Wykład 2. Analiza procesu tworzenia, rozwoju i rozpadu rodziny. Podstawowe mierniki procesu zawierania i rozwiązywania małżeństw

HTML
DOWNLOAD

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Wykład 2. Analiza procesu tworzenia, rozwoju i rozpadu rodziny. Podstawowe mierniki procesu zawierania i rozwiązywania małżeństw"

Helena Socha
8 lat temu
Przeglądów:

1 Wykład 2 Analiza proeu worzenia, rozwoju i rozpadu rodziny Podawowe mierniki proeu zawierania i rozwiązywania małżeńw Analiza proeu zawierania i rozwiązywania małżeńw w Pole Przemiany worzenia i rozpadu rodziny w Europie

rozwiązywania małżeńw Analiza proeu zawierania i

2 Tworzenie i rozpad rodziny Tworzenie rodziny zawieranie związków: ałżeńwo związek formalny, uankjonowany prawnie, wyępuje w pewnym okreie żyia (dolna grania wieku określa oiągnięie dojrzałośi określone zwyzajami, obowiązująymi przepiami prawa); W Pole związek mogą zawrzeć ooby powyżej 18 roku żyia ew. kobiey powyżej 16 la za zgodą ądu Kohabiaja (związek konenualny) związek parnerki, wpółzamiezkiwanie bez zawaria małżeńwa; w Pole kohabiaja je związkiem nieformalnym, w wielu krajah Europy Zahodniej kohabiaja je związkiem uznanym prawnie, parnerzy mają prawo do wpólnyh rozlizeń podakowyh zy dziedzizenia iving-apar-togeher związek, w kórym parnerzy zamiezkują oobno (np. ze względu na emigraję jednego z parnerów) Rozpad (rozwiązanie) rodziny zgon wpółmałżonka, eparaja, rozwód, rozanie

kobiey powyżej 16 la za zgodą ądu Kohabiaja (związek konenualny) związek parnerki, wpółzamiezkiwanie bez zawaria małżeńwa; w Pole kohabiaja je związkiem nieformalnym, w wielu krajah Europy

3 STAN CYWINY W Pole: 1. Kawaler / panna 2. Żonay / zamężna 3. W eparaji 4. Rozwiedziony(-a) 5. Wdowie / wdowa W krajah, w kóryh kohabiaja je uankjonowana prawnie pozoawanie w związku kohabiayjnym je kaegorią anu ywilnego ałżeńkość - proe wywołująy zmiany w rukurze populaji według anu ywilnego: zawieranie małżeńw, rozwody (eparaje), owdowienia

Wdowie / wdowa W krajah, w kóryh kohabiaja je uankjonowana prawnie pozoawanie w

4 PODSTAWOWE IERNIKI ZAWIERANIA AŁŻEŃSTW, ROZWODÓW I PŁODNOŚCI - (NUPTIAITY, DIVORCE, SEPARATION INDICATORS) 1. izba zdarzeń (małżeńw, rozwodów, eparaji, urodzeń) i ih rukury według różnyh eh (np.: rukura rozwodów (eparaji) według zau rwania związku, według przyzyn zmienne rumieni 2. Srukury ludnośi według anu ywilnego zmienne zaobów 3. Wpółzynniki (drugiej kaegorii) w ujęiu przekrojowym i kohorowym: urowe wpółzynniki (rude (general) rae): zawierania małżeńw i rozwodów; ząkowe wpółzynniki według wieku (age-peifi rae): zawierania małżeńw i rozwodów; ogólne wpółzynniki (oal rae): zawierania małżeńw i rozwodów; 4. Paramery rozkładu określonyh zdarzeń: np. średni wiek i mediana wieku zawierania (pierwzego) małżeńwa,

Srukury ludnośi według anu ywilnego zmienne zaobów 3.

