Porównawcza analiza finansowa. Wawel SA i Mieszko SA

Transkrypt

1 Porównawcza analiza finansowa spółek SA i SA autor: Kamil Neczaj Dokument na licencji Creative Commons (CC0), której treśd znajduje się pod adresem:

2 2

3 Wstęp Do analizy wybrałem dwie spółki z branży spożywczej: i. Obie spółki zajmują się produkcją słodyczy głównie na rynek krajowy. Mają prostą strukturę kapitałową. nie posiada jednostek zależnych, podczas gdy w są one bardzo małą częścią spółki. Obie firmy notowane są na warszawskiej GPW. Analiza sporządzona jest na podstawie lat Analiza rentowności Analiza wstępna Zarówno jak i są spółkami przynoszącymi zysk zarówno na poziomie sprzedaży jak i wyniku brutto. Spółki wraz z kolejnymi latami poprawiają swoje wyniki. ma tutaj widocznie wyższą dynamikę wzrostu sprzedaży, wyniku operacyjnego jak i zysku netto. W sprawozdaniu można natomiast zaobserwowad zastój w roku Analityczna forma rachunku zysków i strat Tabela 1 Rachunek zysków i strat - SA 1. Przychody ze sprzedaży Koszty działalności operacyjnej Wynik ze sprzedaży (1+2) Pozostałe przychody operacyjne Pozostałe koszty operacyjne Wynik z pozostałej działalności operacyjnej (4+5) Przychody finansowe Koszty finansowe Wynik z działalności finansowej (7+8) Zyski nadzwyczajne Straty nadzwyczajne Saldo strat i zysków nadzwycz Zysk (strata) brutto ( ) Podatek dochodowy Zysk(strata) netto (13+14)

4 Tabela 2 Rachunek zysków i strat SA 1. Przychody ze sprzedaży Koszty działalności operacyjnej Wynik ze sprzedaży (1+2) Pozostałe przychody operacyjne Pozostałe koszty operacyjne Wynik z pozostałej działalności operacyjnej (4+5) Przychody finansowe Koszty finansowe Wynik z działalności finansowej (7+8) Zyski nadzwyczajne Straty nadzwyczajne Saldo strat i zysków nadzwycz Zysk (strata) brutto ( ) Podatek dochodowy Zysk(strata) netto (13+14) Struktura wyniku finansowego W obu spółkach za główną częśd wyniku finansowego brutto odpowiada sprzedaż. W spółce pozostała działalnośd operacyjna przynosi lekką stratę, lecz działalnośd finansowa umacnia wynik koocowy. W pozostała działalnośd operacyjna jest zyskowna i znacząco wpływa na wynik, lecz działalnośd finansowa powoduje dośd duże koszty, które w 2008 wyniosły aż 67,38% zysku brutto. Obie spółki nie notują żadnych zysków, ani strat z powodu zdarzeo nadzwyczajnych. Podatek dochodowy w obu przypadkach to niecałe 20%. Tabela 3 Struktura wyniku finansowego SA 1. Wynik ze sprzedaży (1-2) 107,14 99,57 97,81 2. Wynik z pozostałej działalności operacyjnej -7,99-1,32-1,51 3. Wynik z działalności finansowej 0,86 1,74 3,70 4. Wynik ze zdarzeń nadzwyczajnych 0,00 0,00 0,00 5. Zysk (strata) brutto ( ) 100,00 100,00 100,00 6. Podatek dochodowy -19,75-19,72-19,30 7. Zysk (strata) netto (5-6) 80,25 80,28 80,70 4

