Iwona śak, Paweł Niemiec

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Iwona śak, Paweł Niemiec"

Transkrypt

1 8. ROZTWORY BUFOROWE Iwona śa, Paweł Niemiec Rotwory buforowe posiadają dolność buforowania, tn. preciwstawiania się nacnym mianom ph po dodaniu do nich niewielich ilości mocnego wasu lub mocnej asady. Buforami są miesaniny rotworów słabego wasu i jego soli mocną asadą (np. H 3 OOH i H 3 OONa) lub słabej asady i jej soli mocnym wasem (np. NH 3 H 2 O i NH 4 l). Według teorii protonowej rotwory buforowe są uładami awierającymi spręŝoną parę was-asada. Pryładowo, w bufore octanowym wasem jest was octowy, asadą jony octanowe, natomiast w bufore amonowym asadą jest amonia a wasem jony amoniowe. W bufore będącym miesaniną słabego wasu i jego soli mocną asadą was jest słabo dysocjowany: jego stała protoliy wyraŝa się worem: HA + H 2 O H 3 O + + A - + [H O ][A ] [HA] 3 Sól natomiast jest dobre dysocjowana, dlatego stęŝenie anionu [A - ] równa się całowitemu stęŝeniu soli s. StęŜenie niedysocjowanego wasu [HA] równa się pratycnie całowitemu stęŝeniu wasu, uŝytego do sporądenia buforu. StęŜenie jonów wodorowych buforu łoŝonego e słabego wasu i jego soli wyraŝa się równaniem: [ H O 3 + ] [HA] [A ] s, po logarytmowaniu otrymuje się równanie Hendersona-Hasselbalcha: ph p p Ig lg + s s 106

2 Wór na ph buforu, będącego miesaniną słabej asady i jej soli mocnym wasem, moŝna wyprowadić analogicnie: Stała dysocjacji słabej asady B wynosi: B + H 2 O BH + + OH - + [BH ][OH ] [B] [B] OH ] + [BH ] [ [OH ] w [H O 3 + ], co po podstawieniu daje w + [H O ] 3 [B] + [BH ] stąd: [H O 3 + ] + w [BH ] [B] w s Podobnie ja w poprednim prypadu, sól jest dobre dysocjowana i stę- Ŝenie [BH + ] równa się całowitemu stęŝeniu soli s, natomiast [B] odpowiada stę- Ŝeniu słabej asady, uŝytej do sporądenia buforu. Po logarytmowaniu powyŝsego woru otrymuje się: ph s p w p lg lub: s ph 14 p p Ig lg 14 + s aŝdy rotwór buforowy charateryuje się oreślonym aresem ph. W prypadu buforu octanowego (według Walpoe a) ares ten wynosi 3,48 6,04, a w prypadu buforu amoniaalnego 7,96 10,52. Z podanych wceśniej worów wynia, Ŝe ph rotworu buforowego aleŝy od p wasu (lub asady) ora od stosunu stęŝeń soli do wasu lub asady. Dowodą tego następujące pryłady: PRZYŁAD 1. Jaie będie ph rotworu buforowego otrymanego e miesania 80 ml wasu octowego o stęŝeniu 0,2 mol/l i 20 ml octanu sodu o stęŝeniu 0,2 mol/l. 107

3 NaleŜy oblicyć stęŝenie molowe wasu i soli w rotwore buforowym: 0,2 mol/ l 80 ml [ H3 OOH] 80 ml + 20 ml 0,2 mol / l 20 ml [ H3 OONa] 80 ml + 20 ml 0,16 mol / l 0,04 mol / l lub moŝna oblicyć licbę moli wasu i soli wprowadoną do rotworu: licba moli mol/l V l H 3 OOH 0,2 mol/l 0,08 l 0,016 mol H 3 OONa 0,2 mol/l 0,02 l 0,004 mol Do oblicania ph rotworu moŝna wyorystać arówno stęŝenie molowe sładniów, ja i licbę ich moli, poniewaŝ w obu prypadach stosune ich stęŝeń poostaje ten sam, cyli: 0,16 mol/l/0,04 mol/l 4, lub 0,016 mol / 0,004 mol 4 5 H OOH 1, p -lg -lg 1, [0,27 + (-5)] - [0,27 5] - (- 4,73) 4,73 s ph p + lg 4, 73+ lg ( 0, 04 mol / l / 0, 16 mol / l) 4, 73 lg ( 0, 16 mol / l / 0, 04 mol / l) 4, 73 lg 4 4, 73 0, 6 4, 13 Odp. Gdy stosune soli do wasu wynosi 1:4, wartość ph buforu octanowego równa się 4,13. PRZYŁAD 2. Jaie będie ph rotworu buforowego otrymanego e miesania 50 ml wasu octowego o stęŝeniu 0,2 mol/l 50 ml octanu sodu o stęŝeniu 0,2 mol/l. 108

4 0,2 mol / l 50 ml [ H3 OOH] 0,1 mol/l 50 ml + 50 ml 0,2 mol/ l 50 ml [ H3 OONa] 50 ml + 50 ml 5 H 3 OOH 1, ,1mol / l to p lg 4, 73 H3 OOH s ph p + lg 4,73 + lg1 4,73 Odp. Gdy stosune soli do wasu wynosi 1:1, wartość ph równa się wartości p, cyli 4,73. PRZYŁAD 3. Jaie będie ph rotworu buforowego otrymanego e miesania 20 ml wasu octowego o stęŝeniu 0,2 mol/l 80 ml octanu sodu o stęŝeniu 0,2 mol/l. 0,2 mol / l 20 ml [ H3 OOH] 20 ml + 80 ml 0,2 mol/ l 80 ml [ H3 OONa] 80 ml + 20 ml 0,04 mol / l 0,16 mol / l s ph p + lg 4,73 + lg(0,16 / 0,04) 4,73 + 0,6 5,33 Odp. Gdy stosune soli do wasu wynosi 4:1, wartość ph buforu octanowego równa się 5,

5 Siła jonowa rotworu ma wpływ na wartość ph buforu, dlatego aby doładnie oblicyć wartości ph rotworu buforowego naleŝy uwględnić wartość współcynnia atywności f, wówcas ph buforu oblica się e woru: ph p + lg (f s / ) Podstawiamy do tego woru dane pryładu 1, dla tórych wartość f wynosi 0,82. Wartość współcynnia atywności oblica się e woru: log f 2 i A 1+ µ µ, gdie: f współcynni atywności; i całowite stęŝenie molowe rotworu; i ładune jonu; A 0,51 dla rotworów wodnych o temperature 25 o, µ siła jonowa rotworu. Wartość siły jonowej oblica się, orystając e woru: n 1 2 µ i i 0,5 (0,04 mol/l ,04 mol/l 1 2 ) 0,04 2 i ,51 0,04 0,102 log f 0, ,04 1,2 uwględniając wartość współcynnia atywności, ph tego buforu wynosi: ph 4,73 + lg (0,82 0,04/0,16) 4,73 + lg (0,205) 4,73 0,69 4,04 Oblicona wartość ph tego buforu, be uwględnienia współcynnia atywności, wynosiła 4,13. W bufore tym róŝnica wyniająca obliceń jest stosunowo nienacna, rędu 0,09 jednosti ph. W prypadu buforów bardiej rocieńconych róŝnica ta jest jesce mniejsa, wówcas wartość współcynnia atywności w oblicaniu ph rotworu buforowego moŝna pominąć. Bardo duŝe róŝnice dotycą buforów opartych na solach wasów wieloprotonowych, np. w bufore fosforanowym. W taich prypadach, oblicając wartość ph awse naleŝy uwględniać współcynnii atywności dla obu rodajów jonów. Pryłady obliceń ph rotworu buforowego, będącego miesaniną słabej asady i jej soli predstawiono poniŝej. 110

6 PRZYŁAD 4. Jaie jest ph rotworu buforowego otrymanego e miesania 90 ml rotworu amoniau o stęŝeniu 0,2 mol/l 10 ml rotworu chloru amonu o stęŝeniu 0,2 mol/l. 0,2 mol / l 90 ml [ NH3 ] 90 ml + 10 ml 0,2 mol / l 10 ml [ NH4 l] 90 ml + 10 ml 5 NH H O 1, ,18 mol / l 0,02 mol / l, p lg 4, 75 ph p w p + p w 14 NH 3 NH 3 lg s 0,18 mol/ l ph 14 4,75 + lg 10,2 0,02 mol / l Odp. Gdy stosune soli do asady wynosi 1:9, wartość ph buforu amonowego wynosi 10,2. PRZYŁAD 5. Jaie jest ph rotworu buforowego otrymanego e miesania 50 ml rotworu amoniau o stęŝeniu 0,2 mol/l 50 ml rotworu chloru amonu o stęŝeniu 0,2 mol/l. 0,2 mol/ l 50 ml NH ] [NH l] 50 ml + 50 ml [ 3 4 0,1mol / l ph 14 4,75 + lg 9,24 0,1mol / l 0,1mol / l 111

