PODSTAWOWE WIADOMOŚCI O PRĄDZIE ELEKTRYCZNYM
|
|
- Oskar Kurek
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 PODSTAWOWE WADOMOŚC O PĄDZE ELEKTYCZNYM. Co to jest prąd elektryczny? Prąd elektryczny polega na uporządkowanym ruchu nośników ładunku elektrycznego. Nie należy jednak sobie wyobrażać, że gdy płynie w przewodniku prąd, to elektrony (albo inne nośniki ładunku) poruszają się jak wojsko na defiladzie. aczej jak tłum na demonstracji popędzany przez policję, któremu została do ucieczki tylko jedna ulica. Chodzi o to, że gdy prąd nie płynie ładunki też się poruszają, ale chaotycznie. Przez dowolny przekrój przewodnika na jedną jego stronę przechodzi tyle samo ładunku, co w stronę przeciwną. Gdy w jakiś sposób (o tym później) wymusimy przepływ prądu, to na ten chaotyczny ruch nakłada się składowa uporządkowana. Wygląda to mniej więcej tak: Prąd nie płynie Prąd płynie Na górnym rysunku prędkości elektronów są skierowane chaotycznie, wartości ich prędkości są różne. Na dolnym na istniejące chaotyczne, termiczne ruchy nakłada się uporządkowany ruch dryf elektronów. Wypadkowe prędkości elektronów są sumą wektorową czerwonych wektorów prędkości ruchu chaotycznego i niebieskich prędkości ruchu uporządkowanego. Prąd to składowa uporządkowana tego ruchu. Jaka jest prędkość uporządkowanego ruchu dla typowych prądów? O tym będzie traktować jedno z zadań.. Jak jest określony kierunek prądu? Pytanie może być uznane za trywialne. Jak to jak?! Kierunek prądu jest taki jak kierunek ruchu ładunków. Otóż nie! Wyobraźcie sobie taką sytuację: w przewodniku płynie prąd, którego nośnikami są zarówno ujemne jak i dodatnie ładunki. Tak jest na przykład w elektrolitach. Pod wpływem pola elektrycznego dodatnie ładunki będą poruszać się przeciwnie niż ujemne. Gdyby kie-
2 runek prądu był taki, jak kierunek ruchu ładunków, to ponieważ (przy pewnych założeniach) przez dowolny przekrój przewodnika na jedną stronę przepływałaby taka sama ilość ładunków dodatnich, jak na drugą stronę ujemnych, efekt byłby taki sam jak gdyby ruch był chaotyczny. Nie byłoby prądu. A przecież przez elektrolity prąd płynie (akumulatory, baterie, elektroliza itd.). Prąd płynie od wyższego do niższego potencjału. Tak jak woda płynie od wyższego do niższego poziomu. Oznacza to, że kierunek prądu jest taki sam jak kierunek ruchu ładunków dodatnich. Jeśli natomiast nośnikami prądu są ładunki ujemne, to kierunek prądu jest przeciwny do kierunku ich ruchu. Kierunek prądu Kierunek prądu Pominąłem prędkości ruchu chaotycznego. Tak nawiasem mówiąc wartości prędkości ruchu uporządkowanego też nie są równe. 3. Natężenie prądu Każdy wie, że prąd może mieć różną siłę. Jaka jest miara tej siły? Gdy chcemy powiedzieć coś o intensywności jakiegoś zjawiska mówimy o natężeniu. Natężeniem prądu będziemy nazywać stosunek ilości ładunku, jaki przepłynął przez dowolny poprzeczny przekrój przewodnika do czasu, w jakim to nastąpiło. = q t Jednostką natężenia prądu jest jeden amper. Amper to kulomb przez sekundę. Ale amper to jednostka podstawowa układu S. Należałoby więc powiedzieć, że kulomb to iloczyn ampera i sekundy. C = A s A = C s
3 Definicję ampera można podać dopiero wtedy, gdy wie się coś o polu magnetycznym. 4. Gęstość prądu Weźmy dwa przewodniki. A A W obu tych przewodnikach płynie prąd o natężeniu jednego ampera. Każdy jednak przyzna, że w tym drugim prąd jest bardziej rozrzedzony. Powiemy inaczej, że gęstość prądu jest w drugim przypadku mniejsza, jako że to samo natężenie rozkłada się na większą powierzchnię. Gęstość prądu to stosunek natężenia prądu do pola powierzchni przekroju przewodnika prostopadłego do kierunku prądu. S Jednostką tej wielkości jest oczywiście amper podzielony przez metr kwadratowy. 5. prawo Kirchhoffa? j = Jednym z podstawowych praw fizyki jest zasada zachowania ładunku elektrycznego. prawo Kirchhoffa jest jej konsekwencją. Wyobraźmy sobie, że w pewnym punkcie, zwanym węzłem obwodu elektrycznego, łączy się ze sobą pewna ilość przewodników. W niektórych przewodnikach płyną prądy wpływające do węzła, w innych prądy zeń wypływające. S
4 prawo Kirchhoffa głosi, że Suma natężeń prądów wpływających jest równa sumie natężeń prądów wypływających. Dla sytuacji przedstawionej na powyższym rysunku prawo to przyjmie postać: A ogólnie = prądy wpylwające n i = 4 3 prądy wyplywające m in i = Suma n (wszystkich) prądów wpływających do węzła (in) jest równa sumie m prądów wypływających (out). Prawo Kirchhoffa można zastosować dla pojedynczego przewodnika. j = out j Przewód doprowadzający Przewód odprowadzający Tu jest coś dowolnie skomplikowanego = 6. Napięcie elektryczne Gdyby ładunki wprawić w ruch uporządkowany gdzieś z dala od wszelkich oddziaływań to, zgodnie z zasadą dynamiki, ruch utrzymywałby się bez konieczności działania jakichkolwiek sił. Jeżeli jednak prąd chcemy utrzymywać w jakimś ośrodku materialnym musimy, by utrzymać uporządkowany charakter ruchu, działać na ładunki siłami. Zderzenia między nośnikami ładunku i atomami lub cząsteczkami ośrodka momentalnie zniszczyłyby uporządkowanie konieczne, by wystąpiło zjawisko prądu elektrycznego. Co może wymuszać ruch ładunków? Później rozpatrzymy (dość pobieżnie) źródła prądu. Teraz weźmy dowolny, dołączony do źródła przewodnik. Bardzo dobrym czynnikiem wymuszającym uporządkowany ruch jest pole elektryczne, jakie panuje wewnątrz przewodnika. No dobrze, ale przecież poprzednim dziale dość często spotykaliśmy się z twierdzeniem, że wewnątrz przewodnika natężenie pola elektrycznego jest równe zero. Zgoda o ile rozpatrujemy sytuację statyczną, to znaczy zakładamy, że nie ma ruchu uporządkowanego. By taki ruch nastąpił pole nie może być zerowe. Zatem by przez przewodnik płynął prąd wewnątrz przewodnika musi panować pole elektryczne. To pociąga za sobą konieczność istnienia różnic potencjału elektrycznego w różnych punktach przewodnika, zgodnie ze wzorem E = V d
5 E V V Napięcie elektryczne na jakimś przewodniku przez który płynie prąd to różnica potencjałów panujących na końcach przewodnika. = V V Napięcie mierzy się w woltach. Opierając się na definicji potencjału można powiedzieć, że napięcie to praca, jaką musi wykonać panujące w przewodniku pole elektryczne, by przemieścić z jednego końca przewodnika na drugi, ładunek jednostkowy (czyli jeden kulomb). 7. Opór elektryczny Przez jedne przewodniki prąd płynie chętniej, inne przewodzą prąd trudniej. Wielkością, która charakteryzuje przewodniki pod względem zdolności do przewodzenia prądu jest opór elektryczny. Jeżeli do kilku przewodników podłączymy to samo napięcie, to natężenia prądu będą na ogół inne. Małe natężenie prądu oznacza, że coś bardzo przeszkadza prądowi płynąć mówiąc inaczej przewodnik ma duży opór. Definicja tego pojęcia jest taka: Opór elektryczny przewodnika to wielkość, która jest stosunkiem napięcia panującego na końcach przewodnika do natężenia prądu w nim płynącego. = Nie oznacza to, że odpowiedź na pytanie od czego zależy opór? brzmi: od napięcia i natężenia prądu. Przeciwnie, opór nie zależy od żadnej z tych wielkości. Przypomnijcie sobie jak było z pojemnością. Podobnie. A od czego zależy? O tym później. Jednostką oporu jest wolt przez amper zwany omem. [ ] = wolt amper V A [ ] = = Ω = om 8. Prawo Ohma Jeżeli przyłożymy napięcie do końców przewodnika, popłynie w nim prąd. Musi istnieć zależność między tymi wielkościami. Okazuje się, że dla szerokiej klasy przewodników (ale nie dla wszystkich) przyroda wybrała najprostszą zależność proporcjonalność. Mówimy, że takie przewodniki spełniają prawo Ohma. Jak odnaleźć doświadczalnie tę zależność? Należy zmieniać napięcie na końcach przewodnika i sprawdzać, jak wpływa to na natężenie prądu.
