PLAN DYDAKTYCZNY NAUCZANIA MUZYKI W GIMNAZJUM DO PROGRAMU GRA MUZYKA NA ROK SZKOLNY 20010/2011

Transkrypt

1 PLAN DYDAKTYCZNY NAUCZANIA MUZYKI W GIMNAZJUM DO PROGRAMU GRA MUZYKA NA ROK SZKOLNY 20010/2011 L.p. Temat jednostki lekcyjnej Materiał do realizacji Wymagania podstawowe Wymagania ponadpodstawowe Uwagi 1. Zaproszenie do muzyki. Zapoznanie z PSO, wymaganiami edukacyjnymi, formami i metodami pracy na lekcji oraz podręcznikiem do muzyki. 2. U źródeł muzyki utwory do słuchania: Atavi, muzyka afrykańska utwór do grania: Atavi pojęcia: sztuka synkretyczna, muzyka wokalna, skala wymienia źródła muzyki wskazuje cechy muzyki afrykańskiej rozpoznaje instrumenty użyte w wykonaniu płytowym utworu Atavi wymienia nazwy prymitywnych instrumentów tworzenie rytmu gra na flecie fragment Atavi solo posługuje się terminem sztuka synkretyczna

2 3. Graj i śpiewaj. Piosenka Czterdzieści słów utwór do grania: piosenka Czterdzieści słów utwór do śpiewania: piosenka Czterdzieści słów pojęcia: określenia dynamiczne (pp, mp, p, mf, f, cresc., decresc., rap) opracowuje w zespole rytm i melodię z uwzględnieniem zróżnicowania nastroju śpiewa piosenkę Czterdzieści słów z akompaniamentem używa określeń dynamicznych: pp, mp, p, mf, f, cresc., decresc. odczytuje rytm utworu, korzystając z zapisu nutowego śpiewa piosenkę Czterdzieści słów bez akompaniamentu gra z nut melodię piosenki Czterdzieści słów 4. Muzyka kultur starożytnych utwory do słuchania: fragmenty muzyki starożytnego Egiptu, muzyki chińskiej, indyjskiej, greckiej ( Hymn do Heliosa ) i żydowskiej utwory do grania: melodie egipska i chińska pojęcia: pentatonika, hymn omawia muzykę starożytnych kultur muzycznych: egipskiej, żydowskiej, greckiej, chińskiej i indyjskiej gra z nut melodie zalicza starożytne instrumenty do właściwej grupy zna osiągnięcia starożytnych Greków w dziedzinie muzyki omawia znaczenie muzyki greckiej i żydowskiej dla rozwoju muzyki

3 europejskiej rozpoznaje instrumenty starożytne użyte w nagraniach 5. Pieśń Seikilosa opracowanie akompaniamentu i układu tanecznego utwór do grania: Pieśń Seikilosa pojęcia: fermata, sztuka synkretyczna, tragedia improwizuje ruch do Pieśni Seikilosa gra z nut melodię Pieśni Seikilosa tworzy układ choreograficzny do opracowanej melodii i rytmu odczytuje rytm utworu, korzystając z zapisu nutowego potrafi wymienić imiona greckich muz 6. W kościołach i na dworach jednogłosowość w chorale gregoriańskim utwory do słuchania: fragment chorału gregoriańskiego, pieśń Bogurodzica utwór do grania: kompozycja własna pojęcia: jednogłosowość, a cappella, chorał gregoriański, msza, teocentryzm, trubadur, truwer, łuk okrągły, ostry, sklepienie, portal, witraż, rozeta, maswerk, relief, fresk materiał ilustracyjny: plansze demonstracyjne sztuka romańska i gotycka (jeżeli są do dyspozycji), wizerunki instrumentalistów średniowiecznych zna ramy czasowe epoki średniowiecza i wie, jak długo trwała ta epoka zna części stałe mszy rozumie znaczenie pojęcia jednogłosowość

