WYKORZYSTANIE WYBRANYCH METOD WIELOKRYTERIALNYCH DO OCENY INWESTYCJI W PROCESIE DECYZYJNYM
|
|
- Seweryna Witkowska
- 4 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Mariola KSIĄśEK 1 kryterium, wariant, metody oceny wielokryterialnej, przedsięwzięcie inwestycyjne, analiza porównawcza, stopień korelacji wyników WYKORZYSTANIE WYBRANYCH METOD WIELOKRYTERIALNYCH DO OCENY INWESTYCJI W PROCESIE DECYZYJNYM Ocena róŝnego typu przedsięwzięć inwestycyjnych ze względu na ich złoŝoność jest szczególnie trudna. Dotyczy ona wyboru róŝnych wariantów rozwiązań opisanych przez wskaźniki techniczno-ekonomiczne, wyraŝone w określonych jednostkach. Polega m.in. na właściwym zdefiniowaniu cech danej inwestycji, określanych ilościowo lub jakościowo. W fazie planowania i przygotowania inwestycji często zdarza się, iŝ wartości poŝądane dla niektórych kryteriów mają charakter przybliŝony, trudno mierzalny i subiektywny, co wyraŝa się w m.in. takich stwierdzeniach, jak: dobry, znacznie lepszy, itp. Przeanalizowano wybraną grupę metod oceny wielokryterialnej. Zdaniem autora metody te mogą stanowić przydatne narzędzie do oceny przedsięwzięć inwestycyjnych w określonym procesie decyzyjnym. USE OF THE MULTICRITERIA METHODS FOR ASSESSMENT OF INVESTMENT IN DECISION-MAKING PROCESS Assessment of different types of investments and their complexity is particularly difficult. The selection of different variants of solutions are described by the technicaleconomic units. The relevant characteristics of the investment, defined quantitatively or qualitatively, is very important. During the project planning and preparation stage often happens that the desired values of certain criteria are estimated, difficult to measure and subjective, which is stated as "good", "much better, etc. Selected group of multi-criteria evaluation methods was analysed, and according to the author these methods may be a useful tool for the evaluation of investment options in a given decision-making process. 1. WSTĘP Ocena przedsięwzięć inwestycyjnych dotyczy głównie wyboru najlepszego, spośród róŝnych wariantów rozwiązań np. systemowych, konstrukcyjnych, technologicznych czy organizacyjnych, opisanych poprzez wskaźniki techniczno-ekonomiczne wyraŝone w określonych jednostkach [2], [3], [4], [5], [6], [7], [8], [9], [10]. W praktyce inŝynierskiej pewną pomoc przy rozwiązywaniu tego typu problemów decyzyjnych stanowią np. istniejące warunki techniczne, jakim powinny odpowiadać budowlane przedsięwzięcia 1 Mariola KsiąŜek, Politechnika Warszawska, Wydział InŜynierii Lądowej, Al. Armii Ludowej 16, Warszawa,, tel.: , Fax: , mariola.ksiazek@il.pw.edu.pl
2 1430 Mariola KSIĄśEK inwestycyjne i ich usytuowanie oraz normy dotyczące warunków technicznych wykonania i odbioru robót budowlanych. Znacznie trudniejsza natomiast jest ocena walorów technicznych i uŝytkowych danej inwestycji, dokonywana przez inwestora, decydującego o jej lokalizacji oraz o kierunku rozwoju prac projektowych, względnie przez nabywcę, podejmującego decyzję o kupnie istniejącego juŝ obiektu inwestycyjnego. Jest to przede wszystkim spowodowane zróŝnicowaniem kryteriów oceny walorów obiektów budowlanych o róŝnym przeznaczeniu oraz oddziaływaniem róŝnego typu czynników pozatechnicznych, zniekształcających trafność i obiektywność podejmowanych decyzji. Zdaniem autora porównując przykładowo inwestycję budowlaną w postaci obiektu mieszkalnego i szpitala moŝna stwierdzić m.in., iŝ określone, nawet takie same kryteria oceny, będą przez ekspertów odrębnie postrzegane. Rozpatrując bowiem jako kryterium porównawcze Lokalizację danej inwestycji cecha ta będzie miała dla szpitala wyŝszą wagę, w odniesieniu do np. bliskości lasu czy parku, niŝ dla budynku mieszkalnego, ze względu na korzystność dla stanu psychiczno-emocjonalnego pacjentów. Natomiast dla budynku mieszkalnego dobrą lokalizację dla jego potencjalnych mieszkańców będzie oznaczała np. dostępność środków komunikacji miejskiej oraz bliskość obiektów handlowo-usługowych oraz placówek rekreacyjno-społecznych (np. szkoła, przychodnia lekarska, ośrodek sportowy itd.). Zgodnie z [1], [12] decyzja to wynik procesu decyzyjnego, który ma miejsce we wszystkich dziedzinach Ŝycia ludzkiego, a jego celem jest dokonanie wyboru (podjęcie decyzji). Proces decyzyjny nie zawsze prowadzi do podjęcia decyzji. Stanowi on grupę logicznie powiązanych ze sobą operacji myślowych lub obliczeniowych, prowadzących do rozwiązania problemu decyzyjnego poprzez dokonanie wyboru jednego z moŝliwych wariantów działania. Podmiotem procesu decyzyjnego jest decydent, wyraŝający określone preferencje, oceniający moŝliwości i wyniki oraz wybierający ostateczny wariant decyzyjny [1], [12]. Sytuacja decyzyjna określa zaś zbiór wszystkich czynników (zaleŝnych i niezaleŝnych od oceniającego), mających wpływ na podjęcie decyzji przez decydenta w procesie decyzyjnym. Natomiast problem decyzyjny oznacza sytuację problemową, w której decydent staje przed koniecznością wyboru jednego z co najmniej dwóch moŝliwych wariantów działania [1]. Inwestycja to nakłady finansowe na tworzenie nowych, odtworzenie lub modernizację istniejących środków trwałych, bądź nowo tworzone, odtwarzane lub modernizowane obiekty inŝynierskie [14]. Budowlane przedsięwzięcie inwestycyjne to złoŝone działanie o określonym czasie rozpoczęcia i zakończenia, prowadzące do zaprojektowania i wykonania inwestycji budowlanej [14]. Natomiast przedsięwzięcie inwestycyjne to zaplanowane zadanie inwestycyjne w wymiarze rzeczowo finansowym w znaczeniu całościowym [14]. W ocenie autora, z uwagi na zmienność przedmiotów badania i róŝnorodność warunków realizacji, nie jest moŝliwe podanie jednolitego zbioru parametrów i kryteriów oceny walorów techniczno-uŝytkowych wszelkich inwestycji budowlanych.. Podstawowym kryterium moŝe być na przykład: wytrzymałość danego elementu konstrukcji, najmniej skomplikowana technologia realizacji, najniŝsza pracochłonność, itp. Grupy parametrów mogą teŝ być róŝne np.: techniczne, ekonomiczne, estetyczne, ergonomiczne, itp. W przekonaniu autora opinie ekspertów, formułowane są na podstawie ich poziomu wiedzy i doświadczenia, zaleŝne są równieŝ od punktu widzenia decydenta, na którego rzecz jest sporządzana dana opinia lub ocena. Decydenci często skłonni są do zaakceptowania rozwiązań nieuzasadnionych z technicznego punktu widzenia. Dlatego teŝ
