przemys³ elektromaszynowy EPS CEPS BVPS P/E* P/BV*

Transkrypt

1 przemys³ elektromaszynowy 13 wrzesieñ 21 Rekomendacja Cena Cena docelowa Kopex redukuj Famur akumuluj Bumech kupuj Dobre perspektywy zaplecza górniczego Kryzys finansowy wyj¹tkowo mocno uderzy³ w polskie firmy z sektora zaplecza górniczego. Spó³ki zosta³y odciête od zamówieñ na rynkach miêdzynarodowych, a zmniejszenie inwestycji w kraju doprowadzi³o do wojny cenowej i spadku mar. O ywienie gospodarcze powoli dociera równie do kopalñ. Wydatki inwestycyjne zwiêkszaj¹ siê nie tylko w krajach azjatyckich, które dynamicznie rozwijaj¹ energetykê opart¹ na wêglu, ale równie na tradycyjnie "polskim" rynku zbytu - Rosji. Na polskim rynku panuje jeszcze stagnacja. Kopalnie nie maj¹ kapita³u, który pozwoli³by im zrealizowaæ niezbêdny program inwestycyjny. Jednak w najbli szych latach równie w kraju nale y oczekiwaæ poprawy sytuacji, poniewa w przeciwnym wypadku polskie kopalnie nie bêd¹ w stanie zaspokoiæ rosn¹cego zapotrzebowania ze strony polskich elektrowni, a do tego nie dopuœci rz¹d. Dla Kopeksu wydajemy rekomendacjê redukuj. Z powodu braku znacz¹cych kontraktów oraz strat wykazywanych przez szereg podmiotów zale nych, ostatnie kwarta³y by³y bardzo s³abe dla spó³ki. Obecnie wdra ane s¹ plany restrukturyzacji, lecz poprawa wyników uzasadniaj¹ca obecn¹ wycenê mo e przyjœæ najwczeœniej w przysz³ym roku. Famur podczas kryzysu zastosowa³ strategiê utrzymania mar kosztem przychodów. Jednoczeœnie spó³ka przeprowadzi³a restrukturyzacjê, dziêki której rentownoœæ nie jest zagro ona nawet przy przed³u aj¹cej siê stagnacji inwestycyjnej w polskich kopalniach. Te czynniki, w po³¹czeniu z lekkim o ywieniem na rynku stanowi¹ dobre podstawy pod dynamiczny wzrost zysków w kolejnych okresach. Rekomendujemy akumulowanie akcji spó³ki. Bumech jest kilkukrotnie mniejsz¹ spó³k¹, która specjalizuje siê w us³ugach dr¹ enia wyrobisk. Pomimo kryzysu, spó³ce uda³o siê znacz¹co zwiêkszyæ udzia³y w rynku. Dziêki wejœciu w nowy segment, produkcji kombajnów chodnikowych, perspektywy rozwoju Bumechu przedstawiaj¹ siê bardzo optymistycznie. Zwracaj¹c uwagê na ryzyko p³ynnoœci spó³ki, wyznaczamy rekomendacjê kupuj. wrz 9 paÿ 9 rel. WIG Bumech Famur Kopex lis 9 gru 9 lut 1 mar 1 kwi 1 maj 1 cze 1 sie 1 wrz 1 Franciszek Wojtal franciszek.wojtal@millenniumdm.pl Marcin Materna, CFA (22) marcin.materna@millenniumdm.pl Przychody EBIT EBITDA Zysk brutto Zysk netto EPS CEPS BVPS P/E* P/BV* EV /EBIT* EV /EBITDA* ROE (%) Kopex p p Famur p p Bumech p p p - prognozy skonsolidowane Millennium DM, mln PLN Millennium TFI S.A., spó³ka zale na Millennium Dom Maklerski S.A., posiada 7.31% akcji spó³ki Bumech S.A. Informacje dotycz¹ce powi¹zañ Millennium DM ze spó³k¹, bêd¹c¹ przedmiotem niniejszego raportu oraz pozosta³e informacje, wymagane przez Rozporz¹dzenie RM z dnia 19.X.25 roku umieszczone zosta³y na ostatniej stronie raportu.

2 Podsumowanie inwestycyjne Kopex W ci¹gu ostatnich trzech kwarta³ów mar e spó³ki utrzymuj¹ siê na niskich poziomach. Pogorszenie wyników dotyczy g³ównie segmentów, które do tej pory przynosi³y Kopeksowi najwiêksze zyski: produkcji maszyn dla górnictwa g³êbinowego i produkcji maszyn elektronicznych i elektrycznych. Spadek zamówieñ doprowadzi³ do powstania strat w kliku spó³kach wchodz¹cych w sk³ad grupy. Kopex stara siê odzyskaæ rentownoœæ w tych podmiotach poprzez dzia³ania restrukturyzacyjne, lecz na wyraÿn¹ poprawê wyników trzeba bêdzie poczekaæ do przysz³ego roku. Kopex nie podpisa³ w bie ¹cym roku adnych znacz¹cych kontraktów w segmencie produkcji maszyn dla górnictwa podziemnego. Pokazuje to, e spó³ka nie ma jeszcze pozycji do konkurowania na zagranicznych rynkach z liderami bran y. Segment sprzeda y energii, która wypracowa³ w 29 roku ponad 2 mln PLN zysku operacyjnego, zarobi w 21 roku kilka razy mniej, w zwi¹zku z mniejsz¹ zmiennoœci¹ cen na rynku. Segment nie ma perspektyw na powrót do wysokiej rentownoœci w przysz³oœci. Famur Intensywna restrukturyzacja grupy, w wyniku której zatrudnienie zmniejszy³o siê z osób na koniec 27 roku do 3.65 na koniec ostatniego kwarta³u, zaczyna przynosiæ efekty. Wynik operacyjny grupy w ostatnim kwartale wykaza³ progres nie tylko w skali kw/kw, ale równie w odniesieniu do zesz³ego roku. Najwiêksz¹ poprawê rentownoœci odnotowa³ kluczowy dla grupy segment maszyn górniczych. Przejêcie Zamet - Budowa Maszyn, daje grupie perspektywy na rozwój segmentu urz¹dzeñ dÿwigowych dla podmorskiego wydobycia ropy i gazu. Stopniowo poprawia siê sytuacja w segmencie odlewów. Obszar ten najbardziej ucierpia³ podczas kryzysu. Obecnie, dziêki o ywieniu na rynku, oraz wspó³pracy z Zamet - Budowa Maszyn, wykorzystanie mocy produkcyjnych odlewni roœnie, a segment jest ponownie rentowny. Famur jest w trakcie realizacji budowy nowoczesnej hali produkcyjnej w Katowicach. Dziêki inwestycji polepsz¹ siê parametry techniczne, oraz zwiêksz¹ siê moce produkcyjne, w zakresie produkcji kombajnów œcianowych. Bumech Pomimo kryzysu, Bumech systematycznie zwiêksza swoje udzia³y rynkowe w obszarze dr¹ enia wyrobisk. Jednoczeœnie rentownoœæ spó³ki utrzymuje siê na wysokim poziomie. W bie ¹cym roku spó³ka wprowadzi³a do swojej oferty sprzeda kombajnów chodnikowych w³asnej produkcji. Do tej pory Bumech sprzeda³ trzy maszyny, a obecnie spó³ka negocjuje kontrakt na dostawê kilkunastu maszyn dla zagranicznego kontrahenta. Jeœli dojdzie do podpisania umowy Bumech znacz¹co zwiêkszy przychody i rentownoœæ sprzeda y. Spó³ka ma problem z d³ugimi terminami regulowania nale noœci przez polskie kopalnie. W rezultacie Bumech nieustannie musi podwy szaæ kapita³ obrotowy poprzez emisjê obligacji i akcji. W przypadku wyczerpania siê dostêpu do œrodków finansuj¹cych rozwój firmy, Bumech mo e zostaæ zmuszony ograniczyæ skalê dzia³alnoœci. Ryzyko p³ynnoœci jest najwiêkszym zagro eniem dla dzia³alnoœci spó³ki w najbli szych kwarta³ach. 2

3 Sprzeda, EBIT Sprzeda (mln PLN) EBIT (mln PLN) Kopex Famur Kopex Famur IH 29 IH IH 29 IH 21 EBITDA, zysk netto EBITDA (mln PLN) Zysk netto (mln PLN) Kopex Famur 2 Kopex Famur IH 29 IH IH 29 IH 21 Mar a EBIT, mar a netto Mar a EBIT Mar a netto 25.% 12.% 2.% 15.% 1.% 8.% 6.% 1.% 4.% 5.% 2.%.%.% Kopex Famur Kopex Famur IH 29 IH IH 29 IH 21 ród³o: Sprawozdania spó³ek 3

