ANALIZA TŁUSZCZÓW WŁAŚCIWYCH CZ I
|
|
- Witold Czajkowski
- 7 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 KATEDRA BIOCHEMII Wydział Biologii i Ochrony Środowiska ANALIZA TŁUSZCZÓW WŁAŚCIWYCH CZ I ĆWICZENIE 7 ZADANIE 1 Ze względu na różnorodność kwasów tłuszczowych oraz zmienny procentowy udział w budowie cząsteczki, charakterystyka tłuszczów jest dosyć trudna. W związku z tym właściwości tłuszczów określa się za pomocą umownych wskaźników chemicznych, będących wypadkową właściwości poszczególnych składników. Wskaźniki te nazywamy liczbami tłuszczowymi. Liczba zmydlania (podaje średnią masę cząsteczkową kwasów tłuszczowych), liczba jodowa (wskazuje na ilość wiązań nienasyconych). A) OZNACZANIE LICZBY ZMYDLANIA Liczba zmydlania (LZ) jest to liczba miligramów KOH potrzebna do zmydlenia 1g tłuszczu i zobojętnienia zawartych w nim wolnych kwasów tłuszczowych. Znajomość liczby zmydlania pozwala wyznaczyć średnią masę cząsteczkową kwasów tłuszczowych wchodzących w skład danego tłuszczu. Tłuszcze zawierające stosunkowo dużą ilość estrów kwasów o mniejszej masie cząsteczkowej jak kwas masłowy, kaprylowy (masło, olej kokosowy) mają dużą liczbę zmydlenia. Tłuszcze zawierające estry długołańcuchowych kwasów tłuszczowych (olej rzepakowy, słonecznikowy) mają małe liczby zmydlania (patrz Tabela 2). WYKONANIE: 1. Do kolby stożkowej o pojemności ml odważyć od 1 g badanego tłuszczu (olej, masło) z dokładnością do 0.01g. Równolegle wykonać próbę kontrolną nie zawierającą tłuszczu. Próby tej nie ogrzewać! 2. Do wszystkich kolb dodać po 10 ml 0,5 M roztworu KOH i 50 ml etanolu. Do kolb włożyć lejek szklany (chłodnica). 3. Zwartość kolb ogrzewać przez minut we wrzącej łaźni wodnej. Dodać 3 4 krople fenoloftaleiny do uzyskania różowego zabarwienia. 4. Nadmiar KOH miareczkować 0,5 M roztworem HCl do odbarwienia roztworu. 5. Obliczyć wartość liczby zmydlania (LZ) ze wzoru: ( a b) LZ 28,055 m mgkoh g Gdzie: a- ilość 0,5 M roztworu HCL zużyta na miareczkowanie próby kontrolnej [ml] b - ilość 0,5 M roztworu HCL zużyta na miareczkowanie próby badanej [ml] m - masa próbki [g]. 1
2 7. Zinterpretować wyniki (patrz Tabela 2). 8. Na podstawie wielkości liczby zmydlania (LZ) oblicz średni ciężar cząsteczkowy M śr kwasu tłuszczowego ze wzoru: M śr LZ Gdzie: LZ liczba zmydlania gramorównoważnik KOH [mg] Tabela 1 Oznaczanie liczby zmydlania (LZ) Rodzaj tłuszczu Masa próbki, g a, ml HCl b, ml HCl LZ, mg KOH/g tłuszczu M śr g/mol 9. Zinterpretować wyniki. 10. Obliczyć liczbę zmydlania tripalmitynianu glicerolu (M KOH = 56 g/mol, M tłuszczu = 806 g/mol). Napisać równanie. Tabela 2 Liczba zmydlania (LZ) i liczba jodowa (LJ) wybranych tłuszczy Rodzaj tłuszczu Liczba zmydlania Liczba jodowa Tłuszcze zwierzęce Smalec wieprzowy Masło Tran Oleje Oliwa Arachidowy Sojowy Rzepakowy Słonecznikowy Lniany
3 B) OZNACZANIE LICZBY JODOWEJ Liczba jodowa (LJ) jest to ilość gramów jodu, która zostaje przyłączona do 100 g tłuszczu. Metoda polega na wykorzystaniu właściwości związków nienasyconych do przyłączania atomów chlorowca w miejscu podwójnych wiązań. Tłuszcze o dużej zawartości estrów nienasyconych kwasów tłuszczowych np. oleje roślinne charakteryzują się dużą liczbą jodową (olej rzepakowy, słonecznikowy). Tłuszcze stałe o małej zawartości nienasyconych wiązań mają mała liczbę jodową (masło, smalec) (patrz Tabela 2). W metodzie Hanusa IBr (jodobromek) ulega addycji do wiązań podwójnych w tłuszczu. Do reakcji używa się nadmiaru IBr. Nieprzereagowany IBr w reakcji z KI daje I 2. IBr + KI I 2 + KBr Wydziela się molowo tyle I 2, ile pozostało nieprzereagowanego IBr. Wydzielony I 2 miareczkuje się tiosiarczanem sodu (Na 2 S 2 O 3 ). Jest to reakcja utlenienia i redukcji. Wskaźnikiem w tej reakcji jest skrobia, która z I 2 daje granatowe zabarwienie. Zanik tego zabarwienia świadczy o zakończeniu reakcji. IBr + KI I 2 + KBr I S 2 O I - + S 4 O 6 2- WYKONANIE: 1. Do suchej kolby stożkowej o objętości 250 ml ze szlifem odważyć na wadze analitycznej 0,7 g jednego z tłuszczów (oleju, masła) z dokładnością do 0.01g. Równolegle wykonać próbę kontrolną nie zawierającą tłuszczu. 2. Dodać10 ml chloroformu (pod dygestorium!!) i dokładnie rozpuścić naważkę. 3. Dodać15 ml odczynnika Hanusa, kolbę zamknąć korkiem i dokładnie wymieszać jej zawartość. 4. Kolbę pozostawić w ciemnym miejscu na 30 minut, wstrząsając co pewien czas. 5. Dodać 15 ml 10% roztworu KI (zmywając nim szyjkę kolby i korek), dokładnie wymieszać. 6. Dodać 50 ml wody destylowanej. 7. Wydzielony jod natychmiast miareczkować 0,1 M roztworem Na 2 S 2 O 3 do uzyskania jasno pomarańczowego zabarwienia. 8. Dodać około 2 ml roztworu skrobi (do zabarwienia niebieskiego). 9. Miareczkować dalej 0,1 M roztworem Na 2 S 2 O 3 do odbarwienia roztworu. 10. Wartości wpisać do Tabeli Obliczyć wartość liczby jodowej (LJ) wg wzoru: ( a b) LJ 1,269 m [g I 2 /100 g tłuszczu] Gdzie: a - ilość 0,1 M roztworu Na 2 S 2 O 3 zużytego na miareczkowanie próby kontrolnej [ml] 3
