Zagadnienia kognitywistyki I: komunikacja, wspólne działanie i poznanie społeczne. Temat 1: Dwa modele komunikacji: model kodowy i model inferencyjny
|
|
- Tomasz Szczepański
- 6 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Zagadnienia kognitywistyki I: komunikacja, wspólne działanie i poznanie społeczne rok akademicki 2016/2017 semestr zimowy Temat 1: Dwa modele komunikacji: model kodowy i model inferencyjny
2 Potoczny model kodowy MYŚL NADAWCY [kodowanie] SYGNAŁ [dekodowanie] MYŚL ODBIORCY
3 Model kodowy z punktu widzenia Shannona-Weavera (1949) modelu przekazywania informacji 1. źródło informacji (ang. information source), 2. wiadomość (ang. message), 3. przekaźnik (ang. transmitter), 4. odbiornik (ang. receiver), 5. kanał komunikacyjny (ang. communication channel), 6. źródło szumu (ang. noise source), 7. przeznaczenie informacji (ang. information destination).
4 Model kodowy z punktu widzenia Shannona-Weavera (1949) modelu przekazywania informacji 1. źródło informacji (ang. information source), 2. wiadomość (ang. message), 3. przekaźnik (ang. transmitter), 4. odbiornik (ang. receiver), 5. kanał komunikacyjny (ang. communication channel), 6. źródło szumu (ang. noise source), 7. przeznaczenie informacji (ang. information destination). WAŻNE: Moc heurystyczna tego modelu jest imponująca!
5 Model kodowy z punktu widzenia Shannona-Weavera (1949) modelu przekazywania informacji 1. źródło informacji (ang. information source), 2. wiadomość (ang. message), 3. przekaźnik (ang. transmitter), 4. odbiornik (ang. receiver), 5. kanał komunikacyjny (ang. communication channel), 6. źródło szumu (ang. noise source), 7. przeznaczenie informacji (ang. information destination). WAŻNE: PYTANIE: Moc heurystyczna tego modelu jest imponująca! Czego ten model nie uwzględnia?
6 Przypomnienie: A: We wrześniu jedziemy w Tatry. Wybierzesz się z nami? B: Niektórym studentom nie udało się zdać egzaminu w pierwszym terminie.
7 Przypomnienie: A: We wrześniu jedziemy w Tatry. Wybierzesz się z nami? B: Niektórym studentom nie udało się zdać egzaminu w pierwszym terminie. SZ B nie pojedzie na narty z A w drugiej połowie lutego. OG Tylko niektórym... ZP: x [ x jest studentem ~ (x udało się zdać egzamin w t 1 ) ]
8 Przypomnienie: A: We wrześniu jedziemy w Tatry. Wybierzesz się z nami? B: Niektórym studentom nie udało się zdać egzaminu w pierwszym terminie. SZ B nie pojedzie w Tatry we wrześniu. OG Tylko niektórym... ZP: x [ x jest studentem ~ (x udało się zdać egzamin w t 1 ) ]
9 Przypomnienie: A: We wrześniu jedziemy w Tatry. Wybierzesz się z nami? B: Niektórym studentom nie udało się zdać egzaminu w pierwszym terminie. SZ B nie pojedzie w Tatry we wrześniu. OG Tylko niektórym... ZP: x [ x jest studentem ~ (x udało się zdać egzamin w t 1 ) ] >> 1 Istnieją studenci (lub ktoś coś studiuje). >> 2 Niektórzy studenci próbowali zdać egzamin w pierwszym terminie.
10 Przypomnienie: Grice: 1. interpretacja wypowiedzi polega na rozpoznaniu intencji komunikacyjnej nadawcy; 2. znajomość konwencji językowych odgrywa kluczową rolę w rozpoznaniu pierwotnej intencji komunikacyjnej; 3. rozpoznanie wtórnych intencji komunikacyjnych wymaga przeprowadzenia wnioskowania pragmatycznego; 4. tym wnioskowaniem rządzą zasady racjonalnej współpracy.
11 Przypomnienie: Grice: 1. interpretacja wypowiedzi polega na rozpoznaniu intencji komunikacyjnej nadawcy; 2. znajomość konwencji językowych odgrywa kluczową rolę w rozpoznaniu pierwotnej intencji komunikacyjnej; 3. rozpoznanie wtórnych intencji komunikacyjnych wymaga przeprowadzenia wnioskowania pragmatycznego; 4. tym wnioskowaniem rządzą zasady racjonalnej współpracy. Istotne różnice: pierwotne / wtórne znaczenie mówiącego, pierwotna / wtórna intencja komunikacyjna, pierwotne / wtórne procesy pragmatyczne.
12 GRICE: opis strukturalny wypowiedzianego zdania [ INTERPRETACJA SEMANTYCZNA ] konwencjonalne znaczenie wypowiedzianego zdania [ INTERPRETACJA PRAGMATYCZNA W SŁABYM SENSIE ] pierwotne znaczenie mówiącego [ INTERPRETACJA PRAGMATYCZNA W MOCNYM SENSIE ] wtórne znaczenie mówiącego
13 Przypomnienie: Grice: 1. interpretacja wypowiedzi polega na rozpoznaniu intencji komunikacyjnej nadawcy; 2. znajomość konwencji językowych odgrywa kluczową rolę w rozpoznaniu pierwotnej intencji komunikacyjnej; 3. rozpoznanie wtórnych intencji komunikacyjnych wymaga przeprowadzenia wnioskowania pragmatycznego; 4. tym wnioskowaniem rządzą zasady racjonalnej współpracy. 1. koncepcja interpretacji metapsychologicznej
14 Przypomnienie: Grice: 1. interpretacja wypowiedzi polega na rozpoznaniu intencji komunikacyjnej nadawcy; 2. znajomość konwencji językowych odgrywa kluczową rolę w rozpoznaniu pierwotnej intencji komunikacyjnej; 3. rozpoznanie wtórnych intencji komunikacyjnych wymaga przeprowadzenia wnioskowania pragmatycznego; 4. tym wnioskowaniem rządzą zasady racjonalnej współpracy. 2. literalizm lub mininimalizm: interpretacja semantyczna wyznacza znaczenie pierwotne;
15 Przypomnienie: Grice: 1. interpretacja wypowiedzi polega na rozpoznaniu intencji komunikacyjnej nadawcy; 2. znajomość konwencji językowych odgrywa kluczową rolę w rozpoznaniu pierwotnej intencji komunikacyjnej; 3. rozpoznanie wtórnych intencji komunikacyjnych wymaga przeprowadzenia wnioskowania pragmatycznego; 4. tym wnioskowaniem rządzą zasady racjonalnej współpracy. 2. literalizm lub mininimalizm: interpretacja semantyczna wyznacza znaczenie pierwotne; antyinferencjonizm: pierwotne procesy pragmatyczne nie są inferencyjne.
16 Przypomnienie: Grice: 1. interpretacja wypowiedzi polega na rozpoznaniu intencji komunikacyjnej nadawcy; 2. znajomość konwencji językowych odgrywa kluczową rolę w rozpoznaniu pierwotnej intencji komunikacyjnej; 3. rozpoznanie wtórnych intencji komunikacyjnych wymaga przeprowadzenia wnioskowania pragmatycznego; 4. tym wnioskowaniem rządzą zasady racjonalnej współpracy. 4. model racjonalistyczny
17 Przypomnienie: Teoria relewancji: 1. interpretacja wypowiedzi polega na rozpoznaniu intencji komunikacyjnej nadawcy; 2. znajomość konwencji językowych odgrywa kluczową rolę w rozpoznaniu pierwotnej intencji komunikacyjnej; 3. rozpoznanie wtórnych intencji komunikacyjnych wymaga przeprowadzenia wnioskowania pragmatycznego; 4. tym wnioskowaniem rządzą zasady racjonalnej współpracy.
18 Przypomnienie: Teoria relewancji: 1. interpretacja wypowiedzi polega na rozpoznaniu intencji komunikacyjnej nadawcy; 2'. znajomość konwencji językowych nie odgrywa kluczowej roli w rozpoznaniu pierwotnej intencji komunikacyjnej; 3'. rozpoznanie wtórnych i pierwotnych intencji komunikacyjnych wymaga przeprowadzenia wnioskowania pragmatycznego; 4. tym wnioskowaniem rządzą zasady racjonalnej współpracy.
19 Przypomnienie: Teoria relewancji: 1. interpretacja wypowiedzi polega na rozpoznaniu intencji komunikacyjnej nadawcy; 2'. znajomość konwencji językowych nie odgrywa kluczowej roli w rozpoznaniu pierwotnej intencji komunikacyjnej; 3'. rozpoznanie wtórnych i pierwotnych intencji komunikacyjnych wymaga przeprowadzenia wnioskowania pragmatycznego; 4'. tym wnioskowaniem rządzi zasada relewancji.
20 Przypomnienie: Teoria relewancji: 1. interpretacja wypowiedzi polega na rozpoznaniu intencji komunikacyjnej nadawcy; 2'. znajomość konwencji językowych nie odgrywa kluczowej roli w rozpoznaniu pierwotnej intencji komunikacyjnej; 3'. rozpoznanie wtórnych i pierwotnych intencji komunikacyjnych wymaga przeprowadzenia wnioskowania pragmatycznego; 4'. tym wnioskowaniem rządzi zasada relewancji. 2'. kontekstualizm: znaczenie pierwotne zawiera składniki ustalone pragmatycznie; 3'. inferencjonizm: nie tylko wtórne, ale również pierwotne procesy interpretacyjne mają naturę inferencyjną.