6 Jeżeli przewodnik spełnia prawo Ohma, to graficzna zależność między napięciem i natężeniem wygląda tak: Każdy realny pomiar obarczony jest błędem. Krzyżyki na wykresie to właśnie błędy mierzonych wielkości: napięcia i natężenia. Prawo Ohma w postaci wzoru: Falka oznacza proporcjonalność. Dokładniej Albo ~ = = stały w danych warunkach opór elektryczny. Trzeba tu dodać, że wiele przewodników nie spełnia prawa Ohma, ale tymi nie będziemy się zbyt wiele zajmować. 9. Szeregowe połączenie oporników. Jeżeli oporniki połączymy tak, że cały prąd wypływający z jednego trafi do drugiego (nie ma żadnych rozgałęzień) to mówimy, że połączenie jest szeregowe.
7 Pytanie, na które wszyscy potrafią odpowiedzieć: jaki jest całkowity, albo jak się to mówi, zastępczy opór takiego układu? Jest on równy sumie oporów poszczególnych oporników. Aha byłbym zapomniał. Opornik, czyli coś co ma skończony opór, jakiś przewodnik oznaczać będziemy prostokątem. Jeśli oporników jest n to = + = + + K + Nie będę tego wyprowadzał. Zrobicie to sobie sami wiedząc jak udowadnia się wzór na pojemność zastępczą połączonych równolegle kondensatorów. Jeszcze tylko dwie ważne informacje. ) Natężenie prądu jest we wszystkich szeregowo połączonych opornikach jednakowe. = = K = n = Jest to konsekwencja prawa Kirchhoffa. ) Napięcie całkowite jest równe sumie napięć na poszczególnych opornikach. = + + K + Z tych dwóch równości wynika wzór na opór zastępczy. 0. ównoległe połączenie oporników. Jeżeli oporniki mają wspólne końce lub inaczej, początki obu oporników mają równe potencjały i to samo można powiedzieć o końcach, wtedy mamy do czynienia z połączeniem równoległym. n n Podam wzór na odwrotność oporu zastępczego, bo to znacznie wygodniejsze. Dla dwóch Dla n oporników. = + = + + K + n znów dwie istotne uwagi. ) Tym razem napięcie jest takie samo dla wszystkich oporników.
8 = = K = n = ) Natężenie całkowite (w głównej linii) jest równe sumie natężeń prądów w poszczególnych opornikach. = + + K + Widać, że jest dokładnie odwrotnie niż w przypadku pojemności. Życie jest skomplikowane i często można spotkać połączenia, które nie są ani szeregowe, ani równoległe.. Od czego zależy opór przewodnika? No cóż, to zależy jak głęboko chcemy wniknąć w strukturę materii. My będziemy wnikać płytko i powiemy, że opór (pamiętacie zapewne, że nie od napięcia ani natężenia) zależy od wymiarów oraz kształtu przewodnika, a także substancji, z której jest wykonany. Jeżeli weźmiemy pod uwagę coś bardzo prostego, mianowicie drut (prostego w sensie łatwego, a nie nie zakrzywionego), czyli coś w rodzaju walca, to możemy powiedzieć, że opór zależy od długości przewodnika i pola przekroju poprzecznego. l n S l * = ρ S l długość przewodnika S pole powierzchni przekroju poprzecznego przewodnika (gdyby w jakimś konkursie trzeba było napisać opowiadanie złożone ze słów na literę p to możecie to wykorzystać). A co to jest ρ? Mówi się na przykład, że srebro jest bardzo dobrym przewodnikiem, a żelazo już nie tak dobrym. Co się tu właściwie porównuje? Opory? Nie. Można przecież tak ukształtować srebrny przewodnik, by miał większy opór od żelaznego. Wystarczy wziąć długi i wąski kawałek srebra i krótki i gruby kawałek żelaza. Trzeba porównać opór wzorcowych, jednakowych kawałków srebra i żelaza. Jeżeli weźmiemy przewodnik o jednostkowej długości i jednostkowym polu przekroju, to opór tak przygotowanego przewodnika jest oporem właściwym, oznaczanym przez ρ. Mały opór właściwy to dobry przewodnik, duży to przewodnik zły. W tabeli widzimy wartości oporu właściwego dla kilku metali. Metal Opór właściwy (Ω m) Srebro 0, Miedź 0, Aluminium 0, Żelazo 0, Nikiel 0, Stal (0,% C) ok. 0,0 0 6 Mosiądz ok. 0,07 0 4
9 Srebro jest najlepszym spośród zamieszczonych w tabeli przewodnikiem, nikiel najgorszym. Jeśli jesteście spostrzegawczy to być może dostrzeżecie związek między wzorem * a połączeniem szeregowym i równoległym.. Czy opór przewodników zależy od temperatury? Tak. Nie ma jednak ogólnego wzoru, według którego zmieniałby się opór wszystkich substancji. Metale stają się bardziej oporne w wyższych temperaturach. Opór elektrolitów i półprzewodników maleje wraz ze wzrostem temperatury. Zajmijmy się bliżej metalami, u których zmiana oporu z temperaturą jest najprostsza. Zależność ta w niezbyt szerokim zakresie temperatur (w okolicach temperatury pokojowej) jest liniowa i wygląda tak: ( t ) = ( + αt ) t temperatura w stopniach Celsjusza opór w temperaturze t 0 opór w temperaturze 0 C α temperaturowy współczynnik oporu, czyli wielkość mówiąca jak szybko rośnie opór z temperaturą. 0 0 Tabela współczynników temperaturowych. t Materiał Temperaturowy współczynnik oporu (0 3 /K) Srebro 3,6 Miedź 3,9 Aluminium 4,0 Żelazo 4,5 Konstantan (stop Ni, Cu, Zn) 0,005 tęć 0,9 Cynk 3,8 Wolfram 4, Węgiel 0,8 Widać z niej, że stop o nazwie konstantan bardzo słabo zmienia swój opór ze wzrostem temperatury.
10 3. Czym mierzymy napięcie i natężenie prądu? Napięcie mierzymy woltomierzem. Symbol V Natężenie prądu amperomierzem. Symbol A Jest to w gruncie rzeczy ten sam przyrząd pomiarowy. óżnią się sposobem włączenia do obwodu. Amperomierz jest włączany szeregowo wraz z opornikiem natężenie prądu którego chcemy zmierzyć, bo jak pamiętamy w połączeniu szeregowym natężenia prądu są takie same. Amperomierz mierzy swoje własne natężenie, ale przy takim połączeniu również natężenie prądu płynącego przez opornik.
