Wspólne Polityki UE Wykład 3 Od Traktatu Rzymskiego do Jednolitego Rynku Europejskiego

Transkrypt

1 Wspólne Polityki UE Wykład 3 Od Traktatu Rzymskiego do Jednolitego Rynku Europejskiego Dr Katarzyna Śledziewska Katedra Makroekonomii i Teorii Handlu Zagranicznego

2 Plan wykładu Unia celna w ramach EWG Jednolity Rynek Europejski Historia integracji gospodarczej w Europie w pigułce

3 Plan wykładu Unia celna w ramach EWG Jednolity Rynek Europejski Historia integracji gospodarczej w Europie w pigułce

4 Unia celna w ramach EWG Traktat Rzymski z 1957 roku Zniesienie ceł w obrocie wewnętrznym podstawą Wspólnoty jest unia celna Wspólna Zewnętrzna Taryfa Celna potrzeba wprowadzenia WPH

5 Zniesienie ceł w obrocie wewnętrznym Art. 9 i 10 traktatu o WE, obecnie 24 Z taryf celnych i innych podobnych opłat - zwolnione towary wytwarzane w krajach członkowskich, dobra materialne z państw trzecich dopuszczone do swobodnego obrotu Wyjątki: produkty przeznaczone na cele militarne w celu ochrony zasadniczych interesów swojego bezpieczeństwa

6 Liberalizacja handlu według postanowień Traktatu Rzymskiego. Obniżka ceł w stosunku do stanu z Traktat Rzymski art. przem. Realizacja art. rolne % 40% 35% % 80% 70% % 100% Faktycznie % Faktycznie

7 Zniesienie ceł w obrocie wewnętrznym Wybrane przykłady Cła eksportowe do Ograniczenia ilościowe zniesione całkowicie do artykuły przemysłowe artykuły rolne Zniesienie przepisów wywołujących takie same skutki jak ograniczenia ilościowe Szkocka whisky, wymaganie certyfikatu potwierdzającego autentyczność w WB i jej import przez WB z Francji czy Belgii Zakazano obciążania opłatami wywołującymi taki sam skutek jak cła Belgia, podatek od diamentów, 33%, przeznaczony na cele socjalne osób zatrudnionych przy obróbce

8 Wspólna zewnętrzna taryfa celna Artykuł stawki wspólnej taryfy celnej średnia arytmetyczną ceł stosowanych na terenie czterech terytoriów celnych, jakie obejmuje Wspólnota. 2. podstawa: cła stosowane w dniu 1 stycznia 1957 roku. 3. Stawki wspólnej taryfy celnej nie mogą przekraczać: a) 3% - na produkty objęte pozycjami taryfy celnej, lista B; b)1 0% - na produkty objęte pozycjami taryfy celnej, lista C; c) 15% - na produkty objęte pozycjami taryfy celnej, lista D; oraz d) 25% - na produkty objęte pozycjami taryfy celnej, lista E; jeżeli taryfa krajów Beneluksu przewiduje dla tych towarów cło nie przekraczające 3%, cło to, przy obliczaniu średniej arytmetycznej podwyższa się do 12%

9 Wspólna zewnętrzna taryfa celna Średnia arytmetyczna ceł stosowanych przez 4 terytoria celne Podstawa obliczenia cła obowiązujące Kraje Cła ad valorem Włochy 25.5 Francja 24.0 RFN 10.0 Beneluks 9.0 WZTC

10 Wspólna Polityka Handlowa Cele WPH wynikają z zapisów Artykułu 110 TR. Kraje członkowskie chcą przyczynić się do: 1. harmonijnego rozwoju handlu światowego, 2. postępującej redukcji restrykcji w handlu międzynarodowym, 3. obniżenia barier celnych. WPH może być polityką autonomiczną lub traktatową. Komisja Europejska wszystkie środki i narzędzie i charakterze ekonomicznym i administracyjnym, które regulują handel zagraniczny z krajami trzecimi. Rada Ministrów polityka handlowa obejmuje wszystkie środki, których celem jest wywarcie wpływu na strumienie handlu. instrumentarium sterowania, oddziaływania na obroty międzynarodowe.

11 Plan wykładu Unia celna w ramach EWG Jednolity Rynek Europejski Historia integracji gospodarczej w Europie w pigułce

12 Przyczyny wprowadzenia JAE Utworzenie unii celnej - pod koniec 1968 r Likwidacja ceł eksportowych r Pozostały wysokie koszty: przewlekłe procedury administracyjne na granicach, różnice w wysokości podatków i opłat akcyzowych ograniczenia w dostępie do pewnych rynków

13 Przyczyny wprowadzenia JAE znacznie spadła konkurencyjność europejskiego przemysłu w porównaniu do USA czy Japonii rozwój technologii bezrobocie, wzrost gospodarczy wymiana handlowa wychodzenie z kryzysu naftowego Konieczność przeprowadzenia gruntownych zmian w gospodarce Wspólnot Europejskich

