HISTORIA INTEGRACJI EUROPEJSKIEJ

Transkrypt

1 93V7 Kazimierz Łastawski HISTORIA INTEGRACJI EUROPEJSKIEJ

2 Spis treści WSTĘP 9 I. ROZWÓJ IDEI ZJEDNOCZENIOWYCH W DZIEJACH EUROPY Prapoczątki idei jednoczenia Europy (Grecja, Rzym) Średniowieczna wspólnota europejska (uniwersalizm chrześcijański) Główne idee jednoczenia państw europejskich Historyczne propozycje integracji narodów europejskich Idee tworzenia Stanów Zjednoczonych Europy Projekty mniejszych organizacji integracyjnych Polskie propozycje jednoczenia Europy 43 II. DZIAŁANIA ZJEDNOCZENIOWE W LATACH Podłoże procesów integracyjnych po zakończeniu II wojny światowej Pomoc Stanów Zjednoczonych dla Europy Zachodniej Unifikacja bloku wschodniego Ruchy zjednoczeniowe w Europie Zachodniej Tworzenie się Beneluksu Kongres haski i łączenie się ruchów europejskich Powstanie Organizacji Europejskiej Współpracy Gospodarczej (OEEC) Utworzenie Unii Zachodniej z udziałem Wielkiej Brytanii (1948) Powstanie Rady Europy (1949) Działania unifikacyjne Europy Środkowo-Wschodniej (RWPG) Próby jednoczenia działań wschodnioeuropejskiej emigracji politycznej ( Intermarium") 89 III. UTWORZENIE TRZECH WSPÓLNOT EUROPEJSKICH Zacieśnienie współpracy wewnątrz bloku zachodniego Zbliżenie polityczne państw członkowskich NATO 93

3 1.2. Przekształcenie Unii Zachodniej w Unię Zachodnioeuropejską Utworzenie pierwszej wspólnoty sektorowej w Europie PlanSchumana Powstanie Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali Główne struktury EWWiS Nieudane próby tworzenia Europejskiej Wspólnoty Obronnej i Europejskiej Wspólnoty Politycznej Powstanie Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej Działalność przygotowawcza. Komitet Spaaka Cele, zasady działania i struktury EWG Powstanie Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej (Euratomu) Skutki powstania trzech Wspólnot Europejskich Utworzenie Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu (EFTA) 127 IV. DZIAŁALNOŚĆ ZJEDNOCZENIOWA W LATACH SZEŚĆDZIESIĄTYCH Polityka integracyjna prezydenta Charlesa de Gaulle'a Ku rozwojowi integracji politycznej Konferencje szóstki" w Paryżu i Bad Godesberg Francuskie propozycje konfederacyjne. Plan Foucheta Propozycja Cattaniego Traktat elizejski z 22 stycznia 1963 roku Kryzys instytucjonalny integracji wiatach Polityka pustego krzesła" Kompromis luksemburski (1966) Wycofanie Francji ze struktury militarnej NATO (1966) Nowe propozycje polityków RFN Połączenie Rady i Komisji Trzech Wspólnot Europejskich ( ) Zabiegi państw północnych" o przyjęcie do EWG Rozwój układów stowarzyszeniowych Przemiany wewnętrzne w EWG ; Kształtowanie wspólnej polityki rolnej Zmiany gospodarcze i walutowe 163 V. KSZTAŁTOWANIE SIĘ DRUGIEGO ETAPU INTEGRACJI EUROPEJSKIEJ Przemiany europejskie na przełomie lat sześćdziesiątych i siedemdziesiątych Początki drugiego etapu integracji europejskiej ; Konferencja haska (1-2 grudnia 1969 roku) Raport Wernera, Raport Davigniona w sprawie integracji politycznej 174

