STATYSTYKA SĄDOWA SPRAWY CYWILNE O ROZWÓD, SEPARACJĘ ORAZ ALIMENTY W LATACH

Transkrypt

1 STATYSTYKA SĄDOWA SPRAWY CYWILNE O ROZWÓD, SEPARACJĘ ORAZ ALIMENTY W LATACH WARSZAWA

2 2

3 Wydział Statystycznej Informacji Zarządczej DEPARTAMENT STRATEGII I FUNDUSZY EUROPEJSKICH Zastrzeżenie: Dane z publikacji mogą być wykorzystane wyłącznie z podaniem źródła 1) Ewidencja spraw o rozwód i separację, a także prawomocne orzeczenia alimentów - źródło danych: Wydział Statystycznej Informacji Zarządczej Departament Strategii i Funduszy Europejskich Ministerstwa Sprawiedliwości 2) Prawomocne orzeczone rozwody i separacje - źródło danych: Główny Urząd Statystyczny Opracowanie merytoryczne i graficzne: Joanna Kasprzak st. specjalista pod kierownictwem Naczelnika Wydziału Justyny Kowalczyk 3

4 Objaśnienia Kreska /-/ - zjawisko nie występuje Kropka /./ - brak informacji Znak /x / - wypełnienie pozycji ze względu na układ tablicy jest niemożliwe lub niecelowe w tym - oznacza, że nie podaje się wszystkich składników sumy ogólnej z tego oznacza, że podaje się wszystkie składniki sumy ogólnej pow. - skrót wyrazu powyżej pon. - skrót wyrazu poniżej Rozwód rozwiązanie ważnego związku małżeńskiego przez sąd na żądanie jednego lub obojga małżonków. Rozwód oprócz owdowienia i unieważnienia małżeństwa jest jedną z okoliczności kończących małżeństwo. Wśród rozwodów możemy wyróżnić dwa typy: rozwód z orzekaniem o winie (kończący małżeństwo z winy któregoś z małżonków) w takim przypadku sąd może zasądzić alimenty od osoby, przez którą ustaje związek małżeński na korzyść poszkodowanej osoby; rozwód bez orzekania o winie (za porozumieniem stron) w tym przypadku małżonkowie zrzekają się praw roszczeniowych w stosunku do drugiej osoby. Separacja faktyczny lub formalny stan w małżeństwie polegający na rozkładzie pożycia małżeńskiego. Separacja formalna jest instytucją prawną orzekaną przez sąd na wniosek jednego lub obojga małżonków. W odróżnieniu od rozwodu separacja nie rozwiązuje związku małżeńskiego. Alimenty regularne, obligatoryjne świadczenia na rzecz osób fizycznych, do których zobowiązywane są inne osoby fizyczne. Obowiązek alimentacyjny może wynikać z: pokrewieństwa; powinowactwa; małżeństwa. Obowiązek alimentacyjny obciąża zstępnych (dzieci, wnuki) przed wstępnymi (rodzicami, dziadkami), a wstępnych przed rodzeństwem; a równocześnie krewnych bliższych stopniem przed dalszymi. Krewnych w tym samym stopniu obciąża obowiązek alimentacyjny w częściach odpowiadających ich możliwościom zarobkowym i majątkowym. Krewni z linii prostej (tj. rodzice, dziadkowie, dzieci) oraz rodzeństwo zobowiązani są do wzajemnej alimentacji, jeżeli osoba do tego uprawniona znajduje się w potrzebie. 4

5 Spis treści Wstęp 7 1. Ewidencja spraw o rozwód i separację w pierwszej i drugiej instancji w latach Ewidencja spraw o rozwód i separację w pierwszej i drugiej instancji Prawomocnie orzeczone rozwody i separacje w latach Prawomocnie orzeczone rozwody i separacje Rozwody według województw Rozwody według miejsca zamieszkania Rozwody według wieku rozwiedzionych małżonków Rozwody według wykształcenia rozwiedzionych małżonków Rozwody według przyczyny rozkładu pożycia małżeńskiego Rozwody małżeństw posiadających małoletnie dzieci Rozwody orzeczone w Polsce według państwa zamieszkania osoby wnoszącej pozew z zagranicy Separacje według województw Separacje według miejsca zamieszkania Separacje według wieku małżonków Separacje według wykształcenia małżonków Separacje według przyczyny rozkładu pożycia małżeńskiego Separacje małżeństw posiadających małoletnie dzieci Ewidencja spraw o alimenty w latach Ewidencja spraw cywilnych rodzinnych o alimenty i zmianę orzeczeńw pierwszej instancji Ewidencja spraw o alimenty przy sprawach rozwodowych w drugiej instancji Prawomocnie orzeczone alimenty w latach Prawomocne orzeczenia w sprawach cywilnych rodzinnych o alimenty i zmianę orzeczeń Prawomocne orzeczenia o alimenty przy sprawach rozwodowych 97 Tabele Ewidencja spraw o rozwód, separację w pierwszej instancji w sądach okręgowych w latach Ewidencja spraw o rozwód, separację w drugiej instancji w sądach apelacyjnych w latach Prawomocnie orzeczone rozwody i separacje w latach Rozwody według województw w latach Rozwody według miejsca zamieszkania powoda oraz liczby małoletnich dzieci w latach Rozwody według wieku rozwiedzionych w chwili wniesienia powództwa w latach Rozwody według wykształcenia rozwiedzionych małżonków w latach Rozwody według przyczyny rozkładu pożycia małżeńskiego w latach Rozwody małżeństw posiadających małoletnie dzieci według władzy rodzicielskiej w latach Rozwody orzeczone w Polsce wg państwa zamieszkania osoby wnoszącej pozew w latach Separacje według województw w latach Separacje według miejsca zamieszkania powoda oraz liczby małoletnich dzieci w latach Separacje według wieku separowanych małżonków w chwili wniesienia powództwa w latach Separacje według poziomu wykształcenia małżonków w latach Separacje według przyczyny rozkładu pożycia małżeńskiego w latach Separacje małżeństw posiadających małoletnie dzieci według władzy rodzicielskiej w latach Ewidencja spraw cywilnych o alimenty i zmianę w pierwszej instancji w sądach rejonowych w latach Ewidencja spraw o alimenty przy sprawach rozwod. w drugiej instancji w sądach okręg. w latach Prawomocne orzeczenia w sprawach cywilnych rodzinnych o alimenty i zmianę w latach Prawomocne orzeczenia o alimenty przy sprawach rozwodowych w 2015 r. 97 5

6 Wykresy Ewidencja spraw o rozwód w pierwszej instancji w sądach okręgowych w latach Ewidencja spraw o separację w pierwszej instancji w sądach okręgowych w latach Struktura załatwień spraw o rozwód w pierwszej instancji w sądach okręgowych w 2015 r Struktura załatwień spraw o separację w pierwszej instancji w sądach okręgowych w 2015 r Ewidencja spraw o rozwód w drugiej instancji w sądach apelacyjnych w latach Ewidencja spraw o separację w drugiej instancji w sądach apelacyjnych w latach Prawomocnie orzeczone rozwody w latach Prawomocnie orzeczone separacje w latach Rozwody według województw w 2010 i 2014 r Rozwody według miejsca zamieszkania powoda w latach Rozwody małżeństw w miastach według liczby ludności w 2010 i 2014 r Rozwody według wieku rozwiedzionych małżonków w chwili wniesienia powództwa w 2010 i 2014 r Rozwody według wieku rozwiedzionych mężczyzn i kobiet w chwili wniesienia powództwa w 2010 i 2014 r Rozwody według wykształcenia rozwiedzionych małżonków w 2010 i 2014 r Rozwody według wykształcenia rozwiedzionych mężczyzn i kobiet w 2010 i 2014 r Rozwody według przyczyny rozkładu pożycia małżeńskiego w latach Rozwody według winy strony w latach Rozwody małżeństw posiadających małoletnie dzieci według władzy rodzicielskiej w latach Rozwody małżeństw posiadających małoletnie dzieci według liczby dzieci w latach 2010 i 2014 r Rozwody orzeczone w Polsce wg państwa zamieszkania osoby wnoszącej pozew z zagranicy w 2010 i 2014 r Separacje według województw w 2010 i 2014 r Separacje według miejsca zamieszkania powoda w latach Separacje według liczby dzieci w 2010 i 2014 r Separacje według wieku separowanych małżonków w chwili wniesienia powództwa w 2010 i 2014 r Separacje według wieku rozwiedzionych mężczyzn i kobiet w chwili wniesienia powództwa w 2010 i 2014 r Separacje według wykształcenia małżonków w 2010 i 2014 r Separacje według wykształcenia mężczyzn i kobiet w 2010 i 2014 r Separacje według przyczyny rozkładu pożycia małżeńskiego w latach Separacje orzeczone według okresu trwania małżeństwa w latach Separacje małżeństw posiadających małoletnie dzieci według władzy rodzicielskiej w latach Rozwody małżeństw posiadających małoletnie dzieci według liczby dzieci w 2010 i 2014 r Ewidencja spraw cywilnych o alimenty w pierwszej instancji w sądach rejonowych w latach Ewidencja spraw cywilnych o zmianę alimentów w pierwszej instancji w sądach rejon. w latach Struktura załatwień spraw o alimenty w pierwszej instancji w sądach rejonowych w 2015 r Struktura załatwień spraw o alimenty przy sprawach rozwodowych w drugiej instancji w sądach okręg. w 2015 r Struktura załatwień spraw o zmianę alimentów przy sprawach rozwod. w drugiej inst. w sądach okręg. w 2015 r Prawomocne orzeczenia w sprawach cywilnych rodzinnych o alimenty i zmianę w latach Prawomocne orzeczenia w sprawach cywilnych rodzinnych o alimenty wg powództwa w latach Prawomocne orzeczenia o alimenty przy sprawach rozwodowych według powództwa w 2015 r. 97 Mapy Rozwody w Polsce w latach Separacje w Polsce w latach

7 Wstęp Przekazujemy do Państwa dyspozycji opracowanie statystyczne dotyczące spraw cywilnych o rozwód, separację oraz alimenty. Są to dane dotyczące ewidencji spraw pozyskane przez Wydział Statystycznej Informacji Zarządczej za pośrednictwem systemu Aplikacja Statystyczna AS SAP w sprawozdawczości statystycznej z wydziałów cywilnych sądów powszechnych. Informacje o ewidencji spraw o rozwód, separację i alimenty orzeczone w pierwszej i drugiej instancji zbierane są cyklicznie - narastająco po każdym kwartale, tj. za I kwartał, za I półrocze, za III kwartały oraz za cały rok. Dane za rok 2015 są już dostępne od 20 stycznia 2016 roku. W publikacji prezentujemy także informacje o prawomocnie orzeczonych rozwodach uzyskane za pośrednictwem kart statystycznych D-R1 i separacjach uzyskane poprzez karty statystyczne D-S1 z sądów powszechnych w kooperacji z Głównym Urzędem Statystycznym. Sądy przesyłają karty statystyczne do Głównego Urzędu Statystycznego niezwłocznie po uprawomocnieniu się wyroku. Przedmiotowe dane GUS opracowuje w ujęciu rocznym i po ich opracowaniu są przekazywane do tutejszego Wydziału. Dane statystyczne za rok 2015 trafią do Wydziału w drugim kwartale 2016 roku. Baza danych Wydziału Statystycznej Informacji Zarządczej, Departamentu Strategii i Funduszy Europejskich jest bardzo bogata i należy podkreślić, że dane statystyczne zaprezentowane w tej publikacji stanowią jedynie niewielką część zbieranych, gromadzonych i przetwarzanych przez Wydział informacji. Pełny wolumen danych dostępny jest w siedzibie Wydziału, natomiast wybrane informacje prezentowane są na portalu internetowym ogólnie dostępnym Informator Statystyczny Wymiaru Sprawiedliwości (ISWS) Pozostajemy z nadzieją, że prezentowane dane będą inspiracją do wielu pogłębionych analiz i wzbogacą, zilustrują wiele działań legislacyjnych i prac naukowych. 7

8 8

9 1. Ewidencja spraw o rozwód i separację w pierwszej i drugiej instancji w latach (źródło danych: Wydział Statystycznej Informacji Zarządczej Departament Strategii i Funduszy Europejskich Ministerstwa Sprawiedliwości) 9

