RAPORT Z EWALUACJI PROBLEMOWEJ

Transkrypt

1 Nadzór pedagogiczny System Ewaluacji Oświaty RAPORT Z EWALUACJI PROBLEMOWEJ Szkoła Podstawowa nr 2 im. Adama Mickiewicza w Wolbromiu Wolbrom Kuratorium Oświaty w Krakowie

2 Wstęp Prezentowany raport jest rezultatem ewaluacji zewnętrznej przeprowadzonej w szkole przez wizytatorów do spraw ewaluacji. Raport z ewaluacji problemowej dotyczy jednego lub kilku z przedstawionych poniżej wymagań państwa. Ewaluacja zewnętrzna polega na zbieraniu i analizowaniu informacji na temat funkcjonowania szkoły w obszarach wyznaczonych przez wymagania państwa: 1. Szkoła lub placówka realizuje koncepcję pracy ukierunkowaną na rozwój uczniów. 2. Procesy edukacyjne są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się. 3. Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej. 4. Uczniowie są aktywni. 5. Respektowane są normy społeczne. 6. Szkoła lub placówka wspomaga rozwój uczniów, z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji. 7. Nauczyciele współpracują w planowaniu i realizowaniu procesów edukacyjnych. 8. Promowana jest wartość edukacji. 9. Rodzice są partnerami szkoły lub placówki. 10. Wykorzystywane są zasoby szkoły lub placówki oraz środowiska lokalnego na rzecz wzajemnego rozwoju. 11. Szkoła lub placówka, organizując procesy edukacyjne, uwzględnia wnioski z analizy wyników sprawdzianu, egzaminu gimnazjalnego, egzaminu maturalnego, egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe i egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie oraz innych badań zewnętrznych i wewnętrznych. 12. Zarządzanie szkołą lub placówką służy jej rozwojowi. Ewaluacja ma także na celu ustalenie poziomu spełniania przez szkołę wymagań zawartych w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia r. wraz ze zmianami z dnia r. Szkoła może spełniać te wymagania na pięciu poziomach: Poziom E - oznaczający niski stopień wypełniania wymagania przez szkołę. Poziom D - oznaczający podstawowy stopień wypełniania wymagania przez szkołę. Poziom C - oznaczający średni stopień wypełniania wymagania przez szkołę. Poziom B - oznaczający wysoki stopień wypełniania wymagania przez szkołę. Poziom A - oznaczający bardzo wysoki stopień wypełniania wymagania przez szkołę. Szkoła Podstawowa nr 2 im. Adama Mickiewicza w Wolbromiu 2/24

3 Opis metodologii Badanie zostało zrealizowane w dniach przez zespół wizytatorów ds. ewaluacji, w skład którego weszli: Ewa Sznajder, Ewa Przyjemska-Kondziołka. Badaniem objęto 62 uczniów (ankieta - 54 i 8 - wywiad grupowy), 48 rodziców (ankieta - 42 i wywiad grupowy - 6) i 31 nauczycieli (ankieta - 17 i wywiady grupowe -14). Przeprowadzono wywiad indywidualny z dyrektorem szkoły, grupowy z przedstawicielami samorządu lokalnego i partnerów szkoły, grupowy z pracownikami niepedagogicznymi, a także obserwacje lekcji, szkoły i analizę dokumentacji. Na podstawie zebranych danych został sporządzony raport, który obejmuje podstawowe obszary działania szkoły. Wyjaśnienie skrótów dla narzędzi: OZ - Arkusz obserwacji zajęć AD - Kwestionariusz ankiety dla dyrektora/dyrektorki szkoły AN - Kwestionariusz ankiety dla nauczycieli AR - Kwestionariusz ankiety dla rodziców AMD - Kwestionariusz ankiety dla uczniów "Mój dzień" AMS - Kwestionariusz ankiety dla uczniów "Moja szkoła" ADZ - Kwestionariusz badania "Analiza danych zastanych" WN - Scenariusz wywiadu grupowego z nauczycielami WR - Scenariusz wywiadu grupowego z rodzicami WU - Scenariusz wywiadu grupowego z uczniami WD - Scenariusz wywiadu z dyrektorem/dyrektorką szkoły WNPO - Scenariusz wywiadu z nauczycielem po obserwacji WP - Scenariusz wywiadu z partnerami WNO - Scenariusz wywiadu z zespołem nauczycieli uczących w jednym oddziale Szkoła Podstawowa nr 2 im. Adama Mickiewicza w Wolbromiu 3/24