4 wymienia cechy chorału gregoriańskiego analizuje elementy budowy Bogurodzicy wymienia nazwy instrumentów z epoki rozumie znaczenie pojęć: msza, chorał gregoriański, trubadurzy i truwerzy rozumie znaczenie pojęcia a cappella wyjaśnia, jakie znaczenie miała umiejętność muzykowania dla wizerunku średniowiecznego rycerza rozpoznaje brzmienie niektórych instrumentów z epoki 7. Jednym głosem Ciesz się, Matko Polsko! Śpiewanie pieśni jednogłosowej utwór do słuchania: Gaude Mater Polonia R. de Vaqueiras, Kalenda maya utwór do śpiewania: Gaude Mater Polonia pojęcia: motet, notacja, neumy, wielogłosowość sylwetki twórców: Leoninus, Perotinus, Wincenty z Kielczy, Mikołaj z Radomia określa charakter utworu rytmizuje tekst pieśni potrafi zaśpiewać pieśń Gaude Mater Polonia w grupie zna twórców wielogłosowości Leoninusa i Perotinusa porównuje pieśni: Bogurodzica, Rota, Mazurek Dąbrowskiego wskazuje elementy kształtujące świecki charakter utworu Kalenda maya omawia sylwetkę Mikołaja z Radomia, potrafi zaśpiewać pieśń Gaude Mater Polonia solo wyjaśnia, jakie znaczenie dla rozwoju muzyki miało zastosowanie notacji muzycznej 8.

5 Muzyczne zabytki renesansu. Opracowanie utworu Mikołaja Gomółki utwory do słuchania: Rex, Kleszczmy rękoma utwór do grania: Kleszczmy rękoma pojęcia: renesans, humanizm, tabulatura, madrygał, szałamaja, lira, cynk, lutnia, psalm sylwetki twórców: M. Gomółka, J. Kochanowski materiał ilustracyjny: wizerunki władców polskich epoki renesansu, zabytki kultury zna ramy czasowe epoki renesansu i wie, jak długo trwała porównuje czas trwania średniowiecza i renesansu rozumie znaczenie pojęcia humanizm porównuje części tańca Rex pod względem tempa, metrum i charakteru muzyki zna instrumenty charakterystyczne dla epoki i rozpoznaje ich brzmienie rozpoznaje grupy instrumentów dętych, strunowych i perkusyjnych wymienia wybitne postacie epoki: M. Gomółkę i J. Kochanowskiego zna znaczenie pojęcia madrygał przygotowuje rytmiczny akompaniament do utworu Kleszczmy rękoma uzasadnia, w jaki sposób zmiana ideologii teocentrycznej na humanistyczną wpłynęła na rozwój muzyki wskazuje i wyjaśnia różnice pomiędzy językiem poezji Kochanowskiego a współczesną polszczyzną gra na flecie podłużnym utwór Kleszczmy rękoma 9. Amor czy amen? Interpretacja piosenki

6 Amor na mszy porannej utwory do słuchania: Amor na mszy porannej, Dobry taniec polski utwór do śpiewania: Amor na mszy porannej utwór do realizacji układu nutowego: Dobry taniec polski sylwetki: Zygmunt Stary, Zygmunt August, królowa Bona, Wacław z Szamotuł pojęcia: określenia dynamiczne (pp, p, mp, mf, f, cresc., decresc.), kanon, kapela królewska, tabulatura potrafi wymieni zabytki muzyczne polskiego renesansu zna fakty z życia i twórczość Wacława z Szamotuł analizuje pieśń Amor na mszy porannej pod względem rytmicznym rytmizuje słowa pieśni śpiewa pieśń Amor na mszy porannej w grupie wykonuje utwór z wykorzystaniem samodzielnie dobranej dynamiki zna znaczenie pojęć: kanon, kapela królewska, tabulatura improwizuje ruch do utworu Dobry taniec polski śpiewa pieśń Amor na mszy porannej solo realizuje układ taneczny do utworu Dobry taniec polski buduje takty w metrum trzy czwarte i cztery czwarte i wykonuje je przy użyciu gestodźwięków 10. Muzyka okresu baroku polifonia utwory do słuchania: Toccata i Fuga d-moll J.S. Bacha, fragment oratorium Mesjasz G.F. Händla sylwetki twórców: J.S. Bach, J.F. Händel, A. Vivaldi, C. Monteverdi