11 A Woltomierz ma mierzyć napięcie na końcach opornika, więc podłączamy go do końców, czyli równolegle. V nna różnica to opór wewnętrzny przyrządu. Chcemy, by przyrząd wiernie mierzył wielkość, do mierzenia której jest przeznaczony, by jej nie fałszował. Sytuacja idealna jest niemożliwa. Mierzenie zawsze jest ingerencją w układ poddany pomiarowi. Przykładem jest mierzenie temperatury zwykłym termometrem. Aby rtęć się rozszerzyła termometr musi pobrać trochę ciepła z ciała, którego temperaturę mierzymy. Ale to oznacza, że temperatura trochę spadnie. Mamy więc zafałszowanie. Jest ono znikomo małe, jeśli ciało ma dużą masę, a termometr małą, ale jest. Podobnie jest z miernikami prądu. Szeregowe włączenie amperomierza to włączenie do obwodu dodatkowego oporu. To, rzecz jasna, wpływa na natężenie prądu obwodzie, czyli na to, co mierzymy. Amperomierz musi mieć zatem jak najmniejszy opór. naczej jest z woltomierzem. Mierzone napięcie to iloczyn oporu i natężenia prądu (prawo Ohma) płynącego przez poddany pomiarowi odbiornik prądu. Włączamy go równolegle, więc część pierwotnego prądu zamiast płynąć przez opornik idzie do woltomierza i mierzone napięcie jest teraz równe opór pomnożony przez zmniejszone natężenie prądu (poza tym włączenie dodatkowego opornika zmienia opór całego obwodu i, co za tym idzie, prąd). To powoduje, że napięcie z woltomierzem jest inne niż bez niego. Musimy zatem podczas pomiaru pobrać jak najmniej prądu. Jest to możliwe, gdy opór woltomierza będzie bardzo duży. Nie może być nieskończony, bo wtedy prąd nie popłynąłby przez woltomierz i ten nie zadziałałby. Przyrządy można poddawać rozmaitym przeróbkom: można zmieniać ich zakresy, przerobić amperomierz na woltomierz lub na odwrót. Jak się to robi? Tym zajmiemy się przy okazji rozwiązywania zadań. 4. Praca prądu elektrycznego Na to pytanie odpowiada prawo Joule a Lenza. Jeśli mamy odbiornik prądu (opornik) na końcach którego panuje napięcie, płynący prąd ma natężenie, to w czasie t prąd wykona pracę, albo na oporniku wydzieli się ciepło o wartości W = t Q = t Q ilość ciepła Pozwólcie, że nie będę wyprowadzał tego wzoru. Przypomnę tylko, że prawo Ohma pozwala zapisać powyższe wzory w innej równoważnej postaci. = W = t = t
12 lub = W = t = t Zestawmy W = t = t = t Korzystamy z tej wersji prawa Joule a Lenza, z której w danym momencie jest nam najwygodniej. 5. Moc prądu elektrycznego Wiemy, że moc to szybkość wykonywania pracy. Na poziomie szkoły średniej wystarcza definicja mówiąca, że moc to praca podzielona przez czas jej wykonywania W P = t Odpowiednie wzory na moc prądu wynikają w bardzo prosty sposób z prawa Joule a Lenza. P = P = lub lub P = 6. Siła elektromotoryczna Nazwa tego pojęcia nie jest najszczęśliwiej dobrana. Sugeruje związek z siłą, jaka występuje w prawach Newtona. Należy sobie jasno powiedzieć: siła elektromotoryczna nie ma nic wspólnego z takimi siłami jak ciężkości, tarcia, elektrostatyczną itd. Co to wobec tego jest? Przyjrzyjmy się temu dokładniej. Zacznijmy od dziwnego pytania. Po co w obwodzie jest bateryjka, akumulator itp. słowem po co jest źródło prądu? Na to pytanie różnie można odpowiadać. ozważmy najprostszy obwód złożony ze źródła i jednego odbiornika. W oporze, gdy obwód jest zamknięty, nieustannie zachodzi wydzielanie ciepła lub wykonywanie pracy. Energia tracona w ten sposób musi być uzupełniana, jeśli prąd ma nadal płynąć.
13 Jest jeszcze jeden problem. Prąd płynie od wyższego do niższego potencjału, czyli od plusa do minusa. Tak jest rzeczywiście w przewodach i zewnętrznym oporniku, ale spójrzmy na źródło. Prąd jest zmuszony płynąć tam od minusa do plusa, czyli niejako pod prąd. Podobnie jest z wodą. Będzie ona płynąć z wyższego do niższego poziomu, ale jeśli chcemy mieć zamknięty obieg, musi nastąpić taki moment, że będzie musiała płynąć pod górę. Co zrobić, by to było możliwe? Zamontować pompę. Podobnie jest z obwodami elektrycznymi. olę pompy pełni źródło bateryjka, akumulator lub coś w tym rodzaju. Zamiast wody pompowane są ładunki. Jasne jest, że jest przy tym wykonywana praca, to właśnie ona uzupełnia traconą energię. Jaka jest ta praca? To zależy jak pracowite mamy źródło. Miarą owej pracowitości źródła jest właśnie siła elektromotoryczna. Sformułujmy bardziej ścisłą jej definicję. Otóż siła elektromotoryczna to stosunek pracy wykonanej przez źródło podczas przepompowywania pewnej porcji ładunku, do wartości tego ładunku. Jednostka siły elektromotorycznej. W E = q J [ E ] = = V (wolt) C Jednostka jest taka sama jak potencjału lub napięcia. Jak się zastanowić to definicja jest identyczna z definicją różnicy potencjałów. Dlaczego więc wprowadza się to pojęcie? W definicji różnicy potencjałów w liczniku figuruje praca wykonywana przez siły elektryczne, natomiast w powyższej definicji W jest pracą wykonaną przez inne, nieelektryczne siły. Jakie? To zależy jak skonstruowane jest źródło prądu. Mogą to być siły magnetyczne, pochodzenia chemicznego, związane ze światłem itp. 7. Prawo Ohma dla całego obwodu Zwykłe prawo Ohma dotyczy jakiegoś fragmentu obwodu elektrycznego, przez który płynie prąd. Nie uwzględnia ono obecności źródeł. Jeśli je uwzględnić, prawo Ohma będzie wyglądać nieco inaczej. Załóżmy, że do źródła prądu o sile elektromotorycznej E podłączono opornik. Samo źródło też ma swój opór (złożone jest przecież z przewodników przewody, elektrolit itd. o jakimś oporze), który będziemy nazywać oporem wewnętrznym i oznaczać r (czasem w ). E, r Czasami opór wewnętrzny przedstawia się na rysunkach jako mały prostokąt obok symbolu oznaczającego źródło prądu.
14 To należy traktować jako całość r E Po tym przydługim wstępie czas wreszcie na prawo Ohma dla całego obwodu. Można je sformułować tak: E = + r lub tak: E = ( + r ) E = + r Zajmijmy się teraz konsekwencjami prawa Ohma dla całego obwodu. Zauważmy, że zwykłe prawo Ohma mówi, że iloczyn to napięcie na końcach opornika. Zatem Stąd = E = + r *) = E r Tak zmienia się napięcie na końcach zewnętrznego oporu, gdy zmienia się natężenie prądu (jest to oczywiście spowodowane zmianami oporu ) w obwodzie. Narysujmy wykres tej zależności pamiętając, że E i r są stałe. E E /r Ze wzoru *) odczytujemy, że napięcie na oporze zewnętrznym jest równe sile elektromotorycznej jeśli pobierany z baterii prąd jest równy zeru. Jest to możliwe, gdy opór zewnętrzny jest nie-
15 skończony, czyli bieguny baterii nie są połączone (powietrze, zwłaszcza suche, jest izolatorem). Mówi się czasem, że siła elektromotoryczna jest różnicą potencjałów na biegunach otwartego ogniwa. Gdy do ogniwa podłączymy opornik popłynie prąd. m mniejszy będzie opór tym większy prąd, ale jak widać na wykresie, napięcie na oporze zewnętrznym będzie spadać. Natężenie prądu osiągnie maksymalną wartość, gdy napięcie spadnie do zera. To oznacza, że opór zewnętrzny jest zerowy. Zrealizować to można w przybliżeniu łącząc bieguny grubym drutem. Ograniczeniem dla przepływu prądu jest wtedy tylko opór wewnętrzny ogniwa. W takich warunkach mówimy o zwarciu. E max = r Jeśli podłączymy do ogniwa woltomierz, to zmierzy on napięcie na własnych zaciskach, czyli ze wzoru *). Nie mierzy on zatem siły elektromotorycznej, ale mniejszą wartość. 8. prawo Kirchhoffa Weźmy dowolny obwód zamknięty lub jedno z oczek większej całości i wybierzmy się na wędrówkę po tym obwodzie. E D E, r C B A M kierunek obchodzenia kierunek przepływu prądu F G E, r H 3 K L Załóżmy, że siły elektromotoryczne są takie, że prąd płynie przeciwnie do ruchu wskazówek zegara. W tę samą stronę będziemy szli na naszą wędrówkę. Pokazuje to strzałka pośrodku obwodu. W trakcie wędrówki, którą rozpoczniemy w prawym górnym rogu obwodu, będziemy obserwować, co dzieje się z potencjałem. Wyniki zanotujemy na wykresie. Załóżmy, że przewody mają opór zerowy. Napięcie na końcach przewodów będzie więc równe = 0 = 0. Potencjał nie zmienia się w trakcie przeprawy przez przewód. Podróż przez opornik to zmiana potencjału. Jeśli idziemy zgodnie z kierunkiem przepływu prądu, to jest to podróż od wyższego do niższego potencjału zmiana jest ujemna. Jeżeli idziemy na odwrót, to zmiana jest dodatnia. Wędrówka przez źródło prądu też wiąże się ze zmianą potencjału. Jeżeli idziemy od minusa do plusa to idziemy do wyższego potencjału i zmiana jest dodatnia. Jeżeli idziemy od plusa do minusa zmiana jest ujemna. Trzeba jeszcze pamiętać, że źródła mają opory wewnętrzne. Wiążą się z nimi dokładnie takie same zmiany potencjału jak dla zwykłych oporników. Dziennik podróży. W punkcie A panuje potencjał V A.. AB podróż przez przewód, potencjał nie zmienia się. Oczko to zamknięta część większego obwodu. naczej mówiąc to taka część obwodu elektrycznego którą można obejść dokoła.