4 Obraz szkoły Szkoła Podstawowa nr 2 w Wolbromiu wchodzi w skład Zespołu Szkół w Wolbromiu, jest prowadzona przez Urząd Miasta i Gminy Wolbrom. W bieżącym roku szkolnym funkcjonuje w niej 9 oddziałów, w których uczy się 211 uczniów. Mieści się w tym samym budynku co Gimnazjum nr 2 w Wolbromiu. Budynek szkolny jest zadbany, teren wokół niego zagospodarowany. Nauka odbywa się na jedną zmianę. W szkole funkcjonuje kuchnia, w której przygotowywane są obiady i śniadania oraz stołówka i świetlica. Uczniowie otrzymują także owoce i mleko w ramach realizowanych programów zewnętrznych, a szkoła wprowadziła również akcję "Jabłko w szkole". Szkoła posiada dobre warunki do realizacji podstawy programowej i innych zadań statutowych. Jest dobrze wyposażona w pomoce dydaktyczne i sprzęt audiowizualny. W każdej sali znajduje się tablica multimedialna, rzutnik i projektor. Uczniowie mają dużo przestrzeni w szkole, sale lekcyjne i korytarze są duże, zadbane, ładnie zagospodarowane. Szkoła posiada dobrą bazę sportową dwie sale gimnastyczne, w tym jedną pełnowymiarową, kompleks boisk sportowych, z których korzystają uczniowie Szkoły Podstawowej i Gimnazjum oraz plac zabaw dla dzieci. Nauczyciele realizują podstawę programową z uwzględnieniem osiągnięć uczniów z poprzedniego etapu edukacyjnego i wykorzystaniem zalecanych warunków i sposobów. W szkole prowadzi się diagnozy wstępne uczniów z poprzedniego etapu edukacyjnego, uczniowie przystępują do Ogólnopolskiego Badania Osiągnięć Trzecioklasistów. Systematycznie i powszechnie monitorowana jest i analizowana wiedza i umiejętności uczniów, a w oparciu o wnioski organizowane są zajęcia dodatkowe dla uczniów o różnych potrzebach edukacyjnych. Stosowana jest także indywidualizacja nauczania oraz modyfikowane są metody i formy pracy. Prowadzi są różnorodne działania antydyskryminacyjne, dzięki czemu w szkole nie występuje zjawisko dyskryminacji. W szkole realizowane są różne działania służące sukcesom uczniów na kolejnym etapie edukacji. Doskonaleniu umiejętności określonych w podstawie programowej sprzyjają organizowane cyklicznie wyjazdy na zajęcia i wykłady na wyższe uczelnie. Różnorodne działania szkoły przyczyniają się do wzrostu efektów kształcenia oraz osiągania przez uczniów wielu sukcesów edukacyjnych w różnych dziedzinach. Szkoła od wielu lat organizuje dużą imprezę edukacyjną "Jesienny piknik humanistyczny", dzięki czemu znacznie rozwija zainteresowania humanistyczne uczniów oraz realizuje różnorodne działania w ramach międzynarodowych projektów Comenius i Erazmus. Skutecznie realizowane są działania służące sukcesom uczniów na kolejnym etapie edukacji i kształtowaniu społecznie pożądanych postaw. Szkoła Podstawowa nr 2 im. Adama Mickiewicza w Wolbromiu 4/24

5 Informacja o placówce Nazwa placówki Patron Typ placówki Miejscowość Ulica Numer 1 Szkoła Podstawowa nr 2 im. Adama Mickiewicza w Wolbromiu Adam Mickiewicz Szkoła podstawowa Wolbrom Pod Lasem Kod pocztowy Urząd pocztowy Wolbrom Telefon Fax Www Regon Publiczność Kategoria uczniów Charakter Uczniowie, wychow., słuchacze 194 Oddziały 8 publiczna Nauczyciele pełnozatrudnieni Nauczyciele niepełnozat. (stos.pracy) 2.00 Nauczyciele niepełnozat._(w etatach) 0.00 Średnia liczba uczących się w oddziale Liczba uczniów przypadających na jednego pełnozatrudnionego nauczyciela Województwo Powiat Gmina Typ gminy Dzieci lub młodzież brak specyfiki MAŁOPOLSKIE olkuski Wolbrom gmina miejsko-wiejska Szkoła Podstawowa nr 2 im. Adama Mickiewicza w Wolbromiu 5/24

6 Poziom spełniania wymagań państwa Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej W szkole lub placówce realizuje się podstawę programową uwzględniając osiągnięcia uczniów z poprzedniego etapu edukacyjnego (D) Podstawa programowa jest realizowana z wykorzystaniem zalecanych warunków i sposobów jej realizacji (D) W szkole lub placówce monitoruje się i analizuje osiągnięcia każdego ucznia, uwzględniając jego możliwości rozwojowe, formułuje się i wdraża wnioski z tych analiz (D) Wdrożone wnioski z monitorowania i analizowania osiągnięć uczniów przyczyniają się do wzrostu efektów uczenia się i osiągania różnorodnych sukcesów edukacyjnych uczniów. Wyniki analizy osiągnięć uczniów, w tym uczniów, którzy ukończyli dany etap edukacyjny, potwierdzają skuteczność podejmowanych działań dydaktyczno-wychowawczych (B) A Uczniowie odnoszą sukcesy na wyższym etapie kształcenia lub na rynku pracy (B) Szkoła lub placówka wspomaga rozwój uczniów, z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji W szkole lub placówce rozpoznaje się możliwości psychofizyczne i potrzeby rozwojowe, sposoby uczenia się oraz sytuację społeczną każdego ucznia (D) Zajęcia rozwijające zainteresowania i uzdolnienia, zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze i specjalistyczne organizowane dla uczniów wymagających szczególnego wsparcia w rozwoju lub pomocy psychologiczno-pedagogicznej oraz zajęcia rewalidacyjne dla uczniów niepełnosprawnych są odpowiednie do rozpoznanych potrzeb każdego ucznia (D) W szkole lub placówce są realizowane działania antydyskryminacyjne obejmujące całą społeczność szkoły lub placówki (D) Szkoła lub placówka współpracuje z poradniami psychologiczno-pedagogicznymi i innymi podmiotami świadczącymi poradnictwo i pomoc uczniom, zgodnie z ich potrzebami i sytuacją społeczną (D) W szkole lub placówce są prowadzone działania uwzględniające indywidualizację procesu edukacyjnego w odniesieniu do każdego ucznia (B) B W opinii rodziców i uczniów wsparcie otrzymywane w szkole lub placówce odpowiada ich potrzebom (B) Szkoła lub placówka, organizując procesy edukacyjne, uwzględnia wnioski z analizy wyników sprawdzianu, egzaminu gimnazjalnego, egzaminu maturalnego i egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie oraz innych badań zewnętrznych i wewnętrznych W szkole lub placówce analizuje się wyniki sprawdzianu i egzaminów oraz wyniki ewaluacji zewnętrznej i wewnętrznej. Analizy prowadzą do formułowania wniosków i rekomendacji, na podstawie których planuje się i podejmuje działania (D) Działania prowadzone przez szkołę lub placówkę są monitorowane i analizowane, a w razie potrzeby modyfikowane (D) B W szkole lub placówce wykorzystuje się wyniki badań zewnętrznych (B) W szkole lub placówce prowadzi się badania odpowiednio do potrzeb szkoły lub placówki, w tym osiągnięć uczniów i losów absolwentów (B) Szkoła Podstawowa nr 2 im. Adama Mickiewicza w Wolbromiu 6/24