10 10

11 1.1. Ewidencja spraw o rozwód i separację w pierwszej i drugiej instancji W Polsce w ciągu ostatnich 6 lat liczba wpływających spraw o rozwód do sądów okręgowych w pierwszej instancji systematycznie maleje z 91,4 tys. w 2010 r. do 87,0 tys. w 2015 r., tj. o 4,8%. Podobnie maleje wpływ spraw o separację w sądach okręgowych w pierwszej instancji z 5,9 tys. w 2010 r. do 3,6 tys. w 2015 r., tj. o 39,6%. Sytuację tę obrazują poniższe wykresy i tabele. Wykres Ewidencja spraw o rozwód w pierwszej instancji w sądach okręgowych wpływ załatwienia Wykres Ewidencja spraw o separację w pierwszej instancji w sądach okręgowych wpływ załatwienia W roku 2015 w pierwszej instancji załatwiono poprzez uwzględnienie w całości lub części pozwu/wniosku 79,7% spraw o rozwód, zwrócono 9,6% spraw, a umorzono 9,0% spraw załatwionych. Wykres Struktura załatwień spraw o rozwód w pierwszej instancji w sądach okręgowych w 2015 r. 9,6% 0,8% 9,0% 0,9% 79,7% uwzgledniono w całości lub części oddalono zwrócono odrzucono umorzono 11

12 W przypadku separacji uwzględniono 60,6% spraw w pierwszej instancji, zwrócono 14,4% spraw, umorzono 22,7%. Wykres Struktura załatwień spraw o separację w pierwszej instancji w sądach okręgowych w 2015 r. 0,5% 14,4% 22,7% 60,6% uwzgledniono w całości lub części oddalono zwrócono odrzucono 1,8% umorzono Istotne jest że, wpływ spraw o rozwód w drugiej instancji w sądach apelacyjnych systematycznie rośnie z 3,6 tys. spraw w 2010 r. do 4,9 tys. w 2015 r., tj. o 37,1%. Natomiast liczba wpływających spraw o separację w drugiej instancji w sądach apelacyjnych wzrosła z 113 spraw w 2010 r. do 138 w 2015 r., tj. o 22,1%. Wykres Ewidencja spraw o rozwód w drugiej instancji w sądach apelacyjnych wpływ załatwienia Wykres Ewidencja spraw o separację w drugiej instancji w sądach apelacyjnych wpływ załatwienia W 2015 r. w drugiej instancji na spraw o rozwód spraw oddalono, czyli 60,2%. W przypadku separacji procent ten jest podobny, a mianowicie wynosi 59,2%. 12

13 Tabela Ewidencja spraw o rozwód, separację w pierwszej instancji w sądach okręgowych w 2010 r. Załatwiono Sprawy wg repertoriów lub wykazów Wpłynęło razem uwzględniono w całości lub części w tym oddalono zwrócono odrzucono umorzono Pozostało na okres następny o rozwód razem rozwód z zastosowaniem art k.r.o. bez zdania pierwszego z zastosowaniem art k.r.o z zastosowaniem art k.r.o. (bez zdania pierwszego) i 3 o separację razem separacja z zastosowaniem art k.r.o. bez zdania pierwszego z zastosowaniem art k.r.o z zastosowaniem art k.r.o. (bez zdania pierwszego) i 3 Ewidencja spraw o rozwód, separację w drugiej instancji w sądach apelacyjnych w 2010 r. Załatwiono w tym Sprawy wg repertoriów lub wykazów Wpłynęło razem oddalono zmieniono uchylono lub uchylono i przekazano do sądu I instancji zwrócono odrzucono umorzono Pozostało na okres następny o rozwód razem rozwód z zastosowaniem art k.r.o. bez zdania pierwszego z zastosowaniem art k.r.o z zastosowaniem art k.r.o. (bez zdania pierwszego) i 3 o separację razem separacja z zastosowaniem art k.r.o. bez zdania pierwszego z zastosowaniem art k.r.o z zastosowaniem art k.r.o. (bez zdania pierwszego) i 3 13

14 Ewidencja spraw o rozwód, separację w pierwszej instancji w sądach okręgowych w 2011 r. Załatwiono Sprawy wg repertoriów lub wykazów Wpłynęło razem uwzględniono w całości lub części w tym oddalono zwrócono odrzucono umorzono Pozostało na okres następny o rozwód razem rozwód z zastosowaniem art k.r.o. bez zdania pierwszego z zastosowaniem art k.r.o z zastosowaniem art k.r.o. (bez zdania pierwszego) i 3 o separację razem separacja z zastosowaniem art k.r.o. bez zdania pierwszego z zastosowaniem art k.r.o z zastosowaniem art k.r.o. (bez zdania pierwszego) i 3 Ewidencja spraw o rozwód, separację w drugiej instancji w sądach apelacyjnych w 2011 r. Załatwiono w tym Sprawy wg repertoriów lub wykazów Wpłynęło razem oddalono zmieniono uchylono lub uchylono i przekazano do sądu I instancji zwrócono odrzucono umorzono Pozostało na okres następny o rozwód razem rozwód z zastosowaniem art k.r.o. bez zdania pierwszego z zastosowaniem art k.r.o z zastosowaniem art k.r.o. (bez zdania pierwszego) i 3 o separację razem separacja z zastosowaniem art k.r.o. bez zdania pierwszego z zastosowaniem art k.r.o z zastosowaniem art k.r.o. (bez zdania pierwszego) i 3 14

15 Ewidencja spraw o rozwód, separację w pierwszej instancji w sądach okręgowych w 2012 r. Załatwiono Sprawy wg repertoriów lub wykazów Wpłynęło razem uwzględniono w całości lub części w tym oddalono zwrócono odrzucono umorzono Pozostało na okres następny o rozwód razem rozwód z zastosowaniem art k.r.o. bez zdania pierwszego z zastosowaniem art k.r.o z zastosowaniem art k.r.o. (bez zdania pierwszego) i o separację razem separacja z zastosowaniem art k.r.o. bez zdania pierwszego z zastosowaniem art k.r.o z zastosowaniem art k.r.o. (bez zdania pierwszego) i Ewidencja spraw o rozwód, separację w drugiej instancji w sądach apelacyjnych w 2012 r. Załatwiono w tym Sprawy wg repertoriów lub wykazów Wpłynęło razem oddalono zmieniono uchylono lub uchylono i przekazano do sądu I instancji zwrócono odrzucono umorzono Pozostało na okres następny o rozwód razem rozwód z zastosowaniem art k.r.o. bez zdania pierwszego z zastosowaniem art k.r.o z zastosowaniem art k.r.o. (bez zdania pierwszego) i o separację razem separacja z zastosowaniem art k.r.o. bez zdania pierwszego z zastosowaniem art k.r.o z zastosowaniem art k.r.o. (bez zdania pierwszego) i

19 2. Prawomocnie orzeczone rozwody i separacje w latach (źródło danych: Główny Urząd Statystyczny) 19

20 20

21 z tego z tego 2.1. Prawomocnie orzeczone rozwody i separacje Tabela Prawomocnie orzeczone rozwody i separacje w latach Wyszczególnienie Ogółem rozwody i separacje rozwody separacje wskaźnik dynamiki 2010=100 Ogółem rozwody i separacje 100,0 105,2 104,5 106,6 105,6 rozwody 100,0 105,4 105,1 107,9 107,3 separacje 100,0 101,9 90,2 79,5 68,8 W okresie liczba prawomocnie orzeczonych rozwodów wzrasta z 61,3 tys. w 2010 r. do 65,8 tys. w 2014 r., tj. o 7,3%. Jednak najwięcej rozwodów orzeczono w 2013 r. tj. 66,1 tys. Natomiast liczba orzeczonych separacji w badanym okresie maleje z 2,8 tys. w 2010 r. do 1,9 tys. w 2014 r., tj. 31,2%. Wartości te obrazują poniższe wykresy. Wykres Prawomocnie orzeczone rozwody Liczba rozwodów Prawomocnie orzeczone separacje Liczba separacji 21

22 2.2. Rozwody według województw Tabela Rozwody według województw WOJEWÓDZTWA w liczbach bezwzględnych OGÓŁEM Dolnośląskie Kujawsko-pomorskie Lubelskie Lubuskie Łódzkie Małopolskie Mazowieckie Opolskie Podkarpackie Podlaskie Pomorskie Śląskie Świętokrzyskie Warmińsko-mazurskie Wielkopolskie Zachodniopomorskie Zagranica w odsetkach OGÓŁEM 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 Dolnośląskie 9,5 9,2 9,0 9,0 8,8 Kujawsko-pomorskie 6,5 6,2 6,1 6,4 6,5 Lubelskie 4,1 4,3 4,8 6,2 4,8 Lubuskie 3,2 3,3 3,1 3,0 3,2 Łódzkie 7,0 6,3 7,0 6,7 6,7 Małopolskie 5,9 7,6 7,5 6,0 6,7 Mazowieckie 13,6 13,5 13,6 13,8 14,8 Opolskie 2,5 2,6 2,6 2,5 2,5 Podkarpackie 3,4 3,7 3,5 3,5 3,5 Podlaskie 3,2 2,9 2,7 3,0 2,9 Pomorskie 6,0 6,1 4,8 6,0 4,9 Śląskie 13,9 12,9 13,2 13,0 12,5 Świętokrzyskie 2,5 2,0 3,1 2,1 2,9 Warmińsko-mazurskie 4,7 4,5 4,3 4,2 4,1 Wielkopolskie 8,0 8,3 8,8 8,7 9,0 Zachodniopomorskie 5,4 5,7 5,1 5,0 5,1 Zagranica 0,8 0,9 0,8 1,0 1,0 wskaźnik dynamiki 2010=100 OGÓŁEM 100,0 105,4 105,1 107,9 107,3 Dolnośląskie 100,0 102,5 99,9 102,4 99,8 Kujawsko-pomorskie 100,0 100,7 97,9 105,0 107,6 Lubelskie 100,0 113,0 124,8 166,3 127,9 Lubuskie 100,0 108,6 103,6 101,2 109,2 Łódzkie 100,0 95,0 105,7 103,5 103,0 Małopolskie 100,0 136,5 133,0 110,2 121,6 Mazowieckie 100,0 104,8 105,3 109,6 117,4 Opolskie 100,0 112,5 109,2 107,5 110,6 Podkarpackie 100,0 113,6 106,8 111,7 111,3 Podlaskie 100,0 97,2 90,7 103,1 98,3 Pomorskie 100,0 108,1 84,6 108,0 87,7 Śląskie 100,0 97,7 99,7 100,9 96,6 Świętokrzyskie 100,0 85,3 129,6 90,0 124,5 Warmińsko-mazurskie 100,0 99,6 95,9 96,2 92,8 Wielkopolskie 100,0 108,7 115,6 116,6 119,6 Zachodniopomorskie 100,0 110,4 99,4 99,4 100,8 Zagranica 100,0 114,5 112,6 136,9 132,3 22