16 . BC natrafiamy na źródło prądu. dziemy od do +. Potencjał rośnie o E, ale maleje (idziemy zgodnie z kierunkiem prądu) o r. 3. CD znów przewód. Zmiana zerowa. 4. DE idziemy przez opornik zgodnie z kierunkiem prądu. Potencjał maleje o. 5. EF przewód. Potencjał nie zmienia się. 6. FG źródło prądu od + do. Potencjał maleje o E i dodatkowo o r. 7. GH przewód. Potencjał nie zmienia się. 8. HK potencjał maleje o. 9. KL przewód. Potencjał nie zmienia się. 0. LM potencjał maleje o 3.. MA przewód. Potencjał nie zmienia się. Wracamy do punktu wyjścia, czyli potencjału V A. V r C D E E F E V A A B G r H K L M 3 A Wędrówka zapisana w postaci równania V A + E E r r E E r r 3 3 = 0 = V A Widać, że suma wszystkich napięć i sił elektromotorycznych wziętych z odpowiednimi znakami jest równa zeru. to jest właśnie prawo Kirchhoffa. n i = E i m + j = j = 0 zupełniamy te równania o umowy co do znaków występujących tu wielkości. E > 0 jeżeli przechodzimy przez źródło od do +. E < 0 jeżeli przechodzimy przez źródło od + do. > 0 jeżeli idziemy przeciwnie do kierunku przepływu prądu. < 0 jeżeli idziemy zgodnie z kierunkiem przepływu prądu. Jak korzysta się z prawa Kirchhoffa zobaczymy w zadaniach. 9. Łączenie źródeł prądu. Szeregowo. Tak E, r E, r
17 albo tak E, r E, r. ównolegle. Tak E, r E, r lub tak E, r E, r Można jeszcze tworzyć połączenia mieszane i takie, które nie mieszczą się w tej klasyfikacji. Problem polega na znalezieniu zastępczej siły elektromotorycznej takiej baterii oraz jej oporu wewnętrznego. ozwiązuje się go za pomocą praw Kirchhoffa i Ohma. Sławomir Jemielity
1 K A T E D R A F I ZYKI S T O S O W AN E J
1 K A T E D R A F I ZYKI S T O S O W AN E J P R A C O W N I A P O D S T A W E L E K T R O T E C H N I K I I E L E K T R O N I K I Ćw. 1. Łączenie i pomiar oporu Wprowadzenie Prąd elektryczny Jeżeli w przewodniku
Bardziej szczegółowoPrądem elektrycznym nazywamy uporządkowany ruch cząsteczek naładowanych.
Prąd elektryczny stały W poprzednim dziale (elektrostatyka) mówiliśmy o ładunkach umieszczonych na przewodnikach, ale na takich, które są odizolowane od otoczenia. W temacie o prądzie elektrycznym zajmiemy
Bardziej szczegółowoPrąd elektryczny 1/37
Prąd elektryczny 1/37 Prąd elektryczny Prądem elektrycznym w przewodniku metalowym nazywamy uporządkowany ruch elektronów swobodnych pod wpływem sił pola elektrycznego. Prąd elektryczny może również płynąć
Bardziej szczegółowoWykład FIZYKA II. 2. Prąd elektryczny. Dr hab. inż. Władysław Artur Woźniak
Wykład FIZYKA II 2. Prąd elektryczny Dr hab. inż. Władysław Artur Woźniak Instytut Fizyki Politechniki Wrocławskiej http://www.if.pwr.wroc.pl/~wozniak/ UCH ŁADUNKÓW Elektrostatyka zajmowała się ładunkami
Bardziej szczegółowoPowtórzenie wiadomości z klasy II. Przepływ prądu elektrycznego. Obliczenia.
Powtórzenie wiadomości z klasy II Przepływ prądu elektrycznego. Obliczenia. Prąd elektryczny 1. Prąd elektryczny uporządkowany (ukierunkowany) ruch cząstek obdarzonych ładunkiem elektrycznym, nazywanych
Bardziej szczegółowoSTAŁY PRĄD ELEKTRYCZNY
STAŁY PRĄD ELEKTRYCZNY Natężenie prądu elektrycznego Wymuszenie w przewodniku różnicy potencjałów powoduje przepływ ładunków elektrycznych. Powszechnie przyjmuje się, że przepływający prąd ma taki sam
Bardziej szczegółowoDielektryki polaryzację dielektryka Dipole trwałe Dipole indukowane Polaryzacja kryształów jonowych
Dielektryki Dielektryk- ciało gazowe, ciekłe lub stałe niebędące przewodnikiem prądu elektrycznego (ładunki elektryczne wchodzące w skład każdego ciała są w dielektryku związane ze sobą) Jeżeli do dielektryka
Bardziej szczegółowoMateriały pomocnicze 10 do zajęć wyrównawczych z Fizyki dla Inżynierii i Gospodarki Wodnej
Materiały pomocnicze 10 do zajęć wyrównawczych z Fizyki dla Inżynierii i Gospodarki Wodnej 1. Siła Coulomba. F q q = k r 1 = 1 4πεε 0 q q r 1. Pole elektrostatyczne. To przestrzeń, w której na ładunek
Bardziej szczegółowoCzym jest prąd elektryczny
Prąd elektryczny Ruch elektronów w przewodniku Wektor gęstości prądu Przewodność elektryczna Prawo Ohma Klasyczny model przewodnictwa w metalach Zależność przewodności/oporności od temperatury dla metali,
Bardziej szczegółowoQ t lub precyzyjniej w postaci różniczkowej. dq dt Jednostką natężenia prądu jest amper oznaczany przez A.
Prąd elektryczny Dotychczas zajmowaliśmy się zjawiskami związanymi z ładunkami spoczywającymi. Obecnie zajmiemy się zjawiskami zachodzącymi podczas uporządkowanego ruchu ładunków, który często nazywamy
Bardziej szczegółowoTest powtórzeniowy. Prąd elektryczny
Test powtórzeniowy. Prąd elektryczny Informacja do zadań 1. i 2. Przez dwie identyczne żarówki (o takim samym oporze), podłączone szeregowo do baterii o napięciu 1,6 V (patrz rysunek), płynie prąd o natężeniu
Bardziej szczegółowoWYDZIAŁ.. LABORATORIUM FIZYCZNE
W S E i Z W WASZAWE WYDZAŁ.. LABOATOUM FZYCZNE Ćwiczenie Nr 10 Temat: POMA OPOU METODĄ TECHNCZNĄ. PAWO OHMA Warszawa 2009 Prawo Ohma POMA OPOU METODĄ TECHNCZNĄ Uporządkowany ruch elektronów nazywa się
Bardziej szczegółowoE1. OBWODY PRĄDU STAŁEGO WYZNACZANIE OPORU PRZEWODNIKÓW I SIŁY ELEKTROMOTORYCZNEJ ŹRÓDŁA
E1. OBWODY PRĄDU STŁEGO WYZNCZNIE OPORU PRZEWODNIKÓW I SIŁY ELEKTROMOTORYCZNEJ ŹRÓDŁ tekst opracowała: Bożena Janowska-Dmoch Prądem elektrycznym nazywamy uporządkowany ruch ładunków elektrycznych wywołany
Bardziej szczegółowopobrano z serwisu Fizyka Dla Każdego - - zadania fizyka, wzory fizyka, matura fizyka
6. Prąd elektryczny zadania z arkusza I 6.7 6.1 6.8 6.9 6.2 6.3 6.10 6.4 6.5 6.11 Na zmieszczonym poniżej wykresie przedstawiono charakterystykę prądowo-napięciową żarówki. 600 500 400 I, ma 300 200 6.6
Bardziej szczegółowoTest powtórzeniowy Prąd elektryczny
Test powtórzeniowy rąd elektryczny 1 Wybierz poprawne uzupełnienia zdania. W metalach kierunek przepływu prądu jest zgodny z kierunkiem ruchu elektronów, jest przeciwny do kierunku ruchu elektronów, ponieważ
Bardziej szczegółowoPodstawy fizyki sezon 2 3. Prąd elektryczny
Podstawy fizyki sezon 2 3. Prąd elektryczny Agnieszka Obłąkowska-Mucha AGH, WFIiS, Katedra Oddziaływań i Detekcji Cząstek, D11, pok. 111 amucha@agh.edu.pl http://home.agh.edu.pl/~amucha Prąd elektryczny
Bardziej szczegółowo2 K A T E D R A F I ZYKI S T O S O W AN E J