7 Wnioski 1. Działania podejmowane w wyniku wdrażania wniosków z monitorowania i analizowania osiągnięć uczniów są skuteczne, przyczyniają się do osiągania licznych sukcesów edukacyjnych i wzrostu efektów kształcenia. 2. W szkole realizowane są różnorodne działania służące sukcesom uczniów na kolejnym etapie edukacji i kształtowaniu pożądanych postaw. 3. W szkole rozpoznaje się możliwości psychofizyczne, potrzeby rozwojowe oraz sytuację społeczną każdego ucznia i na tej podstawie organizuje potrzebne wsparcie. Współpraca z instytucjami i podmiotami wspierającymi jest adekwatna do potrzeb szkoły i uczniów. 4. W szkole nie zaobserwowano przejawów dyskryminacji, dlatego podejmowane działania mają charakter profilaktyczny i informacyjny. 5. Wskazane jest udzielanie przez nauczycieli większego wsparcia rodzicom w sytuacjach trudnych dla ich dzieci. 6. Planowanie procesu edukacyjno-wychowawczego odbywa się z wykorzystaniem wyników analizy sprawdzianu, badań wewnętrznych i zewnętrznych oraz wniosków z ewaluacji wewnętrznej. Szkoła Podstawowa nr 2 im. Adama Mickiewicza w Wolbromiu 7/24

8 Wyniki ewaluacji Wymaganie: Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej Stan oczekiwany: Zmiany w zewnętrznym świecie powodują konieczność właściwego przygotowania uczniów do nowej rzeczywistości, dlatego dla sukcesu indywidualnego i społecznego uczniowie i uczennice powinni nabywać kompetencje określone w podstawie programowej. Stopień, w jakim są one nabywane, zależy od skuteczności monitorowania tego procesu oraz wykorzystania informacji o osiągnięciach z poprzedniego etapu edukacyjnego. Poziom spełnienia wymagania: A Wyniki przeprowadzonej ewaluacji dla wymagania: Szkoła bada osiągnięcia edukacyjne uczniów z poprzedniego etapu edukacyjnego, a wnioski wykorzystuje podczas realizacji podstawy programowej. Organizuje zajęcia dodatkowe dla uczniów o różnych potrzebach edukacyjnych. Nauczyciele kształtują u uczniów kluczowe kompetencje, a podstawę programową realizują z wykorzystaniem zalecanych warunków i sposobów. Powszechnie monitorowane są osiągnięcia uczniów, a wnioski z analizy wykorzystywane są do doskonalenia pracy z uczniami i podejmowania współpracy z instytucjami wspierającymi. Różnorodne działania szkoły przyczyniają się do wzrostu efektów kształcenia oraz osiągania przez uczniów wielu sukcesów edukacyjnych w konkursach przedmiotowych, artystycznych, sportowych na etapie wojewódzkim, a nawet ogólnopolskim. Szkoła od wielu lat organizuje dużą imprezę edukacyjną "Jesienny piknik humanistyczny", dzięki czemu znacznie rozwija zainteresowania humanistyczne uczniów oraz realizuje różnorodne działania w ramach projektu Comenius, co sprawia, że wymaganie spełnione jest w najwyższym stopniu. Skutecznie realizowane są działania służące sukcesom uczniów na kolejnym etapie edukacji i kształtowaniu społecznie pożądanych postaw. Szkoła Podstawowa nr 2 im. Adama Mickiewicza w Wolbromiu 8/24

9 Obszar badania: W szkole lub placówce realizuje się podstawę programową uwzględniając osiągnięcia uczniów z poprzedniego etapu edukacyjnego Osiągnięcia uczniów z poprzedniego etapu edukacyjnego bada się w oparciu o diagnozy "u progu klasy pierwszej", Ogólnopolskie Badanie Umiejętności Trzecioklasistów oraz sprawdzian kompetencji uczniów klas trzecich przeprowadzany z wydawnictwem Operon. Na początku klasy czwartej nauczyciele przeprowadzają testy diagnostyczne z języka polskiego, języka angielskiego i matematyki. Pozyskują również informacje o możliwościach i potrzebach uczniów z rozmów z nauczycielami uczącymi w poprzednim etapie edukacyjnym, z uczniami i ich rodzicami oraz na podstawie obserwacji uczniów. Analizują też opinie i orzeczenia poradni psychologiczno-pedagogicznej. Na tej podstawie wskazują mocne i słabe strony uczniów i określają działania, które będą stymulowały, wspierały i wspomagały ich rozwój. Wiedza na temat osiągnięć uczniów w poprzednim etapie nauczania jest wykorzystywana podczas realizacji podstawy programowej, np. w kontekście stosowanych metod i form pracy, doskonalenia słabiej opanowanych treści i umiejętności, modyfikacji planów dydaktycznych. Ponadto do prowadzenia konkretnych działań w pracy z uczniami, m.in. organizacji zajęć dydaktyczno-wyrównawczych, kół zainteresowań, współpracy z rodzicami. Obszar badania: Podstawa programowa jest realizowana z wykorzystaniem zalecanych warunków i sposobów jej realizacji Nauczyciele deklarują kształtowanie u uczniów kluczowych kompetencji. W ich opinii na wszystkich zajęciach ma miejsce kształtowanie umiejętności czytania, uczenia się, komunikowania się w języku ojczystym oraz odkrywania swoich zainteresowań i/lub przygotowania do dalszej edukacji. Na większości zajęć natomiast kształtowana jest umiejętność posługiwania się nowoczesnymi technologiami informacyjno - komunikacyjnymi, pracy zespołowej i myślenia naukowego. Najmniej powszechne jest kształtowanie umiejętności myślenia matematycznego (Tab. 1). Na obserwowanych 11 lekcjach najczęściej wystąpiło kształtowanie umiejętności uczenia się (na 11 lekcjach), pracy zespołowej (na 10 lekcjach), czytania i komunikowania się w języku ojczystym lub w języku obcym (na 8 lekcjach), myślenia naukowego (na 7 lekcjach). W mniejszym stopniu kształtowano umiejętność myślenia matematycznego i posługiwania się nowoczesnymi technologiami informacyjno - komunikacyjnymi (Tab. 2). Na lekcjach uwzględniane są zalecane warunki i sposoby realizacji podstawy programowej. Zajęcia odbywają się w odpowiednio wyposażonych salach. Nauczyciele dbają o ciągłość wychowania i kształcenia między przedszkolem a edukacją wczesnoszkolną, stosują metody oparte na działalności praktycznej, problemowej, ćwiczenia i pracę w grupach. Stwarzają uczniom szanse obserwowania, dociekania, odkrywania praw i zależności, samokształcenia i samodzielnego docierania do informacji. Wykorzystują fragmenty filmów, różne teksty kultury, skłaniają do refleksji, wychowują świadomych odbiorców dzieł literackich, uwrażliwiają na uniwersalne wartości. Szkoła Podstawowa nr 2 im. Adama Mickiewicza w Wolbromiu 9/24

