Grupa karboksylowa DŁUGOŚĆ WIĄZAŃ

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Grupa karboksylowa DŁUGOŚĆ WIĄZAŃ"

Transkrypt

1 Kwasy karboksylowe

2 Grupa karboksylowa DŁUGOŚĆ WIĄZAŃ KĄT

3 Grupa karboksylowa REZONANS W GRUPIE KARBOKSYLOWEJ

4 Grupa karboksylowa WŁAŚCIWOŚCI FIZYKOCHEMICZNE

5 Grupa karboksylowa KWASOWOŚĆ JONIZACJA ETANOLU JONIZACJA KWASU OCTOWEGO

6 JONIZACJA KWASU OCTOWEGO Grupa karboksylowa

7 Grupa karboksylowa STABILIZACJA ANIONU DŁUGOŚĆ WIĄZAŃ C-O SOLE WYŻSZYCH KWASÓW KARBOKSYLOWYCH - MYDŁA

8 Grupa karboksylowa WPŁYW PODSTAWNIKÓW NA KWASOWOŚĆ

9 Grupa karboksylowa WPŁYW PODSTAWNIKÓW NA KWASOWOŚĆ

10 Naturalnie występujące kwasy Karboksylowe i ich pochodne KWAS PIROGRONOWY KWAS MLEKOWY KWAS SZCZAWIOWY KWAS BURSZTYNOWY KWAS CYTRYNOWY KWAS MALONOWY PROSTAGLANDYNA A 2 PROSTAGLANDYNA F 2α

11 Kwas γ-aminomasłowy (GABA) - główny neuroprzekaźnik o działaniu hamującym w całym układzie nerwowym - trzy receptory GABA (podtypu A, B i C).

12

13 Kwas γ-aminomasłowy (GABA) i efekty spożycia alkoholu DLACZEGO ALKOHOL JEST UWAŻANY ZA DEPRESANT? wpływa na dwa kluczowe neuroprzekażnik GABA (kwas gamma-aminomasłowy) i glutaminian zmniejszając ogólny poziom aktywności mózgu Związanie się alkoholu z receptorem GABA A powoduje otwarcie się kanałów jonowych dla jonów chlorkowych powodując hiperpolaryzację błony komórkowej, wygaszenie potencjałów czynnościowych i zmniejszenie napływu jonów wapnia do komórki. Dzieję się tak tylko przy przyjęciu jednorazowo dużej dawki alkoholu.

14 Kwas γ-aminomasłowy (GABA) i efekty spożycia alkoholu U osób spożywających przewlekle alkohol zarówno GABA jak i alkohol mają mniejszy efekt działania na receptory GABA A. Mniej jonów Cl - napływa i neurony są bardziej aktywowane, co może być podstawą niepokoju oraz drgawki u osób uzależnionych od alkoholu oraz na głodzie. Receptory GABA A są powszechnie obecne w całym mózgu ale dużo zostało znalezionych np. w hipokampie, który jest częścią mózgu ważną podczas zapamiętywania oraz poznawania.

15 Glutaminian i efekty spożycia alkoholu Alkohol zmniejsza aktywność kolejnego neuroprzekaźnika jakim jest glutaminian, wchodząc w interakcje z receptorami NMDA (N-metylo-D-asparaginianu). Receptor NMDA ma kluczowe znaczenie w kontrolowaniu zdolności mózgu w procesach adaptacyjnych. Nawet małe stężenie alkoholu może zahamować pobudzającą aktywność receptora NMDA. Spowodowana alkoholem nadwrażliwość receptorów NMDA powoduje nadpobudliwość w ośrodkowym układzie nerwowym. Ta nadpobudliwość powoduje, że osoby uzależnione od alkoholu w sposób przykry przeżywają objawy abstynencyjne. Przewlekła nadpobudliwość komórek nerwowych prowadzi do ich śmierci w wyniku, czego występują zaburzenia pamięci oraz napady padaczkowe.

16 Otrzymywanie PRÓBA TOLLENSA PRÓBA LUSTRA SREBROWEGO UTLENIANIE ALDEHYDÓW DO KWASÓW KARBOKSYLOWYCH 2 [Ag(NH 3 ) 2 ] + + RCHO + H 2 O 2 Ag(s) + 4 NH 3 + RCO 2 H + 2 H + OTRZYMYWANIE AMONIAKALNEGO ROZTWORU TLENKU SREBRA: 2 AgNO NaOH Ag 2 O (s) + 2 NaNO 3 + H 2 O Ag 2 O (s) + 4 NH NaNO 3 + H 2 O 2 [Ag(NH 3 ) 2 ]NO NaOH

17 Otrzymywanie UTLENIANIE ALDEHYDÓW REAKCJA Z ODCZYNNIKIEM BENEDICTA cytrynianowy kompleks miedzi(ii) Wodny roztwór siarczanu miedzi(ii), cytrynianu sodu i węglanu sodu. Znacznie mniej zasadowy w porównaniu z odczynnikiem Fehlinga, bardziej czuły i bardziej odporny na substancje towarzyszące, np. kwas moczowy. Wykazuje dużą trwałość i może być przechowywany w temperaturze pokojowej przez co najmniej rok 2 Cu(OH) 2 + CH 3 CHO + OH Cu 2 O + CH 3 COO + 3 H 2 O

18 Otrzymywanie UTLENIANIE ALDEHYDÓW REAKCJA Z ODCZYNNIKIEM FEHLINGA REAGENT A: 7% CUSO 4 REAGENT B: 25%KOH i 35% winian sodowo potasowy

19 Pochodne kwasów karboksylowych KWAS KARBOKSYLOWY ESTER BEZWODNIK HALOGENKI KWASÓW KARBOKSYLOWYCH AMIDY

20 Pochodne kwasów karboksylowych WŁAŚCIWOŚCI FIZYKOCHEMICZNE

21 Pochodne kwasów karboksylowych ESTRY BUDOWA GRUPY ESTROWEJ

22 Estry kwasów karboksylowych REAKCJA ESTRYFIKACJI KWAS BEZNOESOWY METANOL TETRAEDRYCZNY PRODUKT POŚREDNI BENZOESAN METYLU (ESTER METYLOWY KWASU BENZOESOWEGO) PROTONACJA GRUPY KARBOKSYLOWEJ

23 Estry kwasów karboksylowych REAKCJA ESTRYFIKACJI

24 Estry kwasów karboksylowych REAKCJA ESTRYFIKACJI

25 Estry kwasów karboksylowych SYNTEZA LAKTÓWNÓW ALKOHOL KWAS KARBOKSYLOWY LAKTON LAKTON

26 Estry kwasów karboksylowych REAKTYWNOŚĆ REAKCJA ZE ZWIĄZKAMI GRIGNARDA SYNTEZA ALKOHOLI 2-RZĘDOWYCH REDUKCJA DO ALKOHOLI AMINOLIZA SYNTEZA AMIDÓW I ALKOHOLI HYDROLIZA OTRZYMYWANIE KWASÓW I ALKOHOLI

27 Estry kwasów karboksylowych ESTRY W PRZYRODZIE ERYTROMYCYNA WERNOLEPINA MEWALONOLAKTON

28 Bezwodniki kwasów karboksylowych BEZWODNIKI BEZWODNIK KWASOWY BEZWODNIK OCTOWY BEZWODNIK SYMETRYCZNY BEZWODNIK MRÓWKOWO-OCTOWY BEZWODNIK ASYMETRYCZNY

29 Bezwodniki kwasów karboksylowych REAKTYWNOŚĆ ALKOHOLIZA OTRZYMYWANIE ESTRÓW I KWASÓW KARBOKSYLOWYCH AMINOLIZA OTRZYMYWANIE AMIDÓW I KWASÓW KARBOKSYLOWYCH HYDROLIZA OTRZYMYWANIE KWASÓW KARBOKSYLOWYCH

30 Amidy kwasów karboksylowych AMIDY - BUDOWA OGRANICZONA ROTACJA WIĄZANIA AMIDOWEGO CZĘŚCIOWY UDZIAŁ WIĄZANIA PODWÓJNEGO

