Karta (sylabus) przedmiotu

Transkrypt

1 WM Karta (sylabus) przedmiotu [Mechanika i budowa maszyn] Studia I stopnia o profilu: A X P Przedmiot: Tolerowanie i pomiary elementów maszyn Kod przedmiotu Status przedmiotu: obieralny MBM S _0 Język wykładowy: polski Rok: II Semestr: 5 Nazwa specjalności: ścieżka dyplomowania metrologiczno-informatyczna Rodzaj zajęć i liczba godzin: Studia stacjonarne Studia niestacjonarne Wykład 0 - Ćwiczenia 5 - Laboratorium 5 - Projekt - - Liczba punktów ECTS: 5 C C C Cel przedmiotu Zapoznanie studentów z opisem części maszyn Przygotowanie do samodzielnego doboru tolerancji części maszyn Zapoznanie studentów z metodami i technikami pomiaru Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności i innych kompetencji Zna układ tolerancji i pasowań wg ISO Potrafi obliczyć pochodne funkcji jednej i wielu zmiennych Zna podstawy rachunku prawdopodobieństwa i statystyki Zna oznaczenie tolerancji geometrycznych na rysunku technicznym 5 Zna podstawowe parametry gwintów i kół zębatych 6 Zna podstawy teorii pomiarów Efekty kształcenia W zakresie wiedzy: EK Zna elementy i zasady kwalifikacji EK Charakteryzuje metody rozwiązywania równań z wymiarami Zna zasady tolerowania elementów maszyn i tolerancje w różnych EK procesach EK Opisuje metody pomiaru W zakresie umiejętności: Wykonuje obliczenia łańcuchów wymiarowych stosując metody deterministyczne i EK 5 stochastyczne oraz zamienność części maszyn Potrafi zastosować uniwersalne i specjalistyczne przyrządy pomiarowe do pomiaru EK 6 części maszyn EK 7 Potrafi sporządzić raport i zinterpretować wyniki pomiarów W zakresie kompetencji społecznych: EK 8 Ma świadomość etyki w pomiarach EK 9 Ma poczucie odpowiedzialności za pracę w zespole, przyjmując różne role W przedmiotu Forma zajęć wykłady Podstawy statystyki technicznej. Definicje pojęciowe, rozkłady prawdopodobieństwa i ich podstawowe parametry, elementy analizy

2 W W W W5 W5 W6 W7 W8 W0 W W W W ĆW ĆW regresji Opis geometryczny. Rozszerzone definicje elementów geometrycznych.. Funkcje wymiarowe. Obliczanie wymiarów zależnych i niezależnych. Metody deterministyczne dokładna (arytmetyczna), metoda rachunku różniczkowego, metoda logarytmiczna. Metody stochastyczne analityczna i symulacyjna z wykorzystaniem technik komputerowych Łańcuchy wymiarowe. Analiza łańcucha wymiarowego. Synteza łańcuchów wymiarowych. Zamienność części maszyn. Zamienność całkowita, zamienność częściowa. Zamienność technologiczna. Zamienność konstrukcyjna, Zamienność selekcyjna: ogólne zasady zamienności selekcyjnej. Tolerowanie geometryczne. Wprowadzenie do tolerowania geometrycznego. Zasady ogólne tolerowania kształtu. Tolerancja kształtu. Oznaczenie i interpretacja tolerancji geometrycznych, Pomiar odchyłek kształtu i położenia: dokładne i uproszczone metody pomiaru. Tolerowanie statystyczne. Podstawy, wskaźniki zdolności procesu, oznaczenie tolerancji na rysunku, pole parametrów populacji, przykład montażu Tolerancje w różnych procesach technologicznych. Tolerancje stożków. Metody bezpośrednie i pośrednie pomiaru stożków wewnętrznych i zewnętrznych Tolerancje parametrów geometrycznych gwintów. Pomiary parametrów walcowych gwintów. Pomiary gwintów wewnętrznych Tolerancje kół zębatych, pomiary parametrów konstrukcyjnych kół zębatych. Parametry kinematycznej. Pomiary parametrów współpracy jednostronnej. Tolerancje wielowypustów. Tolerancje wyznaczonego zarysu. Pomiary ` wielowypustów i krzywizn. Struktura geometryczna powierzchni. Chropowatość i falistość powierzchni. Pełne oznaczenie na rysunkach. Parametry mierzone prostopadle i równolegle do linii średniej. Optyczne i stykowe techniki pomiaru chropowatości powierzchni. Suma godzin: 0 Forma zajęć ćwiczenia Metody statystyczne. Obliczania parametrów rozkładu na podstawie danych pomiarowych. Zastosowanie rozkładów prawdopodobieństwa do obliczania parametrów pasowań. Obliczanie łańcuchów wymiarowych. Łańcuchy wymiarowe płaskie proste i złożone:

