WYDZIAŁ LEKARSKI II. Poziom i forma studiów. Osoba odpowiedzialna (imię, nazwisko, , nr tel. służbowego) Rodzaj zajęć i liczba godzin

Transkrypt

1 WYDZIAŁ LEKARSKI II Nazwa kierunku Nazwa przedmiotu Jednostka realizująca Rodzaj przedmiotu Obszar nauczania Cel kształcenia Biotechnologia, specjalność Biotechnologia medyczna Poziom i forma studiów I stopień Histologia i biologia komórki Punkty ECTS 7 Katedra i Zakład Histologii i Embriologii obowiązkowy PA1, M1 Semestr II Osoba odpowiedzialna (imię, nazwisko, , nr tel. służbowego) Rodzaj zajęć i liczba godzin Wykłady 15 stacjonarne dr Wiesława Przybyszewska wip@ump.edu.pl ćwiczenia 75 seminaria - Celem zajęć nauczania Histologii i Biologii komórki jest zapoznanie studentów z budową komórek, organizacją komórek w tkankach i z budową mikroskopową wybranych narządów. Szczególna uwaga zwrócona będzie na komórkę i procesy komórkowe ważne dla rozumienia fizjologii i patologii człowieka. Po zakończeniu zajęć student powinien znać strukturę i funkcje komórek, tkanek oraz narządów. Znać i rozumieć interakcje międzykomórkowe, lokalne i ogólnoustrojowe mechanizmy regulacyjne oraz ważne procesy zachodzące w organizmie takie jak: rozwój i różnicowanie komórek, starzenie się i śmierć komórki oraz ważniejsze procesy komórkowe związane z odpowiedzią immunologiczną i kancerogenezą. Także powinien znać nowoczesne techniki badawcze stosowane w biologii komórki i histologii oraz zakres ich wykorzystania w badaniach diagnostycznych. Program realizowany jest w formie wykładów i ćwiczeń (odrębnych z histologii i biologii komórki). Wykłady Cytologia i ultrastruktura komórki. Podstawy budowy organelli komórkowych i ich rola w komórce. Histologia ogólna (nauka o tkankach) oraz histologia szczegółowa (anatomia mikroskopowa narządów i układów); budowa tkanek: nabłonkowej, łącznej, mięśniowej i nerwowej w odniesieniu do złożonej struktury i funkcji; budowa mikroskopowa elementów morfologicznych krwi i organizacja histologiczna szpiku kostnego. Budowa histologiczna układów: naczyniowego, limfatycznego, dokrewnego, pokarmowego, oddechowego, moczowego, płciowego i nerwowego; organizacja histologiczna narządów z uwzględnieniem lokalnych i ogólnoustrojowych mechanizmów regulacyjnych. Treści programowe Biologia komórki (nauka o budowie i funkcji komórki jako całości oraz procesach i mechanizmach regulacji w odniesieniu do poszczególnych organelli komórkowych). Techniki badawcze stosowane w analizie morfologicznej komórek i narządów (mikroskopia elektronowa, histochemia, badania cytogenetyczne i hodowle komórkowe); wybrane mechanizmy regulacyjne m.in. cykl komórkowy, apoptoza, podziały komórek; Podstawy rozwoju nowotworów. Procesy odpornościowe organizmu. Ćwiczenia Program nauczania realizuje się w aspekcie funkcjonalnej interpretacji budowy komórek, ich organelli oraz tkanek i narządów.

2 Tematy ćwiczeń: Histologia: -Zajęcia organizacyjne. Szkolenie bhp - Techniki histologiczne. Mikroskopowanie. - Cytologia, jądro komórkowe, kariokineza. - Tkanka nabłonkowa. - Tkanka łączna. - Tkanka mięśniowa i krew. - Tkanka nerwowa. - Układ sercowo-naczyniowy. - Układ limfatyczny. - Układ oddechowy. Skóra. - Układ dokrewny. - Układ pokarmowy. - Gruczoły związane z układem pokarmowym. - Układy rozrodcze: męski i żeński. - Układ moczowy. Ośrodkowy układ nerwowy. Biologia Komórki: - Organella komórkowe. - Mitochondria, lizosomy, peroksysomy. - Jądro komórkowe. Dziedziczenie. - Cykl komórkowy i jego regulacja, starzenie się komórki, apoptoza. - Adhezja, cząsteczki adhezyjne w rozwoju zarodkowym, nowotworach, w procesie zapalnym. - Embriologia molekularna. - Komunikacja międzykomórkowa odbiór oraz przekazywanie sygnałów z udziałem receptorów. - Podstawy obrony immunologicznej. - Kancerogeneza. Angiogeneza. - Cytofizjologia śródbłonka i mięśnia sercowego. - Hodowle komórkowe - ISH oraz immunohistochemia. - Mikroskopia elektronowa. - Metody biologii molekularnej w diagnostyce medycznej.