4 b - ilość 0,1 M roztworu Na 2 S 2 O 3 zużytego na miareczkowanie próby badanej [ml] 1,269 - współczynnik przeliczeniowy m- masa próbki [g]. Tabela 3 Oznaczanie liczby jodowej (LJ) Rodzaj tłuszczu Masa próbki, g a, ml Na 2 S 2 O 3 b, ml Na 2 S 2 O 3 Liczba jodowa (LJ) g I 2 /100 g tłuszczu 1. Zinterpretować wyniki (patrz tabela 2). 2. Oblicz liczbę jodową dla trilinolianu glicerolu (Masy molowe: MI 2 = 254g/mol; M tłuszczu = 878g/mol). Napisać równanie. ZADANIE 2 OCENA JAKOŚCI TŁUSZCZU Tłuszcze są produktami nietrwałymi, ulegają pod wpływem działaniem światła, powietrza, wilgoci, temperatury, drobnoustrojów, zmianom chemicznym, określanych jako jełczenie. Jełczenie powoduje obniżenie wartości odżywczej tłuszczu, między innymi poprzez zniszczenie NNKT i obniżenie zawartości witamin A i E. Najważniejszymi procesami chemicznymi zachodzącymi podczas jełczenia są hydroliza i utlenianie. Hydroliza polega na rozpadzie tłuszczów pod wpływem przegrzanej pary wodnej na wolne kwasy tłuszczowe i glicerol. Tłuszcz w tym okresie jełczenia charakteryzuje się wysoką kwasowością. Utlenianie tłuszczu zachodzi pod wpływem tlenu z powietrza, światła i temperatury. Podczas utleniania tłuszczów w I etapie powstają nadtlenki i hydronadtlenki, które są nietrwałe i szybko ulegają przemianom do aldehydów, ketonów, związków epoksydowych, wolnych krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych i nadtlenków tych kwasów. Zależnie od charakteru utworzonych związków rozróżnia się jełczenie aldehydowe lub ketonowe. Aldehydowemu ulegają kwasy tłuszczowe nienasycone, a ketonowemu nasycone. W celu określenia stopnia jełczenia tłuszczu wyznacza się liczby tłuszczowe takie jak liczba kwasowa (określa stopień hydrolizy) oraz liczba nadtlenowa (określa stopień utlenienia). 4
5 A) OZNACZANIE LICZBY KWASOWEJ Liczba kwasowa (LK) jest miarą zawartości wolnych kwasów tłuszczowych (KT), czyli określa stopień hydrolizy tłuszczu. Wolne kwasy tłuszczowe powstają na skutek rozrywania wiązań estrowych. Jest to ilość mg KOH potrzebna do zobojętnienia wolnych kwasów tłuszczowych zawartych w 1 g badanego tłuszczu. Świeże tłuszcze charakteryzują się niskimi liczbami kwasowymi. Zjełczałe, częściowo zhydrolizowane, cechują się wysoką zawartością wolnych kwasów tłuszczowych. Stąd oznaczenie tej liczby wykorzystuje się przy ocenie wartości odżywczej tłuszczu. Liczba kwasowa w rafinowanych olejach roślinnych (wg PN-A-86908) powinna być mniejsza od 0,3; masła 2,0; margaryny 1,5; a smalcu 1,0. WYKONANIE: Oznaczenie wykonać dla dwóch rodzajów tłuszczów, świeżego i starego (olej). 1. Odważyć 5 g tłuszczu z dokładnością do 0.01g i umieścić w kolbie stożkowej o pojemności 200 ml. 2. Do kolby dodać 10 ml mieszaniny (etanol benzen1:1). Pod dygestorium!! 3. Roztwór ostudzić i szybko miareczkować 0,01 N roztworem KOH wobec fenoloftaleiny, do uzyskania lekko różowego zabarwienia. 4. Wykonać próbę kontrolną. W tym celu do kolby dodać 10 ml mieszaniny etanol benzen 1:1 (pod dygestorium!!) miareczkować roztwór 0,01 N roztworem KOH wobec fenoloftaleiny, do uzyskania lekko różowego zabarwienia. 5. Wartości wpisać do Tabeli Obliczyć wartości liczb kwasowych (LK) wg wzoru: ( a b) LK 0,5611 m mgkoh g Gdzie: 0,5611 liczba mg KOH zawarta w 1 ml 0,1 N roztworu KOH a- ilość KOH zużyta na miareczkowanie próby badanej [ml] b - ilość KOH zużyta na miareczkowanie próby kontrolnej [ml] m - masa próbki [g]. 5
6 Tabela 4 Oznaczanie liczby kwasowej (LK) Rodzaj tłuszczu Masa naważki, g a, ml KOH b, ml KOH Liczba kwasowa (LK) mg KOH/g tłuszczu Porównać i zinterpretować wyniki. B) OZNACZANIE LICZBY NADTLENKOWEJ Liczba nadtlenkowa (LOO) informuje o zawartości w próbce pierwotnych produktów utlenienia lipidów, tj. wodoronadtlenków. Liczba nadtlenkowa jest to ilość ml mianowanego roztworu tiosiarczanu sodu potrzebna do miareczkowania jodu wydzielonego z roztworu jodku potasu w wyniku działania nadtlenków zawartych w 1 kg tłuszczu. Ilość nadtlenków w próbce, która utlenia jodek potasu w warunkach oznaczenia, wyraża się jako miliekwiwalenty aktywnego tlenu zawarte w kilogramie tłuszczu [meq O/kg tłuszczu] w chwili pomiaru. 3 O I H+ O 2 + I H 2 O I S 2 O I - + S 4 O 6-2 Liczba nadtlenkowa wyznaczona dla olejów roślinnych powinna być równa lub niższa niż 5,0; dla smalcu 3,0; margaryny 4,0; masła 4,5. WYKONANIE: 1. Odważyć 5 g tłuszczu z dokładnością do 0.01g i przenieść do kolby stożkowej ze szlifem o objętości 200 ml. Równolegle wykonać próbę kontrolną nie zawierającą tłuszczu. 2. Do kolby dodać 5 ml chloroformu (pod dygestorium!!) i mieszać do całkowitego rozpuszczenia tłuszczu, następnie dodać 7,5 ml lodowatego kwasu octowego i 0,5ml nasyconego roztworu KI, po czym kolbę szybko zamknąć korkiem na szlif. 3. Zawartość kolby mieszać przez 1 minutę, a następnie odstawić w ciemne miejsce na 5 minut. 4. Po tym czasie do kolby dodać 37,5 ml wody destylowanej opłukując starannie korek, a następnie dodać kilka kropli roztworu skrobi do momentu pojawienia się ciemnogranatowego zabarwienia. Wymieszać. 5. Zawartość kolby natychmiast miareczkować N roztworem tiosiarczanu sodu do uzyskania odbarwienia (trwającego co najmniej pół minuty). 6. Wartości wpisać do Tabeli 5. 6