31 Amidy kwasów karboksylowych AMIDY - WŁAŚCIWOŚCI WYSOKIE TEMPERATURY WRZENIA

32 Amidy kwasów karboksylowych AMIDY AMIDY CYKLICZNE - LAKTAMY

33 Amidy kwasów karboksylowych AMIDY - SYNTEZA AMINOLIZA ESTRÓW REAKCJA AMIN Z CHLORKAMI KWASOWYMI AMID AMINOLIZA BEZWODNIKÓW KWASOWYCH

34 Halogenki kwasów karboksylowych CHLORKI KWASOWE - OTRZYMYWANIE KWAS KARBOKSYLOWY CHLOREK KWASU KARBOKSYLOWEGO CHLOREK TIONYLU

35 Halogenki kwasów karboksylowych CHLORKI KWASOWE - REAKTYWNOŚĆ SYNTEZA BEZWODNIKÓW SYNTEZA ESTRÓW BEZWODNIK KAWSOWY SYNTEZA AMIDÓW ESTER AMID HYDROLIZA DO KWASÓW KARBOKSYLOWYCH

36 Nitryle SYNTEZA HALOGENEK ALKILOWY + KCN ALDEHYD LUB KETON + HCN ODWADNIANIE AMIDÓW

37 Nitryle NITRYLE - REAKTYWNOŚĆ REAKCJA ZE ZWIĄZKAMI GRIGNARDA OTRZYMYWANIE KETONÓW HYDROLIZA OTRZYMYWANIE AMIDÓW

38 Aspiryna KWAS ACETYLOSALICYLOWY ASPIRYNA

39 Aspiryna

40 Reakcja Kolbego

41 Reakcja Kolbego

42 C Y K L K R E B S A

43 Koenzym A O CH 3 ACETYLO CoA

44 Inhibicja cyklu Krebsa KWAS OCTOWY KWAS FLUOROOCTOWY Fluoroacetate disrupts the citric acid cycle (Krebs cycle) by combining with coenzyme A to form fluoroacetyl CoA, which reacts with citrate synthase to produce fluorocitrate. A metabolite of fluorocitrate binds very tightly to aconitase, thereby halting the citric acid cycle. This inhibition results in an accumulation of citrate in the blood, which deprives cells of energy.

45 Inhibicja akonitazy MECHANIZM DZIAŁANIA AKONITAZY KWAS FLUOROOCTOWY JEST INHIBITOREM KOMPETYCYJNYM AKONITAZY

46 Inhibicja akonitazy KWAS CHLORO-, BROMO-, I JODOOCTOWY POWODUJĄ ALKILOWANIE GRUP AMINOWYCH BIAŁEK

47 Reakcja Baeyera-Villigera REAKCJA KETONU Z NADKWASEM REAKCJA BAEYERA-VILLIGERA KETON NADKWAS PEROKSYMONOESTER ESTER KWAS

48 Biologicznie czynne estry alkaloidów MORFINA HEROINA (CH 3 CO) 2 O MORFINA HEROINA

49 Reakcja Baeyera-Villigera REAKCJA BAEYERA-VILLIGERA W ŻYWYCH ORGANIZMACH OTRZYMYWANIE POLIKAPROLAKTONU

50 Syntetyczne poliestry

51 Kevlar

52 Polikaprolakton

53 Poliestry produkcja włókien, naczyń, butelek, opakowań, niewielkich kształtek (np. przezroczystych klawiszy) i obudów urządzeń elektronicznych. Z włókien wytworzonych z PET produkuje się m.in. dzianiny i tkaniny, np. polartec (polar), dacron i tergal (np. do produkcji płócien żaglowych) liny i in.

54 Poliestry

55 Recycling

56 Naturalne poliestry KUTYNA - niejednorodna wysokospolimeryzowana substancja składająca się z polimerów kwasów tłuszczowych, o łańcuchach zawierających 16 lub 18 atomów węgla, z jedną grupą epoksydową bądź jedną lub więcej grupami hydroksylowymi Kutyna jest obok wosków jednym z dwóch składników kutykuli, chroniącej rośliny lądowe przed utratą wody i negatywnym wpływem środowiska

57 Nylon 66

58 Ż Y W I C E E P O K S Y D O W E

59 Poliuretany IZOCJANIAN ALKOHOL URETAN

Zagadnienia z chemii na egzamin wstępny kierunek Technik Farmaceutyczny Szkoła Policealna im. J. Romanowskiej

Zagadnienia z chemii na egzamin wstępny kierunek Technik Farmaceutyczny Szkoła Policealna im. J. Romanowskiej Zagadnienia z chemii na egzamin wstępny kierunek Technik Farmaceutyczny Szkoła Policealna im. J. Romanowskiej 1) Podstawowe prawa i pojęcia chemiczne 2) Roztwory (zadania rachunkowe zbiór zadań Pazdro

Bardziej szczegółowo

REAKCJE W CHEMII ORGANICZNEJ

REAKCJE W CHEMII ORGANICZNEJ Katedra Biochemii ul. Akademicka 12, 20-033 Lublin tel. 081 445 66 08 www.biochwet.up.lublin.pl REAKCJE W CHEMII ORGANICZNEJ I. Reakcje utleniania na przykładzie różnych związków organicznych. 1. Utlenienie

Bardziej szczegółowo

Materiały dodatkowe kwasy i pochodne

Materiały dodatkowe kwasy i pochodne Uniwersytet Jagielloński, Collegium Medicum, Katedra Chemii rganicznej Materiały dodatkowe kwasy i pochodne Kwasy 1. Kwasowość Kwasy karboksylowe są kwasami o stosunkowo niewielkiej mocy. Ich stała dysocjacji

Bardziej szczegółowo

14. Reakcje kwasów karboksylowych i ich pochodnych

14. Reakcje kwasów karboksylowych i ich pochodnych 14. Reakcje kwasów karboksylowych i ich pochodnych nazwa ogólna kwas karboksylowy bezwodnik kwasowy chlorek kwasowy ester amid 1 amid 2 amid 3 nitryl wzór R N R R grupa karbonylowa atom (, N lub Cl) o

Bardziej szczegółowo

Reakcje kwasów karboksylowych i ich pochodnych

Reakcje kwasów karboksylowych i ich pochodnych 27-29. eakcje kwasów karboksylowych i ich pochodnych nazwa ogólna kwas karboksylowy bezwodnik kwasowy chlorek kwasowy ester amid 1 amid 2 amid 3 nitryl wzór N grupa karbonylowa atom (, N lub Cl) o większej

Bardziej szczegółowo

Spis treści 1. Struktura elektronowa związków organicznych 2. Budowa przestrzenna cząsteczek związków organicznych

Spis treści 1. Struktura elektronowa związków organicznych 2. Budowa przestrzenna cząsteczek związków organicznych Spis treści 1. Struktura elektronowa związków organicznych 13 2. Budowa przestrzenna cząsteczek związków organicznych 19 2.1. Zadania... 28 3. Zastosowanie metod spektroskopowych do ustalania struktury

Bardziej szczegółowo

PRZYKŁADOWE ZADANIA KWASY

PRZYKŁADOWE ZADANIA KWASY PRZYKŁADOWE ZADANIA KWASY Zadanie 1014 (3 pkt) Pr.XII/2004 A2 Określ typ podanych niżej reakcji: I. C 17 H 33 COOH + Br 2 C 17 H 33 Br 2 COOH Al 2O 3, temp II. C 2 H 5 OH C 2 H 4 + H 2 O hγ III. CH 4 +

Bardziej szczegółowo

Rozdział 6. Odpowiedzi i rozwiązania zadań. Chemia organiczna. Zdzisław Głowacki. Zakres podstawowy i rozszerzony

Rozdział 6. Odpowiedzi i rozwiązania zadań. Chemia organiczna. Zdzisław Głowacki. Zakres podstawowy i rozszerzony Zdzisław Głowacki Chemia organiczna Zakres podstawowy i rozszerzony 2b Odpowiedzi i rozwiązania zadań Rozdział 6 Oficyna Wydawnicza TUTOR Wydanie I. Toruń 2013 r. Podpowiedzi Aldehydy i ketony Zadanie

Bardziej szczegółowo

HCOOH kwas metanowy ( mrówkowy ) CH 3. COOH kwas etanowy ( octowy ) CH 2

HCOOH kwas metanowy ( mrówkowy ) CH 3. COOH kwas etanowy ( octowy ) CH 2 Kwasy karboksylowe, Ar Nazewnictwo: Kwasy, które są pochodnymi alkanów o otwartych łańcuchach, są nazywane w sposób systematyczny przez dodanie nazwy kwas i dodanie końcówki owy do alkanu - kwas alkanowy

Bardziej szczegółowo

KWASY KARBOKSYLOWE I ICH POCHODNE. R-COOH lub R C gdzie R = H, CH 3 -, C 6 H 5 -, itp.