23 Wykres Rozwody według województw w 2010 r. Wielkopolskie 8,0% Śląskie 13,9% Zagranica 0,8% Zachodniopomorskie 5,4% Dolnośląskie 9,5% Kujawskopomorskie 6,5% Lubuskie 3,2% Lubelskie 4,1% Łódzkie 7,0% Pomorskie 6,0% Podlaskie 3,2% Podkarpackie 3,4% Opolskie 2,5% Mazowieckie 13,6% Małopolskie 5,9% Warmińskomazurskie 4,1% Świętokrzyskie 2,9% Rozwody według województw w 2014 r. Zagranica Wielkopolskie 1,0% 9,0% Zachodniopomorskie 5,1% Śląskie 12,5% Dolnośląskie 8,8% Warmińskomazurskie 4,7% Świętokrzyskie 2,5% Kujawskopomorskie 6,5% Lubelskie 4,8% Lubuskie 3,2% Łódzkie 6,7% Pomorskie 4,9% Podlaskie 2,9% Podkarpackie Opolskie 3,5% 2,5% Mazowieckie 14,8% Małopolskie 6,7% Analizując liczbę rozwodów w przestrzeni terytorialnej Polski według województw, w badanym okresie najwięcej orzekanych rozwodów odnotowano w województwach: śląskim 8,5 tys. rozwodów w 2010 r. tj. 13,9% wszystkich rozwodów, 8,2 tys. w 2014 r. tj. 12,5%, mazowieckie 8,3 tys. rozwodów w 2010 r. tj. 13,6% wszystkich rozwodów, 9,8 tys. w 2014 r. tj. 14,8%, dolnośląskie 5,8 tys. rozwodów w 2010 r. tj. 9,5% wszystkich rozwodów, 5,8 tys. w 2014 r. tj. 8,8%, wielkopolskie 4,9 tys. rozwodów w 2010 r. tj. 8,0% wszystkich rozwodów, 5,9 tys. w 2014 r. tj. 9,0%. Najmniej orzekanych rozwodów odnotowano w województwach: opolskim 1,5 tys. rozwodów w 2010 r. tj. 2,5% wszystkich rozwodów, 1,7 tys. w 2014 r. tj. 2,5%, świętokrzyskie 1,5 tys. rozwodów w 2010 r. tj. 2,5% wszystkich rozwodów, 1,9 tys. w 2014 r. tj. 2,9%, lubuskie 1,9 tys. rozwodów w 2010 r. tj. 3,2% wszystkich rozwodów, 2,1 tys. w 2014 r. tj. 3,2%. Wskaźnik dynamiki liczby rozwodów względem roku 2010 wskazuje, że największa dynamika rozwodów wystąpiła za granicą oraz w następujących województwach: zagranica z 114,5 w 2010 r. do 132,3 w 2014 r., lubelskim z 113,0 w 2010 r. do 127,9 w 2014 r., wielkopolskim z 108,7 w 2010 r. do 119,6 w 2014 r., mazowieckim z 104,8 w 2010 r. do 117,4 w 2014 r. 23

24 Mapa Rozwody w Polsce w 2010 r. Rozwody w Polsce w 2011 r. Mapa Rozwody w Polsce w 2012 r. Rozwody w Polsce w 2013 r. Mapa Rozwody w Polsce w 2014 r. 24

25 2.3. Rozwody według miejsca zamieszkania Wykres Rozwody według miejsca zamieszkania powoda Liczba rozwodów w miastach Liczba rozwodów na wsi Na wykresie dotyczącym rozwodów według miejsca zamieszkania widoczna jest znaczna dysproporcja pomiędzy ogólną liczbą rozwodów w miastach a na wsi. W omawianym okresie w każdym roku rozwody w miastach stanowią ponad 70% wszystkich rozwodów w ciągu roku. Najwięcej rozwodów w miastach odnotowano w 2013 r. 49,3 tys. tj. 74,6% wszystkich rozwodów. Wykres Rozwody małżeństw w miastach według liczby ludności w 2010 r. 5,1% 3,5% 10,9% 17,7% 14,4% 48,4% 100 tys. i więcej tysięcy tysięcy tysięcy 5-10 tysięcy poniżej 5 tysięcy Rozwody małżeństw w miastach według liczby ludności w 2014 r. 5,1% 4,0% 11,9% 18,6% 14,2% 46,3% 100 tys. i więcej tysięcy tysięcy tysięcy 5-10 tysięcy poniżej 5 tysięcy Biorąc pod uwagę liczbę rozwodów w miastach według liczby ludności, najwięcej rozwodów wystąpiło w miastach liczących 100 tys. ludności i więcej, w 2010 r. było ich 22,9 tys. co stanowi 48,4% wszystkich rozwodów w miastach, natomiast w 2014 r. 22,5 tys. rozwodów tj. 46,3% rozwodów w miastach. 25

26 Tabela ROZWODY WEDŁUG MIEJSCA ZAMIESZKANIA POWODA ORAZ LICZBY MAŁOLETNICH DZIECI MIEJSCE ZAMIESZKANIA OSOBY WNOSZĄCEJ POWÓDZTWO ogółem bez dzieci Rozwody małżeństw o liczbie dzieci razem i więcej 2010 OGÓŁEM Miasta - razem tys. i więcej ludności tysięcy tysięcy tysięcy tysięcy Poniżej 5 tysięcy Wieś Zagranica OGÓŁEM Miasta - razem tys. i więcej ludności tysięcy tysięcy tysięcy tysięcy Poniżej 5 tysięcy Wieś Zagranica OGÓŁEM Miasta - razem tys. i więcej ludności tysięcy tysięcy tysięcy tysięcy Poniżej 5 tysięcy Wieś Zagranica OGÓŁEM Miasta - razem tys. i więcej ludności tysięcy tysięcy tysięcy tysięcy Poniżej 5 tysięcy Wieś Zagranica OGÓŁEM Miasta - razem tys. i więcej ludności tysięcy tysięcy tysięcy tysięcy Poniżej 5 tysięcy Wieś Zagranica

27 2.4. Rozwody według wieku rozwiedzionych małżonków Wykres Rozwody według wieku rozwiedzionych małżonków w chwili wniesienia powództwa w 2010 r mąż żona Wykres Rozwody według wieku rozwiedzionych mężczyzn w chwili wniesienia powództwa w 2010 r. 5,4% 4,0% 0,0% 2,8% 19 lat i mniej 9,7% 13,1% ,4% 20,8% ,1% ,8% Rozwody według wieku rozwiedzionych kobiet w chwili wniesienia powództwa w 2010 r. 9,7% 4,2% 2,5% 7,7% 0,3% 6,9% 18,4% 19 lat i mniej ,1% ,9% ,4%

28 Rozwody według wieku rozwiedzionych małżonków w chwili wniesienia powództwa w 2014 r mąż żona Rozwody według wieku rozwiedzionych mężczyzn w chwili wniesienia powództwa w 2014 r. 6,0% 5,3% 8,2% 11,1% 15,6% 0,0% 1,8% 11,7% 20,1% 20,1% 19 lat i mniej Rozwody według wieku rozwiedzionych kobiet w chwili wniesienia powództwa w 2014 r. 6,5% 4,7% 3,6% 8,8% 13,7% 18,7% 0,1% 5,3% 16,9% 21,7% 19 lat i mniej Analizując rozwody według wieku rozwiedzionych małżonków w chwili wniesienia powództwa, największą grupę w omawianym okresie stanowią osoby w wieku lat oraz lat. W 2010 r. najliczniejszą grupę stanowili mężczyźni oraz kobiety w wieku lat, mężczyźni 12,7 tys. tj. 20,8% ogółem rozwiedzionych mężczyzn oraz kobiety 12,8 tys. tj. 20,9% ogółem rozwiedzionych kobiet. W 2014 r. podobnie najliczniejszą grupę stanowili mężczyźni w wieku lat, tj. 13,2 tys. (20,1% rozwiedzionych mężczyzn), natomiast kobiety w wieku lat, tj. 14,2 tys. (21,7% rozwiedzionych kobiet). 28

29 Tabela ROZWODY WEDŁUG WIEKU ROZWIEDZIONYCH W CHWILI WNIESIENIA POWÓDZTWA W 2010 R. WIEK MĘŻA ogółem Wiek żony 19 lat i mniej lat i więcej Ogółem lat i mniej lat i więcej ROZWODY WEDŁUG WIEKU ROZWIEDZIONYCH W CHWILI WNIESIENIA POWÓDZTWA W 2011 R. WIEK MĘŻA ogółem Wiek żony 19 lat i mniej lat i więcej Ogółem lat i mniej lat i więcej

30 ROZWODY WEDŁUG WIEKU ROZWIEDZIONYCH W CHWILI WNIESIENIA POWÓDZTWA W 2012 R. WIEK MĘŻA ogółem Wiek żony 19 lat i mniej lat i więcej Ogółem lat i mniej lat i więcej ROZWODY WEDŁUG WIEKU ROZWIEDZIONYCH W CHWILI WNIESIENIA POWÓDZTWA W 2013 R. WIEK MĘŻA ogółem Wiek żony 19 lat i mniej lat i więcej Ogółem lat i mniej lat i więcej

31 ROZWODY WEDŁUG WIEKU ROZWIEDZIONYCH W CHWILI WNIESIENIA POWÓDZTWA W 2014 R. WIEK MĘŻA ogółem Wiek żony 19 lat i mniej lat i więcej Ogółem lat i mniej lat i więcej

32 2.5. Rozwody według wykształcenia rozwiedzionych małżonków Wykres Rozwody wg wykształcenia rozwiedzionych małżonków w 2010 r mąż żona Wykresy dotyczące rozwodów według wykształcenia rozwiedzionych małżonków pokazują, że w 2010 r. wśród rozwiedzionych mężczyzn najliczniejszą grupę stanowili mężczyźni z wykształceniem zasadniczym zawodowym 21,9 tys. tj. 35,7% ogółem rozwiedzionych mężczyzn oraz z wykształceniem średnim 18,0 tys. tj. 29,4% ogółem rozwiedzionych mężczyzn. Wykres Rozwody wg wykształcenia rozwiedzionych mężczyzn w 2010 r. 0,1% 0,2% 9,2% 9,2% 15,7% 0,6% wyższe policealne średnie 35,7% 29,4% zasadnicze zawodowe gimnazjalne podstawowe niepełne podstawowe Rozwody wg wykształcenia rozwiedzionych kobiet w 2010 r. 8,7% 0,1% 6,4% 0,3% 24,1% wyższe policealne 22,7% 1,3% średnie zasadnicze zawodowe 36,3% gimnazjalne podstawowe niepełne podstawowe Najliczniejszą grupą kobiet decydujących się na rozwód stanowiły kobiety z wykształceniem średnim 22,3 tys. tj. 36,3% ogółem rozwiedzionych kobiet oraz z wykształceniem wyższym 14,8 tys. tj. 24,1% ogółem rozwiedzionych kobiet. 32

33 Rozwody wg wykształcenia rozwiedzionych małżonków w 2014 r mąż żona W 2014 r. sytuacja wyglądała podobnie, rozwiedzeni mężczyźni najliczniejszą grupę stanowili spośród tych z wykształceniem zasadniczym zawodowym 24,3 tys. tj. 37,0% ogółem oraz z wykształceniem średnim 22,0 tys. tj. 33,5% ogółem rozwiedzionych mężczyzn. Kobiety z wykształceniem średnim stanowiły 25,1 tys. tj. 38,2%, a z wykształceniem wyższym 19,7 tys. tj. 29,9% ogółem rozwiedzionych kobiet. Rozwody wg wykształcenia rozwiedzionych mężczyzn w 2014 r. 0,5% 0,1% 0,8% 8,7% 18,8% 0,6% wyższe policealne średnie 37,0% zasadnicze zawodowe 33,5% gimnazjalne podstawowe niepełne podstawowe nieustalone Rozwody wg wykształcenia rozwiedzionych kobiet w 2014 r. 0,1% 0,3% 0,8% 7,6% 21,8% 29,9% wyższe policealne średnie zasadnicze zawodowe gimnazjalne 38,2% 1,1% podstawowe niepełne podstawowe nieustalone 33

34 Tabela ROZWODY WEDŁUG POZIOMU WYKSZTAŁCENIA ROZWIEDZIONYCH MAŁŻONKÓW W 2010 R. Wykształcenie żony WYKSZAŁCENIE MĘŻA ogółem wyższe policealne średnie zasadnicze zawodowe gimnazjalne podstawowe niepełne podstawowe nieustalone OGÓŁEM Wyższe Policealne Średnie Zasadnicze zawodowe Gimnazjalne Podstawowe Niepełne podstawowe Nieustalone ROZWODY WEDŁUG POZIOMU WYKSZTAŁCENIA ROZWIEDZIONYCH MAŁŻONKÓW W 2011 R. Wykształcenie żony WYKSZAŁCENIE MĘŻA ogółem wyższe policealne średnie zasadnicze zawodowe gimnazjalne podstawowe niepełne podstawowe nieustalone OGÓŁEM Wyższe Policealne Średnie Zasadnicze zawodowe Gimnazjalne Podstawowe Niepełne podstawowe Nieustalone

35 ROZWODY WEDŁUG POZIOMU WYKSZTAŁCENIA ROZWIEDZIONYCH MAŁŻONKÓW W 2012 R. Wykształcenie żony WYKSZAŁCENIE MĘŻA ogółem wyższe policealne średnie zasadnicze zawodowe gimnazjalne podstawowe niepełne podstawowe nieustalone OGÓŁEM Wyższe Policealne Średnie Zasadnicze zawodowe Gimnazjalne Podstawowe Niepełne podstawowe Nieustalone ROZWODY WEDŁUG POZIOMU WYKSZTAŁCENIA ROZWIEDZIONYCH MAŁŻONKÓW W 2013 R. Wykształcenie żony WYKSZAŁCENIE MĘŻA ogółem wyższe policealne średnie zasadnicze zawodowe gimnazjalne podstawowe niepełne podstawowe nieustalone OGÓŁEM Wyższe Policealne Średnie Zasadnicze zawodowe Gimnazjalne Podstawowe Niepełne podstawowe Nieustalone