7 pojęcia: barok, toccata, fuga, polifonia, concerto grosso, oratorium materiał ilustracyjny: zabytki epoki charakteryzuje muzyk baroku zna ramy czasowe epoki baroku zna życie i twórczość najwybitniejszego twórcy: J.S. Bacha rozpoznaje słuchowo Toccat i Fug d-moll J.S. Bacha i Alleluja z oratorium Mesjasz G.F. Händla zna formy muzyczne epoki baroku wyjaśnia, w jaki sposób polifonia odzwierciedla główne cechy epoki baroku: przepych, żywiołowość, monumentalizm stosuje pojęcie polifonia w kontekście słuchanego utworu omawia wielkie formy wokalno-instrumentalne baroku 11. Z wizytą w Eisenach. Śpiewanie pieśni w dwugłosie utwór do słuchania: Tamburetta A. Jarzębskiego utwór do śpiewania: Jan Sebastian Bach sylwetki twórców: J.S. Bach rozpoznaje polifoniczny charakter utworu śpiewa piosenkę Jan Sebastian Bach w jednogłosie śpiewa piosenkę Jan Sebastian Bach w dwugłosie 12. Klasycy wiedeńscy. Granie fragmentu arii Figara. utwory do słuchania: Symfonia G-dur nr 94 J. Haydna, Oda do radości L. van Beethovena, Aria Figara z Wesela Figara W.A. Mozarta, Zabobon, czyli Krakowiacy i Górale K. Kurpińskiego utwory do grania: fragment arii Figara z opery Wesele Figara W.A. Mozarta pojęcia: motyw, fraza, zdanie, okres muzyczny, temat, symfonia, kwartet, koncert, klasycyzm, opera, oda, hymn sylwetki twórców: J. Haydn, W.A. Mozart, L. van Beethoven zna cechy klasycyzmu

8 określa ramy czasowe epoki wyjaśnia pochodzenie nazwy Symfonii G-dur J. Haydna ( Z uderzeniem w kocioł ) rozpoznaje ze słuchu fragment Symfonii G-dur J. Haydna rozpoznaje miary w takcie wymienia elementy dzieła muzycznego zna gatunki muzyczne i przedstawicieli epoki umie wyjaśnić znaczenie pojęcia klasycy wiedeńscy zna fakty z życia i twórczość W.A. Mozarta, J. Haydna, L. van Beethovena wie, kto jest autorem Ody do radości rozpoznaje ze słuchu Odę do radości wie, jaką rolę utwór ten odgrywa w Unii Europejskiej nazywa i rozpoznaje elementy dzieła muzycznego gra na flecie podłużnym fragment arii z Wesela Figara W.A. Mozarta wie, w jakim utworze znajduje się Oda do radości 13. Śpiewanie piosenki Barwy jesieni. Muzyka epoki klasycyzmu utwór do słuchania: Barwy jesieni utwór do śpiewania: Barwy jesieni pojęcia: klasycyzm stanisławowski sylwetka twórcy: K. Kurpiński śpiewa piosenkę Barwy jesieni w grupie zna znaczenie pojęcia klasycyzm stanisławowski dowodzi znaczenia opery klasycystycznej dla rozwoju kultury polskiej przedstawia wiadomości o polskim klasycyzmie śpiewa piosenkę Barwy jesieni solo 14. Romantyzm, czyli muzyka uczuć. Muzyczni przedstawiciele epoki utwory do słuchania: Etiuda c-moll Rewolucyjna

9 F. Chopina, H. Wieniawski Scherzo-Tarantela op. 16, S. Moniuszko Prząśniczka, N. Paganini Kaprys op. 1 nr 24 pojęcia: romantyzm, scherzo, tarantela sylwetki twórców: F. Chopin, H. Wieniawski, N. Paganini selekcjonuje wiadomości na temat epoki romantyzmu charakteryzuje epokę zna przedstawicieli romantyzmu ustala ramy czasowe epoki rozpoznaje słuchowo Etiudę Rewolucyjną F. Chopina rozpoznaje słuchowo fragmenty dzieł muzycznych kompozytorów epoki zna założenia romantyzmu jako stylu w muzyce 15. Wirtuoz w roli głównej. Interpretacja pieśni Kozak utwór do słuchania: pieśń Kozak S. Moniuszki utwór do śpiewania: Kozak utwór do grania: Kozak pojęcia: wirtuoz, tercet sylwetka twórcy: S. Moniuszko wyjaśnia znaczenie pojęcia wirtuoz śpiewa pieśń Moniuszki Kozak solo, w duecie, tercecie lub kwartecie gra pieśń na flecie podłużnym uzasadnia, dlaczego F. Chopin, H. Wieniawski, N. Paganini zasługują na miano wirtuozów ocenia wykonania na podstawie ustalonych przez siebie przejrzystych kryteriów, uwzględniających m.in. interpretację i wyraz artystyczny 16. Muzyka narodowa. Granie tematu Tańców połowieckich