KWASY KARBOKSYLOWE I ICH POCHODNE. R-COOH lub R C gdzie R = H, CH 3 -, C 6 H 5 -, itp. KWASY KARBKSYLWE I IH PHDNE I. Wprowadzenie teoretyczne Kwasy karboksylowe Kwasami organicznymi nazywamy związki, w których grupa funkcyjna H zwana grupą karboksylową jest związana z rodnikiem węglowodorowym

Bardziej szczegółowo

Zadanie 2. (0 1) Uzupełnij schemat reakcji estryfikacji. Wybierz spośród podanych wzór kwasu karboksylowego A albo B oraz wzór alkoholu 1 albo 2.

Zadanie 2. (0 1) Uzupełnij schemat reakcji estryfikacji. Wybierz spośród podanych wzór kwasu karboksylowego A albo B oraz wzór alkoholu 1 albo 2. Zadanie 1. (0 1) W celu odróżnienia kwasu oleinowego od stopionego kwasu palmitynowego wykonano doświadczenie, którego przebieg przedstawiono na schemacie. W probówce I wybrany odczynnik zmienił zabarwienie.

Bardziej szczegółowo

l. at C Wzór sumaryczny pół strukturalny Nazwa systematyczna Nazwa zwyczajowa 1 HCOOH

l. at C Wzór sumaryczny pół strukturalny Nazwa systematyczna Nazwa zwyczajowa 1 HCOOH KWASY KARBOKSYLOWE Temat: Szereg homologiczny kwasów karboksylowych 1) Występowanie kwasów karboksylowych 2) Podział kwasów karboksylowych 3) Wzory i nazwy kwasów karboksylowych Ad.1 - kwas octowy - kwas

Bardziej szczegółowo

ZWIĄZKI FOSFOROORGANICZNE

ZWIĄZKI FOSFOROORGANICZNE ZWIĄZKI FSFGANICZNE Związki fosforoorganiczne związki zawierające wiązanie węgiel-fosfor (C-) Wiązanie fosfor-wodór (-H; 77 kcal/mol) jest słabsze niż wiązanie azot-wodór (N-H; 93.4 kcal/mol). Wiązanie

Bardziej szczegółowo

LCH 1 Zajęcia nr 60 Diagnoza końcowa. Zaprojektuj jedno doświadczenie pozwalające na odróżnienie dwóch węglowodorów o wzorach:

LCH 1 Zajęcia nr 60 Diagnoza końcowa. Zaprojektuj jedno doświadczenie pozwalające na odróżnienie dwóch węglowodorów o wzorach: LCH 1 Zajęcia nr 60 Diagnoza końcowa Zadanie 1 (3 pkt) Zaprojektuj jedno doświadczenie pozwalające na odróżnienie dwóch węglowodorów o wzorach: H 3 C CH 2 CH 2 CH 2 CH 2 a) b) W tym celu: a) wybierz odpowiedni

Bardziej szczegółowo

WYKRYWANIE WIĄZAŃ WIELOKROTNYCH WYKRYWANIE WIĄZAŃ WIELOKROTNYCH

WYKRYWANIE WIĄZAŃ WIELOKROTNYCH WYKRYWANIE WIĄZAŃ WIELOKROTNYCH WYKRYWANIE WIĄZAŃ WIELOKROTNYCH Odbarwienie wody bromowej Woda bromowa roztwór Br 2 w wodzie - Br 2 (aq): brunatna, brązowa lub ciemnoczerwona ciecz. Gdy brom przyłącza się związku nienasyconego barwa

Bardziej szczegółowo

Mg I. I Mg. Nie można ich jednak otrzymać ze związków, które posiadają grupy chlorowcowe w tak zwanym ustawieniu wicynalnym.

Mg I. I Mg. Nie można ich jednak otrzymać ze związków, które posiadają grupy chlorowcowe w tak zwanym ustawieniu wicynalnym. nformacje do zadań kwalifikacyjnych na "Analizę retrosyntetyczną" Urszula Chrośniak, Marcin Goławski Właściwe zadania znajdują się na stronach 9.-10. Strony 1.-8. zawieraja niezbędne informacje wstępne.

Bardziej szczegółowo

ĆWICZENIE 1 ANALIZA JAKOŚCIOWA ZWIĄZKÓW ORGANICZNYCH

ĆWICZENIE 1 ANALIZA JAKOŚCIOWA ZWIĄZKÓW ORGANICZNYCH ĆWICZENIE 1 ANALIZA JAKOŚCIOWA ZWIĄZKÓW ORGANICZNYCH Wstęp merytoryczny Potwierdzenia tożsamości związku organicznego dokonuje się na podstawie danych fizykochemicznych (temperatura topnienia lub wrzenia,

Bardziej szczegółowo

Pochodne węglowodorów

Pochodne węglowodorów Literka.pl Pochodne węglowodorów Data dodania: 2010-01-12 15:53:16 Autor: Janina Tofel-Bykowa Sprawdzian wiadomości i umiejętności z chemii organicznej w kl. III gimnazjum. I Dokończ zdanie: 1. Nazwa grupy

Bardziej szczegółowo

I KSZTAŁCENIA PRAKTYCZNEGO. Imię i nazwisko Szkoła Klasa Nauczyciel Uzyskane punkty

I KSZTAŁCENIA PRAKTYCZNEGO. Imię i nazwisko Szkoła Klasa Nauczyciel Uzyskane punkty ŁÓDZKIE CENTRUM DOSKONALENIA NAUCZYCIELI I KSZTAŁCENIA PRAKTYCZNEGO XV Konkurs Chemii Organicznej rok szkolny 2011/12 Imię i nazwisko Szkoła Klasa Nauczyciel Uzyskane punkty Zadanie 1 (9 pkt) Ciekłą mieszaninę,

Bardziej szczegółowo

Elementy chemii organicznej

Elementy chemii organicznej Elementy chemii organicznej węglowodory alifatyczne węglowodory aromatyczne halogenopochodne węglowodorów alkohole etery aldehydy i ketony kwasy karboksylowe estry aminy Alkany C n H 2n+2 struktura Kekulégo

Bardziej szczegółowo

Celem ćwiczenia jest pokazanie, że alkohole I rzędowe utleniają się do aldehydów, a te z kolei do kwasów karboksylowych

Celem ćwiczenia jest pokazanie, że alkohole I rzędowe utleniają się do aldehydów, a te z kolei do kwasów karboksylowych ĆWICZENIE 6 ALDEHYDY I KETONY 1. Utlenianie etanolu za pomocą CrO 3 Celem ćwiczenia jest pokazanie, że alkohole I rzędowe utleniają się do aldehydów, a te z kolei do kwasów karboksylowych Szkło: klosz

Bardziej szczegółowo

Zadanie: 3 (1 pkt) W poniższej tabeli podano temperatury wrzenia czterech pierwszych w szeregu homologicznym kwasów monokarboksylowych.

Zadanie: 3 (1 pkt) W poniższej tabeli podano temperatury wrzenia czterech pierwszych w szeregu homologicznym kwasów monokarboksylowych. Zadanie: 1 (2 pkt) Pewien kwas karboksylowy zawiera 40% pierwiastka C. Oblicz masę cząsteczkową tego kwasu. Podaj jego wzór sumaryczny i nazwę Zadanie: 2 (1 pkt) Kwas salicylowy ma właściwości antyseptyczne.