36 ROZWODY WEDŁUG POZIOMU WYKSZTAŁCENIA ROZWIEDZIONYCH MAŁŻONKÓW W 2014 R. Wykształcenie żony WYKSZAŁCENIE MĘŻA ogółem wyższe policealne średnie zasadnicze zawodowe gimnazjalne podstawowe niepełne podstawowe nieustalone OGÓŁEM Wyższe Policealne Średnie Zasadnicze zawodowe Gimnazjalne Podstawowe Niepełne podstawowe Nieustalone

37 2.6. Rozwody według przyczyny rozkładu pożycia małżeńskiego Analizując rozwody według przyczyny rozkładu pożycia małżeńskiego w omawianym okresie, najczęściej podawaną przyczyną była niezgodność charakterów w 2010 r. 34,8% rozpatrywanych przyczyn, w 2014 r. 41,4%, kolejną było niedochowanie wierności w 2010 r. 25,4%, w 2014 r. 21,6%, oraz nadużywanie alkoholu w 2010 r. 19,8%, w 2014 r. 17,8% rozpatrywanych przyczyn. Wykres Rozwody według przyczyny rozkładu pożycia małżenskiego w 2010 r. 3,0% 0,6% 2,2% 0,4% 25,4% niedochowanie wierności małżeńskiej nadużywanie alkoholu 34,8% naganny stosunek do członków rodziny trudności mieszkaniowe 19,8% nieporozumienia na tle finansowym niezgodność charakterów niedobór seksualny 7,3% 1,3% 5,2% dłuższa nieobecność różnice światopoglądowe Rozwody według przyczyny rozkładu pożycia małżenskiego w 2011 r. 2,8% 0,4% 0,5% 1,9% 24,3% niedochowanie wierności małżeńskiej nadużywanie alkoholu 35,2% naganny stosunek do członków rodziny trudności mieszkaniowe 20,2% nieporozumienia na tle finansowym niezgodność charakterów niedobór seksualny 7,3% 1,5% 5,8% dłuższa nieobecność różnice światopoglądowe 37

38 Rozwody według przyczyny rozkładu pożycia małżenskiego w 2012 r. 0,3% 2,5% 0,4% 2,2% 24,3% niedochowanie wierności małżeńskiej nadużywanie alkoholu 35,3% naganny stosunek do członków rodziny trudności mieszkaniowe nieporozumienia na tle finansowym niezgodność charakterów 20,1% niedobór seksualny 8,0% 1,5% 5,3% dłuższa nieobecność różnice światopoglądowe inne Rozwody według przyczyny rozkładu pożycia małżenskiego w 2013 r. 2,6% 0,4% 0,5% 2,1% 37,8% 22,9% 19,0% niedochowanie wierności małżeńskiej nadużywanie alkoholu naganny stosunek do członków rodziny trudności mieszkaniowe nieporozumienia na tle finansowym niezgodność charakterów niedobór seksualny dłuższa nieobecność 7,8% 1,4% 5,6% różnice światopoglądowe inne 38

39 Rozwody według przyczyny rozkładu pożycia małżenskiego w 2014 r. 0,3% 2,5% 0,7% 1,9% 21,6% niedochowanie wierności małżeńskiej nadużywanie alkoholu 41,4% 17,8% naganny stosunek do członków rodziny trudności mieszkaniowe nieporozumienia na tle finansowym niezgodność charakterów niedobór seksualny dłuższa nieobecność 7,5% 1,3% 5,1% różnice światopoglądowe inne Wykresy dotyczące rozwodów według winy strony, wskazują, że w ciągu omawianych pięciu lat najczęściej orzekano rozwody bez orzeczenia o winie, w 2010 r. było ich 44,6 tys. tj. 72,7% ogółem, w 2014 r. 48,7 tys. tj. 74,0% ogółem wszystkich rozwodów, na kolejnym miejscu były orzekane rozwody z winy męża, w 2010 r. było ich 11,6 tys. tj. 19,0%, w 2014 r. 11,5 tys. tj. 17,5% ogółem wszystkich rozwodów. Wykres Rozwody według winy strony w 2010 r. 19,0% 3,4% 4,9% męża żony 72,7% obu stron bez orzekania o winie 39

40 Rozwody według winy strony w 2011 r. 72,9% 18,9% 3,3% 4,8% męża żony obu stron bez orzekania o winie Rozwody według winy strony w 2012 r. 73,1% 18,7% 3,4% 4,7% męża żony obu stron bez orzekania o winie Rozwody według winy strony w 2013 r. 73,7% 18,0% 3,6% 4,7% męża żony obu stron bez orzekania o winie Rozwody według winy strony w 2014 r. 74,0% 17,5% 3,7% 4,8% męża żony obu stron bez orzekania o winie 40

41 Tabela ROZWODY WEDŁUG PRZYCZYNY ROZKŁADU POŻYCIA MAŁŻEŃSKIEGO, WINY STRON W POLSCE W 2010 R. Orzeczenie o winie PRZYCZYNY ROZKŁADU ogółem wina obu bez orzeczenia POŻYCIA MAŁŻEŃSKIEGO wina męża wina żony stron o winie OGÓŁEM Niedochowanie wierności małżeńskiej (wyłącznie) W powiązaniu z inną przyczyną - razem : Nadużywanie alkoholu (wyłącznie) W powiązaniu z inną przyczyną - razem : Naganny stosunek do członków rodziny (wyłącznie) W powiązaniu z inną przyczyną - razem : Trudności mieszkaniowe (wyłącznie) W powiązaniu z inną przyczyną - razem : Nieporozumienia na tle finansowym (wyłącznie) W powiązaniu z inną przyczyną - razem : Niezgodność charakterów (wyłącznie) W powiązaniu z inną przyczyną - razem : Niedobór seksualny (wyłącznie) W powiązaniu z inną przyczyną - razem : Dłuższa nieobecność (wyłącznie) W powiązaniu z inną przyczyną - razem : Różnice światopoglądowe (wyłącznie) W powiązaniu z inną przyczyną - razem : Inne (wyłącznie)

42 ROZWODY WEDŁUG PRZYCZYNY ROZKŁADU POŻYCIA MAŁŻEŃSKIEGO, WINY STRON W POLSCE W 2011 R. Orzeczenie o winie PRZYCZYNY ROZKŁADU ogółem wina obu bez orzeczenia POŻYCIA MAŁŻEŃSKIEGO wina męża wina żony stron o winie OGÓŁEM Niedochowanie wierności małżeńskiej (wyłącznie) W powiązaniu z inną przyczyną - razem : Nadużywanie alkoholu (wyłącznie) W powiązaniu z inną przyczyną - razem : Naganny stosunek do członków rodziny (wyłącznie) W powiązaniu z inną przyczyną - razem : Trudności mieszkaniowe (wyłącznie) W powiązaniu z inną przyczyną - razem : Nieporozumienia na tle finansowym (wyłącznie) W powiązaniu z inną przyczyną - razem : Niezgodność charakterów (wyłącznie) W powiązaniu z inną przyczyną - razem : Niedobór seksualny (wyłącznie) W powiązaniu z inną przyczyną - razem : Dłuższa nieobecność (wyłącznie) W powiązaniu z inną przyczyną - razem : Różnice światopoglądowe (wyłącznie) W powiązaniu z inną przyczyną - razem : Inne (wyłącznie)

43 ROZWODY WEDŁUG PRZYCZYNY ROZKŁADU POŻYCIA MAŁŻEŃSKIEGO, WINY STRON W POLSCE W 2012 R. Orzeczenie o winie PRZYCZYNY ROZKŁADU ogółem bez orzeczenia POŻYCIA MAŁŻEŃSKIEGO wina męża wina żony wina obu stron o winie OGÓŁEM Niedochowanie wierności małżeńskiej (wyłącznie) W powiązaniu z inną przyczyną - razem : Nadużywanie alkoholu (wyłącznie) W powiązaniu z inną przyczyną - razem : Naganny stosunek do członków rodziny (wyłącznie) 3.W powiązaniu z inną przyczyną - razem : Trudności mieszkaniowe (wyłącznie) W powiązaniu z inną przyczyną - razem : Nieporozumienia na tle finansowym (wyłącznie) W powiązaniu z inną przyczyną - razem : Niezgodność charakterów (wyłącznie) W powiązaniu z inną przyczyną - razem : Niedobór seksualny (wyłącznie) W powiązaniu z inną przyczyną - razem : Dłuższa nieobecność (wyłącznie) W powiązaniu z inną przyczyną - razem : Różnice światopoglądowe (wyłącznie) W powiązaniu z inną przyczyną - razem : Inne (wyłącznie)

44 ROZWODY WEDŁUG PRZYCZYNY ROZKŁADU POŻYCIA MAŁŻEŃSKIEGO, WINY STRON W POLSCE W 2013 R. Orzeczenie o winie PRZYCZYNY ROZKŁADU ogółem wina obu bez orzeczenia POŻYCIA MAŁŻEŃSKIEGO wina męża wina żony stron o winie OGÓŁEM Niedochowanie wierności małżeńskiej (wyłącznie) W powiązaniu z inną przyczyną - razem : Nadużywanie alkoholu (wyłącznie) W powiązaniu z inną przyczyną - razem : Naganny stosunek do członków rodziny (wyłącznie) 3.W powiązaniu z inną przyczyną - razem : Trudności mieszkaniowe (wyłącznie) W powiązaniu z inną przyczyną - razem : Nieporozumienia na tle finansowym (wyłącznie) W powiązaniu z inną przyczyną - razem : Niezgodność charakterów (wyłącznie) W powiązaniu z inną przyczyną - razem : Niedobór seksualny (wyłącznie) W powiązaniu z inną przyczyną - razem : Dłuższa nieobecność (wyłącznie) W powiązaniu z inną przyczyną - razem : Różnice światopoglądowe (wyłącznie) W powiązaniu z inną przyczyną - razem : Inne (wyłącznie)

45 ROZWODY WEDŁUG PRZYCZYNY ROZKŁADU POŻYCIA MAŁŻEŃSKIEGO, WINY STRON W POLSCE W 2014 R. Orzeczenie o winie PRZYCZYNY ROZKŁADU ogółem wina obu bez orzeczenia POŻYCIA MAŁŻEŃSKIEGO wina męża wina żony stron o winie OGÓŁEM Niedochowanie wierności małżeńskiej (wyłącznie) W powiązaniu z inną przyczyną - razem : Nadużywanie alkoholu (wyłącznie) W powiązaniu z inną przyczyną - razem : Naganny stosunek do członków rodziny (wyłącznie) W powiązaniu z inną przyczyną - razem : Trudności mieszkaniowe (wyłącznie) W powiązaniu z inną przyczyną - razem : Nieporozumienia na tle finansowym (wyłącznie) W powiązaniu z inną przyczyną - razem : Niezgodność charakterów (wyłącznie) W powiązaniu z inną przyczyną - razem : Niedobór seksualny (wyłącznie) W powiązaniu z inną przyczyną - razem : Dłuższa nieobecność (wyłącznie) W powiązaniu z inną przyczyną - razem : Różnice światopoglądowe (wyłącznie) W powiązaniu z inną przyczyną - razem : Inne (wyłącznie)

