RAPORT Z EWALUACJI PROBLEMOWEJ

Transkrypt

1 Nadzór pedagogiczny System Ewaluacji Oświaty RAPORT Z EWALUACJI PROBLEMOWEJ Publiczny Punkt Przedszkolny "Bajeczna Kraina" Kraków Kuratorium Oświaty w Krakowie

2 Wstęp Prezentowany raport jest rezultatem ewaluacji zewnętrznej przeprowadzonej w przedszkolu przez wizytatorów do spraw ewaluacji. Raport z ewaluacji problemowej dotyczy jednego lub kilku z przedstawionych poniżej wymagań państwa. Ewaluacja zewnętrzna polega na zbieraniu i analizowaniu informacji na temat funkcjonowania przedszkola w obszarach wyznaczonych przez wymagania państwa: 1. Przedszkole realizuje koncepcję pracy ukierunkowaną na rozwój dzieci. 2. Procesy wspomagania rozwoju i edukacji dzieci są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się 3. Dzieci nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej. 4. Dzieci są aktywne. 5. Respektowane są normy społeczne. 6. Przedszkole wspomaga rozwój dzieci, z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji 7. Nauczyciele współpracują w planowaniu i realizowaniu procesów edukacyjnych. 8. Promowana jest wartość wychowania przedszkolnego. 9. Rodzice są partnerami przedszkola. 10. Wykorzystywane są zasoby przedszkola i środowiska lokalnego na rzecz wzajemnego rozwoju. 11. Przedszkole w planowaniu pracy uwzględnia wnioski z analizy badań zewnętrznych i wewnętrznych. 12. Zarządzanie przedszkolem służy jego rozwojowi. Ewaluacja ma także na celu ustalenie poziomu spełniania przez przedszkole wymagań zawartych w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia r. wraz ze zmianami z dnia r. Przedszkole może spełniać te wymagania na pięciu poziomach: Poziom E - oznaczający niski stopień wypełniania wymagania przez przedszkole. Poziom D - oznaczający podstawowy stopień wypełniania wymagania przez przedszkole. Poziom C - oznaczający średni stopień wypełniania wymagania przez przedszkole. Poziom B - oznaczający wysoki stopień wypełniania wymagania przez przedszkole. Poziom A - oznaczający bardzo wysoki stopień wypełniania wymagania przez przedszkole. Publiczny Punkt Przedszkolny "Bajeczna Kraina" 2/17

3 Opis metodologii Badanie zostało zrealizowane w dniach 2-3 czerwca 2014 r. przez zespół wizytatorów ds. ewaluacji, w skład którego weszli: Andrzej Janczy, Danuta Strzelczyk Kwiędacz. Badaniem objęto dzieci, rodziców, dyrektora, będącego jednocześnie nauczycielem w placówce oraz pracownika niepedagogicznego. Przeprowadzono obserwację zajęć, placówki i analizę dokumentacji. Na podstawie zebranych danych został sporządzony raport, który obejmuje podstawowe obszary działania punktu przedszkolnego tj.: "Procesy wspomagania i edukacji dzieci są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się", "Dzieci nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej", "Respektowane są normy społeczne". Publiczny Punkt Przedszkolny "Bajeczna Kraina" 3/17

