DOKUMENT ROBOCZY SŁUŻB KOMISJI. Tablica wyników zawierająca wskaźniki społeczne. Towarzyszący dokumentowi:

Transkrypt

1 KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia r. SWD(2017) 200 final DOKUMENT ROBOCZY SŁUŻB KOMISJI Tablica wyników zawierająca wskaźniki społeczne Towarzyszący dokumentowi: KOMUNIKAT KOMISJI DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO, RADY, EUROPEJSKIEGO KOMITETU EKONOMICZNO-SPOŁECZNEGO I KOMITETU REGIONÓW Ustanowienie europejskiego filaru praw socjalnych {COM(2017) 250 final} {SWD(2017) 201 final} {SWD(2017) 206 final} PL PL

2 Dążenie do bardziej socjalnej i sprawiedliwej Europy jest ważnym priorytetem Komisji Europejskiej. Z założenia europejski filar praw socjalnych ma wskazywać kierunek działań w procesie prowadzącym do odnowionej konwergencji społeczno-gospodarczej oraz ma stymulować reformy na poziomie poszczególnych państw. W tym kontekście pomocna we wdrażaniu filaru jest tablica wyników zawierająca kluczowe wskaźniki, która przedstawia wyniki uczestniczących państw członkowskich w dziedzinie zatrudnienia i spraw społecznych. Tablica wyników, jako narzędzie do monitorowania, umożliwi również analizę porównawczą pomyślnych wyników, by zapewnić ogólny postęp. Służy ona również za ramy odniesienia przy monitorowaniu postępu społecznego w konkretny, kompleksowy i obiektywny sposób, dzięki czemu jest ona łatwo przystępna i zrozumiała dla obywateli. W terminowy sposób pozwala ona zidentyfikować najważniejsze wyzwania związane z zatrudnieniem i sprawami społecznymi, z którymi mierzą się państwa członkowskie, UE i obszar euro, a także pozwala ocenić postęp osiągany na przestrzeni czasu. Do celów omawianej tablicy wyników postęp społeczny definiowany jest jako zdolność do poprawy i utrzymania dobrostanu i szans, co sprzyja powstaniu warunków, w których obywatele mogą osiągnąć pełnię swoich możliwości i spełnić swoje podstawowe potrzeby. Taka definicja nawiązuje do trzech szerokich wymiarów postępu społecznego. Są nimi: 1) Równe szanse i dostęp do zatrudnienia, 2) Dynamiczne rynki pracy i sprawiedliwe warunki pracy oraz 3) Wsparcie publiczne / ochrona socjalna i włączenie społeczne. 1) Równe szanse i dostęp do rynku pracy obejmuje takie aspekty jak sprawiedliwość w dziedzinie edukacji, umiejętności i uczenie się przez całe życie, kwestie związane z płcią, nierównością i awansem społecznym, warunkami życia i młodzieżą; 2) Dynamiczne rynki pracy i sprawiedliwe warunki pracy to odpowiedź na pytanie, czy rynki funkcjonują w sposób wydajny i niezależny, by wspierać relokację i poszukiwanie pracy w warunkach gospodarki konkurencyjnej. Wskaźniki w tym dziale obejmują z jednej strony funkcjonowanie rynków pracy, wsparcie na rzecz zatrudnienia i zmiany stanowiska pracy, a z drugiej strony wymiar uczciwości oraz warunki pracy i płace; 3) Wsparcie publiczne / ochrona socjalna i włączenie społeczne odnosi się do osiągania sprawiedliwych wyników dzięki działaniom publicznym lub ochronie socjalnej. Wskaźniki w tym obszarze obejmują głównie świadczenie usług i siatki bezpieczeństwa socjalnego. Tablica wyników zestawia wyniki państw członkowskich UE w porównaniu ze średnią dla UE i strefy euro. Ponadto umożliwi ona, przynajmniej w przypadku niektórych jej elementów, porównanie wyników UE z wynikami innych podmiotów obecnych na arenie międzynarodowej. Taka analiza porównawcza może służyć za empiryczną podstawę odnowionych procesów wzajemnego uczenia się przy wykorzystaniu najlepszych praktyk. Co więcej, tablica wyników umożliwi wizualizację długoterminowych trendów. W miarę możliwości i w stosownych przypadkach wskaźniki są uszeregowane według wieku, płci lub poziomu wykształcenia. Wybrano 12 obszarów, w których można mierzyć postęp społeczny, związanych z jednym z trzech wymiarów wymienionych powyżej. Proponowane wskaźniki dotyczące tych obszarów zostały opisane w załączniku i opracowane na podstawie istniejących danych ilościowych zgromadzonych przez Eurostat (głównym źródłem tych danych jest europejskie 2