46 2.7. Rozwody małżeństw posiadających małoletnie dzieci Wykresy dotyczące małżeństw posiadające małoletnie dzieci według wykonywania władzy rodzicielskiej obrazują, że w omawianym okresie 5 lat wykonywanie władzy rodzicielskiej powierzano głównie matce ponad 50% rozwodów małżeństw posiadających małoletnie dzieci. W 2010 r. orzeczono 20,8 tys. rozwodów dla których wykonywanie władzy rodzicielskiej powierzono matkom 57,2%. Powierzenie władzy rodzicielskiej razem matce i ojcu orzeczono przy 13,2 tys. rozwodach, tj. 36,5%. Natomiast ojcu powierzono władzę rodzicielską przy 1,5 tys. rozwodach, tj. 4,2%. W 2014 r. powierzenie władzy rodzicielskiej matce przyznano przy 23,1 tys. rozwodach, tj. 60,7%. Razem matce i ojcu powierzono władzę rodzicielską przy 12,6 tys. rozwodach, tj. 33,1%. Powierzenie władzy rodzicielskiej ojcu przyznano przy 1,7 tys. rozwodach, tj. 4,5%. Wykres Rozwody małżeństw posiadających małoletnie dzieci według wykonywania władzy rodzicielskiej w 2010 r. 0,9% 0,7% 0,3% 0,2% 36,5% 4,2% 57,2% matce ojcu razem matce i ojcu oddzielnie matce i ojcu rodzinie zastępczej placówce wychowawczej inne przypadki powierzenia opieki 0,7% Rozwody małżeństw posiadających małoletnie dzieci według wykonywania władzy rodzicielskiej w 2011 r. 0,8% 0,3% 0,2% 4,4% 33,8% 59,8% matce ojcu razem matce i ojcu oddzielnie matce i ojcu rodzinie zastępczej placówce wychowawczej inne przypadki powierzenia opieki 46

47 Rozwody małżeństw posiadających małoletnie dzieci według wykonywania władzy rodzicielskiej w 2012 r. 0,9% 0,6% 0,3% 0,2% 33,3% matce ojcu 60,4% razem matce i ojcu oddzielnie matce i ojcu rodzinie zastępczej 4,4% placówce wychowawczej inne przypadki powierzenia opieki Rozwody małżeństw posiadających małoletnie dzieci według wykonywania władzy rodzicielskiej w 2013 r. 0,8% 0,7% 0,3% 0,2% 33,8% matce ojcu 59,7% razem matce i ojcu oddzielnie matce i ojcu rodzinie zastępczej 4,6% placówce wychowawczej inne przypadki powierzenia opieki Rozwody małżeństw posiadających małoletnie dzieci według wykonywania władzy rodzicielskiej w 2014 r. 0,6% 0,7% 0,2% 0,2% 33,1% matce ojcu 60,7% razem matce i ojcu oddzielnie matce i ojcu rodzinie zastępczej 4,5% placówce wychowawczej inne przypadki powierzenia opieki 47

48 Rozpatrując rozwody małżeństw posiadających małoletnie dzieci na utrzymaniu według liczby dzieci, w 2010 r. największy odsetek rozwodów przypada na rodziny posiadające 1 dziecko 23,4 tys. rozwodów, tj. 60,7%, natomiast rozwodów małżeństw posiadających 2 dzieci orzeczono 10,7 tys., tj. 29,4%. W 2014 r. orzeczono 24,1 tys. rozwodów małżeństw posiadających 1 dziecko, tj. 63,2%, a rodzin posiadających 2 dzieci rozpadło się 11,7 tys., tj. 30,8%. Wykres Rozwody małżeństw posiadających małoletnie dzieci na utrzymaniu według liczby dzieci w 2010 r. 5,0% 1,3% 29,4% 64,4% 1 dziecko 2 dzieci 3 dzieci 4 i więcej dzieci Rozwody małżeństw posiadających małoletnie dzieci na utrzymaniu według liczby dzieci w 2014 r. 4,7% 1,3% 30,8% 63,2% 1 dziecko 2 dzieci 3 dzieci 4 i więcej dzieci 48

49 Tabela ROZWODY MAŁŻEŃSTW POSIADAJĄCYCH MAŁOLETNIE DZIECI NA UTRZYMANIU WEDŁUG ORZECZENIA SĄDU O WYKONYWANIU WŁADZY RODZICIELSKIEJ Liczba dzieci Ogółem matce Wykonywanie władzy rodzicielskiej powierzono ojcu razem matce i ojcu oddzielnie matce i ojcu Dziecko powierzono rodzinie zastępczej placówce wychowawczej Inne przypadki powierzenia opieki 2010 OGÓŁEM dziecko dzieci dzieci i więcej dzieci OGÓŁEM dziecko dzieci dzieci i więcej dzieci OGÓŁEM dziecko dzieci dzieci i więcej dzieci OGÓŁEM dziecko dzieci dzieci i więcej dzieci OGÓŁEM dziecko dzieci dzieci i więcej dzieci

50 Dolnośląskie Kujawsko-pomorskie Lubelskie Lubuskie Łódzkie Małopolskie Mazowieckie Opolskie Podkarpackie Podlaskie Pomorskie Śląskie Świętokrzyskie Warmińsko-mazurskie Wielkopolskie Zachodniopomorskie Zagranica 2.8. Rozwody orzeczone w Polsce według państwa zamieszkania osoby wnoszącej pozew z zagranicy Tabela ROZWODY ORZECZONE W POLSCE WEDŁUG PAŃSTWA ZAMIESZKANIA OSOBY WNOSZĄCEJ POZEW Z ZAGRANICY W 2010 R. Województwo zamieszkania współmałżonka w Polsce MIEJSCE ZAMIESZKANIA ZAGRANICĄ Ogółem OGÓŁEM Australia Austria Belgia Brazylia Bułgaria Chiny Cypr Czechy Dania Finlandia Francja Grecja Hiszpania Irlandia Islandia Izrael Kanada Katar Litwa Luksemburg Niderlandy (Holandia) Niemcy Norwegia Nowa Zelandia Portugalia RPA Rosja Rumunia Saint Pierre i Miguelon Salwador Singapur Słowacja USA Szwajcaria Szwecja Turcja Ukraina Wielka Brytania Włochy Zjedn. Emiraty Arabskie Kraj nieustalony

51 Dolnośląskie Kujawsko-pomorskie Lubelskie Lubuskie Łódzkie Małopolskie Mazowieckie Opolskie Podkarpackie Podlaskie Pomorskie Śląskie Świętokrzyskie Warmińsko-mazurskie Wielkopolskie Zachodniopomorskie Zagranica ROZWODY ORZECZONE W POLSCE WEDŁUG PAŃSTWA ZAMIESZKANIA OSOBY WNOSZĄCEJ POZEW Z ZAGRANICY W 2011 R. Województwo zamieszkania współmałżonka w Polsce MIEJSCE ZAMIESZKANIA ZAGRANICĄ Ogółem OGÓŁEM Algieria Armenia Australia Austria Belgia Białoruś Brazylia Cypr Czechy Dania Finlandia Francja Grecja Hiszpania Honduras Irlandia Islandia Japonia Kanada Katar Kazachstan Korea Południowa Libia Luksemburg Łotwa Niderlandy (Holandia) Niemcy Nigeria Norwegia Nowa Zelandia Oman Peru Polinezja Francuska Rosja Rumunia Serbia Singapur USA Szwajcaria Szwecja Turcja Ukraina Vanuatu Węgry Wielka Brytania Wietnam Włochy Wybrzeże Kości Słoniowej Zjedn. Emiraty Arabskie Kraj nieustalony

52 Dolnośląskie Kujawsko-pomorskie Lubelskie Lubuskie Łódzkie Małopolskie Mazowieckie Opolskie Podkarpackie Podlaskie Pomorskie Śląskie Świętokrzyskie Warmińsko-mazurskie Wielkopolskie Zachodniopomorskie Zagranica ROZWODY ORZECZONE W POLSCE WEDŁUG PAŃSTWA ZAMIESZKANIA OSOBY WNOSZĄCEJ POZEW Z ZAGRANICY W 2012 R. Województwo zamieszkania współmałżonka w Polsce MIEJSCE ZAMIESZKANIA ZAGRANICĄ Ogółem OGÓŁEM Algieria Arabia Saudyjska Australia Austria Belgia Brazylia Chiny Cypr Czechy Dania Finlandia Francja Grecja Gruzja Hiszpania Holandia Irlandia Islandia Izrael Japonia Kanada Katar Kazachstan Luksemburg Malezja Maroko Meksyk Mongolia Niemcy Norwegia Rosja Rumunia USA Syria Szwajcaria Szwecja Ukraina Wenezuela Wielka Brytania Wietnam Włochy Zjedn. Emiraty Arabskie Kraj nieustalony

53 Dolnośląskie Kujawsko-pomorskie Lubelskie Lubuskie Łódzkie Małopolskie Mazowieckie Opolskie Podkarpackie Podlaskie Pomorskie Śląskie Świętokrzyskie Warmińsko-mazurskie Wielkopolskie Zachodniopomorskie Zagranica ROZWODY ORZECZONE W POLSCE WEDŁUG PAŃSTWA ZAMIESZKANIA OSOBY WNOSZĄCEJ POZEW Z ZAGRANICY W 2013 R. Województwo zamieszkania współmałżonka w Polsce MIEJSCE ZAMIESZKANIA ZAGRANICĄ Ogółem OGÓŁEM Angola Arabia Saudyjska Armenia Australia Austria Belgia Benin Białoruś Bułgaria Chiny Cypr Czechy Dania Dominikana Finlandia Francja Grecja Hiszpania Holandia Indie Indonezja Irak Irlandia Islandia Kanada Luksemburg Łotwa Macedonia Meksyk Niemcy Niger Nigeria Norwegia Portugalia Rosja Rumunia USA Szwajcaria Szwecja Tajlandia Tunezja Turcja Ukraina Urugwaj Wenezuela Węgry Wielka Brytania Wietnam Włochy Zjedn. Emiraty Arabskie Kraj nieustalony

54 Dolnośląskie Kujawsko-pomorskie Lubelskie Lubuskie Łódzkie Małopolskie Mazowieckie Opolskie Podkarpackie Podlaskie Pomorskie Śląskie Świętokrzyskie Warmińsko-mazurskie Wielkopolskie Zachodniopomorskie Zagranica ROZWODY ORZECZONE W POLSCE WEDŁUG PAŃSTWA ZAMIESZKANIA OSOBY WNOSZĄCEJ POZEW Z ZAGRANICY W 2014 R. Województwo zamieszkania współmałżonka w Polsce MIEJSCE ZAMIESZKANIA ZAGRANICĄ Ogółem OGÓŁEM Afganistan Argentyna Armenia Australia Austria Azerbejdżan Belgia Białoruś Bośnia i Hercegowina Brazylia Cypr Czechy Dania Finlandia Francja Grecja Gruzja Hiszpania Holandia Indie Irlandia Islandia Izrael Jordania Kanada Kuba Luksemburg Łotwa Malezja Malta Maroko Nepal Niemcy Nigeria Norwegia Rosja Słowacja Sri Lanka USA Szwajcaria Szwecja Turcja Ukraina Węgry Wielka Brytania Wietnam Włochy Kraj nieustalony

55 Tablica dotycząca rozwodów orzeczonych w Polsce według państwa zamieszkania osoby wnoszącej pozew z zagranicy wskazuje, że w 2010 r. najwięcej orzeczonych rozwodów przypadało na osoby wnoszące pozew zamieszkałe w Wielkiej Brytanii 667 tj. 31,2% rozwodów tej grupy., a następnie w Niemczech 403 tj. 18,8% rozwodów oraz w Irlandii 189 tj. 8,8% rozwodów i we Włoszech 185 tj. 8,6% rozwodów. Podobnie w 2014 r. najwięcej orzeczonych rozwodów przypadało na osoby wnoszące pozew zamieszkałe w Wielkiej Brytanii 697 tj. 31,9% rozwodów tej grupy., a następnie w Niemczech 522 tj. 23,9% rozwodów, w Irlandii 171 tj. 7,8% rozwodów oraz w Holandii 139 tj. 6,4% rozwodów. Biorąc pod uwagę miejsce zamieszkania współmałżonka w Polsce w 2010 r. najwięcej rozwodów przypadało na województwa: śląskie 197, kujawsko-pomorskie 149 oraz pomorskie 147. W 2014 r. najwięcej rozwodów przypadało na województwa: śląskie 204, małopolskie 155 oraz kujawskopomorskie 152. Wykres Rozwody orzeczone w Polsce według zamieszkania osoby wnoszącej pozew z zagranicy w 2010 r. Zachodniopomorskie 4,0% Wielkopolskie 3,4% Warmińsko-mazurskie 4,4% Świętokrzyskie 3,4% Zagranica 22,6% Śląskie 9,2% Dolnośląskie 6,4% Pomorskie 6,9% Podlaskie 4,3% Kujawsko-pomorskie 7,0% Lubelskie 5,0% Lubuskie 2,1% Łódzkie 1,9% Małopolskie 7,5% Mazowieckie 4,4% Opolskie 2,7% Podkarpackie 5,0% Rozwody orzeczone w Polsce według zamieszkania osoby wnoszącej pozew z zagranicy w 2014 r. Zagranica 29,2% Dolnośląskie 5,7% Kujawsko-pomorskie 7,0% Lubelskie 2,7% Lubuskie 3,0% Łódzkie 2,3% Małopolskie 7,1% Wielkopolskie 4,4% Zachodniopomorskie 2,4% Warmińsko-mazurskie 3,6% Świętokrzyskie 3,9% Śląskie 9,3% Pomorskie 3,9% Podlaskie 2,7% Mazowieckie 5,9% Opolskie 2,5% Podkarpackie 4,5% 55