3 WYKORZYSTANIE WYBRANYCH METOD WIELOKRYTERIALNYCH 1431 dla usprawnienia procesu decyzyjnego i uniknięcia błędów zniekształcających jakość i rzetelność podejmowanej decyzji, naleŝy uwzględnić równieŝ psychologiczny aspekt podejmowania decyzji i związane z nim uwarunkowania osobowościowe decydenta [1]. W przyjęto załoŝenie, iŝ oceniającemu naleŝy pozostawić swobodę wyboru kryteriów i reguł wartościowania wariantów. 2. PRZYJETA METODYKA POSTĘPOWANIA 2.1. Wykorzystane metody oceny wielokryterialnej W pracy [10] przeanalizowano najczęściej stosowane w praktyce metody oceny wariantów decyzyjnych, zarówno w przypadku jednego, jak i wielu kryteriów. Przestudiowano następujące grupy metod oceny wielokryterialnej: metody matematyczne (standaryzacja, normowanie, metoda J. von Morgensterna, PATTERN, formuły ocen syntetycznych), metody geometryczne (sieci pajęczej, wektora wypadkowego), metody taksonomiczne (taksonomiczna miara rozwoju, metoda Czekanowskiego, taksonomii wrocławskiej), metody kwantytatywne (indeksowej oceny jakości, globalnego miernika jakości, efektu ekonomicznego, kompleksowego wskaźnika jakości, uśrednionych znamion jakości, ekspertów). Natomiast spośród zaawansowanych matematycznie metod oceny wielokryterialnej w oparciu o uprzednie doświadczenia autora [2], [3], [4], [5], [6], [7], [8], [9], [10] szczegółowej analizie poddano metodę ELECTRE, metodę AHP, metodę punktu idealnego, metodę entropii oraz metodę wykorzystującą elementy logiki rozmytej. Szczegółowe zasady przeprowadzania obliczeń w ramach w/w metod zaprezentowano w pracy [10] Analiza porównawcza wybranych metod oceny wielokryterialnej Analizę porównawczą wybranych metod oceny wielokryterialnej przeprowadzono w pracy [10]. Zastosowano ocenę dwuetapową. W etapie pierwszym porównano podstawowe grupy metod. Natomiast w etapie drugim pogłębiono analizę, dokonując szczegółowej oceny metod, naleŝących do najwyŝej ocenionej grupy. W pierwszym etapie oceny zastosowano zaprezentowane poniŝej kryteria: DANE WEJŚCIOWE kryterium to charakteryzuje stopień skomplikowania wprowadzanej do algorytmu danej metody wejściowej macierzy rozwiązań, jako stałej dla wszystkich algorytmów analizowanych metod. W niektórych metodach oceny wielokryterialnej przed rozpoczęciem obliczeń konieczne jest dodatkowe przekształcanie wejściowych ocen (np. poprzez kodowanie). Oznaczenie TAK dotyczy metod, które w swoim algorytmie nie wymagają przekształcenia danych wejściowych. Natomiast etykieta NIE oznacza metody, w których w/w czynności są konieczne. Metoda, która otrzyma ocenę TAK uzyska 1 punkt, jeśli zaś NIE 0 punktów. LICZBA KRYTERIÓW OCENY cecha ta określa, czy dana metoda charakteryzuje się właściwą skutecznością obliczeniową przy większej liczbie kryteriów oceny wariantów. Znaczne ograniczenie liczby moŝliwych do zastosowania kryteriów zmniejsza moŝliwość szerokiego zastosowania danej grupy metod. Analizowane typy metod oceny
4 1432 Mariola KSIĄśEK wielokryterialnej według kryterium Liczba kryteriów oceny będą odpowiednio oceniane na TAK lub NIE. Metoda, dopuszczająca w swoim algorytmie zastosowanie liczby kryteriów oceny wariantów większej, niŝ 5 [13] otrzyma ocenę TAK i uzyska 1 punkt. Natomiast ocenę NIE 0 punktów uzyska metoda, w której moŝliwość otrzymania wiarygodnych wyników obliczeń uwarunkowana jest przyjęciem do oceny wariantów maksymalnie pięciu kryteriów. PRACOCHŁONNOŚĆ kryterium to opisuje w ujęciu ogólnym stopień skomplikowania koniecznych do przeprowadzenia obliczeń przy tej samej liczbie kryteriów w ramach porównywanych typów metod oceny wielokryterialnej. Z uwagi na ich specyfikę i zróŝnicowanie algorytmów trudno jednoznacznie je ze sobą porównać. Dlatego teŝ do oceny tych metod według kryterium Pracochłonność równieŝ zastosowano oceny TAK i NIE, wynikające z wiedzy teoretycznej oraz subiektywnych odczuć autora. Przyjęto, iŝ ocenę TAK oraz 1 punkt otrzymają metody, w których realna moŝliwa liczba operacji w ramach algorytmu obliczeniowego nie będzie większa, niŝ siedem. Natomiast ocenę NIE i odpowiadające jej 0 punktów uzyskają metody, których schematy postępowania wymagają więcej, niŝ ośmiu czynności obliczeniowych. PREZENTACJA WYNIKÓW cecha ta określa stopień jednoznacznej czytelności otrzymanych wyników. Niektóre metody oceny umoŝliwiają prezentację wyników obliczeń w sposób jasny dla uŝytkownika. Natomiast niektóre z nich np. z uwagi na swoją specyfikę prezentacji wyników, bądź ograniczenia związane z optymalną liczbą kryteriów oceny (lub / i wariantów), charakteryzują się brakiem określonego porządku w hierarchizacji wyników, a tym samym przyczyniają się do trudności interpretacyjnych. Rozpatrywane metody według kryterium Prezentacja wyników będą odpowiednio oceniane na TAK lub NIE, gdzie TAK oznacza metody, których końcowy wynik obliczeń daje uŝytkownikowi moŝliwość uzyskania szeregu wariantów preferencyjnych. Natomiast NIE dotyczy metod, w których otrzymanie jednoznacznego wyniku oceny z róŝnych względów nie jest moŝliwe, bądź trudne do zinterpretowania. Metoda, która otrzyma ocenę TAK uzyska 1 punkt, jeśli zaś NIE 0 punktów. Ocenę wybranych typów metod oceny wielokryterialnej wykonano i zaprezentowano w postaci tabelarycznej. W tabeli 1 przedstawiono zestawienie analizowanych metod, natomiast w tabeli 2 zaprezentowano ocenę wybranych metod wyraŝoną w postaci liczbowej. Ocenę wielokryterialną przeprowadzono zgodnie z opisami poszczególnych kryteriów [10].
5 WYKORZYSTANIE WYBRANYCH METOD WIELOKRYTERIALNYCH 1433 Tab. 1. Zestawienie porównawcze wybranych grup metod oceny wielokryterialnej w ujęciu lingwistycznym [10] matematyczne geometryczne taksonomiczne kwantytatywne zaawansowane matematycznie Dane wejściowe NIE NIE NIE TAK TAK Liczba kryteriów oceny TAK NIE TAK TAK TAK Pracochłonność TAK TAK TAK NIE NIE Prezentacja wyników TAK NIE NIE TAK TAK Tab. 2. Zestawienie porównawcze wybranych grup metod oceny wielokryterialne w ujęciu liczbowym [10] matematyczne geometryczne taksonomiczne kwantytatywne zaawansowane matematycznie Dane wejściowe Liczba kryteriów oceny Pracochłonność Prezentacja wyników SUMA PUNKTÓW Analiza porównawcza poszczególnych grup metod szeregowania wariantów nie dała jednoznacznych wyników. Pomimo, iŝ najwyŝszą notę 3 punkty otrzymały jednocześnie proste metody matematyczne, metody kwantytatywne oraz metody zaawansowane matematycznie, to np. w metodzie standaryzacji moŝliwe jest otrzymanie ujemnych wartości miar wariantów. W przypadku metody PATTERN uzyskuje się małe zróŝnicowanie wartości ocen wariantów. Natomiast zastosowanie metody normowania moŝe spowodować zniekształcenie końcowych wyników analizy. Przeanalizowane w pracy [10] metody kwantytatywne słuŝą głównie do wyznaczania globalnego miernika jakości wyrobu, słuŝącego poprawie jego jakości. Ze względu na prostotę obliczeń oraz wybrane narzędzia do niwelowania niepoŝądanej subiektywności ocen decydenta, moŝliwe jest wykorzystanie praktyczne jedynie metody ekspertów oraz sumy waŝonej. Natomiast metody wielokryterialne zaawansowane matematycznie jednoznacznie szeregują rozpatrywane warianty decyzyjne, czego w efekcie końcowym oczekuje kaŝdy oceniający. Nieco niŝszą ocenę 2 punkty uzyskała grupa metod taksonomicznych. Pewną ich wadę stanowi kwestia jednoznaczności końcowej oceny wariantów, co ogranicza ich miarodajność i reprezentatywność. NajniŜszą notę 1 punkt otrzymała grupa metod geometrycznych, których wykorzystanie ograniczone jest do klasyfikacji wariantów przy liczbie kryteriów nie większej, niŝ 5 [10], [14]. Kwestia pracochłonności obliczeń została oceniona przez autora jedynie w sensie ogólnym, poniewaŝ oczywistym jest fakt, iŝ kaŝda metoda sama w sobie charakteryzuje się mniej lub bardziej skomplikowanym algorytmem postępowania. W opinii autora autora ogólna analiza wybranych typów metod oceny wielokryterialnej potwierdza zasadność wykorzystania do oceny rozpatrywanych wariantów inwestycji wybranych, zaawansowanych matematycznie metod oceny wielokryterialnej, do których
