Strategia celu inacyjnego

Transkrypt

1 Szkoªa Gªówna Handlowa

2 Rozkªad jazdy 1 Wprowadzenie 2 Oczekiwania inacyjne 3 Transmisja stóp 4 Kanaªy transmisji 5 Neutralno± 6 Empiria 7 Puªapka deacyjna

3 Pochodzenie strategii W latach 80 XX w. Nowa Zelandia borykaªa si z wysok inacj i nisk wiarygodno±ci banku centralnego Wprowadzone rozwi zanie: zapewnienie niezale»no±ci operacyjnej bankowi centralnemu wyznaczenie celu inacyjnego przez Rz d (najpierw 3-5%, od %) podpisanie kontraktu z Prezesem banku na jego realizacj sprawozdawanie co 6 miesi cy z realizacji celu

4 Do±wiadczenie Nowej Zelandii ródªo: Ammer & Freeman 1994

5 Dalsze losy IT Zach cone do±wiadczeniami NZ i zniech cone niestabilno±ci szybko±ci obiegu inne banki wprowadzaj IT: Kanada 1991 Wielka Brytania 1992 (po wypadni ciu Funta z w»a walutowego)... Polska 1998 Do dzi±»aden kraj nie porzuciª strategii celu inacyjnego

6 Schemat dziaªania IT - mechanizm transmisji monetarnej Tradycyjny kanał stóp procentowych Y Polityka pieniężna Kanał kredytowy Kanał kursowy AD P Kanał oczekiwań

8 Wpªyw oczekiwa«na polityk pieni»n W warunkach sztywno±ci nominalnych oczekiwania inacyjne wpªywaj na negocjacje pªacowe wpªywaja na proces cenotwórczy Kontrola oczekiwa«pozwala wpªywa na pªace i ceny przy mniej aktywnym wykorzystaniu stóp procentowych Dzi ki temu polityka pieni»na mo»e wpªywa na inacj skuteczniej i przy mniejszych kosztach ubocznych

9 Wpªyw oczekiwa«na polityk pieni»n ródªo: Demchuk i in. 2012

10 Wpªyw banku centralnego na oczekiwania Bank centralny stara si wpªywa na oczekiwania. Wybrane narz dzia: publikacja celu inacyjnego (zakotwiczenie oczekiwa«), publikacja raportu o inacji, minutes (tªumaczenie polityki pieni»nej, zwi kszanie wiarygodno±ci BC), publikacja prognoz (j.w. + ukazanie niepewno±ci).

11 Projekcja inacji

12 Projekcja PKB

13 Jak zmierzy oczekiwania? Ankiety Ceny instumentów nansowych Przeszªa inacja

14 Ankiety ródªo: NBP

15 Ceny instrumentów nansowych ródªo: EBC

16 Przeszªa inacja Oczekiwania maj cz sto charakter adaptacyjny Przeszªa inacja dobr miar oczekiwa«ródªo: NBP

18 Stopy procentowe Stopa procentowa to (wyra»ona w uj ciu procentowym) cena za wypo»yczenie kapitaªu. Stopa procentowa a cena kupna: P t = P t N 1+i t Dla danej warto±ci nominalnej P N t stopa procentowa jest odwrotnie proporcjonalna do ceny kupna P t.

19 Nominalne i realne stopy procentowe O zachowaniu podmiotów cz sto decyduj realne stopy procentowe. Przykªad: skªonno± do oszcz dzania przy tej samej stopie nominalnej i ró»nych stopach inacji. Równanie Fishera: r t = i t π e t

20 Realne stopy procentowe Jak obliczy stopy realne? Ex post - ªatwo, ale niespójnie Ex ante spójnie ale trudniej, trzeba zna oczekiwania

21 Determinanty stóp procentowych - gospodarka zamkni ta Teoria funduszy po»yczkowych Stopa równowagi determinowana jest przez poda» oszcz dno±ci i popyt na kredyt. Zakªadamy»e wszystkie po»yczki odbywaj si poprzez emisj obligacji.

22 Determinanty stóp procentowych - poda» obligacji Czynniki wpªywaj ce na krzyw poda»y obligacji (przykªady): oczekiwana inacja bilans sektora publicznego bank centralny (operacyjna nadpªynno± )

23 Determinanty stóp procentowych - popyt na obligacje Czynniki wpªywaj ce na krzyw popytu na obligacje (przykªady): oczekiwana inacja ryzyko bank centralny (operacyjny niedobór pªynno±ci)

24 Determinanty stóp procentowych - podsumowanie St d 3 efekty: oczekiwa«inacyjnych - wzrost oczekiwa«powoduje wzrost stóp procentowych ryzyka wzrost ryzyka powoduje wzrost stóp procentowych wypychania wzrost decytu bud»etowego powoduje wzrost stóp procentowych

25 Determinanty stóp procentowych - gospodarka otwarta Na stop krajow wpªywa stopa procentowa na rynkach mi dzynarodowych, oczekiwana deprecjacja waluty krajowej oraz premia za ryzyko Zasada parytetu stóp procentowych: i t = i t + E e t+1 E t E t + ρ t