5 Tabela 4 Struktura wyniku finansowego SA 1. Wynik ze sprzedaży (1-2) 157,92 110,29 100,59 2. Wynik z pozostałej działalności operacyjnej 9,46 22,45 17,81 3. Wynik z działalności finansowej -67,38-32,74-18,41 4. Wynik ze zdarzeń nadzwyczajnych 0,00 0,00 0,00 5. Zysk (strata) brutto ( ) 100,00 100,00 100,00 6. Podatek dochodowy -19,71-20,37-19,40 7. Zysk (strata) netto (5-6) 80,29 79,63 80,60 Analiza wyniku ze sprzedaży Ze względu na zróżnicowane wyroby obu producentów: od ciastek i czekolady do batonów i pralinek, a także trudny do określenia udział w rynku bardzo często są klasyfikowani w kategorii inni producenci, a czasami wyszczególnieni z kilku procentowym udziałem, co daje duży margines błędu, analizę sporządzono na podstawie danych makroekonomicznych o wzroście cen cukru i kakao w latach 2008 i Źródłem danych jest GUS publikacja Ceny w gospodarce narodowej grudzieo Tabela 5 Dane makroekonomiczne Wskaźnik ceny cukru i wyrobów cukierniczych 1,0000 1, Wskaźnik ceny kawa, herbata, kakao 1,0000 1, Wskaźnik zmiany kosztów zmiennych (50% cukier (1), 50% kakao (2)) 1,0000 1,0525 Pozycja 3. to średnia arytmetyczna indeksów cen kakała i cukru. W roku bazowym 2008 w obu firmach przyjęto bazową wielkośd produkcji równą 100 jednostek. Koszty zmienne to pozycja koszt wytworzenia sprzedanych produktów ze sprawozdao finansowych podzielona przez 3. Wskaźnik zmiany kosztów zmiennych z tabeli 5. Na podstawie zaktualizowanych kosztów zmiennych obliczono wielkośd produkcji w roku Wynik znajduje się w punkcie 2. Dzieląc koszty całkowite działalności operacyjnej przez wielkośd produkcji uzyskano jednostkowy koszt całkowity. Dzieląc przychody ze sprzedaży przez wielkośd produkcji uzyskano cenę jednostki. 5

6 Tabela 6 Analiza sprzedaży zmiana zmiana 1. Koszty sprzedanych produktów - koszty zmienne Ilość sprzedanych produktów ( jednostek) 100,00 125,96 25,96 100,00 102,94 2,94 3. Koszty działalności operacyjnej Jednostkowy koszt całkowity 2218, ,03-46, , ,77 67,38 5. Przychody ze sprzedaży Cena jednostki 2553, ,63-66, , ,08 63,52 Analizę przyczynową wyniku sprzedaży przeprowadzono metodą kolejnych podstawieo uwzględniając poniższy wzór na wielkośd sprzedaży: Oznaczenia: S wynik ze sprzedaży q wielkośd sprzedaży p cena jednostkowa k koszt jednostkowy całkowity S = q (p k) Tabela 7 Analiza przyczynowa wyników sprzedaży metodą kolejnych podstawieo Wynik Odchylenie Wynik Odchylenie q 2009, p 2008, k q 2009, p 2009, k q 2009, p 2009, k suma odchyleń , odchylenie od W przypadku spółki łączne odchylenie wyniku ze sprzedaży pomiędzy rokiem 2009, a 2008 wynosi Największy wpływ na wynik miało zwiększenie sprzedaży. Pod wpływem zwiększenia sprzedaży o 25,96 jednostek wynik finansowy zwiększył się o tys zł. Pod wpływem zmniejszenia ceny jednostki o 66,26 wynik ze sprzedaży zmniejszył się o 8346 tys. zł., co właściwie zrównoważyło dodatnią zmianę spowodowaną zwiększeniem sprzedaży. Spadek kosztu jednostkowego spowodował wzrost wyniku ze sprzedaży o tys. zł. Dla porównania spółka w tym czasie właściwie nie zwiększyła produkcji. Zmiana wyniku ze sprzedaży pod wpływem zmiany produkcji jest nieznaczna i wynosi 356 tys. zł. Jednostkowe cena zwiększyła się o 63,52 tys. zł co wpłynęło na zwiększenie wyniku o tys. zł, lecz wzrost ceny równoważył wzrost jednostkowych kosztów całkowitych, które zwiększyły się o 67,38 tys. zł. 6

7 Analiza struktury przychodów i kosztów Głównym źródłem przychodów w obu spółkach są przychody ze sprzedaży stanowią one 98-99% całości. Na drugim miejscu generalnie plasują się pozostałe przychody operacyjne. Mają one większy udział w powyżej jednego procenta, a niższy w około pół procenta. Przychody finansowe nieznacznie wpływają na przychody łączne w przypadku stanowią około pół procenta wszystkich, w przypadku jeszcze mniej. Tabela 8 Struktura przychodów SA 1. Przychody ze sprzedaży Pozostałe przychody operacyjne Przychody finansowe Zyski nadzwyczajne Razem przychody Struktura [%] 1. Przychody ze sprzedaży 99,10 98,88 98,81 2. Pozostałe przychody operacyjne 0,56 0,63 0,37 3. Przychody finansowe 0,34 0,50 0,82 4. Zyski nadzwyczajne 0,00 0,00 0,00 5. Razem przychody Tabela 9 Struktura przychodów SA 1. Przychody ze sprzedaży Pozostałe przychody operacyjne Przychody finansowe Zyski nadzwyczajne Razem przychody Struktura [%] 1. Przychody ze sprzedaży 98,33 98,73 98,72 2. Pozostałe przychody operacyjne 1,37 1,21 1,16 3. Przychody finansowe 0,29 0,06 0,12 4. Zyski nadzwyczajne 0,00 0,00 0,00 5. Razem przychody Kosztami działalności w obu spółkach są przede wszystkim koszty działalności operacyjnej. Stanowią one 96-98%. Poza tym pozostałe koszty operacyjne to około jednego procenta. Koszty finansowe są nieznaczne w SA około 0,3%, w całym badanym okresie. W są one już dużo wyższe i mieszczą się w przedziale 1,2 2,6% z tendencją spadkową. 7

