EDUKACJA MIĘDZYKULTUROWA

Transkrypt

1 EDUKACJA MIĘDZYKULTUROWA

2 Stereotyp Przyjęte z góry wyobrażenia, nierzadko tendencyjne, na temat wyglądu, zachowań i cech przedstawicieli określonej grupy lub kategorii społecznej, a utworzone w wyniku uogólnień opartych na fałszywych, niekompletnych lub niesprawdzonych informacjach. Antydyskryminacja. Pakiet edukacyjny, red. Izabela Podsiadło-Dacewicz, Warszawa 2005

3 Po stereotypy sięgamy najczęściej w sytuacjach, które charakteryzują się: Niewiedzą brakuje nam informacji z własnego doświadczenia, kontaktów, wiedzy czy zainteresowania osobą lub grupą. Wówczas sięgamy po obiegowe, powtarzane w mediach, szkole, rodzinie, miejscu pracy, a zatem zsocjalizowane kategorie na temat innych.

4 Po stereotypy sięgamy najczęściej w sytuacjach, które charakteryzują się: Widocznymi różnicami międzygrupowymi stereotypy powstają i są podtrzymywane, gdy różnice między grupami są bardzo wyraziste, a wyrazistość ta może być przyczyną zwiększenia się kontrastu między grupami. Wyrazistość jest dostrzegana i podtrzymywana z czysto etnocentrycznego punktu widzenia. Coś bowiem jest inne i odmienne w odniesieniu do norm, wartości i zachowań charakterystycznych dla grupy, do której się przynależy.

5 Po stereotypy sięgamy najczęściej w sytuacjach, które charakteryzują się: Rywalizacją powstawanie lub umacnianie się stereotypów towarzyszy też sytuacjom konfliktowym, czy współzawodnictwu (niezależnie czy realnemu, czy domniemanemu konfliktowi). Jeśli rywalizujemy, lojalność wobec własnej grupy wzrasta, o obcych staramy się myśleć jako rywalach/kach i osobach gorszych od nas.

6 Cechy stereotypów: Są proste: nadmiernie upraszczają świat i są nieskomplikowane w swojej formie, Są powszechne: mają społeczny charakter i konsensus, Są nabywane: dziedziczone społecznie i kulturowo, przekazywane z pokolenia na pokolenie,

7 Cechy stereotypów: Zawierają uogólnione sądy: inni/obcy są bardzo różni od nas samych, często są gorsi, ale bardzo podobni między sobą, Są trwałe, sztywne, trudne do zmiany: często nieweryfikowalne doświadczalnie i oporne na niezgodne z nimi informacje, Mają wartościująco-emocjonalny charakter. Edukacja antydyskryminacyjna, red. Maja Branka, Dominika Cieślikowska, Kraków 2010.

8 Stereotyp Stereotyp (przekonania) (przekonania) Uprzedzenie Uprzedzenie (postawa) (postawa) Uczucie/ Uczucie/ Afekt/ Afekt/ Emocja Emocja

9 Uprzedzenia Przekonania, wartości i postawy wobec innych, które są kształtowane na podstawie niekompletnych informacji. W kategoryczny sposób przypisują jednostki do pewnych klas lub grup, które są zwykle określane negatywnie.

10 Uprzedzenia Jest to zatem gotowość do reagowania w tendencyjny sposób na członków pewnych grup. Istotnym czynnikiem uprzedzenia jest komponent emocjonalny, który często motywuje do agresji bądź działań dyskryminujących. Antydyskryminacja. Pakiet edukacyjny, red. Izabela Podsiadło-Dacewicz, Warszawa 2005

11 Łańcuch dyskryminacji Zależności pomiędzy stereotypem, uprzedzeniami i dyskryminacją zachowaniem wobec osób przynależących do stereotypizowanej grupy STEREOTYP STEREOTYP uogólnione uogólnione przekonania przekonania o o grupie grupie UPRZEDZENIE postawy postawy zbudowane zbudowane na na podstawie podstawie uczuć uczuć i i stereotypów stereotypów DYSKRYMINACJA zachowania zachowania

12 Dyskryminacja Oznacza niewłaściwe, wybiórcze, krzywdzące, nieuzasadnione i niesprawiedliwe traktowanie poszczególnych jednostek z powodu ich przynależności grupowej. Przesłankami do dyskryminacji mogą być cechy, z którymi osoba się urodziła, które nabyła niezależnie od własnej woli, bądź które świadomie wybiera bądź kształtuje. Można być dyskryminowanym ze względu na płeć, stan zdrowia czy wygląd. Edukacja antydyskryminacyjna, red. Maja Branka, Dominika Cieślikowska, Kraków 2010.

13 Uprzedzenie a dyskryminacja Podstawową różnicą pomiędzy uprzedzeniem a dyskryminacją to różnica między postawą a działaniem. Postawa jest to pogląd (sąd, opinia) na jakąś sprawę, poparty stosunkiem emocjonalnym (pozytywnym bądź negatywnym) i wywołujący gotowość do pewnych zachowań, decyzji, działań.

14 Akulturacja Proces przyswajania przez imigranta podstawowych zwyczajów i wartosci kulturowych społeczenstwa przyjmujacego.

15 Modele akulturacji TAK NIE TAK Integracja Asymilacja NIE Separacja Marginalizacja

16 Integracja Połączenie cech i wartości dwóch kultur. Bazuje na poczuciu wzajemnej akceptacji kultur. Każdorazowo podejmowana jest decyzja, z którego kręgu kulturowego zaczerpnąć sposoby radzenia sobie z daną sytuacją. Jest to optymalna strategia z punktu widzenia zdrowego funkcjonowania jednostki w społeczeństwie.

17 Asymilacja Odrzucenie wartości kultury ojczystej i przyswojenie nowych norm i wartości. Bazuje zazwyczaj na chęci osiągnięcia dobrej pozycji w społeczeństwie, które jest niechętne odmiennościom. Polega na jak największym dopasowaniu się do otoczenia. Prowadzi do zniszczenia korzeni, a tym samym do utraty poczucia stabilności. Utrudnia wchodzenie jednostki do społeczeństwa.

18 Separacja Oddzielenie od kultury obcej i kultywowanie swoich tradycji ojczystych. Wynika z chęci zachowania tradycyjnego stylu życia i obrony własnych wartości. Wiąże się z odbiorem kultury kraju przyjmującego jako mniej wartościowego niż własna. Często jest skutkiem traktowania przybyszów w nieprzyjazny sposób, a ich kultury jako mało wartościowej.

19 Marginalizacja Odrzucenie norm i wartości obu kultur. Spowodowana utratą kontaktu ze swoją grupą i niechęcią wobec nowych kontaktów. Prowadzi do alienacji i utraty tożsamości. Często jej skutkiem są zaburzenia psychiczne. Może też prowadzić do zachowań kryminogennych. Hanna Grzymała-Moszczyńska, Uchodźcy. Podręcznik dla osób pracujących z uchodźcami, Kraków 2000.

20 Opracowanie: Magdalena Kawa i Alicja Kawka Warsztaty odbyły się w ramach projektów Głosem kobiet oraz Chcemy mieszkać w Polsce realizowanych przez Stowarzyszenie Dla Ziemi. Projekt Głosem kobiet jest realizowany w ramach programu Obywatele dla Demokracji, finansowanego z Funduszy EOG. Projekt Chcemy mieszkać w Polsce, uzyskał dofinansowanie ze środków udostępnionych w ramach dotacji Europejskiego Funduszu na rzecz Integracji Obywateli Państw Trzecich (Program EFI 2013) oraz budżetu państwa i pomoc finansową Miasta Lublin.