7 Odp. Gdy stosune soli do asady wynosi 1:1, wartość ph buforu amonowego wynosi 9,24. PRZYŁAD 6. Jaie jest ph rotworu buforowego otrymanego e miesania 10 ml rotworu amoniau o stęŝeniu 0,2 mol/l 90 ml rotworu chloru amonu o stęŝeniu 0,2 mol/l. 0,2 mol / l 10 ml [ NH3 ] 10 ml + 90 ml 0,2 mol / l 90 ml [ NH4 l] 10 ml + 90 ml 0,02 mol/ l 0,18 mol / l 0,18 mol / l ph 14 4,75 lg 8,29 0,02 mol/ l Odp. Gdy stosune soli do asady wynosi 9:1, wartość ph buforu amonowego wynosi 8,29. Pojemność buforowa (β) jest wielością charateryującą dolność buforowania pre dany rotwór, cyli preciwstawiania się mianom ph po dodaniu do rotworu mocnego wasu lub asady. Miarą pojemności buforowej jest stosune licby dodanych moli jonów H + lub OH - do miany ph w preliceniu na 1 litr rotworu buforowego: d (mol / l) β gdie: d stęŝenie mocnego wasu lub mocnej asady (mol/l), tóre spowodowało mianę ph rotworu buforowego; miana wartości ph rotworu buforowego. Pojemność buforowa pryjmuje tym więsą wartość, im więse jest stęŝenie buforu, natomiast maleje wra rocieńcaniem buforu. Bufory o tym samym stęŝeniu mają najwięsą pojemność wówcas, gdy stosune ich sładniów spręŝonej pary was asada jest równy jedności. 112

8 PRZYŁAD 7. Do 100 ml 0,2 M rotworu buforowego, będącego miesaniną rotworu wasu octowego o stęŝeniu 0,16 mol/l i rotworu octanu sodu o stęŝeniu 0,04 mol/l dodano: a) 1 ml Hl o stęŝeniu 0,9 mol/l; b) 1 ml NaOH o stęŝeniu 0,9 mol/l. Oblic pojemność buforową rotworu wobec mocnego wasu i mocnej asady. ad. a. W 1000 ml najduje się 0,9 mola Hl, to w 1 ml najdie się: Do 100 ml buforu dodano 0,0009 mola Hl ml 0,9 mola Hl 1 ml 0,0009 mola Hl Jeśli dodany was lub asadę wyraŝamy licbą moli, to oblicając ph po dodaniu mocnego wasu lub asady do oreślonej objętości buforu, innej niŝ 1 litr, naleŝy taŝe stęŝenia sładniów buforu wyraić licbą moli. W 100 ml buforu jest 0,004 mola H 3 OONa i 0,016 mola H 3 OOH; ph buforu pred dodaniem do niego wasu wynosi: po dodaniu do niego mocnego wasu: 0,004 mola ph 4,73 + lg 4,13 0,016 mola 0,004 mola 0,0009 mola ph 4,73 + lg 3,99 0,016 mola + 0,0009 mola 4,13 3,99 0,14 StęŜenie molowe dodanego do rotworu buforowego mocnego wasu, tóry spowodował mianę ph wynosi 0,0089 mol/l, poniewaŝ: Pojemność buforowa wynosi: 0,0009 mola 101 ml x 1000 ml x 0,0089 mol/l β d 0,0089 mol / l 0,064 0,14 113

9 ad. b. StęŜenie NaOH 0,9 mol/l, dodano 1 ml, tóry awiera 0,0009 mola NaOH ml 0,9 mola NaOH 1 ml 0,0009 mola NaOH ph buforu po dodaniu do niego asady wynosi: 0,016 mola 0,0009 mola ph 4,73 lg 0,004 mola + 0,0009 mola 4,24 4,24 4,13 0,11 StęŜenie molowe dodanej do rotworu buforowego mocnej asady wynosi 0,0089 mol/l. Pojemność buforowa wynosi: β d 0,0089 mol / l 0,081 0,11 Odp. Bufor octanowy (0,2 M), w tórym stosune soli do wasu wynosi 1:4, ma niŝsą pojemność buforową wobec mocnego wasu rędu 0,064, a wyŝsą pojemność buforową wobec mocnej asady rędu 0,081. PRZYŁAD 8. Do 100 ml 0,2M rotworu buforowego, będącego miesaniną rotworu wasu octowego o stęŝeniu 0,1 mol/l i octanu sodu o stęŝeniu 0,1 mol/l dodano: a) 1 ml Hl o stęŝeniu 0,9 mol/l; b) 1 ml NaOH o stęŝeniu 0,9 mol/l. Oblic pojemność buforową tego rotworu wobec mocnego wasu i mocnej asady. W 100 ml buforu najduje się 0,01 mola H 3 OOH i 0,01 mola H 3 OONa. Gdy stosune soli do wasu wynosi 1:1, wartość ph buforu pred dodaniem do niego wasu lub asady jest równa wartości p, cyli ph 4,73 ad. a. ph buforu po dodaniu mocnego wasu wyniesie: 0,01 mola 0,0009 mola ph 4,73 + lg 4,65 0,01 mola + 0,0009 mola 4,73 4,65 0,08 114

10 StęŜenie molowe dodanego do rotworu buforowego mocnego wasu wynosi 0,0089 mol/l. Pojemność buforowa wynosi: β d 0,0089 mol / l 0,11 0,08 ad. b. ph buforu po dodaniu asady wyniesie: 0,01 mola + 0,0009 mola ph 4,73 + lg 4,81 0,01 mola 0,0009 mola 4,81 4,73 0,08 StęŜenie molowe dodanej do rotworu buforowego mocnej asady wynosi 0,0089 mol/l. Pojemność buforowa wynosi: β d 0,0089 mol / l 0,11 0,08 Odp. Bufor octanowy, w tórym stosune soli do wasu wynosi 1:1, ma jednaową pojemność buforową arówno wobec mocnego wasu, ja i mocnej asady, tórej wielość jest rędu 0,11; będąc jednoceśnie najwyŝsą wsystich buforów octanowych. PRZYŁAD 9. Do 100 ml 0,2 M rotworu buforowego, będącego miesaniną rotworu wasu octowego o stęŝeniu 0,04 mol/l i rotworu octanu sodu o stęŝeniu 0,16 mol/l dodano: a) 1 ml Hl o stęŝeniu 0,9 mol/l; b) 1 ml NaOH o stęŝeniu 0,9 mol/l. Oblic pojemność buforową rotworu wobec mocnego wasu i mocnej asady. W 100 ml 0,2 M buforu octanowego najduje się 0,016 mola soli i 0,004 mola wasu, natomiast ph tego buforu o stosunu soli do wasu 4:1 pred dodaniem wasu lub asady wynosi: 115

11 0,016 mola ph 4,73 + lg 5,33 0,004 mola ad. a. Po dodaniu mocnego wasu ph wyniesie: Pojemność buforowa wynosi: 0,016 mola 0,0009 mola ph 4,73 + lg 5,22 0,004 mola + 0,0009 mola 5,33 5,22 0,11 β d 0,0089 mol / l 0,081 0,11 ad. b. Po dodaniu mocnej asady ph wyniesie: Pojemność buforowa wynosi: 0,016 mola + 0,0009 mola ph 4,73 + lg 5,47 0,004 mola 0,0009 mola 5,47 5,33 0,14 β d 0,0089 mol / l 0,064 0,14 Odp. Bufor octanowy (0,2 M), w tórym stosune soli do wasu wynosi 4:1, ma wyŝsą pojemność buforową wobec mocnego wasu rędu 0,081 a niŝsą pojemność buforową wobec mocnej asady, rędu 0,064. Masymalna ilość mocnego wasu, tóra moŝe być buforowana jest determinowana stęŝeniem soli obecnej w bufore, natomiast ilość mocnej asady, tóra moŝe być buforowana determinowana jest stęŝeniem słabego wasu, obecnego w bufore. W miarę więsania ilości dodawanej asady lub wasu pojemność buforowa mniejsa się i staje się równa eru w momencie, gdy cała awarta w bufore sól amieni się w słaby was lub cały słaby was ostanie preprowadony w sól. Dlatego pojemność rotworu buforowego aleŝy od jego stęŝenia; wrasta wra e wrostem stęŝenia buforu i maleje wra jego rocieńcaniem. 116

12 Rocieńcanie rotworów buforowych asadnico nie wpływa na wartość ich ph. Jeśli rocieńcamy rotwór np. 10-rotnie, to w tym samym stopniu mniejsa się arówno stęŝenie soli, ja i wasu (lub asady). Rocieńcanie buforów wpływa jedna nacąco na ich dolność buforowania, cego dowodą poniŝse pryłady. PRZYŁAD ml 0,2M rotworu buforowego, będącego miesaniną rotworu wasu octowego o stęŝeniu 0,1 mol/l i octanu sodu o stęŝeniu 0,1 mol/l rocieńcono diesięciorotnie otrymując 100 ml rotworu. Następnie dodano do niego: a) 1 ml Hl o stęŝeniu 0,9 mol/l; b) 1 ml NaOH o stęŝeniu 0,9 mol/l. Jaa jest pojemność buforowa tego rotworu wobec mocnego wasu i mocnej asady. W 100 ml buforu najduje się 0,001 mola H 3 OOH i 0,001 mola H 3 OONa. ph rocieńconego rotworu, pred dodaniem do niego wasu lub asady równe jest wartości p dla wasu octowego, cyli ph 4,73, wartość ta jest analogicna wartością ph tego buforu pred rocieńceniem (patr pryład 8). ad. a. Po dodaniu mocnego wasu do rocieńconego 10-rotnie buforu jego ph wyniesie: 0,001 mola 0,0009 mola ph 4,73 + lg 3,45 0,001 mola + 0,0009 mola 4,73 3,45 1,28 Pojemność buforowa wobec mocnego wasu wyniesie wtedy: β d 0,0089 mol / l 0,007 1,28 ad. b. Po dodaniu mocnej asady do rocieńconego 10-rotnie buforu jego ph wyniesie: 0,001 mola + 0,0009 mola ph 4,73 + lg 6,01 0,001 mola 0,0009 mola 6,01 4,73 1,28 117