56 2.9. Separacje według województw Tabela SEPARACJE WEDŁUG WOJEWÓDZTW WOJEWÓDZTWA w liczbach bezwzględnych OGÓŁEM Dolnośląskie Kujawsko-pomorskie Lubelskie Lubuskie Łódzkie Małopolskie Mazowieckie Opolskie Podkarpackie Podlaskie Pomorskie Śląskie Świętokrzyskie Warmińsko-mazurskie Wielkopolskie Zachodniopomorskie Zagranica w odsetkach OGÓŁEM 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 Dolnośląskie 6,3 5,6 5,6 5,5 7,4 Kujawsko-pomorskie 5,8 5,2 6,7 6,9 7,2 Lubelskie 5,4 4,6 5,1 5,7 4,8 Lubuskie 2,0 2,3 1,7 2,3 1,8 Łódzkie 9,4 7,7 8,3 8,8 7,6 Małopolskie 8,0 9,2 9,6 8,1 7,8 Mazowieckie 11,2 12,9 13,0 13,4 12,1 Opolskie 1,5 1,6 1,4 1,3 1,9 Podkarpackie 5,3 6,6 6,0 4,9 5,4 Podlaskie 3,8 3,8 3,1 4,2 4,1 Pomorskie 5,2 4,7 4,0 5,3 3,1 Śląskie 18,4 18,2 17,3 17,6 17,5 Świętokrzyskie 3,0 2,3 2,3 1,9 3,5 Warmińsko-mazurskie 4,1 4,9 3,3 3,5 4,6 Wielkopolskie 7,1 7,4 9,5 7,9 7,9 Zachodniopomorskie 2,9 2,8 2,7 2,2 2,7 Zagranica 0,5 0,3 0,3 0,5 0,4 wskaźnik dynamiki 2010=100 OGÓŁEM 100,0 101,9 90,2 79,5 68,8 Dolnośląskie 100,0 90,9 80,6 69,7 80,6 Kujawsko-pomorskie 100,0 90,2 103,1 94,5 85,3 Lubelskie 100,0 86,7 85,3 84,0 61,3 Lubuskie 100,0 114,3 78,6 89,3 62,5 Łódzkie 100,0 83,7 79,8 74,1 55,1 Małopolskie 100,0 118,0 109,0 81,1 67,6 Mazowieckie 100,0 117,7 105,5 95,5 74,9 Opolskie 100,0 109,8 82,9 70,7 90,2 Podkarpackie 100,0 126,8 101,3 73,2 69,1 Podlaskie 100,0 101,9 74,3 89,5 74,3 Pomorskie 100,0 93,1 69,0 80,7 41,4 Śląskie 100,0 100,8 84,8 76,1 65,4 Świętokrzyskie 100,0 76,5 67,1 48,2 80,0 Warmińsko-mazurskie 100,0 120,0 73,0 67,8 77,4 Wielkopolskie 100,0 106,1 120,7 87,9 76,8 Zachodniopomorskie 100,0 97,6 82,9 59,8 63,4 Zagranica 100,0 53,3 46,7 66,7 53,3 56

57 Wykres Separacje według województw w 2010 r. Warmińsko-mazurskie 4,1% Świętokrzyskie 3,0% Śląskie 18,4% Wielkopolskie Zagranica 7,1% 0,5% Zachodniopomorskie Dolnośląskie 2,9% 6,3% Kujawsko-pomorskie 5,8% Lubelskie 5,4% Łódzkie 9,4% Małopolskie 8,0% Mazowieckie 11,2% Lubuskie 2,0% Pomorskie 5,2% Podlaskie 3,8% Podkarpackie 5,3% Opolskie 1,5% Separacje według województw w 2014 r. Warmińsko-mazurskie 4,6% Świętokrzyskie 3,5% Śląskie 17,5% Wielkopolskie Zagranica 7,9% 0,4% Zachodniopomorskie Dolnośląskie 2,7% 7,4% Mazowieckie 12,1% Kujawsko-pomorskie 7,2% Małopolskie 7,8% Lubuskie 1,8% Łódzkie 7,6% Lubelskie 4,8% Pomorskie 3,1% Podlaskie 4,1% Podkarpackie 5,4% Opolskie 1,9% Liczba orzekanych separacji w Polsce w różnych częściach kraju rozkłada się nierównomiernie. Najwięcej separacji w omawianym okresie orzeczono w następujących województwach: śląskim 514 separacji w 2010 r. tj. 18,4% wszystkich separacji, 336 w 2014 r. tj. 17,5%, mazowieckim 311 separacji w 2010 r. tj. 11,2% wszystkich separacji, 233 w 2014 r. tj. 12,1%, łódzkie 263 separacji w 2010 r. tj. 9,4% wszystkich separacji, 145 w 2014 r. tj. 7,6%, wielkopolskie 198 separacji w 2010 r. tj. 7,1% wszystkich separacji, 152 w 2014 r. tj. 7,9%. Najmniej orzekanych separacji odnotowano w województwach: opolskim 41 separacji w 2010 r. tj. 1,5% wszystkich separacji, 37 w 2014 r. tj. 1,9%, lubuskie 56 separacji w 2010 r. tj. 2,0% wszystkich separacji, 35 w 2014 r. tj. 1,8%, zachodniopomorskie 82 separacji w 2010 r. tj. 2,9% wszystkich separacji, 52 w 2014 r. tj. 2,7%. 57

58 Mapa Separacje w 2010 r. r. Separacje w 2011 r. Mapa Separacje w 2012 r. Separacje w 2013 r. Mapa Separacje w 2014 r. 58

59 2.10. Separacje według miejsca zamieszkania Wykres Separacje według miejsca zamieszkania powoda Liczba separacji w miastach Liczba separacji na wsi Na wykresie dotyczącym separacji według miejsca zamieszkania widoczna jest znaczna dysproporcja pomiędzy ogólną liczbą separacji w miastach a na wsi. W omawianym okresie w każdym roku separacje w miastach stanowią ponad 70% wszystkich separacji w ciągu roku. Najwięcej separacji w miastach odnotowano w 2011 r tj. 72,4% wszystkich separacji. Natomiast najmniej separacji orzeczono w miastach w 2014 r tj. 72,7%, jak również na wsi 515 separacji, tj. 26,9%. Wykres Separacje według liczby dzieci w 2010 r. 6,2% 2,4% 20,9% 28,5% 42,0% bez dzieci 1 dziecko 2 dzieci 3 dzieci 4 i więcej dzieci Separacje według liczby dzieci w 2014 r. 4,7% 1,6% 16,9% 49,7% 27,1% bez dzieci 1 dziecko 2 dzieci 3 dzieci 4 i więcej dzieci Rozpatrując separacje małżeństw według liczby małoletnich dzieci, w 2010 r. największy odsetek separacji przypada na rodziny bezdzietne 42,0%, następnie posiadające 1 dziecko 795 separacji, tj. 28,5%, natomiast separacji małżeństw posiadających 2 dzieci orzeczono 582, tj. 20,9%. W 2014 r. orzeczono 954 separacji małżeństw bezdzietnych, tj. 49,7%, separacji małżeństw posiadających 1 dziecko było 519 tj. 27,1%, a separacji małżeństw posiadających 2 dzieci było 325 tj. 16,9%. 59

60 Tabela SEPARACJE WEDŁUG MIEJSCA ZAMIESZKANIA POWODA ORAZ LICZBY MAŁOLETNICH DZIECI MIEJSCE ZAMIESZKANIA OSOBY WNOSZĄCEJ POWÓDZTWO ogółem bez dzieci Separacje orzeczone małżeństw o liczbie dzieci razem i więcej 2010 OGÓŁEM Miasta Wieś Zagranica OGÓŁEM Miasta Wieś Zagranica OGÓŁEM Miasta Wieś Zagranica OGÓŁEM Miasta Wieś Zagranica OGÓŁEM Miasta Wieś Zagranica

61 2.11. Separacje według wieku małżonków Wykres Separacje według wieku separowanych małżonków w chwili wniesienia powództwa w 2010 r mąż żona Wykres Separacje według wieku separowanych mężczyzn w chwili wniesienia powództwa w 2010 r. 0,0% 1,4% 19 lat i mniej 13,4% 10,5% 8,4% 7,6% 13,8% 15,5% ,1% 14,5% Separacje według wieku separowanych kobiet w chwili wniesienia powództwa w 2010 r. 11,9% 14,0% 8,7% 0,2% 6,0% 13,8% 3,5% 10,9% 15,9% 15,1% 19 lat i mniej

62 Separacje według wieku separowanych małżonków w chwili wniesienia powództwa w 2014 r mąż żona Separacje według wieku separowanych mężczyzn w chwili wniesienia powództwa w 2014 r. 13,5% 12,6% 0,0% 1,3% 7,2% 12,1% 11,4% 15,2% 13,9% 12,9% 19 lat i mniej Separacje według wieku separowanych kobiet w chwili wniesienia powództwa w 2014 r. 12,9% 10,7% 11,7% 0,1% 3,5% 9,2% 8,8% 14,0% 13,5% 15,5% 19 lat i mniej Analizując separacje według wieku separowanych małżonków w chwili wniesienia powództwa, największą grupę w omawianym okresie stanowią osoby w wieku lat oraz lat. W 2010 r. najliczniejszą grupę stanowili mężczyźni oraz kobiety w wieku lat, mężczyźni 431 tj. 15,5% ogółem mężczyzn oraz kobiety 444 tj. 15,9% ogółem kobiet. W 2014 r. najliczniejszą grupę stanowili mężczyźni w wieku lat, tj. 291 (15,2% mężczyzn), natomiast kobiety w wieku lat, tj. 298 (15,5% separowanych kobiet). 62

63 Tabela SEPARACJE WEDŁUG WIEKU SEPAROWANYCH MAŁŻONKÓW W CHWILI WNIESIENIA POWÓDZTWA W 2010 R. WIEK MĘŻA ogółem Wiek żony 19 lat i mniej Ogółem lat i więcej lat i więcej SEPARACJE WEDŁUG WIEKU SEPAROWANYCH MAŁŻONKÓW W CHWILI WNIESIENIA POWÓDZTWA W 2011 R. WIEK MĘŻA ogółem Wiek żony 19 lat i mniej Ogółem lat i mniej lat i więcej lat i więcej

64 SEPARACJE WEDŁUG WIEKU SEPAROWANYCH MAŁŻONKÓW W CHWILI WNIESIENIA POWÓDZTWA W 2012 R. WIEK MĘŻA ogółem Wiek żony 19 lat i mniej Ogółem lat i mniej lat i więcej lat i więcej SEPARACJE WEDŁUG WIEKU SEPAROWANYCH MAŁŻONKÓW W CHWILI WNIESIENIA POWÓDZTWA W 2013 R. WIEK MĘŻA ogółem Wiek żony 19 lat i mniej Ogółem lat i mniej lat i więcej lat i więcej 64

65 SEPARACJE WEDŁUG WIEKU SEPAROWANYCH MAŁŻONKÓW W CHWILI WNIESIENIA POWÓDZTWA W 2014 R. WIEK MĘŻA ogółem Wiek żony 19 lat i mniej Ogółem lat i więcej lat i więcej 65