4 Obraz przedszkola Publiczny Punkt Przedszkolny "Bajeczna Kraina", działający w Krakowie przy ul. Władysława Jagiełły 26, obejmuje swoją opieką jedną grupę przedszkolną liczącą 12 dzieci w wieku od 2 do 5 lat. Dzieci mają do dyspozycji jedną salę, szatnię oraz pomieszczenia sanitarne. W placówce przebywają przede wszystkim dzieci młodsze, powierzchnia, jaką dysponują jest wystarczająca i przy aktualnej liczbie dzieci pozwala na dosyć swobodną zabawę lub wyciszenie. Sala, w której przebywają dzieci, jest jasna, funkcjonalnie urządzona, wyposażona w zabawki i inne pomoce dydaktyczne. Dzieci mają do dyspozycji sporo książek, chętnie korzystają z różnych klocków konstrukcyjnych. Przedszkole korzysta z dwóch publicznych placów zabaw, które znajdują się w jej pobliżu. Praca dydaktyczna, wychowawcza i opiekuńcza placówki jest planowana i realizowana z uwzględnieniem indywidualnych potrzeb i możliwości dzieci. Proces wspomagania rozwoju i edukacji dzieci jest realizowany zgodnie z podstawą programową wychowania przedszkolnego, w ścisłej współpracy z rodzicami wychowanków. Przestrzegany jest plan dnia uwzględniający czas na naukę, zabawę i inne aktywności. Jest to szczególnie ważne, ponieważ większość dzieci ma 3-4 lata. Przedszkole dba o zrównoważony rozwój dzieci. Wprowadzanie do świata dorosłych odbywa się m. innymi przez wykorzystanie potencjału Krakowa (np.: Muzeum Lotnictwa, Muzeum Inżynierii Miejskiej), zajęcia w najbliższym otoczeniu siedziby kształtujące podstawowe umiejętności społeczne. Współpraca pomiędzy rodzicami a pracownikami przedszkola pozwala na codzienną wymianę informacji na temat osiągnięć i trudności dzieci oraz budowanie wspólnego pola wychowania. Publiczny Punkt Przedszkolny "Bajeczna Kraina" 4/17

5 Informacja o placówce Nazwa placówki Patron Typ placówki Miejscowość Ulica Numer 26 Publiczny Punkt Przedszkolny "Bajeczna Kraina" Punkt przedszkolny Kraków Jagiełły Kod pocztowy Urząd pocztowy Kraków Telefon Fax Www Regon Publiczność Kategoria uczniów Charakter Uczniowie, wychow., słuchacze 12 Oddziały 1 Nauczyciele pełnozatrudnieni 1.00 Nauczyciele niepełnozat. (stos.pracy) 0.00 Nauczyciele niepełnozat._(w etatach) 0.00 Średnia liczba uczących się w oddziale 12 Liczba uczniów przypadających na jednego pełnozatrudnionego nauczyciela Województwo Powiat Gmina Typ gminy niepubliczna Dzieci lub młodzież brak specyfiki 12 MAŁOPOLSKIE Kraków Kraków gmina miejska Publiczny Punkt Przedszkolny "Bajeczna Kraina" 5/17

6 Poziom spełniania wymagań państwa Procesy wspomagania rozwoju i edukacji dzieci są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się Procesy wspomagania rozwoju i edukacji dzieci są podporządkowane indywidualnym potrzebom edukacyjnym i rozwojowym oraz możliwościom psychofizycznym dzieci. Stosowane metody pracy są dostosowane do potrzeb dzieci i grupy przedszkolnej (D) Procesy wspomagania rozwoju i edukacji dzieci są planowane, monitorowane i doskonalone. Wnioski z monitorowania są wykorzystywane w planowaniu i realizowaniu tego procesu. (D) Wdrażane wnioski z monitorowania procesu wspomagania rozwoju i edukacji dzieci podnoszą efektywność tego procesu. (B) B W przedszkolu stosuje się nowatorskie rozwiązania służące rozwojowi dzieci. (B) Dzieci nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej Podstawa programowa wychowania przedszkolnego jest realizowana z wykorzystaniem zalecanych warunków i sposobów jej realizacji. (D) W przedszkolu monitoruje się i analizuje osiągnięcia każdego dziecka, uwzględniając jego możliwości rozwojowe, formułuje się i wdraża wnioski z tych analiz. (D) Wdrożone wnioski z monitorowania i analizowania osiągnięć dzieci przyczyniają się do rozwijania ich umiejętności i zainteresowań. (B) Respektowane są normy społeczne. Relacje między wszystkimi członkami przedszkolnej społeczności są oparte na wzajemnym szacunku i zaufaniu. Dzieci w przedszkolu czują się bezpiecznie. (D) B B Dzieci wiedzą, jakich zachowań się od nich oczekuje. (D) Podejmuje się działania wychowawcze mające na celu eliminowanie zagrożeń oraz wzmacnianie właściwych zachowań. (D) W przedszkolu kształtuje się postawę odpowiedzialności dzieci za działania własne i działania podejmowane w grupie. (D) Podejmowane działania wychowawcze są monitorowane i modyfikowane w razie potrzeb. (D) W przedszkolu, wspólnie z rodzicami, analizuje się podejmowane działania wychowawcze, w tym mające na celu eliminowanie zagrożeń oraz wzmacnianie właściwych zachowań. Ocenia się ich skuteczność oraz modyfikuje w razie potrzeb. (B) Dzieci wykazują się odpowiedzialnością w działaniu i relacjach społecznych. (B) Publiczny Punkt Przedszkolny "Bajeczna Kraina" 6/17