13 Pojemność buforowa wobec mocnej asady wyniesie wtedy: β d 0,0089 mol / l 0,007 1,28 Odp. Rocieńcony diesięciorotnie bufor octanowy, ma jednaową pojemność buforową arówno wobec mocnego wasu, ja i mocnej asady, rędu 0,007. Pojemność rocieńconego diesięciorotnie buforu jest niemal sesnastorotnie niŝsa od pojemności wyjściowego buforu. PRZYŁAD ml 0,2M rotworu buforowego, będącego miesaniną rotworu wasu octowego o stęŝeniu 0,16 mol/l i octanu sodu o stęŝeniu 0,04 mol/l rocieńcono diesięciorotnie, otrymując 100 ml rotworu. Następnie dodano do niego: a) 1 ml NaOH o stęŝeniu 0,9 mol/l; b) 1 ml Hl o stęŝeniu 0,9 mol/l. Oblic pojemność buforową tego rotworu wobec mocnego wasu i mocnej asady. StęŜenie sładniów buforu po rocieńceniu wynosi w 100 ml 0,0016 mola H 3 OOH i 0,0004 mola H 3 OONa. Wartość ph 10-rotnie rocieńconego buforu pred dodaniem do niego asady lub wasu wynosi: 0,0004 mola ph 4,73 + lg 4,13 0,0016 mola ad. a. Wartość ph rocieńconego rotworu po dodaniu mocnej asady wynosi: 0,0004 mola + 0,0009 mola ph 4,73 + lg 4,99 0,0016 mola 0,0009 mola Pojemność buforowa wynosi: 4,99 4,13 0,86 β d 0,0089 mol / l 0,01 0,87 118

14 ad. b. StęŜenie dodanego Hl rędu 0,0009 mola, ponad dwurotnie preraca dolność buforowania 10-rotnie rocieńconego buforu octanowego e wględu na niewystarcającą ilość soli. Odp. Rocieńcony 10-rotnie bufor octanowy o stosunu soli do wasu 1:4 ma pojemność wobec asady rędu 0,01, cyli 8-rotnie niŝsą od pojemności buforu wyjściowego. Natomiast pojemność buforowa wobec mocnego wasu ostała prerocona. PRZYŁAD ml 0,2M rotworu buforowego, będącego miesaniną rotworu wasu octowego o stęŝeniu 0,04 mol/l i octanu sodu o stęŝeniu 0,16 mol/l rocieńcono diesięciorotnie, otrymując 100 ml rotworu. Następnie dodano do niego: a) 1 ml Hl o stęŝeniu 0,9 mol/l; b) 1 ml NaOH o stęŝeniu 0,9 mol/l. Oblic pojemność buforową tego rotworu wobec mocnego wasu i mocnej asady. StęŜenie sładniów buforu po rocieńceniu wynosi w 100 ml 0,0004 mola H 3 OOH i 0,0016 mola H 3 OONa; ph rocieńconego buforu pred dodaniem do niego wasu lub asady wynosi: 0,0016 mola ph 4,73 + lg 5,33 0,0004 mola ad. a. Wartość ph 10-rotnie rocieńconego buforu, po dodaniu do niego mocnego wasu wynosi: 0,0016 mola 0,0009 mola ph 4,73 + lg 4,46 0,0004 mola + 0,0009 mola 5,33 4,46 0,87 Pojemność buforowa po dodaniu mocnego wasu wynosi: β d 0,0089 mol / l 0,01 0,87 119

15 ad. b. Po rocieńceniu buforu, jego pojemność wobec dodanej mocnej asady (1 ml NaOH o stęŝeniu 0,9 mol/l) ostała prerocona, sutiem niewystarcającej ilości wasu w bufore. Odp. Rocieńcony 10-rotnie bufor octanowy o stosunu soli do wasu wynosącym 4:1 ma pojemność wobec wasu rędu 0,01, cyli 8-rotnie niŝsą niŝ bufor wyjściowy. Pojemność buforowa wobec mocnej asady jest bardo nisa, poniewaŝ dodana ilość asady prerocyła jego dolności buforowania. Wartość ph rotworów buforowych nie aleŝy od bewględnych stęŝeń jego sładniów, lec od ich stosunu, dlatego rocieńcanie buforów nie wpływa na ich ph. ZaleŜy ono jedna od siły jonowej rotworu, tóra mienia się w tracie rocieńcania. W recywistości następuje niewiela miana ph, wywołana mianą wielości współcynnia atywności f rotworu buforowego w miarę jego rocieńcania. PRZYŁAD 13. Oblic ph rotworu buforowego (uwględniając wartość siły jonowej µ i współcynnia atywności f), będącego miesaniną wasu octowego i octanu sodu o stę- Ŝeniu: a) 0,1 mol/l H 3 OOH i 0,1 mol/l H 3 OONa; b) 0,01 mol/l H 3 OOH i 0,01 mol/l H 3 OONa. Siła jonowa rotworu nierocieńconego wynosi: µ 0,1 wartość f wynosi: 12 0,51 0,1 lg f 0,122 f 0, ,1 ad. a. ph nierocieńconego buforu po uwględnieniu współcynnia atywności f wynosi: 0,75 0,1 ph 4,73 + lg 4,60 0,1 Siła jonowa rotworu 10-rotnie rocieńconego wynosi: µ 0,01 wartość f wynosi: 12 0,51 0,01 lg f 0,046 f 0, ,01 120

16 ad. b. ph 10-rotnie rocieńconego buforu po uwględnieniu współcynnia atywności f wynosi: 0,89 0,01 ph 4,73 + lg 4,67 0,01 Odp. Wartość ph rotworu buforowego, będącego miesaniną wasu octowego i octanu sodu o stęŝeniu 0,1 mol/l H 3 OOH i 0,1 mol/l H 3 OONa wynosi po uwględnieniu wartości współcynnia atywności 4,60; ph buforu rocieńconego 10-rotnie wynosi 4,67. Pryład wsauje, Ŝe rocieńcanie buforu nienacnie mienia wartość ph. ynniiem mającym wpływ na tę wielość jest siła jonowa rotworu i wartość współcynnia atywności rotworu. Nie uwględniając jego wartości w obliceniach (patr wceśniej), ph tego buforu wynosiło 4,

PEHAMETRIA I ROZTWORY BUFOROWE

PEHAMETRIA I ROZTWORY BUFOROWE 4. PEHAMETRIA I ROZTWORY BUFOROWE 1. Sporządzanie i oznaczanie buforu octanowego Pehametria jest analizą instrumentalną, słuŝącą do potencjometrycznego bezpośredniego pomiaru wskaźnika stęŝenia jonów H

Bardziej szczegółowo

W MIARECZKOWANIU MOCNEGO KWASU MOCNĄ ZASADĄ W MIARECZKOWANIU SŁABEGO KWASU MOCNĄ ZASADĄ

W MIARECZKOWANIU MOCNEGO KWASU MOCNĄ ZASADĄ W MIARECZKOWANIU SŁABEGO KWASU MOCNĄ ZASADĄ miareowanie W MIARECZKOWANIU MOCNEGO KWASU MOCNĄ ZASADĄ PUNKT RÓWNOWAŻNIKOWY OSIĄGA SIĘ PO ZRÓWNOWAŻENIU STĘŻEŃ REAGENTÓW PRODUKTEM JEST SÓL MOCNEGO KWASU I MOCNEJ ZASADY, A w PUNKCIE RÓWNOWAŻNIKOWYM WYNOSI

Bardziej szczegółowo

6. ph i ELEKTROLITY. 6. ph i elektrolity

6. ph i ELEKTROLITY. 6. ph i elektrolity 6. ph i ELEKTROLITY 31 6. ph i elektrolity 6.1. Oblicz ph roztworu zawierającego 0,365 g HCl w 1,0 dm 3 roztworu. Odp 2,00 6.2. Oblicz ph 0,0050 molowego roztworu wodorotlenku baru (α = 1,00). Odp. 12,00

Bardziej szczegółowo

Roztwory buforowe (bufory) (opracowanie: dr Katarzyna Makyła-Juzak)

Roztwory buforowe (bufory) (opracowanie: dr Katarzyna Makyła-Juzak) Roztwory buforowe (bufory) (opracowanie: dr Katarzyna Makyła-Juzak) 1. Właściwości roztworów buforowych Dodatek nieznacznej ilości mocnego kwasu lub mocnej zasady do czystej wody powoduje stosunkowo dużą

Bardziej szczegółowo

Inżynieria Środowiska

Inżynieria Środowiska ROZTWORY BUFOROWE Roztworami buforowymi nazywamy takie roztwory, w których stężenie jonów wodorowych nie ulega większym zmianom ani pod wpływem rozcieńczania wodą, ani pod wpływem dodatku nieznacznych

Bardziej szczegółowo

C H E M I A O G Ó L N A

C H E M I A O G Ó L N A Materiały dydaktycne na ajęcia wyrównawce chemii, opracowane w ramach projektu: Uatrakcyjnienie i wbogacenie kstałcenia ora więksenie licby absolwentów kierunku Biotechnologia I stopnia współfinansowanego

Bardziej szczegółowo

LICEALIŚCI LICZĄ PRZYKŁADOWE ZADANIA Z ROZWIĄZANIAMI

LICEALIŚCI LICZĄ PRZYKŁADOWE ZADANIA Z ROZWIĄZANIAMI Zadanie 1: Słaby kwas HA o stężeniu 0,1 mol/litr jest zdysocjowany w 1,3 %. Oblicz stałą dysocjacji tego kwasu. Jeżeli jest to słaby kwas, można użyć wzoru uproszczonego: K = α C = (0,013) 0,1 = 1,74 10-5

Bardziej szczegółowo

Mechanizm działania buforów *

Mechanizm działania buforów * Mechanizm działania buforów * UNIWERSYTET PRZYRODNICZY Z doświadczenia nabytego w laboratorium wiemy, że dodanie kropli stężonego kwasu do 10 ml wody powoduje gwałtowny spadek ph o kilka jednostek. Tymczasem

Bardziej szczegółowo

Kwas HA i odpowiadająca mu zasada A stanowią sprzężoną parę (podobnie zasada B i kwas BH + ):

Kwas HA i odpowiadająca mu zasada A stanowią sprzężoną parę (podobnie zasada B i kwas BH + ): Spis treści 1 Kwasy i zasady 2 Rola rozpuszczalnika 3 Dysocjacja wody 4 Słabe kwasy i zasady 5 Skala ph 6 Oblicznie ph słabego kwasu 7 Obliczanie ph słabej zasady 8 Przykłady obliczeń 81 Zadanie 1 811

Bardziej szczegółowo

STAłA I STOPIEŃ DYSOCJACJI; ph MIX ZADAŃ Czytaj uważnie polecenia. Powodzenia!