10 Typ pytania: Pytanie jednokrotnego wyboru Pytanie nagłówkowe: Jak często daje Pan/i swoim uczniom możliwość kształtowania poniższych umiejętności: Treść pytania: myślenie matematyczne umiejętność wykorzystania narzędzi matematyki w życiu codziennym oraz formułowania sądów opartych na rozumowaniu matematycznym [AN] (7769) Ogólna liczba respondentów biorących udział w badaniu: 17 Tab.1 Numer odpowiedzi Treść odpowiedzi Częstość Procent 1 na wszystkich zajęciach na większości zajęć na połowie zajęć na mniej niż połowie zajęć na żadnych Brak odpowiedzi 0 0 Razem Typ pytania: Pytanie wielokrotnego wyboru Treść pytania: Które z najważniejszych umiejętności, opisanych w podstawie programowej dla danego etapu kształcenia były kształtowane u uczniów podczas lekcji? [OZ] (9788) Ogólna liczba respondentów biorących udział w badaniu: 11 Tab.2 Numer odpowiedzi Treść odpowiedzi Częstość Procent 1 czytanie 8 / / myślenie matematyczne 1 / / myślenie naukowe 7 / / umiejętność komunikowania się w języku ojczystym i w języku obcym, zarówno w mowie, jak i piśmie 8 / / umiejętność posługiwania się nowoczesnymi technologiami 2 / / 81.8 informacyjno-komunikacyjnymi, w tym także dla wyszukiwania i korzystania z informacji 6 umiejętność uczenia się 11 / / 0 7 umiejętność pracy zespołowej 10 / / inne, jakie? 0 / 11 0 / 100 Szkoła Podstawowa nr 2 im. Adama Mickiewicza w Wolbromiu 10/24

11 Obszar badania: W szkole lub placówce monitoruje się i analizuje osiągnięcia każdego ucznia, uwzględniając jego możliwości rozwojowe, formułuje się i wdraża wnioski z tych analiz Wszyscy nauczyciele deklarują monitorowanie osiągnięć uczniów. Powszechnie stosują: ocenianie (bieżące, podsumowujące), sprawdzanie sposobu wykonania zadań i rozumienia omawianych kwestii, zadawanie pytań oraz stwarzanie uczniom możliwości ich stawiania, stosowanie podsumowywania ćwiczeń przez uczniów, zbieranie od nich informacji zwrotnych. W czasie obserwowanych lekcji wystąpiły w/w sposoby monitorowania, patrz Tab. 1. W oparciu o wnioski sformułowane w wyniku analizy i monitorowania osiągnięć uczniów nauczyciele podejmują adekwatne działania. Modyfikują programy nauczania, metody i formy pracy, doskonalą własny warsztat pracy. Organizują zajęcia dodatkowe dla uczniów o różnych potrzebach edukacyjnych (dydaktyczno - wyrównawcze i rozwijające zainteresowania), przygotowują uczniów do konkursów, podejmują współpracę z instytucjami wspierającymi. Typ pytania: Pytanie wielokrotnego wyboru Treść pytania: W jaki sposób nauczyciel monitoruje nabywanie wiedzy i umiejętności przez każdego ucznia podczas lekcji? Proszę zaznaczyć wszystkie zachowania nauczyciela, które wystąpiły na tej lekcji. [OZ] (6884) Ogólna liczba respondentów biorących udział w badaniu: 11 Tab.1 Numer odpowiedzi Treść odpowiedzi Częstość Procent 1 sprawdza, czy uczniowie właściwie zrozumieli 10 / / sprawdza, w jaki sposób uczniowie wykonują zadania 10 / / zadaje pytania 11 / / 0 4 prosi uczniów o podsumowanie 7 / / wykorzystuje techniki badawcze 1 / / pyta uczniów, co sądzą o jego sposobie przekazywania wiedzy 0 / 11 0 / stwarza uczniom możliwość zadania pytania 6 / / inne, jakie? 0 / 11 0 / 100 Obszar badania: Wdrożone wnioski z monitorowania i analizowania osiągnięć uczniów przyczyniają się do wzrostu efektów uczenia się i osiągania różnorodnych sukcesów edukacyjnych uczniów. Wyniki analizy osiągnięć uczniów, w tym uczniów, którzy ukończyli dany etap edukacyjny, potwierdzają skuteczność podejmowanych działań dydaktyczno-wychowawczych Organizowanie zajęć pozalekcyjnych rozwijających zainteresowania uczniów pozwala im odkryć, w czym są dobrzy, uzyskiwać najwyższe oceny i osiągać liczne sukcesy w konkursach przedmiotowych, artystycznych, sportowych na szczeblu powiatowym, wojewódzkim, a nawet ogólnopolskim (np. wyróżnienia w międzynarodowym konkursie matematycznym "Kangur", laureaci Ogólnopolskiej Olimpiady Języka Angielskiego Olimpus", finaliści wojewódzkiego konkursu Nudna Matematyka", konkursów przedmiotowych organizowanych przez Małopolskiego Kuratora Oświaty, finaliści Małopolskich Igrzysk Młodzieży Szkolnej Szkoła Podstawowa nr 2 im. Adama Mickiewicza w Wolbromiu 11/24