Bardziej szczegółowo

WĘGLOWODORY. Uczeń: Przykłady wymagań nadobowiązkowych Uczeń:

WĘGLOWODORY. Uczeń: Przykłady wymagań nadobowiązkowych Uczeń: WĘGLOWODORY Wymagania na ocenę dopuszczającą dostateczną dobrą bardzo dobrą pisze wzory sumaryczne, zna nazwy czterech początkowych węglowodorów nasyconych; zna pojęcie: szereg homologiczny; zna ogólny

Bardziej szczegółowo

Kwasy karboksylowe grupa funkcyjna: -COOH. Wykład 8 1

Kwasy karboksylowe grupa funkcyjna: -COOH. Wykład 8 1 Kwasy karboksylowe grupa funkcyjna: -CH Wykład 8 1 1. Reakcje utleniania a) utlenianie alkoholi pierwszorzędowych trzymywanie kwasów CH 3 H 3 C C CH 2 H CH 3 alkohol pierwszorzędowy CH K 2 Cr 2 3 7 H 3

Bardziej szczegółowo

Zadanie: 1 (1 pkt) Czy piorąc w wodzie miękkiej i twardej zużywa się jednakowe ilości mydła?

Zadanie: 1 (1 pkt) Czy piorąc w wodzie miękkiej i twardej zużywa się jednakowe ilości mydła? Zadanie: 1 (1 pkt) Czy piorąc w wodzie miękkiej i twardej zużywa się jednakowe ilości mydła? Zadanie: 2 (1 pkt) Woda twarda powoduje tworzenie się kamienia kotłowego. Uzasadnij, pisząc odpowiednie równania

Bardziej szczegółowo

PRACA KONTROLNA Z CHEMII NR 1 - Semestr I 1. (6 pkt) - Krótko napisz, jak rozumiesz następujące pojęcia: a/ liczba atomowa, b/ nuklid, c/ pierwiastek d/ dualizm korpuskularno- falowy e/promieniotwórczość

Bardziej szczegółowo

Plan dydaktyczny z chemii klasa: 2TRA 1 godzina tygodniowo- zakres podstawowy. Dział Zakres treści

Plan dydaktyczny z chemii klasa: 2TRA 1 godzina tygodniowo- zakres podstawowy. Dział Zakres treści Anna Kulaszewicz Plan dydaktyczny z chemii klasa: 2TRA 1 godzina tygodniowo- zakres podstawowy lp. Dział Temat Zakres treści 1 Zapoznanie z przedmiotowym systemem oceniania i wymaganiami edukacyjnymi z

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 5. Badanie właściwości chemicznych aldehydów, ketonów i kwasów karboksylowych. Synteza kwasu sulfanilowego.

Ćwiczenie 5. Badanie właściwości chemicznych aldehydów, ketonów i kwasów karboksylowych. Synteza kwasu sulfanilowego. Ćwiczenie 5. Badanie właściwości chemicznych aldehydów, ketonów i kwasów karboksylowych. Synteza kwasu sulfanilowego. Wprowadzenie teoretyczne Cel ćwiczeń: Zapoznanie studentów z właściwościami chemicznymi

Bardziej szczegółowo

Węglowodany (Cukry) Część 2. Związki wielofunkcyjne

Węglowodany (Cukry) Część 2. Związki wielofunkcyjne Węglowodany (Cukry) Część 2 Związki wielofunkcyjne Monosacharydy Glukoza, Fruktoza: - wzory łańcuchowe, wzory Fishera, - właściwości fizyczne i chemiczne (zależności między budową a właściwościami) - funkcje

Bardziej szczegółowo

Scenariusz lekcji pokazowej z chemii

Scenariusz lekcji pokazowej z chemii Scenariusz lekcji pokazowej z chemii 16.12.2009r. klasa II b prowadząca: Ewa Siennicka dział: Jedno- i wielofunkcyjne pochodne węglowodorów. TEMAT: Kwasy karboksylowe nazewnictwo i właściwości. 1. Cele

Bardziej szczegółowo

Zidentyfikuj związki A i B. w tym celu podaj ich wzory półstrukturalne Podaj nazwy grup związków organicznych, do których one należą.

Zidentyfikuj związki A i B. w tym celu podaj ich wzory półstrukturalne Podaj nazwy grup związków organicznych, do których one należą. Zadanie 1. (2 pkt) Poniżej przedstawiono schemat syntezy pewnego związku. Zidentyfikuj związki A i B. w tym celu podaj ich wzory półstrukturalne Podaj nazwy grup związków organicznych, do których one należą.

Bardziej szczegółowo

Podstawowe pojęcia i prawa chemiczne

Podstawowe pojęcia i prawa chemiczne Podstawowe pojęcia i prawa chemiczne Pierwiastki, nazewnictwo i symbole. Budowa atomu, izotopy. Przemiany promieniotwórcze, okres półtrwania. Układ okresowy. Właściwości pierwiastków a ich położenie w

Bardziej szczegółowo

Substancje powierzchniowo czynne 24.10.2013

Substancje powierzchniowo czynne 24.10.2013 Substancje powierzchniowo czynne 24.10.2013 Budowa spc (surfaktant, tensyd) - są to cząsteczki amfifilowe ogon część hydrofobowa zwykle długi łańcuch alifatyczny (węglowodorowy) głowa część hydrofilowa

Bardziej szczegółowo

KONKURS CHEMICZNY ETAP WOJEWÓDZKI 2010/2011

KONKURS CHEMICZNY ETAP WOJEWÓDZKI 2010/2011 KOD UCZNIA. INSTRUKCJA DLA UCZNIA Czas trwania konkursu 90 minut. 1. Przeczytaj uważnie instrukcje i postaraj się prawidłowo odpowiedzieć na wszystkie pytania. 2. Przed tobą test składający się z 18 zadań:

Bardziej szczegółowo

Zadanie 4. Mrówczan metylu ma taki sam wzór sumaryczny jak: A. octan etylu. C. kwas mrówkowy. B. octan metylu. D. kwas octowy.

Zadanie 4. Mrówczan metylu ma taki sam wzór sumaryczny jak: A. octan etylu. C. kwas mrówkowy. B. octan metylu. D. kwas octowy. Pieczęć KONKURS CHEMICZNY dla uczniów gimnazjów województwa lubuskiego 3 marca 2011 r. zawody III stopnia (wojewódzkie) Witamy Cię na trzecim etapie Konkursu Chemicznego. Przed przystąpieniem do rozwiązywania

Bardziej szczegółowo

Zadanie: 2 (4 pkt) Napisz, uzgodnij i opisz równania reakcji, które zaszły w probówkach:

Zadanie: 2 (4 pkt) Napisz, uzgodnij i opisz równania reakcji, które zaszły w probówkach: Zadanie: 1 (1 pkt) Aby otrzymać ester o wzorze CH 3 CH 2 COOCH 3 należy jako substratów użyć: a) Kwasu etanowego i metanolu b) Kwasu etanowego i etanolu c) Kwasu metanowego i etanolu d) Kwasu propanowego

Bardziej szczegółowo

Część I ZADANIA PROBLEMOWE (26 punktów)

Część I ZADANIA PROBLEMOWE (26 punktów) Zadanie 1 (0 6 punktów) Część I ZADANIA PROBLEMOWE (26 punktów) W podanym niżej tekście w miejsce kropek wpisz: - kwas solny - kwas mlekowy - kwas octowy - zjełczałe masło - woda sodowa - pokrzywa - zsiadłe

Bardziej szczegółowo

SZKOŁA PODSTAWOWA IM. JANA PAWŁA II W DOBRONIU. Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny CHEMIA KLASA 3 GIMNAZJUM

SZKOŁA PODSTAWOWA IM. JANA PAWŁA II W DOBRONIU. Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny CHEMIA KLASA 3 GIMNAZJUM SZKOŁA PODSTAWOWA IM. JANA PAWŁA II W DOBRONIU Dział 9. Węglowodory Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny CHEMIA KLASA 3 GIMNAZJUM rozumie pojęcia: chemia nieorganiczna, chemia organiczna; wie, w

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 1. Ćwiczenie Temat: Podstawowe reakcje nieorganiczne. Obliczenia stechiometryczne.

Ćwiczenie 1. Ćwiczenie Temat: Podstawowe reakcje nieorganiczne. Obliczenia stechiometryczne. PROGRAM ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH Z CHEMII (SEMESTR LETNI) OCHRONA ŚRODOWISKA Literatura zalecana 1. P. Szlachcic, J. Szymońska, B. Jarosz, E. Drozdek, O. Michalski, A. Wisła-Świder, Chemia I: Skrypt do

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Nazewnictwo kwasów karboksylowych.