STAłA I STOPIEŃ DYSOCJACJI; ph MIX ZADAŃ Czytaj uważnie polecenia. Powodzenia! STAłA I STOPIEŃ DYSOCJACJI; ph MIX ZADAŃ Czytaj uważnie polecenia. Powodzenia! 001 Obliczyć stężenie molowe jonów Ca 2+ w roztworze zawierającym 2,22g CaCl2 w 100 ml roztworu, przyjmując a = 100%. 002

Bardziej szczegółowo

RÓWNOWAGI W ROZTWORACH ELEKTROLITÓW.

RÓWNOWAGI W ROZTWORACH ELEKTROLITÓW. RÓWNOWAGI W ROZTWORACH ELEKTROLITÓW. Zagadnienia: Zjawisko dysocjacji: stała i stopień dysocjacji Elektrolity słabe i mocne Efekt wspólnego jonu Reakcje strącania osadów Iloczyn rozpuszczalności Odczynnik

Bardziej szczegółowo

WYZNACZANIE STAŁEJ DYSOCJACJI p-nitrofenolu METODĄ SPEKTROFOTOMETRII ABSORPCYJNEJ

WYZNACZANIE STAŁEJ DYSOCJACJI p-nitrofenolu METODĄ SPEKTROFOTOMETRII ABSORPCYJNEJ Ćwiczenie nr 13 WYZNCZNIE STŁEJ DYSOCJCJI p-nitrofenolu METODĄ SPEKTROFOTOMETRII BSORPCYJNEJ I. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest wyznaczenie metodą spektrofotometryczną stałej dysocjacji słabego kwasu,

Bardziej szczegółowo

Chemia - laboratorium

Chemia - laboratorium Chemia - laboratorium Wydział Geologii, Geofizyi i Ochrony Środowisa Studia stacjonarne, Ro I, Semestr zimowy 01/14 Dr hab. inż. Tomasz Brylewsi e-mail: brylew@agh.edu.pl tel. 1-617-59 atedra Fizyochemii

Bardziej szczegółowo

NaOH HCl H 2 SO 3 K 2 CO 3 H 2 SO 4 NaCl CH 3 COOH

NaOH HCl H 2 SO 3 K 2 CO 3 H 2 SO 4 NaCl CH 3 COOH STOPIEŃ DYSOCJACJI 1. Oblicz stopień dysocjacji kwasu azotowego (III) o stężeniu 0,1 mol/dm 3 i o ph = 4 2. Wodny roztwór słabego kwasu jednoprotonowego zawiera 0,2 mola jonów H + i 2 mole niezdysocjonowanych

Bardziej szczegółowo

KONDUKTOMETRIA. Konduktometria. Przewodnictwo elektrolityczne. Przewodnictwo elektrolityczne zaleŝy od:

KONDUKTOMETRIA. Konduktometria. Przewodnictwo elektrolityczne. Przewodnictwo elektrolityczne zaleŝy od: KONDUKTOMETRIA Konduktometria Metoda elektroanalityczna oparta na pomiarze przewodnictwa elektrolitycznego, którego wartość ulega zmianie wraz ze zmianą stęŝenia jonów zawartych w roztworze. Przewodnictwo

Bardziej szczegółowo

POLITECHNIKA POZNAŃSKA ZAKŁAD CHEMII FIZYCZNEJ ĆWICZENIA PRACOWNI CHEMII FIZYCZNEJ

POLITECHNIKA POZNAŃSKA ZAKŁAD CHEMII FIZYCZNEJ ĆWICZENIA PRACOWNI CHEMII FIZYCZNEJ WARTOŚĆ ph ROZTWORÓW WODNYCH WSTĘP 1. Wartość ph wody i roztworów Woda dysocjuje na jon wodorowy i wodorotlenowy: H 2 O H + + OH (1) Stała równowagi tej reakcji, K D : wyraża się wzorem: K D = + [ Η ][

Bardziej szczegółowo

HYDROLIZA SOLI. ROZTWORY BUFOROWE

HYDROLIZA SOLI. ROZTWORY BUFOROWE Ćwiczenie 9 semestr 2 HYDROLIZA SOLI. ROZTWORY BUFOROWE Obowiązujące zagadnienia: Hydroliza soli-anionowa, kationowa, teoria jonowa Arrheniusa, moc kwasów i zasad, równania hydrolizy soli, hydroliza wieloetapowa,

Bardziej szczegółowo

LICEALIŚCI LICZĄ ph różnych roztworów < materiały pomocnicze do sprawdzianu nr 2 > Przykładowe zadania:

LICEALIŚCI LICZĄ ph różnych roztworów < materiały pomocnicze do sprawdzianu nr 2 > Przykładowe zadania: LICEALIŚCI LICZĄ ph różnyh rotoró < materiały pomonie do spradianu nr > Spradian będie obejmoał 5 typó adań:. Oblianie artośi ph rotoró monyh kasó i asad uględnieniem spółynnika aktynośi jonó H + /OH -

Bardziej szczegółowo

SEMINARIUM Z ZADAŃ ALKACYMETRIA

SEMINARIUM Z ZADAŃ ALKACYMETRIA Zagadnienia, których znajomość umożliwi rozwiązanie zadań: Znajomość pisania reakcji w oznaczeniach alkacymetrycznych, stopień i stała dysocjacji, wzory na obliczanie ph buforów SEMINARIUM Z ZADAŃ ALKACYMETRIA

Bardziej szczegółowo

ĆWICZENIE 1: BUFORY 1. Zapoznanie z Regulaminem BHP 2. Oznaczanie ph 2.1. metoda z zastosowaniem papierków wskaźnikowych

ĆWICZENIE 1: BUFORY 1. Zapoznanie z Regulaminem BHP 2. Oznaczanie ph 2.1. metoda z zastosowaniem papierków wskaźnikowych ĆWICZENIE 1: BUFORY 1. Zapoznanie z Regulaminem BHP 2. Oznaczanie ph 2.1. metoda z zastosowaniem papierków wskaźnikowych Zasada metody Wykrywanie stęŝenia jonów wodorowych przy zastosowaniu papierków wskaźnikowych

Bardziej szczegółowo

- w nawiasach kwadratowych stężenia molowe.

- w nawiasach kwadratowych stężenia molowe. Cz. VII Dysocjacja jonowa, moc elektrolitów, prawo rozcieńczeń Ostwalda i ph roztworów. 1. Pojęcia i definicja. Dysocjacja elektroniczna (jonowa) to samorzutny rozpad substancji na jony w wodzie lub innych

Bardziej szczegółowo

Równowaga kwasowo-zasadowa. Zakład Chemii Medycznej PUM

Równowaga kwasowo-zasadowa. Zakład Chemii Medycznej PUM Równowaga kwasowozasadowa Zakład Chemii Medycznej PUM Teorie kwasów i zasad Teoria dysocjacji elektrolitycznej Arheniusa: podczas rozpuszczania w wodzie wodzie kwas: dysocjuje z odszczepieniem kationu

Bardziej szczegółowo

Repetytorium z wybranych zagadnień z chemii

Repetytorium z wybranych zagadnień z chemii Repetytorium z wybranych zagadnień z chemii Mol jest to liczebność materii występująca, gdy liczba cząstek (elementów) układu jest równa liczbie atomów zawartych w masie 12 g węgla 12 C (równa liczbie

Bardziej szczegółowo

Temat 7. Równowagi jonowe w roztworach słabych elektrolitów, stała dysocjacji, ph

Temat 7. Równowagi jonowe w roztworach słabych elektrolitów, stała dysocjacji, ph Temat 7. Równowagi jonowe w roztworach słabych elektrolitów, stała dysocjacji, ph Dysocjacja elektrolitów W drugiej połowie XIX wieku szwedzki chemik S.A. Arrhenius doświadczalnie udowodnił, że substancje

Bardziej szczegółowo

Równowaga kwasowo-zasadowa. Zakład Chemii Medycznej Pomorski Uniwersytet Medyczny

Równowaga kwasowo-zasadowa. Zakład Chemii Medycznej Pomorski Uniwersytet Medyczny Równowaga kwasowozasadowa Zakład Chemii Medycznej Pomorski Uniwersytet Medyczny Krytyka pojęcia ph ph = log [H + ] ph [H+] 1 100 mmol/l D = 90 mmol/l 2 10 mmol/l D = 9 mmol/l 3 1 mmol/l 2 Krytyka pojęcia

Bardziej szczegółowo

Równowagi jonowe - ph roztworu

Równowagi jonowe - ph roztworu Równowagi jonowe - ph roztworu Kwasy, zasady i sole nazywa się elektrolitami, ponieważ przewodzą prąd elektryczny, zarówno w wodnych roztworach, jak i w stanie stopionym (sole). Nie wszystkie wodne roztwory

Bardziej szczegółowo

Równowaga kwasowo-zasadowa

Równowaga kwasowo-zasadowa Równowaga kwasowo-zasadowa Elektrolity - substancje, które rozpuszczając się w wodzie lub innych rozpuszczalnikach rozpadają się na jony dodatnie i ujemne, czyli ulegają dysocjacji elektrolitycznej Stopień

Bardziej szczegółowo

Transformator Φ M. uzwojenia; siła elektromotoryczna indukowana w i-tym zwoju: dφ. = z1, z2 liczba zwojów uzwojenia pierwotnego i wtórnego.