12 w Indywidualnych Biegach Przełajowych). Do osiągania sukcesów edukacyjnych uczniów i rozwijania ich zainteresowań humanistycznych przyczynia się w dużej mierze cykliczna impreza organizowana od wielu lat w szkole "Jesienny piknik humanistyczny". Ponadto różnorodne działania realizowane przez uczniów w ramach międzynarodowego projektu Comenius, między innymi tworzenie prezentacji multimedialnych, nagrywanie filmu i prowadzenie korespondencji w języku angielskim, organizacja konkursów, festiwali, wystaw. Oferta zajęć dla uczniów napotykających na trudności w nauce sprzyja mobilizowaniu ich do nauki i osiąganiu dobrych wyników. Na takie sukcesy wskazują ankietowani uczniowie. Skuteczność podjętych działań widoczna jest także w zakresie podnoszenia kompetencji opisanych w podstawie programowej. Widoczny jest wzrost wyników procentowych w standardzie czytanie i wykorzystanie wiedzy w praktyce. Wdrożenie wniosków po analizie wyników sprawdzianu zewnętrznego ma przełożenie na wzrost wyniku staninowego w 2013 r. w porównaniu z 2012 r. (z 6 na 7) i dodatnie EWD w 2014 r. Obszar badania: Uczniowie odnoszą sukcesy na wyższym etapie kształcenia lub na rynku pracy W szkole realizowane są działania służące sukcesom uczniów na kolejnym etapie edukacji. Są to: doskonalenie umiejętności określonych w podstawie programowej (np. umiejętność uczenia się, czytania ze zrozumieniem, wypowiadania się w języku polskim i obcym, posługiwanie się technologią informacyjno - komunikacyjną) poprzez stosowanie aktywnych metod nauczania i organizację zajęć dodatkowych w szkole i poza nią (np. Małopolska Noc Naukowców - wyjazdy na wyższe uczelnie). Poprzez angażowanie uczniów do udziału w różnych akcjach społecznych i charytatywnych (np. "Szlachetna paczka", "Młodzi głosują", "Owoce w szkole", "Ćwicz z Ewą Chodakowską"), imprezach, uroczystościach i konkursach szkolnych i pozaszkolnych, wyjazdach i wycieczkach (np. do teatru, rajdy turystyczne) kształtowane są właściwe postawy społeczne, patriotyczne, ekologiczne, prozdrowotne i kulturalne. Szkoła Podstawowa nr 2 im. Adama Mickiewicza w Wolbromiu 12/24

13 Wymaganie: Szkoła lub placówka wspomaga rozwój uczniów, z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji Stan oczekiwany: W szkole ukierunkowanej na rozwój uczniów z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji podejmuje się różnorodne działania, dostosowane do specyfiki i potrzeb środowiska. Powinny być one oparte na diagnozie, a ich skuteczność poddawana refleksji. Ich elementem jest przeciwdziałanie dyskryminacji. Organizując procesy edukacyjne, nauczyciele indywidualizują nauczanie i wspierają uczniów. Poziom spełnienia wymagania: B Wyniki przeprowadzonej ewaluacji dla wymagania: Szkoła systematycznie rozpoznaje możliwości psychofizyczne, potrzeby rozwojowe, sposoby uczenia się i sytuację społeczną uczniów. Organizuje zajęcia rozwijające uzdolnienia i wyrównujące braki edukacyjne, które są adekwatne do potrzeb i możliwości uczniów. Nauczyciele indywidualizują proces nauczania, motywują uczniów do aktywności na lekcjach. Szkoła systematycznie współpracuje z instytucjami wspierającymi rozwój dzieci, dzięki czemu objęto je pomocą psychologiczno - pedagogiczną, zapewniono pomoc materialną oraz dożywianie. Prowadzi różnorodne działania antydyskryminacyjne, dzięki czemu w szkole nie występuje zjawisko dyskryminacji. W opinii większości rodziców i uczniów wsparcie otrzymywane w szkole odpowiada ich potrzebom. Obszar badania: W szkole lub placówce rozpoznaje się możliwości psychofizyczne i potrzeby rozwojowe, sposoby uczenia się oraz sytuację społeczną każdego ucznia W sposób systemowy rozpoznaje się w szkole możliwości, potrzeby, sposoby uczenia się oraz sytuację społeczną każdego ucznia. Nauczyciele, wychowawcy, pedagog szkolny prowadzą obserwacje uczniów, rozmowy z nimi i ich rodzicami, analizują wyniki sprawdzianu z poprzedniego etapu edukacyjnego (OBUT). Nauczyciele przeprowadzają testy diagnostyczne, analizują wyniki, wyciągają wnioski. Szkoła posiada dokładne informacje na temat uczniów potrzebujących wsparcia (liczba uczniów, przyczyny). Za najważniejsze potrzeby rozwojowe uczniów nauczyciele uznali potrzebę akceptacji wśród rówieśników, bezpieczeństwa, wszechstronnego rozwoju, sukcesu, poczucia własnej wartości. Dyrektor podał, że co trzeci uczeń (88) wymaga pomocy z powodu deficytów rozwojowych, trudności w nauce oraz trudnej sytuacji rodzinnej. Uruchomiono program wspierania uczniów ze względu na specjalne potrzeby edukacyjne. Wsparcie udzielane jest również uczniom szczególnie uzdolnionym i zainteresowanym przedmiotem. Na kółka przedmiotowe i sportowe oraz różnego typu zajęcia wyrównujące szanse edukacyjne uczęszcza zdecydowana większość uczniów. Nauczyciele rozmawiają z rodzicami o możliwościach i potrzebach ich dzieci kilka razy lub przynajmniej raz w roku, jednak 6 z 42 ankietowanych rodziców uważa, że nigdy takie rozmowy nie były przeprowadzane (Wykres 1j). Szkoła Podstawowa nr 2 im. Adama Mickiewicza w Wolbromiu 13/24