8 Tabela 10 Struktura kosztów SA 1. Koszty działalności operacyjne Pozostałe koszty operacyjne Koszty finansowe Straty nadzwyczajne Razem koszty Struktura w % 1. Koszty działalności operacyjne 97,99 98,78 98,99 2. Pozostałe koszty operacyjne 1,74 0,91 0,71 3. Koszty finansowe 0,27 0,32 0,30 4. Straty nadzwyczajne 0,00 0,00 0,00 5. Razem koszty Tabela 11 Struktura kosztów SA 1. Koszty działalności operacyjne Pozostałe koszty operacyjne Koszty finansowe Straty nadzwyczajne Razem koszty Struktura w % 1. Koszty działalności operacyjne 96,32 98,19 98,61 2. Pozostałe koszty operacyjne 1,10 0,23 0,16 3. Koszty finansowe 2,58 1,58 1,22 4. Straty nadzwyczajne 0,00 0,00 0,00 5. Razem koszty Wskaźniki Poniżej znajdują się wybrane dane z bilansów analizowanych spółek, które posłużyły do obliczeo. Tabela 12 Wybrane pozycje z bilansu SA na koniec roku aktywa aktywa obrotowe zapasy należności krótkoterminowe środki pieniężne zobowiązania i rezerwy na zobowiązania zobowiązania krótkoterminowe

9 Tabela 13 Wybrane pozycje bilansowe SA wartości średnie w danym roku średnie aktywa zapasy należności krótkoterminowe zobowiązania i rezerwy na zobowiązania zobowiązania krótkoterminowe Tabela 14 Wybrane pozycje z bilansu SA na koniec roku aktywa aktywa obrotowe zapasy należności krótkoterminowe środki pieniężne zobowiązania i rezerwy na zobowiązania zobowiązania krótkoterminowe Tabela 15 Wybrane pozycje bilansowe SA wartości średnie w danym roku średnie aktywa zapasy należności krótkoterminowe zobowiązania i rezerwy na zobowiązania zobowiązania krótkoterminowe Wskaźniki ROA, ROE, produktywnośd aktywów i cykle rotacji zapasów, należności i zobowiązao liczono według wartości średnich. Pozostałe wskaźniki według stanu na koniec danego roku. Tabela 16 Wskaźniki rentowności ROA 0,12 0,13 0,17 0,03 0,04 0,05 ROE 0,15 0,18 0,23 0,07 0,09 0,11 ROS b 0,12 0,13 0,16 0,03 0,04 0,06 ROS n 0,10 0,10 0,13 0,03 0,04 0,05 ROS s 0,13 0,13 0,15 0,05 0,05 0,06 wskaźnik poziomu kosztów (sprzedaż) 0,87 0,87 0,85 0,95 0,95 0,94 wskaźnik poziomu kosztów (całokształt) 0,89 0,88 0,86 0,98 0,97 0,96 9