Transformator Φ M. uzwojenia; siła elektromotoryczna indukowana w i-tym zwoju: dφ. = z1, z2 liczba zwojów uzwojenia pierwotnego i wtórnego. Transformator Φ r Φ M Φ r i i u u Φ i strumień magnetycny prenikający pre i-ty wój pierwsego uwojenia; siła elektromotorycna indukowana w i-tym woju: dφ ei, licba wojów uwojenia pierwotnego i wtórnego.

Bardziej szczegółowo

Równowaga kwasowo-zasadowa. Zakład Chemii Medycznej Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego

Równowaga kwasowo-zasadowa. Zakład Chemii Medycznej Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego Równowaga kwasowozasadowa Zakład Chemii Medycznej Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego Teorie kwasów i zasad Teoria dysocjacji elektrolitycznej Arheniusa: podczas rozpuszczania w wodzie wodzie kwas: dysocjuje

Bardziej szczegółowo

1 Hydroliza soli. Hydroliza soli 1

1 Hydroliza soli. Hydroliza soli 1 Hydroliza soli 1 1 Hydroliza soli Niektóre sole, rozpuszczone w wodzie, reagują z cząsteczkami rozpuszczalnika. Reakcja ta nosi miano hydrolizy. Reakcję hydrolizy soli o wzorze BA, można schematycznie

Bardziej szczegółowo

Obliczenia chemiczne. Zakład Chemii Medycznej Pomorski Uniwersytet Medyczny

Obliczenia chemiczne. Zakład Chemii Medycznej Pomorski Uniwersytet Medyczny Obliczenia chemiczne Zakład Chemii Medycznej Pomorski Uniwersytet Medyczny 1 STĘŻENIA ROZTWORÓW Stężenia procentowe Procent masowo-masowy (wagowo-wagowy) (% m/m) (% w/w) liczba gramów substancji rozpuszczonej

Bardziej szczegółowo

Równowagi w roztworach wodnych

Równowagi w roztworach wodnych Równowagi w roztworach wodnych Stan i stała równowagi reakcji chemicznej ogólnie Roztwory, rozpuszczalność, rodzaje stężeń, iloczyn rozpuszczalności Reakcje dysocjacji Stopień dysocjacji Prawo rozcieńczeń

Bardziej szczegółowo

PRZYKŁADOWE ROZWIĄZANIA ZADAŃ

PRZYKŁADOWE ROZWIĄZANIA ZADAŃ PRZYKŁADOWE ROZWIĄZANIA ZADAŃ 1. Odważono 1.0 g mieszaniny zawierającej NaOH, Na 2 CO 3 oraz substancje obojętną i rozpuszczono w kolbie miarowej o pojemności 250 ml. Na zmiareczkowanie próbki o objętości

Bardziej szczegółowo

Opracowała: mgr inż. Ewelina Nowak

Opracowała: mgr inż. Ewelina Nowak Materiały dydaktyczne na zajęcia wyrównawcze z chemii dla studentów pierwszego roku kierunku zamawianego Inżynieria Środowiska w ramach projektu Era inżyniera pewna lokata na przyszłość Opracowała: mgr

Bardziej szczegółowo

11. ROZTWORY ELEKTROLI- TÓW. POMIAR ph

11. ROZTWORY ELEKTROLI- TÓW. POMIAR ph 11. ROZTWORY ELEKTROLI- TÓW. POMIAR ph Zagadnienia teoretyczne Dysocjacja elektrolityczna. Teoria mocnych elektrolitów. Równowagi jonowe. Stała dysocjacji. Iloczyn jonowy wody. Wykładnik jonów wodorowych.

Bardziej szczegółowo

http://www.dami.pl/~chemia/wyzsza/rozdzial_viii/elektrolity5.htm Miareczkowanie Tutaj kliknij Alkacymetria - pojęcia ogólne Zobojętnianie mocny kwas - mocna zasada słaby kwas - mocna zasada mocny kwas

Bardziej szczegółowo

009 Ile gramów jodu i ile mililitrów alkoholu etylowego (gęstość 0,78 g/ml) potrzeba do sporządzenia 15 g jodyny, czyli 10% roztworu jodu w alkoholu e

009 Ile gramów jodu i ile mililitrów alkoholu etylowego (gęstość 0,78 g/ml) potrzeba do sporządzenia 15 g jodyny, czyli 10% roztworu jodu w alkoholu e STĘŻENIA - MIX ZADAŃ Czytaj uważnie polecenia. Powodzenia! 001 Ile gramów wodnego roztworu azotanu sodu o stężeniu 10,0% można przygotować z 25,0g NaNO3? 002 Ile gramów kwasu siarkowego zawiera 25 ml jego

Bardziej szczegółowo

(Ćwiczenie nr 4) Wpływ siły jonowej roztworu na stałą szybkości reakcji.

(Ćwiczenie nr 4) Wpływ siły jonowej roztworu na stałą szybkości reakcji. (Ćwiczenie nr 4) Wpływ siły jonowej roztworu na stałą szybości reacji Wstęp Rozpatrzmy reację zachodzącą w roztworze pomiędzy jonami i w wyniu tórej powstaje produt D: D stała szybości reacji () Gdy reacja

Bardziej szczegółowo

Dysocjacja kwasów i zasad. ponieważ stężenie wody w rozcieńczonym roztworze jest stałe to:

Dysocjacja kwasów i zasad. ponieważ stężenie wody w rozcieńczonym roztworze jest stałe to: Stała równowagi dysocjacji: Dysocjacja kwasów i zasad HX H 2 O H 3 O X - K a [ H 3O [ X [ HX [ H O 2 ponieważ stężenie wody w rozcieńczonym roztworze jest stałe to: K a [ H 3 O [ X [ HX Dla słabych kwasów

Bardziej szczegółowo

Równowagi w roztworach elektrolitów

Równowagi w roztworach elektrolitów Do doświadczeń stosować suche szkło i sprzęt laboratoryjny. Po użyciu szkło i sprzęt laboratoryjny należy wstępnie opłukać, a po zakończonych eksperymentach dokładnie umyć (przy użyciu detergentów) i pozostawić

Bardziej szczegółowo

Równowagi w roztworach wodnych

Równowagi w roztworach wodnych Równowagi w roztworach wodnych V 1 A + B = C + D V 2 Szybkości reakcji: v 1 = k 1 c A c B v 2 = k 2 c C c D ogólnie Roztwory, rozpuszczalność, rodzaje stężeń, iloczyn rozpuszczalności Reakcje dysocjacji

Bardziej szczegółowo

Arkusz zadań dla I roku Inżynierii Procesowej i Ochrony Środowiska Chemia II (semestr II)

Arkusz zadań dla I roku Inżynierii Procesowej i Ochrony Środowiska Chemia II (semestr II) Arkusz zadań dla I roku Inżynierii Procesowej i Ochrony Środowiska Chemia II (semestr II) Reakcje w roztworach 1. Jaką objętość 20% roztworu kwasu solnego (o gęstości ρ = 1,10 g/cm 3 ) należy dodać do

Bardziej szczegółowo

HYDROLIZA SOLI. 1. Hydroliza soli mocnej zasady i słabego kwasu. Przykładem jest octan sodu, dla którego reakcja hydrolizy przebiega następująco:

HYDROLIZA SOLI. 1. Hydroliza soli mocnej zasady i słabego kwasu. Przykładem jest octan sodu, dla którego reakcja hydrolizy przebiega następująco: HYDROLIZA SOLI Hydroliza to reakcja chemiczna zachodząca między jonami słabo zdysocjowanej wody i jonami dobrze zdysocjowanej soli słabego kwasu lub słabej zasady. Reakcji hydrolizy mogą ulegać następujące

Bardziej szczegółowo

Chemia Nieorganiczna ćwiczenia CHC012001c Powtórzenie materiału II

Chemia Nieorganiczna ćwiczenia CHC012001c Powtórzenie materiału II Chemia Nieorganiczna ćwiczenia CHC012001c Powtórzenie materiału II 1. Do 150 cm 3 roztworu (NH 4) 2SO 4 o stężeniu 0,110 mol/dm 3 dodano 100 cm 3 0,200 M NH 4OH. Obliczyć ph otrzymanego roztworu. pk b=4,40

Bardziej szczegółowo

STĘŻENIE JONÓW WODOROWYCH. DYSOCJACJA JONOWA. REAKTYWNOŚĆ METALI

STĘŻENIE JONÓW WODOROWYCH. DYSOCJACJA JONOWA. REAKTYWNOŚĆ METALI Ćwiczenie 8 Semestr 2 STĘŻENIE JONÓW WODOROWYCH. DYSOCJACJA JONOWA. REAKTYWNOŚĆ METALI Obowiązujące zagadnienia: Stężenie jonów wodorowych: ph, poh, iloczyn jonowy wody, obliczenia rachunkowe, wskaźniki