7 7. Liczbę nadtlenkową (LOO), wyrażoną w milirównoważnikach aktywnego tlenu na kg tłuszczu, obliczyć wg wzoru: ( a b).1000 LOO c [milirównoważniki aktywnego O 2 /kg] m Gdzie: a - ilość 0,002 N roztworu Na 2 S 2 O 3 zużytego na miareczkowanie próby badanej [ml] b - ilość 0,002 N roztworu Na 2 S 2 O 3 zużytego na miareczkowanie próby kontrolnej [ml] c- stężenie molowe tiosiarczanu sodu [mol/l] współczynnik przeliczeniowy, liczby ml zużytego Na 2 S 2 O 3 na milirównoważniki tlenu w 1 kg tłuszczu m - masa próbki [g] Tabela 5 Oznaczanie liczby nadtlenkowej (LOO) Rodzaj tłuszczu Masa naważki, g a, ml Na 2 S 2 O 3 b, ml Na 2 S 2 O 3 Liczba nadtlenkowa (LOO) meq O/kg tłuszczu Porównać i zinterpretować wyniki. B) OBLICZANIE LICZBY ESTROWEJ Liczba estrowa (LE) stanowi różnicę wartości liczby kwasowej (LK) i liczby zmydlania (LZ). Oznacza ona liczbę mg KOH potrzebną do zobojętnienia kwasów tłuszczowych związanych estrowo, a uwolnionych w procesie zmydlania 1 g tłuszczu. W tłuszczach obojętnych, tj. nie zawierających wolnych kwasów tłuszczowych, LE równa jest LZ. Oblicz liczbę estrową (LE) badanych tłuszczy wg wzoru: LE= LZ LK Porównać i zinterpretować wyniki. ZAKRES MATERIAŁU 7
8 Powtórzenie wiadomości o kwasach tłuszczowych i tłuszczach. Hydroliza enzymatyczna (lipazy) i zmydlanie tłuszczów (reakcje). Aktywacja kwasów tłuszczowych - schemat przemian, enzymy. Transport kwasów tłuszczowych przez błony- rola acylokarnityny. β-oksydacja kwasów tłuszczowych - schemat przemian, enzymy. Bilans energetyczny β -oksydacji kwasu palmitynowego i stearynowego. Literatura 1. Biochemia, J. M. Berg i wsp., PWN, Warszawa Biochemia Harpera, R. K. Murray i wsp., PZWL, Warszawa Cytobiochemia, L. Kłyszejko-Stefanowicz, PWN, Warszawa Biochemia kręgowców, W. Minakowski, S. Weidner, PWN, Warszawa Zarys biochemii, P. Karlson, PWN, Warszawa Ćwiczenia z biochemii, L. Kłyszejko-Stefanowicz, PWN, Warszawa Ćwiczenia z biochemii, Strzeżek J., ART, Ćwiczenia z biochemii, A. Łogin i in., ART, Olsztyn,
Ćwiczenie nr 12 Lipidy - tłuszcze nasycone i nienasycone. Liczba jodowa, metoda Hanusa ilościowego oznaczania stopnia nienasycenia tłuszczu
Ćwiczenie nr 12 Lipidy - tłuszcze nasycone i nienasycone. Liczba jodowa, metoda Hanusa ilościowego oznaczania stopnia nienasycenia tłuszczu Celem ćwiczenia jest: wykrywanie nienasyconych kwasów tłuszczowych
Bardziej szczegółowoANALIZA TŁUSZCZÓW WŁAŚCIWYCH CZ II
KATEDRA BIOCHEMII Wydział Biologii i Ochrony Środowiska ANALIZA TŁUSZCZÓW WŁAŚCIWYCH CZ II ĆWICZENIE 8 ZADANIE 1 HYDROLIZA LIPIDÓW MLEKA ZA POMOCĄ LIPAZY TRZUSTKOWEJ Lipazy (EC 3.1) to enzymy należące
Bardziej szczegółowoPRACOWNIA nr 11 ANALIZA TŁUSZCZÓW
PRACOWNIA nr 11 ANALIZA TŁUSZCZÓW Zagadnienia do kartkówki: 1. Tłuszcze - definicja, wzór ogólny, nazewnictwo, budowa, otrzymywanie i podział (ze względu na stan skupienia, na pochodzenie). 2. Podział:
Bardziej szczegółowoROZPORZĄDZENIA. (4) Środki przewidziane w niniejszym rozporządzeniu są zgodne z opinią Komitetu ds. Wspólnej Organizacji Rynków Rolnych, Artykuł 1
8.10.2016 L 273/5 ROZPORZĄDZENIA ROZPORZĄDZENIE WYKONAWCZE KOMISJI (UE) 2016/1784 z dnia 30 września 2016 r. zmieniające rozporządzenie (EWG) nr 2568/91 w sprawie właściwości oliwy z oliwek i oliwy z wytłoczyn
Bardziej szczegółowoBudowa tłuszczów // // H 2 C O H HO C R 1 H 2 C O C R 1 // // HC O H + HO C R 2 HC - O C R 2 + 3H 2 O
Tłuszcze (glicerydy) - Budowa i podział tłuszczów, - Wyższe kwasy tłuszczowe, - Hydroliza (zmydlanie) tłuszczów - Utwardzanie tłuszczów -Próba akroleinowa -Liczba zmydlania, liczba jodowa Budowa tłuszczów
Bardziej szczegółowoLaboratorium 3 Toksykologia żywności
Laboratorium 3 Toksykologia żywności Literatura zalecana: Orzeł D., Biernat J. (red.) 2012. Wybrane zagadnienia z toksykologii żywności. Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu. Wrocław. Str.:
Bardziej szczegółowoOznaczanie aktywności - i β- amylazy słodu metodą kolorymetryczną
KATEDRA BIOCHEMII Wydział Biologii i Ochrony Środowiska Oznaczanie aktywności - i β- amylazy słodu metodą kolorymetryczną ĆWICZENIE 5 OZNACZANIE AKTYWNOŚCI -AMYLAZY SŁODU METODĄ KOLORYMETRYCZNĄ Enzymy
Bardziej szczegółowoPRACOWNIA ANALIZY ILOŚCIOWEJ. Analiza substancji biologicznie aktywnej w preparacie farmaceutycznym kwas acetylosalicylowy
PRACOWNIA ANALIZY ILOŚCIOWEJ Analiza substancji biologicznie aktywnej w preparacie farmaceutycznym kwas acetylosalicylowy Ćwiczenie obejmuje: 1. Oznaczenie jakościowe kwasu acetylosalicylowego 2. Przygotowanie
Bardziej szczegółowoCHEMIA ŚRODKÓW BIOAKTYWNYCH I KOSMETYKÓW PRACOWNIA CHEMII ANALITYCZNEJ. Ćwiczenie 7
CHEMIA ŚRODKÓW BIOAKTYWNYCH I KOSMETYKÓW PRACOWNIA CHEMII ANALITYCZNEJ Ćwiczenie 7 Wykorzystanie metod jodometrycznych do miedzi (II) oraz substancji biologicznie aktywnych kwas askorbinowy, woda utleniona.
Bardziej szczegółowoBADANIE WŁASNOŚCI KOENZYMÓW OKSYDOREDUKTAZ
KATEDRA BIOCHEMII Wydział Biologii i Ochrony Środowiska BADANIE WŁASNOŚCI KOENZYMÓW OKSYDOREDUKTAZ ĆWICZENIE 2 Nukleotydy pirydynowe (NAD +, NADP + ) pełnią funkcję koenzymów dehydrogenaz przenosząc jony
Bardziej szczegółowo1. Oznaczanie aktywności lipazy trzustkowej i jej zależności od stężenia enzymu oraz żółci jako modulatora reakcji enzymatycznej.