2 K A T E D R A F I ZYKI S T O S O W AN E J P R A C O W N I A P O D S T A W E L E K T R O T E C H N I K I I E L E K T R O N I K I Ćw. 2. Łączenie i pomiar pojemności i indukcyjności Wprowadzenie Pojemność
Bardziej szczegółowoWyznaczanie wielkości oporu elektrycznego różnymi metodami
Wyznaczanie wielkości oporu elektrycznego różnymi metodami Obowiązkowa znajomość zagadnień: Co to jest prąd elektryczny, napięcie i natężenie prądu? Co to jest opór elektryczny i od czego zależy? Prawo
Bardziej szczegółowoPodstawy Elektrotechniki i Elektroniki. Opracował: Mgr inż. Marek Staude
Podstawy Elektrotechniki i Elektroniki Opracował: Mgr inż. Marek Staude Część 1 Podstawowe prawa obwodów elektrycznych Prąd elektryczny definicja fizyczna Prąd elektryczny powstaje jako uporządkowany ruch
Bardziej szczegółowoPodstawy elektrotechniki V1. Na potrzeby wykładu z Projektowania systemów pomiarowych
Podstawy elektrotechniki V1 Na potrzeby wykładu z Projektowania systemów pomiarowych 1 Elektrotechnika jest działem nauki zajmującym się podstawami teoretycznymi i zastosowaniami zjawisk fizycznych z dziedziny
Bardziej szczegółowoELEKTRONIKA ELM001551W
ELEKTRONIKA ELM001551W Podstawy elektrotechniki i elektroniki Definicje prądu elektrycznego i wielkości go opisujących: natężenia, gęstości, napięcia. Zakres: Oznaczenia wielkości fizycznych i ich jednostek,
Bardziej szczegółowoŹródła siły elektromotorycznej = pompy prądu
Źródła siły elektromotorycznej = pompy prądu komórki elektrochemiczne ogniwo Volty akumulator generatory elektryczne baterie I urządzenia termoelektryczne E I I Prądnica (dynamo) termopara fotoogniwa ogniwa
Bardziej szczegółowośrednia droga swobodna L
PĄD STAŁY. Na czym polega przepływ prądu elektrycznego. Natężenie prądu i opór; źródła oporu elektrycznego 3. Prawo Ohma; temperaturowa zależność oporu elektrycznego 4. Siła elektromotoryczna 5. Prawa
Bardziej szczegółowoPodstawy fizyki sezon 2 3. Prąd elektryczny
Podstawy fizyki sezon 2 3. Prąd elektryczny Agnieszka Obłąkowska-Mucha AGH, WFIiS, Katedra Oddziaływań i Detekcji Cząstek, D11, pok. 111 amucha@agh.edu.pl http://home.agh.edu.pl/~amucha Prąd elektryczny
Bardziej szczegółowosymbol miernika amperomierz woltomierz omomierz watomierz mierzona
ZADANIA ELEKTROTECHNIKA KLASA II 1. Uzupełnij tabelkę: nazwa symbol miernika amperomierz woltomierz omomierz ----------------- watomierz ----------------- wielkość mierzona jednostka - nazwa symbol jednostki
Bardziej szczegółowoSPRAWDZENIE PRAWA OHMA POMIAR REZYSTANCJI METODĄ TECHNICZNĄ
Laboratorium Podstaw Elektroniki Marek Siłuszyk Ćwiczenie M 4 SPWDZENE PW OHM POM EZYSTNCJ METODĄ TECHNCZNĄ opr. tech. Mirosław Maś niwersytet Przyrodniczo - Humanistyczny Siedlce 2013 1. Wstęp Celem ćwiczenia
Bardziej szczegółowoPOWTÓRKA PRZED KONKURSEM CZĘŚĆ 14 ZADANIA ZAMKNIĘTE
DO ZDOBYCIA PUNKTÓW 50 POWTÓRKA PRZED KONKURSEM CZĘŚĆ 14 Jest to powtórka przed etapem rejonowym (głównie elektrostatyka). ZADANIA ZAMKNIĘTE łącznie pkt. zamknięte otwarte SUMA zadanie 1 1 pkt Po włączeniu
Bardziej szczegółowoĆ w i c z e n i e 1 POMIARY W OBWODACH PRĄDU STAŁEGO
Ć w i c z e n i e POMIAY W OBWODACH PĄDU STAŁEGO. Wiadomości ogólne.. Obwód elektryczny Obwód elektryczny jest to układ odpowiednio połączonych elementów przewodzących prąd i źródeł energii elektrycznej.
Bardziej szczegółowoŁadunek elektryczny. Ładunek elektryczny jedna z własności cząstek elementarnych
Ładunek elektryczny Ładunek elektryczny jedna z własności cząstek elementarnych http://pl.wikipedia.org/wiki/%c5%81a dunek_elektryczny ładunki elektryczne o takich samych znakach się odpychają a o przeciwnych
Bardziej szczegółowoPrąd elektryczny - przepływ ładunku
Prąd elektryczny - przepływ ładunku I Q t Natężenie prądu jest to ilość ładunku Q przepływającego przez dowolny przekrój przewodnika w ciągu jednostki czasu t. Dla prądu stałego natężenie prądu I jest
Bardziej szczegółowo46 POWTÓRKA 8 PRĄD STAŁY. Włodzimierz Wolczyński. Zadanie 1. Oblicz i wpisz do tabeli R 2 = 2 Ω R 4 = 2 Ω R 3 = 6 Ω. E r = 1 Ω U [V] I [A] P [W]
Włodzimierz Wolczyński 46 POWTÓRKA 8 PRĄD STAŁY Zadanie 1 Oblicz i wpisz do tabeli R 1 = 4 Ω RR 22 = = 22 Ω I 2 = 1,5 A R 4 = 2 Ω R 3 = 6 Ω R 1 = 4 Ω R 2 = 2 Ω R 3 = 6 Ω R 4 = 2 Ω r = 1 Ω SEM ogniwa wynosi
Bardziej szczegółowoRóżne dziwne przewodniki
Różne dziwne przewodniki czyli trzy po trzy o mechanizmach przewodzenia prądu elektrycznego Przewodniki elektronowe Metale Metale (zwane również przewodnikami) charakteryzują się tym, że elektrony ich
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE 31 MOSTEK WHEATSTONE A
1 Maria Nowotny-Różańska Zakład Fizyki, Uniwersytet Rolniczy do użytku wewnętrznego ĆWICZENIE 31 MOSTEK WHEATSTONE A Kraków, 2016 Spis Treści: I. CZĘŚĆ TEORETYCZNA... 2 ŁADUNEK ELEKTRYCZNY... 2 PRAWO COULOMBA...
Bardziej szczegółowoNatężenie prądu elektrycznego
Natężenie prądu elektrycznego Wymuszenie w przewodniku różnicy potencjałów powoduje przepływ ładunków elektrycznych. Powszechnie przyjmuje się, że przepływający prąd ma taki sam kierunek jak przepływ ładunków
Bardziej szczegółowoCzłowiek najlepsza inwestycja FENIKS
Człowiek najlepsza inwestycja FENIKS - długofalowy program odbudowy, popularyzacji i wspomagania fizyki w szkołach w celu rozwijania podstawowych kompetencji naukowo-technicznych, matematycznych i informatycznych
Bardziej szczegółowoŚr 3 paźdz L5 T4: Prawo łączenia oporów elektrycznych. Praca prądu elektrycznego.
Śr 3 paźdz L5 T4: Prawo łączenia oporów elektrycznych. Praca prądu elektrycznego. K27 planowany termin 10 października (Uwaga: k27 tylko te pytania, które zostaną podczas lekcji pokazane i wyjaśnione.
Bardziej szczegółowoElementy elektroniczne i przyrządy pomiarowe
Elementy elektroniczne i przyrządy pomiarowe Cel ćwiczenia. Nabycie umiejętności posługiwania się miernikami uniwersalnymi, oscyloskopem, generatorem, zasilaczem, itp. Nabycie umiejętności rozpoznawania
Bardziej szczegółowoZespół Szkół Technicznych im. J. i J. Śniadeckich w Grudziądzu
Zespół Szkół Technicznych im. J. i J. Śniadeckich w Grudziądzu Laboratorium Elektryczne Montaż Maszyn i Urządzeń Elektrycznych Instrukcja Laboratoryjna: Badanie ogniwa galwanicznego. Opracował: mgr inż.
Bardziej szczegółowoKRYTERIA OCEN Z FIZYKI DLA KLASY II GIMNAZJUM. ENERGIA I. NIEDOSTATECZNY - Uczeń nie opanował wiedzy i umiejętności niezbędnych w dalszej nauce.