21 Przypomnienie: Teoria relewancji: 1. interpretacja wypowiedzi polega na rozpoznaniu intencji komunikacyjnej nadawcy; 2'. znajomość konwencji językowych nie odgrywa kluczowej roli w rozpoznaniu pierwotnej intencji komunikacyjnej; 3'. rozpoznanie wtórnych i pierwotnych intencji komunikacyjnych wymaga przeprowadzenia wnioskowania pragmatycznego; 4'. tym wnioskowaniem rządzi zasada relewancji. 4' przykład zastosowania zasady uogólniania na inne procesy poznawcze: bodźce komunikacyjne ( wypowiedzi) interpretujemy wykorzystując mechanizmy zasadniczo tego samego rodzaju, jak mechanizmy odpowiedzialne za interpretację innych bodźców.
22 Teoria relewancji: Dan Sperber i Deirdre Wilson: Relevance, 1986/1995 (polski przekład: Relewancja, 2011); Pragmatics, Modularity and Mind-reading, 2002 (polski przekład: Pragmatyka, modularność i czytanie w umyśle, 2009); Meaning and Relevance, Robyn Carston: Thoughts and Utterances. The Pragmatics of Explicit Communication, 2002.
23 Relewancja: własność bodźca;
24 Relewancja: własność bodźca; stopień relewancji bodźca jest wprost proporcjonalny do korzyści poznawczych, które są konsekwencją jego przetworzenia, i odwrotnie proporcjonalny do wielkości nakładów poniesionych w trakcie jego przetwarzania.
25 Relewancja: własność bodźca; stopień relewancji bodźca jest wprost proporcjonalny do korzyści poznawczych, które są konsekwencją jego przetworzenia, i odwrotnie proporcjonalny do wielkości nakładów poniesionych w trakcie jego przetwarzania. POZNAWCZA ZASADA RELEWANCJI: ludzka aktywność poznawcza jest nastawiona na maksymalizację relewancji.
26 Relewancja: własność bodźca; stopień relewancji bodźca jest wprost proporcjonalny do korzyści poznawczych, które są konsekwencją jego przetworzenia, i odwrotnie proporcjonalny do wielkości nakładów poniesionych w trakcie jego przetwarzania. POZNAWCZA ZASADA RELEWANCJI: ludzka aktywność poznawcza jest nastawiona na maksymalizację relewancji. KOMUNIKACYJNA ZASADA RELEWANCJI: każdy bodziec ostensywny komunikuje założenie o swojej własnej relewancji.
27 Bodziec ostensywny = bodziec, którego wytworzeniu towarzyszy intencja komunikacyjna.
28 Bodziec ostensywny = bodziec, którego wytworzeniu towarzyszy intencja komunikacyjna. intencja informacyjna / intencja komunikacyjna
29 Bodziec ostensywny = bodziec, którego wytworzeniu towarzyszy intencja komunikacyjna. intencja informacyjna / intencja komunikacyjna Komunikacja ostensywna jest: inferencyjna i metapsychologiczna.
30 Teoria relewancji: mentalizacja (ang. mindreading) umożliwia odczytywanie nie tylko implikatur, ale również eksplikatur; eksplikatura = znaczenie pierwotne.
31 Teoria relewancji: mentalizacja (ang. mindreading) umożliwia odczytywanie nie tylko implikatur, ale również eksplikatur; eksplikatura = znaczenie pierwotne. Podstawowa idea: istnieje jeden poznawczy mechanizm inferencyjny, który równolegle ustala dwie hipotezy interpretacyjne: (i) o eksplikaturze oraz (ii) o implikaturze wypowiedzi;
32 Teoria relewancji: mentalizacja (ang. mindreading) umożliwia odczytywanie nie tylko implikatur, ale również eksplikatur; eksplikatura = znaczenie pierwotne. Podstawowa idea: istnieje jeden poznawczy mechanizm inferencyjny, który równolegle ustala dwie hipotezy interpretacyjne: (i) o eksplikaturze oraz (ii) o implikaturze wypowiedzi; hipotezy (i) oraz (ii) mają postać złożonych metareprezentacji;
33 Teoria relewancji: mentalizacja (ang. mindreading) umożliwia odczytywanie nie tylko implikatur, ale również eksplikatur; eksplikatura = znaczenie pierwotne. Podstawowa idea: istnieje jeden poznawczy mechanizm inferencyjny, który równolegle ustala dwie hipotezy interpretacyjne: (i) o eksplikaturze oraz (ii) o implikaturze wypowiedzi; hipotezy (i) oraz (ii) mają postać złożonych metareprezentacji; działaniem tego mechanizmu rządzi zasada relewancji.
34 Eksplikatura: sąd komunikowany przez wypowiedź, który powstaje w wyniku rozwinięcia formy logicznej tej wypowiedzi.
35 Eksplikatura: sąd komunikowany przez wypowiedź, który powstaje w wyniku rozwinięcia formy logicznej tej wypowiedzi. Forma logiczna wypowiedzi: treść składająca się z pojęć i elementów proceduralnych, które stanowią znaczenia językowe kodowanych przez elementy wypowiedzianego zdania lub frazy.
36 Eksplikatura: sąd komunikowany przez wypowiedź, który powstaje w wyniku rozwinięcia formy logicznej tej wypowiedzi. Forma logiczna wypowiedzi: treść składająca się z pojęć i elementów proceduralnych, które stanowią znaczenia językowe kodowanych przez elementy wypowiedzianego zdania lub frazy. (1) On pił!
37 Eksplikatura: sąd komunikowany przez wypowiedź, który powstaje w wyniku rozwinięcia formy logicznej tej wypowiedzi. Forma logiczna wypowiedzi: treść składająca się z pojęć i elementów proceduralnych, które stanowią znaczenia językowe kodowanych przez elementy wypowiedzianego zdania lub frazy. (1) On pił! (LF-1) [PEWIEN OSOBNIK PŁCI MĘSKIEJ] PIŁ.
38 Eksplikatura: sąd komunikowany przez wypowiedź, który powstaje w wyniku rozwinięcia formy logicznej tej wypowiedzi. Forma logiczna wypowiedzi: treść składająca się z pojęć i elementów proceduralnych, które stanowią znaczenia językowe kodowanych przez elementy wypowiedzianego zdania lub frazy. (1) On pił! (E-1) albo albo ZENEK PIŁ ALKOHOL NA IMIENINACH MARIOLI. ZENEK PIŁ* NA IMIENINACH MARIOLI. ZENEK PIŁ**.
39 Implikatura: sąd komunikowany przez wypowiedź, który nie jest eksplikaturą; wyróżniamy implikowane wnioski ( IW) oraz implikowane przesłanki ( IP).
40 Implikatura: sąd komunikowany przez wypowiedź, który nie jest eksplikaturą; wyróżniamy implikowane wnioski ( IW) oraz implikowane przesłanki ( IP). (IW 1-1) (IW 2-1) ZENEK NIE POWINIEN TERAZ PROWADZIĆ SAMOCHODU. ZABIERZCIE ZENKOWI KLUCZYKI. itd.
41 Implikatura: sąd komunikowany przez wypowiedź, który nie jest eksplikaturą; wyróżniamy implikowane wnioski ( IW) oraz implikowane przesłanki ( IP). (IW 1-1) (IW 2-1) (IP 1-1) (IP 1-1) ZENEK NIE POWINIEN TERAZ PROWADZIĆ SAMOCHODU. ZABIERZCIE ZENKOWI KLUCZYKI. itd. JEŚLI KTOŚ PIŁ NIEDAWNO ALKOHOL, TO NIE POWINIEN TERAZ PROWADZIĆ SAMOCHODU. JEŚLI KTOŚ PIŁ NIEDAWNO ALKOHOL I CHCE PROWADZIĆ SAMOCHÓD,TO NALEŻY ZABRAĆ MU KLUCZYKI.?
42 Słaba / mocna komunikacja: słabe / mocne eksplikatury, słabe / mocne implikatury. Im większy zakres alternatywnych interpretacji zgodnych z tym, co odkodowane, tym słabsza interpretacja.
43 Słaba / mocna komunikacja: słabe / mocne eksplikatury, słabe / mocne implikatury. Im większy zakres alternatywnych interpretacji zgodnych z tym, co odkodowane, tym słabsza interpretacja. (1) On pił! (1 ) On pił alkohol! (1 ) On pił alkohol na imieninach Marioli!
44 Słaba / mocna komunikacja: słabe / mocne eksplikatury, słabe / mocne implikatury. Im większy zakres alternatywnych interpretacji zgodnych z tym, co odkodowane, tym słabsza interpretacja. (1) On pił! (1 ) On pił alkohol! (1 ) On pił alkohol na imieninach Marioli! PYTANIE: dlaczego w naszych interakcjach językowych dominuje słaba komunikacja?
45 Procedura interpretacyjna najmniejszej linii oporu (a) (b) Rozważaj hipotezy interpretacyjne w malejącym porządku dostępności. Zatrzymaj się, gdy twoje oczekiwania relewancji są spełnione. Relevance-theoretic comprehension procedure (a) (b) Follow a path of least effort in computing cognitive effects. In particular, test interpretive hypotheses (disambiguations, reference resolutions, implicatures, etc.) in order of accessibility. Stop when your expectations of relevance are satisfied.