5 Wpółzynniki zawierania małżeńw (rude marriage rae) R R ( 20) R lizba ludność 30 VI w roku lizba zawieranyh małżeńw w roku ( 15) Wpółzynniki rozwodów (rude divore rae) DR D DR Cząkowe wpółzynniki zawierania małżeńw według wieku (age-peifi marriage rae) R, ( x),, D ( 20), (x) lizba zawaryh małżeńw w roku przez ooby w wieku x, płi, ludność w wieku x płi 30 VI w roku DR D lizba rozwodów w roku D ( 15) Kohorowe ząkowe wpółzynniki zawierania małżeńw według wieku (ohor age-peifi marriage rae) CR, ( x),,, (x) lizba zawaryh małżeńw przez ooby w wieku x z kohory, płi, ludność z kohory w wieku x płi 30 VI Przekrojowy ogólny wpółzynnik zawierania małżeńw (oal marriage rae) 49 TR, R, ( x) x15 Kohorowy ogólny wpółzynnik zawierania małżeńw (ohor oal marriage rae) 49 CTR, CR, ( x) x15

roku D ( 15) Kohorowe ząkowe wpółzynniki zawierania małżeńw według wieku (ohor age-peifi marriage rae) CR, ( x),,, (x) lizba zawaryh małżeńw przez ooby w wieku x z kohory, płi, ludność z kohory

6 Przekrojowy ogólny wpółzynnik zawierania pierwzyh małżeńw (oal fir marriage rae) 49 TFR, FR, ( x) x15 Cząkowe wpółzynniki zawierania pierwzyh małżeńw (age-peifi fir marriage rae) FR, F ', F, (x) lizba pierwzyh zawaryh małżeńw w roku przez ooby w wieku x, płi ', ludność w anie ywilnym kawaler lub panna (płi ), w wieku x, 30 VI w roku, Przeięny wiek zawaria małżeńwa (mean age a marriage) A( ) x( ) x x R x TR Przeięny wiek zawaria pierwzego małżeńwa (mean age a fir marriage) AF( ) x FR TFR Ogólny wpółzynnik rozwodów (oal divore rae) D i TDR ( ) ( i) i Wkaźnik rozwodów na nowo zawaryh małżeńw w roku (raio of divore o marriage onraed in year ) D DR D lizba rozwodów w roku lizba małżeńw zawara w roku

zawaria małżeńwa (mean age a marriage) A( ) x( ) x x R x TR Przeięny wiek zawaria pierwzego małżeńwa (mean age a fir marriage) AF( ) x FR TFR Ogólny wpółzynnik rozwodów (oal

7 ANAIZA PROCESÓW - quanum and empo effe Zmiany poziomu (quanum) ą mierzone średnią lizbą zdarzeń w przebiegu żyia kohory urodzeniowej lub kohory hipoeyznej Zmiana empa, zyli kalendarza (empo) je mierzona średnią wieku wyąpienia zdarzenia

kohory urodzeniowej lub kohory hipoeyznej Zmiana empa,

8 ANAIZA PROCESU ZAWIERANIA I ROZWIĄZYWANIA AŁŻEŃSTW W POSCE ałżeńwa zaware, Polka, (w y.) miaa ałżeńwa zaware na 1000 ludnośi, Polka wieś miaa wieś Źródło: dane Rozniki Demografizne GUS

) 210 190 170 150 130 110 90 70 50 miaa ałżeńwa zaware na 1000

9 Wzorze małżeńkośi - rozkład ząkowyh wpółzynników małżeńkośi według wieku i płi w określonym mieju i zaie Nowożeńy mężzyźni na 1000 ludnośi danej płi i wieku w laah w Pole R, ( x),, Nowożeńy kobiey na 1000 ludnośi danej płi i wieku w laah w Pole pon pon Źródło: dane Rozniki Demografizne GUS

wieku w laah 1960-1990 w Pole 120 120 100 1960-61 100 80 1970 80 1980 60 1990 60 40 40 20 20 0 pon.

10 Wzorze małżeńkośi - rozkład ząkowyh wpółzynników małżeńkośi według wieku i płi w określonym mieju i zaie 120 Nowożeńy mężzyźni na 1000 ludnośi danej płi i wieku w laah w Pole R, ( x),, Nowożeńy kobiey na 1000 ludnośi danej płi i wieku w laah w Pole pon pon Źródło: dane Rozniki Demografizne GUS

wieku w laah 1990-2012 w Pole 120 100 100 80 60 40 1990 2000 2010 2013 80 60 40 20 20 0 pon.