7 Wnioski 1. Pozytywne relacje między wszystkimi członkami społeczności przedszkolnej oraz dbałość o kształtowanie właściwych wzorców i zachowań w stosunkach między dziećmi przekłada się na tworzenie poczucia bezpieczeństwa psychicznego dzieci. 2. Rodzice akceptują przyjęty w przedszkolu system oddziaływań wychowawczych. Dzięki informowaniu ich o sukcesach i kłopotach dzieci, mogą współuczestniczyć we wspieraniu osiągnięć i łagodzenia trudności w ich rozwoju. 3. Dzieci, na miarę swoich możliwości, wykazują się samodzielnością i odpowiedzialnością. 4. W przedszkolu stwarzane są warunki do wspomagania rozwoju umysłowego dzieci tak, aby je dobrze przygotować do dalszej nauki w szkole. 5. Dzieci poddawane są systematycznej obserwacji, również ich zachowania są analizowane. Pozwala to lepiej poznać ich indywidualne możliwości i ustalić potrzeby rozwojowe, co wykorzystuje się do indywidualizowania procesów ich wspierania. Publiczny Punkt Przedszkolny "Bajeczna Kraina" 7/17

8 Wyniki ewaluacji Wymaganie: Procesy wspomagania rozwoju i edukacji dzieci są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się Zajęcia prowadzone w przedszkolu wynikają z rozpoznanych indywidualnych potrzeb dzieci i służą ich wszechstronnemu rozwojowi angażując je w ten proces. Nauczyciele systematycznie doskonalą przebieg zajęć opierając się na wnioskach z monitorowania osiągnięć dzieci i ewaluacji własnej pracy. Jakości zajęć służą nowatorskie działania nauczycieli, oparte na najnowszej wiedzy pedagogicznej. Poziom spełnienia wymagania: B Proces rozwoju i edukacji dzieci jest zorganizowany w sposób sprzyjający nabywaniu umiejętności przez dzieci. Przed dziećmi stawiane są różne zadania, uwzględniają one ich potrzeby i możliwości, również rytm dnia dostosowany jest do nich. Organizowane są stałe działania wspierające rozwój dzieci (codzienne ćwiczenia logopedyczna) oraz działania wynikające z konkretnych potrzeb dziecka (np.: kierowanie dziecka do specjalisty; uwzględnianie w pracy z dzieckiem wskazówek psychologa; wspieranie tych czynności, z którymi dziecko ma trudności). Stosowane rozwiązania programowe (np. program wakacyjny) pozwalają, w sposób odmienny od zajęć, realizować potrzeby poznawcze i kształtować postawy społeczne wychowanków. Obszar badania: Procesy wspomagania rozwoju i edukacji dzieci są podporządkowane indywidualnym potrzebom edukacyjnym i rozwojowym oraz możliwościom psychofizycznym dzieci. Stosowane metody pracy są dostosowane do potrzeb dzieci i grupy przedszkolnej Pierwszym etapem działań przedszkola jest rozpoznanie potrzeb i możliwości dzieci. Odbywa się to poprzez obserwacje dzieci, analizy ich prac, wywiady z rodzicami. Na tej podstawie organizowane są stałe działania, których celem jest: rozwój umiejętności adekwatnych do wieku rozwojowego dzieci oraz wsparcie ich indywidualnych potrzeb. Biorąc pod uwagę wiek dzieci uczęszczających do przedszkola są to najczęściej zabawy ruchowe, działania plastyczne, ćwiczenia logopedyczne oraz inne, realizujące podstawę programową. Zadania stawiane przed dziećmi wymagają od nich różnych form aktywności. Każde z obserwowanych w trakcie ewaluacji zadań, uwzględniało potrzeby co najmniej jednego dziecka z grupy w sposób szczególny, realizując również podstawowe działania edukacyjne w stosunku do innych dzieci (np.: w trakcie zabaw ruchowych - pionizowanie jednego z dzieci, temat tygodnia uwzględniał potrzeby jednego z dzieci w zakresie opowiadania). Również rytm dnia w przedszkolu odnosi się do aktywności dzieci 3-4 letnich. Dzieci mają stały czas przeznaczony na różnego rodzaju aktywności, na zabawę oraz czas na odpoczynek i wyciszenie. Te aktywności zostały przez nie wymienione w kategorii co lubią robić w przedszkolu. Przestrzeń dla dzieci (grupa liczy obecnie Publiczny Punkt Przedszkolny "Bajeczna Kraina" 8/17