3 Seminaria Inne Metodyka nauczania: - wykłady (prezentacje komputerowe w programie Power Point ilustrujące omawiane zagadnienie). - pokazy audiowizualne (filmy, schematy) - dyskusja -pokaz, demonstracja - objaśnienie lub wyjaśnienie Formy i metody dydaktyczne - ćwiczenia praktyczne A: z histologii Ćwiczenia polegają na analizie cyfrowych obrazów preparatów histologicznych (tzw. Preparatów wirtualnych) oraz mikroskopowej analizie preparatów rzeczywistych i wykonaniu schematycznych rysunków obrazujących strukturę histologiczną analizowanych komórek, tkanek i narządów. B: z biologii komórki Zadania multimedialne do samodzielnego rozwiązania obejmujące swoim zakresem materiał przedstawiony w trakcie zajęć. Potem dyskusja oceniająca i ostateczna, końcowa ocena wykonania zadań. Student musi być przygotowany w stopniu podstawowym do poszczególnych seminariów (tematy i zakres podane są przy opisie seminariów). Obowiązkowe prowadzenie zeszytu. Formą oceny ćwiczeń z histologii są kolokwia pisemne z partii materiału omawianej na ćwiczeniach. Zaliczenie uzyskują ci studenci, którzy otrzymali łącznie minimum 18 punktów z histologii (4 sprawdziany cząstkowe składające się z 5 pytań, z których każde ocenione jest max na 2 punkty). Forma i warunki zaliczenia Z biologii komórki- binarna skala ocen (zaliczenie/niezaliczenie) na podstawie obecności i aktywności studenta (udział w dyskusji, indywidualna praca, rozwiązywanie zadań). Studenci, którzy byli nieobecni na dwóch zajęciach lub nie uzyskali zaliczenia z dwóch ćwiczeń nie otrzymują zaliczenia z biologii komórki. Warunkiem przystąpienia do egzaminu końcowego jest zaliczenie ćwiczeń (z histologii i biologii komórki). Egzamin z przedmiotu- test. Całościowa ocenę stopnia osiągnięcia przez studenta założonych efektów kształcenia dokonuje się w skali wielowartościowej (2, 3, 3.5, 4, 4.5, 5). Literatura podstawowa (nie więcej niż 3 pozycje) 1. Zabel M. (red.) Histologia: podręcznik dla studentów medycyny i stomatologii. Urban & Partner, Wrocław Seminaria z Cytofizjologii, red. J. Kawiak i M. Zabel, Urban & Partner, 2002

4 Literatura uzupełniająca 1. Sobotta J., Walsch U. Histologia: atlas cytologii i histologii Frithjofa Hammersena. Urban & Partner, Wrocław Stevens A., Lowe J.S. Histologia człowieka. WL PZWL i Słotwiński Verlag, Warszawa Bremen Cichocki T., Litwin J., Mirecka J. Kompendium histologii. Wydawnictwo UJ., Kraków Podstawy Biologii komórki, red. Alberts i SP., tłumaczenie, PWN, Warszawa Do odpowiednich zagadnień z ćwiczeń biologii komórki literatura podawana jest oddzielnie strony histologia@ump.edu.pl Przedmiotowe efekty kształcenia E_W01 E_W02 Efekty kształcenia Przedstawić w formie operatorowej: - zna - potrafi - rozumie - wykazuje umiejętności.. Zna organizację histologiczną tkanek i niektórych narządów w odniesieniu do ich złożonej struktury i funkcji Zna zasady pobierania i przygotowania materiału do badań histologicznych Odniesienie do kierunkowych efektów kształcenia K_W02 K_W16 E_W03 Zna podstawowe techniki barwienia preparatów histologicznych K_W16 stosowane w mikroskopii świetlnej E_W04 Zna prawidłową terminologię z zakresu histologii i biologii komórki K_W06 E_U01 Potrafi sporządzić rysunki (schematy) z przeprowadzonych obserwacji mikroskopowych K_U01 E_U02 Potrafi posługiwać się mikroskopem optycznym K_U01 E_K01 Jest odpowiedzialny za własną pracę i powierzony sprzęt K_K05 Na jeden pkt ECTS przypada od godzin nakładu pracy studenta, w tym godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim (wykłady, seminaria, ćwiczenia, konsultacje) plus samodzielna praca studenta (przygotowanie do zajęć, do kolokwiów, do egzaminu, przygotowaniu projektów, prezentacji, opracowywanie protokołów) Bilans nakładu pracy studenta Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim udział w wykładach 15 x 1 15 udział w seminariach - - udział w ćwiczeniach 15 x 5 75 udział w konsultacjach związanych z zajęciami Razem 90 Samodzielna praca studenta przygotowanie do ćwiczeń 15 x 4 60 Przygotowanie do seminariów - - przygotowanie do kolokwiów 15x1 15 przygotowanie do egzaminu 10x1 10 Razem 85

5 Wskaźniki ilościowe Liczba godzin Nakład pracy studenta związany z zajęciami wymagającymi bezpośredniego udziału nauczyciela 90 4 Nakład pracy studenta związany z zajęciami o charakterze praktycznym Liczba ECTS Łącznie Nr efektu kształcenia Metody weryfikacji efektu kształcenia Formujące (np. wejściówka, obserwacja pracy studenta w trakcie zajęć, ocena zdolności do samodzielnej pracy.) E_W01 Obserwacja pracy studenta podczas zajęć Odpowiedź ustna Egzamin teoretyczny E_W02 Ocena przygotowania studenta do ćwiczeń Zaliczenie ćwiczeń egzamin teoretyczny Podsumowujące (np. egzamin praktyczny, teoretyczny, kolokwium ) E_W03 Ocena przygotowania studenta do ćwiczeń Zaliczenie ćwiczeń E_W04 Dyskusja na ćwiczeniach Zaliczenie ćwiczeń E_U01 E_U02 E_K01 Weryfikacja realizacji zadań i ukierunkowanie pracy studenta Obserwacja pracy studenta Ukierunkowanie pracy studenta Obserwacja pracy studenta Obserwacja pracy studenta w trakcie zajęć Kolokwium zaliczeniowe z ćwiczeń Kolokwium zaliczeniowe z ćwiczeń Data opracowania programu Program opracował dr Wiesława Przybyszewska