6 1434 Mariola KSIĄśEK naleŝą: ELECTRE, AHP, punktu idealnego, entropii oraz metoda wykorzystująca elementy logiki rozmytej. te przeanalizowano w drugim etapie postępowania przy wykorzystaniu dodatkowego kryterium STOPIEŃ KORELACJI WYNIKÓW. Cecha ta uwzględnia stopień bliskości otrzymanych wartości ocen końcowych przykładowych wariantów w ramach danej metody. Sprawdzenie tego kryterium wymagało od autora przeprowadzenia obliczeń dla określonego zbioru rozwiązań przy wykorzystaniu algorytmów obliczeniowych metod wyłonionych w pierwszym etapie oceny. Pracochłonność i kłopotliwość wykonania niezbędnych obliczeń spowodowała konieczność wykorzystania przez autora wspomagającego narzędzia informatycznego opracowanego w ramach pracy [10]. Szczegółowy opis systemu ESORD zaprezentowano w pracy [10]. Na przykładzie wprowadzonych do programu dziesięciu wariantów decyzyjnych w odniesieniu do przyjętych przez autora preferencji potencjalnego decydenta określono m.in. stopień korelacji wyników wybranych metod wielokryterialnych. W celu porównania w/w metod przyjęto następującą skalę ocen [10]: 0 punktów dla metody wykazującej małą korelację wyników z metodami pozostałymi, 1 punkt dla metody wykazującej średnią korelację wyników z metodami pozostałymi, 2 punkty dla metody wykazującej duŝą korelację wyników z metodami pozostałymi, 3 punkty dla metody wykazującej wysoką korelację wyników z metodami pozostałymi. Zestawienie porównawcze wyników oceny rozpatrywanych metod w postaci lingwistycznej zaprezentowano w tabeli 3. Natomiast w tabeli 4 pokazano zestawienie ocen cząstkowych korelacji wyników dla w/w metod w ujęciu liczbowym. Tab. 3. Ocena korelacji wyników wybranych zaawansowanych matematycznie metod oceny wielokryterialnej w ujęciu lingwistycznym [10] Metoda entropii Metoda punktu idealnego Metoda ELECTRE Logika rozmyta Metoda AHP Metoda entropii X Średnia Średnia Mała DuŜa Metoda punktu idealnego Średnia X DuŜa Mała Mała Metoda ELECTRE Średnia DuŜa X Mała DuŜa Logika rozmyta Mała Mała Mała X Mała Metoda AHP DuŜa Mała DuŜa Mała X
7 WYKORZYSTANIE WYBRANYCH METOD WIELOKRYTERIALNYCH 1435 Tab. 4. Ocena korelacji wyników wybranych zaawansowanych matematycznie metod oceny wielokryterialnej w ujęciu liczbowym [10] Metoda Metoda Metoda Logika punktu Metoda AHP entropii ELECTRE rozmyta idealnego Metoda entropii X Metoda punktu idealnego 1 X Metoda ELECTRE 1 2 X 0 2 Logika rozmyta X 0 Metoda AHP X SUMA W celu ostatecznej oceny zaawansowanych matematycznie metod wielokryterialnych według kryterium Stopień korelacji wyników (tabl. 4) przyjęto, iŝ liczbie punktów 3 i poniŝej 3 zostanie przypisana ocena NIE oraz 0 punktów. Natomiast ocena TAK i odpowiadający jej 1 punkt zostanie przypisana metodzie, której liczba punktów w ocenie cząstkowej wyniesie więcej, niŝ 3 [10]. Na podstawie przeprowadzonej analizy wraŝliwości w/w metod stwierdzono, Ŝe kaŝda zmiana oceny decydenta powoduje, iŝ korelacja wyników w/w metod będzie większa lub mniejsza. Nie małe znaczenie na wraŝliwość danej metody ma równieŝ liczba przyjętych do oceny kryteriów. Dlatego teŝ autor zastrzega sobie, iŝ zaprezentowana powyŝej ocena korelacji wyników odpowiada przedstawionym w pracy [10] przykładowym ocenom potencjalnego decydenta w odniesieniu do poddanych analizie 10 przykładowych wariantów decyzyjnych (równieŝ zaprezentowanych w pracy [10]). Ostateczną ocenę wybranych zaawansowanych matematycznie metod oceny wielokryterialnej przedstawiono w tabelach 5 6. W tabeli 5 pokazano zestawienie analizowanych metod, natomiast w tabeli 6 przedstawiono ocenę tych metod wyraŝoną w postaci liczbowej. Ocenę wielokryterialną przeprowadzono zgodnie z opisami poszczególnych kryteriów [10].
8 1436 Mariola KSIĄśEK Tab. 5. Zweryfikowane zestawienie porównawcze wybranych zaawansowanych matematycznie metod oceny wielokryterialnej w ujęciu lingwistycznym [10] Metoda ELECTRE Metoda punktu idealnego Metoda entropii Metoda AHP Logika rozmyta Dane wejściowe TAK TAK TAK NIE TAK Wagi kryteriów TAK TAK TAK TAK TAK Czasochłonność DUśA ŚREDNIA ŚREDNIA DUśA MAŁA Stopień rozbudowania algorytmu NIE NIE TAK TAK TAK Korelacja wyników TAK NIE TAK TAK NIE Tab. 6. Zweryfikowane zestawienie porównawcze wybranych zaawansowanych matematycznie metod oceny wielokryterialnej w ujęciu liczbowym [10] Metoda ELECTRE Metoda punktu idealnego Metoda entropii Metoda AHP Logika rozmyta Dane wejściowe Wagi kryteriów Czasochłonność Stopień rozbudowania algorytmu Korelacja wyników SUMA PUNKTÓW Z przeprowadzonej analizy w/w metod wielokryterialnych wynika, Ŝe najwyŝszą ocenę 4 punkty uzyskała metoda punktu idealnego, entropii, ELECTRE oraz metoda wykorzystująca elementy logiki rozmytej, ze względu na niezbyt duŝą czasochłonność procedury obliczeniowej i brak konieczności dodatkowego przekształcania preferencji decydentów. Natomiast metoda AHP otrzymała najniŝszą ocenę 2 punkty w duŝej mierze ze względu na konieczność przekształcenia wejściowej macierzy danych i dostosowania jej do przyjętej w algorytmie dziewięciostopniowej skali ocen. Ponadto metoda ta charakteryzuje się wysokim stopniem skomplikowania procedury postępowania (np. uwzględnienie w algorytmie obliczeniowym wag dla kryteriów szczegółowych), a co za tym idzie znaczną czasochłonnością obliczeń. Metoda AHP wykazała duŝy stopień korelacji wyników z metodą ELECTRE i entropii [10].
9 WYKORZYSTANIE WYBRANYCH METOD WIELOKRYTERIALNYCH 1437 Zdaniem autora, przeanalizowane metody wielokryterialne o najwyŝszej korelacji wyników moŝna przyjąć za najbardziej miarodajne i reprezentatywne. Ponadto w opinii autora mogą one stanowić właściwe narzędzie praktyczne do szeregowania rozpatrywanych wariantów przedsięwzięć inwestycyjnych w określonym procesie decyzyjnym, poniewaŝ: obiektywizują oceny ekspertów, umoŝliwiają przyjęcie do oceny duŝej liczby kryteriów, jednoznacznie szeregują wybór wariantu najlepszego, obiektywizują oceny ekspertów, ich algorytmy obliczeniowe nie są trudne do implementacji komputerowej, co szczegółowo zaprezentowano w pracy [10]. 3. WNIOSKI Na podstawie przeprowadzonych przez autora badań i analiz stwierdzono, Ŝe: trudność w ocenie inwestycji wynika głównie ze stopnia skomplikowania zadania decyzyjnego, złoŝoności wariantów i preferencji oceniającego, szeregowanie wariantów decyzyjnych dla załoŝonej sytuacji decyzyjnej w ramach przestudiowanych przez autora metod wielokryterialnych róŝni się głównie na dalszych miejscach szeregu preferencyjnego. Natomiast kolejność pierwszych trzech czterech wariantów jest właściwie taka sama, skuteczny sposób usprawnienia przebiegu procesu decyzyjnego, umoŝliwiający otrzymanie zagregowanych ocen analizowanych przedsięwzięć inwestycyjnych stanowi implementacja komputerowa algorytmów obliczeniowych wybranych metod oceny rozwiązań, najbardziej adekwatnych dla danej sytuacji decyzyjnej. 4. BIBLIOGRAFIA [1] Kozielecki J.: Psychologiczna teoria decyzji, Warszawa, Państwowe Wydawnictwo Naukowe [2] Krzemiński M., KsiąŜek M.: Wielokryterialna analiza wybranych obiektów budowlanych przy zastosowaniu metody ELECTRE, Žilina, XVI Polsko Rosyjsko - Słowacka Konferencja Teoretyczne Podstawy Budownictwa [3] Krzemiński M., KsiąŜek M.: Ocena jakości wybranych obiektów budowlanych metodą punktu idealnego, InŜynieria i Budownictwo, Nr 12 / [4] Krzemiński M., KsiąŜek M.: Ocena jakości wybranych obiektów budowlanych przy zastosowaniu teorii zbiorów rozmytych, Lądek Zdrój, Konferencja Technologia i Zarządzanie w Budownictwie [5] Krzemiński M., KsiąŜek M.: Wielokryterialna analiza wybranych obiektów budowlanych wraz z analizą kryteriów oceny przy zastosowaniu metody entropii, Puławy, Warsztaty InŜynierów Budownictwa, Problemy przygotowania i realizacji inwestycji budowlanych [6] Krzemiński M., KsiąŜek M.: Analiza porównawcza wybranych metod wielokryterialnej oceny obiektów budowlanych, Dnepropetrovsk, Theoretical Foundations of Civil Engineering, Polish-Ukrainian Transactions Vol. 16, Wydawnictwa Politechniki Warszawskiej 2008.