3 obliczanie wymiarów nominalnych i odchyłek granicznych ogniwa zależnych oraz ogniwa niezależnego. Zamiana baz wymiarowych. Obliczanie nominałów i i odchyłek wymiarów nastawczych, zastosowanie symetryzacji do obliczeń wymiaru nastawczego ĆW Synteza łańcuchów wymiarowych. Obliczanie tolerancji wymiarów składowych w zamienności całkowitej i częściowej z zastosowaniem metod: jednakowej tolerancji, jednakowej klasy, jednakowego wpływu, minimum kosztów. ĆW Zamienność technologiczna. Wybór kompensatora. Obliczanie wymiarów i tolerancji ogniw kompensacyjnych ĆW5 Kolokwium Zamienność konstrukcyjna: Wybór kompensatora. Obliczanie wymiarów i ĆW6 tolerancji ogniw kompensacyjnych przy kompensacji ciągłej. Obliczanie liczby podkładek ich wymiarów oraz tolerancji przy kompensacji nieciągłej. ĆW7 Zamienność selekcyjna. Obliczanie ilości grup selekcyjnych. Obliczanie rozszerzonych tolerancji i odchyłek ĆW8 Tolerancje geometryczne. Obliczanie łańcuchów wymiarowych, gdy jednym z ogniw jest tolerancja geometryczna ĆW9 Kolokwium Suma godzin: 5 Forma zajęć laboratoria L Zajęcia wprowadzające: Szkolenie BHP, zasady zaliczenia przedmiotu, podział na podgrupy, harmonogram ćwiczeń L Pomiary podzielnicą optyczną. Pomiar równomierności podziałki kątowej metodą różnicową. Pomiar zarysu krzywki. Wpływ dyskretyzacji na dokładność odtworzenia zarysu. L Pomiary dużych wymiarów. Sprawdzenie wskazań średnicówki mikrometrycznej maszyną długościową. Systematyczne błędy pomiaru temperaturowy i odkształceń sprężystych L Pomiary chropowatości i falistości powierzchni. Optyczne techniki pomiaru parametrów chropowatości powierzchni mikroskop Schmaltza i mikroskop Linnika. Stykowa metoda pomiaru falistości i chropowatości powierzchni. Wpływ doboru odcinka elementarnego i filtra na wartości uzyskanych wyników pomiaru Ra, Rq, Rz L5 Pomiar wałka. Pomiary odchyłki okrągłości metodami odniesieniowymi. Pomiary odchyłki okrągłości metodą bezodniesieniową dyskretną i okrągłościomierzem. Pomiar odchyłki walcowości metodą uproszczoną. Ocena

4 L6 wałka na podstawie uzyskanych wyników pomiaru. Zajęcia poprawkowe: odrabianie zaległych ćwiczeń laboratoryjnych, poprawa ocen uzyskanych z kolokwiów wprowadzających. P P P Suma godzin: 5 Forma zajęć projekt Suma godzin: Narzędzia dydaktyczne Wykład z użyciem technik multimedialnych Wykład konwersatoryjny Rozwiązywanie zadań Praca w grupach 5 Analiza 6 Wykonywanie doświadczeń Sposoby oceny Ocena formująca F Krótki sprawdzian przygotowania do zajęć w trakcie trwania semestru F Dyskusja i ocena otrzymanych wyników doświadczeń F Analiza sprawozdań z wykonanych doświadczeń Ocena podsumowująca P Egzamin pisemny z zakresu materiału wykładowego (50%) P Pierwsze kolokwium z zakresu materiału ćwiczeń audytoryjnych (0%) P Drugie kolokwium z zakresu materiału ćwiczeń audytoryjnych (0%) P Ocena sprawozdań (5%) P5 Sprawdzian zaliczający materiał z zakresu laboratorium (5%) Forma aktywności [Godziny kontaktowe z wykładowcą, realizowane w formie zajęć dydaktycznych łączna liczba godzin w semestrze] [Godziny kontaktowe z wykładowcą, realizowane w formie np. konsultacji w odniesieniu łączna liczba godzin w semestrze] [Przygotowanie się do laboratorium łączna liczba godzin w semestrze] [Przygotowanie się do zajęć łączna liczba godzin w semestrze] Obciążenie pracą studenta Średnia liczba godzin na zrealizowanie aktywności Suma 5 Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu 5 Literatura podstawowa i uzupełniająca Białas S.: Metrologia techniczna z podstawami tolerowania wielkości geometrycznych. WPW Warszawa 006 Humienny Z.: red. Specyfikacje geometrii WNT Warszawa 00 Adamczak S., Makieła W.: Metrologia w budowie maszyn. Zadania z rozwiązaniami. WNT Warszawa