9 12 dzieci) uwzględnia miejsce na pracę, aktywność ruchową, wypoczynek. Dzieci mają do dyspozycji zabawki (dużo jest różnych zabawek konstrukcyjnych), książki (dzieci wykorzystują swobodny dostęp do książek). Wszystkie przedmioty i pomieszczenia dostosowane są do wieku dzieci i ich potrzeb. Z perspektywy wszystkich rodziców otrzymują oni informację o funkcjonowaniu dziecka w przedszkolu. Biorąc powyższe pod uwagę uznać należy adekwatność podejmowanych działań do potrzeb i możliwości dzieci. Obszar badania: Procesy wspomagania rozwoju i edukacji dzieci są planowane, monitorowane i doskonalone. Wnioski z monitorowania są wykorzystywane w planowaniu i realizowaniu tego procesu. Organizacja procesów edukacyjnych zaczyna się od ich planowania. Z powodu dzieci, które przychodzą do przedszkola w różnych okresach roku jest to trudne zadanie. Plan roczny, miesięczny i tygodniowy musi być modyfikowany, a podstawą tych zmian jest zmieniający się skład grupy oraz wyniki monitorowania procesu rozwoju dzieci. W przedszkolu podstawą tego działania jest obserwacja. Szuka się trudności, na jakie napotykają dzieci oraz ich mocnych stron, w celu wspierania uzdolnień. Obecnie dużą wagę poświęca się obserwacji rozwoju ich wiedzy, rozwoju mowy oraz ich zdolnościom plastycznym i ruchowym. Istotne w tym procesie jest codzienny, popołudniowy fragment planu dnia, podczas którego w trakcie swobodnych zabaw i rozmów sprawdza się skuteczność dziennych działań dydaktycznych. Przykłady wykorzystania wniosków wynikających z tych badań to: wdrożenie planu ćwiczeń logopedycznych; kierowanie i współpraca z psychologiem wspierającym pracę rodziców z dzieckiem; wdrażanie dzieci w wiedzę świata dorosłych (przyroda, technika); kształtowanie umiejętności społecznych (dotyczących stosunków pomiędzy dziećmi w grupie). Wykorzystanie monitorowania do planowania działań, ich modyfikacji i prowadzenia wsparcia rozwoju grupy, ale z uwzględnieniem indywidualnych potrzeb dzieci jest użyteczne. Obszar badania: Wdrażane wnioski z monitorowania procesu wspomagania rozwoju i edukacji dzieci podnoszą efektywność tego procesu. W przedszkolu najbardziej dostrzeganym rezultatem działań podjętych na podstawie wniosków z monitorowania są osiągnięcia dzieci. Realizacja programów indywidualnych i praca indywidualna z dzieckiem np.: ćwiczenie samoobsługi, większa uwaga przy wypełnianiu czynności, z którymi dziecko ma problem, zwracanie uwagi na niedociągnięcia dzieci oraz ćwiczenie z nimi pozwala poprawiać takie osiągnięcia jak np.: trzymanie kredki, ołówka, pędzla; kończenie pracy plastycznej; prawidłowe siedzenie przy stole; odkładanie rzeczy na swoje miejsce; sprzątanie po sobie po skończonej zabawie; powtarzanie - utrwalanie informacji zdobytych podczas zajęć, ćwiczenie pamięci poprzez zabawy dydaktyczne, wydłużanie czasu koncentracji i skupienia, większa motywacja dziecka do wykonywania nielubianych czynności. W trakcie obserwacji zajęć można było zaobserwować zarówno działania nauczyciela związane z kształtowaniem tych umiejętności, jak również efekty. Działania wynikające z monitorowania procesów są więc skuteczne. Publiczny Punkt Przedszkolny "Bajeczna Kraina" 9/17