Bardziej szczegółowo

MIARECZKOWANIE ALKACYMETRYCZNE

MIARECZKOWANIE ALKACYMETRYCZNE WPROWADZENIE MIARECZKOWANIE ALKACYMETRYCZNE Miareczkowanie jest to kontrolowana reakcja nieznanej ilości (o nieznanym stężeniu) danej substancji w postaci stałej lub zawartej w roztworze o określonej objętości

Bardziej szczegółowo

Zadania dodatkowe z konwersatorium z podstaw chemii Semestr letni, rok akademicki 2012/2013

Zadania dodatkowe z konwersatorium z podstaw chemii Semestr letni, rok akademicki 2012/2013 Zadania dodatkowe z konwersatorium z podstaw chemii Semestr letni, rok akademicki 2012/2013 Gazy. Jednostki ciśnienia. Podstawowe prawa gazowe 1. Jakie ciśnienie będzie panowało w oponie napompowanej w

Bardziej szczegółowo

Równowagi w roztworach wodnych

Równowagi w roztworach wodnych Równowagi w roztworach wodnych Stan i stała równowagi reakcji chemicznej ogólnie Roztwory, rozpuszczalność, rodzaje stężeń, iloczyn rozpuszczalności Reakcje dysocjacji Stopień dysocjacji Prawo rozcieńczeń

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie nr 1 Miareczkowanie kwasowo-zasadowe

Ćwiczenie nr 1 Miareczkowanie kwasowo-zasadowe Ćwiczenie nr 1 Miareczkowanie kwasowo-zasadowe Część teoretyczna Analiza chemiczna dzieli się na analizę jakościową i analizę ilościową. Analiza jakościowa ma za zadanie określenie jakościowego składu

Bardziej szczegółowo

PROWIZJA I AKORD1 1 2

PROWIZJA I AKORD1 1 2 PROWIZJA I AKORD 1 1 1. Pracodawca może ustalić wynagrodenie w formie prowiji lub akordu. 2. Prowija lub akord mogą stanowić wyłącną formę wynagradania lub występować jako jeden e składników wynagrodenia.

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 10. Wyznaczanie współczynnika rozpraszania zwrotnego promieniowania beta.

Ćwiczenie 10. Wyznaczanie współczynnika rozpraszania zwrotnego promieniowania beta. Ćwicenie 1 Wynacanie współcynnika roprasania wrotnego promieniowania beta. Płytki roprasające Ustawienie licnika Geigera-Műllera w ołowianym domku Student winien wykaać się najomością następujących agadnień:

Bardziej szczegółowo

RÓWNOWAGI W ROZTWORACH ELEKTROLITÓW

RÓWNOWAGI W ROZTWORACH ELEKTROLITÓW RÓWNOWAGI W ROZTWORACH ELETROLITÓW Opracowanie: dr Jadwiga Zawada, dr inż. rystyna Moskwa, mgr Magdalena Bisztyga 1. Dysocjacja elektrolityczna Substancje, które podczas rozpuszczania w wodzie (lub innych

Bardziej szczegółowo

ROZTWORY BUFOROWE. Ćwiczenie 1 Przygotowanie buforu octanowego

ROZTWORY BUFOROWE. Ćwiczenie 1 Przygotowanie buforu octanowego ROZTWORY BUFOROWE Zagadnienia: Roztwory buforowe Zasada działania roztworów buforowyh reakje Pojemność Występowanie roztworów buforowyh w przyrodzie i ih znazenie Ćwizenie 1 Przygotowanie buforu otanowego

Bardziej szczegółowo

2. WYRA ANIE ST Iwona eniem roztworu jednostk obj jednostk masy Mol Masa molowa

2. WYRA ANIE ST Iwona eniem roztworu jednostk obj jednostk masy Mol Masa molowa 2. WYRAśANIE STĘśEŃ Iwona śak StęŜeniem roztworu określa się ilość substancji (wyraŝoną w jednostkach masy lub objętości) zawartą w określonej jednostce objętości lub masy roztworu, czasami rozpuszczalnika.

Bardziej szczegółowo

ORGANIZACJA I ZARZĄDZANIE

ORGANIZACJA I ZARZĄDZANIE P O L I T E C H N I K A W A R S Z A W S K A WYDZIAŁ BUDOWNICTWA, MECHANIKI I PETROCHEMII INSTYTUT INŻYNIERII MECHANICZNEJ ORGANIZACJA I ZARZĄDZANIE Optymaliacja transportu wewnętrnego w akładie mechanicnym

Bardziej szczegółowo

11 Lista 2 1. Oblicz skład procentowy ditlenku węgla. 2. Ile procent P 2 O 5 znajduje się w fosforanie (V) wapnia? 3. Oblicz procentową zawartość żela

11 Lista 2 1. Oblicz skład procentowy ditlenku węgla. 2. Ile procent P 2 O 5 znajduje się w fosforanie (V) wapnia? 3. Oblicz procentową zawartość żela 10 Lista 1 1. Która z próbek zawiera więcej atomów: mol wodoru czy mol tlenu? mol azotu czy mol helu? 2. Ile atomów znajduje się w 0,25 mola amoniaku? 3. Ile atomów wodoru znajduje się w trzech molach

Bardziej szczegółowo

Wykład 11 Równowaga kwasowo-zasadowa

Wykład 11 Równowaga kwasowo-zasadowa Wykład 11 Równowaga kwasowo-zasadowa JS Skala ph Skala ph ilościowa skala kwasowości i zasadowości roztworów wodnych związków chemicznych. Skala ta jest oparta na aktywności jonów hydroniowych [H3O+] w

Bardziej szczegółowo

Zad: 5 Oblicz stężenie niezdysocjowanego kwasu octowego w wodnym roztworze o stężeniu 0,1 mol/dm 3, jeśli ph tego roztworu wynosi 3.

Zad: 5 Oblicz stężenie niezdysocjowanego kwasu octowego w wodnym roztworze o stężeniu 0,1 mol/dm 3, jeśli ph tego roztworu wynosi 3. Zad: 1 Oblicz wartość ph dla 0,001 molowego roztworu HCl Zad: 2 Oblicz stężenie jonów wodorowych jeżeli wartość ph wynosi 5 Zad: 3 Oblicz stężenie jonów wodorotlenkowych w 0,05 molowym roztworze H 2 SO

Bardziej szczegółowo

Alkacymetria ANALIZA OBJĘTOŚCIOWA. Substancje podstawowe wykorzystywane w alkacymetrii: 1. H 2 C 2 O 4 + 2 NaOH = Na 2 C 2 O 4 + 2 H 2 O

Alkacymetria ANALIZA OBJĘTOŚCIOWA. Substancje podstawowe wykorzystywane w alkacymetrii: 1. H 2 C 2 O 4 + 2 NaOH = Na 2 C 2 O 4 + 2 H 2 O ANALIZA BJĘTŚCIWA Alaymetria Sustaje podstawowe wyorystywae w alaymetrii: 1. C 4 + Na = Na C 4 +. C 6 5 C + Na = C 6 5 CNa + C 4. Na B 4 7 + Cl + 5 4 B + NaCl M M C Na B 10 81, 7 4 4 16, 06g mol 7 1 g

Bardziej szczegółowo

3. ROZTWORY WODNE Iwona Roztwór rzeczywisty hydratacji własno ci koligatywne

3. ROZTWORY WODNE Iwona Roztwór rzeczywisty hydratacji własno ci koligatywne 3. ROZTWORY WODNE Iwona śak Roztwór rzeczywisty to jednorodna mieszanina (homogeniczny, jednofazowy układ) dwu lub więcej rodzajów cząsteczek nie reagujących chemicznie ze sobą, który nie ma określonego

Bardziej szczegółowo

11. ROZTWORY ELEKTROLITÓW POMIAR ph

11. ROZTWORY ELEKTROLITÓW POMIAR ph 11. ROZTWORY ELEKTROLITÓW Zagadnienia teoretyczne Dysocjacja elektrolityczna. Teoria mocnych elektrolitów. Równowagi jonowe. Stała dysocjacji. Iloczyn jonowy wody. Wykładnik jonów wodorowych. Wpływ ph

Bardziej szczegółowo

Bufory ph. Pojemność buforowa i zakres buforowania

Bufory ph. Pojemność buforowa i zakres buforowania Bufory ph. Pojemność buforowa i zakres buforowania 1. Wstęp Roztworami buforowymi nazywane są roztwory wodne, składające się z mieszaniny słabego kwasu i sprzężonej z nim zasady (protonodawca protonobiorca),

Bardziej szczegółowo

dla której jest spełniony warunek równowagi: [H + ] [X ] / [HX] = K

dla której jest spełniony warunek równowagi: [H + ] [X ] / [HX] = K RÓWNOWAGI W ROZTWORACH Szwedzki chemik Svante Arrhenius w 1887 roku jako pierwszy wykazał, że procesowi rozpuszczania wielu substancji towarzyszy dysocjacja, czyli rozpad cząsteczek na jony naładowane

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Wstęp... 9

Spis treści. Wstęp... 9 Spis treści Wstęp... 9 1. Szkło i sprzęt laboratoryjny 1.1. Szkła laboratoryjne własności, skład chemiczny, podział, zastosowanie.. 11 1.2. Wybrane szkło laboratoryjne... 13 1.3. Szkło miarowe... 14 1.4.