4 Otoczenie rynkowe Rosn¹ce wydobycie wêgla Wêgiel jest podstawowym surowcem energetycznym na œwiecie. Obecnie jego udzia³ w œwiatowej produkcji energii wynosi oko³o 3% i ustêpuje jedynie nieznacznie ropie naftowej. Z prognoz publikowanych przez International Energy Agency i Energy Information Administration wynika, e w przysz³oœci udzia³ wêgla w strukturze surowców energetycznych nie zmieni siê. W latach wzrost zu ycia energii jest szacowany na blisko 5%. W podobnym zakresie wzroœnie œwiatowa produkcja wêgla. Utrzymanie znaczenia wêgla, jako surowca energetycznego jest zwi¹zane z kilkoma czynnikami, z których najwa niejszym s¹ jego zasoby. Stosunek udokumentowanych rezerw do produkcji w 29 roku wynosi 119, podczas gdy w przypadku gazu wskaÿnik ten wynosi 62.8, a ropy Pozosta³e argumenty wspieraj¹ce produkcjê energii na bazie wêgla, to ³atwoœæ magazynowania i transportu oraz rosn¹ca sprawnoœæ instalacji energetycznych, przy jednoczesnym rozwoju technologii czystego spalania. Udokumentowane rezerwy wêgla na koniec 29 roku Mtoe USA Rosja Ukraina Kazahstan RPA Australia Chiny Indie Polska Pozosta³e ród³o: BP Statistical review of world energy. June 21 Rozwój wydobycia nie bêdzie jednak równomierny w poszczególnych regionach geograficznych. Od kilku lat w strukturze globalnej produkcji wêgla zarysowa³a siê tendencja do zmniejszania, lub stabilizacji produkcji w krajach rozwiniêtych oraz dynamicznego wzrostu w krajach rozwijaj¹cych siê. Prognozy zak³adaj¹ kontynuacjê tego trendu w kolejnych latach. W perspektywie 23 roku wydobycie wêgla zwiêkszy siê najbardziej w Azji, Afryce i Ameryce Po³udniowej, podczas gdy w Ameryce Pó³nocnej bêdzie na zbli onym poziomie, a w Europie spadnie. 4

5 Prognoza produkcji wêgla na œwiecie (kwd BTU) kraje OECD Europa* Azja* Afryka Ameryka P³d.i Œr. ród³o: International Energy Outlook 21 * - bez cz³onków OECD Wydobycie wêgla w Polsce Polska jest krajem z d³ugimi tradycjami wydobycia wêgla kamiennego. Przez wiele lat Polska by³a czo³owym producentem wêgla kamiennego na œwiecie, a obecnie, pomimo ponad dwukrotnego spadku produkcji w stosunku do szczytowego poziomu z lat 8-tych, jest najwiêkszym wydobywc¹ wêgla w Europie. Wêgiel kamienny wydobywa siê obecnie w Polsce w 32 kopalniach, z czego tylko jedna, Bogdanka, jest zlokalizowana poza Górnoœl¹skim Zag³êbiem Wêglowym. Po³owa wszystkich zak³adów zgrupowana jest w Kompanii Wêglowej SA. Jastrzêbska Spó³ka Wêglowa oraz Katowicka Grupa Kapita³owa kontroluj¹ po szeœæ kopalñ, a nale ¹cy do Tauronu Po³udniowy Koncern Wêglowy dwie. Pozosta³e dwie kopalnie nale ¹ do jedynych prywatnych przedsiêbiorstw w bran y - Bogdanki oraz Siltech Sp. z o.o. Produkcja wêgla w 29 roku Mtoe Œwiat Europa Ameryka P³n. Ameryka P³d.i Œr. Afryka Australia Azja Czechy Niemcy Kazachstan Polska Rosja Turcja Ukraina Pozosta³e ród³o: BP Statistical review of world energy. June 21 5

6 Krajowy rynek zaplecza górniczego Wieloletnia intensywna eksploatacja z³ó, wp³ynê³a na rozwój krajowego przemys³u zaplecza górniczego, na który sk³ada siê produkcja maszyn i urz¹dzeñ dla górnictwa podziemnego i odkrywkowego oraz us³ugi górnicze. W ramach rynku mo na wyró niæ nastêpuj¹ce podstawowe segmenty: kombajny œcianowe - zdecydowana wiêkszoœæ polskich kopalñ uzyskuje wêgiel za pomoc¹ kombajnów œcianowych. Urz¹dzenie to porusza siê wzd³u œciany i wydobywa surowiec dziêki obrotom organów urabiaj¹cych umieszczonych na niezale nych ramionach. Produkcj¹ kombajnów œcianowych zajmuj¹ siê Zabrzañskie Zak³ady Mechaniczne nale ¹ce do grupy Kopex, oraz Famur. Te dwie spó³ki kontroluj¹ wspólnie prawie ca³y rynek krajowy. obudowy zmechanizowane - zadaniem obudowy jest podpieranie stropu powy ej œciany wydobywczej i zabezpieczanie tym samym pracuj¹cych w niej górników oraz sprzêtu. W miarê postêpu przy wydobyciu z pok³adu, obudowê przemieszcza siê razem z kombajnem œcianowym. Obudowy zmechanizowane s¹ produkowane w Polsce przez spó³ki: Fazos, Tagor i Glinik. przenoœniki zgrzeb³owe - urz¹dzenie transportuj¹ce wêgiel spod œciany. Razem z kombajnem œcianowym i obudow¹ zmechanizowan¹ tworzy tzw. kompleks œcianowy. Produkcj¹ tych urz¹dzeñ zajmuje siê m. in. Ryfama i Novomag. kombajny chodnikowe - kombajny samojezdne s³u ¹ce do uzyskania urobku i jego jednoczesnego transportu. Maszyny te stosuje siê podczas dr¹ enia chodników oraz w filarowo-komorowej technice wydobycia. Krajowymi producentami kombajnów chodnikowych s¹ Remag i Bumech. us³ugi dr¹ eniowe - wydobycie wêgla wymaga przeprowadzenia prac przygotowawczych, zwi¹zanych z dr¹ eniem nowych chodników - prace poziome, oraz nowych szybów - prace pionowe. Czêœæ prac wykonuj¹ kopalnie we w³asnym zakresie, lecz oko³o 1/3 nowych wyrobisk jest zlecana podmiotom zewnêtrznym. Najwa niejsze firmy dzia³aj¹ce w tym segmencie to nale ¹cy do grupy Kopex PBSz, PRS i Bumech. maszyny dla górnictwa odkrywkowego - wydobycie metod¹ odkrywkow¹ opiera siê na systemach KTZ (Koparka-Taœmoci¹g-Zwa³owarka). Charakterystyk¹ tego segmentu s¹ du e, lecz stosunkowo rzadkie, zlecenia. Dostawcami sprzêtu dla kopalñ odkrywkowych s¹: Kopex-Famago, Fugo i Famak. Perspektywy wydobycia wêgla w Polsce Koniunktura w bran y zaplecza górniczego jest bezpoœrednio zale na od poziomu inwestycji w kopalniach. W przypadku Polski dwa czynniki wp³ywaj¹ na perspektywy rynku - poziom produkcji oraz inwestycje w park maszynowy. Krajowe wydobycie wêgla zmniejsza siê systematycznie od lat 8-tych. W 1988 roku produkcja wynios³a ponad 193 mln ton, a w 29 zaledwie 78 mln ton. Spadek ten jest spowodowany zaniedbaniami inwestycyjnymi oraz dzia³aniami restrukturyzacyjnymi rz¹du, maj¹cymi na celu zamykanie najmniej rentownych kopalñ. Nie bez znaczenia jest równie wyczerpywanie siê zasobów w pok³adach, których eksploatacja jest naj³atwiejsza. W najbli szych latach mo na spodziewaæ siê stabilizacji produkcji, a nawet jej nieznacznego wzrostu. Wynika to ze strategii dzia³alnoœci górnictwa wêgla kamiennego w latach przyjêtej przez Radê Ministrów w lipcu 27. Wed³ug projekcji zawartych w tym dokumencie konsumpcja wêgla w Polsce bêdzie do 215 roku mieœciæ siê w przedziale mln ton. W celu zapewnienia bezpieczeñstwa energetycznego w kraju, Polskie górnictwo bêdzie musia³o pokryæ to zapotrzebowanie. 6