10 1438 Mariola KSIĄśEK [7] KsiąŜek M., Nowak P.: Eksperckie metody oceny wybranych rozwiązań projektowych, Moskwa Arkhangelsk, XVII Seminarium Rosyjsko Słowacko - Polskie Teoretyczne Podstawy Budownictwa [8] KsiąŜek M., Nowak P.: Eksperckie metody oceny rozwiązań projektowych, Wisła, Konferencja Naukowo-Techniczna InŜynieria Procesów Budowlanych [9] KsiąŜek M., Nowak P.: Expert methods for design solutions assessment, Zakopane, XIII International Conference Computer Systems Aided Science, Industry and Transport TRANSCOMP 2009, LOGISTYKA [10] KsiąŜek M.: Wielokryterialna ocena rozwiązań projektowych budynków, Rozprawa doktorska, Warszawa, Wydawnictwa Politechniki Warszawskiej [11] KsiąŜek M.: Ekspercki system oceny rozwiązań deweloperskich wykorzystanie praktyczne, Krym, Theoretical Foundations of Civil Engineering, Polish-Ukrainian Transactions Vol.18, Wydawnictwa Politechniki Warszawskiej [12] KsiąŜek M.: Wykorzystanie systemu informatycznego w procesie decyzyjnym, Zakopane, XIV International Conference Computer Systems Aided Science, Industry and Transport TRANSCOMP 2010, LOGISTYKA [13] Martinek W.: Metoda oceny systemów budownictwa mieszkaniowego, Prace Instytutu Technologii i Organizacji produkcji budowlanej Politechniki Warszawskiej z. 14, Warszawa, Wydawnictwa Politechniki Warszawskiej [14] Praca zbiorowa pod redakcją Mieczysława Połońskiego: Kierowanie budowlanym procesem inwestycyjnym, Warszawa, Wydawnictwo SGGW 2009.
LOGITRANS - VII KONFERENCJA NAUKOWO-TECHNICZNA LOGISTYKA, SYSTEMY TRANSPORTOWE, BEZPIECZEŃSTWO W TRANSPORCIE
LOGITRANS - VII KONFERENCJA NAUKOWO-TECHNICZNA LOGISTYKA, SYSTEMY TRANSPORTOWE, BEZPIECZEŃSTWO W TRANSPORCIE Mariola KSIĄśEK 1 kryterium, analiza wielokryterialna, metody oceny, wariant decyzyjny, badania
Bardziej szczegółowoANALIZA PORÓWNAWCZA WYBRANYCH METOD WIELOKRYTERIALNYCH OCENY PRZEDSIĘWZIĘĆ INWESTYCYJNYCH
ANALIZA PORÓWNAWCZA WYBRANYCH METOD WIELOKRYTERIALNYCH OCENY PRZEDSIĘWZIĘĆ INWESTYCYJNYCH Mariola KSIĄŻEK Wydział Inżynierii Lądowej, Politechnika Warszawska, Al. Armii Ludowej 16, 00-637 Warszawa Streszczenie:
Bardziej szczegółowoANALIZA HIERARCHICZNA PROBLEMU W SZACOWANIU RYZYKA PROJEKTU INFORMATYCZNEGO METODĄ PUNKTOWĄ. Joanna Bryndza
ANALIZA HIERARCHICZNA PROBLEMU W SZACOWANIU RYZYKA PROJEKTU INFORMATYCZNEGO METODĄ PUNKTOWĄ Joanna Bryndza Wprowadzenie Jednym z kluczowych problemów w szacowaniu poziomu ryzyka przedsięwzięcia informatycznego
Bardziej szczegółowoTypowe błędy w analizie rynku nieruchomości przy uŝyciu metod statystycznych
Typowe błędy w analizie rynku nieruchomości przy uŝyciu metod statystycznych Sebastian Kokot XXI Krajowa Konferencja Rzeczoznawców Majątkowych, Międzyzdroje 2012 Rzetelnie wykonana analiza rynku nieruchomości
Bardziej szczegółowoKomputerowe systemy wspomagania decyzji Computerized systems for the decision making aiding. Poziom przedmiotu: II stopnia
Nazwa przedmiotu: Kierunek: Informatyka Rodzaj przedmiotu: obowiązkowy w ramach treści dodatkowych Rodzaj zajęć: wykład, ćwiczenia I KARTA PRZEDMIOTU CEL PRZEDMIOTU Komputerowe systemy wspomagania decyzji
Bardziej szczegółowotechnologii informacyjnych kształtowanie , procesów informacyjnych kreowanie metod dostosowania odpowiednich do tego celu środków technicznych.
Informatyka Coraz częściej informatykę utoŝsamia się z pojęciem technologii informacyjnych. Za naukową podstawę informatyki uwaŝa się teorię informacji i jej związki z naukami technicznymi, np. elektroniką,
Bardziej szczegółowoSpis treści. WSTĘP 13 Bibliografia 16
Przegląd uwarunkowań i metod oceny efektywności wykorzystania odnawialnych źródeł energii w budownictwie : praca zbiorowa / pod red. Joachima Kozioła. Gliwice, 2012 Spis treści WSTĘP 13 Bibliografia 16
Bardziej szczegółowoZintegrowany system zmniejszenia eksploatacyjnej energochłonności budynków. Konsorcjum:
Strategiczny projekt badawczy Finansowany przez: Narodowe Centrum Badań i Rozwoju Temat projektu Zintegrowany system zmniejszenia eksploatacyjnej energochłonności budynków Zadanie Badawcze numer 3: Zwiększenie
Bardziej szczegółowoInstytut Konstrukcji i Eksploatacji Maszyn Katedra Logistyki i Systemów Transportowych. Badania operacyjne. Dr inż.
Instytut Konstrukcji i Eksploatacji Maszyn Katedra Logistyki i Systemów Transportowych Badania operacyjne Dr inż. Artur KIERZKOWSKI Wprowadzenie Badania operacyjne związana jest ściśle z teorią podejmowania
Bardziej szczegółowoTechnologia informacyjna
Technologia informacyjna Pracownia nr 9 (studia stacjonarne) - 05.12.2008 - Rok akademicki 2008/2009 2/16 Bazy danych - Plan zajęć Podstawowe pojęcia: baza danych, system zarządzania bazą danych tabela,
Bardziej szczegółowobudowlanymi - WAP Aleksandra Radziejowska
budowlanymi - WAP Aleksandra Radziejowska Co to jest optymalizacja wielokryterialna? ustalenie kryterium poszukiwania i oceny optymalnego. Co to jest optymalizacja wielokryterialna? pod zakup maszyny budowlanej
Bardziej szczegółowoWPŁYW OGRANICZENIA ZBIORU KRYTERIÓW OCENY WARIANTÓW DECYZJI NA WYNIKI WIELOKRYTERIALNEJ ANALIZY PORÓWNAWCZEJ
ROCZNIKI INŻYNIERII BUDOWLANEJ ZESZYT 16/2016 Komisja Inżynierii Budowlanej Oddział Polskiej Akademii Nauk w Katowicach WPŁYW OGRANICZENIA ZBIORU KRYTERIÓW OCENY WARIANTÓW DECYZJI NA WYNIKI WIELOKRYTERIALNEJ
Bardziej szczegółowoWielokryterialne wspomaganie decyzji Redakcja naukowa Tadeusz Trzaskalik
Wielokryterialne wspomaganie decyzji Redakcja naukowa Tadeusz Trzaskalik W książce autorzy przedstawiają dyskretne problemy wielokryterialne, w których liczba rozpatrywanych przez decydenta wariantów decyzyjnych
Bardziej szczegółowoZarządzenie Nr 71/2010 Burmistrza Miasta Czeladź. z dnia 28 kwietnia 2010r.
Zarządzenie Nr 71/2010 Burmistrza Miasta Czeladź z dnia 28 kwietnia 2010r. w sprawie : wprowadzenia procedury Identyfikacji zagroŝeń oraz oceny ryzyka zawodowego na stanowiskach pracy w Urzędzie Miasta
Bardziej szczegółowoDr Andrzej Podleśny Poznań, dnia r. MODUŁ KSZTAŁCENIA (SYLABUS)
Dr Andrzej Podleśny Poznań, dnia 1.10.2017 r. MODUŁ KSZTAŁCENIA (SYLABUS) dla przedmiotu Informatyka w zarządzaniu na kierunku Zarządzanie i prawo w biznesie I. Informacje ogólne 1. Nazwa modułu : Informatyka
Bardziej szczegółowoInstytut Maszyn Roboczych i Pojazdów Samochodowych. Dr hab. inż. Krzysztof Bieńczak, prof. PP Dr inż. Marcin Kiciński Mgr inż.