Spis treści. Nazewnictwo kwasów karboksylowych. Do tej klasy zaliczamy związki zawierające grupę karboksylową, zapisywaną w skrócie jako COOH. W tej grupie karbonylowy atom węgla jest związany dodatkowo z grupą hydroksylową. Z uwagi na hybrydyzację

Bardziej szczegółowo

Substytucje Nukleofilowe w Pochodnych Karbonylowych

Substytucje Nukleofilowe w Pochodnych Karbonylowych J 1 Substytucje kleofilowe w Pochodnych Karbonylowych Y Y Y Slides 1 to 21 J 2 Addycje vs Podstawienia Ładunek δ zlokalizowany na atomie węgla w grupy karbonylowej powoduje, Ŝe e atak nukleofila moŝe doprowadzić

Bardziej szczegółowo

I. Węgiel i jego związki z wodorem

I. Węgiel i jego związki z wodorem NaCoBeZU z chemii dla klasy 3 I. Węgiel i jego związki z wodorem 1. Poznajemy naturalne źródła węglowodorów wymieniam kryteria podziału chemii na organiczną i nieorganiczną wyjaśniam, czym zajmuje się

Bardziej szczegółowo

PRÓBNY EGZAMIN MATURALNY Z CHEMII

PRÓBNY EGZAMIN MATURALNY Z CHEMII ARKUSZ ZAWIERA INFORMACJE PRAWNIE CHRONIONE DO MOMENTU ROZPOCZĘCIA EGZAMINU! Miejsce na naklejkę KOD ZDAJĄCEGO Wypełnia zespół nadzorujący PESEL ZDAJĄCEGO MCH-P1_4P-091 PRÓBNY EGZAMIN MATURALNY Z CHEMII

Bardziej szczegółowo

XVIII KONKURS CHEMICZNY II Etap rozwiązania zadań

XVIII KONKURS CHEMICZNY II Etap rozwiązania zadań XVIII KONKURS CHEMICZNY II Etap rozwiązania zadań Zadanie 1 a. Znając gęstość obliczamy, iż 1 dm roztworu to 1000 1,0 = 100 g. Zawartość siarczanu miedzi to (4,5 100)/100 = 46,5 g CuSO 4 Ponieważ M(CuSO

Bardziej szczegółowo

Dział 9. Węglowodory. Wymagania na ocenę. dopuszczającą dostateczną dobrą bardzo dobrą. Przykłady wymagań nadobowiązkowych

Dział 9. Węglowodory. Wymagania na ocenę. dopuszczającą dostateczną dobrą bardzo dobrą. Przykłady wymagań nadobowiązkowych Dział 9. Węglowodory rozumie pojęcia: chemia nieorganiczna, chemia organiczna; wie, w jakich postaciach występuje węgiel w przyrodzie; pisze wzory sumaryczne, zna nazwy czterech początkowych węglowodorów

Bardziej szczegółowo

Addycje Nukleofilowe do Grupy Karbonylowej

Addycje Nukleofilowe do Grupy Karbonylowej J 1 Addycje kleofilowe do Grupy Karbonylowej H H +H H H Slides 1 to 29 J 2 Addycja vs Substytucja Atom w grupie karbonylowej (δ( + ) jest podatny na atak odczynnika nukleofilowego ; w zaleŝno ności od

Bardziej szczegółowo

PRÓBNY EGZAMIN MATURALNY Z CHEMII

PRÓBNY EGZAMIN MATURALNY Z CHEMII ARKUSZ ZAWIERA INFORMACJE PRAWNIE CHRONIONE DO MOMENTU ROZPOCZĘCIA EGZAMINU! Miejsce na naklejkę MCH-P1_1P-091 PRÓBNY EGZAMIN MATURALNY Z CHEMII STYCZEŃ ROK 2009 POZIOM PODSTAWOWY Czas pracy 120 minut

Bardziej szczegółowo

PROGRAM ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH Z CHEMII (SEMESTR LETNI) OCHRONA ŚRODOWISKA

PROGRAM ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH Z CHEMII (SEMESTR LETNI) OCHRONA ŚRODOWISKA PROGRAM ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH Z CHEMII (SEMESTR LETNI) OCHRONA ŚRODOWISKA Ćwiczenie 1 (Karta pracy - 1a, 1b, 1c, 1d, 1e) 1. Organizacja ćwiczeń. Regulamin pracowni chemicznej i przepisy BHP (Literatura

Bardziej szczegółowo

Kwasy karboksylowe C O OH OH C CH 2 H OH CH 2 C CH 3 C OH C OH C OH. propionowy. mrówkowy. akrylowy. octowy. masłowy metakrylowy.

Kwasy karboksylowe C O OH OH C CH 2 H OH CH 2 C CH 3 C OH C OH C OH. propionowy. mrówkowy. akrylowy. octowy. masłowy metakrylowy. Kwasy karboksylowe Największą kwasowość spośród związków organicznych wykazują kwasy karboksylowe. Związki te zawierają w cząsteczce grupę karboksylową H, połączoną albo z grupą alkilową R (RH) albo grupą

Bardziej szczegółowo

Reakcje związków karbonylowych zudziałem atomu węgla alfa (C- )

Reakcje związków karbonylowych zudziałem atomu węgla alfa (C- ) 34-37. eakcje związków karbonylowych zudziałem atomu węgla alfa (C- ) stabilizacja rezonansem (przez delokalizację elektronów), może uczestniczyć w delokalizacji elektronów C- -, podatny na oderwanie ze

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Wstęp... 9

Spis treści. Wstęp... 9 Spis treści Wstęp... 9 1. Szkło i sprzęt laboratoryjny 1.1. Szkła laboratoryjne własności, skład chemiczny, podział, zastosowanie.. 11 1.2. Wybrane szkło laboratoryjne... 13 1.3. Szkło miarowe... 14 1.4.

Bardziej szczegółowo

ODPOWIEDZI I SCHEMAT PUNKTOWANIA POZIOM PODSTAWOWY

ODPOWIEDZI I SCHEMAT PUNKTOWANIA POZIOM PODSTAWOWY ODPOWIEDZI I SHEMAT PUNKTOWANIA POZIOM PODSTAWOWY Zdający otrzymuje punkty tylko za poprawne rozwiązania, precyzyjnie odpowiadające poleceniom zawartym w zadaniach. Odpowiedzi niezgodne z poleceniem (nie

Bardziej szczegółowo

KONKURS CHEMICZNY DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW. Eliminacje wojewódzkie III stopień

KONKURS CHEMICZNY DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW. Eliminacje wojewódzkie III stopień ZASTRZEŻONE Kod ucznia (wypełnia uczeń) Imię i nazwisko (wypełnia komisja) Pieczątka szkoły 17 marca 2016 r. Czas pracy 90 minut KONKURS CHEMICZNY DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW ROK SZKOLNY 2015/2016 Eliminacje

Bardziej szczegółowo

Plan wynikowy z chemii do klasy III gimnazjum w roku szkolnym 2017/2018. Liczba godzin tygodniowo: 1.

Plan wynikowy z chemii do klasy III gimnazjum w roku szkolnym 2017/2018. Liczba godzin tygodniowo: 1. 1 Plan wynikowy z chemii do klasy III gimnazjum w roku szkolnym 2017/2018. Liczba godzin tygodniowo: 1. Tytuł rozdziału w podręczniku Temat lekcji podstawowe Węgiel i jego związki z wodorem 1.Omówienie

Bardziej szczegółowo

Szczegółowe kryteria oceniania po pierwszym półroczu klasy III:

Szczegółowe kryteria oceniania po pierwszym półroczu klasy III: Chemia Szczegółowe kryteria oceniania po pierwszym półroczu klasy III: Dopuszczający: Ocenę otrzymuje uczeń/ uczennica, który: rozumie pojęcia: chemia nieorganiczna, chemia organiczna; wie, w jakich postaciach

Bardziej szczegółowo

Mechanizm działania buforów *

Mechanizm działania buforów * Mechanizm działania buforów * UNIWERSYTET PRZYRODNICZY Z doświadczenia nabytego w laboratorium wiemy, że dodanie kropli stężonego kwasu do 10 ml wody powoduje gwałtowny spadek ph o kilka jednostek. Tymczasem

Bardziej szczegółowo

Kwasy karboksylowe. 1. Cele lekcji. 2. Metoda i forma pracy. 3. Środki dydaktyczne. 4. Przebieg lekcji. a) Wiadomości.