7 Produkcja wêgla kamiennego w Polsce od 198 roku (mln ton) ród³o: Bloomberg Obecnie udostêpnione zasoby operatywne nie s¹ w stanie zapewniæ energetyce produkcji na odpowiednim poziomie. Czêœæ eksploatowanych pok³adów wyczerpie siê w najbli szych latach. Badania G³ównego Instytutu Górnictwa wykazuj¹, e do 22 roku wydobycie z obecnie eksploatowanych poziomów zmniejszy siê o jedn¹ trzeci¹. Strategia dla górnictwa zak³ada, e do 215r. zostan¹ zagospodarowane zasoby na ³¹cznie 17 polach wydobywczych, w tym oœmiu nowych. Dziêki tym inwestycjom górnictwo bêdzie w stanie utrzymaæ produkcjê na wymaganym poziomie i jednoczeœnie ograniczyæ eksploatacjê podpoziomow¹, która jest Ÿród³em zagro eñ dla górników. Drugim istotnym czynnikiem dla bran y zaplecza górniczego jest stan parku maszynowego w kopalniach. Sprzêt, którym dysponuje obecnie wiêkszoœæ kopalni jest w znacznej mierze przestarza³y. W wielu przypadkach poziom jego wyeksploatowania nie pozwala na przeprowadzanie dalszych remontów, lecz zmusza do jego zast¹pienia. Dziêki niezbêdnej wymianie parku maszynowego górnictwo bêdzie w stanie nie tylko zwiêkszyæ wydajnoœæ wydobycia i obni yæ koszty jednostkowe, lecz równie poprawiæ bezpieczeñstwo produkcji. Finansowanie rozwoju Podstawowym zagro eniem dla realizacji inwestycji jest kwestia ich finansowania. Instytucje finansowe do tej pory nie by³y sk³onne kredytowaæ górnictwa. Dopiero w bie ¹cym roku mo na zauwa yæ pewn¹ zmianê w ich podejœciu, polegaj¹c¹ na zaanga owaniu siê w ten sektor firm leasingowych. Rozwi¹zaniem problemu finansowania mo e byæ emisja akcji. Ministerstwo Skarbu do tej pory wprowadzi³o na gie³dê jedynie lubelsk¹ Bogdankê. Na przysz³y rok planowane s¹ debiuty Katowickiego Holdingu Wêglowego oraz Jastrzêbskiej Spó³ki Wêglowej. Powodzenie emisji pozwoli nie tylko zasiliæ kapita³y w³asne koncernów, lecz równie zwiêkszyæ wiarygodnoœæ w oczach instytucji finansowych. W miêdzyczasie spó³ki próbuj¹ radziæ sobie na w³asn¹ rêkê. Standardow¹ procedur¹ na polskim rynku jest kilkuletnia dzier awa kombajnów œcianowych i chodnikowych. W przypadku obudów mechanicznych rozwi¹zanie to jest rzadziej stosowane, z powodu znacznie wiêkszych kosztów ponoszonych przez producenta. Ciekawe rozwi¹zanie stosuje KHW, który emituje obligacje wêglowe obejmowane przez dostawców sprzêtu. Obligacje pozwalaj¹ sfinansowaæ inwestycje, a nastêpnie sp³acane s¹ poprzez dostawy wêgla. Ostro ne zarz¹dzanie p³ynnoœci¹ jest bardzo istotne dla spó³ek zaplecza górniczego, o czym mo e œwiadczyæ 7

8 przyk³ad najstarszej firmy w bran y - gorlickiego Glinika. Spó³ka wygra³a w zesz³ym roku szereg kontraktów na dostawy obudów zmechanizowanych, bez wczeœniejszego rozwi¹zania kwestii finansowania zleceñ. Z powodu braku p³ynnoœci, Glinik nie by³ w stanie kupiæ materia³ów do produkcji i umowy nie zosta³y zrealizowane. Inwestycje w kopalniach ¹czne wydatki przedsiêbiorstw górniczych na zakup wartoœci niematerialnych oraz rzeczowych aktywów trwa³ych wynios³y w 29 roku 2.43 mld PLN (dane bez LW Bogdanka i ZG Siltech). W strukturze ubieg³orocznych inwestycji dominowa³ zakup maszyn i urz¹dzeñ, który poch³on¹³ 1.3 mld PLN (54% ³¹cznych wydatków). Koszty budowy wyrobisk górniczych wynios³y 651 mln PLN (27%). Podobna struktura utrzymywa³a siê w poprzednim roku, natomiast w 27r. ró nica pomiêdzy nak³adem na park maszynowy i wyrobiska by³a mniejsza. Wydatki KW, KHW i JSW na nabycie œrodków trwa³ych (mln PLN) Kompania Wêglowa JSW KHW ród³o: Raporty spó³ek Plany inwestycyjne zak³adaj¹ wydanie do 215r. 15 mld PLN i 25 mld PLN do 225r. Nak³ady te s¹ niezbêdne, eby utrzymaæ produkcjê na bie ¹cym poziomie. Pocz¹tkowe plany na 21 rok zak³ada³y wydanie kwoty w wysokoœci 2.5 mld PLN. Dane za pierwsze pó³rocze wskazuj¹ jednak na istnienie znacz¹cych opóÿnieñ w realizacji inwestycji. ¹czne wydatki pañstwowych koncernów górniczych wynios³y 763 mln PLN (-45% r/r). Na budowê wyrobisk górniczych wydano zbli on¹ kwotê do zesz³orocznej mln PLN (+3.9%). Mocno stopnia³y za to wydatki na zakup maszyn i urz¹dzeñ mln PLN (-61.9%). Najwiêksze opóÿnienie w realizacji planu inwestycyjnego nast¹pi³o w Katowickim Holdingu Wêglowym. Struktura wydatków inwestycyjnych w polskich kopalniach* (mln PLN) Rodzaj wydatków I pó³rocze 29 I pó³rocze 21 wyrobiska górnicze zakup maszyn i urz¹dzeñ pozosta³e razem Ÿród³o: Informacja o przebiegu restrukturyzacji górnictwa wêgla kamiennego w Polsce * KW, KHW, JSW 8

9 W odniesieniu do wielkoœci produkcji, wydatki inwestycyjne w pierwszych dwóch kwarta³ach wynios³y 22 PLN/t, co by³o wynikiem o 26.5 PLN/t ni szym od wyniku zanotowanego w zesz³ym roku. Wydatki na park maszynowy wynios³y 9.7 PLN/t, czyli 14.7 PLN/t mniej ni w pierwszej po³owie 29. Wydatki inwestycyjne w przeliczeniu na wydobycie * sty 8 mar 8 maj 8 lip 8 wrz 8 lis 8 sty 9 mar 9 maj 9 lip 9 wrz 9 lis 9 sty 1 mar 1 maj 1 wydatki inwestycyjne PLN/tona inwestycje maszynowe PLN/tona Ÿród³o: Informacja o przebiegu restrukturyzacji górnictwa wêgla kamiennego w Polsce * KW, KHW, JSW W pierwszym pó³roczu 21r. wydr¹ ono ³¹cznie 163,4 km wyrobisk, wobec 182,4 km rok wczeœniej. WskaŸnik natê enia robót przygotowawczych wyniós³ 4.7 m/1t i by³ ni szy o.4 m/1t r/r. Mniejsza iloœæ wyrobisk nie prze³o y³a siê na spadek zleceñ dla zewnêtrznych przedsiêbiorstw. Na rynku budownictwa inwestycyjnego blisko 6 podmiotów zrealizowa³o zlecenia w zakresie dr¹ enia poziomego i pionowego o wartoœci mln PLN (+28.4% r/r). Z ³¹cznej sumy mln PLN przypad³o na roboty poziome (+7.6%), a 47.9 mln PLN na roboty pionowe (+193.7%). Wykonane prace dr¹ eniowe w kolejnych miesi¹cach * sty-8 mar-8 maj-8 lip-8 wrz-8 lis-8 sty-9 mar-9 maj-9 lip-9 wrz-9 lis-9 sty-1 mar-1 maj-1 d³ugoœæ wydr¹ onych chodników km natê enie robót przygotowawczych m/1t Ÿród³o: Informacja o przebiegu restrukturyzacji górnictwa wêgla kamiennego w Polsce * KW, KHW, JSW 9