14 Wykres 1j Obszar badania: Zajęcia rozwijające zainteresowania i uzdolnienia, zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze i specjalistyczne organizowane dla uczniów wymagających szczególnego wsparcia w rozwoju lub pomocy psychologiczno-pedagogicznej oraz zajęcia rewalidacyjne dla uczniów niepełnosprawnych są odpowiednie do rozpoznanych potrzeb każdego ucznia Organizowane w szkole zajęcia rozwijające zainteresowania, wyrównawcze czy specjalistyczne są adekwatne do rozpoznanych indywidualnych potrzeb. Szkoła organizuje zajęcia dydaktyczno - wyrównawcze, korekcyjno - kompensacyjne, rozwijające zainteresowania i uzdolnienia, przygotowujące do udziału w konkursach i uroczystościach, a także pomoc psychologiczno -pedagogiczną dla uczniów. Pedagog prowadzi również konsultacje dla rodziców. Szkoła współpracuje z instytucjami wspierającymi jej działalność opiekuńczo - wychowawczą, np. poradnią psychologiczno pedagogiczną, kieruje uczniów na badania specjalistyczne (psychologiczne, lekarskie). Tworząc ofertę edukacyjną, bierze pod uwagę potrzeby rozwojowe uczniów, oczekiwania uczniów i ich rodziców oraz sugestie partnerów, z którymi współpracuje. Ponadto uwzględnia indywidualną sytuację każdego ucznia, zainteresowania uczniów, konieczność udzielenia im pomocy w nauce, możliwości szkoły i kierunki polityki oświatowej państwa w zakresie kształcenia ogólnego. Zdaniem większości uczniów zajęcia pozalekcyjne pomagają im w nauce (Wykres 1j) i są dostosowane do ich zainteresowań (Wykres 2j). Również rodzice w większości wskazują, że te zajęcia są dostosowane lub raczej dostosowane do potrzeb ich dzieci (Wykres 3j). Nauczyciele w wyniku rozpoznanych potrzeb i możliwości uczniów wyciągają wnioski, które wykorzystują w pracy dydaktycznej. W codziennej pracy między innymi: dostosowują wymagania edukacyjne do rozpoznanych potrzeb oraz zaleceń poradni psychologiczno-pedagogicznej, doskonalą umiejętności, które uczniowie słabiej opanowali, dobierają odpowiednie metody nauczania oraz środki dydaktyczne, realizują projekty edukacyjne, przygotowują Szkoła Podstawowa nr 2 im. Adama Mickiewicza w Wolbromiu 14/24

15 do konkursów przedmiotowych. Wykres 1j Wykres 2j Wykres 3j Szkoła Podstawowa nr 2 im. Adama Mickiewicza w Wolbromiu 15/24

16 Obszar badania: W szkole lub placówce są realizowane działania antydyskryminacyjne obejmujące całą społeczność szkoły lub placówki Szkoła prowadzi systematycznie różnorodne profilaktyczne działania antydyskryminacyjne w codziennych działaniach wychowawczych oraz realizowanych programach, projektach i akcjach, w które angażują się wszyscy nauczyciele. Deklarują oni prowadzenie profilaktyki antydyskryminacyjnej dotyczącej koloru skóry/rasy, pochodzenia etnicznego i społecznego, religii, poglądów politycznych, statusu ekonomicznego, niepełnosprawności, wieku i płci (Wykres 1w). Organizowane są spotkania z pedagogiem, prowadzone są rozmowy na lekcjach wychowawczych oraz pogadanki z przedstawicielami policji. Ponadto organizowane są wyjazdy i imprezy o charakterze integracyjnym (wycieczki szkolne, zielone szkoły, ogniska, dyskoteki, wigilie klasowe, andrzejki, walentynki, mikołajki, jasełka). Uczniowie z rodzin będących w trudnej sytuacji materialnej są wspomagani przez MOPS, a poradnia pedagogiczno - psychologiczna wspiera szkołę w jej działalności opiekuńczo wychowawczej. Prowadzone jest wspomaganie rodziców. Działania antydyskryminacyjne uwzględnione są w programach wychowawczym i profilaktyki. Szkoła Podstawowa nr 2 im. Adama Mickiewicza w Wolbromiu 16/24

17 Wykres 1w Obszar badania: Szkoła lub placówka współpracuje z poradniami psychologiczno-pedagogicznymi i innymi podmiotami świadczącymi poradnictwo i pomoc uczniom, zgodnie z ich potrzebami i sytuacją społeczną Szkoła współpracuje z wieloma instytucjami i stowarzyszeniami w zakresie wspomagania rozwoju uczniów. Szczególnie istotna i adekwatna do potrzeb uczniów jest współpraca z: poradnią psychologiczno-pedagogiczną (diagnozowanie i wydawanie orzeczeń, prelekcje dla dzieci i rodziców, udział dzieci w terapiach), Miejskim Ośrodkiem Pomocy Społecznej (dofinansowanie posiłków i podręczników, procedura Niebieskiej Karty), Komendą Policji w Wolbromiu i Strażą Miejską w Wolbromiu (działania i profilaktyka w zakresie bezpieczeństwa i zagrożeń), Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie (opieka nad dziećmi wychowującymi się w rodzinach dysfunkcyjnych), Ochronką "Betlejem" (dożywianie, pomoc w odrabianiu lekcji, organizowanie wyjazdów letnich i zimowych). Corocznie TRI Poland funduje dla uczniów zdolnych, będących w trudnej sytuacji materialnej Szkoła Podstawowa nr 2 im. Adama Mickiewicza w Wolbromiu 17/24