10 utwory do słuchania: Wełtawa B. Smetany, Noc na Łysej Górze M. Musorgskiego, Tańce połowieckie A. Borodina, Mazurek D-dur op. 33 nr 2 F. Chopina, Mazur z opery Straszny dwór S. Moniuszki utwory do grania: temat Tańców połowieckich z opery Kniaź Igor A. Borodina pojęcia: szkoły narodowe, polskie tańce narodowe, Potężna Gromadka, mazurek sylwetki twórców: B. Smetana, M. Musorgski, A. Borodin, F. Chopin, S. Moniuszko rozumie pojęcie szkoła narodowa dostrzega cechy romantyczne w utworach przedstawicieli szkół narodowych gra na dzwonkach temat Tańców połowieckich A. Borodina w grupie charakteryzuje polską szkołę narodową na podstawie twórczości F. Chopina i S. Moniuszki zna przedstawicieli polskiej szkoły narodowej rozpoznaje słuchowo fragmenty wybranych dzieł B. Smetany i M. Musorgskiego gra na dzwonkach temat Tańców połowieckich solo rozumie związek pomiędzy powstaniem szkół narodowych a dążeniami narodowowyzwoleńczymi w II połowie XIX wieku dowodzi ponadnarodowego i ponadczasowego wymiaru muzyki poważnej rozpoznaje słuchowo Mazura z opery Straszny dwór S. Moniuszki 17. Śpiewanie piosenki Kalinka. Programowość w muzyce utwory do słuchania: Noc na Łysej Górze M. Musorgskiego, Marzenie R. Schumanna, Taniec Anitry E. Griega utwór do śpiewania: Kalinka pojęcia: muzyka absolutna, programowa i ilustracyjna

11 wyjaśnia znaczenie pojęć: muzyka programowa, muzyka absolutna dobiera tempo, dynamikę oraz instrumenty do charakteru muzyki, uzasadnia, że piosenka Kalinka ma charakter narodowy śpiewa piosenkę Kalinka, zwracając uwagę na zapis nutowy projektuje okładkę płyty CD wyraża swoje zdanie w kwestii podziału muzyki na programową i absolutną, ocenia ich wartość Śpiewa piosenkę Kalinka, uwzględniając charakter utworu 18. Opera romantyczna. Wykonanie tematu arii Libiamo z opery Traviata G. Verdiego utwory do słuchania: Marsz triumfalny z opery Aida G. Verdiego, temat arii Libiamo z opery Traviata G. Verdiego, Kuplety torreadora G. Bizeta, fragment opery buffa Aria Figara z Cyrulika sewilskiego G. Rossiniego utwory do grania: temat arii Libiamo z opery Traviata G. Verdiego pojęcia: opera seria, opera buffa, pieśń romantyczna sylwetki twórców: G. Verdi, G. Rossini rozpoznaje przedtakt gra na flecie podłużnym temat arii Libiamo z opery Traviata G. Verdiego w grupie zna sylwetki polskich kompozytorów romantycznych zna twórcę polskiej pieśni romantycznej i polskiej opery narodowej zna szkoły narodowe oraz ich reprezentantów wymienia instrumenty kapeli góralskiej

12 wyjaśnia, na czym polega przedtakt gra na flecie podłużnym temat arii Libiamo z opery Traviata G. Verdiego solo odróżnia operę seria od opery buffa posługuje się poznanymi pojęciami związanymi z operą 19. Uwertura, czyli początek. Interpretacja partytury z opery Wilhelm Tell G. Rossiniego utwór do grania: uwertura do opery Wilhelm Tell G. Rossiniego sylwetka twórcy: G. Rossini pojęcia: staccato, legato, repetycja, pochód dźwięków, partytura, uwertura, akt, antrakt, półfinał, finał, neoromantyzm, partia solowa, zespołowa, chóralna posługuje się terminologią związaną z operą wie, co to jest oraz do czego służy partytura gra na instrumencie perkusyjnym lub flecie podłużnym gra na kibordzie fragment uwertury wyjaśnia oznaczenia stosowane w partyturze fragmentu opery Wilhelm Tell 20. Pas de deux. Taniec klasyczny i nowoczesny utwory do słuchania: motyw Odetty z baletu Jezioro łabędzie, Taniec łabędzi z opery Jezioro łabędzie P. Czajkowskiego, Taniec z szablami z opery Gajane A. Chaczaturiana utwór do grania: temat Tańca łabędzi utwór do śpiewania: motyw Odetty utwór do realizacji układu ruchowego: fragmenty baletu Jezioro łabędzie P. Czajkowskiego pojęcia: balet, primabalerina, pointa, paczka, baletki, gorset, choreografia, taniec nowoczesny sylwetki twórców: P. Czajkowski, A. Chaczaturian, I. Duncan rozumie różne znaczenia słowa pointa wyjaśnia związek tańca z muzyką w balecie