10 Spadek inwestycji w kopalniach nie wynika w adnym stopniu ze spadku potrzeb inwestycyjnych, a jest jedynie odzwierciedleniem trudnoœci finansowania inwestycji. Œwiatowy kryzys finansowy wp³yn¹³ na ograniczenie akcji kredytowej banków, które z niechêci¹ przyznaj¹ œrodki na tak du e projekty. Wraz z popraw¹ klimatu inwestycyjnego w gospodarce krajowej, stopieñ finansowania górnictwa powinien wzrosn¹æ. Tymczasem ograniczona skala inwestycji wp³ynê³a z jednej strony na spadek przychodów, a z drugiej wywo³a³a wojnê cenow¹ na polskim rynku, w wyniku której gwa³townie zmniejszy³y siê mar e uzyskiwane na nowych kontraktach. Sytuacja ta, z pewnoœci¹ jest przejœciowa, poniewa wiêkszoœæ podmiotów w bran y najprawdopodobniej nie przetrwa wyd³u onego okresu obni onej rentownoœci. Program dotacji rz¹dowych Znacz¹cym impulsem, który zwiêkszy wydatki inwestycyjne kopalñ w drugiej po³owie roku, bêd¹ dotacje rz¹dowe w wysokoœci 4 mln PLN. 22 czerwca zosta³o opublikowane rozporz¹dzenie Ministra gospodarki ws. dofinansowania inwestycji pocz¹tkowych. Wnioski na dofinansowanie kopalni by³y sk³adane w dniach r r. Warunkiem przyznania dotacji jest rozpoczêcie inwestycji po 1 stycznia bie ¹cego roku, a kryteriami wyboru projektów bêdzie efektywnoœæ przedsiêwziêcia, wp³yw inwestycji na spó³kê, zatrudnienie oraz wydobycie wêgla. Dofinansowaniem mo e byæ objête do 3% wydatków, wiêc skala wp³ywu na poziom inwestycji bêdzie jeszcze wiêksza, a wydanie œrodków bêdzie musia³o nast¹piæ do koñca roku. Impuls w postaci dotacji bêdzie mia³ wy³¹cznie charakter jednorazowy, poniewa od przysz³ego roku przepisy UE bêd¹ zabraniaæ wspomagania kopalñ, za wyj¹tkiem pomocy w ich likwidacji. Wnioski o dofinansowanie inwestycji ze œrodków bud etowych spó³ka kwota wnioskowana cel Kompania Wêglowa Katowicki Holding Wêglowy ok. 2 mln PLN ok.. 2 mln PLN rozbudowa rejonów wydobywczych - KWK Ziemowit rozbudowa rejonów wydobywczych - KWK Knurów-Szczyg³owice zak³ad przeróbki - KWK Knurów-Szczyg³owice pog³êbienie szybu - KWK Mys³owice-Weso³a rozbudowa rejonów wydobywczych - KWK Mys³owice-Weso³a rozbudowa rejonów wydobywczych - KWK Wujek rozbudowa rejonów wydobywczych - KWK Murcki-Staszic Jastrzêbska Spó³ka Wêglowa Po³udniowy Koncern Wêglowy Ÿród³o: PAP mln PLN 44 mln PLN udostêpnienie pok³adów Bzie-Dêbina - KWK Zofiówka zak³ad przeróbki - KWK Zofiówka pozosta³e projekty - KWK Budryk, KWK Pniówek, KWK Krupiñski budowa szybu Grzegorz - ZG Sobieski rozbudowa rejonów wydobywczych - ZG Janina Œwiatowy rynek zaplecza górniczego Polska bran a zaplecza górniczego stanowi zaledwie u³amek œwiatowego rynku. Do grupy krajów, w których wydobycie wêgla i zarazem poziom inwestycji w górnictwie jest najbardziej perspektywiczny, nale ¹ Australia, Chiny, Indie, RPA i Rosja. W Australii wydobycie wêgla wynosi blisko 23 mln TOE, podczas gdy zu ycie przekracza nieznacznie 5 mln TOE. Dziêki nadwy ce produkcji Australia jest najwiêkszym eksporterem wêgla, a bran a ma kluczowe znaczenie dla gospodarki. Charakterystyk¹ rynku jest obecnoœæ kapita³u z ca³ego œwiata. Wielkoœæ, oraz wysokie wymogi techniczne przemys³u wydobywczego sprawiaj¹, e sukces osi¹gniêty w tym kraju przek³ada siê na kontrakty na pozosta³ych rynkach. Przetargi na dostawy sprzêtu do Australii premiuj¹ w wiêkszym stopniu dobr¹ jakoœæ i wysok¹ wydajnoœæ, ni nisk¹ cenê. W rezultacie dostawcy maszyn mog¹ realizowaæ tam wysok¹ premiê, lecz rynek jest zarezerwowany wy³¹cznie dla najlepszych firm na œwiecie. 1

11 Chiny s¹ zarówno najwiêkszym producentem, jak i konsumentem wêgla na œwiecie. Inwestycje w tym kraju maj¹ na celu osi¹gniêcie jak najwiêkszej wydajnoœci, poniewa rosn¹ce zapotrzebowanie na energiê w tym kraju bêdzie wymagaæ podwojenia produkcji do 235r. Du e potrzeby inwestycyjne s¹ z jednej strony du ¹ zachêt¹ dla firm do wejœcia na rynek. Z drugiej strony, nie wystarczaj¹ca ochrona prawna patentów sprawia, e czêsto dochodzi w tym kraju do kradzie y technologii i know-how, co obarcza dzia³alnoœæ w Chinach du ym ryzykiem. Indie s¹ kolejnym krajem, w którym wed³ug prognoz nast¹pi intensywny rozwój wydobycia wêgla. Z powodu skomplikowanej struktury w³aœcicielskiej oraz braku œrodków na finansowanie inwestycji, kraj ten do tej pory nie by³ znacz¹cym odbiorc¹ sprzêtu górniczego. Niemniej, niedawno og³oszona strategia rz¹dowa, zak³adaj¹ca uruchomienie do 217 roku 37 nowoczesnych kopalñ, wskazuje, e w przysz³oœci bêdzie to istotny rynek dla bran y zaplecza górniczego. RPA by³o do tej pory znane jako eksporter wêgla energetycznego. Rosn¹ce zapotrzebowanie na energiê wymusi³o na rz¹dzie stworzenie planu rozwoju górnictwa na potrzeby krajowe. Obecnie po³udniowoafrykañskie kopalnie stosuj¹ przede wszystkim filarowo-komorow¹ technikê wydobycia, jednak w zwi¹zku z powstawaniem nowych elektrowni wêglowych, rozwa any jest powrót do wydajniejszej techniki œcianowej. Rosja jest i pozostanie jednym z najwiêkszych producentów wêgla. Wynika to z oparcia energetyki na tym surowcu oraz z drugich najwiêkszych na œwiecie rezerw. Polskie przedsiêbiorstwa maj¹ relatywnie ³atwiejszy dostêp na ten rynek, z racji wieloletniej wspó³pracy i wyrobionej marki. Lokalne firmy nie dysponuj¹ najnowsz¹ technologi¹, w zwi¹zku z czym nowe kompleksy œcianowe s¹ zamawiane u zagranicznych dostawców. Pewn¹ barier¹ w rozwoju eksportu polskich maszyn do Rosji s¹ kwestie finansowania inwestycji. G³ówni gracze na miêdzynarodowym rynku Najwiêkszymi koncernami na rynku zaplecza górniczego s¹ amerykañskie spó³ki Joy Global i Bucyrus, które wytyczaj¹ kierunki rozwoju bran y. Spektrum produktów Joy Global obejmuje praktycznie wszystkie maszyny i urz¹dzenia wykorzystywane w podziemnym wydobyciu wêgla. Jego produkty s¹ powszechnie uznawane za najbardziej wydajne i bezawaryjne. Joy nie konkuruje z polskimi firmami na krajowym rynku, lecz startuje w przetargach rosyjskich oraz jest czo³owym dostawc¹ na rynek australijski. Bucyrus by³ historycznie jednym z najwa niejszych producentów ciê kiego sprzêtu budowlanego i wydobywczego. W 26 spó³ka przejê³a niemieck¹ firmê Deutsche Bergbau Technik, specjalizuj¹c¹ siê w maszynach do wydobycia wêgla w kopalniach podziemnych i od tej pory sta³a siê bezpoœrednim konkurentem w walce o kontrakty dla górnictwa. Obok dwóch czo³owych producentów sprzêtu górniczego nale y wspomnieæ równie o niemieckiej firmie Eickhoff, która jest cenionym producentem kombajnów œcianowych oraz continuous miner. Jej maszyny maj¹ du y udzia³ w rynku australijskim. Bucyrus i Joy Global - przychody i EBIT w segmencie górnictwa podziemnego Przychody (mln USD) Bucyros Joy Global EBIT (mln USD) Bucyros Joy Global Mar a EBIT (%) Bucyros 2.7% 13.% 16.2% Joy Global 2.1% 2.1% 22.2% Ÿród³o: Raporty spó³ek 11