San ywilny fakyzny W piie ludnośi 2011 roku an ywilny fakyzny określono w poób wórny na podawie harakeru związku, w jakim fakyznie żyje dana ooba.

11 San ywilny fakyzny W piie ludnośi 2011 roku an ywilny fakyzny określono w poób wórny na podawie harakeru związku, w jakim fakyznie żyje dana ooba. Ooby żyjąe w związkah nieformalnyh (kohabiani), niezależnie od ih anu ywilnego prawnego, ujęe zoały jako pary worząe związki parnerkie. Źródło: Rapor wyników, Narodowy Spi Powzehny udnośi i iezkań 2011, GUS 2012

Ooby żyjąe w związkah nieformalnyh (kohabiani), niezależnie od ih anu ywilnego prawnego,

12 Rozwody w Pole na 1000 oób w wieku 20 la i więej DR D *1000 ( 20) miaa Rozwody w Pole na 1000 nowo zawaryh małżeńw wieś 3,50 3,00 2,50 DR D *1000 2,00 1,50 1,00 0,50 0,00 miaa wieś Źródło: Rozniki Demografizne, GUS

nowo zawaryh małżeńw 1946-2013 2005 wieś 3,50 3,00 2,50 DR D *1000

13 Zmiany zahowań doyząyh worzenia i rozwiązywania rodziny w Europie małżeńwa przeały być wyłązną formą worzenia rodziny, rozpowzehnianie ię kohabiaji i związków ypu AT (iving-apar-togeher), mniejza kłonność do zawierania związków małżeńkih, wzraa lizba oób, kóre nie worzą rodziny, opóźnianie zawierania małżeńw, ołabienie rwałośi małżeńwa (wzro zęośi rozwodów i eparaji), wzraa lizba oób, kóre worzą rodziny niepełne padek umieralnośi zmniejza ię ryzyko rozpadu związków z powodu zgonu wpółmałżonka Opóźnianie, deinyujonalizaja i deabilizaja rodziny

rodziny, opóźnianie zawierania małżeńw, ołabienie rwałośi małżeńwa (wzro zęośi rozwodów i eparaji), wzraa lizba oób, kóre worzą rodziny

14 ieraura Koowka, I.E., Jóźwiak, J., ayiak, A., Baranowka, A. (2008). Poland: Feriliy deline a a repone o profound oieal and labour marke hange? Demographi Reearh 19, Arile 22, ayiak, A. (2009). I Poland really immune o he pread of ohabiaion? Demographi Reearh 21, 8, ayia A. (red.), 2014, Nowe wzore formowania i rozwoju rodziny w Pole. Przyzyny oraz wpływ na zadowolenie z żyia, Wydawniwo Naukowe Sholar, Warzawa. Soboka, T. Toulemon,. (2008). Changing family and parnerhip behaviour: Common rend and perien diveriy aro Europe. Demographi Reearh 19, Arile 6, Syuaja demografizna Polki Rapor , Rządowa Rada udnośiowa 2013.

), 2014, Nowe wzore formowania i rozwoju rodziny w Pole. Przyzyny oraz wpływ na zadowolenie z żyia, Wydawniwo Naukowe Sholar, Warzawa. Soboka, T. Toulemon,. (2008).

Podobne dokumenty

Wykład 2. Analiza procesu tworzenia, rozwoju i rozpadu rodziny. Podstawowe mierniki procesu zawierania i rozwiązywania małżeństw

Wykład 2. Analiza procesu tworzenia, rozwoju i rozpadu rodziny. Podstawowe mierniki procesu zawierania i rozwiązywania małżeństw Wykład 2 Analiza proesu worzenia, rozwoju i rozpadu rodziny Podsawowe mierniki proesu zawierania i rozwiązywania małżeńsw Analiza proesu zawierania i rozwiązywania małżeńsw w Polse Przemiany worzenia i