46 Procedura interpretacyjna najmniejszej linii oporu (a) (b) Rozważaj hipotezy interpretacyjne w malejącym porządku dostępności. Zatrzymaj się, gdy twoje oczekiwania relewancji są spełnione. (1) On pił! (LF-1) [PEWIEN OSOBNIK PŁCI MĘSKIEJ] PIŁ.
47 Procedura interpretacyjna najmniejszej linii oporu (a) (b) Rozważaj hipotezy interpretacyjne w malejącym porządku dostępności. Zatrzymaj się, gdy twoje oczekiwania relewancji są spełnione. (1) On pił! (LF-1) [PEWIEN OSOBNIK PŁCI MĘSKIEJ] PIŁ. ZENEK PIŁ DZISIAJ ALKOHOL. ZENEK PIŁ DZISIAJ JAKIŚ NAPÓJ. ZENEK PIŁ W TYM TYGODNIU ALKOHOL.
48 Procedura interpretacyjna najmniejszej linii oporu (a) (b) Rozważaj hipotezy interpretacyjne w malejącym porządku dostępności. Zatrzymaj się, gdy twoje oczekiwania relewancji są spełnione. (1) On pił! (LF-1) [PEWIEN OSOBNIK PŁCI MĘSKIEJ] PIŁ. ZENEK PIŁ DZISIAJ ALKOHOL.!!! ZENEK PIŁ DZISIAJ JAKIŚ NAPÓJ. ZENEK PIŁ W TYM TYGODNIU ALKOHOL.
49 PYTANIE: jaka jest rola znaczenia językowego w procesie komunikacji?
50 PYTANIE: jaka jest rola znaczenia językowego w procesie komunikacji? ( ) the only requirement on linguistic meaning is that it guides the hearer towards the speaker s meaning by indicating the direction in which relevance is to be sought. (Wilson and Sperber 2012: 26).
51 PYTANIE: jaka jest rola znaczenia językowego w procesie komunikacji? ( ) the only requirement on linguistic meaning is that it guides the hearer towards the speaker s meaning by indicating the direction in which relevance is to be sought. (Wilson and Sperber 2012: 26). Innymi słowy: funkcja znaczenia językowego polega na tym, że wskazuje słuchającemu kierunek, w którym powinno zmierzać wnioskowanie zorientowane na rozpoznanie intencji komunikacyjnej mówiącego, czyli sformułowanie hipotezy interpretacyjnej spełniającej oczekiwania relewancji.
52 (2) A: Czy pożyczyć krzesła od sąsiadów? B: Przecież wszyscy przyjdą!
53 (2) A: Czy pożyczyć krzesła od sąsiadów? B: Przecież wszyscy przyjdą! (LF-2B): WSZYSCY PRZYJDĄ
54 (2) A: Czy pożyczyć krzesła od sąsiadów? B: Przecież wszyscy przyjdą! (LF-2B): WSZYSCY PRZYJDĄ (E-2B): WSZYSCY Z NASZEGO INSTYTUTU PRZYJDĄ NA NASZ BANKIET PARAPETOWY. (IW-2B): TAK (TRZEBA POŻYCZYĆ KRZESŁA OD SĄSIADÓW) (IP-2B): JEŚLI WSZYSCY Z NASZEGO INSTYTUTU PRZYJDĄ NA NASZ BANKIET PARAPETOWY, TO TRZEBA PRZYNIEŚĆ KRZESŁA OD SĄSIADÓW.
55 (2) A: Czy pożyczyć krzesła od sąsiadów? B: Przecież wszyscy przyjdą! (LF-2B): WSZYSCY PRZYJDĄ (E-2B): WSZYSCY Z NASZEGO INSTYTUTU PRZYJDĄ NA NASZ BANKIET PARAPETOWY. (IW-2B): TAK (TRZEBA POŻYCZYĆ KRZESŁA OD SĄSIADÓW) (IP-2B): JEŚLI WSZYSCY Z NASZEGO INSTYTUTU PRZYJDĄ NA NASZ BANKIET PARAPETOWY, TO TRZEBA PRZYNIEŚĆ KRZESŁA OD SĄSIADÓW. (CZ-2B) = (E-2B) + (IW-2B) + (IP-2B) +.
56 (2) A: Czy pożyczyć krzesła od sąsiadów? B: Przecież wszyscy przyjdą! (LF-2B): WSZYSCY PRZYJDĄ (E-2B): WSZYSCY Z NASZEGO INSTYTUTU PRZYJDĄ NA NASZ BANKIET PARAPETOWY. (IW-2B): TAK (TRZEBA POŻYCZYĆ KRZESŁA OD SĄSIADÓW) (IP-2B): JEŚLI WSZYSCY Z NASZEGO INSTYTUTU PRZYJDĄ NA NASZ BANKIET PARAPETOWY, TO TRZEBA PRZYNIEŚĆ KRZESŁA OD SĄSIADÓW. (CZ-2B) = (E-2B) + (IW-2B) + (IP-2B) +. (CZ-2B) jest wynikiem inferencyjnego procesu wzajemnego dostosowywania (ang. mutual adjustment).
57 Dedukcja: Każdy, kto odwiedził Katarzynę, ma katar. Piotr odwiedził Katarzynę. Piotr ma katar. Abdukcja: Każdy, kto odwiedził Katarzynę, ma katar. Piotr ma katar. Piotr odwiedził Katarzynę Indukcyja: Piotr (Jan, Karol,.) odwiedził Katarzynę. Piotr (Jan, Karol, ) ma katar. Każdy, kto odwiedził Katarzynę, ma katar. reguła warunek wynik reguła wynik warunek warunek wynik reguła
58 (2) A: Czy pożyczyć krzesła od sąsiadów? B: Przecież wszyscy przyjdą! (iii) (i) JEŚLI WSZYSCY Z NASZEGO INSTYTUTU PRZYJDĄ NA NASZ BANKIET PARAPETOWY, TO TRZEBA PRZYNIEŚĆ KRZESŁA OD SĄSIADÓW. WSZYSCY Z NASZEGO INSTYTUTU PRZYJDĄ NA NASZ BANKIET PARAPETOWY. (reguła) (warunek) zatem: (ii) TRZEBA PRZYNIEŚĆ KRZESŁA OD SĄSIADÓW. (wynik)
59 (2) A: Czy pożyczyć krzesła od sąsiadów? B: Przecież wszyscy przyjdą! (i) WSZYSCY Z NASZEGO INSTYTUTU PRZYJDĄ NA NASZ BANKIET PARAPETOWY. (warunek) (ii) TRZEBA PRZYNIEŚĆ KRZESŁA OD SĄSIADÓW. (wynik) zatem: (iii) JEŚLI WSZYSCY Z NASZEGO INSTYTUTU PRZYJDĄ NA NASZ BANKIET PARAPETOWY, TO TRZEBA PRZYNIEŚĆ KRZESŁA OD SĄSIADÓW. (reguła)
60 (2) A: Czy pożyczyć krzesła od sąsiadów? B: Przecież wszyscy przyjdą! (iii) JEŚLI WSZYSCY Z NASZEGO INSTYTUTU PRZYJDĄ NA NASZ BANKIET PARAPETOWY, TO TRZEBA PRZYNIEŚĆ KRZESŁA OD SĄSIADÓW. (reguła) (ii) TRZEBA PRZYNIEŚĆ KRZESŁA OD SĄSIADÓW. (wynik) zatem: (i) WSZYSCY Z NASZEGO INSTYTUTU PRZYJDĄ NA NASZ BANKIET PARAPETOWY. (warunek)
61 Wróćmy do przykładu (1): (1) On pił! (E-1) (IW-1) (IP-1) ZENEK PIŁ ALKOHOL NA IMIENINACH MARIOLI. ZENEK NIE POWINIEN TERAZ PROWADZIĆ SAMOCHODU. JEŚLI KTOŚ PIŁ NIEDAWNO ALKOHOL, TO NIE POWINIEN TERAZ PROWADZIĆ SAMOCHODU.
62 Wróćmy do przykładu (1): (1) On pił! (E-1) (IW-1) (IP-1) ZENEK PIŁ ALKOHOL NA IMIENINACH MARIOLI. ZENEK NIE POWINIEN TERAZ PROWADZIĆ SAMOCHODU. JEŚLI KTOŚ PIŁ NIEDAWNO ALKOHOL, TO NIE POWINIEN TERAZ PROWADZIĆ SAMOCHODU. Dwoista natura implikowanych przesłanek: składniki kontekstu oraz całkowitego znaczenia ( CZ)
63 Wróćmy do przykładu (1): (1) On pił! (E-1) (IW-1) (IP-1) ZENEK PIŁ ALKOHOL NA IMIENINACH MARIOLI. ZENEK NIE POWINIEN TERAZ PROWADZIĆ SAMOCHODU. JEŚLI KTOŚ PIŁ NIEDAWNO ALKOHOL, TO NIE POWINIEN TERAZ PROWADZIĆ SAMOCHODU. Dwoista natura implikowanych przesłanek: składniki kontekstu oraz całkowitego znaczenia ( CZ) Jak to możliwe?