12 Oprócz miêdzynarodowych potentatów, do przetargów na dostawy sprzêtu górniczego przystêpuj¹ równie lokalne przedsiêbiorstwa, oferuj¹ce produkty tañsze, lecz mniej zaawansowane technologicznie. Ostatnio mo na równie zaobserwowaæ zwiêkszon¹ aktywnoœæ spó³ek czeskich, zw³aszcza w Rosji i Ukrainie. Firmy te nie maj¹ wyrobionej marki i w normalnych warunkach ich szanse na zdobycie kontraktu by³yby minimalne. Jednak dziêki wprowadzeniu gwarancji rz¹dowych, oferta tych przedsiêbiorstw zawiera korzystne dla kopalñ warunki zap³aty, co w niektórych przypadkach jest czynnikiem decyduj¹cym o uruchomieniu inwestycji. O wadze pomocy rz¹dowej przy uzyskiwaniu zagranicznych zleceñ œwiadcz¹ równie doœwiadczenia polskich firm. Zawarty w po³owie 28 roku kontrakt Kopeksu i Famuru na dostawê obudów zmechanizowanych do chiñskiej firmy Shenhua Ningxia Coal Industry Group Co., Ltd, zosta³ podpisany m. in. dziêki kredytowi rz¹dowemu. Pozycja polskich firm na rynku miêdzynarodowym Spoœród polskich firm zaplecza górniczego dzia³alnoœæ na rynku miêdzynarodowym jest najwa niejsza dla Kopeksu i Famuru. Kopeks jako marka jest znany od stosunkowo krótkiego czasu, poniewa grupa w jej obecnej formie powsta³a dopiero w ci¹gu ostatnich czterech lat. Z drugiej strony poszczególne spó³ki wchodz¹ce w sk³ad grupy s¹ znane za granic¹ od lat. Obudowy produkowane w Tagor s¹ znane w krajach by³ego ZSRR, a od niedawna równie w Chinach i Australii. Kombajny œcianowe produkowane przez ZZM nale ¹ do najlepszych na œwiecie i ustêpuj¹ tylko produktom Joy Global i Eickhoff. Niemiecka spó³ka Hansen, produkuj¹ca systemy elektryczne i elektroniczne, jest znana zarówno w Europie, jak i RPA. Dobr¹ opiniê na rynku rosyjskim maj¹ przenoœniki zgrzeb³owe Ryfama. Niezale nie od pozycji rynkowej poszczególnych marek, Kopex jest jedn¹ z niewielu firm posiadaj¹cych w swojej ofercie tak szerokie spektrum maszyn i us³ug dla górnictwa podziemnego, w zwi¹zku z czym posiada przewagê konkurencyjn¹ przy realizacji kompleksowych zamówieñ. Dzia³alnoœæ Famuru na arenie miêdzynarodowej jest prowadzona na mniejsz¹ skalê. Podstawowym kontrahentem firmy s¹ kopalnie w Europie i z krajów WNP. Firma realizowa³a równie cztery umowy na dostawê obudów zmechanizowanych do Meksyku. W przysz³oœci firma zamierza zintensyfikowaæ dzia³ania marketingowe, w celu powiêkszenia rynków zbytu o kraje azjatyckie. 12

13 Kopex - szansa na miêdzynarodowy rozwój Kopex zajmuje siê produkcj¹ maszyn i urz¹dzeñ dla górnictwa podziemnego i odkrywkowego, oraz œwiadczeniem us³ug w zakresie projektowania i dr¹ enia szybów i chodników. W sk³ad grupy wchodzi ponad 5 firm, które maj¹ swoje siedziby w Polsce, Niemczech, Indonezji, Chinach, Australii i Serbii. G³ówna siedziba spó³ki znajduje siê w Katowicach. Historia Kopex powsta³ w 1962 roku jako pañstwowy podmiot "Przedsiêbiorstwo Budowy Zak³adów Górniczych za Granic¹ - KOPEX". Spó³ka dzia³a³a na pocz¹tku jako dostawca obiektów i urz¹dzeñ górniczych na eksport. W 1971 roku przedsiêbiorstwo uzyska³o wy³¹cznoœæ na handel miêdzynarodowy maszynami górniczymi. W 1993 roku firma zosta³a przekszta³cona w jednoosobow¹ spó³kê akcyjn¹ Skarbu Pañstwa. Od 23 roku przedsiêbiorstwo wystêpuje pod obecn¹ nazw¹ "KOPEX - Spó³ka Akcyjna", a od 1998 roku akcje Kopeksu notowane s¹ na GPW. Od powstania do lat dziewiêædziesi¹tych, jedynym w³aœcicielem Kopeksu by³ Skarb Pañstwa. W 1998 roku nast¹pi³y pierwsze przekszta³cenia w³asnoœciowe, w wyniku których zosta³a przeprowadzona oferta publiczna, a 15% akcji zosta³o objêtych przez pracowników. W 24 roku MSP przekaza³o 64.64% udzia³ów w ramach dokapitalizowania Krajowej Spó³ki Cukrowej SA. Te udzia³y zosta³y sprzedane dwa lata póÿniej w odpowiedzi na wezwanie og³oszone przez Zabrzañskie Zak³ady Mechaniczne SA. Ostateczna struktura grupy ukszta³towa³a siê po 27 roku, kiedy przeprowadzono odwrotne przejêcie, w wyniku którego Kopex zosta³ podmiotem dominuj¹cym wzglêdem ZZM SA i jego podmiotów zale nych. W kolejnych latach grupa zdoby³a kontrolê nad spó³kami: Hansen Sicherheitstechnik AG, Zak³ad Elektroniki Górniczej ZEG SA i Ryfama SA, oraz szeregiem mniejszych podmiotów. Struktura Na grupê Kopex sk³ada siê ponad 5 podmiotów pomiêdzy którymi wystêpuj¹ skomplikowane powi¹zania finansowe. W przypadku zdecydowanej wiêkszoœci firm, udzia³y podmiotu dominuj¹cego wynosz¹ 1%, lub s¹ niewiele mniejsze. W przypadku australijskiego Inbye Mining Services, produkuj¹cego przenoœniki zgrzeb³owe, oraz chiñskiego producenta obudów zmechanizowanych Shandong Tagao, udzia³y Kopeksu wynosz¹ 5%. Poni sza lista charakteryzuje najwa niejsze podmioty w grupie. Kopex - dzia³alnoœæ eksportowa, generalne wykonawstwo, handel wêglem koksem i energi¹ Zabrzañskie Zak³ady Mechaniczne SA - produkcja górniczych kombajnów Tagor - produkcja obudów zmechanizowanych Wamag - produkcja maszyn i urz¹dzeñ do mechanicznej przeróbki wêgla, kombajnów chodnikowych, przenoœników taœmowych Kopex - Przedsiêbiorstwo Budowy Szybów - budowa wyrobisk pionowych, poziomych i tuneli. 13

14 Kopex-Famago - wyposa enie dla górnictwa odkrywkowego HANSEN Sicherheitstechnik - instalacje elektryczne dla górnictwa ZEG - produkcja i remonty systemów informatycznych, elektronicznych oraz energoelektronicznych urz¹dzeñ górniczych HSW odlewnia - producent odlewów staliwnych do maszyn dla górnictwa, hutnictwa, cementowni, energetyki, przemys³u morskiego i maszyn rolniczych. Inbye Mining Service - Australia, koordynator dostaw kompleksów œcianowych do Australii, producent przenoœników zgrzeb³owych Shandong Tagao - Chiny, wykonawca obudów zmechanizowanych Dynamiczny wzrost przychodów Od 25 roku, dziêki przyjêciu dynamicznej strategii akwizycji, przychody grupy Kopex zwiêkszy³y siê czterokrotnie. Najwa niejszym segmentem z 35% udzia³em w sprzeda y jest produkcja maszyn i urz¹dzeñ dla górnictwa podziemnego. Na drugim miejscu znajduje siê sprzeda energii (32%), choæ nale y podkreœliæ, e jeszcze w 25 roku obszar ten generowa³ tylko 15% obrotów. Na kolejnych miejscach znajduje siê produkcja urz¹dzeñ elektrycznych i elektronicznych (11%) oraz us³ugi górnicze (9%). Pozosta³e segmenty nie maj¹ znacz¹cego wp³ywu na wysokoœæ przychodów spó³ki. Przychody Kopex SA w latach % 2 5% % 3% 2% 1% Przychody (mln PLN) Dynamika wzrostu przychodów (%) % Ÿród³o: Kopex S.A. 14