66 2.12. Separacje według wykształcenia małżonków Wykres Separacje wg wykształcenia małżonków w 2010 r mąż żona Wykres Separacje wg wykształcenia mężczyzn w 2010 r. 0,1% 0,0% 11,5% 10,9% 11,1% 0,3% 25,3% wyższe policealne średnie zasadnicze zawodowe 40,8% gimnazjalne podstawowe niepełne podstawowe nieustalone Separacje wg wykształcenia kobiet w 2010 r. 0,3% wyższe 0,2% 11,3% 6,6% 19,2% 0,9% policealne średnie 27,3% 34,2% zasadnicze zawodowe gimnazjalne podstawowe niepełne podstawowe nieustalone Wykresy dotyczące separacji według wykształcenia małżonków pokazują, że w 2010 r. wśród mężczyzn najliczniejszą grupę stanowili z wykształceniem zasadniczym zawodowym tj. 40,8% ogółem separowanych mężczyzn oraz z wykształceniem średnim 705 tj. 25,3% ogółem mężczyzn. Najliczniejszą grupą kobiet decydujących się na separację stanowiły kobiety z wykształceniem średnim 954 tj. 34,2% ogółem separowanych kobiet oraz z wykształceniem zasadniczym zawodowym 761 tj. 27,3% ogółem. 66

67 Separacje według wykształcenia małżonków w 2014 r mąż żona Separacje według wykształcenia mężczyzn w 2014 r. 0,1% 0,4% 0,4% 11,3% 39,2% 16,2% 0,6% 31,8% wyższe policealne średnie zasadnicze zawodowe gimnazjalne podstawowe niepełne podstawowe nieustalone Separacje według wykształcenia kobiet w 2014 r. 0,2% 24,6% 0,3% 0,4% 9,7% 26,3% 1,3% wyższe policealne średnie zasadnicze zawodowe 37,2% gimnazjalne podstawowe niepełne podstawowe nieustalone W 2014 r. mężczyźni najliczniejszą grupę stanowili spośród tych z wykształceniem zasadniczym zawodowym 752 tj. 39,2% ogółem oraz z wykształceniem średnim 610 tj. 31,8% ogółem separowanych mężczyzn. Kobiety z wykształceniem średnim stanowiły 713 tj. 37,2%, a z wykształceniem wyższym 505 tj. 26,3% ogółem separowanych kobiet. 67

68 Tabela SEPARACJE WEDŁUG POZIOMU WYKSZTAŁCENIA MAŁŻONKÓW W 2010 R. Wykształcenie żony WYKSZAŁCENIE MĘŻA ogółem wyższe policealne średnie zasadnicze zawodowe gimnazjalne podstawowe niepełne podstawowe nieustalone OGÓŁEM Wyższe Policealne Średnie Zasadnicze zawodowe Gimnazjalne Podstawowe Niepełne podstawowe Nieustalone SEPARACJE WEDŁUG POZIOMU WYKSZTAŁCENIA MAŁŻONKÓW W 2011 R. Wykształcenie żony WYKSZAŁCENIE MĘŻA ogółem wyższe policealne średnie zasadnicze zawodowe gimnazjalne podstawowe niepełne podstawowe nieustalone OGÓŁEM Wyższe Policealne Średnie Zasadnicze zawodowe Gimnazjalne Podstawowe Niepełne podstawowe Nieustalone

69 SEPARACJE WEDŁUG POZIOMU WYKSZTAŁCENIA MAŁŻONKÓW W 2012 R. Wykształcenie żony WYKSZAŁCENIE MĘŻA ogółem wyższe policealne średnie zasadnicze zawodowe gimnazjalne podstawowe niepełne podstawowe nieustalone OGÓŁEM Wyższe Policealne Średnie Zasadnicze zawodowe Gimnazjalne Podstawowe Niepełne podstawowe Nieustalone SEPARACJE WEDŁUG POZIOMU WYKSZTAŁCENIA MAŁŻONKÓW W 2013 R. Wykształcenie żony WYKSZAŁCENIE MĘŻA ogółem wyższe policealne średnie zasadnicze zawodowe gimnazjalne podstawowe niepełne podstawowe nieustalone OGÓŁEM Wyższe Policealne Średnie Zasadnicze zawodowe Gimnazjalne Podstawowe Niepełne podstawowe Nieustalone

70 SEPARACJE WEDŁUG POZIOMU WYKSZTAŁCENIA MAŁŻONKÓW W 2014 R. Wykształcenie żony WYKSZAŁCENIE MĘŻA ogółem wyższe policealne średnie zasadnicze zawodowe gimnazjalne podstawowe niepełne podstawowe nieustalone OGÓŁEM Wyższe Policealne Średnie Zasadnicze zawodowe Gimnazjalne Podstawowe Niepełne podstawowe Nieustalone

71 2.13. Separacje według przyczyny rozkładu pożycia małżeńskiego Analizując separacje według przyczyny rozkładu pożycia małżeńskiego w omawianym okresie, najczęściej podawaną przyczyną było nadużywanie alkoholu w 2010 r. 35,0% rozpatrywanych przyczyn, w 2014 r. 26,4%; kolejną było niezgodność charakterów w 2010 r. 24,6%, w 2014 r. 35,1%, oraz niedochowanie wierności w 2010 r. 16,1%, w 2014 r. 13,7% rozpatrywanych przyczyn. Wykres Separacje według przyczyny rozkładu pożycia małżeńskiego w 2010 r. 0,1% 3,2% 0,5% 2,7% 16,1% niedochowanie wierności małżeńskiej nadużywanie alkoholu 24,6% 10,6% 1,7% 5,5% 35,0% naganny stosunek do członków rodziny trudności mieszkaniowe nieporozumienia na tle finansowym niezgodność charakterów niedobór seksualny dłuższa nieobecność różnice światopoglądowe Separacje według przyczyny rozkładu pożycia małżeńskiego w 2011 r. 0,1% 2,9% 0,4% 3,2% 15,8% niedochowanie wierności małżeńskiej nadużywanie alkoholu 28,5% naganny stosunek do członków rodziny trudności mieszkaniowe 32,3% nieporozumienia na tle finansowym niezgodność charakterów niedobór seksualny 9,6% 1,5% 5,6% dłuższa nieobecność różnice światopoglądowe 71

72 Separacje według przyczyny rozkładu pożycia małżeńskiego w 2012 r. 2,3% 0,2% 3,2% 0,2% 14,7% niedochowanie wierności małżeńskiej nadużywanie alkoholu 27,5% naganny stosunek do członków rodziny trudności mieszkaniowe 34,0% nieporozumienia na tle finansowym niezgodność charakterów niedobór seksualny 10,9% 1,3% 5,7% dłuższa nieobecność różnice światopoglądowe inne Separacje według przyczyny rozkładu pożycia małżeńskiego w 2013 r. 2,3% 0,5% 0,2% 3,3% 13,9% niedochowanie wierności małżeńskiej nadużywanie alkoholu 31,3% naganny stosunek do członków rodziny trudności mieszkaniowe 30,2% nieporozumienia na tle finansowym niezgodność charakterów 11,7% 1,2% 5,4% niedobór seksualny dłuższa nieobecność różnice światopoglądowe inne 72

73 Separacje według przyczyny rozkładu pożycia małżeńskiego w 2014 r. 3,1% 0,4% 0,5% 2,6% 13,7% niedochowanie wierności małżeńskiej nadużywanie alkoholu 35,1% 26,4% naganny stosunek do członków rodziny trudności mieszkaniowe nieporozumienia na tle finansowym niezgodność charakterów niedobór seksualny dłuższa nieobecność 11,4% 1,5% 5,4% różnice światopoglądowe inne Wykresy dotyczące separacji według okresu trwania małżeństwa, wskazują, że w ciągu omawianych pięciu lat największą grupą małżeństw decydujących się na separację były małżeństwa trwające od 5 do 9 lat, w 2010 r. takich separacji było 448, a w 2014 r Kolejną grupą były separacje małżeństw trwających 30 lat i więcej, w 2010 r. było ich 443, a w 2014 r. 427 separacji. Wykres Separacje orzeczone według okresu trwania małżeństwa w 2010 r

74 Separacje orzeczone według okresu trwania małżeństwa w 2011 r Separacje orzeczone według okresu trwania małżeństwa w 2012 r

75 Separacje orzeczone według okresu trwania małżeństwa w 2013 r Separacje orzeczone według okresu trwania małżeństwa w 2014 r

76 Tabela SEPARACJE ORZECZONE WEDŁUG OKRESU TRWANIA MAŁŻEŃSTWA ORAZ PRZYCZYNY ROZKŁADU POŻYCIA MAŁŻEŃSKIEGO W 2010 r. PRZYCZYNY ROZKŁADU POŻYCIA MAŁŻEŃSKIEGO ogółem poniżej 1 roku 76 1 rok 2-4 lata Okres trwania małżeństwa 5-9 lat lat lat lata lat 30 lat i więcej OGÓŁEM Niedochowanie wierności małżeńskiej (wyłącznie) W powiązaniu z inną przyczyną - razem : Nadużywanie alkoholu (wyłącznie) W powiązaniu z inną przyczyną - razem : Naganny stosunek do członków rodziny (wyłącznie) 3.W powiązaniu z inną przyczyną - razem : Trudności mieszkaniowe (wyłącznie) W powiązaniu z inną przyczyną - razem : Nieporozumienia na tle finansowym (wyłącznie) W powiązaniu z inną przyczyną - razem : Niezgodność charakterów (wyłącznie) W powiązaniu z inną przyczyną - razem : Niedobór seksualny (wyłącznie) W powiązaniu z inną przyczyną - razem : Dłuższa nieobecność (wyłącznie) W powiązaniu z inną przyczyną - razem : Różnice światopoglądowe (wyłącznie) W powiązaniu z inną przyczyną - razem : Inne (wyłącznie)

77 SEPARACJE ORZECZONE WEDŁUG OKRESU TRWANIA MAŁŻEŃSTWA ORAZ PRZYCZYNY ROZKŁADU POŻYCIA MAŁŻEŃSKIEGO W 2011 r. PRZYCZYNY ROZKŁADU POŻYCIA MAŁŻEŃSKIEGO ogółem poniżej 1 roku 1 rok 2-4 lata Okres trwania małżeństwa lat lat lat lata lat 30 lat i więcej OGÓŁEM Niedochowanie wierności małżeńskiej (wyłącznie) W powiązaniu z inną przyczyną - razem : Nadużywanie alkoholu (wyłącznie) W powiązaniu z inną przyczyną - razem : Naganny stosunek do członków rodziny (wyłącznie) 3.W powiązaniu z inną przyczyną - razem : Trudności mieszkaniowe (wyłącznie) W powiązaniu z inną przyczyną - razem : Nieporozumienia na tle finansowym (wyłącznie) W powiązaniu z inną przyczyną - razem : Niezgodność charakterów (wyłącznie) W powiązaniu z inną przyczyną - razem : Niedobór seksualny (wyłącznie) W powiązaniu z inną przyczyną - razem : Dłuższa nieobecność (wyłącznie) W powiązaniu z inną przyczyną - razem : Różnice światopoglądowe (wyłącznie) W powiązaniu z inną przyczyną - razem : Inne (wyłącznie)

80 SEPARACJE ORZECZONE WEDŁUG OKRESU TRWANIA MAŁŻEŃSTWA ORAZ PRZYCZYNY ROZKŁADU POŻYCIAMAŁŻEŃSKIEGO W 2014 r. PRZYCZYNY ROZKŁADU POŻYCIA MAŁŻEŃSKIEGO ogółem 80 poniżej 1 roku 1 rok 2-4 lata Okres trwania małżeństwa lat lat lat lata lat 30 lat i więcej OGÓŁEM Niedochowanie wierności małżeńskiej (wyłącznie) W powiązaniu z inną przyczyną - razem : Nadużywanie alkoholu (wyłącznie) W powiązaniu z inną przyczyną - razem : Naganny stosunek do członków rodziny (wyłącznie) W powiązaniu z inną przyczyną - razem : Trudności mieszkaniowe (wyłącznie) W powiązaniu z inną przyczyną - razem : Nieporozumienia na tle finansowym (wyłącznie) W powiązaniu z inną przyczyną - razem : Niezgodność charakterów (wyłącznie) W powiązaniu z inną przyczyną - razem : Niedobór seksualny (wyłącznie) W powiązaniu z inną przyczyną - razem : Dłuższa nieobecność (wyłącznie) W powiązaniu z inną przyczyną - razem : Różnice światopoglądowe (wyłącznie) W powiązaniu z inną przyczyną - razem : Inne (wyłącznie)