Kwasy karboksylowe. 1. Cele lekcji. 2. Metoda i forma pracy. 3. Środki dydaktyczne. 4. Przebieg lekcji. a) Wiadomości. Kwasy karboksylowe 1. Cele lekcji a) Wiadomości Uczeń zna budowę kwasów karboksylowych, nazewnictwo kwasów karboksylowych, podział kwasów karboksylowych, sposoby otrzymywania kwasów karboksylowych, właściwości

Bardziej szczegółowo

WOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII... DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW - rok szkolny 2011/2012 eliminacje wojewódzkie

WOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII... DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW - rok szkolny 2011/2012 eliminacje wojewódzkie ŁÓDZKIE CENTRUM DOSKONALENIA NAUCZYCIELI I KSZTAŁCENIA PRAKTYCZNEGO kod Uzyskane punkty..... WOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII... DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW - rok szkolny 2011/2012 eliminacje wojewódzkie

Bardziej szczegółowo

FESTIWAL NAUKI PYTANIA Z CHEMII ORGANICZNEJ

FESTIWAL NAUKI PYTANIA Z CHEMII ORGANICZNEJ FESTIWAL NAUKI PYTANIA Z CHEMII ORGANICZNEJ Agata Ołownia-Sarna 1. Chemia organiczna to chemia związków: a) Węgla, b) Tlenu, c) Azotu. 2. Do związków organicznych zaliczamy: a) Metan, b) Kwas węglowy,

Bardziej szczegółowo

Alkohole i fenole. Opracowanie: Bartłomiej SIEPSIAK klasa 3d Opiekun: p. Teresa Gębicka

Alkohole i fenole. Opracowanie: Bartłomiej SIEPSIAK klasa 3d Opiekun: p. Teresa Gębicka Alkohole i fenole Opracowanie: Bartłomiej SIEPSIAK klasa d Opiekun: p. Teresa Gębicka Budowa alkoholi i fenoli Szereg homologiczny alkoholi Nazewnictwo Podział alkoholi Otrzymywanie alkoholi Właściwości

Bardziej szczegółowo

Br Br. Br Br OH 2 OH NH NH 2 2. Zakład Chemii Organicznej: kopiowanie zabronione

Br Br. Br Br OH 2 OH NH NH 2 2. Zakład Chemii Organicznej: kopiowanie zabronione Kolokwium III Autorzy: A. Berlicka, M. Cebrat, E. Dudziak, A. Kluczyk, Imię i nazwisko Kierunek studiów azwisko prowadzącego Data Wersja A czas: 45 minut Skala ocen: ndst 0 20, dst 20.5 24, dst 24.5 28,

Bardziej szczegółowo

CHEMIA. Treści nauczania- wymagania szczegółowe. Substancje i ich właściwości. Uczeń: Wewnętrzna budowa materii. Uczeń:

CHEMIA. Treści nauczania- wymagania szczegółowe. Substancje i ich właściwości. Uczeń: Wewnętrzna budowa materii. Uczeń: CHEMIA Treści nauczania- wymagania szczegółowe Substancje i ich właściwości. Uczeń: Podaje przykłady zastosować chemii w życiu codziennym Nazywa wybrane szkło i sprzęt laboratoryjny oraz określa jego przeznaczenie

Bardziej szczegółowo

Kwasy karboksylowe to jednofunkcyjne pochodne węglowodorów o grupie funkcyjnej -COOH zwanej grupą karboksylową.

Kwasy karboksylowe to jednofunkcyjne pochodne węglowodorów o grupie funkcyjnej -COOH zwanej grupą karboksylową. Spis treści: Charakterystyka grupy karboksylowej Podział kwasów karboksylowych Nazewnictwo kwasy monokarboksylowe alifatyczne nasycone kwasy monokarboksylowe alifatyczne nienasycone kwasy dikarboksylowe

Bardziej szczegółowo

Fluorowcowęglowodory są to pochodne węglowodorów, gdzie jeden lub więcej atomów wodoru jest podstawione atomem fluorowca. Fluorowcowęglowodory mogą

Fluorowcowęglowodory są to pochodne węglowodorów, gdzie jeden lub więcej atomów wodoru jest podstawione atomem fluorowca. Fluorowcowęglowodory mogą Fluorowcowęglowodory są to pochodne węglowodorów, gdzie jeden lub więcej atomów wodoru jest podstawione atomem fluorowca. Fluorowcowęglowodory mogą być alifatyczne i aromatyczne. Grupą funkcyjną dla tych

Bardziej szczegółowo

AKADEMIA GÓRNICZO-HUTNICZA im. Stanisława Staszica w Krakowie OLIMPIADA O DIAMENTOWY INDEKS AGH 2017/18 CHEMIA - ETAP I

AKADEMIA GÓRNICZO-HUTNICZA im. Stanisława Staszica w Krakowie OLIMPIADA O DIAMENTOWY INDEKS AGH 2017/18 CHEMIA - ETAP I Związki manganu i manganometria AKADEMIA GÓRNICZO-HUTNICZA 1. Spośród podanych grup wybierz tą, w której wszystkie związki lub jony można oznaczyć metodą manganometryczną: Odp. C 2 O 4 2-, H 2 O 2, Sn

Bardziej szczegółowo

Rozwiązania. dla produktu MN dla M = 3 dla N = 1. Stałą równowagi obliczamy z następującego wzoru:

Rozwiązania. dla produktu MN dla M = 3 dla N = 1. Stałą równowagi obliczamy z następującego wzoru: Rozwiązania Zadanie 1 Efekt cieplny rozpuszczania 272 g Ca SO 4 wynosi: 136 g Ca SO 4 to masa 1 mola 272 g Ca SO 4 to 2 mole. Odpowiedź: Ciepło rozpuszczania odnosi się do 1 mola substancji, stąd 2x(-20,2

Bardziej szczegółowo

Przykładowe rozwiązania zadań obliczeniowych

Przykładowe rozwiązania zadań obliczeniowych 1 CHEMIA zbiór zadań matura 2018 tom II Przykładowe rozwiązania zadań obliczeniowych 2 Spis treści 1.Węglowodory... 3 2. Alkohole, fenole... 4 3. Estry i tłuszcze... 6 6. Związki organiczne zawierające

Bardziej szczegółowo

Technologia chemiczna. Dwiczenie nr 4. OTRZYMYWANIE OCTANU n-butylu

Technologia chemiczna. Dwiczenie nr 4. OTRZYMYWANIE OCTANU n-butylu Technologia chemiczna Dwiczenie nr 4 OTRZYMYWANIE OCTANU n-butylu Wrocław, 2010 ESTRY BUDOWA, WŁAŚCIWOŚCI, OTRZYMYWANIE Estry to związki organiczne, które są pochodnymi kwasów karboksylowych (lub nieorganicznych)

Bardziej szczegółowo

ZWIĄZKI MAGNEZOORGANICZNE. Krystyna Dzierzbicka

ZWIĄZKI MAGNEZOORGANICZNE. Krystyna Dzierzbicka ZWIĄZKI MAGNEZRGANIZNE Krystyna Dzierzbicka Związki metaloorganiczne, do których zaliczamy między innymi magnezo- i litoorganiczne są związkami posiadającymi bezpośrednie wiązanie węgiel-metal (np. Na,

Bardziej szczegółowo

Przed sprawdzianem z pochodnych węglowodorów karta powtórzeniowa.