64 Wróćmy do przykładu (1): (1) On pił! (E-1) (IW-1) (IP-1) ZENEK PIŁ ALKOHOL NA IMIENINACH MARIOLI. ZENEK NIE POWINIEN TERAZ PROWADZIĆ SAMOCHODU. JEŚLI KTOŚ PIŁ NIEDAWNO ALKOHOL, TO NIE POWINIEN TERAZ PROWADZIĆ SAMOCHODU. Dwoista natura implikowanych przesłanek: składniki kontekstu oraz całkowitego znaczenia ( CZ) Jak to możliwe? Dzięki akomodacji! (Wilson and Sperber 2012: 15)
65 Komunikacja językowa jest grą typem wspólnego działania w której wykonujemy pewne posunięcia. Planowanie oraz interpretacja tych posunięć odbywa się w ramach charakterystycznego dla gry systemu wzajemnych oczekiwań.
66 Komunikacja językowa jest grą typem wspólnego działania w której wykonujemy pewne posunięcia. Planowanie oraz interpretacja tych posunięć odbywa się w ramach charakterystycznego dla gry systemu wzajemnych oczekiwań. Grice: oczekiwania charakterystyczne dla komunikacji językowej dotyczą tego, że jej uczestnicy postępują zgodnie z zasadami racjonalnej współpracy (tj. z maksymami konwersacyjnymi). TR: oczekiwania charakterystyczne dla komunikacji językowej dotyczą tego, że jej uczestnicy są nastawieni na tworzenie oraz interpretowanie relewantnych bodźców komunikacyjnych.
67 W ramach systemu wzajemnych oczekiwań może działać mechanizm akomodacji, tj. naprawy lub modyfikacji kontekstu danej wypowiedzi tak, aby była ona (w naprawionym kontekście) poprawnym lub stosownym posunięciem w grze (ang. correct play, appropriate move).
68 W ramach systemu wzajemnych oczekiwań może działać mechanizm akomodacji, tj. naprawy lub modyfikacji kontekstu danej wypowiedzi tak, aby była ona (w naprawionym kontekście) poprawnym lub stosownym posunięciem w grze (ang. correct play, appropriate move). Lewis 1979: Jeśli w chwili t sformułowano twierdzenie, które można ocenić jako stosowne jedynie pod warunkiem, że spełniona jest presupozycja P, a presupozycja P nie jest spełniona w chwili bezpośrednio poprzedzającej t, to ceteris paribus presupozycja P staje się spełniona w chwili t (czyli sąd P staje się częścią CG w chwili t).
69 W ramach systemu wzajemnych oczekiwań może działać mechanizm akomodacji, tj. naprawy lub modyfikacji kontekstu danej wypowiedzi tak, aby była ona (w naprawionym kontekście) poprawnym lub stosownym posunięciem w grze (ang. correct play, appropriate move). Lewis 1979: Jeśli w chwili t sformułowano twierdzenie, które można ocenić jako stosowne jedynie pod warunkiem, że spełniona jest presupozycja P, a presupozycja P nie jest spełniona w chwili bezpośrednio poprzedzającej t, to ceteris paribus presupozycja P staje się spełniona w chwili t (czyli sąd P staje się częścią CG w chwili t). (3) Spóźnię się. Muszę odebrać córkę ze szkoły. (4) Żałuję, że nie przyjdę na twój referat.
70 PYTANIE: Czego oczekujemy od poprawnego posunięcia w grze komunikacyjnej? Grice: prawdziwości, informatywności, bycia na temat, zwięzłości; TR: relewancji.
71 PYTANIE: Czego oczekujemy od poprawnego posunięcia w grze komunikacyjnej? Grice: prawdziwości, informatywności, bycia na temat, zwięzłości; TR: relewancji. (1) On pił! (E-1) (IW-1) (IP-1) ZENEK PIŁ ALKOHOL NA IMIENINACH MARIOLI. ZENEK NIE POWINIEN TERAZ PROWADZIĆ SAMOCHODU. JEŚLI KTOŚ PIŁ NIEDAWNO ALKOHOL, TO NIE POWINIEN TERAZ PROWADZIĆ SAMOCHODU.
72 Procedura interpretacyjna najmniejszej linii oporu (a) (b) Rozważaj hipotezy interpretacyjne w malejącym porządku dostępności. Zatrzymaj się, gdy twoje oczekiwania relewancji są spełnione.
73 Procedura interpretacyjna najmniejszej linii oporu (a) (b) Rozważaj hipotezy interpretacyjne w malejącym porządku dostępności. Zatrzymaj się, gdy twoje oczekiwania relewancji są spełnione. (5) A: Czy Jan przyjdzie? B: Och, on jest pustelnikiem.
74 Procedura interpretacyjna najmniejszej linii oporu (a) (b) Rozważaj hipotezy interpretacyjne w malejącym porządku dostępności. Zatrzymaj się, gdy twoje oczekiwania relewancji są spełnione. (5) A: Czy Jan przyjdzie? B: Och, on jest pustelnikiem. konkurencyjne hipotezy o (E-5B): (a) JAN JEST PUSTELNIKIEM. (b) JAN MIESZKA SAM. (c) JAN NIE LUBI PRZYJĘĆ. (d) JAN MA BOGATE ŻYCIE WEWNĘTRZNE. itd.
75 Procedura interpretacyjna najmniejszej linii oporu (a) (b) Rozważaj hipotezy interpretacyjne w malejącym porządku dostępności. Zatrzymaj się, gdy twoje oczekiwania relewancji są spełnione. (5) A: Czy Jan przyjdzie? B: Och, on jest pustelnikiem. konkurencyjne hipotezy o (E-5B): (a) JAN JEST PUSTELNIKIEM. (b) JAN MIESZKA SAM. (c) JAN NIE LUBI PRZYJĘĆ. (d) JAN MA BOGATE ŻYCIE WEWNĘTRZNE. itd.
76 GRICE: opis strukturalny wypowiedzianego zdania [ INTERPRETACJA SEMANTYCZNA ] konwencjonalne znaczenie wypowiedzianego zdania [ INTERPRETACJA PRAGMATYCZNA W SŁABYM SENSIE ] pierwotne znaczenie mówiącego [ INTERPRETACJA PRAGMATYCZNA W MOCNYM SENSIE ] wtórne znaczenie mówiącego
77 RT: opis strukturalny wypowiedzianego zdania [ INTERPRETACJA SEMANTYCZNA ] (= odkodowanie) forma logiczna [ INTERPRETACJA PRAGMATYCZNA ] (= inferencyjny mechanizm wzajemnego dostosowywania) znaczenie pierwotne + znaczenie wtórne
78 PYTANIE: Co jest wynikiem interpretacji semantycznej? (Chodzi o semantykę rozumianą jako moduł, który reprezentacji fonetycznej zdania przypisuje reprezentację jego struktury gramatycznej oraz reprezentację semantyczną.)
79 PYTANIE: Co jest wynikiem interpretacji semantycznej? Literalizm: wynikiem interpretacji semantycznej jest treść, która po ustaleniu interpretacji wyrażeń okazjonalnych i wyrażeń wieloznacznych przyjmuje postać sądu (czyli treści stanowiącej warunki prawdziwości).
80 PYTANIE: Co jest wynikiem interpretacji semantycznej? Literalizm: wynikiem interpretacji semantycznej jest treść, która po ustaleniu interpretacji wyrażeń okazjonalnych i wyrażeń wieloznacznych przyjmuje postać sądu (czyli treści stanowiącej warunki prawdziwości). Literalizm łączy się z minimalizmem, tj. przekonaniem, że luka między tym, co odkodowane, a warunkami prawdziwości wypowiedzianego zdania jest minimalna, np. spowodowana wyłącznie przez okazjonalność i wieloznaczność; tę minimalną lukę wypełniają procesy językowo obligatoryjne i językowo kontrolowane (ang. linguistically mandatory and linguistically controlled processes).
81 PYTANIE: Co jest wynikiem interpretacji semantycznej? Kontekstualizm: wynikiem interpretacji semantycznej jest treść szkielet (np. forma logiczna w sensie teorii relewancji), który może przyjąć postać sądu dopiero po serii pragmatycznych uzupełnień ( składniki niewysłowione) i/lub modyfikacji ( konstrukcja pojęć ad hoc, modulacja pojęć i in).
82 PYTANIE: Co jest wynikiem interpretacji semantycznej? Kontekstualizm: wynikiem interpretacji semantycznej jest treść szkielet (np. forma logiczna w sensie teorii relewancji), który może przyjąć postać sądu dopiero po serii pragmatycznych uzupełnień ( składniki niewysłowione) i/lub modyfikacji ( konstrukcja pojęć ad hoc, modulacja pojęć i in). Kontekstualiści odrzucają minimalizm na rzecz mocnej tezy o niedookreśleniu językowym;
83 PYTANIE: Co jest wynikiem interpretacji semantycznej? Kontekstualizm: wynikiem interpretacji semantycznej jest treść szkielet (np. forma logiczna w sensie teorii relewancji), który może przyjąć postać sądu dopiero po serii pragmatycznych uzupełnień ( składniki niewysłowione) i/lub modyfikacji ( konstrukcja pojęć ad hoc, modulacja pojęć i in). Kontekstualiści odrzucają minimalizm na rzecz mocnej tezy o niedookreśleniu językowym; lukę między znaczeniem językowym a znaczeniem pierwotnym wypełniają procesy językowo opcjonalne i językowo niekontrolowane (ang. liguistically optional processes of free enrichment).