Bardziej szczegółowo

Skład zespołu (imię i nazwisko): (podkreślić dane osoby piszącej sprawozdanie):

Skład zespołu (imię i nazwisko): (podkreślić dane osoby piszącej sprawozdanie): Wydział Chemii Katedra Chemii Ogólnej i Nieorganicznej pracownia studencka prowadzący: ĆWICZENIE 3 RÓWNOWAGI W ROZTWORACH ELEKTROLITÓW Data wykonania ćwiczenia: Skład zespołu (imię i nazwisko): (podkreślić

Bardziej szczegółowo

AKADEMIA GÓRNICZO-HUTNICZA im. Stanisława Staszica w Krakowie OLIMPIADA O DIAMENTOWY INDEKS AGH 2017/18 CHEMIA - ETAP I

AKADEMIA GÓRNICZO-HUTNICZA im. Stanisława Staszica w Krakowie OLIMPIADA O DIAMENTOWY INDEKS AGH 2017/18 CHEMIA - ETAP I Związki manganu i manganometria AKADEMIA GÓRNICZO-HUTNICZA 1. Spośród podanych grup wybierz tą, w której wszystkie związki lub jony można oznaczyć metodą manganometryczną: Odp. C 2 O 4 2-, H 2 O 2, Sn

Bardziej szczegółowo

dr inż. Marlena Gąsior-Głogowska 9 Lista 1

dr inż. Marlena Gąsior-Głogowska 9 Lista 1 dr inż. Marlena Gąsior-Głogowska 9 Lista 1 1. Ile atomów znajduje się w 0,25 mola amoniaku? 2. Ile atomów wodoru znajduje się w trzech molach metanu? 3. Która z próbek zawiera więcej atomów: mol wodoru

Bardziej szczegółowo

Analiza transformatora

Analiza transformatora ĆWICZENIE 4 Analia transformatora. CEL ĆWICZENIA Celem ćwicenia jest ponanie bodowy, schematu astępcego ora ocena pracy transformatora.. PODSTAWY TEORETYCZNE. Budowa Podstawowym adaniem transformatora

Bardziej szczegółowo

Zadanie 4. Mrówczan metylu ma taki sam wzór sumaryczny jak: A. octan etylu. C. kwas mrówkowy. B. octan metylu. D. kwas octowy.

Zadanie 4. Mrówczan metylu ma taki sam wzór sumaryczny jak: A. octan etylu. C. kwas mrówkowy. B. octan metylu. D. kwas octowy. Pieczęć KONKURS CHEMICZNY dla uczniów gimnazjów województwa lubuskiego 3 marca 2011 r. zawody III stopnia (wojewódzkie) Witamy Cię na trzecim etapie Konkursu Chemicznego. Przed przystąpieniem do rozwiązywania

Bardziej szczegółowo

PROGNOZA OSIADANIA BUDYNKU W ZWIĄZKU ZE ZMIANĄ SPOSOBU POSADOWIENIA THE PROGNOSIS OF BUILDING SETTLEMENT DUE TO CHANGES OF FOUNDATION

PROGNOZA OSIADANIA BUDYNKU W ZWIĄZKU ZE ZMIANĄ SPOSOBU POSADOWIENIA THE PROGNOSIS OF BUILDING SETTLEMENT DUE TO CHANGES OF FOUNDATION XXVI Konferencja awarie budowlane 213 Naukowo-Technicna ZYGMUNT MEYER, meyer@ut.edu.pl Zachodniopomorski Uniwersytet Technologicny w cecinie, Katedra Geotechniki MARIUZ KOWALÓW, m.kowalow@gco-consult.com

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Wstęp. Roztwory elektrolitów

Spis treści. Wstęp. Roztwory elektrolitów Spis treści 1 Wstęp 1.1 Roztwory elektrolitów 1.2 Aktywność elektrolitów 1.3 Teorie kwasów i zasad 1.3.1 Teoria Arrheniusa 1.3.2 Teoria Lowry ego-brönsteda 1.3.3 Teoria Lewisa 1.4 Roztwory buforowe 1.5

Bardziej szczegółowo

Roztwory elekreolitów

Roztwory elekreolitów Imię i nazwisko:... Roztwory elekreolitów Zadanie 1. (2pkt) W teorii Brönsteda sprzężoną parą kwas-zasada nazywa się układ złożony z kwasu oraz zasady, która powstaje z tego kwasu przez odłączenie protonu.

Bardziej szczegółowo

Sprawdzian 2. CHEMIA. Przed próbną maturą (poziom rozszerzony) Czas pracy: 90 minut Maksymalna liczba punktów: 31. Imię i nazwisko ...

Sprawdzian 2. CHEMIA. Przed próbną maturą (poziom rozszerzony) Czas pracy: 90 minut Maksymalna liczba punktów: 31. Imię i nazwisko ... CHEMIA Przed próbną maturą 2017 Sprawdzian 2. (poziom rozszerzony) Czas pracy: 90 minut Maksymalna liczba punktów: 31 Imię i nazwisko Liczba punktów Procent 2 Zadanie 1. (0 2) Bor tworzy związki z fluorowcami

Bardziej szczegółowo

ZADANIA Z KONKURSU POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ (RÓWNOWAGI W ROZTWORZE) Opracował: Kuba Skrzeczkowski (Liceum Akademickie w ZS UMK w Toruniu)

ZADANIA Z KONKURSU POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ (RÓWNOWAGI W ROZTWORZE) Opracował: Kuba Skrzeczkowski (Liceum Akademickie w ZS UMK w Toruniu) ZADANIA Z KONKURSU POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ (RÓWNOWAGI W ROZTWORZE) Opracował: Kuba Skrzeczkowski (Liceum Akademickie w ZS UMK w Toruniu) Za poprawne rozwiązanie zestawu można uzyskać 528 punktów. Zadanie

Bardziej szczegółowo

Document: Exercise-03-manual --- 2014/12/10 --- 8:54--- page 1 of 8 INSTRUKCJA DO ĆWICZENIA NR 3. Optymalizacja wielowarstwowych płyt laminowanych

Document: Exercise-03-manual --- 2014/12/10 --- 8:54--- page 1 of 8 INSTRUKCJA DO ĆWICZENIA NR 3. Optymalizacja wielowarstwowych płyt laminowanych Document: Exercise-03-manual --- 2014/12/10 --- 8:54--- page 1 of 8 PRZEDMIOT TEMAT KATEDRA MECHANIKI STOSOWANEJ Wydiał Mechanicny POLITECHNIKA LUBELSKA INSTRUKCJA DO ĆWICZENIA NR 3 1. CEL ĆWICZENIA Wybrane

Bardziej szczegółowo

Zadanie: 2 Zbadano odczyn wodnych roztworów następujących soli: I chlorku baru II octanu amonu III siarczku sodu

Zadanie: 2 Zbadano odczyn wodnych roztworów następujących soli: I chlorku baru II octanu amonu III siarczku sodu Zadanie: 1 Sporządzono dwa wodne roztwory soli: siarczanu (VI) sodu i azotanu (III) sodu Który z wyżej wymienionych roztworów soli nie będzie miał odczynu obojętnego? Uzasadnij odpowiedź i napisz równanie

Bardziej szczegółowo

Roztwory mocnych elektrolitów ćwiczenia 1

Roztwory mocnych elektrolitów ćwiczenia 1 Roztwory mocnych elektrolitów ćwiczenia 1 1 Stała dysocjacji Słabe kwasy i zasady nie ulegają całkowicie reakcji dysocjacji elektrolitycznej. Oznacza to, że są słabymi elektrolitami. Najczęściej używanym

Bardziej szczegółowo

ODCZYN WODY BADANIE ph METODĄ POTENCJOMETRYCZNĄ

ODCZYN WODY BADANIE ph METODĄ POTENCJOMETRYCZNĄ ODCZYN WODY BADANIE ph METODĄ POTENCJOMETRYCZNĄ Instrukcja do ćwiczeń opracowana w Katedrze Chemii Środowiska Uniwersytetu Łódzkiego. 1. Wprowadzenie 1.1. Odczyn wody Odczyn roztworu określa stężenie,

Bardziej szczegółowo

Ćw. 5. Określenie współczynnika strat mocy i sprawności przekładni ślimakowej.

Ćw. 5. Określenie współczynnika strat mocy i sprawności przekładni ślimakowej. Laboratorium Podstaw Konstrukcji Masyn - - Ćw. 5. Określenie współcynnika strat mocy i sprawności prekładni ślimakowej.. Podstawowe wiadomości i pojęcia. Prekładnie ślimakowe są to prekładnie wichrowate,

Bardziej szczegółowo

Ekoenergetyka Matematyka 1. Wykład 1.

Ekoenergetyka Matematyka 1. Wykład 1. Ekoenergetyka Matematyka 1. Wykład 1. Literatura do wykładu M. Gewert, Z. Skocylas, Analia matematycna 1; T. Jurlewic, Z. Skocylas, Algebra liniowa 1; Stankiewic, Zadania matematyki wyżsej dla wyżsych

Bardziej szczegółowo

CHEMIA BUDOWLANA ĆWICZENIE NR 3

CHEMIA BUDOWLANA ĆWICZENIE NR 3 CHEMIA BUDOWLANA ĆWICZENIE NR 3 HYDROLIZA SOLI I WYZNACZANIE ph ROZTWORÓW WSTĘP TEORETYCZNY Kwasy są to substancje zdolne do oddawania protonów. Zasady są zdolne do wiązania protonów. Definicję kwasów

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 8. Oznaczanie sumy zasad i obliczanie pojemności sorpcyjnej gleby 8.1. Wprowadzenie. Faza stała gleby ma zdolność zatrzymywania par, gazów,

Ćwiczenie 8. Oznaczanie sumy zasad i obliczanie pojemności sorpcyjnej gleby 8.1. Wprowadzenie. Faza stała gleby ma zdolność zatrzymywania par, gazów, Ćwiczenie 8. Oznaczanie sumy zasad i obliczanie pojemności sorpcyjnej gleby 8.1. Wprowadzenie. Faza stała gleby ma zdolność zatrzymywania par, gazów, drobnych zawiesin, molekuł i jonów. Zjawisko to nazywamy