10 Obie firmy wykazują stałą tendencję wzrostową wszystkich wskaźników rentowności i malejącą wskaźników kosztów. Bardzo widoczna jest tutaj dysproporcja pomiędzy wskaźnikami rentowności obu firm. osiągnął znacznie lepsze wyniki we wszystkich kategoriach. Tabela 17 Wskaźniki rotacji produktywność aktywów 1,17 1,31 1,38 1,03 1,07 1,12 cykl rotacji zapasów 25,3 22,3 24,0 26,4 25,6 27,7 cykl rotacji należności 90,4 88,1 91,6 111,1 109,2 106,4 cykl rotacji zobowiązań 72,5 60,2 58,3 122,5 140,4 129,8 cykl operacyjny 115,7 110,5 115,6 137,5 134,8 134,1 cykl gotówkowy 43,2 50,3 57,3 14,9-5,6 4,3 Produktywnośd aktywów jest trochę wyższa w SA. Cykle zapasów i należności składające się na cykl operacyjny są krótsze w co świadczy o sprawności procesu produkcji i ściągania należności. Mimo to dużo dłuższy cykl zobowiązao w powoduje, że cały cykl gotówkowy jest dużo krótszy niż w. Dzięki powyższej sytuacji wydaje mniej na utrzymanie kapitału obrotowego. Tabela 18 Wskaźniki zadłużenia wskaźnik ogólnego zadłuzenia 0,24 0,25 0,25 0,57 0,54 0,51 mnożnik kapitału 1,33 1,33 1,34 2,39 2,24 2,11 wskaźnik pokrycia zobowiązań odsetkowych 50,82 44,73 59,40 2,19 3,90 5,76 Wskaźnik pokrycia zob. odsetkowych pokrycie zob. odsetkowych zyskiem operacyjnym jest spółką tylko nieznacznie zadłużoną. Wskaźnik na poziomie 25% jest stabilny w badanym okresie i niższy niż przeciętne zadłużenie optymalne, które powinno mieścid się w granicach 50-67%. Na takim poziomie zadłużone jest. Od 2008r zadłużenie w spółce stopniowo spada i w 2010r wynosi 51% co jest bezpiecznym poziomem. W przypadku Mieszka wskaźnik pokrycia zobowiązao odsetkowych ma duży zapas do granicznego poziomu optymalnego 1,5, co oznacza, że firma bez problemu radzi sobie z długiem. Ten sam wskaźnik w przypadku firmy ma dużo wyższą wartośd, co w związku z wysoką osiąganą rentownością pozwala dojśd do wniosku, że powinien zwiększyd poziom zadłużenia, dzięki czemu będzie w stanie poprawid wyniki. Tabela 19 Wskaźniki płynności wskaźnik bieżącej płynności 1,96 2,47 2,52 1,37 0,83 1,66 wskaźnik szybki płynności 1,55 2,03 1,99 1,11 0,68 1,30 wskaźnik wypłacalności środków pieniężnych 0,01 0,20 0,09 0,01 0,02 0,04 10

11 Wskaźniki płynności w przypadku w latach 2008 i 2010 znajdują się w normie (wsk. bieżącej płynności 1,2-2,0, wskaźnik szybki 1,0-1,2). Niestety w roku 2009 wskaźniki pokazują, że firma mogła napotkad na problemy z regulowaniem zobowiązao. Wskaźnik wypłacalności środków pieniężnych pokazuje, że firmy generalnie nie trzymają bezproduktywnych środków na koncie. Jego wartośd powinna wynosid 10-20%, niestety jest niższa, ale trzeba pamiętad, że jest to stan na koniec roku i jego niska wartośd może byd związana z sezonowością. Wskaźniki bieżącej płynności i szybki w osiągają wysokie wartości. Poza tym można zauważyd wzrost tych wskaźników w Taki stan spowodowany jest przez stosunkowo niski stan zobowiązao, co w połączeniu z interpretacją krótkiego cyklu zobowiązao z tabeli 17 pozwala stwierdzid, że firma szybko reguluje zaległe płatności i nie wykorzystuje w pełni możliwości kredytu kupieckiego. Analiza przyczynowa model DuPonta Analizę wskaźnika ROE wykonano metodą funkcyjną według poniższych wzorów. Analizowano zmianę jego wartości pomiędzy rokiem 2009 i Przyjęte oznaczenia: ROS rentownośd na sprzedaży netto WRA wskaźnik rotacji aktywów MK mnożnik kapitału A = ROS 2010 ROS B = WRA 2010 WRA C = MK 2010 MK ROE = ROS WRA MK Tabela 20 Odchylenia modelu DuPonta liczone metodą funkcyjną ΔROE 2009/2010 0,0554 0,0224 A 0,2358 0,2859 B 0,0528 0,0422 C 0,0075-0,0592 O a 0,0433 0,0243 O b 0,0106 0,0040 O c 0,0015-0,0059 O łączne 0,0554 0,

