INTELIGENTNYCH SYSTEMÓW TRANSPORTOWYCH W OBSZARZE MIEJSKIM

Transkrypt

1 PRACE NAUKOWE POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ z. 3 Transport 206 Kinga Tatar Politechnika Warszawska, W Transportu INTELIGENTNYCH SYSTEMÓW TRANSPORTOWYCH W OBSZARZE MIEJSKIM : maj 206 Streszczenie: mu. W ramach stemu informacji dla kierowców. Inteligentne Systemy Transportowe, metoda Bellingera, technologia Floating Car data. Wizja wspó pracuj cych systemów transportowych i ich us ug wspieranych systemami teleinformatycznymi daje z o ony obraz. Wynika on z tradycyjnych podzia ów technicznych (drogi, kolej, lotnictwo, transport wodny). Transport jest realizowany przez organizacje o ró nym statusie prawnym (pa stwowe, samorz dowe, prywatne, mieszane), o ró nym zasi gu terytorialnym, nierzadko b d ce naturalnymi lub zadekretowanymi monopolami. U ytkownicy transportu oczekuj mo liwo ci skutecznego i bezpiecznego przemieszczania towarów i osób, przy posiadaniu informacji pozwalaj cej decydowa o najkorzystniejszych formach korzystania ze rodków transportu. Maj tu do odegrania swoj rol rozwi zania teleinformatyczne (nazywane równie telematycznymi) [9], Wnosz do systemów transportowych szersze i atwiejsze formy operowania informacjami o stanie tych systemów oraz umo liwiaj ce sterowanie ich dzia aniem w sposób inteligentny [2]. Ju dawno stwierdzono, e wyizolowana elektronizacja czy automatyzacja poszczególnych rozwi za transportowych nie daje oczekiwanych efektów, gdy mo e to prowadzi do trudno ci w przypadku potrzeby wspó pracy poszczególnych odków transportu. Roz- ch sektora prywatnego w odpowiedzi na

2 444 Kinga Tatar ludzi i towarów jest podstawowym wymaganiem [3], [4] wie. Celem Architektury ITS jest zapewnienie takiej podstawy. wymi [7]. Inteligentnych Sys- drogowego. Koncepcja ITS w obszarze miejskim 2. 2 [0]. Jest to jedna y System Transportu Aglomeracyjnego TRISTAR [6], [8] oraz Projekt 5T w Turynie. Inteligentnych Systemów Transportowych. metodzie analizy porównawczej polega na opracowaniu na- kolejnych etapów oceny: opracowanie w, kryteriów oraz ogranicze ru, opracowanie wariantów decyzyjnych, opracowanie jednostek pomiaro zmian, dolnych i górnych granic dla kryteriów, wybranie wag dla kry ych oceny decydenta, opracowanie tablicy rzeczywistych, przedstawieniu, po wagi procentu przebytej drogi ; wybranie najlepszego wariantu, poprzez zsumowanie ocen. Analiza porównawcza systemów z.

3 445 Tablica Grupa kryteriów Koszt Wyniki dla systemu TRI- STAR Komplek- Przewidywane Kryterium Waga dla kryterium Wyniki dla systemu w Turynie Koszt budowy systemu 0,5 0,38 5,7 Szacowany koszt utrzymania systemu 0,5 9,72,23 0,0 9,50 3,50 systemem systemem ITS 0,0 8,27 3,73 0,4 5,44 4,67 0,08 6,22 5,33 0,08 5,33 3,56 ków 0,0 3,47 4,08 2 0,0 2,45 2,04 Suma punktów 50,79 43,3., jest koncepcja ITS w Turynie. w staniu w Turynie technologii Floating Car Data. Zaprezentowana procedura, jest bardzo subiektywna. 3 2 ne z wykorzystaniem programu FRAME Selection Tool [] : A. B. Kierowcy transportu indywidualnego;

4 446 Kinga Tatar C. Prywatni dostawcy serwisów informacyjnych; D. System Informacji Drogowej: Internet, radio; E. W koncepcji zastosowania ITS w wybranym obszarze miejskim dokonano analizy Tablica 2 ID 2... Pozyskiwanie informacji o warunkach ruchu Wspieranie planowania transportu 2..4 Zbieranie i archiwizacja danych o ruchu w sieci dróg 6..2 Dostarczanie informacji o warunkach ruchu Dostarczanie operatorowi informacji o stanie sieci drogowej Monitorowanie sieci, warunków ruchu, warunków pogodowych i 7..2 Wykonywanie prognoz ruchu i prognoz 7..3 Sterowanie ruchem przez operatora CZR np. przy pomocy sygnalizacji VMS Z 7..6 W 7..7 S 7..0 Z 7.. M Wykrywanie i weryfikacj strategii operacyjnych odpowiednich do zdarzenia Zbieranie danych o zdarzeniach i dostarczanie informacji kierowcom Statystyka Minimalizacja Wykrywanie 4. KONCEPCJA ITS W WYBRANYM OBSZARZE MIEJSKIM I cych do ich realizacji. W przedstawionej koncepcji systemu zadania: Pozyskiwanie informacji; Zarz dzanie ruchem w sieci; Monitorowanie warunków ruchu; Dostarczanie informacji o warunkach ruchu;

5 447 Reagowanie na zdarzenia (wykrywanie zdarze oraz reakcja na nie); Analizy ruchu i archiwizacja danych; Z w wybranym obszarze miejskim (rysunek ) cjami. Rys.. Ogólna struktura systemu ITS w wybranym obszarze miejskim podsystemów: formacji dla kierowców. Podsystem informacji dla kierowców, którego zadaniem jest informowanie kierow- formacji dro e ruchem na pasach ruchu oraz sterowanie ruchem dów na trasy alternatywne. zastosowania ITS w wybranym obszarze miejskim. Zadaniem podsystemu jest gromadzenie i archiwizacja pozyskiwanych danych o warunkach ruchu drogowego oraz przekazy-