ĆWICZENIE OZNACZANIE AKTYWNOŚCI LIPAZY TRZUSTKOWEJ I JEJ ZALEŻNOŚCI OD STĘŻENIA ENZYMU ORAZ ŻÓŁCI JAKO MODULATORA REAKCJI ENZYMATYCZNEJ. INHIBICJA KOMPETYCYJNA DEHYDROGENAZY BURSZTYNIANOWEJ. 1. Oznaczanie
Bardziej szczegółowoREDOKSYMETRIA ZADANIA
REDOKSYMETRIA ZADANIA 1. Na zmiareczkowanie 0,1952 g kwasu szczawiowego H 2 C 2 O 4 2H 2 O zużyto 31,24 cm 3 mianowanego roztworu KMnO 4. Oblicz miano KMnO 4. m.m. H 2 C 2 O 4 2H 2 O=126,068 g/mol Odp.
Bardziej szczegółowoUWAGA NA WRZĄCY OLEJ!!!!
ĆWICZENIE 4 Lipidy Wykazanie obecności glicerolu próba akroleinowa 0,5 ml oleju 0,5ml glicerolu kilka kryształów bezwodnego CuSO 4 2x pipetka plastikowa kuchenka elektryczna 1x chwytak do probówek Przygotuj
Bardziej szczegółowoReakcje charakterystyczne aminokwasów
KATEDRA BIOCHEMII Wydział Biologii i Ochrony Środowiska Reakcje charakterystyczne aminokwasów BIOCHEMIA STRUKTURALNA ĆWICZENIE 1 REAKCJE CHARAKTERYSTYCZNE AMINOKWASÓW A) REAKCJE OGÓLNE ZADANIE 1 WYKRYWANIE
Bardziej szczegółowoRÓWNOWAŻNIKI W REAKCJACH UTLENIAJĄCO- REDUKCYJNYCH
8 RÓWNOWAŻNIKI W REAKCJACH UTLENIAJĄCO- REDUKCYJNYCH CEL ĆWICZENIA Wyznaczenie gramorównoważników chemicznych w procesach redoks na przykładzie KMnO 4 w środowisku kwaśnym, obojętnym i zasadowym z zastosowaniem
Bardziej szczegółowowyjaśnienie na przykładzie działania rozdzielacza i chromatografii podziałowej
Tłuszcze Lipidy grupa związków pochodzenia naturalnego, które są słabo rozpuszczalne w H 2 O, a dobrze rozpuszczalne w rozpuszczalnikach niepolarnych, takich jak: np. eter, chloroform wyjaśnienie na przykładzie
Bardziej szczegółowoBiochemia: Ćw. - Lipidy
LIPIDY Wyciąg z kart charakterystyki substancji niebezpiecznych: amoniak - C, N, azotan srebra - C, N, bezwodnik kwasu octowego C, bromek jodu C, chlorek baru T, chlorek wapnia Xi, chloroform Xn, etanol
Bardziej szczegółowoPLAN BADANIA MIĘDZYLABORATORYJNEGO Badania fizykochemiczne wyrobów chemii gospodarczej.
PLAN BADANIA MIĘDZYLABORATORYJNEGO Badania fizykochemiczne wyrobów chemii gospodarczej. 1. Organizator Klub Polskich Laboratoriów Badawczych POLLAB Sekcja POLLAB-CHEM/ EURACHEM-PL. 2. Koordynator Specjalistyczne
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE 2 WSPÓŁOZNACZANIE WODOROTLENKU I WĘGLANÓW METODĄ WARDERA. DZIAŁ: Alkacymetria
ĆWICZENIE 2 WSPÓŁOZNACZANIE WODOROTLENKU I WĘGLANÓW METODĄ WARDERA DZIAŁ: Alkacymetria ZAGADNIENIA Prawo zachowania masy i prawo działania mas. Stała równowagi reakcji. Stała dysocjacji, stopień dysocjacji
Bardziej szczegółowoWskaż probówkę, w której nastapi odbarwienie roztworu wody bromowej lub manganianu (VII) potasu.
Zadanie: 1 (1 pkt) Margaryna powstaje z tłuszczów roślinnych przez: a) Katalityczne przyłączenie wodoru b) Łagodne utlenianie kwasów tłuszczowych c) Ochładzanie tłuszczów roślinnych d) Polimeryzację kwasów
Bardziej szczegółowoInstrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych
Uniwersytet Gdański Wydział Chemii Chemia żywności Katedra Analizy Środowiska Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Ćwiczenie nr 5 Tłuszcze. Kinetyka zmian chemicznych w tłuszczach poddawanych mikrofalowemu
Bardziej szczegółowoGOSPODARKA ODPADAMI. Oznaczanie metodą kolumnową wskaźników zanieczyszczeń wymywanych z odpadów
GOSPODARKA ODPADAMI Ćwiczenie nr 5 Oznaczanie metodą kolumnową wskaźników zanieczyszczeń wymywanych z odpadów I. WPROWADZENIE Nieodpowiednie składowanie odpadków na wysypiskach stwarza możliwość wymywania
Bardziej szczegółowoGOSPODARKA ODPADAMI. Oznaczanie metodą kolumnową wskaźników zanieczyszczeń wymywanych z odpadów
GOSPODARKA ODPADAMI Ćwiczenie nr 5 Oznaczanie metodą kolumnową wskaźników zanieczyszczeń wymywanych z odpadów I. WPROWADZENIE: Nieodpowiednie składowanie odpadków na wysypiskach stwarza możliwość wymywania
Bardziej szczegółowoPracownia analizy ilościowej dla studentów II roku Chemii specjalność Chemia podstawowa i stosowana. Argentometryczne oznaczanie chlorków w mydłach
Pracownia analizy ilościowej dla studentów II roku Chemii specjalność Chemia podstawowa i stosowana Argentometryczne oznaczanie chlorków w mydłach Ćwiczenie obejmuje: 1. Oznaczenie miana roztworu AgNO
Bardziej szczegółowoROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1)
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 6 listopada 2002 r. w sprawie metodyk referencyjnych badania stopnia biodegradacji substancji powierzchniowoczynnych zawartych w produktach, których stosowanie
Bardziej szczegółowoMIANOWANE ROZTWORY KWASÓW I ZASAD, MIARECZKOWANIE JEDNA Z PODSTAWOWYCH TECHNIK W CHEMII ANALITYCZNEJ
4 MIANOWANE ROZTWORY KWASÓW I ZASAD, MIARECZKOWANIE JEDNA Z PODSTAWOWYCH TECHNIK W CHEMII ANALITYCZNEJ CEL ĆWICZENIA Poznanie podstawowego sprzętu stosowanego w miareczkowaniu, sposoby przygotowywania
Bardziej szczegółowoEGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2018 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA
Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu Układ graficzny CKE 2017 Nazwa kwalifikacji: Wykonywanie badań analitycznych Oznaczenie kwalifikacji: A.60 Numer zadania: 02
Bardziej szczegółowoEGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2018 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA
Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu Układ graficzny CKE 2018 Nazwa kwalifikacji: Wykonywanie badań analitycznych Oznaczenie kwalifikacji: A.0 Numer zadania: 01 Wypełnia
Bardziej szczegółowoEGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2018 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA
Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu Układ graficzny CKE 2017 Nazwa kwalifikacji: Wykonywanie badań analitycznych Oznaczenie kwalifikacji: A.60 Numer zadania: 01
Bardziej szczegółowoSCENARIUSZ ZAJĘĆ SZKOLNEGO KOŁA NAUKOWEGO Z PRZEDMIOTU CHEMIA PROWADZONEGO W RAMACH PROJEKTU AKADEMIA UCZNIOWSKA
SCENARIUSZ ZAJĘĆ SZKOLNEGO KOŁA NAUKOWEGO Z PRZEDMIOTU CHEMIA PROWADZONEGO W RAMACH PROJEKTU AKADEMIA UCZNIOWSKA Temat lekcji Jak można otrzymać mydło? Na podstawie pracy uczniów pod opieką Anny Suwińskiej.