10 Obszar badania: W przedszkolu stosuje się nowatorskie rozwiązania służące rozwojowi dzieci. W przedszkolu jest obecnie grupa dzieci 3-letnich. Ich potrzeby związane są z poznawaniem świata. Kolejną istotną potrzebą jest kształtowanie postaw, które pozwolą im właściwie funkcjonować w społeczeństwie. Temu służą zaplanowane i systematycznie realizowane działania. Pierwsze z nich to program Wakacje w Krakowie. To zorganizowane wakacje, w trakcie których rozwijana jest wiedza o mieście oraz o świecie. Odwiedzane są nie tylko muzea, Rynek, ogród botaniczny, ale również miejsca użyteczności publicznej (fryzjer, sklep, piekarnia, apteka). Uzupełnieniem są codzienne wędrówki po okolicy (np. z mapą szukanie ulic, rozpoznawanie znaków, szukanie i wykorzystywanie pojemników do segregacji odpadów). Tygodnie wakacyjne mają swoje tematy np. Tydzień z MPK, który oznacza podróżowanie komunikacją miejską, wizyty w Muzeum Inżynierii Miejskiej. Wycieczki do Biblioteki Publicznej Fili nr 6 kształtują nie tylko umiejętności życiowe, ale również postawę społeczną dzieci (nie trzeba kupować, można pożyczyć, ale trzeba oddać). Takie rozwiązanie metodyczne i organizacyjne odpowiada na potrzeby rozwojowe dzieci uczęszczających do przedszkola. Publiczny Punkt Przedszkolny "Bajeczna Kraina" 10/17

11 Wymaganie: Dzieci nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej Zmiany w zewnętrznym świecie powodują konieczność właściwego przygotowania dzieci do nowej rzeczywistości, dlatego dla sukcesu indywidualnego i społecznego dzieci uczęszczające do przedszkola nabywają kompetencje określone w podstawie programowej. Stopień, w jakim są one nabywane, zależy od skuteczności monitorowania tego procesu oraz pozyskania wiedzy o indywidualnych potrzebach rozwojowych i możliwościach każdego dziecka. Poziom spełnienia wymagania: B Podstawa programowa wychowania przedszkolnego jest realizowana z uwzględnieniem opisanych w niej warunków i sposobów. Zwraca się uwagę między innymi na podział dnia na poszczególne rodzaje aktywności dzieci, na współdziałanie z rodzicami w wychowywaniu dzieci, na edukację zdrowotną. Monitorowanie osiągnięć dzieci w trakcie różnych zajęć pozwala na bieżąco wpływać na sposób pracy z poszczególnymi dziećmi. W każdych zajęciach są również elementy długoterminowych oddziaływań na dzieci ze specjalnymi trudnościami i potrzebami. Obszar badania: Podstawa programowa wychowania przedszkolnego jest realizowana z wykorzystaniem zalecanych warunków i sposobów jej realizacji. W pracy z dziećmi uwzględniane są zalecane warunki i sposoby realizacji podstawy programowej. Jest to wykorzystanie właściwych proporcji gospodarowania czasem (odpowiedni plan dnia i obserwowane proporcje pomiędzy aktywnościami dzieci w trakcie pobytu), prowadzenie obserwacji pedagogicznych w celu poznania możliwości i potrzeb rozwojowych dzieci (podsumowane wypełnianym trzy razy w roku arkuszem osiągnięć każdego dziecka, niwelowanie dysharmonii rozwojowych w trakcie zajęć), wprowadzanie elementów edukacji zdrowotnej (obserwowane w trakcie pobytu kształtowanie odpowiednich nawyków), współpraca z rodzicami w trosce o jednolite oddziaływanie wychowawcze (akceptacja działań i opinia o wsparciu rodziców przez przedszkole, wyrażona przez wszystkich ankietowanych rodziców, informowanie rodziców o sukcesach i kłopotach ich dzieci podczas odbierania dziecka przez opiekuna). Powyżej wymienione elementy podstawy programowej były zaobserwowane w trakcie pobytu w przedszkolu. Oznacza to, iż procesy edukacyjne spójne są z zalecanymi warunkami realizacji podstawy programowej. Publiczny Punkt Przedszkolny "Bajeczna Kraina" 11/17