26 ródªo: i Strategia Crespocelu Cuaresma inacyjnego 2007 Gospodarka zamkni ta vs. otwarta W praktyce»adna gospodarka nie jest ani doskonale otwarta ani doskonale zamkni ta. W efekcie stopy ksztaªtowane s przez czynniki krajowe i mi dzynarodowe. Figure : Cz ± wariancji realnych stóp procentowych obja±niana przez czynniki mi dzynarodowe

27 Naturalna stopa procentowa NSP jest jedn z licznych zmiennych równowagi wykorzystywanych przez banki centralne Denicja (wybrana): NSP wyznacza poziom realnej stopy procentowej przy której luka popytowa jest domkni ta a inacja stabilna. Wa»na koncepcja dla banku centralnego dªugookresowy poziom równowagi dla instrumentu polityki pieni»nej NSP zale»y od parametrów gospodarki (np. skªonno± do oszcz dzania, kra«cowy produkt kapitaªu), dla banku centralnego jest dana.

28 Naturalna stopa procentowa NSP jest nieobserwowalna. Ró»ne podej±cia do szacowania. W gospodarkach rozwini tych przed kryzysem ok 2-3%. Laubach & Williams (2003): ỹ t = a1ỹ t 1 + a2(r t 1 r t 1) + ε 1,t π t = b1π t 1 + b2ỹ t 1 + ε 2,t

29 NSP w USA ródªo:

30 Operacje otwartego rynku Bank centralny prowadzi operacje z bankami komercyjnymi: operacje otwartego rynku (REPO, reverse REPO, outright) operacje depozytowe operacje kredytowe

31 Wpªyw na rynek mi dzybankowy rodki z banku centralnego s jednym ze ¹ródeª nansowania akcji kredytowej banków komercyjnych. Dlatego stopy rynku pieni»nego przenosz si na rynek depozytowo-kredytowy

32 Finansowanie gospodarki W systemie anglosaskim - rynek kapitaªowy W systemie kontynentalnym - sektor bankowy

33 Wpªyw na krzyw dochodowo±ci Bank centralny kontroluje bezpo±rednio tylko stopy krótkoterminowe Wpªyw tych stóp na stopy o dªu»szym terminie zapadalno±ci wynika z zasady oczekiwanych stóp procentowych: (1 + i t,n) n = (1 + i t,1)(1 + i e t+1,1)... (1 + i e t+n 1,1)

34 Wpªyw na oprocentowanie kredytów i depozytów rodki z banku centralnego s jednym ze ¹ródeª nansowania akcji kredytowej banków komercyjnych. Dlatego stopy rynku pieni»nego przenosz si na rynek depozytowo-kredytowy ródªo: NBP

36 Kanaª stóp procentowych

37 Wpªyw na konsumpcj Prosty, dwuokresowy model Maksymalizacja u»yetczno±ci max U = ln c1 + ln c2 c1,c2 przy ograniczeniu bud»etowym P1c1 + s1 = P1y1 po podstawieniu P2c2 = P2y2 + (1 + i1)s1 P1c1 + P 2c2 1 + i1 = P1y1 + P 2y2 1 + i1

38 Wpªyw na konsumpcj Lagrangean: [ L = ln c1 + ln c2 λ P1c1 + P 2c2 1 + i1 ] P1y1 P 2y2 1 + i1 Rozwi zanie: c1 = c r1

39 Wpªyw na konsumpcj Substytucja mi dzyokresowa jest skutkiem zmiany realnych stóp procentowych. Wzrost stóp zach ca do odkªadania konsumpcji dzisiejszej na jutro. Restrykcyjna polityka pieni»na prowadzi do spadku popytu konsumpcyjnego.

40 Wpªyw na inwestycje Bezpo±redni: kra«cowy produkt kapitaªu MPK = realnej stopie procentowej. Po±redni: inwestycje zale» od oczekiwanego wzrostu gospodarczego. Restrykcyjna polityka pieni»na ogranicza popyt inwestycyjny.

41 Kanaª kursowy

42 Kanaª kursowy Wzrost stóp procentowych powoduje przesuni cie z zagranicznych w krajowe papiery warto±ciowe St d wzmocnienie (aprecjacja) waluty krajowej. Nast puje spadek cen importu i spadek poziomu cen w kraju. Dzi ki temu kanaª kursowy jest najszybszym kanaªem transmisji. Nast puje spadek eksportu i wzrost importu, czyli spadek zagregowanego popytu.

43 Kanaª kredytowy

44 Kanaª kredytowy Zaostrzenie polityki pieni»nej skutkuje pogorszeniem jako±ci kredytobiorców (ro±nie udziaª potencjalnie niewypªacalnych) ich sytuacji nansowej (m.in. zmniejsza si warto± aktywów a tym samym mo»liwo±ci zabezpieczenia kredytu). Banki ograniczaj poda» kredytu, tym samym maleje zagregowany popyt.