15 Struktura geograficzne przychodów Kopex SA w 29 roku 26% 1% 3% 5% 9% 1% 1% 54% Afryka P D Australia Chiny Rosja Indonezja Polska Europa Pozosta³e Kraje ród³o: Kopex S.A. Sprzeda do Polski i pozosta³ych krajów europejskich stanowi³a 8% ³¹cznych przychodów w 29 roku. Na kolejnych miejscach uplasowa³y siê Chiny (9% udzia³) i Australia (5% udzia³). W zesz³ym roku za³ama³a siê sprzeda na rynek rosyjski, która wynios³a zaledwie 1% ³¹cznych obrotów. W 28 roku udzia³ obrotów z Rosj¹ stanowi³ 3% przychodów, a w 27 roku 1%. Koszty operacyjne G³ównym elementem kosztów wed³ug rodzaju, z blisko 4% udzia³em, s¹ wydatki na materia³y i energiê. Najwiêksz¹ pozycj¹ w tej kategorii s¹ zakupy stali (oko³o 75%), a nastêpnie energii ( oko³o 2%). Ponad 24% wszystkich kosztów stanowi¹ wynagrodzenia pracownicze. Du y udzia³ w wydatkach stanowi¹ równie us³ugi obce (21% w 29 roku). Wynika to ze strategii spó³ki, polegaj¹cej na outsourcowaniu czêœci us³ug spawalniczych, w celu zachowania elastycznoœci wolumenu produkcji. Struktura kosztów wg. rodzaju Kopex SA w 29 roku 5% 4% 6% 24% 1% 39% 21% Amortyzacja Materia³y i Energia Us³ugi Obce Podatki i Op³aty Wyngrodzenia ZUS i inne pozosta³e koszty ród³o: Kopex S.A. 15

16 Wyniki spó³ki Rekordowy zysk netto spó³ki wyniós³ 5 mln PLN i zosta³ wypracowany w 27 roku, na skutek zaksiêgowania zysku ze sprzeda y akcji KOPEX S.A. przez ZZM S.A. w wysokoœci 535 mln PLN. Pod wzglêdem operacyjnym najlepszy by³ rok 28, w którym zosta³ wypracowany EBIT na poziomie 17 mln PLN i 231 mln PLN zysku EBITDA. W zesz³ym roku Kopex osi¹gn¹³ 87 mln PLN zysku netto, 145 mln PLN EBIT oraz 217 mln PLN EBITDA. Zysk operacyjny Kopex SA w latach % % % 6% 4% Zysk operacyjny (mln PLN) Mar a EBIT (%) 2% % Ÿród³o: Kopex S.A. Mar e spó³ki systematycznie spadaj¹ od 26 roku, w zwi¹zku z kryzysem, wojn¹ cenow¹ na polskim rynku oraz zwiêkszaniem przychodów w segmencie sprzeda y energii, która charakteryzuje siê nisk¹ rentownoœci¹. W ubieg³ym roku mar a netto wynios³a 3.8% (spadek o 3.9 p.p. wobec 26 roku), mar a zysku operacyjnego 6.3% (-4.2 p.p.), a mar a EBITDA 9.4% (-5.8 p.p.). Segmenty dzia³alnoœci Produkcja maszyn i urz¹dzeñ dla górnictwa podziemnego Przychody segmentu w 29 roku wynios³y 818 mln PLN. Na ten wynik sk³ada siê przede wszystkim produkcja kombajnów œcianowych (18 mln PLN), oraz obudów zmechanizowanych (38 mln PLN). Pozosta³a czêœæ przypada na produkcjê przenoœników zgrzeb³owych i innych urz¹dzeñ oraz sprzeda towarów. Sprzeda towarów pojawi³a siê w tym segmencie w rezultacie realizacji kontraktu na dostawê kompleksu œcianowego dla Vale Australia Holdings. Umowa, której ³¹czna wartoœæ wynosi³a blisko 27 mln PLN, dotyczy³a produktów Kopeksu tylko w zakresie œcianowej obudowy zmechanizowanej o wartoœci oko³o 14 mln PLN. Pozosta³a czêœæ kontraktu przypada³a na dostawê sprzêtu innych producentów, a spó³ka zrealizowa³a na niej tylko mar ê handlow¹. W rezultacie przychody spó³ki w tym segmencie by³y w zesz³ym roku zawy one, a rentownoœæ zani ona. W bie ¹cym roku potencja³ segmentu zwiêkszy³ siê, w zwi¹zku z przejêciem spó³ki Ryfama - producenta przenoœników zgrzeb³owych. Dotychczasowe przychody tej spó³ki oscylowa³y w przedziale 18-2 mln PLN i oczekiwania co do przysz³oœci s¹ zbli one. Wyniki Ryfamy s¹ konsolidowane od czerwca 21r. 16

17 Przychody segmentu produkcji maszyn i urz¹dzeñ dla górnictwa podziemnego Przychody (mln PLN) Ÿród³o: Kopex S.A. Pomimo nabycia Ryfamy, tegoroczne przychody segmentu spadn¹ wed³ug naszych szacunków, w zwi¹zku z mniejsz¹ iloœci¹ krajowych i zagranicznych kontraktów na obudowy zmechanizowane. W³aœnie ten obszar sprzeda y jest najbardziej podatny na wahania. Inwestycja w obudowy jest warta przynajmniej kilkadziesi¹t milionów PLN i krajowe kopalnie stosunkowo nieregularnie og³aszaj¹ przetargi na te urz¹dzenia. Natomiast w zakresie kontraktów zagranicznych, Kopex nie ma obecnie adnego zlecenia, podczas gdy w zesz³ym roku, oprócz wspomnianego ju kontraktu w Australii, realizowany by³ jeszcze du y kontrakt w Chinach. Zupe³nie inaczej sytuacja przedstawia siê w przypadku kombajnów œcianowych. Sprzeda tych urz¹dzeñ odbywa siê w Polsce na zasadzie dzier awy, wiêc czynnik finansowania zakupu nie jest tak istotny dla kopalñ. Poza tym znacz¹c¹ czêœæ przychodów stanowi¹ remonty sprzedanych wczeœniej maszyn, które s¹ przeprowadzane w regularnych odstêpach. Segment produkcji maszyn i urz¹dzeñ dla górnictwa podziemnego charakteryzuje siê wysok¹ rentownoœci¹ operacyjn¹ na poziomie kilkunastu procent. Ostatni rok mia³ ni sz¹ mar e EBIT na poziomie 8%, jednak nale y uwzglêdniæ, e zosta³a ona sztucznie obni ona poprzez uwzglêdnienie sprzeda y urz¹dzeñ zewnêtrznych producentów. W przypadku standardowych kontraktów najwiêksz¹ rentownoœæ ma sprzeda kombajnów œcianowych (oko³o 3% EBIT), nastêpnie obudów œcianowych (oko³o 15%) i przenoœników zgrzeb³owych (oko³o 12%). Realizowana mar a odpowiada zawartoœci know-how i rozwi¹zañ technologicznych w ka dym z tych produktów. Zysk operacyjny produkcji maszyn i urz¹dzeñ dla górnictwa podziemnego % 14% 12% 1% 5 8% % 4% 2% Zysk operacyjny (mln PLN) Mar a EBIT (%) % Ÿród³o: Kopex S.A. 17