13 zna wybrane tytuły baletów P. Czajkowskiego wskazuje elementy stroju baletowego rozpoznaje instrument, na którym wykonywany jest temat Odetty gra fragment Tańca łabędzi na flecie podłużnym tworzy choreografię do fragmentu muzyki z baletu P. Czajkowskiego Jezioro łabędzie wie, co należy do zadań choreografa, a co do zadań kompozytora zna wybrane tytuły baletów P. Czajkowskiego rozpoznaje słuchowo Taniec łabędzi Śpiewa solmizacją motyw Odetty z Jeziora łabędziego rozpoznaje słuchowo Taniec z szablami z baletu Gajane A. Chaczaturiana rozumie znaczenie pojęcia taniec nowoczesny i zna jego prekursorkę I. Duncan 21. W szkole tańca. Śpiewanie piosenki utwór do śpiewania: piosenka W szkole tańca materiał ilustracyjny: sceny z przedstawienia baletowego zna znaczenie pojęć muzycznych związanych z baletem określa tryb gamy w piosence (dur moll) śpiewa piosenkę w zespole zna fabułę baletu Dziadek do orzechów rozpoznaje słuchowo fragment baletu Dziadek do orzechów projektuje strój baletowy dostrzega związki pomiędzy muzyką a sztukami plastycznymi i przygotowuje na ten temat prezentację śpiewa piosenkę solo posługuje się pojęciami związanymi z baletem 22.

14 Co nam zostawił romantyzm? utwory do słuchania: fragment Don Juana R. Straussa, galop z operetki Orfeusz w piekle Jacques a Offenbacha, aria Adeli z operetki Zemsta nietoperza J. Straussa, Brzdęk z musicalu Metro, Gdybym był bogaczem z musicalu Skrzypek na dachu utwór do grania: galop z operetki Orfeusz w piekle Jacques a Offenbacha pojęcia: opera, operetka, galop sylwetki twórców: R. Strauss, J. Offenbach, J. Strauss, W. Żeleński, Z. Noskowski, M. Karłowicz, K. Szymanowski definiuje poznane pojęcia: opera, operetka, galop odróżnia operę od operetki zna treść libretta operetki Orfeusz w piekle gra na instrumencie perkusyjnym lub na flecie podłużnym fragment galopu z operetki Orfeusz w piekle zna światowej sławy przedstawicieli musicalu oraz ich dzieła zna polskich twórców musicalu: J. Stokłosę i J. Józefowicza rozpoznaje metrum w arii Adeli gra na gitarze lub kibordzie galop z operetki 23. Nauka piosenki Dziki kot i opracowanie akompaniamentu rytmicznego utwór do słuchania: piosenka Dziki kot utwór do śpiewania piosenka Dziki kot pojęcia: musical, synkopa sylwetki twórców: J. Stokłosa, J. Józefowicz, J. Bock, G. Gershwin wymienia nazwiska wybranych twórców musicali rozpoznaje rytm synkopowy śpiewa piosenkę Dziki kot w grupie rozpoznaje skład zespołu wykonawczego rozpoznaje rodzaj głosu solisty rytmizuje tekst piosenki na tle pulsu ćwierćnutowego śpiewa piosenkę Dziki kot solo 24. Nowy świat dźwięków

15 muzyczne audycja radiowa utwory do słuchania: fragment Popołudnia fauna, fragment Światła księżyca C. Debussy ego utwory do grania: fragmenty Popołudnia fauna i Światła księżyca C. Debussy ego pojęcia: audycja, impresjonizm, plama dźwiękowa, neoklasycyzm, witalizm sylwetki twórców: C. Debussy, M. Ravel, I. Strawiński, C. Monet rozumie, na czym polega praca redaktora radiowego opracowuje scenariusz muzycznej audycji radiowej zachęca do uczestnictwa w wydarzeniu kulturalnym zna sylwetkę C. Debussy ego gra fragment utworu Popołudnie fauna C. Debussy ego gra fragment utworu Światło księżyca C. Debussy ego rozpoznaje słuchowo fragmenty utworów C. Debussy ego uzasadnia swoje stanowisko w związku z opiniami Debussy ego na temat muzyki (ciekawostki) zna sylwetki M. Ravela i I. Strawińskiego 25. Malowanie muzyką muzyczne i malarskie impresje utwór do grania: Wiosenna impresja utwór do śpiewania: Wiosenna impresja materiał ilustracyjny: malarstwo impresjonistyczne charakteryzuje nurt impresjonizmu rozpoznaje w utworze triolę ćwierćnutową rytmizuje tekst piosenki śpiewa piosenkę Wiosenna impresja z akompaniamentem gra na dzwonkach refren piosenki