81 2.14. Separacje małżeństw posiadających małoletnie dzieci Wykresy dotyczące małżeństw posiadające małoletnie dzieci według wykonywania władzy rodzicielskiej obrazują, że w omawianym okresie 5 lat wykonywanie władzy rodzicielskiej w wyniku orzeczonych separacji powierzano głównie matce ponad 50% separacji małżeństw posiadających małoletnie dzieci. W 2010 r. orzeczono 934 separacji dla których wykonywanie władzy rodzicielskiej powierzono matkom 57,8%. Powierzenie władzy rodzicielskiej razem matce i ojcu orzeczono przy 624 separacjach, tj. 38,6%. Natomiast ojcu powierzono władzę rodzicielską przy 37 separacjach, tj. 2,3%. W 2014 r. powierzenie władzy rodzicielskiej matce przyznano przy 608 separacjach, tj. 63,1%. Razem matce i ojcu powierzono władzę rodzicielską przy 327 separacjach, tj. 33,9%. Powierzenie władzy rodzicielskiej ojcu przyznano przy 20 separacjach, tj. 2,1%. Wykres Separacje małżeństw posiadających małoletnie dzieci według wykonywania władzy rodzicielskiej w 2010 r. 0,8% 0,3% 0,1% 0,1% 38,6% 2,3% 57,8% matce ojcu razem matce i ojcu oddzielnie matce i ojcu rodzinie zastępczej placówce wychowawczej inne przypadki powierzenia opieki Separacje małżeństw posiadających małoletnie dzieci według wykonywania władzy rodzicielskiej w 2011 r. 0,3% 0,2% 0,1% 0,4% 2,1% 34,2% 62,8% matce ojcu razem matce i ojcu oddzielnie matce i ojcu rodzinie zastępczej placówce wychowawczej inne przypadki powierzenia opieki 81

82 Separacje małżeństw posiadających małoletnie dzieci według wykonywania władzy rodzicielskiej w 2012 r. 0,7% 0,0% 0,1% 0,1% 33,3% matce ojcu 63,3% razem matce i ojcu oddzielnie matce i ojcu 2,5% rodzinie zastępczej Separacje małżeństw posiadających małoletnie dzieci według wykonywania władzy rodzicielskiej w 2013 r. 0,9% 0,0% 0,1% 0,0% matce 32,8% ojcu 63,5% razem matce i ojcu oddzielnie matce i ojcu 2,7% rodzinie zastępczej Separacje małżeństw posiadających małoletnie dzieci według wykonywania władzy rodzicielskiej w 2014 r. 0,3% 0,3% 0,1% 0,2% matce 33,9% ojcu razem matce i ojcu 63,1% oddzielnie matce i ojcu 2,1% rodzinie zastępczej placówce wychowawczej 82

83 Rozpatrując separacje małżeństw posiadających małoletnie dzieci na utrzymaniu według liczby dzieci, w 2010 r. największy odsetek rozwodów przypada na rodziny posiadające 1 dziecko 795 separacji, tj. 49,2%, natomiast separacji małżeństw posiadających 2 dzieci orzeczono 582, tj. 36,0%. W 2014 r. orzeczono 519 separacji małżeństw posiadających 1 dziecko, tj. 53,8%, a rodzin posiadających 2 dzieci rozpadło się 325, tj. 33,7%. Wykres Separacje małżeństw posiadających małoletnie dzieci na utrzymaniu według liczby dzieci w 2010 r. 10,6% 4,2% 36,0% 49,2% 1 dziecko 2 dzieci 3 dzieci 4 i więcej dzieci Separacje małżeństw posiadających małoletnie dzieci na utrzymaniu według liczby dzieci w 2014 r. 9,3% 3,1% 33,7% 53,8% 1 dziecko 2 dzieci 3 dzieci 4 i więcej dzieci 83

84 Tabela SEPARACJE MAŁŻEŃSTW POSIADAJĄCYCH MAŁOLETNIE DZIECI NA UTRZYMANIU WEDŁUG ORZECZENIA SĄDU O WYKONYWANIU WŁADZY RODZICIELSKIEJ Liczba dzieci Ogółem matce Wykonywanie władzy rodzicielskiej powierzono ojcu razem matce i ojcu oddzielnie matce i ojcu Dziecko powierzono rodzinie zastępczej placówce wychowawczej Inne przypadki powierzenia opieki 2010 OGÓŁEM dziecko dzieci dzieci i więcej dzieci OGÓŁEM dziecko dzieci dzieci i więcej dzieci OGÓŁEM dziecko dzieci dzieci i więcej dzieci OGÓŁEM dziecko dzieci dzieci i więcej dzieci OGÓŁEM dziecko dzieci dzieci i więcej dzieci

85 3. Ewidencja spraw o alimenty w latach (źródło danych: Wydział Statystycznej Informacji Zarządczej Departament Strategii i Funduszy Europejskich Ministerstwa Sprawiedliwości) 85

86 86

87 3.1. Ewidencja spraw cywilnych rodzinnych o alimenty i zmianę orzeczeń w pierwszej instancji W Polsce w ciągu ostatnich 6 lat liczba wpływających spraw cywilnych rodzinnych o alimenty i zmianę orzeczeń do sądów rejonowych w pierwszej instancji zmniejszyła się z 64.5 tys. w 2010 r. do 59,8 tys. w 2015 r., tj. o 7,3%. Proporcjonalnie zmniejszyła się liczba załatwień spraw z 64,0 tys. w 2010 r. do 58,5 tys. w 2015 r., tj. o 8,6%. Sytuację tę obrazują poniższe wykresy i tabele. Wykres Ewidencja spraw cywilnych rodzinnych o alimenty w pierwszej instancji w sądach rejonowych wpływ załatwienia Wykres Ewidencja spraw cywilnych rodzinnych o zmianę alimentów w pierwszej instancji w sądach rejonowych wpływ załatwienia W roku 2015 w pierwszej instancji załatwiono poprzez uwzględnienie w całości lub części 38,2% spraw cywilnych rodzinnych o alimenty, oddalono 5,8%, zwrócono 6,6% spraw, a umorzono 48,9% spraw załatwionych. Wykres Struktura załatwień spraw o alimenty w pierwszej instancji w sądach rejonowych w 2015 r. 48,9% 38,2% 5,8% 0,4% 6,6% uwzględniono w całości lub części oddalono zwrócono odrzucono umorzono 87

88 Tabela Ewidencja spraw cywilnych rodzinnych o alimenty i zmianę orzeczeń w pierwszej instancji w sądach rejonowych Załatwiono Sprawy wg repertoriów lub wykazów Wpłynęło razem uwzględniono w całości lub części w tym oddalono zwrócono odrzucono umorzono Pozostało na okres następny 2010 Alimenty (orzeczenia) Zmiana orzeczeń w zakresie alimentów Alimenty (orzeczenia) Zmiana orzeczeń w zakresie alimentów Alimenty (orzeczenia) Zmiana orzeczeń w zakresie alimentów Alimenty (orzeczenia) Zmiana orzeczeń w zakresie alimentów Alimenty (orzeczenia) Zmiana orzeczeń w zakresie alimentów Alimenty (orzeczenia) Zmiana orzeczeń w zakresie alimentów

89 3.2. Ewidencja spraw o alimenty przy sprawach rozwodowych w drugiej instancji w sądach okręgowych W 2015 r. wpłynęło do sądów okręgowych w drugiej instancji 2,8 tys. spraw o alimenty przy sprawach rozwodowych, natomiast załatwiono 2,9 tys. spraw, w tym 61,8% oddalono, 31,3% zmieniono, a 6,1% uchylono lub uchylono i przekazano do sądu pierwszej instancji. Wykres Struktura załatwień spraw o alimenty przy sprawach rozwodowych w drugiej instancji w sądach okręgowych w 2015 r. 1,6% 1,6% 3,7% oddalono 31,3% 61,8% zmieniono uchylono lub uchylono i przekazano do sądu I instancji odrzucono Natomiast spraw o zmianę alimentów przy sprawach rozwodowych w 2015 r. wpłynęło do sądów okręgowych w drugiej instancji 4,0 tys. spraw, załatwiono 4,0 tys. spraw, w tym 67,8% oddalono, 27,8% zmieniono, a 1,5% uchylono lub uchylono i przekazano do sądu pierwszej instancji. Wykres ,5% Struktura załatwień spraw o zmianę alimentów przy sprawach rozwodowych w drugiej instancji w sądach okręgowych w 2015 r. 0,9% 2,1% oddalono 27,8% 67,8% zmieniono uchylono lub uchylono i przekazano do sądu I instancji odrzucono Tabela Ewidencja spraw o alimenty przy sprawach rozwodowych w drugiej instancji w sądach okręgowych w 2015 r. Załatwiono w tym Sprawy wg repertoriów lub wykazów Wpłynęło razem oddalono zmieniono uchylono lub uchylono i przekazano do sądu I instancji odrzucono umorzono Pozostało na okres następny Alimenty (orzeczenia) Zmiana orzeczeń w zakresie alimentów

90 90

91 4. Prawomocnie orzeczone alimenty w latach (źródło danych: Wydział Statystycznej Informacji Zarządczej Departament Strategii i Funduszy Europejskich Ministerstwa Sprawiedliwości) 91

92 92

93 4.1. Prawomocne orzeczenia w sprawach cywilnych rodzinnych o alimenty i zmianę orzeczeń W okresie liczba prawomocnie orzeczonych alimentów i zmianę orzeczeń w sprawach cywilnych rodzinnych systematycznie maleje z 94,5 tys. w 2010 r. do 64,4 tys. w 2015 r., tj. o 31,8%. Sytuację obrazuje poniższy wykres. Wykres Prawomocne orzeczenia w sprawach cywilnych rodzinnych o alimenty i zmianę (poza alimentami orzeczonymi w trakcie rozwodu ) Liczba spraw o alimenty Najwięcej spraw o alimenty odnotowano z powództwa dzieci (w tym małoletnich) w 2010 r. było ich 86,0 tys., tj. 91,0% wszystkich spraw o alimenty. Kolejną grupą były alimenty o ustalenie ojcostwa, w 2010 r. stanowiły 4,1 tys. spraw, tj. 4,4% wszystkich spraw o alimenty. Wykres Prawomocne orzeczenia w sprawach cywilnych rodzinnych o alimenty i zmianę wg powództwa w 2010 r. 1,8% 1,9% 4,4% 0,3% 0,7% 91,0% dzieci (w tym małoletnich) rodziców małżonków małżonków i ich dzieci o ustalenie ojcostwa innych osób 93

94 Prawomocne orzeczenia w sprawach cywilnych rodzinnych o alimenty i zmianę wg powództwa w 2011 r. 1,7% 1,1% 4,5% 0,3% 0,8% 91,6% dzieci (w tym małoletnich) rodziców małżonków małżonków i ich dzieci o ustalenie ojcostwa innych osób Prawomocne orzeczenia w sprawach cywilnych rodzinnych o alimenty i zmianę wg powództwa w 2012 r. 1,5% 1,1% 4,7% 0,3% 1,5% 90,8% dzieci (w tym małoletnich) rodziców małżonków małżonków i ich dzieci o ustalenie ojcostwa innych osób Prawomocne orzeczenia w sprawach cywilnych rodzinnych o alimenty i zmianę wg powództwa w 2013 r. 1,5% 0,9% 5,2% 0,7% 1,4% 90,3% dzieci (w tym małoletnich) rodziców małżonków małżonków i ich dzieci o ustalenie ojcostwa innych osób 94

95 Prawomocne orzeczenia w sprawach cywilnych rodzinnych o alimenty i zmianę wg powództwa w 2014 r. 1,5% 0,8% 4,6% 1,4% 1,5% 90,2% dzieci (w tym małoletnich) rodziców małżonków małżonków i ich dzieci o ustalenie ojcostwa innych osób Prawomocne orzeczenia w sprawach cywilnych rodzinnych o alimenty i zmianę wg powództwa w 2015 r. 1,4% 0,7% 4,6% 1,2% 1,5% 90,6% dzieci (w tym małoletnich) rodziców małżonków małżonków i ich dzieci o ustalenie ojcostwa innych osób W 2015 r. najwięcej spraw o alimenty odnotowano z powództwa dzieci (w tym małoletnich), było ich 58,4 tys., tj. 90,6% wszystkich spraw o alimenty. Następną grupą były alimenty o ustalenie ojcostwa, stanowiły 3,0 tys. spraw, tj. 4,6% wszystkich spraw o alimenty. 95

Pokazać jeszcze