Teorie kompetencji komunikacyjnej
Teorie kompetencji komunikacyjnej rok akademicki 2015/2016 semestr letni Temat 1: Teoria relewancji wprowadzenie Przypomnienie: A: W drugiej połowie lutego wybieramy się na narty. Pojedziesz z nami? B:
Bardziej szczegółowoteoria relewancji jako przykład inferencjonizmu jako przykład słabego kontekstualizmu
teoria relewancji jako przykład inferencjonizmu jako przykład słabego kontekstualizmu teoria relewancji jako przykład inferencjonizmu jako przykład słabego kontekstualizmu Dan Sperber i Deirdre Wilson,
Bardziej szczegółowodr hab. Maciej Witek, prof. US TEORIE KOMPETENCJI KOMUNIKACYJNEJ rok akademicki 2016/2017, semestr letni
dr hab. Maciej Witek, prof. US http://kognitywistyka.usz.edu.pl/mwitek TEORIE KOMPETENCJI KOMUNIKACYJNEJ rok akademicki 2016/2017, semestr letni Temat 1: Wprowadzenie. Pojęcie kompetencji; model kodowy
Bardziej szczegółowoPRAGMATYKA rok akademicki 2016/2017 semestr zimowy. Temat 5: Niedookreślenie językowe
PRAGMATYKA rok akademicki 2016/2017 semestr zimowy Temat 5: Niedookreślenie językowe Nieprzewidziany problem: niedookreślenie językowe (semantyczne) linguistic (semantic) underdeterminacy Według tezy o
Bardziej szczegółowoNieprzewidziany problem: niedookreślenie językowe (semantyczne) linguistic (semantic) underdeterminacy
Nieprzewidziany problem: niedookreślenie językowe (semantyczne) linguistic (semantic) underdeterminacy Według tezy o niedookreśleniu językowym, rozbieżność między pierwotnym znaczeniem wypowiedzi (tym,
Bardziej szczegółowoTeoria relewancji Sperbera i Wilson. Nowe modele komunikacyjne
Teoria relewancji Sperbera i Wilson. Nowe modele komunikacyjne Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego 1 Teoria relewancji ogólna teoria poznania i komunikacji 2 3 4 Twórcy teorii relewancji Dan Sperber
Bardziej szczegółowoPresupozycje próby wyjaśnienia zjawiska
PRAGMATYKA rok akademicki 2016/2017 semestr zimowy Temat 7: Presupozycje próby wyjaśnienia zjawiska Presupozycje, czyli założenia: 1. zdań, 2. wypowiedzi (aktów mowy). Presupozycje, czyli założenia: 1.
Bardziej szczegółowoPRAGMATYKA rok akademicki 2015/2016 semestr zimowy. Temat 2: Grice a teoria znaczenia
PRAGMATYKA rok akademicki 2015/2016 semestr zimowy Temat 2: Grice a teoria znaczenia Pragmatyka: nauka badająca te aspekty znaczenia i funkcji wypowiedzi, które są zależne od jej kontekstu; studia nad
Bardziej szczegółowodr hab. Maciej Witek, prof. US http://kognitywistykanaus.pl/mwitek/ Etyka i komunikacja rok akademicki 2014/15
dr hab. Maciej Witek, prof. US http://kognitywistykanaus.pl/mwitek/ Etyka i komunikacja rok akademicki 2014/15 Temat 1 Co to jest komunikacja? Komunikacja konwencjonalna i niekonwencjonalna H.P. Grice
Bardziej szczegółowoTeorie kompetencji komunikacyjnej
Teorie kompetencji komunikacyjnej rok akademicki 2015/2016 semestr letni Temat 2: Teoria relewancji zagadnienia szczegółowe Przypomnienie: relewancja jako własność bodźca; poznawcza / komunikacyjna zasada
Bardziej szczegółowoIle znaczeń ma jedna wypowiedź? O mechanizmach komunikacji pośredniej
dr hab. Maciej Witek, prof. US Instytut Filozofii, Uniwersytet Szczeciński http://kognitywistykanaus.pl/mwitek/ Ile znaczeń ma jedna wypowiedź? O mechanizmach komunikacji pośredniej SHUS, 21 listopada
Bardziej szczegółowoP. H. Grice i teoria implikatury. sytuacja problemowa zastana przez Grice'a: teza o wieloznaczności versus teorie semantyczne Russella i Fregego
P. H. Grice i teoria implikatury sytuacja problemowa zastana przez Grice'a: teza o wieloznaczności versus teorie semantyczne Russella i Fregego P. H. Grice i teoria implikatury sytuacja problemowa zastana
Bardziej szczegółowoP. H. Grice ( ) i teoria implikatury. sytuacja problemowa zastana przez Grice'a:
P. H. Grice (1913 1988) i teoria implikatury sytuacja problemowa zastana przez Grice'a: teza o wieloznaczności versus teorie semantyczne Russella i Fregego P. H. Grice (1913 1988) i teoria implikatury
Bardziej szczegółowodr hab. Maciej Witek, prof. US PRAGMATYKA rok akademicki 2016/2017
dr hab. Maciej Witek, prof. US http://kognitywistyka.usz.edu.pl/mwitek/ PRAGMATYKA rok akademicki 2016/2017 Temat 1: Wprowadzenie: czym jest pragmatyka Charles Morris (1938): syntaktyka formalne badania
Bardziej szczegółowoMyślenie szybkie, myślenie wolne, implikatury skalarne
Zagadnienia kognitywistyki I: komunikacja, wspolne działanie i poznanie społeczne rok akademicki 2016/2017 semestr zimowy Temat 3: Myślenie szybkie, myślenie wolne, implikatury skalarne PLAN: 1. Tversky
Bardziej szczegółowoKultura myślenia i argumentacji 2014/2015. Temat 4: Implikatury konwersacyjne i presupozycje
Kultura myślenia i argumentacji 2014/2015 Temat 4: Implikatury konwersacyjne i presupozycje Wyjściowa obserwacja: całkowite znaczenie wypowiedzi zawiera elementy, które wykraczają poza to, co dosłownie
Bardziej szczegółowodr hab. Maciej Witek, prof. US TEORIE KOMPETENCJI KOMUNIKACYJNEJ rok akademicki 2017/2018, semestr letni
dr hab. Maciej Witek, prof. US http://kognitywistyka.usz.edu.pl/mwitek TEORIE KOMPETENCJI KOMUNIKACYJNEJ rok akademicki 2017/2018, semestr letni Temat 3: Teoria relewancji zagadnienia szczegółowe Przypomnienie:
Bardziej szczegółowoTeoria reprezentacji dyskursu segmentowanego (1): wprowadzenie
Zagadnienia kognitywistyki I: komunikacja, wspolne działanie i poznanie społeczne rok akademicki 2016/2017 semestr zimowy Temat 4: Teoria reprezentacji dyskursu segmentowanego (1): wprowadzenie Nicolas
Bardziej szczegółowoBadanie intencji nadawcy.teoria kooperacji Paula Grice a
Badanie intencji nadawcy. Teoria kooperacji Paula Grice a Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego 1 Ogólna charakterystyka teorii Grice a 2 3 Mówienie jako akt współpracy Zasada kooperacji: Uczyń swój
Bardziej szczegółowoPytania semantyki filozoficznej: (i) jaki mechanizm ustala/stabilizuje semantyczne własności słów? (ii) dzięki czemu słowa coś znaczą?
Pytania semantyki filozoficznej: (i) jaki mechanizm ustala/stabilizuje semantyczne własności słów? (ii) dzięki czemu słowa coś znaczą? Pytania semantyki filozoficznej: (i) jaki mechanizm ustala/stabilizuje
Bardziej szczegółowoPRAGMATYKA rok akademicki 2016/2017 semestr zimowy. Temat 4: Implikatury
PRAGMATYKA rok akademicki 2016/2017 semestr zimowy Temat 4: Implikatury PRZYPOMNIENIE Przedmiot pragmatyki: pragmatyczne aspekty znaczenia wypowiedzi, tj. znaczenie wypowiedzi minus jego aspekty semantyczne.
Bardziej szczegółowoMaciej Witek Niedookreślenie językowe z punktu widzenia teorii zwrotnych warunków prawdziwości. Filozofia Nauki 17/3, 57-97
Maciej Witek Niedookreślenie językowe z punktu widzenia teorii zwrotnych warunków prawdziwości Filozofia Nauki 17/3, 57-97 2009 Filozofia Nauki Rok XVII, 2009, Nr 3(67) Maciej Witek Niedookreślenie językowe
Bardziej szczegółowoRECENZJA POLSKIEGO WYDANIA KSIĄŻKI D. SPERBERA I D. WILSON RELEVANCE. COMMUNICATION AND COGNITION
HYBRIS nr 32 (2016) ISSN: 1689-4286 LESZEK WROŃSKI UNIWERSYTET JAGIELLOŃSKI RECENZJA POLSKIEGO WYDANIA KSIĄŻKI D. SPERBERA I D. WILSON RELEVANCE. COMMUNICATION AND COGNITION [D. Sperber, D. Wilson, Relewancja.
Bardziej szczegółowoMaciej Witek Instytut Filozofii Uniwersytet Szczeciński.