Przed sprawdzianem z pochodnych węglowodorów karta powtórzeniowa. Przed sprawdzianem z pochodnych węglowodorów karta powtórzeniowa. Grupa związków Grupa funkcyjna wzór nazwa Wzór i nazwa przedstawiciela 1. Znajomość pojęć takich jak: fermentacja alkoholowa i octowa,

Bardziej szczegółowo

WŁAŚCIWOŚCI NIEKTÓRYCH PIERWIASTKÓW I ICH ZWIĄZKÓW NIEORGANICZNYCH

WŁAŚCIWOŚCI NIEKTÓRYCH PIERWIASTKÓW I ICH ZWIĄZKÓW NIEORGANICZNYCH WŁAŚCIWOŚCI NIEKTÓRYCH PIERWIASTKÓW I ICH ZWIĄZKÓW NIEORGANICZNYCH PODZIAŁ ZWIĄZKÓW NIEORGANICZNYCH Tlenki (kwasowe, zasadowe, amfoteryczne, obojętne) Związki niemetali Kwasy (tlenowe, beztlenowe) Wodorotlenki

Bardziej szczegółowo

Def. Kwasy karboksylowe to związki, których cząsteczki zawierają jedną lub więcej grup

Def. Kwasy karboksylowe to związki, których cząsteczki zawierają jedną lub więcej grup Cz. XXV - Kwasy karboksylowe Def. Kwasy karboksylowe to związki, których cząsteczki zawierają jedną lub więcej grup karboksylowych - CH ( - C - H ), atom C w grupie funkcyjnej jest na hybrydyzacji sp 2,

Bardziej szczegółowo

Wojewódzki Konkurs Przedmiotowy z Chemii dla uczniów gimnazjów województwa śląskiego w roku szkolnym 2015/2016

Wojewódzki Konkurs Przedmiotowy z Chemii dla uczniów gimnazjów województwa śląskiego w roku szkolnym 2015/2016 Wojewódzki Konkurs Przedmiotowy z Chemii dla uczniów gimnazjów województwa śląskiego w roku szkolnym 2015/2016 PRZYKŁADOWE ROZWIĄZANIA WRAZ Z PUNKTACJĄ Maksymalna liczba punktów możliwa do uzyskania po

Bardziej szczegółowo

CHEMIA klasa 3 Wymagania programowe na poszczególne oceny do Programu nauczania chemii w gimnazjum. Chemia Nowej Ery.

CHEMIA klasa 3 Wymagania programowe na poszczególne oceny do Programu nauczania chemii w gimnazjum. Chemia Nowej Ery. CHEMIA klasa 3 Wymagania programowe na poszczególne oceny do Programu nauczania chemii w gimnazjum. Chemia Nowej Ery. Dział - Węgiel i jego związki. określa, czym zajmuje się chemia organiczna definiuje

Bardziej szczegółowo

Repetytorium z wybranych zagadnień z chemii

Repetytorium z wybranych zagadnień z chemii Repetytorium z wybranych zagadnień z chemii Mol jest to liczebność materii występująca, gdy liczba cząstek (elementów) układu jest równa liczbie atomów zawartych w masie 12 g węgla 12 C (równa liczbie

Bardziej szczegółowo

Identyfikacja wybranych kationów i anionów

Identyfikacja wybranych kationów i anionów Identyfikacja wybranych kationów i anionów ZACHOWAĆ SZCZEGÓLNĄ OSTRORZNOŚĆ NIE ZATYKAĆ PROBÓWKI PALCEM Zadanie 1 Celem zadania jest wykrycie jonów Ca 2+ a. Próba z jonami C 2 O 4 ZACHOWAĆ SZCZEGÓLNĄ OSTRORZNOŚĆ

Bardziej szczegółowo

WYMAGANIA EDUKACYJNE

WYMAGANIA EDUKACYJNE GIMNAZJUM NR 2 W RYCZOWIE WYMAGANIA EDUKACYJNE niezbędne do uzyskania poszczególnych śródrocznych i rocznych ocen klasyfikacyjnych z CHEMII w klasie III GIMNAZJUM Wymagania edukacyjne niezbędne do uzyskania

Bardziej szczegółowo

Wymagania edukacyjne z chemii oraz sposoby sprawdzania wiedzy i umiejętności

Wymagania edukacyjne z chemii oraz sposoby sprawdzania wiedzy i umiejętności Wymagania edukacyjne z chemii oraz sposoby sprawdzania wiedzy i umiejętności Kwasy Wymagania edukacyjne z podstawy programowej - klasa VIII Uczeń: definiuje pojęcie kwasy zgodnie z teorią Arrheniusa opisuje

Bardziej szczegółowo

MODEL ODPOWIEDZI I SCHEMAT PUNKTOWANIA

MODEL ODPOWIEDZI I SCHEMAT PUNKTOWANIA Copyright by ZamKor P. Sagnowski i Wspólnicy spółka jawna, Kraków 0 MODEL ODPOWIEDZI I SCHEMAT PUNKTOWANIA Poziom rozszerzony Zadanie Odpowiedzi Uwagi. za poprawne uzupełnienie wiersza tabeli: Wartości

Bardziej szczegółowo

PRÓBNY EGZAMIN MATURALNY Z CHEMII

PRÓBNY EGZAMIN MATURALNY Z CHEMII Wpisuje zdający przed rozpoczęciem pracy PESEL ZDAJĄ CEGO Miejsce na nalepkę z kodem szkoły Instrukcja dla zdającego PRÓBNY EGZAMIN MATURALNY Z CHEMII Arkusz II (dla poziomu rozszerzonego) Czas pracy 120

Bardziej szczegółowo

Reakcje utleniania i redukcji Reakcje metali z wodorotlenkiem sodu (6 mol/dm 3 )

Reakcje utleniania i redukcji Reakcje metali z wodorotlenkiem sodu (6 mol/dm 3 ) Imię i nazwisko.. data.. Reakcje utleniania i redukcji 7.1 Reaktywność metali 7.1.1 Reakcje metali z wodą Lp Metal Warunki oczyszczania metalu Warunki reakcji Obserwacje 7.1.2 Reakcje metali z wodorotlenkiem

Bardziej szczegółowo

Chemia związków węgla

Chemia związków węgla strona 1/7 hemia związków węgla Dorota Lewandowska, Anna Warchoł, Lidia Wasyłyszyn Treść podstawy programowej: Węgiel i jego związki. Proste węglowodory nasycone i nienasycone, alkohole, kwasy karboksylowe,

Bardziej szczegółowo

Grupa karbonylowa. Grupa karbonylowa to grupa funkcyjna, w której atom tlenu połączony jest z atomem węgla podwójnym wiązaniem

Grupa karbonylowa. Grupa karbonylowa to grupa funkcyjna, w której atom tlenu połączony jest z atomem węgla podwójnym wiązaniem ALDEHYDY I KETNY Spis treści Grupa karbonylowa Aldehydy i ketony Aldehydy Nazewnictwo trzymywanie Właściwości chemiczne Aldehydy nienasycone Aldehydy aromatyczne Ketony Nazewnictwo trzymywanie Właściwości

Bardziej szczegółowo

XX KONKURS CHEMICZNY DLA SZKÓŁ PONADGIMNAZJALNYCH MIASTA KIELCE

XX KONKURS CHEMICZNY DLA SZKÓŁ PONADGIMNAZJALNYCH MIASTA KIELCE Kielce 05.04.2013r. XX KONKURS CHEMICZNY DLA SZKÓŁ PONADGIMNAZJALNYCH MIASTA KIELCE III etap czas trwania: 150 minut.. pkt.. imię i nazwisko szkoła nauczyciel prowadzący Zadanie 1. ( 2 punkty) Który z

Bardziej szczegółowo

Wymagania edukacyjne. niezbędne do uzyskania poszczególnych. śródrocznych i rocznych ocen klasyfikacyjnych. z chemii

Wymagania edukacyjne. niezbędne do uzyskania poszczególnych. śródrocznych i rocznych ocen klasyfikacyjnych. z chemii Wymagania edukacyjne niezbędne do uzyskania poszczególnych śródrocznych i rocznych ocen klasyfikacyjnych z chemii klasa III,,Program nauczania chemii w gimnazjum. Chemia Nowej Ery Teresa Kulawik, Maria

Bardziej szczegółowo

Wymagania edukacyjne niezbędne do otrzymania poszczególnych śródrocznych i rocznych ocen klasyfikacyjnych z chemii dla klasy VIII