14 Udział w eksporcie światowym,

15 Wzrost gospodarczy, kraje należące obecnie do UE6 a USA i Japonia, Źródło: WDI

16 PKB, nominalne, per capita w USD; UE6 a USA i Japonia, Źródło: WDI

17 Roczny wzrost, wartość dodana w usługach, Źródło: WDI

18 Przyczyny wprowadzenia JAE 1983 r. Forum Europejskich Przemysłowców (Roundtable of European Industrialists) propozycje odnośnie poprawy słabnącej pozycji konkurencyjnej produktów europejskich Komisja - Biała Księga o wprowadzeniu jednolitego rynku (White Paper - Completing the Internal Market) 1985 precyzowała cele precyzowała sposoby zrealizowania postulatów zawierała szereg uszczegółowiających zaleceń

19 Przyczyny wprowadzenia JAE Orzeczenie Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości z 1978r. (Cassis de Dijon) - likwidacja pozataryfowych barier w handlu stworzyło zasadę wzajemnego uznania towar dopuszczony na rynek jednego państwa członkowskiego, spełniający wszelkie wymagane tam standardy powinien być bez przeszkód sprzedawany na rynkach innych państw, bez konieczności dopasowywania go do regulacji panujących w krajach-importerach

20 Przyczyny wprowadzenia JAE Eliminacja barier + liberalizacja czynników produkcji i usług na początku roku 1993 implementacja Single Market Program (SMP) Jakie zamierzenia? Wzrost konkurencyjności Krok ku unii gospodarczej i politycznej

21 Cele SMP usunięcie barier pozataryfowych w handlu, zwiększenie konkurencji między państwami członkowskimi, wspieranie współpracy firm w zakresie badań i rozwoju, ujednolicenie rynków czynników produkcji poprzez pełną liberalizację przepływu pracy i kapitału, integracja monetarna oraz ochrona socjalna 17 lutego 1986 roku w Luksemburgu Jednolity Akt Europejski (Single European Act)

22 Cele i kształt SMP JAE, definicja rynku wewnętrznego obszar bez granic wewnętrznych, w którym jest zapewniony swobodny przepływ towarów, osób, usług i kapitał Wprowadzenie do końca 1992 (dlaczego ten rok?) Cel polityczny i wyraz dążenia

23 Cele i kształt SMP Polityka społeczna: zwiększanie standardów ochrony zdrowia bezpieczeństwa pracowników poprawa środowiska pracy zbliżanie do siebie wymogów krajowych wprowadzenie minimalnych standardów na poziomie wspólnotowym

24 Cele i kształt SMP Spójność gospodarcza badania i rozwój technologiczny troska o środowisko naturalne zmniejszania dysproporcji w poziomach rozwoju różnych regionów fundusze strukturalne zwiększenie konkurencyjności przemysłu wzmacnianie bazy naukowej i technologicznej - małe i średnie przedsiębiorstwa otwieranie krajowych rynków zamówień publicznych określanie wspólnych norm usuwanie barier prawnych i fiskalnych.

25 Cele i kształt SMP Koordynację działań na poziomie wspólnotowym programy ramowe, ustalające: cele i kierunki działań w zakresie badań naukowych wysokość i sposoby pozyskiwania na nie środków finansowych

26 Cele i kształt SMP Przepływ osób deklaracja: Współpraca, nie ograniczamy uprawnień Wspólnoty wjazd, poruszanie się osiedlanie obywateli państw trzecich. Współpraca zwalczanie: terroryzmu, przestępczości, handlu narkotykami nielegalnego handlu dziełami sztuki i antykami Sprawniejsze funkcjonowanie Wspólnot, umożliwienie instytucjom wykonywania ich uprawnień w warunkach najbardziej sprzyjających interesom Wspólnoty

27 Cele i kształt SMP Instytucje Rady Europejskiej określona pozycja - pełnoprawny organy decyzyjny Wspólnoty zastąpienie wymogu jednomyślności w podejmowaniu decyzji większością kwalifikowaną wyjątki np. przy uchwalaniu przepisów dotyczących harmonizacji prawa odnoszącego się do podatków obrotowych, akcyzy i innych podatków pośrednich Parlament Europejski umożliwiono udział w tworzeniu prawa w procedurze współdecydowania

28 Mechanizmy wprowadzenia JAE Bariery nadal blokujące swobodną wymianę ograniczenia fizyczne (zwłaszcza kontrole graniczne), techniczne fiskalne Brak harmonizacji - zwiększa koszty i niedogodności dla krajów członkowskich

29 Mechanizmy wprowadzenia JAE zniesienie kontroli na granicy ujednolicenie standardów technicznych w zakresie: bezpieczeństwa, sanitarnym, ochrony środowiska zasada wzajemnego uznania

30 Plan wykładu Unia celna w ramach EWG Jednolity Rynek Europejski Historia integracji gospodarczej w Europie w pigułce

31

32 Pytania egzaminacyjne 1. Etapy integracji gospodarczej w ramach UE 2. Wprowadzenie unii celnej przez kraje EWG 3. Określ sytuację gospodarczą i polityczną na świecie i w Europie przez wprowadzeniem SMP. Jakie czynniki zadecydowały o stworzeniu JAE? 4. Jakie były cele i założenia JAE? Jakie główne problemy program miał rozwiązać? 5. Jakie główne instrumenty zostały wprowadzone dla realizacji celów JAE?