Bardziej szczegółowo4. Rzutowy wzór Fischera rybozy przedstawia rysunek. Podaj wzory pierścieniowe α i β rybozy.
1. Wśród podanych związków wskaż: aldozy i ketozy. 2. Zapisz wzory Fischera wszystkich aldotetroz należących do szeregu D. 3. Ustal, ile stereoizomerów posiada forma łańcuchowa aldopentozy. 4. Rzutowy
Bardziej szczegółowoReakcje charakterystyczne aminokwasów
KATEDRA BIOCHEMII Wydział Biologii i Ochrony Środowiska Reakcje charakterystyczne aminokwasów BIOCHEMIA STRUKTURALNA ĆWICZENIE 1 REAKCJE CHARAKTERYSTYCZNE AMINOKWASÓW A) REAKCJE OGÓLNE ZADANIE 1 WYKRYWANIE
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 1. Badanie wypierania wodoru z wody za pomocą metali
VII. Reakcje utlenienia i redukcji Zagadnienia Szereg napięciowy metali Przewidywanie przebiegu reakcji w oparciu o szereg napięciowy Stopnie utlenienie Utleniacz, reduktor, utlenianie, redukcja Reakcje
Bardziej szczegółowoObliczanie stężeń roztworów
Obliczanie stężeń roztworów 1. Ile mililitrów stężonego, ok. 2,2mol/l (M) roztworu NaOH należy pobrać, aby przygotować 800ml roztworu o stężeniu ok. 0,2 mol/l [ M ]? {ok. 72,7ml 73ml } 2. Oblicz, jaką
Bardziej szczegółowoSPRAWOZDANIE Z ĆWICZEŃ Z HIGIENY, TOKSYKOLOGII I BEZPIECZEŃSTWA ŻYWNOŚCI
Data.. Imię, nazwisko, kierunek, grupa SPRAWOZDANIE Z ĆWICZEŃ Z HIGIENY, TOKSYKOLOGII I BEZPIECZEŃSTWA ŻYWNOŚCI OCENA JAKOŚCI WODY DO PICIA Ćwiczenie 1. Badanie właściwości fizykochemicznych wody Ćwiczenie
Bardziej szczegółowoĆwiczenie nr 7. Lipidy. Metoda Hanusa ilościowego oznaczania stopnia nasycenia tłuszczu. Oznaczanie katalitycznej aktywności lipazy trzustkowej.
Ćwiczenie nr 7. Lipidy. Metoda Hanusa ilościowego oznaczania stopnia nasycenia tłuszczu. znaczanie katalitycznej aktywności lipazy trzustkowej. Celem ćwiczenia jest: poznanie właściwości fizyko-chemicznych
Bardziej szczegółowoCHEMIA ŚRODKÓW BIOAKTYWNYCH I KOSMETYKÓW PRACOWNIA CHEMII ANALITYCZNEJ. Ćwiczenie 9
CHEMIA ŚRODKÓW BIOAKTYWNYCH I KOSMETYKÓW PRACOWNIA CHEMII ANALITYCZNEJ Ćwiczenie 9 Zastosowanie metod miareczkowania strąceniowego do oznaczania chlorków w mydłach metodą Volharda. Ćwiczenie obejmuje:
Bardziej szczegółowoEGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2018 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA
Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu Układ graficzny CKE 2018 Nazwa kwalifikacji: Wykonywanie badań analitycznych Oznaczenie kwalifikacji: A.60 Numer zadania: 02
Bardziej szczegółowoRozwiązania. dla produktu MN dla M = 3 dla N = 1. Stałą równowagi obliczamy z następującego wzoru:
Rozwiązania Zadanie 1 Efekt cieplny rozpuszczania 272 g Ca SO 4 wynosi: 136 g Ca SO 4 to masa 1 mola 272 g Ca SO 4 to 2 mole. Odpowiedź: Ciepło rozpuszczania odnosi się do 1 mola substancji, stąd 2x(-20,2
Bardziej szczegółowoChemia Lipidów i Białek
Instrukcje do ćwiczeń Chemia Lipidów i Białek Laboratorium Specjalizacja CHEMIA ŻYWNOŚCI I rok CHEMII II stopnia Opracowanie dr hab. Agnieszka Wojtkielewicz, dr Agnieszka Hryniewicka Białystok 2016 2 Wymagania
Bardziej szczegółowoBadanie szybkości hydrolizy lipidów mleka i oznaczanie aktywności lipazy trzustkowej
Badanie szybkości hydrolizy lipidów mleka i oznaczanie aktywności lipazy trzustkowej Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest poznanie alkacymetrycznej metody oznaczania aktywności lipazy trzustkowej z użyciem
Bardziej szczegółowoObliczanie stężeń roztworów
Obliczanie stężeń roztworów 1. Ile mililitrów stężonego, ok. 2,2mol/l (M) roztworu NaOH należy pobrać, aby przygotować 800ml roztworu o stężeniu ok. 0,20 mol/l [ M ]? {ok. 72,7ml 73ml } 2. Oblicz, jaką
Bardziej szczegółowoIII A. Roztwory i reakcje zachodzące w roztworach wodnych
III A. Roztwory i reakcje zachodzące w roztworach wodnych III-A Przygotowywanie roztworów o różnym stężeniu III-A.1. Przygotowanie naważki substancji III-A.2. Przygotowanie 70 g 10% roztworu NaCl III-A.3.
Bardziej szczegółowoZmiany w składzie kwasów tłuszczowych oraz właściwości chemicznych i lepkości olejów ogrzewanych mikrofalami
Zeszyty Naukowe nr 833 Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie 2010 Katedra Chemii Ogólnej Zmiany w składzie kwasów tłuszczowych oraz właściwości chemicznych i lepkości olejów ogrzewanych mikrofalami 1.
Bardziej szczegółowoKatedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego. Wpływ stężenia kwasu na szybkość hydrolizy estru
Katedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego Wpływ stężenia kwasu na szybkość hydrolizy estru ćwiczenie nr 25 opracowała dr B. Nowicka, aktualizacja D. Waliszewski Zakres zagadnień obowiązujących do
Bardziej szczegółowoX / \ Y Y Y Z / \ W W ... imię i nazwisko,nazwa szkoły, miasto
Zadanie 1. (3 pkt) Nadtlenek litu (Li 2 O 2 ) jest ciałem stałym, występującym w temperaturze pokojowej w postaci białych kryształów. Stosowany jest w oczyszczaczach powietrza, gdzie ważna jest waga użytego
Bardziej szczegółowoXLVII Olimpiada Chemiczna
M P IA O L I D A 47 1954 2000 CH N A E M Z I C XLVII Olimpiada Chemiczna Etap III KOMITET GŁÓWNY OLIMPIADY CHEMICZNEJ Zadania laboratoryjne Zadanie 1 Analiza miareczkowa jest użyteczną metodą ilościową,
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 1. Sporządzanie roztworów, rozcieńczanie i określanie stężeń
Ćwiczenie 1 Sporządzanie roztworów, rozcieńczanie i określanie stężeń Stężenie roztworu określa ilość substancji (wyrażoną w jednostkach masy lub objętości) zawartą w określonej jednostce objętości lub
Bardziej szczegółowoOBLICZANIE WYNIKÓW ANALIZ I
OBLICZANIE WYNIKÓW ANALIZ I 1. Ile gramów zasady sodowej zawiera próbka roztworu, jeżeli na jej zmiareczkowanie zużywa się średnio 53,24ml roztworu HCl o stężeniu 0,1015mol/l? M (NaOH) - 40,00 2. Ile gramów
Bardziej szczegółowoZeszyty Naukowe. Analiza zmian oksydacyjnych i zawartości kwasów tłuszczowych w oleju Kujawski pod wpływem ogrzewania mikrofalowego.