4 2.4. Pierwsza konferencja przywódców dziewięciu państw w Paryżu Północne" rozszerzenie Wspólnot Europejskich (1973) Utworzenie Rady Europejskiej (1974) Projekty tworzenia Unii Europejskiej w latach siedemdziesiątych Raport Tindemansa (1975) Raport trzech mędrców" (1978) Projekty unii walutowej Pierwsze bezpośrednie wybory do Parlamentu Europejskiego (1979) 189 VI. DROGA KU UNII EUROPEJSKIEJ W LATACH OSIEMDZIESIĄTYCH Rozszerzenie integracji o państwa południowe" Włączenie Grecji do Wspólnot Europejskich Proces przyłączenia Hiszpanii Przystąpienie Portugalii do Wspólnot Europejskich Projekty Unii Europejskiej Projekt Genschera-Colombo Deklaracja stuttgartska o Unii Europejskiej (1983) Projekt traktatu ustanawiającego Unię Europejską Traktat z Schengen (1985) Jednolity Akt Europejski (1987) Początkowy etap wspólnotowej polityki regionalnej Kształtowanie polityki badawczo-rozwojowej Inicjatywy integracyjne Delorsa Zbliżenie między EWG i RWPG Secesja Grenlandii 220 VII. TRZECI ETAP INTEGRACJI. POWSTANIE UNII EUROPEJSKIEJ Przemiany polityczne w Europie po 1989 roku Rozpad bloku wschodniego Utworzenie Wspólnoty Niepodległych Państw Przemiany wewnętrzne w NATO i UZE Zjednoczenie Niemiec Nowe inicjatywy integracyjne po 1989 roku Przekształcenie KBWE w OBWE Zacieśnienie współpracy regionalnej Projekty unii politycznej w Europie Kształtowanie się Unii Europejskiej Postanowienia Traktatu z Maastricht Trzy filary Unii Europejskiej 242

5 3.3. Główne instytucje Unii Europejskiej Rada Europejska Rada Unii Europejskiej Komisja Europejska Parlament Europejski Trybunał Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich Trybunał Obrachunkowy Organy pomocnicze Unii Europejskiej 255 VIII. ROZWÓJ UNII EUROPEJSKIEJ W LATACH DZIEWIĘĆDZIESIĄTYCH Utworzenie Europejskiego Obszaru Gospodarczego Przystąpienie do Unii Europejskiej Austrii, Finlandii i Szwecji (1995) Rozwój wspólnotowej polityki regionalnej i strukturalnej Utworzenie Funduszu Spójności Przygotowanie nowych państw do członkostwa. Strategia przedakcesyjna Rozwój układów stowarzyszeniowych Utworzenie funduszy dla państw kandydujących Kopenhaskie kryteria członkostwa w Unii Europejskiej Program partnerstwa dla członkostwa" Agenda 2000 (Pakiet Santera) Powstanie i kierunki działania Europolu i Eurojustu Traktat Amsterdamski (Maastricht II) Przygotowanie zmian traktatowych. Konferencja Międzyrządowa ( ) Postanowienia Traktatu Amsterdamskiego Kształtowanie wspólnej polityki walutowej Rozwój działalności unijnej w stosunkach międzynarodowych Tworzenie wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa Problemy stosunków transatlantyckich Rozwój stosunków z Rosją Próby stabilizacji sytuacji na Bałkanach Polityka śródziemnomorska UE Współpraca z państwami Afryki, Karaibów i Pacyfiku (AKP) Rozwój współpracy z krajami Ameryki Łacińskiej Stosunki z państwami azjatyckimi 296 IX. DZIAŁANIA INTEGRACYJNE U PROGU XXI WIEKU Nowe propozycje rozwojowe Unii Europejskiej Założenia strategii lizbońskiej ( ) 306

6 O 3. Konferencja Międzyrządowa (luty-grudzień 2000) Tworzenie Karty Praw Podstawowych Postanowienia Traktatu z Nicei Rozwój Unii Europejskiej po Nicei 317 ZAKOŃCZENIE 325 ZAŁĄCZNIKI 329 BIBLIOGRAFIA 355 SPIS ZAŁĄCZNIKÓW 359