Instytut Maszyn Roboczych i Pojazdów Samochodowych Dr hab. inż. Krzysztof Bieńczak, prof. PP Dr inż. Marcin Kiciński Mgr inż. Maciej Bieńczak Wprowadzenie Sterylizacja/warunki brzegowe medium grzewczego
Bardziej szczegółowoWIELOKRYTERIALNE PORZĄDKOWANIE METODĄ PROMETHEE ODPORNE NA ZMIANY WAG KRYTERIÓW
Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu WIELOKRYTERIALNE PORZĄDKOWANIE METODĄ PROMETHEE ODPORNE NA ZMIANY WAG KRYTERIÓW Wprowadzenie Wrażliwość wyników analizy wielokryterialnej na zmiany wag kryteriów, przy
Bardziej szczegółowoPrzedmiotowy System Oceniania Fizyka z Astronomią
Przedmiotowy System Oceniania Fizyka z Astronomią I. Postanowienia ogólne 1. Nauczyciel ocenia wiedzę i umiejętności ucznia w sposób pisemny jak i ustny zgodnie z Wewnątrzszkolnym Systemem Oceniania i
Bardziej szczegółowoPRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE. stacjonarne. II stopnia. ogólnoakademicki. podstawowy WYKŁAD ĆWICZENIA LABORATORIUM PROJEKT SEMINARIUM
Politechnika Częstochowska, Wydział Zarządzania PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE Nazwa przedmiotu Kierunek Forma studiów Poziom kwalifikacji Rok Semestr Jednostka prowadząca Osoba sporządzająca Profil Rodzaj
Bardziej szczegółowoWybór dostawcy w realizacji przedsięwzięcia budowlanego przy nieprecyzyjnie określonych kryteriach oceny
IBADOV Nabi 1 KULEJEWSKI Janusz 2 Wybór dostawcy w realizacji przedsięwzięcia budowlanego przy nieprecyzyjnie określonych kryteriach oceny WSTĘP Z elementami logistyki, a mianowicie z zarządzaniem łańcuchem
Bardziej szczegółowoJózef Myrczek, Justyna Partyka Bank Spółdzielczy w Katowicach, Akademia Techniczno-Humanistyczna w Bielsku-Białej
Józef Myrczek, Justyna Partyka Bank Spółdzielczy w Katowicach, Akademia Techniczno-Humanistyczna w Bielsku-Białej Analiza wraŝliwości Banków Spółdzielczych na dokapitalizowanie w kontekście wzrostu akcji
Bardziej szczegółowoPOWSZECHNE KRAJOWE ZASADY WYCENY (PKZW)
POWSZECHNE KRAJOWE ZASADY WYCENY (PKZW) NOTA INTERPETACYJNA NR 1 NI 1 ZASTOSOWANIE PODEJŚCIA PORÓWNAWCZEGO W WYCENIE NIERUCHOMOŚCI 1. WPROWADZENIE...2 2. PRZEDMIOT I ZAKRES STOSOWANIA NOTY...2 3. ZAŁOśENIA
Bardziej szczegółowoPRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE
Nazwa przedmiotu: PROGNOZOWANIE Z WYKORZYSTANIEM SYSTEMÓW INFORMATYCZNYCH Kierunek: Informatyka Rodzaj przedmiotu: obowiązkowy w ramach treści kierunkowych Rodzaj zajęć: wykład, laboratorium I KARTA PRZEDMIOTU
Bardziej szczegółowoZastosowanie wartości Shapleya w podejmowaniu decyzji przez importerów
Zastosowanie wartości Shapleya w podejmowaniu decyzji przez importerów dr hab. Leszek S. Zaremba 1. Postawienie problemu RozwaŜmy zagadnienie decyzyjne, jakie pojawia się w przypadku importerów pewnego
Bardziej szczegółowoOceny oddziaływania na. a)środowisko. Wymagania krajowe i wspólnotowe. Seminarium internetowe 18 maja 2010 r. WZIĘĆ ŚRODOWISKO
Oceny oddziaływania na środowisko. Wymagania krajowe i wspólnotowe Seminarium internetowe 18 maja 2010 r. 1 OOŚ PRZEDSIĘWZI WZIĘĆ dopuszczalność przedsięwzięcia z punktu negatywnych oddziaływań na środowisko
Bardziej szczegółowoDOBÓR ŚRODKÓW TRANSPORTOWYCH DLA GOSPODARSTWA PRZY POMOCY PROGRAMU AGREGAT - 2
InŜynieria Rolnicza 14/2005 Michał Cupiał, Maciej Kuboń Katedra InŜynierii Rolniczej i Informatyki Akademia Rolnicza im. Hugona Kołłątaja w Krakowie DOBÓR ŚRODKÓW TRANSPORTOWYCH DLA GOSPODARSTWA PRZY POMOCY
Bardziej szczegółowoBadania operacyjne. Ćwiczenia 1. Wprowadzenie. Filip Tużnik, Warszawa 2017
Badania operacyjne Ćwiczenia 1 Wprowadzenie Plan zajęć Sprawy organizacyjne (zaliczenie, nieobecności) Literatura przedmiotu Proces podejmowania decyzji Problemy decyzyjne w zarządzaniu Badania operacyjne
Bardziej szczegółowoKOMPUTEROWE WSPOMAGANIE ZARZĄDZANIA PROJEKTAMI W PRZEDSIĘBIORSTWIE
KOMPUTEROWE WSPOMAGANIE ZARZĄDZANIA PROJEKTAMI W PRZEDSIĘBIORSTWIE Seweryn SPAŁEK Streszczenie: Zarządzanie projektami staje się coraz bardziej powszechne w przedsiębiorstwach produkcyjnych, handlowych
Bardziej szczegółowoAnaliza wielokryterialna wstęp do zagadnienia
Organizacja, przebieg i zarządzanie inwestycją budowlaną Analiza wielokryterialna wstęp do zagadnienia dr hab. Mieczysław Połoński prof. SGGW 1 Wprowadzenie Jednym z podstawowych, a równocześnie najważniejszym
Bardziej szczegółowoWYKORZYSTANIE ZBIORÓW ROZMYTYCH DO OCENY SKUTECZNOŚCI DOSTAWCY MATERIAŁÓW BUDOWLANYCH W PROCESIE LOGISTYCZNYM
Nabi IBADOV Janusz KULEJEWSKI 2 łańcuch dostaw, ocena dostawców, logika rozmyta, wnioskowanie rozmyte WYKORZYSTANIE ZBIORÓW ROZMYTYCH DO OCENY SKUTECZNOŚCI DOSTAWCY MATERIAŁÓW BUDOWLANYCH W PROCESIE LOGISTYCZNYM
Bardziej szczegółowoPLAN ZARZĄDZANIA WYMAGANIAMI PROJEKT <NAZWA PROJEKTU> WERSJA <NUMER WERSJI DOKUMENTU>
Załącznik nr 4.4 do Umowy nr 35-ILGW-253-.../20.. z dnia... MINISTERSTWO FINANSÓW DEPARTAMENT INFORMATYKI PLAN ZARZĄDZANIA WYMAGANIAMI PROJEKT WERSJA numer wersji
Bardziej szczegółowoPRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE ANALIZA SYSTEMOWA. Logistyka. Niestacjonarne. I stopnia III. dr Cezary Stępniak. Ogólnoakademicki.