Maciej Witek Instytut Filozofii Uniwersytet Szczeciński http://mwitek.univ.szczecin.pl maciej.witek@univ.szczecin.pl Założenie o heterogeniczności, hipoteza skutku interakcyjnego, eksternalistyczne ujęcie
Bardziej szczegółowoPresupozycje opis zjawiska
PRAGMATYKA rok akademicki 2016/2017 semestr zimowy Temat 6: Presupozycje opis zjawiska Presupozycje, czyli założenia: 1. zdań, 2. wypowiedzi (aktów mowy). Presupozycje, czyli założenia: 1. zdań, 2. wypowiedzi
Bardziej szczegółowoWprowadzenie do logiki Język jako system znaków słownych
Wprowadzenie do logiki Język jako system znaków słownych Mariusz Urbański Instytut Psychologii UAM Mariusz.Urbanski@.edu.pl język system znaków słownych skoro system, to musi być w tym jakiś porządek;
Bardziej szczegółowoCzy architektura umysłu to tylko taka sobie bajeczka? Marcin Miłkowski
Czy architektura umysłu to tylko taka sobie bajeczka? Marcin Miłkowski Architektura umysłu Pojęcie używane przez prawie wszystkie współczesne ujęcia kognitywistyki Umysł Przetwornik informacji 2 Architektura
Bardziej szczegółowoJANINA BUCZKOWSKA. Studia Philosophiae Christianae UKSW 50(2014)2
Studia Philosophiae Christianae UKSW 50(2014)2 JANINA BUCZKOWSKA ZNACZENIE WYRAŻENIA A SENS WYPOWIEDZI. SEMANTYCZNE I PRAGMATYCZNE SKŁADNIKI KOMUNIKACJI Streszczenie. W artykule została podjęta analiza
Bardziej szczegółowoZnaczenie. Intuicyjnie najistotniejszy element teorii języka Praktyczne zastosowanie teorii lingwistycznej wymaga uwzględnienia znaczeń
Znaczenie Intuicyjnie najistotniejszy element teorii języka Praktyczne zastosowanie teorii lingwistycznej wymaga uwzględnienia znaczeń postulaty teorii semantycznej: uznajemy zdania za znaczące z racji
Bardziej szczegółowoSpór o naturę prawdy z punktu widzenia teorii czynności mowy
Maciej Witek Spór o naturę prawdy z punktu widzenia teorii czynności mowy Istnieją przynajmniej trzy różne spory o naturę prawdy. Pierwsze dwa między koncepcjami korespondencyjną i epistemiczną oraz między
Bardziej szczegółowoNieporozumienie a relewancja.
Dolnośląska Szkoła Wyższa, Wrocław Nieporozumienie a relewancja. Klasyfikacja i definicja nieporozumień w świetle teorii relewancji Wprowadzenie Codziennie doświadczamy sytuacji, w których nie potrafimy
Bardziej szczegółowoJoanna Szwabe, Odbiór komunikatu jako zadanie poznawcze. Ujęcie pragmatyczno-kognitywne, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2008, ss.
Poznańskie Studia Polonistyczne Seria Językoznawcza 17 (37) Joanna Szwabe, Odbiór komunikatu jako zadanie poznawcze. Ujęcie pragmatyczno-kognitywne, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2008, ss. 151 Problem
Bardziej szczegółowoRODZAJE ARGUMENTÓW W DYSKURSIE PRAWNICZYM
ARGUMENTACJA PRAWNICZA WYKŁAD III Pytania: 1/ jakie są konsekwencje tezy open texture of law? 2/ czy możliwe jest sformułowanie wzorów rozstrzygania problemów prawnych? dyskurs dogmatycznoprawny 3/ do
Bardziej szczegółowoEtyka i filozofia współczesna wykład 11. Logiczna kultura argumentacji:
Logiczna kultura argumentacji: Logiczna kultura argumentacji: wypowiedź argumentacyjna a wnioskowanie, przyczyny nieporozumień, definiowanie i błędy w definiowaniu. Wnioskowanie: proces poznawczy, który
Bardziej szczegółowo0.1. Logika podstawowe pojęcia: zdania i funktory, reguły wnioskowania, zmienne zdaniowe, rachunek zdań.
Wykłady z Analizy rzeczywistej i zespolonej w Matematyce stosowanej Wykład ELEMENTY LOGIKI ALGEBRA BOOLE A Logika podstawowe pojęcia: zdania i funktory, reguły wnioskowania, zmienne zdaniowe, rachunek
Bardziej szczegółowoKARTA PRZEDMIOTU. M2/2/7 w języku polskim Gramatyka opisowa 2 w języku angielskim Descriptive grammar 2 USYTUOWANIE PRZEDMIOTU W SYSTEMIE STUDIÓW
Kod przedmiotu Nazwa przedmiotu KARTA PRZEDMIOTU M2/2/7 w języku polskim Gramatyka opisowa 2 w języku angielskim Descriptive grammar 2 USYTUOWANIE PRZEDMIOTU W SYSTEMIE STUDIÓW Kierunek studiów Forma studiów
Bardziej szczegółowoEwolucyjne uwarunkowania komunikacji, niekoniecznie językowej
Maciej Witek Instytut Filozofii, Wydział Humanistyczny Uniwersytet Szczeciński http://kognitywistyka.usz.edu.pl/mwitek/ Ewolucyjne uwarunkowania komunikacji, niekoniecznie językowej Seminarium Poznanie
Bardziej szczegółowoKIERUNEK: KOGNITYWISTYKA
KIERUNEK: KOGNITYWISTYKA Plan studiów pierwszego stopnia Cykl kształcenia 2018-2021 Rok akademicki 2018/2019 Zbo zaliczenie bez oceny Z zaliczenie z oceną E egzamin Jeżeli wykłady odbywają się równolegle
Bardziej szczegółowoReferat: Krytyczne czytanie w polonistycznej edukacji wczesnoszkolnej
Propozycje zintegrowanych programów edukacji zatwierdzone przez Ministra Edukacji Narodowej do użytku szkolnego odpowiadają założeniom uprzednio opracowanej przez MEN Podstawie programowej kształcenia
Bardziej szczegółowoElementy kognitywistyki III: Modele i architektury poznawcze
Elementy kognitywistyki III: Modele i architektury poznawcze Wykład II: Modele pojęciowe Gwoli przypomnienia: Kroki w modelowaniu kognitywnym: teoretyczne ramy pojęciowe (modele pojęciowe) przeformułowanie
Bardziej szczegółowo2. Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności oraz kompetencji społecznych (jeśli obowiązują): BRAK
OPIS MODUŁU KSZTAŁCENIA (SYLABUS) I. Informacje ogólne 1. Nazwa modułu kształcenia: JĘZYKOZNAWSTWO OGÓLNE 2. Kod modułu kształcenia: 08-KODM-JOG 3. Rodzaj modułu kształcenia: OBLIGATORYJNY 4. Kierunek
Bardziej szczegółowoAndrzej Wiśniewski Logika II. Materiały do wykładu dla studentów kognitywistyki
Andrzej Wiśniewski Logika II Materiały do wykładu dla studentów kognitywistyki Wykład 5. Wprowadzenie do semantyki teoriomodelowej cz.5. Wynikanie logiczne 1 Na poprzednim wykładzie udowodniliśmy m.in.:
Bardziej szczegółowoPRAGMATYKA rok akademicki 2016/2017 semestr zimowy. Temat 3: Okazjonalność
PRAGMATYKA rok akademicki 2016/2017 semestr zimowy Temat 3: Okazjonalność PRZYPOMNIENIE Pragmatyka: nauka badająca te aspekty znaczenia i funkcji wypowiedzi, które są zależne od jej kontekstu; studia nad
Bardziej szczegółowoWprowadzenie do logiki. Elementy pragmatyki. Maria Golka Maria.Golka@gmail.com
Wprowadzenie do logiki Elementy pragmatyki Maria Golka Maria.Golka@gmail.com Teoria znaczenia ma dwa poziomy: - semantyka - pragmatyka Wnioskowanie pragmatyczne - Skosisz trawnik? Jutro będzie chyba ładna
Bardziej szczegółowoOGÓLNE KRYTERIA OCENIANIA POSZCZEGÓLNYCH SPRAWNOŚCI JĘZYKOWYCH
OGÓLNE KRYTERIA OCENIANIA POSZCZEGÓLNYCH SPRAWNOŚCI JĘZYKOWYCH Poziom oczekiwanych osiągnięć uczniów w zakresie sprawności rozumienia ze słuchu (listening comprehension) czasem zrozumieć ogólny sens wypowiedzi
Bardziej szczegółowoMarek Tokarz Teoria relewancji. Filozofia Nauki 8/1, 85-97
Marek Tokarz Teoria relewancji Filozofia Nauki 8/1, 85-97 2000 Filozofia Nauki Rok VIII, 2000, Nr 1(29) Marek Tokarz Teoria relewancji Celem niniejszego opracowania jest spopularyzowanie książki Dana Sperbera
Bardziej szczegółowoRok akademicki: 2017/2018 Kod: HKL s Punkty ECTS: 4. Poziom studiów: Studia I stopnia Forma i tryb studiów: Stacjonarne
Nazwa modułu: Logika Rok akademicki: 2017/2018 Kod: HKL-1-221-s Punkty ECTS: 4 Wydział: Humanistyczny Kierunek: Kulturoznawstwo Specjalność: Poziom studiów: Studia I stopnia Forma i tryb studiów: Stacjonarne
Bardziej szczegółowoKłamstwo a implikatura konwersacyjna
Kłamstwo a implikatura konwersacyjna (1)Sekretariat przyjmuje interesantów we wszystkie dni tygodnia. (2) Nadawca przekonany jest, że (1) (3) Odbiorca nie jest przekonany, że (1) (4) Odbiorca nie jest
Bardziej szczegółowoKARTA PRZEDMIOTU. M2/1/4 w języku polskim
KARTA PRZEDMIOTU Kod przedmiotu M2/1/4 w języku polskim Czytanie z leksyką Nazwa przedmiotu w języku angielskim Reading comprehension and leis USYTUOWANIE PRZEDMIOTU W SYSTEMIE STUDIÓW Kierunek studiów
Bardziej szczegółowoNORMA A INTERPRETACJA
GRAŻYNA HABRAJSKA NORMA A INTERPRETACJA Opublikowano w: Norma a komunikacja, Wrocław 2009, s. 37-50 DOPEŁNIENIE SENSU Musi Pan kochać swoją żonę! Proces rozumienia zakłada odzyskanie przez odbiorcę sensu
Bardziej szczegółowoMyślenie w celu zdobycia wiedzy = poznawanie. Myślenie z udziałem rozumu = myślenie racjonalne. Myślenie racjonalne logiczne statystyczne
Literatura: podstawowa: C. Radhakrishna Rao, Statystyka i prawda, 1994. G. Wieczorkowska-Wierzbińska, J. Wierzbiński, Statystyka. Od teorii do praktyki, 2013. A. Aczel, Statystyka w zarządzaniu, 2002.