KRYTERIA OCEN Z FIZYKI DLA KLASY II GIMNAZJUM ENERGIA - Uczeń nie opanował wiedzy i umiejętności niezbędnych w dalszej nauce. - Wie, kiedy jest wykonywana praca mechaniczna. - Wie, że każde urządzenie
Bardziej szczegółowoTest 4. 1. (4 p.) 2. (1 p.) Wskaż obwód, który umożliwi wyznaczenie mocy żarówki. A. B. C. D. 3. (1 p.) str. 1
Test 4 1. (4 p.) Na lekcji fizyki uczniowie (w grupach) wyznaczali opór elektryczny opornika. Połączyli szeregowo zasilacz, amperomierz i opornik. Następnie do opornika dołączyli równolegle woltomierz.
Bardziej szczegółowoKONKURS FIZYCZNY CZĘŚĆ 3. Opracowanie Agnieszka Janusz-Szczytyńska
KONKURS FIZYCZNY CZĘŚĆ 3 Opracowanie Agnieszka Janusz-Szczytyńska ZAGADNIENIA DO KONKURSU ETAP II Kolorem czerwonym zaznaczone są zagadnienia wykraczające poza program nauczania, na zielono zagadnienia,
Bardziej szczegółowoE wektor natęŝenia pola, a dr element obwodu, którego zwrot określa przyjęty kierunek obchodzenia danego oczka.
Lista 9. do kursu Fizyka; rok. ak. 2012/13 sem. letni W. InŜ. Środ.; kierunek InŜ. Środowiska Tabele wzorów matematycznych (http://www.if.pwr.wroc.pl/~wsalejda/mat-wzory.pdf) i fizycznych (http://www.if.pwr.wroc.pl/~wsalejda/wzf1.pdf;
Bardziej szczegółowoWykład Drgania elektromagnetyczne Wstęp Przypomnienie: masa M na sprężynie, bez oporów. Równanie ruchu
Wykład 7 7. Drgania elektromagnetyczne Wstęp Przypomnienie: masa M na sprężynie, bez oporów. Równanie ruchu M d x kx Rozwiązania x = Acost v = dx/ =-Asint a = d x/ = A cost przy warunku = (k/m) 1/. Obwód
Bardziej szczegółowoPrzykłady zadań. Gimnazjum im. Jana Pawła II w Sułowie
4. Moc i praca Przykłady zadań 10 Przykład 4.1 Oblicz moc silnika elektrycznego, przez który przepływa prąd o natężeniu I = 5 A, przy napięciu U = 230 V. Dane: Szukane Wzór U = 230 V P P= U I I = 5 A Rozwiązanie
Bardziej szczegółowoFIZYKA 2. Janusz Andrzejewski
FIZYKA 2 wykład 3 Janusz Andrzejewski Prąd elektryczny Prąd elektryczny to uporządkowany ruch swobodnych ładunków. Ruchowi chaotycznemu nie towarzyszy przepływ prądu. Strzałki szare - to nieuporządkowany(chaotyczny)
Bardziej szczegółowoPODSTAWY FIZYKI - WYKŁAD 7 PRZEWODNIKI OPÓR OBWODY Z PRADEM STAŁYM. Piotr Nieżurawski. Wydział Fizyki. Uniwersytet Warszawski
PODSTAWY FIZYKI - WYKŁAD 7 PRZEWODNIKI PRAD OPÓR OBWODY Z PRADEM STAŁYM Piotr Nieżurawski pniez@fuw.edu.pl Wydział Fizyki Uniwersytet Warszawski http://www.fuw.edu.pl/~pniez/bioinformatyka/ 1 Najważniejsze
Bardziej szczegółowoPRAWO OHMA DLA PRĄDU PRZEMIENNEGO
ĆWICZENIE 53 PRAWO OHMA DLA PRĄDU PRZEMIENNEGO Cel ćwiczenia: wyznaczenie wartości indukcyjności cewek i pojemności kondensatorów przy wykorzystaniu prawa Ohma dla prądu przemiennego; sprawdzenie prawa
Bardziej szczegółowoPrzepływ prądu przez przewodnik. jest opisane przez natężenie prądu. Przez przewodnik nie płynie prąd.
PRĄD ELEKTRYCZNY - Przez przewodnik nie płynie prąd. Przepływ prądu przez przewodnik E Gdy E = 0. Elektrony poruszają się (dzięki energii cieplnej) przypadkowo we wszystkich kierunkach. Elektrony swobodne
Bardziej szczegółowoLI OLIMPIADA FIZYCZNA ETAP II Zadanie doświadczalne
LI OLIMPIADA FIZYCZNA ETAP II Zadanie doświadczalne ZADANIE D1 Cztery identyczne diody oraz trzy oporniki o oporach nie różniących się od siebie o więcej niż % połączono szeregowo w zamknięty obwód elektryczny.
Bardziej szczegółowoPracownia Automatyki i Elektrotechniki Katedry Tworzyw Drzewnych Ćwiczenie 1. Połączenia szeregowe oraz równoległe elementów RC
Pracownia Automatyki i Elektrotechniki Katedry Tworzyw Drzewnych Ćwiczenie ĆWICZENIE Połączenia szeregowe oraz równoległe elementów C. CEL ĆWICZENIA Celem ćwiczenia jest praktyczno-analityczna ocena wartości
Bardziej szczegółowoPrąd przemienny - wprowadzenie
Prąd przemienny - wprowadzenie Prądem zmiennym nazywa się wszelkie prądy elektryczne, dla których zależność natężenia prądu od czasu nie jest funkcją stałą. Zmienność ta może związana również ze zmianą
Bardziej szczegółowoELEKTROTECHNIKA I ELEKTRONIKA
UNIERSYTET TECHNOLOGICZNO-PRZYRODNICZY BYDGOSZCZY YDZIAŁ INŻYNIERII MECHANICZNEJ INSTYTUT EKSPLOATACJI MASZYN I TRANSPORTU ZAKŁAD STEROANIA ELEKTROTECHNIKA I ELEKTRONIKA ĆICZENIE: E3 BADANIE ŁAŚCIOŚCI
Bardziej szczegółowoWyznaczanie krzywej ładowania kondensatora
Ćwiczenie E10 Wyznaczanie krzywej ładowania kondensatora E10.1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest zbadanie przebiegu procesu ładowania kondensatora oraz wyznaczenie stałej czasowej szeregowego układu.
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 1. Sprawdzanie podstawowych praw w obwodach elektrycznych przy wymuszeniu stałym
Ćwiczenie 1 Sprawdzanie podstawowych praw w obwodach elektrycznych przy wymuszeniu stałym Wprowadzenie Celem ćwiczenia jest sprawdzenie podstawowych praw elektrotechniki w obwodach prądu stałego. Badaniu
Bardziej szczegółowoBadanie własności hallotronu, wyznaczenie stałej Halla (E2)
Badanie własności hallotronu, wyznaczenie stałej Halla (E2) 1. Wymagane zagadnienia - ruch ładunku w polu magnetycznym, siła Lorentza, pole elektryczne - omówić zjawisko Halla, wyprowadzić wzór na napięcie
Bardziej szczegółowoIle wynosi całkowite natężenie prądu i całkowita oporność przy połączeniu równoległym?
Domowe urządzenia elektryczne są często łączone równolegle, dzięki temu każde tworzy osobny obwód z tym samym źródłem napięcia. Na podstawie poszczególnych rezystancji, można przewidzieć całkowite natężenie
Bardziej szczegółowoDruty oporowe [ BAP_ doc ]
Druty oporowe [ ] Cel Przyrząd jest przeznaczony do następujących doświadczeń: 1. Pierwsze prawo Ohma: sprawdzenie związku między różnicą potencjałów na końcach przewodnika liniowego i natężeniem prądu
Bardziej szczegółowoPRĄD STAŁY. Prąd elektryczny to uporządkowany ruch ładunków wewnątrz przewodnika pod wpływem przyłożonego pola elektrycznego.
PĄD STAŁY Prąd elektryczny to uporządkowany ruch ładunków wewnątrz przewodnika pod wpływem przyłożonego pola elektrycznego. ŁADUNEK SWOBODNY byłby w stałym polu elektrycznym jednostajnie przyspieszany
Bardziej szczegółowoMATERIAŁY Z KURSU KWALIFIKACYJNEGO
Wszystkie materiały tworzone i przekazywane przez Wykładowców NPDN PROTOTO są chronione prawem autorskim i przeznaczone wyłącznie do użytku prywatnego. MATERIAŁY Z KURSU KWALIFIKACYJNEGO www.prototo.pl
Bardziej szczegółowoPlan metodyczny do lekcji fizyki. TEMAT: Prawo Ohma. Opór elektryczny.
