dążeniem do realizacji funkcji celu, jaką jest maksymalizacja efektów.

25 Racjonalność 1. Racjonalność rzeczywista 2. Racjonalność proceduralna

26 Produkt całkowity a produkt krańcowy - założenia 1. Krótki okres przynajmniej jeden czynnik produkcji jest stały 2. Zmienne czynniki produkcji nie różnią się jakościowo od tych już stosowanych

27 Produkt całkowity a produkt krańcowy

28

29 Prawo malejącego produktu (krańcowego) Inna nazwa: prawo malejących przychodów Zmniejszenie się produktu marginalnego w wyniku powiększenia nakładu jednego z czynnika produkcji przy stałej ilości innych czynników i niezmienionej technice produkcji

30 Krzywa możliwości produkcyjnych (KMP) Nazwy: 1. Krzywa możliwości produkcyjnych 2. Granica możliwości produkcyjnych 3. Krzywa transformacji 4. Granica indywidualnych możliwości produkcyjnych 5. Społeczna granica możliwości produkcyjnych (dla wyborów społecznych)

31 Przykład Dane do KMP Gdzie: MP - Produkt krańcowy (Marginal Product) L liczba zatrudnionych (Labour)

32

33 KMP a koszt alternatywny ilustracja graficzna

34 KMP a koszt alternatywny wyliczenia

35 Koszt alternatywny 1. Efekt dokonywanych wyborów w warunkach ograniczonych zasobów 2. Jest to najlepsza z utraconych możliwości 3. W rzeczywistości zawsze przyjmuje wartość dodatnią (tj. występuje) 4. Jeżeli w wyniku wyboru (podjęcia decyzji) w pełni były dostępne zasoby koszt alternatywny wynosiłby zero, bo nie byłoby potrzeby wyboru typu coś za coś.

36 Krańcowa stopa transformacji dobra Y w dobro X (MRT) Zasada / prawo rosnącego kosztu alternatywnego W celu uzyskania dodatkowych jednostek dobra X należy zrezygnować z coraz większej ilości dobra Y, a więc koszt alternatywny rośnie. Wraz ze wzrostem X wartości MRT przyjmują coraz bardziej ujemne wartości.

37 KMP założenia i charakterystyka

38

39 KMP przy założeniu doskonałej substytucyjności czynników produkcji

40 KMP w długim okresie

41 Rodzaje dylematów wyboru w gospodarkach 1. Dobra konsumpcyjne (wzrost płac) a dobra inwestycyjne 2. Dobra militarne a dobra społeczne 3. Dobra prywatne a dobra publiczne

42 Wzrost gospodarczy Intensywny w wyniku wykorzystania postępu techniczno-organizacyjnego Ekstensywny w wyniku zwiększenia dostępności zasobów, przy wykorzystaniu tych samych rozwiązaniach technicznoorganizacyjnych

43 PLAN WYKŁADU rozwinięcie pkt Kluczowe pojęcia ekonomiczne 2. Proces gospodarowania a problem decyzji w ekonomii 3. Popyt, podaż, mechanizm rynkowy, cena 3.1. definicja popytu, prawo popytu i czynniki od których zależy popyt, 3.2. definicja podaży, prawo podaży i czynniki od których zależy podaż, 3.3. cena i ilość równowagi rynkowej.

44 Dziękuję za uwagę