46 Neutralno± polityki pieni»nej Ostatni etap transmisji monetarnej obejmuje wpªyw zmienionego zagregowanego popytu na poziom cen i na realn gospodark. Realne skutki polityki pieni»nej (zmian w popycie) wyst puj jedynie w krótkim okresie. W dªu»szym horyzoncie czasowym polityka pieni»na wpªywa wyª cznie na poziom cen. Oznacza to: brak neutralno±ci polityki pieni»nej w krótkim okresie dªugookresow neutralno± polityki pieni»nej.

47 Przyczyny braku neutralno±ci 1 Sztywno±ci nominalne (Keynes, model nowokeynesowski) 2 Niewªa±ciwe rozpoznanie szoku (model Lucasa)

48 Lepkie ceny i pªace koszty zmiany cennika, relacje z klientem (Altissimo, Ehrmann, Smets 2006) kontrakty pªacowe, DNWR ródªo: ESCB Wage Dynamics Network

49 Lepkie ceny i pªace ródªo: Macias & Makarski 2013

50 Lepkie ceny i pªace ródªo: Kradzione (nie tuczy)

51 Model Lucasa Island model (Lucas 1972) Produkcja reaguje na decyzje banku centralnego je±li podmioty s ni zaskakiwane Wyja±nienie nie odwoªuje si do nominalnych sztywno±ci

53 Wpªyw polityki pieni»nej na PKB ródªo: Kapu±ci«ski i in. 2014

54 Wpªyw polityki pieni»nej na inacj ródªo: Kapu±ci«ski i in. 2014

55 Rola poszczególnych kanaªów transmisji ródªo: Kapu±ci«ski i in. 2014

57 ródªa puªapki deacyjnej Stopy nominalne nie mog by ujemne Powód - zerowe oprocentowanie gotówki Szerzej: Brzoza-Brzezina, Kolasa, Szetela (2015)

58 Jak unikn puªapki? Pomysªy ciekawe acz abstrakcyjne: Wyeliminowa gotówk Wprowadzi oprocentowanie gotówki Wprowadzi kurs wymiany pomiedzy gotówk i depozytami Pomysª mniej abstrakcyjny: Podnie± cel inacyjny (Blanchard i in. 2010)

59 Co robi w puªapce? 1 Forward guidance 2 Luzowanie ilo±ciowe

60 Forward guidance Forward guidance: obieca dªugi okres ekspansywnej polityki pieni»nej wzrost oczekiwa«inacyjnych i spadek realnych stóp procentowych wzrost popytu i wyj±cie z puªapki (Eggertson & Woodford 2003).

61 Forward guidance Figure : Recesja w puªapce deacyjnej R Y

62 Forward guidance Figure : Recesja w puªapce deacyjnej z forward guidance R Y

63 Forward guidance w praktyce To support continued progress toward maximum employment and price stability, the Committee expects that a highly accommodative stance of monetary policy will remain appropriate for a considerable time after the economic recovery strengthens. In particular, the Committee also decided today to keep the target range for the federal funds rate at 0 to 1/4 percent and currently anticipates that exceptionally low levels for the federal funds rate are likely to be warranted at least through mid ródªo: Press release after FOMC meeting, October 24, 2012

64 Luzowanie ilo±ciowe Luzowanie ilo±ciowe (quantitative easing): Bank centralny dokonuje zakupu papierów warto±ciowych na szerok skal (tak»e niepªynnych) obni»enie dªugoterminowych stóp procentowych, poprawa pªynno±ci sektora prywatnego wzrost popytu i wyj±cie z puªapki (np. Del Negro i in. 2010).

65 Luzowanie ilo±ciowe Figure : Bilans Rezerwy Federalnej ródªo: Del Negro i in. 2010

66 Luzowanie ilo±ciowe w praktyce To support a stronger economic recovery and to help ensure that ination, over time, is at the rate most consistent with its dual mandate, the Committee will continue purchasing additional agency mortgage-backed securities at a pace of $40 billion per month. The Committee also will continue through the end of the year its program to extend the average maturity of its holdings of Treasury securities, and it is maintaining its existing policy of reinvesting principal payments from its holdings of agency debt and agency mortgage-backed securities in agency mortgage-backed securities. These actions, which together will increase the Committee's holdings of longer-term securities by about $85 billion each month through the end of the year, should put downward pressure on longer-term interest rates, support mortgage markets, and help to make broader nancial conditions more accommodative. ródªo: Press release after FOMC meeting, October 24, 2012

68 Podsumowanie wykorzystuje stopy procentowe i oczekiwania inacyjne jako instrumenty Kontrola oczekiwa«pozwala skuteczniej i mniejszym kosztem wpªywa na gospodark Wpªyw polityki pieni»nej na gospodark opisuje mechanizm transmisji monetarnej Wpªyw na sfer realn szybszy, ale przej±ciowy Wpªyw na sfer nominaln wolniejszy ale trwaªy W puªapce deacyjnej banki centralne korzystaj np. z luzowania ilo±ciowego