16 improwizuje utwór maluje impresję nawiązującą do tematu oraz słuchanego utworu dowodzi istnienia związku pomiędzy malarstwem impresjonistycznym a muzycznym impresjonizmem śpiewa piosenkę a capella realizuje schematy rytmiczne z użyciem trioli ćwierćnutowej 26. Od Szymanowskiego do Pendereckiego utwory do słuchania: fragment baletu Harnasie K. Szymanowskiego, Z nową wiosną M. Karłowicza, Krakowiak A. Różyckiego, fragment Gier weneckich Witolda Lutosławskiego, Tren pamięci ofiar Hiroszimy Krzysztofa Pendereckiego, fragmenty Symfonii pieśni żałosnych H.M. Góreckiego utwory do grania: partytura utworu aleatorycznego z podręcznika pojęcia: muzyka aleatoryczna, poemat symfoniczny, aleatoryzm kontrolowany, postmodernizm sylwetki twórców: K. Penderecki, W. Lutosławski, H.M. Górecki, M. Karłowicz, K. Szymanowski przeprowadza prosty eksperyment aleatoryczny zna twórcę pierwszego utworu aleatorycznego posługuje się pojęciem muzyka aleatoryczna zna sylwetki K. Szymanowskiego i M. Karłowicza oraz ich twórczość poznaje nazw gatunku muzycznego poemat symfoniczny zna wybrane zagadnienia związane z twórczością K. Pendereckiego, W. Lutosławskiego i H.M. Góreckiego wypowiada się na temat wrażeń powstałych po wysłuchaniu utworu Gry weneckie W. Lutosławskiego wykonuje krótki utwór aleatoryczny wyjaśnia rolę i znaczenie przypadku w muzyce rozpoznaje charakterystyczny

17 dwudźwiękowy motyw w akompaniamencie orkiestry charakteryzuje polską muzykę współczesną, wymienia nazwiska jej najważniejszych twórców i ich dzieła 27. Tobie - nuty śpiewanie piosenki. -utwór do słuchania: piosenka Tobie nuty - utwór do śpiewania: piosenka Tobie nuty - śpiewa piosenkę Tobie nuty, korzystając z zapisu nutowego - śpiewa z akompaniamentem - projektuje plakat - wyraża opinie o polskiej muzyce współczesnej - wykazuje znajomość polskiej muzyki współczesnej i ocenia ją na podstawie znanych sobie przykładów 28. Eksperymenty w muzyce współczesnej - utwory do słuchania: Sonata II na fortepian preparowany ze zbioru Sonaty i interludia J.Cage a, Symfonia dla samotnego człowieka P.Schaeffera i P.Henrye go, Christmas Carol s Story J. Oleszkiewicza - utwory do grania: dwunastodźwiękowa seria, kolaż muzyczny - pojęcia: dodekafonia, seria, sonoryzm, preparacja, kolaż - definiuje pojęcie: muzyka - opisuje wrażenia po wysłuchaniu utworu muzycznego - gra na dzwonkach dwunastodźwiękową serię - rozumie znaczenie pojęć: dodekafonia, sonoryzm, preparacja - posługuje się pojęciem kolaż - wskazuje pozytywne i negatywne aspekty eksperymentowania w muzyce - opracowuje mapę dźwięków na podstawie uważnej analizy słuchowej - wyjaśnia w jaki sposób plastyczną technikę kolażu można przełożyć na tworzenie muzyki - tworzy muzyczny kolaż z dokonań swoich kolegów 29. Historia jazzu i rocka