Zeszyty Naukowe Towaroznawstwo Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie 912 ISSN 1898-6447 Zesz. Nauk. UEK, 2013; 912: 73 88 Katedra Chemii Ogólnej Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie Analiza zmian oksydacyjnych
Bardziej szczegółowoMECHANIZMY REAKCJI CHEMICZNYCH. REAKCJE CHARAKTERYSTYCZNE GRUP FUNKCYJNYCH ZWIĄZKÓW ORGANICZNYCH
Ćwiczenie 2 semestr 2 MECHANIZMY REAKCJI CHEMICZNYCH. REAKCJE CHARAKTERYSTYCZNE GRUP FUNKCYJNYCH ZWIĄZKÓW ORGANICZNYCH Obowiązujące zagadnienia: Związki organiczne klasyfikacja, grupy funkcyjne, reakcje
Bardziej szczegółowoEGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2018 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA
Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu Układ graficzny CKE 2017 Nazwa kwalifikacji: Wykonywanie badań analitycznych Oznaczenie kwalifikacji: A.60 Numer zadania: 03
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 1. Technika ważenia oraz wyznaczanie błędów pomiarowych. Ćwiczenie 2. Sprawdzanie pojemności pipety
II. Wagi i ważenie. Roztwory. Emulsje i koloidy Zagadnienia Rodzaje wag laboratoryjnych i technika ważenia Niepewność pomiarowa. Błąd względny i bezwzględny Roztwory właściwe Stężenie procentowe i molowe.
Bardziej szczegółowoPowodzenia!!! WOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII III ETAP. Termin: r. Czas pracy: 90 minut. Liczba otrzymanych punktów
KOD Ucznia WOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII III ETAP Termin: 21.03.2006r. Czas pracy: 90 minut Numer zadania Liczba możliwych punktów 1 6 2 3 3 6 4 7 5 7 6 6 7 6 8 3 9 6 10 8 Razem 58 Liczba otrzymanych
Bardziej szczegółowoĆwiczenia nr 2: Stężenia
Ćwiczenia nr 2: Stężenia wersja z 5 listopada 2007 1. Ile gramów fosforanu(v) sodu należy zużyć w celu otrzymania 2,6kg 6,5% roztworu tego związku? 2. Ile należy odważyć KOH i ile zużyć wody do sporządzenia
Bardziej szczegółowoINŻYNIERIA PROCESÓW CHEMICZNYCH
INŻYNIERIA PROCESÓW CHEMICZNYCH PLAN ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH z CHEMII ANALITYCZNEJ 1. Alkacymetria Oznaczanie kwasowości ogólnej wody 2. Redoksymetria Redoksymetryczne oznaczania miedzi. 3. Kompleksometria
Bardziej szczegółowoIII-A. Chemia wspomaga nasze zdrowie
III-A. Chemia wspomaga nasze zdrowie III-A.1. POKAZ: Synteza aspiryny (kwas acetylosalicylowy) III-A.2. Badanie odczynu wodnych roztworów popularnych leków III-A.3. Reakcja leku na zgagę z kwasem solnym
Bardziej szczegółowoTŁUSZCZOWCÓW EKSTRAKCJA LIPIDÓW Z MATERIAŁU BIOLOGICZNEGO
9. IZLACJA I CARAKTERYSTYKA TŁUSZCZWCÓW EKSTRAKCJA LIPIDÓW Z MATERIAŁU BILGICZNEG Lipidy nie rozpuszczają się w wodzie, lecz w rozpuszczalnikach organicznych, np. benzynie, chloroformie, eterze, alkoholu,
Bardziej szczegółowo3b Do dwóch probówek, w których znajdowały się olej słonecznikowy i stopione masło, dodano. 2. Zaznacz poprawną odpowiedź.
3b 1 PAWEŁ ZYCH IMIĘ I NAZWISKO: KLASA: GRUPA A 1. Do dwóch probówek, w których znajdowały się olej słonecznikowy i stopione masło, dodano roztworu manganianu(vii) potasu. Napisz, jakich obserwacji można
Bardziej szczegółowoPlan dydaktyczny z chemii klasa: 2TRA 1 godzina tygodniowo- zakres podstawowy. Dział Zakres treści
Anna Kulaszewicz Plan dydaktyczny z chemii klasa: 2TRA 1 godzina tygodniowo- zakres podstawowy lp. Dział Temat Zakres treści 1 Zapoznanie z przedmiotowym systemem oceniania i wymaganiami edukacyjnymi z
Bardziej szczegółowoDEZYNFEKCJA WODY CHLOROWANIE DO PUNKTU
DEZYNFEKCJA WODY CHLOROWANIE DO PUNKTU PRZEŁAMANIA WPROWADZENIE Ostatnim etapem uzdatniania wody w procesie technologicznym dla potrzeb ludności i przemysłu jest dezynfekcja. Proces ten jest niezbędny
Bardziej szczegółowo1. Stechiometria 1.1. Obliczenia składu substancji na podstawie wzoru
1. Stechiometria 1.1. Obliczenia składu substancji na podstawie wzoru Wzór związku chemicznego podaje jakościowy jego skład z jakich pierwiastków jest zbudowany oraz liczbę atomów poszczególnych pierwiastków
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 5. Badanie właściwości chemicznych aldehydów, ketonów i kwasów karboksylowych. Synteza kwasu sulfanilowego.