12 W przypadku spółki pomiędzy 2009 i 2010 wskaźnik wzrósł o 5,5 punktu procentowego. Wpływ na wzrost ROE miały wszystkie trzy wskaźniki, które także wzrosły w badanym okresie. Największy wpływ miał wzrost rentowności na sprzedaży, który odpowiadał za wzrost ROE o 4,33 punktu procentowego. Na drugim miejscu znalazł się wskaźnik rentowności aktywów, którego wzrost spowodował wzrost ROE o ponad jeden punkt procentowy. Zmiana mnożnika kapitału miała marginalny wpływ na zmianę ROE 0,15 punktu procentowego. W spółce w badanym okresie wzrost ROE wyniósł 2,24 punktu procentowego. Największy wpływ miał na to wzrost ROS. Spowodował on wzrost ROE o 2,43 punktu procentowego. Zmiana WRA i MK w niewielkim stopniu wpłynęły na ROE. Było to odpowiednio 0,4 punktu procentowego w przypadku WRA i -0,59 punktu procentowego w przypadku MK. Analiza rachunku przepływów pieniężnych Tabela 21 Przepływy pieniężne w SA i SA w latach z działalności operacyjnej z działalności inwestycyjnej z działalności finansowej bilansowa zmiana środków pieniężnych W obu firmach można zaobserwowad typowy dla rozwiniętego przedsiębiorstwa rozkład przepływów. Przepływy z działalności operacyjnej są dodatnie, generują gotówkę. Przepływy z działalności finansowej i inwestycyjnej pochłaniają gotówkę. Świadczy to o dojrzałości spółek. I zdolności do generowania stabilnego strumienia finansowego z podstawowej działalności. W w 2008 ograniczono inwestycje, z powodu kryzysu, jednocześnie przeznaczając gotówkę z działalności operacyjnej na spłatę dośd dużego kredytu. Świadczy to o niepewności kadry zarządzającej co do stabilności przyszłych dochodów i próbie zabezpieczenia na trudne czasy. Spółka nadrobiła niewykonane inwestycje w 2009 przeznaczając na nie wyjątkowo dużą kwotę. Spłacony w 2008r kredyt spowodował, że działalnośd finansowa pochłonęła w tym czasie niewielkie ilości gotówki. W 2010 przepływy finansowe i inwestycyjne ustabilizowały się. Widoczny jest przeciętny poziom inwestycji, spółka spłaciła w tym czasie częśd kredytu. Przepływy operacyjne wyjątkowo wysoki poziom osiągnęły w 2008r. Nie wykazują one tendencji rosnącej co wskazuje na brak rozwoju produkcji i nieskutecznośd inwestycji. W analizowanym okresie spółka nie wypłacała dywidendy. Ogólny bilans przepływów z wyjątkiem 2008 roku jest dodatni, co świadczy o stabilności płynności spółki. W przeciwieostwie do notuje rosnące przepływy operacyjne co świadczy o przemyślanym i skutecznym planie rozwoju. Przepływy finansowe są ujemne i utrzymują się cały czas na podobnym poziomie. Duży wpływ ma na to corocznie wypłacana dywidenda. w 12

13 przeciwieostwie do inwestycje z powodu kryzysu ograniczył później, bo 2009r. Zebraną gotówkę wydał rok później, co widoczne jest w bilansowej zmianie środków pieniężnych. Podsumowanie Spółka SA okazała się o wiele zyskowniejsza. Posiada dużo wyższe wskaźniki rentowności zarówno kapitału własnego, jak i aktywów i sprzedaży. Jej poziom zadłużenia jest niski, co przy tak dużej marży stwarza ogromne możliwości rozwoju. Spółka ma także duże możliwości jeśli chodzi o wykorzystanie kredytu kupieckiego w przyszłości. W tej chwili w tym zakresie lepiej radzi sobie, którego cykl konwersji gotówki jest bliski zero. dużo lepiej wykorzystuje też dźwignię finansową utrzymując zadłużenie na optymalnym poziomie. Niestety strategia firmy zakłada niskie marże, co w dużym stopniu ogranicza rozwój firmy. Rachunek przepływów pieniężnych wskazuje także na dużo skuteczniejsze inwestycje firmy. Ogromne ujemne przepływy z działalności inwestycyjnej znajdują swoje odzwierciedlenie w solidnie rosnących przepływach z działalności operacyjnej. Firmę stad także na wypłatę dywidendy. Inwestycje niestety są mniejsze i nieskuteczne. Na przestrzeni lat mimo wzrostu zysku netto przepływy z działalności operacyjnej są na zbliżonym poziomie, a za wzrost zysku w dużej mierze odpowiada spadek kosztów finansowych. Podsumowując, jest dynamicznie rozwijającą się firmą z ogromnymi możliwościami, podczas gdy tak naprawdę nie ma pomysłu na dalszy rozwój i stara się ograniczad koszty, a jego głównym problemem jest niska marża. 13