Wymagania edukacyjne niezbędne do otrzymania poszczególnych śródrocznych i rocznych ocen klasyfikacyjnych z chemii dla klasy VIII Wymagania edukacyjne niezbędne do otrzymania poszczególnych śródrocznych i rocznych ocen klasyfikacyjnych z chemii dla klasy VIII Temat 1.Wzory i nazwy kwasów. dopuszczająca - zna zasady bezpiecznego posługiwania

Bardziej szczegółowo

1. Ogólne wymagania edukacyjne z zakresu chemii rozszerzonej klasa II. Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który: - posiada wiadomości i umiejętności

1. Ogólne wymagania edukacyjne z zakresu chemii rozszerzonej klasa II. Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który: - posiada wiadomości i umiejętności 1. Ogólne wymagania edukacyjne z zakresu chemii rozszerzonej klasa II. Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który: - posiada wiadomości i umiejętności znacznie wykraczające poza program nauczania, - formułuje

Bardziej szczegółowo

MODEL ODPOWIEDZI I SCHEMAT OCENIANIA ARKUSZA EGZAMINACYJNEGO 2006

MODEL ODPOWIEDZI I SCHEMAT OCENIANIA ARKUSZA EGZAMINACYJNEGO 2006 MODEL ODPOWIEDZI I SCHEMAT OCENIANIA ARKUSZA EGZAMINACYJNEGO 006 Zdający otrzymuje punkty tylko za poprawne rozwiązania, precyzyjnie odpowiadające poleceniom zawartym w zadaniach. Poprawne rozwiązania

Bardziej szczegółowo

Reakcje chemiczne. Typ reakcji Schemat Przykłady Reakcja syntezy

Reakcje chemiczne. Typ reakcji Schemat Przykłady Reakcja syntezy Reakcje chemiczne Literatura: L. Jones, P. Atkins Chemia ogólna. Cząsteczki, materia, reakcje. Lesław Huppenthal, Alicja Kościelecka, Zbigniew Wojtczak Chemia ogólna i analityczna dla studentów biologii.

Bardziej szczegółowo

WYMAGANIA EDUKACYJNE CHEMIA KLASA 3 GIMNAZJUM

WYMAGANIA EDUKACYJNE CHEMIA KLASA 3 GIMNAZJUM WYMAGANIA EDUKACYJNE CHEMIA KLASA 3 GIMNAZJUM Dział 9. WĘGLOWODORY Wymagania na ocenę dopuszczającą dostateczną dobrą bardzo dobrą rozumie pojęcia: chemia nieorganiczna, chemia organiczna; wie, w jakich

Bardziej szczegółowo

Kod ucznia: Zadanie Maksymalna ilość

Kod ucznia: Zadanie Maksymalna ilość Warszawa 16 maja 2008r. Międzyszkolny konkurs chemiczny KWAS Etap II międzyszkolny Kod ucznia: Zadanie 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 Maksymalna ilość 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 Liczba uzyskana

Bardziej szczegółowo

13. B E Z W O D N I K I I H A L O G E N K I K W A S O W E Aleksander Kołodziejczyk sierpień 2007

13. B E Z W O D N I K I I H A L O G E N K I K W A S O W E Aleksander Kołodziejczyk sierpień 2007 13. B E Z W D N I K I I A L G E N K I K W A S W E Aleksander Kołodziejczyk sierpień 2007 A L G E N K I K W A S W E alogenki kwasowe są pochodnymi kwasów karboksylowych, w których funkcja hydroksylowa została

Bardziej szczegółowo

REAKCJE PROBÓWKOWE 4 Kwasy karboksylowe. Tłuszcze.

REAKCJE PROBÓWKOWE 4 Kwasy karboksylowe. Tłuszcze. REAKCJE PROBÓWKOWE 4 Kwasy karboksylowe. Tłuszcze. imię i nazwisko data nr str. Rubryki oznaczone po prawej stronie ciemnym prostokątem należy wypełniać przed zajęciami. W reakcjach obowiązują wzory strukturalne

Bardziej szczegółowo

Zadanie: 2 Zbadano odczyn wodnych roztworów następujących soli: I chlorku baru II octanu amonu III siarczku sodu

Zadanie: 2 Zbadano odczyn wodnych roztworów następujących soli: I chlorku baru II octanu amonu III siarczku sodu Zadanie: 1 Sporządzono dwa wodne roztwory soli: siarczanu (VI) sodu i azotanu (III) sodu Który z wyżej wymienionych roztworów soli nie będzie miał odczynu obojętnego? Uzasadnij odpowiedź i napisz równanie

Bardziej szczegółowo

OCENIANIE ARKUSZA POZIOM ROZSZERZONY

OCENIANIE ARKUSZA POZIOM ROZSZERZONY OCENIANIE ARKUSZA POZIOM ROZSZERZONY Zdający otrzymuje punkty tylko za poprawne rozwiązania, precyzyjnie odpowiadające poleceniom zawartym w zadaniach. Odpowiedzi niezgodne z poleceniem (nie na temat)

Bardziej szczegółowo

PRZEDMIOTOWY KONKURS CHEMICZNY DLA UCZNIÓW GIMNAZJUM. SCHEMAT OCENIANIA etap wojewódzki

PRZEDMIOTOWY KONKURS CHEMICZNY DLA UCZNIÓW GIMNAZJUM. SCHEMAT OCENIANIA etap wojewódzki PRZEDMIOTOWY KONKURS CHEMICZNY DLA UCZNIÓW GIMNAZJUM SCHEMAT OCENIANIA etap wojewódzki 1. Ogólne zasady oceniania Uczeń otrzymuje punkty tylko za poprawne rozwiązania, precyzyjnie odpowiadające poleceniom

Bardziej szczegółowo

MECHANIZMY REAKCJI CHEMICZNYCH. REAKCJE CHARAKTERYSTYCZNE GRUP FUNKCYJNYCH ZWIĄZKÓW ORGANICZNYCH

MECHANIZMY REAKCJI CHEMICZNYCH. REAKCJE CHARAKTERYSTYCZNE GRUP FUNKCYJNYCH ZWIĄZKÓW ORGANICZNYCH Ćwiczenie 2 semestr 2 MECHANIZMY REAKCJI CHEMICZNYCH. REAKCJE CHARAKTERYSTYCZNE GRUP FUNKCYJNYCH ZWIĄZKÓW ORGANICZNYCH Obowiązujące zagadnienia: Związki organiczne klasyfikacja, grupy funkcyjne, reakcje

Bardziej szczegółowo

Wymagania edukacyjne z chemii w klasie III gimnazjum. Ocenę dobrą otrzymuje uczeń, który:

Wymagania edukacyjne z chemii w klasie III gimnazjum. Ocenę dobrą otrzymuje uczeń, który: Wymagania edukacyjne z chemii w klasie III gimnazjum Dział 1. WĘGLOWODORY rozumie pojęcia: chemia nieorganiczna, chemia organiczna; wie, w jakich postaciach występuje węgiel w przyrodzie; pisze wzory sumaryczne,

Bardziej szczegółowo

Chemia organiczna. Zagadnienia i przykładowe pytania do kolokwiów dla Biotechnologii (I rok)

Chemia organiczna. Zagadnienia i przykładowe pytania do kolokwiów dla Biotechnologii (I rok) Chemia organiczna Zagadnienia i przykładowe pytania do kolokwiów dla Biotechnologii (I rok) Zakład Chemii Organicznej Wydział Chemii Uniwersytet Wrocławski 2005 Lista zagadnień: Kolokwium I...3 Kolokwium

Bardziej szczegółowo

ZWIĄZKI WĘGLA Z WODOREM 1) Uzupełnij i uzgodnij równania reakcji spalania całkowitego alkanów, alkenów i alkinów.

ZWIĄZKI WĘGLA Z WODOREM 1) Uzupełnij i uzgodnij równania reakcji spalania całkowitego alkanów, alkenów i alkinów. Nauczanie domowe WIEM, CO TRZEBA Klasa VIII Chemia od listopada do czerwca aktualizacja 05.10.2018 ZWIĄZKI WĘGLA Z WODOREM 1) Uzupełnij i uzgodnij równania reakcji spalania całkowitego alkanów, alkenów

Bardziej szczegółowo