Opracowała mgr Renata Kulińska Plan metodyczny do lekcji fizyki. TEMAT: Prawo Ohma. Opór elektryczny. Cel ogólny: Badanie zależność natężenia prądu od napięcia w obwodzie prądu stałego. Sporządzenie wykresu
Bardziej szczegółowoRozkład materiału nauczania
1 Rozkład materiału nauczania Temat lekcji i główne treści nauczania Liczba godzin na realizację Osiągnięcia ucznia R treści nadprogramowe Praca eksperymentalno-badawcza Przykłady rozwiązanych zadań (procedury
Bardziej szczegółowo3g 26 września, praca domowa
3g 26 września, praca domowa Poniżej jest cała prezentacja z dnia 26 września oraz praca domowa. Uwaga można wkleić odpowiednie kopie zamiast przepisywania (jest mało czasu a sporo trzeba nauczyć się)
Bardziej szczegółowoGrupa: Zespół: wykonał: 1 Mariusz Kozakowski Data: 3/11/2013 111B. Podpis prowadzącego:
Sprawozdanie z laboratorium elektroniki w Zakładzie Systemów i Sieci Komputerowych Temat ćwiczenia: Pomiary podstawowych wielkości elektrycznych: prawa Ohma i Kirchhoffa Sprawozdanie Rok: Grupa: Zespół:
Bardziej szczegółowo25P3 POWTÓRKA FIKCYJNY EGZAMIN MATURALNYZ FIZYKI I ASTRONOMII - III POZIOM PODSTAWOWY
25P3 POWTÓRKA FIKCYJNY EGZAMIN MATURALNYZ FIZYKI I ASTRONOMII - III Hydrostatyka Gazy Termodynamika Elektrostatyka Prąd elektryczny stały POZIOM PODSTAWOWY Rozwiązanie zadań należy zapisać w wyznaczonych
Bardziej szczegółowoObwód składający się z baterii (źródła siły elektromotorycznej ) oraz opornika. r opór wewnętrzny baterii R- opór opornika
Obwód składający się z baterii (źródła siły elektromotorycznej ) oraz opornika r opór wewnętrzny baterii - opór opornika V b V a V I V Ir Ir I 2 POŁĄCZENIE SZEEGOWE Taki sam prąd płynący przez oba oporniki
Bardziej szczegółowoPrąd elektryczny. 1. Z czego są zbudowane ciała? 2. Jaka jest wewnętrzna budowa przewodników? obojętny atom jon dodatni elektron
Prąd elektryczny 1. Z czego są zbudowane ciała? Każde ciało składa się z atomów, a każdy atom z ujemnie naładowanych ów i dodatnio naładowanego jądra, które z kolei składa się z dodatnio naładowanych protonów
Bardziej szczegółowoRozkład materiału i wymagania edukacyjne na poszczególne oceny z fizyki i astronomii dla klasy II TE, IITI, II TM w roku szkolnym 2012/2013
Rozkład materiału i wymagania edukacyjne na poszczególne oceny z fizyki i astronomii dla klasy II TE, IITI, II TM w roku szkolnym 2012/2013 Lp. Temat lekcji Uszczegółowienie treści Wymagania na ocenę dopuszczającą
Bardziej szczegółowoPrzygotowanie do Egzaminu Potwierdzającego Kwalifikacje Zawodowe
Przygotowanie do gzaminu Potwierdzającego Kwalifikacje Zawodowe Powtórzenie materiału Opracował: mgr inż. Marcin Wieczorek Obwód elektryczny zespół połączonych ze sobą elementów, umożliwiający zamknięty
Bardziej szczegółowoPODSTAWY METROLOGII ĆWICZENIE 7 TEMPERATURA Międzywydziałowa Szkoła Inżynierii Biomedycznej 2009/2010 SEMESTR 3
PODSTAWY METROLOGII ĆWICZENIE 7 TEMPERATURA Międzywydziałowa Szkoła Inżynierii Biomedycznej 2009/2010 SEMESTR 3 Rozwiązania zadań nie były w żaden sposób konsultowane z żadnym wiarygodnym źródłem informacji!!!
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 8 Temat: Pomiar i regulacja natężenia prądu stałego jednym i dwoma rezystorem nastawnym Cel ćwiczenia
Ćwiczenie 8 Temat: Pomiar i regulacja natężenia prądu stałego jednym i dwoma rezystorem nastawnym Cel ćwiczenia Właściwy dobór rezystorów nastawnych do regulacji natężenia w obwodach prądu stałego. Zapoznanie
Bardziej szczegółowoWykład Pole elektryczne na powierzchniach granicznych 8.10 Gęstość energii pola elektrycznego
Wykład 7 8.9 Pole elektryczne na powierzchniach granicznych 8.0 Gęstość energii pola elektrycznego 9. Prąd elektryczny 9. Natężenie prądu, wektor gęstości prądu 9. Prawo zachowania ładunku 9.3 Model przewodnictwa
Bardziej szczegółowoFizyka 2 Wróbel Wojciech. w poprzednim odcinku
w poprzednim odcinku 1 Model przewodnictwa metali Elektrony przewodnictwa dla metalu tworzą tzw. gaz elektronowy Elektrony poruszają się chaotycznie (ruchy termiczne), ulegają zderzeniom z atomami sieci
Bardziej szczegółowoBadanie transformatora
Ćwiczenie 14 Badanie transformatora 14.1. Zasada ćwiczenia Transformator składa się z dwóch uzwojeń, umieszczonych na wspólnym metalowym rdzeniu. Do jednego uzwojenia (pierwotnego) przykłada się zmienne
Bardziej szczegółowoFIZYKA 2. Janusz Andrzejewski
FIZYKA 2 wykład 3 Janusz Andrzejewski Prawo Coulomba a prawo Newtona Janusz Andrzejewski 2 Natężenie i potencjał pola elektrycznego A q A B q A D q A C q A q 0 D B C A E E E E r r r r 0 0 + + + + + + D
Bardziej szczegółowoZadanie 106 a, c WYZNACZANIE PRZEWODNICTWA WŁAŚCIWEGO I STAŁEJ HALLA DLA PÓŁPRZEWODNIKÓW. WYZNACZANIE RUCHLIWOŚCI I KONCENTRACJI NOŚNIKÓW.
Zadanie 106 a, c WYZNACZANIE PRZEWODNICTWA WŁAŚCIWEGO I STAŁEJ HALLA DLA PÓŁPRZEWODNIKÓW. WYZNACZANIE RUCHLIWOŚCI I KONCENTRACJI NOŚNIKÓW. 1. Elektromagnes 2. Zasilacz stabilizowany do elektromagnesu 3.