12 Obszar badania: W przedszkolu monitoruje się i analizuje osiągnięcia każdego dziecka, uwzględniając jego możliwości rozwojowe, formułuje się i wdraża wnioski z tych analiz. W grupie przedszkolnej, w trakcie obserwacji zajęć, było obecnych dziewięcioro dzieci. W trakcie zajęć nauczyciel prowadził monitorowanie ich osiągnięć poprzez: sprawdzanie, czy dzieci zrozumiały polecenia i omawiane kwestie; sprawdzanie, w jaki sposób dzieci wykonują jego polecenia; zadawanie pytań i aktywizowanie dzieci do wypowiadania się. Wszystkie dzieci objęte były tymi sposobami sprawdzania ich osiągnięć. Wnioski z monitorowania osiągnięć dzieci (w perspektywie dłuższej niż czas obserwacji) dotyczą różnych elementów ich wiedzy, umiejętności i postaw np.: kształtowania aparatu mowy, trudności w uczeniu się w kontekście zaburzeń integracji sensorycznej, lęków, szczególnych predyspozycji dzieci. Wykorzystanie wniosków z mikrobadań było obserwowane w trakcie zajęć. Nauczyciel zmieniał metody motywowania, podtrzymywał uwagę dziecka, powtarzał polecenia, wspierał w konkretnych czynnościach i pozwalał następnie dziecku samodzielnie je wykonywać. Wnioski z analiz dotyczących dłuższej perspektywy: spowodowały skierowanie dziecka do specjalistów, wprowadziły organizację ćwiczeń logopedycznych w ciągu dnia, wpływają na zmiany metod pracy z poszczególnymi dziećmi. Powszechne jest więc monitorowanie i diagnozowanie osiągnięć dzieci oraz wdrażanie wniosków z analiz. Obszar badania: Wdrożone wnioski z monitorowania i analizowania osiągnięć dzieci przyczyniają się do rozwijania ich umiejętności i zainteresowań. Wnioski z analiz osiągnięć dzieci przekładają się na lepszy rozwój aparatu mowy, na umiejętność rozumienia skomplikowanych pojęć, sprawniejsze wykonywanie prostych czynności, z którymi miały do tej pory trudności. Przykładem jest pokonywanie trudności grafomotorycznych przez dzieci. W wyniki analizy osiągnięć dzieci wprowadzono kilkuetapowe ćwiczenia dot. np. umiejętności posługiwania się nożyczkami. Obserwacje umiejętności dzieci mają wpływ na rozwój ich zainteresowań: np. dziecko z dużym, potencjałem w zakresie sprawności fizycznej zajęcia taneczne. Wszyscy ankietowani rodzice uważają, że przedszkole pomaga rozwijać zainteresowania ich dziecka. Działania diagnostyczne prowadzone przez przedszkole są więc użyteczne. Publiczny Punkt Przedszkolny "Bajeczna Kraina" 12/17