Politechnika Częstochowska, Wydział Zarządzania PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE Nazwa przedmiotu Kierunek Forma studiów Poziom kwalifikacji Rok Semestr Jednostka prowadząca Osoba sporządzająca Profil Rodzaj
Bardziej szczegółowoPRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE
Nazwa przedmiotu: Kierunek: Informatyka Rodzaj przedmiotu: obowiązkowy w ramach treści kierunkowych, moduł kierunkowy oólny Rodzaj zajęć: wykład, laboratorium I KARTA PRZEDMIOTU CEL PRZEDMIOTU PRZEWODNIK
Bardziej szczegółowoWYBÓR SYSTEMU INFORMATYCZNEGO METODĄ AHP
ZESZYTY NAUKOWE POLITECHNIKI ŚLĄSKIEJ 06 Seria: ORGANIZACJA I ZARZĄDZANIE z. 96 Nr kol. 963 Aleksandra CZUPRYNA-NOWAK Politechnika Śląska Wydział Organizacji i Zarządzania aleksandra.nowak@polsl.pl WYBÓR
Bardziej szczegółowoWYKŁAD ĆWICZENIA LABORATORIUM PROJEKT SEMINARIUM
Politechnika Częstochowska, Wydział Zarządzania PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE Nazwa przedmiotu Kierunek Forma studiów Poziom kwalifikacji Rok Semestr Jednostka prowadząca Osoba sporządzająca Profil Rodzaj
Bardziej szczegółowoMetody ilościowe w badaniach ekonomicznych
prof. dr hab. Tadeusz Trzaskalik dr hab. Maciej Nowak, prof. UE Wybór portfela projektów z wykorzystaniem wielokryterialnego programowania dynamicznego Metody ilościowe w badaniach ekonomicznych 19-06-2017
Bardziej szczegółowoRehabilitacja potrzeby i gotowość uczestniczenia
Rehabilitacja potrzeby i gotowość uczestniczenia (wstępne wyniki badań) dr Piotr Szukalski Uniwersytet Łódzki, ekspert Instytutu Spraw Publicznych Pełne wyniki badań zostaną zamieszczone w raporcie Instytutu
Bardziej szczegółowoKONTROLING I MONITOROWANIE ZLECEŃ PRODUKCYJNYCH W HYBRYDOWYM SYSTEMIE PLANOWANIA PRODUKCJI
KONTROLING I MONITOROWANIE ZLECEŃ PRODUKCYJNYCH W HYBRYDOWYM SYSTEMIE PLANOWANIA PRODUKCJI Adam KONOPA, Jacek CZAJKA, Mariusz CHOLEWA Streszczenie: W referacie przedstawiono wynik prac zrealizowanych w
Bardziej szczegółowoMateriały wykładowe (fragmenty)
Materiały wykładowe (fragmenty) 1 Robert Susmaga Instytut Informatyki ul. Piotrowo 2 Poznań kontakt mail owy Robert.Susmaga@CS.PUT.Poznan.PL kontakt osobisty Centrum Wykładowe, blok informatyki, pok. 7
Bardziej szczegółowoNatalia Gorynia-Pfeffer STRESZCZENIE PRACY DOKTORSKIEJ
Natalia Gorynia-Pfeffer STRESZCZENIE PRACY DOKTORSKIEJ Instytucjonalne uwarunkowania narodowego systemu innowacji w Niemczech i w Polsce wnioski dla Polski Frankfurt am Main 2012 1 Instytucjonalne uwarunkowania
Bardziej szczegółowoPodstawowe zasady projektowania w technice
Podstawowe zasady projektowania w technice Projektowanie w technice jest działalnością twórczą z określonym udziałem prac rutynowych i moŝe dotyczyć głównie nowych i modernizowanych: produktów (wyrobów
Bardziej szczegółowoMATEMATYCZNE METODY WSPOMAGANIA PROCESÓW DECYZYJNYCH
MATEMATYCZNE METODY WSPOMAGANIA PROCESÓW DECYZYJNYCH 1. Przedmiot nie wymaga przedmiotów poprzedzających 2. Treść przedmiotu Proces i cykl decyzyjny. Rola modelowania matematycznego w procesach decyzyjnych.
Bardziej szczegółowoPRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE
Nazwa przedmiotu: INTELIGENTNE SYSTEMY OBLICZENIOWE Systems Based on Computational Intelligence Kierunek: Inżynieria Biomedyczna Rodzaj przedmiotu: obowiązkowy moduł specjalności informatyka medyczna Rodzaj
Bardziej szczegółowoPRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE. Statystyka opisowa. Zarządzanie. niestacjonarne. I stopnia. dr Agnieszka Strzelecka. ogólnoakademicki.
Politechnika Częstochowska, Wydział Zarządzania PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE Nazwa przedmiotu Kierunek Forma studiów Poziom kwalifikacji Rok Semestr Jednostka prowadząca Osoba sporządzająca Profil Rodzaj
Bardziej szczegółowoPRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE
Nazwa przedmiotu: Programowanie liniowe w technice Linear programming in engineering problems Kierunek: Rodzaj przedmiotu: obowiązkowy na kierunku matematyka przemysłowa Rodzaj zajęć: wykład, laboratorium,
Bardziej szczegółowoWIEDZA T1P_W06. K_W01 ma podstawową wiedzę o zarządzaniu jako nauce, jej miejscu w systemie nauk i relacjach do innych nauk;
SYMBOL Efekty kształcenia dla kierunku studiów: inżynieria zarządzania; Po ukończeniu studiów pierwszego stopnia na kierunku inżynieria zarządzania, absolwent: Odniesienie do obszarowych efektów kształcenia
Bardziej szczegółowoStatystyka hydrologiczna i prawdopodobieństwo zjawisk hydrologicznych.
Statystyka hydrologiczna i prawdopodobieństwo zjawisk hydrologicznych. Statystyka zajmuje się prawidłowościami zaistniałych zdarzeń. Teoria prawdopodobieństwa dotyczy przewidywania, jak często mogą zajść
Bardziej szczegółowoSH-INFO SYSTEM SP. Z O.O.
OFERTA FIRMY SH-INFO SYSTEM SP. Z O.O. UL. ARMII KRAJOWEJ 9A 41-506 CHORZÓW NA WDROśENIE NORMY JAKOŚCI ISO 9001:2000 CHORZÓW, 2008-06-20 1 :2000 SPIS TREŚCI: 1. KILKA SŁÓW O ISO... 3 2. DANE KONTAKTOWE
Bardziej szczegółowoMETODY WSPOMAGANIA DECYZJI MENEDŻERSKICH
PREZENTACJA SEPCJALNOŚCI: METODY WSPOMAGANIA DECYZJI MENEDŻERSKICH WYDZIAŁ INFORMATYKI I KOMUNIKACJI KIERUNEK INFORMATYKA I EKONOMETRIA SEKRETARIAT KATEDRY BADAŃ OPERACYJNYCH Budynek D, pok. 621 e-mail
Bardziej szczegółowoMateriały do laboratorium Przygotowanie Nowego Wyrobu dotyczące metody elementów skończonych (MES) Opracowała: dr inŝ.
Materiały do laboratorium Przygotowanie Nowego Wyrobu dotyczące metody elementów skończonych (MES) Opracowała: dr inŝ. Jolanta Zimmerman 1. Wprowadzenie do metody elementów skończonych Działanie rzeczywistych
Bardziej szczegółowoRachunek prawdopodobieństwa projekt Ilustracja metody Monte Carlo obliczania całek oznaczonych
Rachunek prawdopodobieństwa projekt Ilustracja metody Monte Carlo obliczania całek oznaczonych Autorzy: Marta Rotkiel, Anna Konik, Bartłomiej Parowicz, Robert Rudak, Piotr Otręba Spis treści: Wstęp Cel
Bardziej szczegółowoSTRATEGICZNE ZARZĄDZANIE KOSZTAMI
STRATEGICZNE ZARZĄDZANIE KOSZTAMI dr Marek Masztalerz Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu 2011 EKONOMICZNY CYKL śycia PRODUKTU 1 KOSZTY CYKLU śycia PRODUKTU OKRES PRZEDRYNKOWY OKRES RYNKOWY OKRES POSTRYNKOWY
Bardziej szczegółowoLOGISTYKA DYSTRYBUCJI II ćwiczenia 3 WYBÓR DOSTAWCY USŁUG WIELOKRYTERIALNE MODELE DECYZYJNE. AUTOR: dr inż. ROMAN DOMAŃSKI WYBÓR DOSTAWCY USŁUG
1 LOGISTYKA DYSTRYBUCJI II ćwiczenia 3 WIELOKRYTERIALNE MODELE DECYZYJNE AUTOR: dr inż. ROMAN DOMAŃSKI METODY OCENY I WYBORU DOSTAWCÓW 2 Wybór odpowiedniego dostawcy jest gwarantem niezawodności realizowanych
Bardziej szczegółoworuchem kolejowym przydatną w rozwiązywaniu złożonych zadań.
Efekty uczenia się (poprzednio: efekty ) dla studiów drugiego stopnia profil ogólnoakademicki na kierunku Budowa i Eksploatacja nfrastruktury Transportu Szynowego Wydział nżynierii Lądowej i Wydział Transportu
Bardziej szczegółowoLaboratorium nr 5. Temat: Funkcje agregujące, klauzule GROUP BY, HAVING
Laboratorium nr 5 Temat: Funkcje agregujące, klauzule GROUP BY, HAVING Celem ćwiczenia jest zaprezentowanie zagadnień dotyczących stosowania w zapytaniach języka SQL predefiniowanych funkcji agregujących.
Bardziej szczegółowoTransport II stopień Ogólnoakademicki. Studia stacjonarne. Kierunkowy. Obowiązkowy Polski Semestr I. Semestr letni
KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU Kod modułu Nazwa modułu Nazwa modułu w języku angielskim Obowiązuje od roku akademickiego 2013/2014 Metody ilościowe w działalności przedsiębiorstwa Quantitative methods
Bardziej szczegółowoModelowanie przy uŝyciu arkusza kalkulacyjnego
Wydział Odlewnictwa Wirtualizacja technologii odlewniczych Modelowanie przy uŝyciu Projektowanie informatycznych systemów zarządzania 2Modelowanie przy uŝyciu Modelowania przy uŝyciu Wprowadzenie Zasady
Bardziej szczegółowoBADANIA WSTĘPNE DOTYCZĄCE OCENY ROZWIĄZĄŃ INFORMATYCZNYCH PRZEZ KADRĘ KIEROWNICZĄ
BADANIA WSTĘPNE DOTYCZĄCE OCENY ROZWIĄZĄŃ INFORMATYCZNYCH PRZEZ KADRĘ KIEROWNICZĄ Helena Dudycz Wprowadzenie Podstawą kaŝdej trafnie podjętej decyzji jest pozyskana, przetworzona i odpowiednio zaprezentowana
Bardziej szczegółowoWYZNACZANIE WARTOŚCI WYPRACOWANEJ W INWESTYCJACH REALIZOWANYCH PRZEZ PODWYKONAWCÓW
CZASOPISMO INŻYNIERII LĄDOWEJ, ŚRODOWISKA I ARCHITEKTURY JOURNAL OF CIVIL ENGINEERING, ENVIRONMENT AND ARCHITECTURE JCEEA, t. XXXIII, z. 63 (1/I/16), styczeń-marzec 2016, s. 205-212 Anna STARCZYK 1 Tadeusz
Bardziej szczegółowoAlgorytmy wspomagania decyzji Czyli co i jak andrzej.rusiecki.staff.iiar.pwr.wroc.pl s.