Ćwiczenie 5. Badanie właściwości chemicznych aldehydów, ketonów i kwasów karboksylowych. Synteza kwasu sulfanilowego. Wprowadzenie teoretyczne Cel ćwiczeń: Zapoznanie studentów z właściwościami chemicznymi
Bardziej szczegółowoEGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2019 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA. Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu
Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu Układ graficzny CKE 2019 Nazwa kwalifikacji: Wykonywanie badań analitycznych Oznaczenie kwalifikacji: A.60 Numer zadania: 01
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE 4 OZNACZANIE FENOLU METODĄ BROMIANOMETRYCZNĄ I JODOMETRYCZNĄ. DZIAŁ: Redoksymetria
ĆWICZENIE 4 OZNACZANIE FENOLU METODĄ BROMIANOMETRYCZNĄ I JODOMETRYCZNĄ DZIAŁ: Redoksymetria ZAGADNIENIA Kiedy mamy do czynienia z reakcją red-oks? Sprzężona para utleniacz-reduktor. Co jest utleniaczem
Bardziej szczegółowoEGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2019 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA
Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu Układ graficzny CKE 2018 Nazwa kwalifikacji: Przygotowywanie sprzętu, odczynników chemicznych i próbek do badań analitycznych
Bardziej szczegółowoCHEMIA ŚRODKÓW BIOAKTYWNYCH I KOSMETYKÓW PRACOWNIA CHEMII ANALITYCZNEJ. Ćwiczenie 6. Manganometryczne oznaczenia Mn 2+ i H 2 O 2
CHEMIA ŚRODKÓW BIOAKTYWNYCH I KOSMETYKÓW PRACOWNIA CHEMII ANALITYCZNEJ Ćwiczenie 6 Manganometryczne oznaczenia Mn 2+ i H 2 O 2 Ćwiczenie obejmuje: 1. Oznaczenie miana roztworu KMnO 4 2. Manganometryczne
Bardziej szczegółowoROLNICTWO. Ćwiczenie 1
PROGRAM ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH Z CHEMII (SEMESTR ZIMOWY) ROLNICTWO Ćwiczenie 1 1. Organizacja ćwiczeń. Regulamin pracowni chemicznej i przepisy BHP (Literatura zalecana, pozycja 1, rozdz. 1.1.). Zasady
Bardziej szczegółowoKuratorium Oświaty w Lublinie ZESTAW ZADAŃ KONKURSOWYCH Z CHEMII DLA UCZNIÓW GIMNAZJUM ROK SZKOLNY 2016/2017 ETAP TRZECI
Kuratorium Oświaty w Lublinie.. Imię i nazwisko ucznia Pełna nazwa szkoły Liczba punktów ZESTAW ZADAŃ KONKURSOWYCH Z CHEMII DLA UCZNIÓW GIMNAZJUM ROK SZKOLNY 2016/2017 ETAP TRZECI Instrukcja dla ucznia
Bardziej szczegółowoKinetyka chemiczna jest działem fizykochemii zajmującym się szybkością i mechanizmem reakcji chemicznych w różnych warunkach. a RT.
Ćwiczenie 12, 13. Kinetyka chemiczna. Kinetyka chemiczna jest działem fizykochemii zajmującym się szybkością i mechanizmem reakcji chemicznych w różnych warunkach. Szybkość reakcji chemicznej jest związana
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE 3. I. Analiza miareczkowa mocnych i słabych elektrolitów
ĆWICZENIE 3 I. Analiza miareczkowa mocnych i słabych elektrolitów Alkacymetria jest metodą opartą na reakcji zobojętniania jonów hydroniowych jonami wodorotlenowymi lub odwrotnie. H 3 O+ _ + OH 2 O Metody
Bardziej szczegółowoEGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2019 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA
Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu Układ graficzny CKE 2018 Nazwa kwalifikacji: Wykonywanie badań analitycznych Oznaczenie kwalifikacji: A.60 Numer zadania: 01
Bardziej szczegółowoSubstancje o Znaczeniu Biologicznym
Substancje o Znaczeniu Biologicznym Tłuszcze Jadalne są to tłuszcze, które może spożywać człowiek. Stanowią ważny, wysokoenergetyczny składnik diety. Z chemicznego punktu widzenia głównym składnikiem tłuszczów
Bardziej szczegółowoWOJEWÓDZKI KONKURS CHEMICZNY DLA UCZNIÓW GIMNAZJUM W ROKU SZKOLNYM 2017/2018 STOPIEŃ WOJEWÓDZKI 9 MARCA 2018 R.
Kod ucznia Liczba punktów WOJEWÓDZKI KONKURS CHEMICZNY DLA UCZNIÓW GIMNAZJUM W ROKU SZKOLNYM 2017/2018 9 MARCA 2018 R. 1. Test konkursowy zawiera 12 zadań. Na ich rozwiązanie masz 90 minut. Sprawdź, czy
Bardziej szczegółowoHYDROLIZA SOLI. ROZTWORY BUFOROWE
Ćwiczenie 9 semestr 2 HYDROLIZA SOLI. ROZTWORY BUFOROWE Obowiązujące zagadnienia: Hydroliza soli-anionowa, kationowa, teoria jonowa Arrheniusa, moc kwasów i zasad, równania hydrolizy soli, hydroliza wieloetapowa,
Bardziej szczegółowoChemia związków węgla
strona 1/7 hemia związków węgla Dorota Lewandowska, Anna Warchoł, Lidia Wasyłyszyn Treść podstawy programowej: Węgiel i jego związki. Proste węglowodory nasycone i nienasycone, alkohole, kwasy karboksylowe,
Bardziej szczegółowo1.1 Reakcja trójchlorkiem antymonu
ĆWICZENIE IV - WYKRYWANIE WITAMIN Odczynniki: - chloroform bezwodny, - bezwodnik kwasu octowego, - trójchlorek antymonu roztwór nasycony w chloroformie, - 1,3-dichlorohydryna gliceryny - żelazicyjanek
Bardziej szczegółowoX Jubileuszowy Podkarpacki Konkurs Chemiczny 2017/2018. ETAP II r. Godz
KOPKCh X Jubileuszowy Podkarpacki Konkurs Chemiczny 17/18 ETAP II 16.1.17 r. Godz. 11.-1. Uwaga! Masy owe pierwiastków i związków podano na końcu zestawu. Zadanie 1 () 1. Próbka CuSO 5HO o masie 1 g zawiera:
Bardziej szczegółowoZadania laboratoryjne
M P I O L I D 47 1954 2000 Zadania laboratoryjne CH N E M Z I C ZDNIE 1 Ustalenie nudowy kompleksu szczawianowego naliza miareczkowa jest użyteczną metodę ilościową, którą wykorzystasz do ustalenia budowy
Bardziej szczegółowoCzęść I 29 punktów. Makaron zabarwia się na kolor granatowy. Jogurt zabarwia się na kolor różowo - fioletowy. Białko ścięło się.
Zadanie 1 (10 punktów) PROPOZYCJE ROZWIĄZAŃ WRAZ Z PUNKTACJĄ Część I 29 punktów za poprawne uzupełnienie każdego pola w tabeli 10 x = 10 pkt. Opis doświadczenia Przewidywane obserwacje Nazwa procesu Kawałek
Bardziej szczegółowoChemia Lipidów i Białek
Instrukcje do ćwiczeń Chemia Lipidów i Białek Laboratorium Specjalizacja CHEMIA ŻYWNOŚCI I rok CHEMII II stopnia Opracowanie dr hab. Agnieszka Wojtkielewicz, dr Agnieszka Hryniewicka Białystok 2015 2 Wymagania
Bardziej szczegółowoĆw. 1 OZNACZANIE ZAWARTOŚCI WITAMINY C METODĄ TILLMANSA
Ćw. 1 OZNACZANIE ZAWARTOŚCI WITAMINY C METODĄ TILLMANSA Oznaczenie polega na redukcji barwnego roztworu 2,6-dichlorofenoloindofenolu do bezbarwnego leukozwiązku pod działaniem kwasu L-askorbinowego. 1.