18 stypendia socjalne i naukowe. Wspiera również finansowo akcje edukacyjne i ekologiczne. Współpraca z innymi instytucjami kulturalnymi i oświatowymi polega na organizacji i udziale uczniów w konkursach, rajdach, imprezach, akcjach społecznych i charytatywnych, rozwijaniu ich pasji i zainteresowań, organizacji imprez i uroczystości, poszerzeniu oferty edukacyjnej, zagospodarowaniu czasu wolnego. Obszar badania: W szkole lub placówce są prowadzone działania uwzględniające indywidualizację procesu edukacyjnego w odniesieniu do każdego ucznia Uczniowie mogą uczestniczyć w zajęciach dodatkowych zgodnie z potrzebami, o czym informują w ankietach (Wykres 1j). Sposób realizacji procesów edukacyjnych w szkole uwzględnia indywidualne potrzeby uczniów, zarówno zdolnych, jak i napotykających na trudności w nauce. Nauczyciele motywują wszystkich do angażowania się w proces uczenia się. Na zajęciach odpowiednio dobierają metody i formy pracy, różnicują trudność zadań, przygotowują dodatkowe materiały, np. karty pracy, udzielają wsparcia, chwalą. Nauczyciele deklarują, że dostosowują uczniom wymagania edukacyjne do ich możliwości, przygotowują dodatkowe zadania dla uczniów wykazujących większe zainteresowanie przedmiotem, organizują kółka zainteresowań i zajęcia wyrównawcze, przygotowują do konkursów. Tworzą na zajęciach atmosferę życzliwości, wykazują wiarę w możliwości uczniów i uświadamiają im, że mogą osiągnąć sukces. Wykres 1j Szkoła Podstawowa nr 2 im. Adama Mickiewicza w Wolbromiu 18/24

19 Obszar badania: W opinii rodziców i uczniów wsparcie otrzymywane w szkole lub placówce odpowiada ich potrzebom Uczniowie otrzymują od nauczycieli wsparcie adekwatne do ich potrzeb. Deklarują, że większość lub wszyscy nauczyciele okazują wiarę w ich możliwości na większości lub wszystkich lekcjach (Wykres 1j i 2j) i motywują ich, mówiąc, że mogą się nauczyć nawet trudnych rzeczy (Wykres 3j). Rodzice wskazują, że wychowawcy służą im radą i wsparciem w trudnych sytuacjach ich dzieci (Wykres 4j). Analiza ankiet wskazuje, że większość rodziców może liczyć także na wsparcie nauczycieli w takich sytuacjach. Jednak 40 % z nich deklaruje, że nie zawsze otrzymało wsparcie nauczycieli lub nigdy go nie otrzymuje (Wykres 5j). Wykres 1j Wykres 2j Szkoła Podstawowa nr 2 im. Adama Mickiewicza w Wolbromiu 19/24

20 Wykres 3j Wykres 4j Wykres 5j Szkoła Podstawowa nr 2 im. Adama Mickiewicza w Wolbromiu 20/24

21 Wymaganie: Szkoła lub placówka, organizując procesy edukacyjne, uwzględnia wnioski z analizy wyników sprawdzianu, egzaminu gimnazjalnego, egzaminu maturalnego i egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie oraz innych badań zewnętrznych i wewnętrznych Stan oczekiwany: Badania i dane mówiące o różnych aspektach funkcjonowania szkół są niezbędnym elementem zarządzania na poziomie organizacji, jak również prowadzenia polityki oświatowej. W efektywnych szkołach decyzje podejmuje się, wykorzystując informacje na swój temat i systematycznie udostępniając dane służące refleksji nad efektywnością i planowaniem dalszych działań. Organizując procesy edukacyjne, uwzględnia się wnioski z analizy danych pochodzących z różnych źródeł. Poziom spełnienia wymagania: B Wyniki przeprowadzonej ewaluacji dla wymagania: W szkole analizuje się wyniki sprawdzianu, ewaluacji wewnętrznej i badań prowadzonych przez zespoły nauczycieli. Analizy prowadzą do formułowania wniosków, na podstawie których planuje się i podejmuje działania. Są one przez szkołę monitorowane i analizowane, a w razie potrzeby modyfikowane. W celu oceny efektywności nauczania i poprawy jakości pracy nauczyciele prowadzą wewnętrzne diagnozy zgodnie z potrzebami szkoły oraz korzystają z zewnętrznych badań edukacyjnych. Badane są również losy absolwentów. Wyniki i analizy wykorzystywane są do planowania pracy dydaktycznej i wychowawczej, modyfikacji programów nauczania, form i metod pracy. Obszar badania: W szkole lub placówce analizuje się wyniki sprawdzianu i egzaminów oraz wyniki ewaluacji zewnętrznej i wewnętrznej. Analizy prowadzą do formułowania wniosków i rekomendacji, na podstawie których planuje się i podejmuje działania W szkole analizuje się wyniki sprawdzianu zewnętrznego oraz wyniki ewaluacji wewnętrznej. Wszyscy nauczyciele deklarują korzystanie z wniosków z ewaluacji wewnętrznej prowadzonej na poziomie całej szkoły (16 z 17) oraz przez zespoły nauczycielskie. Większość z nich (15 z 17) korzysta z wniosków z analiz egzaminów zewnętrznych (Wykres 1w). Nauczyciele modyfikują metody i formy pracy, intensyfikują współpracę między sobą oraz z rodzicami, dokonują ewaluacji pracy własnej, organizują wsparcie dla uczniów z trudnościami w nauce, a także zajęcia rozwijające dla uczniów zdolnych i mobilizują uczniów do korzystania z oferowanej przez szkołę pomocy. Stosują na lekcjach więcej metod aktywizujących, aby włączyć w proces uczenia większą liczbę dzieci. Zintensyfikowano monitorowanie frekwencji uczniów na zajęciach i diagnozowanie przyczyn ich nieobecności, wzbogacono ofertę edukacyjną (zajęcia pozalekcyjne, wycieczki) zgodnie z oczekiwaniami uczniów i sugestiami rodziców. Szkoła Podstawowa nr 2 im. Adama Mickiewicza w Wolbromiu 21/24