18 - utwory do słuchania: Błękitna rapsodia G. Gershwina, fragment Ragtime klonowego liścia S.Joplin, negro spirituals, jazz tradycyjny, swing, jazz nowoczesny, Takie ładne oczy S. Krajewskiego - pojęcia: jazz, swing, big-band, blues, muzyka rockowa - sylwetki twórców: D.Ellington, G.Gershwin, L.Armstrong, M.Davis, B.Goodman, K.Komeda, U.Dudziak, T.Stańko, J.Ptaszyn-Wróblewski, E.Presley - wyjaśnia tytuł utworu Błękitna rapsodia - wie, jakie są źródła muzyki jazzowej - definiuje pojęcie improwizacja - wyjaśnia znaczenie festiwalu Jazz Jambore dla rozwoju polskiej muzyki jazzowej - wymienia nazwiska wykonawców muzyki jazzowej - zna podstawowe fakty z historii muzyki rockowej oraz wykonawców tej muzyki 30. W rytmie rock and rolla - utwór do słuchania: piosenka Jesienny rock and roll - utwór do śpiewania: piosenka Jesienny rock and roll - utwór do realizacji układu tanecznego: piosenka Jesienny rock and roll - przedstawia cechy charakterystyczne tańca rock and rolla - śpiewa piosenkę piosenka Jesienny rock and roll w grupie - realizuje układ taneczny do rock and rolla - śpiewa piosenkę piosenka Jesienny rock and roll - solo 31. Muzyka w filmie - utwory do słuchania: wybrane fragmenty muzyki filmowej, muzyka do filmu Gwiezdne wojny J. Williamsa, oraz Misja E. Morricone - utwory do grania: muzyka do wybranej sceny filmowej - pojęcia: sztuka audiowizualna, postsynchrony - sylwetki twórców: J. Williams, E. Morricone, W. Kilar, M. Zieliński, Z. Konieczny - materiał ilustracyjny: fragmenty filmów - określa rolę muzyki w filmie i w teatrze - dopasowuje muzykę do scen filmowych - zna historię muzyki w filmie - wykonuje rytm fragmentu muzyki z filmu Gwiezdne wojny - wskazuje elementy muzyki sakralnej oraz etnicznej we fragmentach muzyki z filmu Misja

19 - ilustruje scenę filmowa dźwiękiem - ocenia wartość wykonanych prezentacji - określa rodzaj zespołu wykonawczego - tworzy muzykę do prezentowanych scen filmowych - ustala kryteria oceny prezentacji - posługuje się pojęciami dotyczącymi realizacji ścieżki dźwiękowej w filmie 32. Na dwa, na trzy, na cztery jaki to taniec? - utwory do słuchania: wybrane tańce, walc Nad pięknym modrym Dunajem J. Straussa, polonez z filmu Pan Tadeusz W. Kilara - pojęcia: samba, twist, rumba, mambo, cha cha cha, foxtrot, tango, walc wiedeński i angielski - sylwetki twórców: W. Kilar, A. Wajda - materiał filmowy; fragment Pana Tadeusza w reż A. Wajdy - charakteryzuje poznane tańce - konstruuje trafne pytania dotyczące tańców - rozpoznaje figury polecenia i wie, jakim okazjom towarzyszy ten taniec - rozpoznaje słuchowo poloneza - prezentuje przygotowany taniec w formie układu tanecznego - rozpoznaje tańce po ich charakterystycznym rytmie Co wiemy o muzyce? piosenka Swing na lewą nogę - utwór do słuchania: piosenka Swing na lewą nogę - utwór do śpiewania: Swing na lewą nogę - notatki z zeszytu - śpiewa w grupie piosenkę Swing na lewą nogę - potrafi wskazać charakterystyczne cechy poznanych tańców - utrwala wiadomości o muzyce poszczególnych epok i o reprezentatywnych kompozytorach - śpiewa solo piosenkę Swing na lewą nogę - realizuje układ taneczny do wybranego tańca - potrafi wymienić kolejno epoki w dziejach muzyki i podać nazwiska reprezentatywnych twórców każdej epoki

20 I. SPECYFIKA OCENIANIA Z PRZEDMIOTU MUZYKA PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z MUZYKI W KLASACH I-III GIMNAZJUM Nauczyciel, dokonując oceny osiągnięć uczniów, powinien wziąć po uwagę przede wszystkim: poziom uzdolnień i predyspozycji muzycznych ucznia, indywidualny wkład pracy ucznia, potrzebny do realizacji określonych działań muzycznych, postawę i zaangażowanie ucznia wobec stawianych mu zadań, uzyskany poziom wiedzy i umiejętności, w zakresie różnych form aktywności muzycznej i wiadomości z teorii muzyki, postawę ucznia wobec dóbr kultury i wytworów sztuki,