Algorytmy wspomagania decyzji Czyli co i jak 2013 andrzej.rusiecki@pwr.wroc.pl andrzej.rusiecki.staff.iiar.pwr.wroc.pl s. 911/D-20 O co chodzi? Celem przedmiotu jest ogólne zapoznanie się z podstawowymi
Bardziej szczegółowoElementy podlegające monitoringowi i ewaluacji w ramach wdrażania LSR 2014-2020 dla obszaru PLGR
Elementy podlegające monitoringowi i ewaluacji w ramach LSR 2014-2020 dla obszaru 1. Monitoring i ewaluacja LSR 2014-2020 W niniejszym rozdziale przedstawiono opis prowadzenia ewaluacji i monitoringu w
Bardziej szczegółowoPowiat Wejherowski Lider projektu BIZNES PLAN (WZÓR) SEKCJA A DANE WNIOSKODAWCY...3 SEKCJA C PLAN MARKETINGOWY.5. C-1 Opis produktu/usługi 5
Zał. 3 do Regulaminu przyznawania środków finansowych na rozwój przedsiębiorczośi : Wzór biznesplanu BIZNES PLAN (WZÓR) NR WNIOSKU:.. Priorytet VI Rynek pracy otwarty dla wszystkich Działanie 6.2 Wsparcie
Bardziej szczegółowoWstępne wyniki badań benchmarkingowych, w ramach X edycji konkursu Bank Przyjazny dla Przedsiębiorców.
Wstępne wyniki badań benchmarkingowych, w ramach X edycji konkursu Bank Przyjazny. Wprowadzenie Krajowa Izba Gospodarcza i Polsko-Amerykańska Fundacja Doradztwa dla Małych Przedsiębiorstw, organizatorzy
Bardziej szczegółowoRACHUNKOWOŚĆ ZARZĄDCZA
RACHUNKOWOŚĆ ZARZĄDCZA wykład XI dr Marek Masztalerz Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu 2011 EKONOMICZNY CYKL śycia PRODUKTU 1 KOSZTY CYKLU śycia PRODUKTU OKRES PRZEDRYNKOWY OKRES RYNKOWY OKRES POSTRYNKOWY
Bardziej szczegółowoDefinicje. Najprostszy schemat blokowy. Schemat dokładniejszy
Definicje owanie i symulacja owanie zastosowanie określonej metodologii do stworzenia i weryfikacji modelu dla danego rzeczywistego Symulacja zastosowanie symulatora, w którym zaimplementowano model, do
Bardziej szczegółowoZakładane efekty kształcenia dla kierunku analityka chemiczna i spoŝywcza
Zakładane efekty kształcenia dla kierunku analityka chemiczna i spoŝywcza Tabela odniesień kierunkowych do kształcenia dla obszaru nauk ścisłych Jednostka prowadząca kierunek studiów Nazwa kierunku studiów
Bardziej szczegółowoTRANSCOMP XIV INTERNATIONAL CONFERENCE COMPUTER SYSTEMS AIDED SCIENCE, INDUSTRY AND TRANSPORT
TRANSCOMP XIV INTERNATIONAL CONFERENCE COMPUTER SYSTEMS AIDED SCIENCE, INDUSTRY AND TRANSPORT Dariusz PIELKA 1 GPS, najlepsze trasy, oprogramowanie, testy urządzeń GPS ANALIZA WYBORU NAJLEPSZYCH TRASY
Bardziej szczegółowoWyŜsza Szkoła Zarządzania Ochroną Pracy MS EXCEL CZ.2
- 1 - MS EXCEL CZ.2 FUNKCJE Program Excel zawiera ok. 200 funkcji, będących predefiniowanymi formułami, słuŝącymi do wykonywania określonych obliczeń. KaŜda funkcja składa się z nazwy funkcji, która określa
Bardziej szczegółowoPolitechnika Białostocka, Wydział Zarządzania, Katedra Informatyki Gospodarczej i Logistyki
Zastosowanie metody TOPSIS do oceny kondycji finansowej spółek dystrybucyjnych energii elektrycznej Application of TOPSIS method for evaluation of financial condition of the power distribution companies
Bardziej szczegółowoOPIS ZAKŁADANYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA
OPIS ZAKŁADANYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA Załącznik nr 1 do uchwały nr 17/II/2018 Senatu UJ z 28 lutego 2018 r. Nazwa Wydziału: Nauk o Zdrowiu Nazwa kierunku studiów: organizacja i ekonomika ochrony zdrowia
Bardziej szczegółowoH PUNKTÓW OPIS KRYTERIUM
KRYTERIA OCENY MERYTORYCZNEJ DLA OBSZARU TEMATYCZNEGO OCHRONA ZDROWIA W RAMACH SZWAJCARSKO-POLSKIEGO PROGRAMU WSPÓŁPRACY Cel I Promocja zdrowego trybu Ŝycia oraz zapobieganie chorobom zakaźnym na poziomie
Bardziej szczegółowoNajwyŜsza Izba Kontroli Delegatura w Kielcach
NajwyŜsza Izba Kontroli Delegatura w Kielcach Kielce, dnia lipca 2009 r. LKI-410-07-3/2009 Pani GraŜyna Skawińska p.o. Naczelnik Urzędu Skarbowego w Busku-Zdroju WYSTĄPIENIE POKONTROLNE Na podstawie art.
Bardziej szczegółowoZałącznik nr 2 Regulamin Rekrutacji
Załącznik nr 2 Regulamin Rekrutacji Regulamin Rekrutacji Mentoring Kobiet w Biznesie 2 - Program na rzecz rozwoju równych szans. 1 Postanowienia Ogólne 1.1. Niniejszy regulamin stanowi integralną część
Bardziej szczegółowoZARZĄDZENIE NR 56/09 BURMISTRZA MONIEK
ZARZĄDZENIE NR 56/09 BURMISTRZA MONIEK z dnia 30 czerwca 2009 r. w sprawie dokonywania okresowych ocen pracowników Urzędu Miejskiego w Mońkach i kierowników jednostek organizacyjnych Gminy Mońki. Na podstawie
Bardziej szczegółowoAlgorytmy wspomagania decyzji Czyli co i jak andrzej.rusiecki.staff.iiar.pwr.wroc.pl s. 230/C-3
Algorytmy wspomagania decyzji Czyli co i jak 2018 andrzej.rusiecki@pwr.edu.pl andrzej.rusiecki.staff.iiar.pwr.wroc.pl s. 230/C-3 O co chodzi? Celem przedmiotu jest ogólne zapoznanie się z podstawowymi
Bardziej szczegółowoNajprostszy schemat blokowy
Definicje Modelowanie i symulacja Modelowanie zastosowanie określonej metodologii do stworzenia i weryfikacji modelu dla danego układu rzeczywistego Symulacja zastosowanie symulatora, w którym zaimplementowano
Bardziej szczegółowoI. OGÓLNE INFORMACJE PODSTAWOWE O PRZEDMIOCIE. Nie dotyczy. podstawowy i kierunkowy
1.1.1 Statystyka opisowa I. OGÓLNE INFORMACJE PODSTAWOWE O PRZEDMIOCIE STATYSTYKA OPISOWA Nazwa jednostki organizacyjnej prowadzącej kierunek: Kod przedmiotu: P6 Wydział Zamiejscowy w Ostrowie Wielkopolskim
Bardziej szczegółowoModelowanie jako sposób opisu rzeczywistości. Katedra Mikroelektroniki i Technik Informatycznych Politechnika Łódzka
Modelowanie jako sposób opisu rzeczywistości Katedra Mikroelektroniki i Technik Informatycznych Politechnika Łódzka 2015 Wprowadzenie: Modelowanie i symulacja PROBLEM: Podstawowy problem z opisem otaczającej
Bardziej szczegółowoOCENA ZAAWANSOWANIA TECHNICZNEGO INFRASTRUK- TURY SIECIOWEJ OBSZARÓW SPÓŁKI DYSTRYBUCYJNEJ
Barbara KASZOWSKA, Andrzej WŁÓCZYK Politechnika Opolska OCENA ZAAWANSOWANIA TECHNICZNEGO INFRASTRUK- TURY SIECIOWEJ OBSZARÓW SPÓŁKI DYSTRYBUCYJNEJ Przedmiotem oceny jest zaawansowanie techniczne obszarów
Bardziej szczegółowoAnaliza techniczna zapewnienia połączenia rowerowego północnych dzielnic Gdyni i Gminy Kosakowo z ul. Morską w Gdyni.