22 Wykres 1w Obszar badania: Działania prowadzone przez szkołę lub placówkę są monitorowane i analizowane, a w razie potrzeby modyfikowane W szkole monitoruje się i analizuje, a w razie potrzeby modyfikuje podejmowane działania, wykorzystując je do doskonalenia procesu dydaktycznego i wychowawczego. Działania zostały wprowadzone po wdrożeniu wniosków sformułowanych w oparciu o analizę wyników sprawdzianu zewnętrznego i ewaluacji wewnętrznej. Nauczyciele, opracowując rozkłady materiału, uwzględniają wnioski z diagnozy wstępnej, kładą nacisk na zagadnienia wymagające utrwalenia, modyfikacją programy nauczania pod kątem wsparcia uczniów w opanowaniu umiejętności sprawiających największe trudności. Zmiany w procesie edukacyjnym dotyczą przede wszystkim stosowanych form i metod pracy, indywidualizacji nauczania w toku lekcji i podczas zajęć dodatkowych. Nauczyciele deklarują także dokonywanie ewaluacji własnej pracy oraz doskonalenie warsztatu pracy, częstsze stosowanie technologii informacyjnej. Zmodyfikowano ofertę zajęć pozalekcyjnych, zaktywizowano rodziców uczniów do współpracy, usprawniono przepływ informacji między nauczycielami a rodzicami. Wdrożone wnioski skutkują wprowadzaniem korzystnych zmian, mających na celu podniesienie wyników sprawdzianu zewnętrznego. Szkoła Podstawowa nr 2 im. Adama Mickiewicza w Wolbromiu 22/24

23 Obszar badania: W szkole lub placówce wykorzystuje się wyniki badań zewnętrznych Nauczyciele deklarują, że podczas planowania procesu edukacyjnego korzystają z różnych zewnętrznych badań edukacyjnych, patrz Wykres 1w. Wykorzystują dane z raportów Centralnej Komisji Egzaminacyjnej, wyniki i analizy Ogólnopolskiego Badania Umiejętności Trzecioklasistów oraz próbnych sprawdzianów organizowanych przez Wydawnictwa (Operon, Nowa Era) oraz OKE w celu sprawdzenia stopnia opanowania wiedzy i umiejętności przez uczniów. Nauczyciele matematyki korzystają z projektu GWO "Lepsza szkoła", w ramach którego uczniowie w klasach IV -VI przystępują do testu sprawdzającego poziom wiedzy i umiejętności, a wyniki poszczególnych uczniów i klas porównywane są z wynikami szkoły, województwa i kraju. Wyniki prowadzonych badań mają wpływ na podejmowane w szkole działania, które dotyczą między innymi: planowania działań edukacyjnych, gromadzenia informacji na temat: jakie są efekty dotychczasowych działań i w jakim stopniu należy zmodyfikować system pomocy uczniom słabym i zdolnym. Nauczyciele modyfikują plany, doskonalą metody i formy pracy, opracowują narzędzia i materiały do diagnozowania wiedzy i umiejętności uczniów, monitorują realizację podstawy programowej. Po zapoznaniu się z raportem NIK na temat wyników kontroli zajęć wychowania fizycznego i sportu w szkołach publicznych dokonano analizy sytuacji w szkole, w wyniku której podjęto działania mające zachęcić wszystkich uczniów do aktywności fizycznej. Obszar badania: W szkole lub placówce prowadzi się badania odpowiednio do potrzeb szkoły lub placówki, w tym osiągnięć uczniów i losów absolwentów Szkoła organizuje badania wewnętrzne wspomagające realizację zadań dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych. W każdym roku prowadzi badania wiedzy i umiejętności uczniów rozpoczynających naukę w klasie pierwszej i czwartej poprzez testy diagnostyczne. Organizuje próbne sprawdziany dla uczniów klasy szóstej i Ogólnopolskie Badanie Umiejętności Trzecioklasistów. Bada także inne potrzeby i możliwości uczniów za pomocą ankietowania przeprowadzanego przez wychowawców (np. potrzeby w zakresie zajęć pozalekcyjnych, zainteresowań uczniów, problemów wychowawczych, bezpieczeństwa w szkole). Odbywa się badanie wyników nauczania z poszczególnych przedmiotów, analizowane są wyniki konkursów przedmiotowych i zawodów sportowych oraz opinie i orzeczenia wydawane przez poradnię pedgogiczno psychologiczną. Wyniki tych badań wykorzystywane są do: dostosowywania planów pracy dydaktycznej do możliwości i stopnia opanowania wiadomości przez poszczególnych uczniów, organizacji zajęć wyrównawczych oraz rozwijających zainteresowania, doboru odpowiednich metod nauczania, zwiększenia ilości ćwiczeń w obszarach, które wypadły słabiej, planowania pracy zespołów. Ponadto nauczyciele doskonalą pracę wychowawczą. Wspólnie opracowują zakres zagadnień realizowanych na lekcjach wychowawczych, podejmują działania zmierzające o poprawy bezpieczeństwa, dostosowują zajęcia fakultatywne z wychowania fizycznego do zainteresowań sportowych uczniów. Absolwenci szkoły podstawowej kontynuują naukę w gimnazjum, które wchodzi w skład Zespołu Szkół. Zatem nauczyciele uczący zarówno w szkole podstawowej jak i w gimnazjum znają możliwości i potrzeby gimnazjalistów, co ułatwia zaplanowanie pracy z uczniami zdolnymi, jak i potrzebującymi wsparcia. Szkoła Podstawowa nr 2 im. Adama Mickiewicza w Wolbromiu 23/24

24 Raport sporządzili Ewa Sznajder Ewa Przyjemska-Kondziołka Kurator Oświaty:... Szkoła Podstawowa nr 2 im. Adama Mickiewicza w Wolbromiu 24/24