Bardziej szczegółowo1. Właściwości obwodu elektrycznego z elementami połączonymi równolegle
. Właściwości obwodu elektrycznego z elementami połączonymi równolegle Uczeń: Uczeń: a.. Cele lekcji zna prawo Ohma, i. a) Wiadomości wie, że przy połączeniu równoległym rozgałęzieniu ulega natężenie prądu,
Bardziej szczegółowoMetodę poprawnie mierzonego prądu powinno się stosować do pomiaru dużych rezystancji, tzn. wielokrotnie większych od rezystancji amperomierza: (4)
OBWODY JEDNOFAZOWE POMIAR PRĄDÓW, NAPIĘĆ. Obwody prądu stałego.. Pomiary w obwodach nierozgałęzionych wyznaczanie rezystancji metodą techniczną. Metoda techniczna pomiaru rezystancji polega na określeniu
Bardziej szczegółowoPODSTAWY METROLOGII ĆWICZENIE 2 REZYSTANCJA WEWNĘTRZNA Międzywydziałowa Szkoła Inżynierii Biomedycznej 2009/2010 SEMESTR 3
PODSTAWY METROLOGII ĆWICZENIE 2 REZYSTANCJA WEWNĘTRZNA Międzywydziałowa Szkoła Inżynierii Biomedycznej 2009/2010 SEMESTR 3 Rozwiązania zadań nie były w żaden sposób konsultowane z żadnym wiarygodnym źródłem
Bardziej szczegółowoĆw. 27. Wyznaczenie elementów L C metoda rezonansu
7 K A T E D R A F I ZYKI S T O S O W AN E J P R A C O W N I A F I Z Y K I Ćw. 7. Wyznaczenie elementów L C metoda rezonansu Wprowadzenie Obwód złożony z połączonych: kondensatora C cewki L i opornika R
Bardziej szczegółowoznak minus wynika z faktu, że wektor F jest zwrócony
Wykład 6 : Pole grawitacyjne. Pole elektrostatyczne. Prąd elektryczny Pole grawitacyjne Każde dwa ciała o masach m 1 i m 2 przyciągają się wzajemnie siłą grawitacji wprost proporcjonalną do iloczynu mas,
Bardziej szczegółowoWyznaczanie oporu elektrycznego właściwego przewodników
Wyznaczanie oporu elektrycznego właściwego przewodników Ćwiczenie nr 7 Wprowadzenie Natężenie prądu płynącego przez przewodnik zależy od przyłożonego napięcia U oraz jego oporu elektrycznego (rezystancji)
Bardziej szczegółowoautor: Włodzimierz Wolczyński rozwiązywał (a)... ARKUSIK 23 PRĄD STAŁY CZEŚĆ 1
autor: Włodzimierz Wolczyński rozwiązywał (a)... ARKUSIK 23 PRĄD STAŁY CZEŚĆ 1 Rozwiązanie zadań należy zapisać w wyznaczonych miejscach pod treścią zadania Zadanie 1 1 punkt TEST JEDNOKROTNEGO WYBORU
Bardziej szczegółowoMAGNETYZM, INDUKCJA ELEKTROMAGNETYCZNA. Zadania MODUŁ 11 FIZYKA ZAKRES ROZSZERZONY
MODUŁ MAGNETYZM, INDUKCJA ELEKTROMAGNETYCZNA OPRACOWANE W RAMACH PROJEKTU: FIZYKA ZAKRES ROZSZERZONY WIRTUALNE LABORATORIA FIZYCZNE NOWOCZESNĄ METODĄ NAUCZANIA. PROGRAM NAUCZANIA FIZYKI Z ELEMENTAMI TECHNOLOGII
Bardziej szczegółowoBadanie transformatora
Ćwiczenie 14 Badanie transformatora 14.1. Zasada ćwiczenia Transformator składa się z dwóch uzwojeń, umieszczonych na wspólnym metalowym rdzeniu. Do jednego uzwojenia (pierwotnego) przykłada się zmienne
Bardziej szczegółowoZespół Szkół Technicznych im. J. i J. Śniadeckich w Grudziądzu
Zespół Szkół Technicznych im. J. i J. Śniadeckich w Grudziądzu Przedmiot: Pomiary Elektryczne Materiały dydaktyczne: Pomiar i regulacja prądu i napięcia zmiennego Zebrał i opracował: mgr inż. Marcin Jabłoński
Bardziej szczegółowoFizyka. Klasa II Gimnazjum. Pytania egzaminacyjne. 1. Ładunkiem ujemnym jest obdarzony: a) kation, b) proton, c) neutron, d) elektron.
Fizyka Klasa II Gimnazjum Pytania egzaminacyjne 2017 1. Ładunkiem ujemnym jest obdarzony: a) kation, b) proton, c) neutron, d) elektron. 2. Naelektryzowany balonik zbliżono do strugi wody; w konsekwencji:
Bardziej szczegółowo13 K A T E D R A F I ZYKI S T O S O W AN E J
3 K A T E D R A F I ZYKI S T O S O W AN E J P R A C O W N I A P O D S T A W E L E K T R O T E C H N I K I I E L E K T R O N I K I Ćw. 3. Wyznaczenie elementów L C metoda rezonansu Wprowadzenie Obwód złożony
Bardziej szczegółowo6. Oryginalny bezpiecznik można w razie potrzeby zastąpić kawałkiem grubego drutu. a) prawda, b) fałsz. 8. Przyrządem do pomiaru napięcia jest:...
1. Jeśli obojętnej elektrycznie kulce odbierzemy część elektronów, stanie się ona naelektryzowana:.. 2. Powłoki elektronowe atomu tlenu zawierają 8 elektronów. Ile protonów zawiera jądro tlenu?... 3. Przedstaw
Bardziej szczegółowo10.2. Źródła prądu. Obwód elektryczny
rozdział 10 o prądzie elektrycznym 62 10.2. Źródła prądu. Obwód elektryczny W doświadczeniu 10.1 obserwowaliśmy krótkotrwałe przepływy ładunków elektrycznych w przewodzie łączącym dwa elektroskopy. Żeby
Bardziej szczegółowoCzłowiek najlepsza inwestycja
Człowiek najlepsza inwestycja Fizyka ćwiczenia F6 - Prąd stały, pole magnetyczne magnesów i prądów stałych Prowadzący: dr Edmund Paweł Golis Instytut Fizyki Konsultacje stałe dla projektu; od Pn. do Pt.
Bardziej szczegółowo42. Prąd stały. Prawa, twierdzenia, metody obliczeniowe
Prąd stały. Prawa, twierdzenia, metody obliczeniowe 42. Prąd stały. Prawa, twierdzenia, metody obliczeniowe Celem ćwiczenia jest doświadczalne sprawdzenie praw obowiązujących w obwodach prądu stałego,
Bardziej szczegółowoDr inż. Agnieszka Wardzińska 105 Polanka Konsultacje: Poniedziałek : Czwartek:
Dr inż. Agnieszka Wardzińska 105 Polanka agnieszka.wardzinska@put.poznan.pl cygnus.et.put.poznan.pl/~award Konsultacje: Poniedziałek : 8.00-9.30 Czwartek: 8.00-9.30 Impedancja elementów dla prądów przemiennych
Bardziej szczegółowoKONKURS FIZYCZNY dla uczniów gimnazjów województwa lubuskiego 27 stycznia 2012 r. zawody II stopnia (rejonowe) Schemat punktowania zadań
Maksymalna liczba punktów 60 85% 5pkt KONKURS FIZYCZNY dla uczniów gimnazjów województwa lubuskiego 7 stycznia 0 r. zawody II stopnia (rejonowe) Schemat punktowania zadań Uwaga!. Za poprawne rozwiązanie
Bardziej szczegółowoCzego można się nauczyć z prostego modelu szyny magnetycznej
Czego można się nauczyć z prostego modelu szyny magnetycznej 1) Hamowanie magnetyczne I B F L m v L Poprzeczka o masie m może się przesuwać swobodnie po dwóch równoległych szynach, odległych o L od siebie.
Bardziej szczegółowoĆw. 8 Weryfikacja praw Kirchhoffa
Ćw. 8 Weryfikacja praw Kirchhoffa. Cel ćwiczenia Wyznaczenie całkowitej rezystancji rezystorów połączonych równolegle oraz szeregowo, poprzez pomiar prądu i napięcia. Weryfikacja praw Kirchhoffa. 2. Zagadnienia
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE 66 BADANIE SPRAWNOŚCI GRZEJNIKA ELEKTRYCZNEGO
ĆWICZENIE 66 BADANIE SPRAWNOŚCI GRZEJNIKA EEKTRYCZNEGO Wprowadzenie Uporządkowany ruch ładunków nazywamy prądem elektrycznym. Warunkiem koniecznym przepływu prądu jest obecność nośników (ładunków elektrycznych)
Bardziej szczegółowoNiższy wiersz tabeli służy do wpisywania odpowiedzi poprawionych; odpowiedź błędną należy skreślić. a b c d a b c d a b c d a b c d
Jak rozwiązać test? Każde pytanie ma podane cztery możliwe odpowiedzi oznaczone jako a, b, c, d. Należy wskazać czy dana odpowiedź, w świetle zadanego pytania, jest prawdziwa czy fałszywa, lub zrezygnować
Bardziej szczegółowoSprawdzanie prawa Joule'a
Sprawdzanie prawa Joule'a 1. Po co to robimy? czyli cel ćwiczenia Prawo Joule'a pozwala nam wyznaczyć ilość ciepła wydzielonego podczas przepływu prądu przez przewodnik. Wydzielone ciepło w jednostce czasu
Bardziej szczegółowoKONKURS FIZYCZNY DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW WOJEWÓDZTWA MAZOWIECKIEGO
KOD UCZNIA KONKURS FIZYCZNY DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW WOJEWÓDZTWA MAZOWIECKIEGO II ETAP REJONOWY 6 grudnia 2017 r. Uczennico/Uczniu: 1. Na rozwiązanie wszystkich zadań masz 90 minut. 2. Pisz długopisem/piórem
Bardziej szczegółowoE12. Mostek Wheatstona wyznaczenie oporu właściwego
E1. Mostek Wheatstona wyznaczenie oporu właściwego Marek Pękała Wstęp Zgodnie z prawem Ohma natężenie I prądu płynącego przez przewodnik / opornik jest proporcjonalne do napięcia przyłożonego do jego końców.
Bardziej szczegółowo