Bardziej szczegółowoEGZAMIN MATURALNY 2013 JĘZYK ANGIELSKI
Centralna Komisja Egzaminacyjna w Warszawie EGZAMIN MATURALNY 2013 JĘZYK ANGIELSKI POZIOM ROZSZERZONY Kryteria oceniania odpowiedzi MAJ 2013 ZADANIA OTWARTE Zadanie 1. (0,5 pkt) Przetwarzanie tekstu 1.1.
Bardziej szczegółowodr hab. Maciej Witek, prof. US MODELE UMYSŁU rok akademicki 2016/2017, semestr letni
dr hab. Maciej Witek, prof. US http://kognitywistyka.usz.edu.pl/mwitek MODELE UMYSŁU rok akademicki 2016/2017, semestr letni Temat 3 Klasyczny model modularny I: procesy modularne a procesy centralne Fodor,
Bardziej szczegółowoGłówne problemy kognitywistyki: Reprezentacja
Główne problemy kognitywistyki: Reprezentacja Wykład 4 Reprezentacja a koncepcje rozszerzonego umysłu i rozszerzonego narzędzia Andrzej Klawiter http://www.amu.edu.pl/~klawiter klawiter@amu.edu.pl Rozszerzone
Bardziej szczegółowoKartoteka testu Moda ma swoją historię
Kartoteka testu Moda ma swoją historię Nr zad....... 7. Obszar standardów wymagań egzaminacyjnych 8. Nazwa sprawdzanej umiejętności (z numerem standardu) Uczeń odczytuje teksty na poziomie dosłownym. w
Bardziej szczegółowoLogika dla socjologów Część 2: Przedmiot logiki
Logika dla socjologów Część 2: Przedmiot logiki Rafał Gruszczyński Katedra Logiki Uniwersytet Mikołaja Kopernika 2011/2012 Spis treści 1 Działy logiki 2 Własności semantyczne i syntaktyczne 3 Błędy logiczne
Bardziej szczegółowoNa czym polega streszczanie tekstu?
Na czym polega streszczanie tekstu? CZYM JEST STRESZCZENIE? PODSTAWOWE INFORMACJE Jest formą przetwarzania tekstu/wykonywania t k działań ł ń na tekście. Polega na takim przekształceniu tekstu, że radykalnie
Bardziej szczegółowoUżycie gestów relewantnych w 18 miesiącu życia pozwala przewidywać zdolności językowe dwulatków
Użycie gestów relewantnych w 18 miesiącu życia pozwala przewidywać zdolności językowe dwulatków Anna Filip, Arkadiusz Białek, Marta Białecka- Pikul, Maria Broda Relewancja a komunikacja (Grice, 1975; Sperber,
Bardziej szczegółowoKartoteka testu Oblicza miłości
Kartoteka testu Oblicza miłości Nr zad.. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. Nazwa sprawdzanej umiejętności (z numerem standardu) Uczeń I/ odczytuje teksty kultury na poziomie dosłownym. dostrzega w odczytywanych tekstach
Bardziej szczegółowo5. Rozważania o pojęciu wiedzy. Andrzej Wiśniewski Wstęp do filozofii Materiały do wykładu 2015/2016
5. Rozważania o pojęciu wiedzy Andrzej Wiśniewski Andrzej.Wisniewski@amu.edu.pl Wstęp do filozofii Materiały do wykładu 2015/2016 Wiedza przez znajomość [by acquaintance] i wiedza przez opis Na początek
Bardziej szczegółowoOPISU MODUŁU KSZTAŁCENIA (SYLABUS) dla przedmiotu Wstęp do wykładni prawa administracyjnego na kierunku Administracja
Katedra Teorii i Filozofii Prawa Poznań, dnia 27 września 2018 r. OPISU MODUŁU KSZTAŁCENIA (SYLABUS) dla przedmiotu Wstęp do wykładni prawa administracyjnego na kierunku Administracja I. Informacje ogólne
Bardziej szczegółowoANALIZA WYNIKÓW SPRAWDZIANU 2016 PRZEPROWADZONEGO W DNIU r.
ANALIZA WYNIKÓW SPRAWDZIANU 2016 PRZEPROWADZONEGO W DNIU 05.04.2016r. Opracowanie: Małgorzata Połomska Anna Goss Agnieszka Gmaj 1 Sprawdzian w klasie szóstej został przeprowadzony 5 kwietnia 2016r. Przystąpiło
Bardziej szczegółowoTeoria i praktyka przekładu - opis przedmiotu
Teoria i praktyka przekładu - opis przedmiotu Informacje ogólne Nazwa przedmiotu Teoria i praktyka przekładu Kod przedmiotu 09.4-WH-FRMP-TPP-Ć-S14_pNadGenBI5EN Wydział Kierunek Wydział Humanistyczny Filologia
Bardziej szczegółowoElementy kognitywistyki III: Modele i architektury poznawcze
Elementy kognitywistyki III: Modele i architektury poznawcze Wykład I: Pomieszanie z modelem w środku Czym jest kognitywistyka? Dziedzina zainteresowana zrozumieniem procesów, dzięki którym mózg (zwł.
Bardziej szczegółowoZajęcia w pomieszczeniu ćwiczenia Humanistyki i letni Nauk Społecznych
KARTA PRZEDMIOTU Kod przedmiotu M2/1/17 w języku polskim Czytanie tekstów ekonomicznych Nazwa przedmiotu w języku angielskim Reading economic texts USYTUOWANIE PRZEDMIOTU W SYSTEMIE STUDIÓW Kierunek studiów
Bardziej szczegółowoEGZAMIN MATURALNY 2013 FILOZOFIA
Centralna Komisja Egzaminacyjna w Warszawie EGZAMIN MATURALNY 2013 FILOZOFIA POZIOM PODSTAWOWY Kryteria oceniania odpowiedzi MAJ 2013 2 Egzamin maturalny z filozofii Część I (20 punktów) Zadanie 1. (0
Bardziej szczegółowoKartoteka testu Moda ma swoją historię
Kartoteka testu Moda ma swoją historię Nr zad....... 7. Obszar standardów wymagań egzaminacyjnych Czytanie i odbiór tek- Nazwa sprawdzanej umiejętności (z numerem standardu) Uczeń odczytuje teksty na poziomie
Bardziej szczegółowoWstęp do logiki. Kto jasno i konsekwentnie myśli, ściśle i z ładem się wyraża,
Prof. UAM, dr hab. Zbigniew Tworak Zakład Logiki i Metodologii Nauk Instytut Filozofii Wstęp do logiki Kto jasno i konsekwentnie myśli, ściśle i z ładem się wyraża, kto poprawnie wnioskuje i uzasadnia
Bardziej szczegółowoAndrzej Wiśniewski Logika II. Wykłady 10b i 11. Semantyka relacyjna dla normalnych modalnych rachunków zdań
Andrzej Wiśniewski Logika II Materiały do wykładu dla studentów kognitywistyki Wykłady 10b i 11. Semantyka relacyjna dla normalnych modalnych rachunków zdań 1 Struktury modelowe Przedstawimy teraz pewien
Bardziej szczegółowoWprowadzenie do logiki Elementy pragmatyki. Maria Golka Maria.Golka@gmail.com
Wprowadzenie do logiki Elementy pragmatyki Maria Golka Maria.Golka@gmail.com Znaczenie wyrażeń językowych możemy rozpatrywać z perspektywy: - semantyki, która zajmuje się związkami między znakiem a jego
Bardziej szczegółowoJęzyk myśli. ang. Language of Thought, Mentalese. Dr hab. Maciej Witek Zakład Filozofii Nauki, Wydział Humanistyczny Uniwersytet Szczeciński
Dr hab. Maciej Witek Zakład Filozofii Nauki, Wydział Humanistyczny Uniwersytet Szczeciński http://mwitek.univ.szczecin.pl Język myśli ang. Language of Thought, Mentalese PLAN: I. krótko o języku myśli
Bardziej szczegółowoPercepcja, język, myślenie
Psychologia procesów poznawczych Percepcja, język, myślenie percepcja cz.1 Wstęp Fizjologia i neuropsychologia percepcji Psychofizyka dr Łukasz Michalczyk Percepcja to proces poprzez który nasz mózg (umysł)
Bardziej szczegółowoKatedra Teorii i Filozofii Prawa Poznań, dnia 4 marca 2013 r. OPISU MODUŁU KSZTAŁCENIA (SYLABUS)
Katedra Teorii i Filozofii Prawa Poznań, dnia 4 marca 2013 r. Wykładowca: dr Marzena Kordela OPISU MODUŁU KSZTAŁCENIA (SYLABUS) dla przedmiotu Wstęp do wykładni prawa administracyjnego na kierunku Administracja
Bardziej szczegółowoSYLABUS/ OPIS PRZEDMIOTU