5 Malinowski J, Jakubiec W.: Metrologia wielkości geometrycznych. WNT Warszawa 00 5 Kamieńska-Krzowska B, Kujan K.: Laboratorium wielkości geometrycznych WPL Lublin 999 Efekt kształcenia EK Odniesienie danego efektu kształcenia do efektów zdefiniowanych dla całego programu (PEK) MBMA_W07 MBMA_W08 Macierz efektów kształcenia Cele przedmiotu [C, C] Treści programowe [W, W,W6,W L, L5] Narzędzia dydaktyczne Sposób oceny [, ] [F, P, P] EK MBMA_W0 MBMA_W [C, C] [W, W, W5, W6, ĆW,ĆW] [,,5] [F, F,P,P] EK MBMA_W09 MBMA_W MBMA_W08 [C,C] [W7, W8, W9, W0, W, W, W,ĆW8, L5] [,,,] [F, P, P] EK MBMA_W08 MBMA_W [C, C] [W0, W, W,W, L, L, L, L5] [,,,5] [F,F, P, P5] EK5 MBMA_U0 MBMA_U05 MBMA_U9 C [ĆW, ĆW, ĆW, ĆW, ĆW5, ĆW6,ĆW7, ĆW8, ĆW9] [,, 5] [F,P, P, P] EK6 MBMA_U05 MBMA_U0 MBMA_U9 [C] [ L, L, L, L5] [,5,6] [F, F, F, P, P5] EK7 MBMA_U0 MBMA_U0 MBMA_U9 [C] [ L, L, L, L5, L6] [,5,6] [F, F, F, P, P5] EK 8 MBMA_K0 MBMA_K0 [C, C, C] [L, L, L, L, L5] [,,5,6] [F, F, P] EK9 MBMA_U0 [C, C, C] [L, L, L, [,,,5,6] [F, F, P]

6 MBMA_K0 L, L5, ĆW, ĆW] MBMA_K0 EK EK EK EK EK5 EK 6 Formy oceny szczegóły Na ocenę (ndst) Na ocenę (dst) Na ocenę (db) Na ocenę 5 (bdb) Nie potrafi wymienić Potrafi wymienić ogólnie elementów elementy elementy elementy Nie potrafi wymienić metod rozwiązywania równań z wymiarami Nie potrafi wymienić zasad tolerowania elementów maszyn i tolerancje w różnych procesach Nie potrafi wymienić metod pomiaru Nie potrafi napisać równania łańcucha wymiarowego Nie potrafi zastosować uniwersalnych ani specjalistycznych przyrządów pomiarowych do pomiaru Potrafi wymienić metody rozwiązywania równań z wymiarami Potrafi wymienić zasad tolerowania elementów maszyn i tolerancje w różnych procesach Potrafi wymienić metody pomiaru Potrafi napisać równanie łańcucha wymiarowego Potrafi zastosować uniwersalne i specjalistyczne przyrządy do pomiaru prostych ogólnie metody rozwiązywania równań z wymiarami ogólnie zasady tolerowania elementów maszyn i tolerancje w różnych procesach ogólnie metody pomiaru Potrafi napisać równanie łańcucha wymiarowego i je rozwiązać Potrafi zastosować uniwersalne i specjalistyczne przyrządy do pomiaru metody rozwiązywania równań z wymiarami zasady tolerowania elementów maszyn i tolerancje w różnych procesach metody pomiaru Potrafi napisać równanie łańcucha wymiarowego rozwiązać je i zinterpretować uzyskane wynik Potrafi zastosować uniwersalne i specjalistyczne przyrządy do pomiaru oraz przeprowadzić analizę otrzymanych

7 EK 7 EK 8 EK 9 Nie potrafi sporządzić raportu z wykonanych pomiarów Nie opiera się na wniosków Wykazuje bierność w pracy zespołowej Potrafi sporządzić raport z wykonanych pomiarów według szablonu Opiera się na wniosków Pracuje w zespole wykonując tylko przydzielone zadania Potrafi zaprojektować szablon raportu dla prostych pomiarów Opiera się na wniosków i dąży do obiektywności oceny Pracuje w zespole wykonując przydzielone zadania oraz wykazuje inicjatywę w podziale zadań rezultatów Potrafi zaprojektować szablon raportu dla pomiarów Opiera się na wniosków i weryfikuje obiektywność oceny Organizuje pracę zespołu, potrafi również podporządkować się regułom wypracowanym przez zespół Autor programu: Adres Jednostka organizacyjna: Osoba, osoby prowadzące: dr inż. Elżbieta Jacniacka e.jacniacka@pollub.pl Katedra Podstaw Inżynierii Produkcji dr inż. Elżbieta Jacniacka, dr inż. Krzysztof Kujan, dr Barbara Kamieńska- Krzowska, mgr inż. Mariusz Kłonica Opis laboratorium W Laboratorium technik i systemów pomiarowych Katedry Podstaw Inżynierii Produkcji znajduje się 8 stanowisk laboratoryjnych. Wyposażenie laboratorium stanowi różnorodny sprzęt pomiarowy zarówno przyrządy analogowe jak i cyfrowe, uniwersalne i specjalistyczne. Do najważniejszych można zaliczyć: mikroskop uniwersalny, długościomierze poziome i pionowy, przyrząd do pomiaru kół zębatych, podzielnicę optyczną, okrągłościomierz T000, wysokościomierz Micro Hite z końcówką IG, dwa stykowe chropowatościomierze, interferometr laserowy, współrzędnościową maszynę pomiarową oraz komputerowe systemy pomiarowe zaprojektowane przez pracowników KPiP.