Bardziej szczegółowoKATALITYCZNE OZNACZANIE ŚLADÓW MIEDZI
6 KATALITYCZNE OZNACZANIE ŚLADÓW MIEDZI CEL ĆWICZENIA Zapoznanie studenta z zagadnieniami katalizy homogenicznej i wykorzystanie reakcji tego typu do oznaczania śladowych ilości jonów Cu 2+. Zakres obowiązującego
Bardziej szczegółowoPolitechnika Rzeszowska Katedra Technologii Tworzyw Sztucznych. Synteza kationomeru poliuretanowego
Politechnika Rzeszowska Katedra Technologii Tworzyw Sztucznych Synteza kationomeru poliuretanowego Rzeszów, 2011 1 Odczynniki: 4,4 -diizocyjanian difenylenometanu (MDI) - 5 g Rokopol 7P destylowany i osuszony
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE 5. KOPOLIMERYZACJA STYRENU Z BEZWODNIKIEM MALEINOWYM (polimeryzacja w roztworze)
ĆWICZENIE 5 KOPOLIMERYZACJA STYRENU Z BEZWODNIKIEM MALEINOWYM (polimeryzacja w roztworze) Celem ćwiczenia jest zapoznanie studentów z metodą polimeryzacji w roztworze oraz badaniem składu powstałego kopolimeru.
Bardziej szczegółowoOdchylenia od deklarowanej zawartości substancji leczniczej dla tabletek o deklarowanej zawartości 100 mg i powyżej ±5%
0,1500 g sproszkowanych tabletek polopiryny rozpuszczono w etanolu i uzupełniono etanolem do 100,0 ml (roztwór A). 1,0 ml roztworu A uzupełniono etanolem do 100,0 ml (roztwór B). Absorbancja roztworu B
Bardziej szczegółowoImię i nazwisko studenta:...
Imię i nazwisko studenta:..... Grupa:.. SPOSÓB WYKONANIA ANALIZY WYNIKI POMIARÓW ph - przygotować ph-metr i elektrodę do pomiaru - przelać do małej zlewki badaną próbę wody - zlewkę z próbą umieścić na
Bardziej szczegółowoWojewódzki Konkurs Przedmiotowy z Chemii dla uczniów dotychczasowych gimnazjów województwa śląskiego w roku szkolnym 2018/2019
Wojewódzki Konkurs Przedmiotowy z Chemii dla uczniów dotychczasowych gimnazjów województwa śląskiego w roku szkolnym 08/09 PRZYKŁADOWE ROZWIĄZANIA ZADAŃ I SCHEMAT PUNKTOWANIA Maksymalna liczba punktów
Bardziej szczegółowoPRACOWNIA PODSTAW CHEMII ANALITYCZNEJ -OPISY ĆWICZEŃ
PRACOWNIA PODSTAW CHEMII ANALITYCZNEJ -OPISY ĆWICZEŃ PLAN PRACY PRACOWNIA PODSTAW CHEMII ANALITYCZNEJ ILOŚCIOWEJ Liczba pkt Wyznaczanie współmierności kolby z pipetą ALKACYMETRIA Przygotowanie 0,1 M roztworu
Bardziej szczegółowoWOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII... DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW - rok szkolny 2011/2012 eliminacje wojewódzkie
ŁÓDZKIE CENTRUM DOSKONALENIA NAUCZYCIELI I KSZTAŁCENIA PRAKTYCZNEGO kod Uzyskane punkty..... WOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII... DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW - rok szkolny 2011/2012 eliminacje wojewódzkie
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE NR 1 Analiza ilościowa miareczkowanie zasady kwasem.
ĆWICZENIE NR 1 Analiza ilościowa miareczkowanie zasady kwasem. Cel ćwiczenia: Poznanie zasad analizy miareczkowej. Materiały: 3 zlewki 250cm 3, biureta 50 cm 3, lejek, kolba miarowa 50 cm 3, roztwór NaOH,
Bardziej szczegółowoWykazanie obecności oksydoreduktaz w materiale biologicznym
KATEDRA BIOCHEMII Wydział Biologii i Ochrony Środowiska Wykazanie obecności oksydoreduktaz w materiale biologicznym ĆWICZENIE 9 ZADANIE 1 OTRZYMYWANIE PREPARATU ENZYMATYCZNEGO 1. Umyty ziemniak utrzeć
Bardziej szczegółowoENZYMOLOGIA. Ćwiczenie 3 Lipaza. Oznaczanie aktywności enzymu metodą miareczkową. Centrum Bioimmobilizacji i Innowacyjnych Materiałów Opakowaniowych
ENZYMOLOGIA Wydział Nauk o Żywności i Rybactwa Centrum Bioimmobilizacji i Innowacyjnych Materiałów Opakowaniowych ul. Klemensa Janickiego 35 71-270 Szczecin Ćwiczenie 3 Lipaza. Oznaczanie aktywności enzymu
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE B: Oznaczenie zawartości chlorków i chromu (VI) w spoiwach mineralnych
ĆWICZEIE B: znaczenie zawartości chlorków i chromu (VI) w spoiwach mineralnych Cel ćwiczenia: Celem ćwiczenia jest oznaczenie zawartości rozpuszczalnego w wodzie chromu (VI) w próbce cementu korzystając
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 5 Izolacja tłuszczów z surowców naturalnych
Ćwiczenie 5 Izolacja tłuszczów z surowców naturalnych Zagadnienia teoretyczne Lipidy podział, budowa, charakterystyka, zastosowanie w farmacji (przykłady) Ekstrakcja ciągła Kwasy tłuszczowe - podział,
Bardziej szczegółowoMałopolski Konkurs Chemiczny dla Gimnazjalistów
Kod ucznia Małopolski Konkurs Chemiczny dla Gimnazjalistów Etap wojewódzki 5 marca 2013 roku Wypełnia wojewódzka komisja konkursowa Zadanie Liczba punktów Podpis oceniającego Liczba punktów po weryfikacji
Bardziej szczegółowoI KSZTAŁCENIA PRAKTYCZNEGO. Imię i nazwisko Szkoła Klasa Nauczyciel Uzyskane punkty
ŁÓDZKIE CENTRUM DOSKONALENIA NAUCZYCIELI I KSZTAŁCENIA PRAKTYCZNEGO XV Konkurs Chemii Organicznej rok szkolny 2011/12 Imię i nazwisko Szkoła Klasa Nauczyciel Uzyskane punkty Zadanie 1 (9 pkt) Ciekłą mieszaninę,
Bardziej szczegółowoWYZNACZANIE RÓWNOWAŻNIKA CHEMICZNEGO ORAZ MASY ATOMOWEJ MAGNEZU I CYNY
14 WYZNACZANIE RÓWNOWAŻNIKA CHEMICZNEGO ORAZ MASY ATOMOWEJ MAGNEZU I CYNY CEL ĆWICZENIA: Wyznaczanie równoważnika chemicznego oraz masy atomowej magnezu i cyny na podstawie pomiaru objętości wodoru wydzielonego
Bardziej szczegółowoCEL ĆWICZENIA Zapoznanie studentów z chemią 14 grupy pierwiastków układu okresowego
16 SOLE KWASU WĘGLOWEGO CEL ĆWICZENIA Zapoznanie studentów z chemią 14 grupy pierwiastków układu okresowego Zakres obowiązującego materiału Węgiel i pierwiastki 14 grupy układu okresowego, ich związki
Bardziej szczegółowoWojewódzki Konkurs Przedmiotowy z Chemii III etap
KOD Ucznia Wojewódzki Konkurs Przedmiotowy z Chemii III etap Termin: 05. 04. 2004 r Czas pracy: 90 minut Ilość punktów za rozwiązanie zadań Razem Podpis Część I Cześć II Cześć III Zadania zamknięte i otwarte
Bardziej szczegółowo