1. Nazwa przedmiotu w języku polskim SYLABUS/ OPIS PRZEDMIOTU Psychologia społeczna 2. Nazwa przedmiotu w języku angielskim Social psychology 3. Jednostka prowadząca przedmiot Wydział Nauk Historycznych
Bardziej szczegółowoPRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE
Nazwa przedmiotu: Kierunek: Informatyka Rodzaj przedmiotu: obowiązkowy w ramach treści wspólnych z kierunkiem Matematyka, moduł kierunku obowiązkowy Rodzaj zajęć: wykład, ćwiczenia I KARTA PRZEDMIOTU CEL
Bardziej szczegółowoStandaryzacja i ocena wypowiedzi argumentacyjnych
Kultura logicznego myślenia 2016/2017 Temat 11: Standaryzacja i ocena wypowiedzi argumentacyjnych DEFINICJA: Wypowiedzią argumentacyjną jest wypowiedź, w której za pomocą jednych zdań ( przesłanek) uzasadnia
Bardziej szczegółowoZESTAWIENIE I ANALIZA WYNIKÓW EGZAMINU Z JĘZYKA NIEMIECKIEGO NA POZIOMIE PODSTAWOWYM UCZNIÓW III KLAS GIMNAZJUM. Statystyczna analiza danych
ZESTAWIENIE I ANALIZA WYNIKÓW EGZAMINU Z JĘZYKA NIEMIECKIEGO NA POZIOMIE PODSTAWOWYM UCZNIÓW III KLAS GIMNAZJUM. 26. kwietnia 212 roku w Gimnazjum im. Kazimierza Górskiego w Resku odbył się egzamin gimnazjalny
Bardziej szczegółowoLogika stosowana. Ćwiczenia Wnioskowanie przez abdukcję. Marcin Szczuka. Instytut Matematyki, Uniwersytet Warszawski
Logika stosowana Ćwiczenia Wnioskowanie przez abdukcję Marcin Szczuka Instytut Matematyki, Uniwersytet Warszawski Wykład fakultatywny w semestrze zimowym 2013/2014 Marcin Szczuka (MIMUW) Logika stosowana
Bardziej szczegółowoMatura pisemna z polskiego - zasady
Matura pisemna z polskiego - zasady {tabs type=tabs} {tab title=pisemna część egzaminu:} Część pisemna składa się z dwóch części: 1. egzaminu sprawdzającego rozumienie czytanego tekstu, 2. egzaminu sprawdzającego
Bardziej szczegółowoKognitywne podstawy komunikacji
Przegląd Filozoficzny Nowa Seria R. 19: 2010, Nr 3 (75), ISSN 1230 1493 Akty mowy i komunikacja A r k a d i u s z G u t Kognitywne podstawy komunikacji Słowa kluczowe:... Wstęp W prezentowanym artykule
Bardziej szczegółowoBUCKIACADEMY FISZKI JAK ZDOBYĆ NOWE KOMPETENCJE? (KOD NA PRZEDOSTATNIEJ KARCIE) TEORIA ĆWICZENIA
BUCKIACADEMY JAK ZDOBYĆ NOWE KOMPETENCJE? Z FISZKAMI to proste. Teoria jest tylko po to, by zrozumieć praktykę. Tę zaś podajemy w formie prostych ćwiczeń, które wykonywane systematycznie rozwijają umiejętności.
Bardziej szczegółowoprawda symbol WIEDZA DANE komunikat fałsz liczba INFORMACJA (nie tyko w informatyce) kod znak wiadomość ENTROPIA forma przekaz
WIEDZA prawda komunikat symbol DANE fałsz kod INFORMACJA (nie tyko w informatyce) liczba znak forma ENTROPIA przekaz wiadomość Czy żyjemy w erze informacji? TAK Bo używamy nowego rodzaju maszyn maszyn
Bardziej szczegółowoPercepcja, język, myślenie
Psychologia procesów poznawczych Percepcja, język, myślenie Wprowadzenie w problematykę zajęć. Podstawowe pojęcia. W 1 1.Wprowadzenie w problematykę zajęć. Podstawowe pojęcia. 2. Historia psychologii poznawczej.
Bardziej szczegółowoKARTA PRZEDMIOTU. Reading comprehension and lexis USYTUOWANIE PRZEDMIOTU W SYSTEMIE STUDIÓW. w języku polskim
Kod przedmiotu Nazwa przedmiotu KARTA PRZEDMIOTU w języku polskim w języku angielskim M_P2/1/4 Czytanie z leksyką Reading comprehension and lexis USYTUOWANIE PRZEDMIOTU W SYSTEMIE STUDIÓW Kierunek studiów
Bardziej szczegółowoPsychologia procesów poznawczych Kod przedmiotu
Psychologia procesów poznawczych - opis przedmiotu Informacje ogólne Nazwa przedmiotu Psychologia procesów poznawczych Kod przedmiotu 14.4-WP-PSChM-PPPoz-Ć-S14_pNadGen98ION Wydział Kierunek Wydział Pedagogiki,
Bardziej szczegółowoIDEALNA PREZENTACJA. 40BaIP17 GRATISY ONLINE. Piotr Bucki WEJDŹ NA I WPISZ KOD:
IDEALNA A PREZENTACJA E A KROK K PO KROKU K Piotr Bucki GRATISY ONLINE WEJDŹ NA WWW.FISZKI.PL/GRATISY I WPISZ KOD: 40BaIP17 SPIS TREŚCI Cel prezentacji... 1 Struktura prezentacji... 3 Najważniejsze elementy...
Bardziej szczegółowoGłówne problemy kognitywistyki: Reprezentacja
Główne problemy kognitywistyki: Reprezentacja Wykład dziesiąty Hipoteza języka myśli (LOT): źródła i założenia Andrzej Klawiter http://www.amu.edu.pl/~klawiter klawiter@amu.edu.pl Filozoficzne źródła:
Bardziej szczegółowoWyniki sprawdzianu szóstoklasisty z języka angielskiego 2015
Wyniki sprawdzianu szóstoklasisty z języka angielskiego 2015 Egzamin szóstoklasisty Arkusz składał się z 40 zadań zamkniętych różnego typu (wyboru wielokrotnego, prawda/fałsz oraz zadań na dobieranie)
Bardziej szczegółowoElementy kognitywistyki II: Sztuczna inteligencja. WYKŁAD XII: Modele i architektury poznawcze
Elementy kognitywistyki II: Sztuczna inteligencja WYKŁAD XII: Modele i architektury poznawcze Architektury poznawcze Architektura poznawcza jako teoria poznania ludzkiego Anderson (1993): Architektura
Bardziej szczegółowoUniwersytet Śląski w Katowicach str. 1 Wydział
Uniwersytet Śląski w Katowicach str. 1 Kierunek i poziom studiów: teologia, jednolite magisterskie Specjalność: teologia nauczycielska i ogólna Sylabus modułu: Filozofia logika i epistemologia (11-TS-12-FLEa)
Bardziej szczegółowoFilozofia z elementami logiki Język jako system znaków słownych część 2
Filozofia z elementami logiki Język jako system znaków słownych część 2 Mariusz Urbański Instytut Psychologii UAM Mariusz.Urbanski@.edu.pl Rozkład jazdy 1 Pojęcie znaku 2 Funkcje wypowiedzi językowych
Bardziej szczegółowoKARTA PRZEDMIOTU. w języku polskim. Oral translation for business purposes USYTUOWANIE PRZEDMIOTU W SYSTEMIE STUDIÓW Kierunek studiów
KARTA PRZEDMIOTU Kod przedmiotu M4/3/9a Nazwa przedmiotu w języku polskim Przekład tekstów ustnych w biznesie w języku angielskim Oral translation for business purposes USYTUOWANIE PRZEDMIOTU W SYSTEMIE
Bardziej szczegółowoSPIS TREŚCI. Wykaz skrótów... XI Wykaz podstawowej literatury... XV Przedmowa... XVII
SPIS TREŚCI Wykaz skrótów... XI Wykaz podstawowej literatury... XV Przedmowa... XVII CZĘŚĆ I. Prawo jako przedmiot nauk prawnych Rozdział I. Podstawowe koncepcje prawa... 3 1. Koncepcje prawnonaturalne...
Bardziej szczegółowoCzemu służy nauczanie języków obcych w przedszkolu? dr Radosław Kucharczyk Instytut Romanistyki Uniwersytet Warszawski
Czemu służy nauczanie języków obcych w przedszkolu? dr Radosław Kucharczyk Instytut Romanistyki Uniwersytet Warszawski Cele europejskiej polityki edukacyjnej: znajomość przynajmniej 2 języków obcych nauka
Bardziej szczegółowoZNACZENIE JĘZYKOWE I KONTEKST Z PERSPEKTYWY KONTEKSTUALIZMU I MINIMALIZMU SEMANTYCZNEGO
ARTYKUŁY Studia Philosophiae Christianae UKSW 52(2016)2 Janina Buczkowska ZNACZENIE JĘZYKOWE I KONTEKST Z PERSPEKTYWY KONTEKSTUALIZMU I MINIMALIZMU SEMANTYCZNEGO Streszczenie. Artykuł nawiązuje do jednej
Bardziej szczegółowo