18 Zyskownoœæ segmentu po dwóch pierwszych kwarta³ach (2.8%) jest odzwierciedleniem mniejszej iloœci zamówieñ i wojny cenowej na krajowym rynku. W kolejnych okresach, w zwi¹zku z zak³adanym o ywieniem w bran y i zwiêkszeniem obrotów, mar a segmentu powinna systematycznie rosn¹æ. Sprzeda energii Handel energi¹ jest stosunkowo nowym segmentem, gdy jego pocz¹tki siêgaj¹ 24 roku. Od tego czasu Kopex zosta³ cz³onkiem polskich i zagranicznych gie³d: TGE, POEE, OTE (Czechy) i EEX (Niemcy), oraz zwiêkszy³ obroty do ponad 73 mln PLN w 29 roku. Handel energi¹ charakteryzuje siê niewielk¹ mar ¹, która jest pochodn¹ spreadu pomiêdzy cen¹ w poszczególnych krajach. Im wiêksze s¹ ró nice cen tym wiêkszy zysk przynosi handel. Z tego powodu mar a operacyjna segmentu wynios³a rekordowe 3% w zesz³ym roku. Przychody segmentu sprzeda y energii Przychody (mln PLN) Ÿród³o: Kopex S.A. W bie ¹cym roku mar a na handlu energi¹ gwa³townie zmala³a, a prognozy na kolejne lata nie przewiduj¹ powrotu rentownoœci z zesz³ego roku. W rezultacie Kopex zdecydowa³ siê na restrukturyzacjê ca³ego dzia³u handlu energi¹. Od 212 roku segment bêdzie zajmowa³ siê wy³¹cznie zaopatrywaniem w pr¹d spó³ki z grupy. W rezultacie przychody spadn¹ kilkukrotnie, a rentownoœæ bêdzie bliska zeru. Zysk operacyjny sprzeda y energii % 3% 2% 1% % -1% Zysk operacyjny (mln PLN) Mar a EBIT (%) -2% -3% -4% -5% -6% Ÿród³o: Kopex S.A. 18

19 Produkcja urz¹dzeñ elektrycznych i elektronicznych Segment ten obejmuje przede wszystkim produkcjê systemów rozdzia³u i dystrybucji mocy, uk³adów metanometrycznych, stacji odmetanowania, uk³adów kontrolno-pomiarowych i innych urz¹dzeñ kluczowych z perspektywy bezpieczeñstwa funkcjonowania kopalni. Segment charakteryzuje siê przychodami w okolicach 25 mln PLN oraz rentownoœci¹ EBIT na poziomie 2%. Przychody i mar a EBIT produkcji urz¹dzeñ elektrycznych i elektronicznych 3 25% % 2 15% % % Przychody (mln PLN) Mar a EBIT (%) % Ÿród³o: Kopex S.A. Wiêkszoœæ przychodów i zysków w segmencie jest generowane przez niemieck¹ spó³kê Hansen Sicherheitstechnik, która posiada spó³ki zale ne w Polsce, Czechach i RPA. Drug¹ wa n¹ firm¹ w tym obszarze jest Zak³ad Elektroniki Górniczej ZEG. Poniewa obie spó³ki maj¹ zbli ony asortyment produkcji, oraz obie s¹ notowane na gie³dzie, Kopex podj¹³ decyzjê o po³¹czeniu obu podmiotów w celu zwiêkszenia efektywnoœci zarz¹dzania oraz zmniejszeniu kosztów. Operacja bêdzie podzielona na kilka etapów. Najpierw zostanie przeprowadzone wezwanie na 3% akcji ZEG, które pozostaj¹ w wolnym obrocie, a nastêpnie dojdzie do po³¹czenia firmy z polsk¹ spó³k¹ Hansena - Elgór-Hansen. Ostatnim krokiem bêdzie przeniesienie notowañ Hansena z Frankfurtu do Warszawy. Wyniki finansowe spó³ek ZEG i Hansen ZEG Hansen Przychody EBITDA Mar a EBITDA 6.8% 7.8% 24.% 24.7% EBIT Mar a EBIT 1.9% 2.9% 21.9% 22.9% Zysk netto Mar a netto 1.9% 1.% 16.4% 16.8% Ÿród³o: Raporty spó³ek 19

20 Na bie ¹cy rok prognozujemy spadek przychodów (-13%) oraz rentownoœci segmentu (15% mar a EBIT). Pogorszenie wyników jest zwi¹zane z z³¹ sytuacj¹ w ZEG-u, który wygenerowa³ w I pó³roczu przychody w wysokoœci 1 mln PLN i stratê operacyjn¹ na poziomie 427 tys. PLN, wobec 3 mln PLN obrotów i 2.5 mln zysku EBIT w zesz³ym roku. Us³ugi górnicze Us³ugi górnicze s¹ realizowane w grupie przez spó³kê Kopex - Przedsiêbiorstwo Budowy Szybów SA. Firma posiada pozycjê lidera na polskim rynku, w zwi¹zku z 6-letni¹ histori¹, oraz doœwiadczeniem w budowie szybów w ró nych warunkach, przy zastosowaniu wszystkich znanych technik dr¹ eniowych. W 29 roku segment wypracowa³ 22 mln PLN przychodów i 3.6 mln PLN zysku operacyjnego. Przychody i mar a EBIT us³ug górniczych 25 3% % % % 1-1% -2% 5-3% Przychody (mln PLN) Mar a EBIT (%) -4% Ÿród³o: Kopex S.A. Us³ugi górnicze wykonywane przez PBSz mo na podzieliæ na dwie g³ówne kategorie - budownictwo poziome i budownictwo pionowe. W ramach budownictwa poziomego dr¹ one s¹ chodniki, przekopy, pochylnie i sztolnie. Roboty tego typu s¹ niskomar owe, gdy nie wymagaj¹ one dodatkowej wiedzy, lub specjalistycznego sprzêtu, a jednoczeœnie eksploatuj¹ w du ym stopniu kombajny chodnikowe. Dodatkowo, kopalnie mog¹ we w³asnym zakresie wykonaæ tego typu roboty, wiêc niska cena us³ug jest decyduj¹ca przy negocjacji kontraktu. W ostatnich latach budownictwo poziome przewa a³o w strukturze przychodów segmentu. Inaczej przedstawia siê sytuacja w przypadku robót pionowych, która obejmuje budowê przede wszystkim budowê szybów. Do realizacji takich kontraktów niezbêdne jest doœwiadczenie oraz odpowiedni sprzêt. Oba te wymagania idealnie spe³nia PBSz. W zwi¹zku z brakiem konkurencji w zakresie robót pionowych, spó³ka realizuje na nich mar ê operacyjn¹ przekraczaj¹c¹ 2%. W lipcu 29 roku PBSz podpisa³ z JSW umowê na budowê szybu 1 BZIE w KWK "Zofiówka". Wartoœæ kontraktu wynosi ponad 18 mln PLN, a prace bêd¹ trwa³y do po³owy 213r. Oprócz tego zlecenia, spó³ka, jako cz³onek konsorcjum, wygra³a kontrakt na modernizacjê szybu Piotr w KWK Mys³owice-Weso³a, oraz szybów Budryk 1 i 2 w KWK Budryk. Dziêki tym zleceniom ju w pierwszym pó³roczu przychody segmentu wzros³y o 2% r/r, a mar a EBIT z % do 13%. Spó³ka dodatkowo liczy na to, e jeszcze w tym roku zostan¹ og³oszone dwa kolejne przetargi na budowê szybów o wartoœci ponad 1 mln PLN. Prawdopodobieñstwo ich wygrania przez PBSz jest bardzo du e. W przypadku przetargu na dr¹ enie 1 BZIE aden inny podmiot nie z³o y³ swojej oferty. 2