3 badanie dochodów i warunków życia EU-SILC, badanie struktury wynagrodzeń prowadzone co cztery lata w połączeniu z rocznymi krajowymi danymi szacunkowymi oraz badanie siły roboczej LFS) oraz przez OECD. Europejski semestr, tj. roczny cykl koordynacji polityki gospodarczej, odgrywa ważną rolę w ścisłym monitorowaniu zmian na poziomie UE i państw członkowskich, obejmując szeroki wachlarz obszarów w ramach europejskiego filaru praw socjalnych. W tym kontekście tablica wyników zostanie omówiona z odnośnymi komitetami Rady z myślą o jej zastosowaniu w ramach europejskiego semestru i włączeniu jej do rocznego wspólnego sprawozdania o zatrudnieniu publikowanego każdej jesieni wraz z roczną analizą wzrostu gospodarczego. Pierwsze wskaźniki dla każdego obszaru (zapisane grubą czcionką) należy stosować jako główne wskaźniki dla tablicy wyników, które zostaną ujęte we wspólnym sprawozdaniu o zatrudnieniu, natomiast pozostałe wskaźniki stanowią dodatkowe wskaźniki, które znajdą się w treści wspólnego sprawozdania o zatrudnieniu, w stosownych przypadkach. W związku z tym, że w ostatnich latach kwestie zatrudnienia i kwestie społeczne mają coraz większe znaczenie w kontekście europejskiego semestru, dzięki tablicy wyników będzie można w większym stopniu uwzględniać problemy w dziedzinie zatrudnienia oraz problemy społeczne w ramach europejskiego semestru oraz związane z nimi zalecenia dla strefy euro i poszczególnych krajów. Może to przyczynić się do promowania istotnych ukierunkowanych reform zgodnie ze specyfiką krajową. Może to również stanowić punkt odniesienia dla prac związanych ze społecznym wymiarem strefy euro. 3

4 Załącznik Tablica wyników zawierająca wskaźniki społeczne: główne i dodatkowe wskaźniki Edukacja, umiejętności i uczenie się przez całe życie Równe szanse i dostęp do zatrudnienia 1. Osoby wcześnie kończące naukę i szkolenie (Odsetek osób wcześnie kończących naukę i szkolenie w wieku lat, w podziale na płeć) Uczestnictwo dorosłych w procesie uczenia się (Uczenie się przez całe życie odsetek osób w wieku lat uczestniczących w kształceniu i szkoleniu, w podziale na płeć) Słabe wyniki w nauce (wyniki badań PISA dotyczące słabych wyników w dziedzinie matematyki 15-latki) OECD Osoby posiadające wykształcenie wyższe w wieku lat (Wykształcenie wyższe odsetek osób w wieku lat, które zdobyły wykształcenie wyższe, w podziale na płeć) Równość płci na rynku pracy 2. Różnica w poziomie zatrudnienia ze względu na płeć Różnica w poziomie zatrudnienia w niepełnym wymiarze godzin ze względu na płeć (Różnica w poziomie zatrudnienia w niepełnym wymiarze godzin ze względu na płeć jako odsetek łącznego zatrudnienia) Zróżnicowanie wynagrodzenia ze względu na płeć, w postaci nieskorygowanej (nieskorygowane zróżnicowanie wynagrodzenia na godzinę ze względu na płeć (%)) Nierówność i awans społeczny 3. Nierówności w dochodach (mierzone wskaźnikiem zróżnicowania kwintylowego S80/S20) Zróżnicowanie wyników, co można tłumaczyć statusem społeczno-ekonomicznym studentów (Wpływ statusu społeczno-ekonomicznego i kulturowego na wyniki badania PISA) OECD Warunki życia i ubóstwo 4. Wskaźnik zagrożenia ubóstwem lub wykluczeniem społecznym (wskaźnik AROPE) (odsetek całkowitej liczby ludności zagrożonej ubóstwem lub wykluczeniem społecznym, w podziale na płeć) Wskaźnik zagrożenia ubóstwem (Odsetek całkowitej liczby ludności zagrożonej ubóstwem, w podziale na płeć) Wskaźnik pogłębionej deprywacji materialnej 4