Analiza techniczna zapewnienia połączenia rowerowego północnych dzielnic Gdyni i Gminy Kosakowo z ul. Morską w Gdyni. Spis treści: 1. Przedmiot opracowania... 3 2. Podstawowe załoŝenia... 3 3. Przedstawienie
Bardziej szczegółowoPROJEKT OPISU MODUŁU KSZTAŁCENIA (SYLABUS)
Poznań, dnia 1 sierpnia 2012 r. Dr Eliza Buszkowska Adiunkt w Katedrze Nauk Ekonomicznych PROJEKT OPISU MODUŁU KSZTAŁCENIA (SYLABUS) dla przedmiotu Zarządzanie Techniki Organizatorskie i Decyzyjne na kierunku
Bardziej szczegółowoKOMPUTEROWE WSPOMAGANIE PROCEDURY PREKWALIFIKACJI WYKONAWCÓW ROBÓT BUDOWLANYCH SOFTWARE SYSTEM FOR CONSTRUCTION CONTRACTOR PREQUALIFICATION PROCEDURE
313 EDYTA PLEBANKIEWICZ KOMPUTEROWE WSPOMAGANIE PROCEDURY PREKWALIFIKACJI WYKONAWCÓW ROBÓT BUDOWLANYCH SOFTWARE SYSTEM FOR CONSTRUCTION CONTRACTOR PREQUALIFICATION PROCEDURE Streszczenie Wybór wykonawcy
Bardziej szczegółowoPOWSZECHNE KRAJOWE ZASADY WYCENY (PKZW) NOTA INTERPRETACYJNA NR 3 NI 3 ZASTOSOWANIE PODEJŚCIA KOSZTOWEGO W WYCENIE NIERUCHOMOŚCI
POLSKA FEDERACJA STOWARZYSZEŃ RZECZOZNAWCÓW MAJĄTKOWYCH POWSZECHNE KRAJOWE ZASADY WYCENY (PKZW) NOTA INTERPRETACYJNA NR 3 NI 3 ZASTOSOWANIE PODEJŚCIA KOSZTOWEGO W WYCENIE NIERUCHOMOŚCI 1. WPROWADZENIE
Bardziej szczegółowoKryteria jakościowe oceny merytorycznej projektu
Kryteria jakościowe oceny merytorycznej projektu Projekt LdV Mobility Projekt to przedsięwzięcie zorientowane na cel o określonym czasie trwania o wysokim stopniu złoŝoności wymagające zaangaŝowania określonych
Bardziej szczegółowoPotencjał społeczności lokalnej-podstawowe informacje
Projekt Podlaska Sieć Partnerstw na rzecz Ekonomii Społecznej nr POKL.07.02.02-20-016/09 Potencjał społeczności lokalnej-podstawowe informacje Praca powstała na bazie informacji pochodzących z publikacji
Bardziej szczegółowoWyszczególnienie Odpady z gospodarstw domowych w %
Ustalenie wartości opałowej odpadów kierowanych do planowanego ITPOK W 2009 roku zostały przeprowadzone badania składu morfologicznego oraz właściwości technologicznych odpadów komunalnych z gospodarstw
Bardziej szczegółowoPRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z PRZYRODY
PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z PRZYRODY Na lekcjach nauczyciel ocenia następujące elementy: zakres i jakość wiadomości i umiejętności rozumienie i stosowanie wiedzy stosowanie języka przedmiotu postawę
Bardziej szczegółowoŚWIADECTWO CHARAKTERYSTYKI ENERGETYCZNEJ
Załącznik nr 4 Wzór świadectwa charakterystyki energetycznej dla budynku mieszkalnego. Strona tytułowa. ŚWIADECTWO CHARAKTERYSTYKI ENERGETYCZNEJ dla budynku mieszkalnego nr.. WaŜne do: Budynek oceniany:
Bardziej szczegółowoANALIZA PORÓWNAWCZA OPROGRAMOWANIA WSPOMAGAJĄCEGO OCENY RYZYKA ZAGROśEŃ NA STANOWISKACH PRACY
LOGITRANS VII KONFERENCJA NAUKOWO-TECHNICZNA LOGISTYKA, SYSTEMY TRANSPORTOWE, BEZPIECZEŃSTWO W TRANSPORCIE Adam KADZIŃSKI 1 Marek GOŚCINIAK 2 ZagroŜenia, zdarzenia niepoŝądane, ryzyko, ocena ryzyka, oprogramowanie,
Bardziej szczegółowoTRANSCOMP XV INTERNATIONAL CONFERENCE COMPUTER SYSTEMS AIDED SCIENCE, INDUSTRY AND TRANSPORT ALGORYTMY SYMULACJI UKŁADÓW CYFROWYCH
TRANSCOMP XV INTERNATIONAL CONFERENCE COMPUTER SYSTEMS AIDED SCIENCE, INDUSTRY AND TRANSPORT PNIEWSKI Roman 1 KORNASZEWSKI Mieczysław 2 Technika cyfrowa, Zjawiska szkodliwe, Symulacja ALGORYTMY SYMULACJI
Bardziej szczegółowobo od managera wymaga się perfekcji
bo od managera wymaga się perfekcji MODELOWANIE PROCESÓW Charakterystyka modułu Modelowanie Procesów Biznesowych (BPM) Modelowanie procesów biznesowych stanowi fundament wdroŝenia systemu zarządzania jakością
Bardziej szczegółowoINFORMATYCZNE SYSTEMY ZARZĄDZANIA
Dyspozycje do sprawozdania z ćwiczeń laboratoryjnych do przedmiotu INFORMATYCZNE SYSTEMY ZARZĄDZANIA Str. 1 Wydział Informatyki i Zarządzania Wrocław, dnia 18/02/2013 r. 2012/2013 Dyspozycje do sprawozdania
Bardziej szczegółowoPRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE
Nazwa przedmiotu: MODELOWANIE I SYMULACJA UKŁADÓW STEROWANIA Kierunek: Mechatronika Rodzaj przedmiotu: Rodzaj zajęć: wykład, laboratorium I KARTA PRZEDMIOTU CEL PRZEDMIOTU PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE C1.
Bardziej szczegółowoPromotorem rozprawy jest prof. dr hab. inż. Barbara Białecka, prof. GIG, a promotorem pomocniczym dr inż. Jan Bondaruk GIG.
Prof. dr hab. inż. Jolanta Biegańska Kraków, 28.07.2017 r. Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie al. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków Wydział Górnictwa i Geoinżynierii Katedra Górnictwa
Bardziej szczegółowoOptymalne Planowanie Energetyczne (OPE) jako. narzędzie realizacji lokalnych strategii rozwoju
Optymalne Planowanie Energetyczne (OPE) jako narzędzie realizacji lokalnych strategii rozwoju Konwent Burmistrzów w i WójtW jtów Śląskiego Związku Gmin i Powiatów, w, śarki, 19 października 2012 mgr Ewa
Bardziej szczegółowoKOE 131_ UNIA EUROPEJSKA Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego
Urząd Marszałkowski Województwa Zachodniopomorskiego UNIA EUROPEJSKA Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego OBJAŚNIENIA LP. Dokonując oceny projektu naleŝy postępować zgodnie z poniŝszymi instrukcjami:
Bardziej szczegółowoOgólne wymagania dotyczące monitorowania wskaźników w projekcie
Załącznik nr 6 do Regulaminu konkursu nr RPMP.09.01.01-IP.01-12-007/15 Ogólne wymagania dotyczące monitorowania wskaźników w projekcie Wskaźniki są głównym narzędziem słuŝącym monitorowaniu postępu w realizacji
Bardziej szczegółowoOCENY WIELOKRYTERIALNE W PROCESACH DECYZYJNYCH
ZESZYTY NAUKOWE POLITECHNIKI ŚLĄSKIEJ 2015 Seria: ORGANIZACJA I ZARZĄDZANIE z. 78 Nr kol. 1928 Wojciech ZOLEŃSKI Politechnika Śląska Wydział Organizacji i Zarządzania Instytut Zarządzania i Administracji
Bardziej szczegółowoZakładane efekty kształcenia dla kierunku
Załącznik nr 1a do wytycznych dla rad podstawowych jednostek organizacyjnych do tworzenia nowych i weryfikacji istniejących programów studiów I i II stopnia w UTP w Bydgoszczy Zakładane efekty kształcenia
Bardziej szczegółowoAnaliza wielokryterialna podstawowe pojęcia
ANALIZA WIELOKRYTERIALNA I OCENA EKSPERCKA WARIANTÓW LOKALIZACJI PROJEKTOWANEGO NOWEGO PRZEBIEGU DROGI KRAJOWEJ NR 91 ODCINKA TRASY WSCHODNIEJ OD PL. DASZYŃSKIEGO DO UL. GRUDZIĄDZKIEJ W TORUNIU WRAZ ZE
Bardziej szczegółowo