13 Wymaganie: Respektowane są normy społeczne. Przedszkola powinny kształtować postawy zgodne z wartościami i normami społeczeństwa demokratycznego. Poznawanie zasad i rozumienie ich znaczenia dla funkcjonowania społeczności przedszkolnej i społeczeństwa stanowi element rozwoju. Świadomość tego, jak ważne jest przestrzeganie wspólnie ustalonych reguł, decyduje o sukcesie grup. Ważnym zadaniem przedszkola jest tworzenie poczucia bezpieczeństwa fizycznego i psychicznego, a także klimatu sprzyjającego rozwojowi dzieci. Poziom spełnienia wymagania: B W placówce respektowane są normy społeczne. Relacje między członkami społeczności przedszkolnej są pozytywne. Dzieci znają obowiązujące w przedszkolu zasady zachowania (stosowanie zwrotów grzecznościowych, wzajemny szacunek, pomaganie sobie, dzielenie się zabawkami) i starają się je przestrzegać. Zachowania dzieci są wzmacniane przez przyjęty i systematycznie stosowany system nagród i kar. Rodzice akceptują stosowany w placówce system oddziaływań wychowawczych, a przez rozmowy z nauczycielem włączają się w jego budowanie. Dzieci wykazywały się samodzielnością i odpowiedzialnością w wielu obserwowanych sytuacjach: bawiły się ze sobą razem, wybierały zabawy i zabawki, pomagały sobie wzajemnie. Obszar badania: Relacje między wszystkimi członkami przedszkolnej społeczności są oparte na wzajemnym szacunku i zaufaniu. Dzieci w przedszkolu czują się bezpiecznie. W przedszkolu dominują relacje oparte na wzajemnym szacunku i zaufaniu. Dotyczą one całego środowiska przedszkolnego (dzieci, rodziców, nauczyciela i pracownika niepedagogicznego). Przedszkole jest otwarte na rodziców, którzy informowani są na bieżąco o postępach i ewentualnych problemach dziecka zaobserwowanych podczas zajęć, a sami też przekazują nauczycielowi informacje o jego potrzebach, czy problemach. W placówce zwraca się uwagę na kształtowanie wzorców zachowań w relacjach między dziećmi np.: stosowanie zwrotów grzecznościowych, wzajemny szacunek, pomaganie sobie, dzielenie się zabawkami. Dostrzegają to rodzice, w których opinii między dziećmi panują pozytywne relacje - wspólnie się bawią, chodzą na spacery, opiekują się sobą wzajemnie. Wdrożenie do stosowania zasad odbywa się od początku zajęć przedszkolnych w danym roku, kiedy to opracowywany jest kodeks zachowań (ilustrowany przez "słoneczko smutne i wesołe"), ale praktyczne utrwalanie zasad, poprzez zabawę czy bajki terapeutyczne, trwa przez cały czas. Zachowania dzieci są wzmacniane przez przyjęty i systematycznie stosowany system nagród (naklejki, pieczątki) i kar (upomnienie, odesłanie dziecka na krzesełko). Widoczna jest dbałość o fizyczne i psychiczne bezpieczeństwo dzieci. Wszyscy rodzice (8 osób) stwierdzili w ankiecie, że ich dzieci, po powrocie z przedszkola, nigdy nie mówiły, że się boją. Dzieci, w swoich wypowiedziach, zwracały uwagę, że lubią się razem bawić i lubią swoją nauczycielkę. Na podstawie zebranych danych uznać należy powszechność poczucia bezpieczeństwa dzieci oraz powszechność zachowań opartych na wzajemnym szacunku i zaufaniu, obejmujących relacje Publiczny Punkt Przedszkolny "Bajeczna Kraina" 13/17

14 pomiędzy wszystkimi grupami tworzącymi przedszkolną społeczność. Obszar badania: Dzieci wiedzą, jakich zachowań się od nich oczekuje. Dzieci w rozmowie potrafiły wskazać zasady właściwego zachowania, które dotyczyły stosowania zwrotów grzecznościowych, relacji między dziećmi ("nie kopać, nie bić, nikomu nic nie zabierać, na nikogo się nie wpychać") oraz aktywności w czasie zajęć ("bawić się, malować kredkami, farbami"). W trakcie obserwowanych zajęć praktycznie wszystkie dzieci zachowywały się zgodnie z tymi zasadami. Dzieci bawiły się wspólnie, pomagały sobie nawzajem (chociaż to nie było powszechne), potrafiły się wyciszyć i wysłuchać instrukcji do zadania lub zabawy. Większość rodziców wyraziła przekonanie, że ich dzieci są informowane o oczekiwanych zasadach postępowania (rys. 1j). Biorąc pod uwagę dostrzegane efekty działań wychowawczych, można uznać ich skuteczność. Wykres 1j Publiczny Punkt Przedszkolny "Bajeczna Kraina" 14/17