5 (Odsetek całkowitej liczby ludności narażonej na pogłębioną deprywację materialną, w podziale według tytułu prawnego do zajmowanego mieszkania) Osoby żyjące w gospodarstwach domowych o bardzo małej intensywności pracy (Odsetek osób w wieku do 60 lat żyjących w gospodarstwach domowych o bardzo małej intensywności pracy, w podziale na płeć) Poważna deprywacja mieszkaniowa (Odsetek wszystkich osób mieszkających w zatłoczonych budynkach mieszkalnych i doświadczającej deprywacji mieszkaniowej, w podziale na płeć) Młodzież 5. Osoby młode bez pracy, które nie uczestniczą w kształceniu lub szkoleniu zawodowym, grupa wiekowa lat (Odsetek młodzieży NEET, w podziale na płeć) Dynamiczne rynki pracy i sprawiedliwe warunki pracy Struktura siły roboczej 6. Wskaźnik zatrudnienia (20-64 lat, w podziale na płeć, wiek i poziom wykształcenia) 7. Stopa bezrobocia (15-74 lat, w podziale na płeć, wiek i poziom wykształcenia) Wskaźnik aktywności zawodowej (15-64 lat, w podziale na płeć i wiek) Stopa bezrobocia osób młodych (15-24 lat, w podziale na płeć) Udział długoterminowego bezrobocia (Odsetek całkowitej siły roboczej, w podziale na płeć) Dynamika rynku pracy 8. Środki aktywizacji uczestniczący w polityce rynku pracy na 100 osób, które chcą podjąć pracę (całkowita liczba) Zatrudnienie na obecnym stanowisku pracy według stażu pracy (Odsetek osób zatrudnionych na swoim obecnym stanowisku pracy, według stażu pracy (do jednego roku, od roku do 2 lat, 2-5 lat, powyżej 5 lat)) Odsetek osób przechodzących z umowy o pracę na czas określony na umowę o pracę na czas nieokreślony (średnia z 3 lat) (Odsetek osób w wieku 18 lat i powyżej, które w poprzednim roku przeszły z umowy o pracę na czas określony na umowę o pracę na czas nieokreślony, w podziale na płeć) Dochody, w tym 9. Skorygowane dochody do dyspozycji brutto sektora gospodarstw domowych w 5

6 powiązane z zatrudnieniem ujęciu realnym (na osobę w SSN, wskaźnik za 2008 r. = 100) 10. Wynagrodzenie pracowników za godzinę pracy Własne obliczenia na podstawie danych Eurostatu Wskaźnik zagrożenia ubóstwem osób pracujących (Odsetek osób w wieku produkcyjnym, w wieku 18 lat i powyżej, które są zagrożona ubóstwem, w podziale na wiek) Wpływ polityki publicznej na ograniczanie ubóstwa Wsparcie publiczne / ochrona socjalna i włączenie społeczne 11. Wpływ transferów socjalnych (innych niż emerytury) na ograniczanie ubóstwa (Różnica, w odniesieniu do całkowitej liczby ludności, między odsetkiem osób zagrożonych ubóstwem przed transferem socjalnym i po transferze socjalnym, w podziale na wiek) Wydatki sektora instytucji rządowych i samorządowych według funkcji (Ogólne wydatki publiczne jako odsetek PKB, w podziale na funkcję (ochrona socjalna, zdrowie i edukacja)) Zagregowana stopa zastąpienia w doniesieniu do emerytur (Wskaźnik wyrażony jako stosunek mediany emerytur brutto w kategorii wiekowej lat w stosunku do mediany indywidualnych zarobków brutto w kategorii wiekowej lat) Wczesna opieka nad dziećmi Opieka zdrowotna 12. Dzieci w wieku poniżej 3 lat w oficjalnych placówkach opieki (Dzieci w oficjalnych placówkach opieki (odsetek dzieci w tej samej grupie wiekowej w wieku 0 3 lat)) 13. Subiektywne oceny dotyczące niezaspokojonych potrzeb w zakresie opieki zdrowotnej (EU-SILC) (Odsetek wszystkich osób, które zgłosiły niezaspokojone potrzeby w zakresie opieki zdrowotnej, w podziale na wiek) Lata zdrowego życia (w wieku 65 lat) Wydatki z własnej kieszeni na opiekę zdrowotną Dostęp cyfrowy 14. Poziom umiejętności cyfrowych osób (Odsetek osób posiadających podstawowe ogólne umiejętności cyfrowe lub więcej niż podstawowe ogólne umiejętności cyfrowe, w podziale na wiek) Wymiar łączności indeksu gospodarki cyfrowej i społeczeństwa cyfrowego (DESI): korzystanie ze stałego łącza szerokopasmowego (33 %), korzystanie z mobilnych usług szerokopasmowych (22 %), prędkość (33 %) i przystępność cenowa (11 %) Tabela wyników agendy cyfrowej 6

7 7