Otwarta koordynacja polityki społecznej w UE. Stanisława Golinowska

Transkrypt

1 Otwarta koordynacja polityki społecznej w UE Stanisława Golinowska

2 Dotychczasowe elementy wspólnej polityki społecznej UE Standardy minimalne BHP Karta Wspólnoty o Fundamentalnych Prawach Socjalnych Pracowników Porozumienie w sprawie polityki społecznej (Karta Brukselska) Programy socjalne UE Zielona (1993) i Biała Ksiga (1994) Europejska Strategia Zatrudnienia i Proces Luksemburski (od 1997)

3 Cele i koncepcje przywiecajce wspólnej polityce społecznej Zwalczanie dumpingu socjalnego Obrona przed turystyk socjaln Przerzucanie/wzmacnianie odpowiedzialnoci szczebla unijnego w sprawach socjalnych Wspólna Przestrze Socjalna (podobne zasady i regulacje) i kohezja wyrównywanie warunków ycia Promocja europejskiego modelu socjalnego

4 Nowy etap wspólnej polityki społecznej UE Strategia Lizboska i okrelenie instrumentu realizacji wspólnej polityki społecznej OMC III 2000 Agenda Socjalna 2000 nowe priorytety europejskiej polityki społecznej - Nicea XII 2000 Strategia zwalczania wykluczenia społecznego Leaken XII 2001

5 Obecne priorytety europejskiej polityki społecznej Wzrost zatrudnienia Rozwój edukacji społeczestwa opartego na wiedzy Walka z ubóstwem i wykluczeniem społecznym Równy status kobiet i mczyzn Zabezpieczenie staroci

6 Strategia zwalczania wykluczenia społecznego - cele Zapobieganie ryzyku wykluczenia społecznego Pomoc najbardziej zagroonym ekskluzj Praca dla osób z nisk zatrudnialnoci i wykluczonych zamiast biernego wspierania dochodów Mobilizacja instytucji oraz organizacji społecznych do likwidowania barier integracji społecznej i zawodowej osób zagroonych wykluczeniem oraz promocja aktywnoci samych zagroonych

7 Strategia zwalczania wykluczenia społecznego - komentarz Stanowi element komplementarny europejskiej strategii zatrudnienia Realizowana bdzie w latach Budet 75 mln euro Corocznie bdzie odbywa si Konferencja Okrgłego Stołu oceniajca działania

8 Metoda otwartej koordynacji instrument realizacji wspólnej polityki społecznej Wspólne wyznaczanie celów europejskiej polityki społecznej na konkretne okresy Wskazywanie i/lub konstruowanie wskaników społecznych, które cele te bd okrela w sposób wymierny oraz wskazywanie odniesie - benchmarks, które pozwol na wskazanie do czego naley dy Przeniesienie ustale europejskich na szczebel krajowy i dostosowanie ich do polityki narodowej oraz regionalnej Systematyczne obserwowanie oraz wspólna ocena realizacji ustalonych celów.

9 Funkcje wskaników społecznych 1. Analizy procesów społecznych, 2. Informacji społeczestwa o przebiegu procesów społecznych, 3. Definiowania i mierzenia celów społecznych, 4. Oceny przebiegu realizacji załoonych celów oraz oceny skutecznoci oraz efektywnoci ich realizacji. Wykorzystanie w OMC funkcji 3 zarzdzania przez cele oraz 4 monitorowania i ewaluacji

10 Przykłady wskaników wyznaczania celów w UE Przecitna stopa zatrudnienia w 2010 r. 70% - a jest 64% (w Polsce 54) dla kobiet dla osób w wieku lat 60% - a jest 55% (w Polsce 48) 50% - a jest 36% (w Polsce 32) Wskaniki wykluczenia społecznego Wskaniki zabezpieczenia dochodów na okres staroci Próg ubóstwa 60% mediany dochodów (stosujemy 50% przecitnych wydatków) Bezrobocie w gosp. dom. Bezrobocie długookresowe Wykształcenie poniej redniego Stabilne finansowanie systemu Odpowiedni poziom emerytury

11 Pytania A co, gdy kraje kandydackie maj inne priorytety, Jeeli maj te same, to czy powinny przyjmowa te same wskaniki, Czy kraje kandydackie powinny przyjmowa ten sam poziom wskaników, Jeli tak, to jak i z jakich ródeł bdzie moliwe tego finansowanie, Jeli nie, to istnieje obawa utrzymywania dystansu midzy nowymi a starymi krajami UE

12 Co przemawia za metod otwartej koordynacji z perspektywy kraju kandydackiego Sposób na stawianie w polu zainteresowania polityków najistotniejszych problemów społecznych, Konkretne i wymierne wyznaczanie celów do osignicia w okrelonym okresie, Sposób na uwzgldnianie długookresowej perspektywy w procesach rzdzenia, Przezwycianie cyklu politycznego w pracach nad rozwizywaniem podstawowych problemów społecznych na szczeblu krajowym Uruchomienie procesu uczenia si polityków, partnerów społecznych i zaangaowanych urzdników o nowych (czasami alternatywnych) moliwociach rozwizywania podstawowych problemów społecznych w szerokim europejskim kontekcie,

13 Co przemawia za c.d. Ograniczanie kosztownej metody uczenia si na własnych błdach na rzecz rozszerzania metody uczenia si od innych Rozpoznanie na szczeblu unijnym problemów specyficznych dla poszczególnych krajów i na skutek tego moliwo rewizji unijnych wytycznych (guidelines) Szerokie uspołecznianie decyzji w sprawach społecznych w wyniku włczania wielu aktorów w tworzenie NAP Rozwój statystyki społecznej Rozwój zorientowanych bada społecznych w dziedzinach bdcych przedmiotem otwartej koordynacji

14 Co budzi wtpliwoci Moliwo rozbienych priorytetów unijnych i krajowych i trudnoci w przyjciu unijnych wytycznych (guidelines) oraz wskaników Koszt wyrównywania standardów ograniczenie przewagi konkurencyjnej w dziedzinie kosztów pracy W krajach postsocjalistycznych istniej skojarzenia z centralnym planowaniem Otwarta koordynacja bez regulacji oraz jakich sankcji moe bardziej stanowi fasad ni by realnym narzdziem rozwizywania podstawowych problemów społecznych Potrzebne twarde regulacje prawne w niektórych sprawach społecznych na szczeblu narodowym mog by odkładane a usprawiedliwieniem moe by zajmowanie si nimi na szczeblu europejskim metod otwartej koordynacji.

15 Zaangaowanie Polski w unijn polityk społeczn Kraje kandydackie nie bior jeszcze udziału w definiowaniu celów i wskaników społecznych. Protestowały w tej sprawie Czechy. Zostały natomiast zaproszone do udziału w realizacji obecnych priorytetów UE: unijnej strategii zatrudnienia programu działa na rzecz walki z wykluczeniem społecznym programu strategii w sprawie równoci płci