6 448 Kinga Tatar 4.2. ARCHITEKTURA LOGICZNA ng Car Data, kamer wizyj- wych. Podsystem monitorowania i nadzoru ruchu pojazdów realizowany w Centrum parametrów zyjny. Zgromadzone w podsystemie monitorowania i nadzoru ruchu pojazdów informacje wych, czy dostarczania informacji o wolnych miejscach parkingowych. Funkcje realizowane w ia systemu ITS przedstawiono na rysunku 2. Przed rys. wiersz wolny (Times New Roman pkt.) Rys. 2. Perspektywa funkcjonalna systemu ITS

7 449 którego zadaniem jest dostarczanie w czasie rzeczywistym danych do zaprojektowanych macji o schematu logicznego CZR. Rys projektowanymi podsystemami [].

8 450 Kinga Tatar Realizator funkcji w procesie dane przetwarzanie danych baza danych sensory aktywatory Rys. 4. Oznaczenia wykorzystywa na postawie [] Podsystem monitorowania i nadzoru ruchu pojazdów Zadaniem podsystemu monitorowania i nadzoru ruchu pojazdów jest gromadzenie, dostar-. rowania i nadzoru ruchu pojazdów jest przedstawiony na rysunku 5. Ponadto, projektowany podsystem gromadzi o aktualnych warunkach meteorologicznych i stanie Rys. 5. podsystemu monitorowania i nadzoru ruchu pojazdów

9 45 Informacje zgromadzone w bazie danych monitorowania ruchu drogowego w celu wspomagania planowania transportu. W ramach portów, analiz statystyk oraz przygotowania krótkoterminowych prognoz ruchu ych zgromadzonych i przetworzonych przez podsystem monitorowania ruchu i nadzoru pojazdów do dynamicznego reagowania na zmienne sytuacje po- nia ruchem przedstawiono na rysunku 6. dukcyjnych, kamer wizyjnych oraz danych Floating Car Data. niekorzystnych warunkach atmosferycznych oraz sterowania ruchem na pasach. Rys. 6. ania w ramach

10 452 Kinga Tatar Podsystem informacji dla kierowców Podsystem informacji dla kierowców ma za zadanie przekazanie komunikatów zmienia- ruchu drogowego, utrudnieniach w ruchu, niebezpiecznych zjawiskach pogodowych oraz sugerowa kierowcom nych warunkach ruchu drogowego (rys.7). Rys. 7. podsystemu informacji dla kierowców 5. PODSUMOWANIE 2 szarze miejskim. Porównanie systemów z wykorzystaniem Metody metod pozyskiwania danych o ruchu drogowym, przetwarzania informacji oraz przekazywania ich kierowcom i decydentom.

11 453 ITS oraz rozpoznania indywidual- opracowano mów Transportowych. W ramach projektowanej koncepcji ITS przedstawiono jej architek- staniem czterech podsystemów: monitorowania rowców. Bibliografia. Architecture FRAME, European ITS Framework Architecture. U.K Prace Naukowe Politechniki Warszawskiej. Transport. Zeszyt 95/203. OWPW Warszawa Chudzikiewicz A.: Inteligentne Systemy Transportowe (ITS). 4. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 200/40/EU z 7 lipca 200 roku w sprawie inteligentnych systemów transportowych w obszarze transportu drogowego oraz interfejsów z innymi rodzajami transportu 5. Kasprzak W., Olszewski P.: Architektura informatyczna systemów ITS. Zeszyty Naukowe Warszawskiej Zeszyt 5/20, Warszawa Jamroz K., Oskarbski J., Inteligentny system transportu dla aglomeracji trójmiejskiej. Telekomunikacja i Techniki Informacyjne, o. IV Polski Kongres ITS, Warszawa system TRISTAR. Prezentacja. LVI Techniczne Dni Drogowe Raszyn acyjna systemów telematyki transportu. Prace Naukowe Politechniki Warszawskiej, seria Transport. Zeszyt 67. OWPW Warszawa Siergiejczyk M., Krzykowska K., Kruszyna R.: Analiza nia. Prace Naukowe Politechniki Warszawskiej, seria Transport. Zeszyt 02. OWPW Warszawa 204. ych. Raport z grantu KBN 5T2C Warszawa CONCEPT OF DEPLOYMENT SERVICES OF INTELLIGENT TRANSPORT SYSTEMS IN THE URBAN AREA Summary: The purpose of the article is to present possibilities of using Intelligent Transportation Systems to improve traffic flow and increase the efficiency of the road transport. In the scientific description was conducted a comparative analysis of ITS solutions used in Turin and Tri-City. The concept of the use of Intelligent Transport Systems was preceded by an observation of existing traffic conditions within the study area and an identification of the needs of users of the planned system. As a part of the proposed concept of the ITS system it was presented a logical architecture and a clarification of functions, which are to be implemented using four subsystems: monitoring and supervision of the traffic, incident management in the road traffic, traffic management and subsystem of information for drivers. The overall concept of the system has been further elaborated by developing a data flow between planned subsystems. Keywords: Intelligent Transport Systems, Bellinger method, Floating Car Data technology i Autostrad w ramach programu Rozwój Innowacji Drogowych (Umowa nr DZP/RID-I-4/7/NCBR/206)