15 Obszar badania: Podejmuje się działania wychowawcze mające na celu eliminowanie zagrożeń oraz wzmacnianie właściwych zachowań. Z przeprowadzonej obserwacji wynika, że niewłaściwe zachowania dzieci są sporadyczne i dotyczą sfery interakcji pomiędzy dziećmi (podział zabawek, udział w zabawie, zachowanie, które potencjalnie mogłoby być zagrożeniem dla innych). Nauczyciel reagował w takich sytuacjach skutecznie, zgodnie z zasadami przyjętymi w placówce. Dzieci były chwalone za dobre zachowania. Przy wyjściu każde dziecko, które zachowywało się przez cały dzień odpowiednio, otrzymywało naklejkę. Stosowany w przedszkolu system nagród i kar jest znany rodzicom. Uznać należy, że nauczyciel reaguje w każdej sytuacji, a jego działania wynikają z przyjętego systemu wychowawczego placówki. Obszar badania: W przedszkolu kształtuje się postawę odpowiedzialności dzieci za działania własne i działania podejmowane w grupie. Na początku każdego roku nauczyciel wspólnie z dziećmi opracowuje kodeks zachowań zilustrowany za pomocą wesołego lub smutnego słoneczka. W trakcie roku zasady zachowań są utrwalane w trakcie zabaw, poprzez bajki terapeutyczne i wierszyki. Za dobre zachowanie dzieci są nagradzane (pieczątką, naklejką), w przypadku niewłaściwego zachowania nauczyciel zwraca dziecku uwagę, a jeżeli to nie skutkuje dziecko siada na krzesłku, po czym przeprasza za swoje niewłaściwe zachowanie. Brak nagrody jest również silnym motywatorem. Dzieci mogą decydować o tym, w co i czym się chcą bawić (zabawa w berka, w chowanego, zabawa autkami). Podczas obserwowanych zajęć nauczyciel stwarzał dzieciom możliwość wyboru i podejmowania decyzji. Zebrane dane świadczą o powszechnym kształtowaniu postawy odpowiedzialności dzieci za własne działania. Obszar badania: Podejmowane działania wychowawcze są monitorowane i modyfikowane w razie potrzeb. Monitorowanie podejmowanych działań wychowawczych odbywa się przez prowadzenie systematycznej obserwacji zachowań dzieci, rozmowy z dziećmi i ich rodzicami. W wyniku tak prowadzonego monitoringu określono potrzebę pracy z dziećmi w zakresie uczenia odpowiedzialności - sprzątanie przez dzieci zabawek, oczekiwanie przy stole, aż wszystkie dzieci zjedzą posiłek. Modyfikacja działań wychowawczych polegała na wprowadzeniu dodatkowych motywatorów w formie pieczątek, które dzieci dostają za dobre zachowanie i pochwał udzielanych przez grupę rówieśniczą (uścisk grupowy, oklaski). Publiczny Punkt Przedszkolny "Bajeczna Kraina" 15/17

16 Obszar badania: W przedszkolu, wspólnie z rodzicami, analizuje się podejmowane działania wychowawcze, w tym mające na celu eliminowanie zagrożeń oraz wzmacnianie właściwych zachowań. Ocenia się ich skuteczność oraz modyfikuje w razie potrzeb. Nauczyciel poprzez codzienne rozmowy z rodzicami włącza ich w wychowawcze działania placówki. Rodzice informują o sytuacji domowej dziecka, o jego zachowaniach w domu, a czasem podpowiadają nauczycielowi, jakie skuteczne rozwiązania wychowawcze stosują w stosunku do swoich dzieci. Nauczyciel przekazuje rodzicom spostrzeżenia ze swoich obserwacji, podpowiada jak rozwiązać dany problem, jakie rozwiązania są skuteczne w przedszkolu, z kim ewentualnie skonsultować problemy dziecka. W opinii rodziców działania wychowawcze prowadzone w przedszkolu są skuteczne i nie widzą potrzeby ich zmiany. Zebrane dane świadczą o tym, że rodzice akceptują stosowany w przedszkolu system oddziaływań wychowawczych i wspierają nauczyciela w pracy wychowawczej. Obszar badania: Dzieci wykazują się odpowiedzialnością w działaniu i relacjach społecznych. Skuteczność działań przedszkola w budowaniu postawy odpowiedzialności dzieci w działaniu i relacjach społecznych była widoczna podczas obserwowanych zajęć. Dzieci wykazywały samodzielność podczas: zabawy (decydowały o tym, z kim i czym będą się bawiły), zajęć zorganizowanych przez nauczyciela i odpoczynku. Reagowały na polecenia nauczyciela, dbały o porządek w sali, dzieliły się zabawkami. Nauka odpowiedzialności wzmacniana jest przez stworzenie dzieciom możliwości opieki nad rybką i dbania o rośliny znajdujące się w sali. Publiczny Punkt Przedszkolny "Bajeczna Kraina" 16/17

17 Raport sporządzili Andrzej Janczy Danuta Strzelczyk Kwiędacz Kurator Oświaty:... Publiczny Punkt Przedszkolny "Bajeczna Kraina" 17/17