Bardziej szczegółowo

a) 1 mol b) 0,5 mola c) 1,7 mola d) potrzebna jest znajomość objętości zbiornika, aby można było przeprowadzić obliczenia

a) 1 mol b) 0,5 mola c) 1,7 mola d) potrzebna jest znajomość objętości zbiornika, aby można było przeprowadzić obliczenia 1. Oblicz wartość stałej równowagi reakcji: 2HI H 2 + I 2 w temperaturze 600K, jeśli wiesz, że stężenia reagentów w stanie równowagi wynosiły: [HI]=0,2 mol/dm 3 ; [H 2 ]=0,02 mol/dm 3 ; [I 2 ]=0,024 mol/dm

Bardziej szczegółowo

WYZNACZANIE STAŁEJ DYSOCJACJI SŁABEGO KWASU ORGANICZNEGO

WYZNACZANIE STAŁEJ DYSOCJACJI SŁABEGO KWASU ORGANICZNEGO 10 WYZNACZANIE STAŁEJ DYSOCJACJI SŁABEGO KWASU ORGANICZNEGO CEL ĆWICZENIA Poznanie podstawowych zagadnień teorii dysocjacji elektrolitycznej i problemów związanych z właściwościami kwasów i zasad oraz

Bardziej szczegółowo

WARSZTATY olimpijskie. Co już było: Atomy i elektrony Cząsteczki i wiązania Stechiometria Gazy, termochemia Równowaga chemiczna Kinetyka

WARSZTATY olimpijskie. Co już było: Atomy i elektrony Cząsteczki i wiązania Stechiometria Gazy, termochemia Równowaga chemiczna Kinetyka WARSZTATY olimpijskie Co już było: Atomy i elektrony Cząsteczki i wiązania Stechiometria Gazy, termochemia Równowaga chemiczna inetyka WARSZTATY olimpijskie Co będzie: Data Co robimy 1 XII 2016 wasy i

Bardziej szczegółowo

ĆWICZENIE NR 4 PEHAMETRIA. Poznanie metod pomiaru odczynu roztworów wodnych kwasów, zasad i soli.

ĆWICZENIE NR 4 PEHAMETRIA. Poznanie metod pomiaru odczynu roztworów wodnych kwasów, zasad i soli. ĆWICZENIE NR 4 PEHAMETRIA Cel ćwiczenia Poznanie metod pomiaru odczynu roztworów wodnych kwasów, zasad i soli. Zakres wymaganych wiadomości 1. Dysocjacja elektrolityczna.. Iloczyn jonowy wody.. Pojęcie

Bardziej szczegółowo

HYDROLIZA SOLI. Przykładem jest octan sodu, dla którego reakcja hydrolizy przebiega następująco:

HYDROLIZA SOLI. Przykładem jest octan sodu, dla którego reakcja hydrolizy przebiega następująco: HYDROLIZA SOLI Hydroliza to reakcja chemiczna zachodząca między jonami słabo zdysocjowanej wody i jonami dobrze zdysocjowanej soli słabego kwasu lub słabej zasady. Reakcji hydrolizy mogą ulegać następujące

Bardziej szczegółowo

Informacje uzupełniające: Wyboczenie z płaszczyzny układu w ramach portalowych. Spis treści

Informacje uzupełniające: Wyboczenie z płaszczyzny układu w ramach portalowych. Spis treści S032a-PL-EU Informacje uupełniające: Wybocenie płascyny układu w ramach portalowych Ten dokument wyjaśnia ogólną metodę (predstawioną w 6.3.4 E1993-1-1 sprawdania nośności na wybocenie płascyny układu

Bardziej szczegółowo

Scenariusz lekcji w technikum zakres podstawowy 2 godziny

Scenariusz lekcji w technikum zakres podstawowy 2 godziny Scenariusz lekcji w technikum zakres podstawowy 2 godziny Temat : Hydroliza soli. Cele dydaktyczno wychowawcze: Wyjaśnienie przyczyn różnych odczynów soli Uświadomienie różnej roli wody w procesach dysocjacji

Bardziej szczegółowo

SPRAWOZDANIE 2. Data:... Kierunek studiów i nr grupy...

SPRAWOZDANIE 2. Data:... Kierunek studiów i nr grupy... SPRAWOZDANIE 2 Imię i nazwisko:... Data:.... Kierunek studiów i nr grupy..... Doświadczenie 1.1. Wskaźniki ph stosowane w laboratorium chemicznym. Zanotować obserwowane barwy roztworów w obecności badanych

Bardziej szczegółowo

Reakcje utleniania i redukcji Reakcje metali z wodorotlenkiem sodu (6 mol/dm 3 )

Reakcje utleniania i redukcji Reakcje metali z wodorotlenkiem sodu (6 mol/dm 3 ) Imię i nazwisko.. data.. Reakcje utleniania i redukcji 7.1 Reaktywność metali 7.1.1 Reakcje metali z wodą Lp Metal Warunki oczyszczania metalu Warunki reakcji Obserwacje 7.1.2 Reakcje metali z wodorotlenkiem

Bardziej szczegółowo

RÓWNOWAGI KWASOWO-ZASADOWE W ROZTWORACH WODNYCH

RÓWNOWAGI KWASOWO-ZASADOWE W ROZTWORACH WODNYCH RÓWNOWAGI KWASOWO-ZASADOWE W ROZTWORACH WODNYCH Większość reakcji chemicznych (w tym również procesy zachodzące w środowisku naturalnym) przebiegają w roztworach wodnych. Jednym z ważnych typów reakcji

Bardziej szczegółowo

Metody dokładne w zastosowaniu do rozwiązywania łańcuchów Markowa

Metody dokładne w zastosowaniu do rozwiązywania łańcuchów Markowa Metody dokładne w astosowaniu do rowiąywania łańcuchów Markowa Beata Bylina, Paweł Górny Zakład Informatyki, Instytut Matematyki, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej Plac Marii Curie-Skłodowskiej 5, 2-31

Bardziej szczegółowo

MATERIAŁY DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH Z CHEMII OGÓLNEJ I ANALITYCZNEJ DLA STUDENTÓW I ROKU OCHRONY ŚRODOWISKA

MATERIAŁY DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH Z CHEMII OGÓLNEJ I ANALITYCZNEJ DLA STUDENTÓW I ROKU OCHRONY ŚRODOWISKA MATERIAŁY DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH Z CHEMII OGÓLNEJ I ANALITYCZNEJ DLA STUDENTÓW I ROKU OCHRONY ŚRODOWISKA 29/21 Podręczniki: 1) A. Jarczewski - Chemia ogólna i analityczna dla studentów biologii - skrypt

Bardziej szczegółowo

Teorie kwasów i zasad; słabe i mocne elektrolity.

Teorie kwasów i zasad; słabe i mocne elektrolity. Teorie kwasów i zasad; słabe i mocne elektrolity. Teorie kwasów i zasad Najstarszą z teorii kwasów i zasad jest teoria Arrheniusa. Kwasem jest związek, który wprowadzony do wody powoduje w niej wzrost

Bardziej szczegółowo

Teorie kwasów i zasad; słabe i mocne elektrolity.

Teorie kwasów i zasad; słabe i mocne elektrolity. Teorie kwasów i zasad; słabe i mocne elektrolity. Teorie kwasów i zasad Najstarszą z teorii kwasów i zasad jest teoria Arrheniusa. Kwasem jest związek, który wprowadzony do wody powoduje w niej wzrost

Bardziej szczegółowo

Główne zagadnienia: - mol, stechiometria reakcji, pisanie równań reakcji w sposób jonowy - stężenia, przygotowywanie roztworów - ph - reakcje redoks

Główne zagadnienia: - mol, stechiometria reakcji, pisanie równań reakcji w sposób jonowy - stężenia, przygotowywanie roztworów - ph - reakcje redoks Główne zagadnienia: - mol, stechiometria reakcji, pisanie równań reakcji w sposób jonowy - stężenia, przygotowywanie roztworów - ph - reakcje redoks 1. Która z próbek o takich samych masach zawiera najwięcej

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 13. Wyznaczanie ruchliwości i koncentracji nośników prądu w półprzewodnikach metodą efektu Halla. Cel ćwiczenia

Ćwiczenie 13. Wyznaczanie ruchliwości i koncentracji nośników prądu w półprzewodnikach metodą efektu Halla. Cel ćwiczenia Ćwicenie 13 Wynacanie ruchliwości i koncentracji nośników prądu w półprewodnikach metodą efektu alla Cel ćwicenia Celem ćwicenia jest aponanie się e jawiskiem alla, stałoprądowa metoda badania efektu alla,

Bardziej szczegółowo

roztwory elektrolitów KWASY i ZASADY

roztwory elektrolitów KWASY i ZASADY roztwory elektrolitów KWASY i ZASADY nieelektrolit słaby elektrolit mocny elektrolit Przewodnictwo właściwe elektrolitów < 10-2 Ω -1 m -1 dla metali 10 6-10 8 Ω -1 m -1 Pomiar przewodnictwa elektrycznego

Bardziej szczegółowo

MES W ANALIZIE SPRĘŻYSTEJ UKŁADÓW PRĘTOWYCH

MES W ANALIZIE SPRĘŻYSTEJ UKŁADÓW PRĘTOWYCH MES W ANALIZIE SPRĘŻYS UKŁADÓW PRĘOWYCH Prykłady obliceń Belki Lidia FEDOROWICZ Jan FEDOROWICZ Magdalena MROZEK Dawid MROZEK Gliwice 7r. 6-4 Lidia Fedorowic, Jan Fedorowic, Magdalena Mroek, Dawid Mroek

Bardziej szczegółowo