21 podejmowanie przez ucznia dodatkowych zadań muzycznych, włączanie się w życie artystyczne szkoły i środowiska, uczestnictwo ucznia w zajęciach, umiejętność formułowania przez niego problemów, wyciągania wniosków, poszukiwanie własnych rozwiązań, obronę własnego poglądu. Ocena semestralna powinna być wystawiona z uwzględnieniem kryteriów wewnątrzszkolnego i przedmiotowego systemu oceniania. Musi odzwierciedlać postawę ucznia wobec przedmiotu i wykonywanych zadań oraz wysiłek, jaki uczeń wkłada w ich realizację. Powinna być wykładnikiem osiągniętych umiejętności, poziomu uzyskanej wiedzy w danym okresie oraz motywować i zachęcać ucznia do rozwijania zainteresowań muzycznych. Ocena roczna musi uwzględniać wiedzę oraz umiejętności ucznia zdobyte i utrwalone w ciągu całego roku. Podobnie jak ocena semestralna, powinna uwzględniać zapisy, które wynikają z wewnątrzszkolnego i przedmiotowego systemu oceniania. II. OBSZARY AKTYWNOŚCI UCZNIÓW PODLEGAJĄCE OCENIE Wykonywanie praktycznych ćwiczeń muzycznych: rytmicznych, melodycznych, ruchowych, słuchowych. Aktywne działania w zakresie różnych form muzycznych: śpiewu, gry na instrumencie, słuchania muzyki, ruchu przy muzyce, twórczości muzycznej (np.: śpiewanie pieśni i piosenek, kanonów dwugłosowych, przyśpiewek ludowych, granie akompaniamentu, fragmentów utworów różnych kompozytorów,

22 rozpoznawanie: stylu muzycznego epoki w słuchanych utworach, brzmienia instrumentów i głosów ludzkich, budowy formalnej utworu, wykonywanie kroków i figur określonego tańca, tworzenie melodii). Odpowiedzi ustne z zakresu znajomości: zasad muzyki (np.: elementów muzyki, znaków chromatycznych, interwałów muzycznych, trójdźwięków), historii muzyki (np.: znajomość epok muzycznych, twórczości kompozytorów), form muzycznych. Prace domowe. Quizy i konkursy muzyczne. Ocenianie osiągnięć uczniów powinno być systematyczne i umotywowane ustnie przez nauczyciela. Ocena nie może być tylko wykładnikiem poziomu uzyskiwanej wiedzy i umiejętności, ale powinna zachęcać uczniów do rozwijania zainteresowań muzycznych. III. KRYTERIA OCENY 1. Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który opanował zakres wiadomości i umiejętności objętych programem w stopniu bardzo dobrym i dodatkowo: czynnie uczestniczy w zajęciach lekcyjnych, wykazuje zainteresowanie muzyką (np. bierze udział w koncertach), podejmuje dodatkowe zadania (zdobywa informacje z innych źródeł, angażuje się w życie artystyczne klasy i szkoły), reprezentuje szkołę w konkursach muzycznych.

23 2. Ocenę bardzo dobrą otrzymuje uczeń, który opanował zakres wiedzy i umiejętności w wysokim stopniu, a ponadto: wykazuje aktywną postawę w pracach indywidualnych i zespołowych, wyróżniająco wywiązuje się z wszelkich zadań i powierzonych mu ról, uzyskuje bardzo dobre i dobre oceny cząstkowe, starannie wykonuje ćwiczenia plastyczno-muzyczne, potrafi obronić swój pogląd i postawę twórczą. 3. Ocenę dobrą otrzymuje uczeń, który opanował zakres programowy wiedzy i umiejętności w stopniu średnim, a także: zwykle pracuje systematycznie i efektywnie, indywidualnie i w grupie, poprawnie formułuje wnioski i udaje mu się bronić swych poglądów, odpowiednio wywiązuje się z części zadań oraz powierzonych ról, najczęściej uzyskuje dobre oceny cząstkowe.

24 4. Ocenę dostateczną otrzymuje uczeń, który opanował zakres wiedzy i umiejętności w stopniu poprawnym oraz: nie zawsze pracuje systematycznie i niezbyt chętnie podejmuje wszelkie działania, rzadko uczestniczy w dyskusjach i pracach zespołowo-grupowych, czasami poprawnie formułuje wnioski, ma problemy z obroną swoich poglądów, najczęściej uzyskuje dostateczne oceny cząstkowe. 5. Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który opanował zakres wiedzy i umiejętności na poziomie elementarnym, a także: nie pracuje systematycznie i niezbyt chętnie podejmuje działania, biernie uczestniczy w dyskusjach, niestarannie wykonuje ćwiczenia, nie formułuje własnych wniosków. 6. Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który nawet w stopniu elementarnym nie opanował materiału i nie nabył umiejętności wskazanych w programie nauczania oraz: - nie wykazuje zainteresowania przedmiotem, nie bierze udziału w działaniach twórczych,

25 nie prowadzi zeszytu przedmiotowego, nie wykazuje żadnej chęci do poprawy swojej oceny. Ocena ta nie wynika z możliwości, czy z braku uzdolnień ucznia, lecz z całkowitej niechęci do przedmiotu oraz pracy na lekcjach.