21 Najwa niejsze kontrakty realizowane w segmencie us³ug górniczych data zamawiaj¹cy zakres robót wartoœæ kontraktu termin realizacji konsorcjanci r. JSJ - KWK Budryk modernizacja szybów Budryk 1 i mln PLN 25 miesi cy PRG ROW r. KHW - KWK Mys owice- Weso a modernizacja szybu Piotr 74.9 mln PLN 36 miesi cy PRIN BUD r. KWK Zofiówka budowa szybu 1 BZIE 18.5 mln PLN 48 miesi cy - Ÿród³o: Kopex S.A. Produkcja maszyn i urz¹dzeñ dla górnictwa odkrywkowego W segmencie maszyn dla górnictwa odkrywkowego dzia³a spó³ka Kopex - Famago, która produkuje koparki wielonaczyniowe i zwa³owarki. Spó³ka obs³uguje g³ównie polskie kopalnie, z powodu niskiego stopnia zaawansowania technologicznego swoich maszyn. Problemem firmy jest brak wystarczaj¹cego zaplecza technologicznego. W chwili gdy Kopex przejmowa³ Famago, spó³ka znajdowa³a siê w stanie upad³oœci, a dotychczasowa kadra in ynierska zd¹ y³a odejœæ do konkurencji. Od tamtej pory firmie nie uda³o siê odbudowaæ potencja³u technicznego. Przychody i mar a EBIT us³ug górniczych % % 1% 5 8% 4 6% % 2% Przychody (mln PLN) Mar a EBIT (%) % Ÿród³o: Kopex S.A. Rentownoœæ segmentu jest zale na od rodzaju realizowanych kontraktów. W 26 roku Famago podpisa³o kilka du ych kontraktów z KWB Turów, które by³y realizowane w latach Mar a EBIT w tych latach by³a relatywnie wysoka i wynios³a odpowiednio 13.2% i 9.4%. W 29 roku nie by³y realizowane tak du e kontrakty i rentownoœæ spad³a do 5%. Pocz¹tek 21r. wygl¹da znacznie lepiej. Przychody segmentu wzros³y o 3%, a mar a operacyjna przekroczy³a 1%. Dodatkowo w po³owie sierpnia zosta³ podpisany kontrakt na budowê koparki ko³owej dla KWB Turów. Zamówienie o wartoœci 56 mln PLN netto bêdzie realizowane przez kolejne 3 miesiêcy. W rezultacie oczekujemy, e segment bêdzie generowa³ lepsze wyniki do koñca 212 roku. 21

22 Produkcja maszyn i urz¹dzeñ dla przemys³u Na ten segment wp³yw ma przede wszystkim dzia³alnoœæ spó³ki Wamag, która produkuje, obok sprzêtu dla górnictwa, równie przenoœniki taœmowe znajduj¹ce zastosowanie m.in. w cukrowniach i cementowniach. Strata operacyjna, która zosta³a wygenerowana w zesz³ym roku, jest win¹ serbskich spó³ek, które cierpi¹ na brak zamówieñ. W bie ¹cym roku segment bêdzie mia³ najprawdopodobniej podobn¹ stratê. W kolejnych latach wyniki powinny siê poprawiæ z uwagi na prowadzone dzia³ania restrukturyzacyjne. Przychody i mar a EBIT produkcji maszyn i urz¹dzeñ dla przemys³u 6 2% % -2% -4% 3-6% -8% 2-1% 1-12% -14% Przychody (mln PLN) Mar a EBIT (%) -16% Ÿród³o: Kopex S.A. Sprzeda wêgla Do 29 roku segment handlu wêglem opiera³ siê na dostawie wêgla (g³ównie koksowego) spe³niaj¹cego szczegó³owe wymagania zagranicznych kontrahentów. Na sprzeda y Kopex realizowa³ sta³¹ mar ê handlow¹, dziêki której rentownoœæ segmentu utrzymywa³a siê w okolicach 2% na poziomie EBIT. Od bie ¹cego roku obroty segmenty wzros³y znacz¹co na skutek skupu obligacji wêglowych od KHW. Poniewa handel wêglem, który spó³ka otrzymuje w formie sp³aty obligacji, nie przynosi adnych zysków, w nastêpnych latach, pomimo piêciokrotnego wzrostu przychodów, zysk operacyjny spó³ki bêdzie na poziomie zbli onym do osi¹ganego w latach Przychody i mar a EBIT sprzeda y wêgla 7 3% % 2% 3 1% 2 1 1% Przychody (mln PLN) Mar a EBIT (%) % Ÿród³o: Kopex S.A. 22

23 Odlewy Segment odlewów ucierpia³ najszybciej i najbardziej w zwi¹zku z nadejœciem œwiatowego kryzysu finansowego. Bran a stoczniowa, motoryzacyjna i pozosta³e sektory bêd¹ce g³ównymi odbiorcami odlewów, zanotowa³y du y spadek zamówieñ, który prze³o y³ siê na wyniki segmentu. W konsekwencji wykorzystanie mocy produkcyjnych odlewni spad³o do 4% w zesz³ym roku i pierwszej po³owie bie ¹cego roku. Perspektywy segmentu s¹ jednak dobre. Dziêki akwizycji Ryfamy, obroty powinny zwiêkszyæ siê skokowo. Oczekiwane wykorzystanie mocy na dwa ostatnie kwarta³y 21 wynosi 8%. W rezultacie zak³adamy, e w tym roku mar a EBIT wzroœnie do okolic zera, a w kolejnych okresach rentownoœæ bêdzie dodatnia. Przychody i mar a EBIT odlewów % -5% -1% 2-15% -2% % -3% -35% 5-4% -45% Przychody (mln PLN) Mar a EBIT (%) -5% Ÿród³o: Kopex S.A. Pozosta³a dzia³alnoœæ W segmencie pozosta³ej dzia³alnoœci Kopex wykazuje wyniki operacyjne z zakresu us³ug budowlanych, warsztatowych, agencyjnych, dzier awy, spedycyjno-transportowych, leasingowych, i remontowych, a tak e ze sprzeda y towarów hutniczych, towarów o znaczeniu strategicznym, praw do emisji CO2 oraz samochodów. Przychody i mar a EBIT pozosta³ej dzia³alnoœci % 16% 14% % 1% 1 8% 6% 5 4% 2% Przychody (mln PLN) Mar a EBIT (%) % Ÿród³o: Kopex S.A. 23

24 Ekspozycja walutowa Kopex posiada ekspozycjê walutow¹ przep³ywów pieniê nych, w zwi¹zku z du ym udzia³em eksportu w przychodach polskich spó³ek nale ¹cych do grupy. Firma ogranicza ryzyko kursowe poprzez zawieranie transakcji typu forward. Kopex stosuje rachunkowoœæ zabezpieczeñ, dziêki czemu zmiana wyceny hedgingu wp³ywa bezpoœrednio na kapita³y w³asne i pojawia siê w rachunku zysków i strat dopiero w momencie ksiêgowania sprzeda y, która by³a zabezpieczana. Straty i zyski na kontraktach walutowych s¹ ujawniane w pozosta³ych przychodach i kosztach operacyjnych. Na koniec czerwca bie ¹cego roku spó³ka posiada³a otwarte pozycje w wysokoœci 38 mln USD i 16 mln EUR. Inwestycje i strategia W ostatnich latach Kopex rozwija³ swoj¹ dzia³alnoœæ g³ównie poprzez akwizycje, lecz nie zaniedbano przy tym projektów modernizacji istniej¹cych aktywów produkcyjnych. Najwa niejsz¹ inwestycj¹ z tej kategorii by³a budowa nowej hali produkcyjnej w Zabrzu, dziêki której moce produkcyjne ZZM zwiêkszy³y siê o oko³o 2%. Dziêki umiejscowieniu zak³adu w SSE, spó³ka otrzyma³a zwolnienie podatkowe w wysokoœci 4% ca³kowitych nak³adów, czyli oko³o 25 mln PLN. W bie ¹cym roku najwiêksz¹ inwestycj¹ jest zakup Ryfamy. Obecnie Kopex posiada 65% akcji spó³ki, a do koñca roku powiêkszy pakiet do 9%. ¹czne wydatki z tego tytu³u wynios¹ ponad 1 mln PLN. Poza t¹ akwizycj¹ spó³ka chce przeprowadziæ inwestycje w rozwój Kopex Waratah w wysokoœci kilkunastu milionów PLN oraz projekty odtworzeniowe. Na pocz¹tku roku planowany CAPEX (bez wydatków na Ryfamê) wynosi³ 15 mln PLN. W dalszej perspektywie Kopex nie planuje adnych nowych akwizycji, czy inwestycji rozwojowych, lecz patrz¹c na dotychczasow¹ historiê firmy, nie mo na wykluczyæ takiego scenariusza, zw³aszcza, e spó³ka nie wyklucza zaanga owania w prywatyzacjê JSW. Struktura inwestycji Kopeksu w latach akwizycje i przejêcia wartoœci niematerialne œrodki trwa³e ród³o: Kopex S.A. Strategia spó³ki opiera siê na rozwoju segmentu produkcji i sprzeda y maszyn dla górnictwa podziemnego pod k¹tem zdobywania kontraktów eksportowych. W ostatnich latach Kopex rozpocz¹³ produkcjê nowoczesnych i wydajnych kombajnów typu KSW-2E i KSW-15EU, które powsta³y z przeznaczeniem na rynki zagraniczne. We wrzeœniu rozpocznie pracê w chiñskiej kopalni kombajn typu KSW-15EU i w przypadku osi¹gniêcia planowanego wydobycia, mo liwe bêd¹ kolejne dostawy tych maszyn na ten rynek. 24