Szkoła Podstawowa Nr 4 Im. H. Sienkiewicza w Świdnicy

Transkrypt

1 1 Szkolny Program Profilaktyczny Agresji stop Szkoła Podstawowa Nr 4 Im. H. Sienkiewicza w Świdnicy Świdnica 2009

2 2 SPIS TREŚCI 1. ZałoŜenia Szkolnego Programu Profilaktyki Podstawa Programowa a program profilaktyczny Cele programu profilaktycznego Treści SPP Szkolny Program Profilaktyczny Przewidywane osiągnięcia uczniów Sposoby realizacji Ewaluacja Przykładowe scenariusze zajęć profilaktycznych Literatura ZAŁOśENIA SZKOLNEGO PROGRAMU PROFILAKTYCZNEGO A. Szkolny Program Profilaktyczny został opracowany na potrzeby Szkoły Podstawowej Nr 4 Im. H. Sienkiewicza w Świdnicy po zdiagnozowaniu środowiska szkolnego. B. SPP powinien obejmować w szczególności działania i środki stosowane w celu zapobiegania agresji i przemocy. C. W SPP przedstawiono takŝe działania mające na celu: zapobieganie takim zachowaniom problemowym jak brak kultury osobistej, wagary, brak zainteresowania nauką a takŝe sposoby jak interesująco i ciekawie spędzać czas wolny. D. Działania realizowane w ramach SPP dotyczą takŝe osób odpowiedzialnych za młodzieŝ tj. rodziców, opiekunów i nauczycieli. E. Osobą kierującą realizacją SPP jest nauczyciel wychowawca. F. Poszczególne elementy programu (np.: proponowany przez autorów sposób realizacji) mogą ulegać modyfikacji. PODSTAWA PROGRAMOWA A PROGRAM PROFILAKTYCZNY Podstawę programową określa rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. z 2009 r. Nr 4, poz. 17) Działalność edukacyjna szkoły jest określona przez: 1. Szkolny zestaw programów nauczania, który obejmuje całą działalność szkoły z punktu widzenia dydaktycznego. 2. Program wychowawczy szkoły, który opisuje w sposób całościowy wszystkie treści i działania o charakterze wychowawczym i jest realizowany przez wszystkich nauczycieli. 3. Program profilaktyki dostosowany do potrzeb rozwojowych uczniów oraz potrzeb danego środowiska, który opisuje w sposób całościowy wszystkie treści i działania o charakterze profilaktycznym skierowane do uczniów, nauczycieli i rodziców. Szkolny zestaw programów nauczania, program wychowawczy szkoły oraz program profilaktyki tworzą wspólną całość. Ich przygotowanie i realizacja są zadaniem zarówno całej szkoły, jak kaŝdego nauczyciela.

3 3 CELE SPP 1. Ochrona uczniów przed zagroŝeniami. 2. Reagowanie na pojawiające się zagroŝenia. 3. Pomoc w rozwijaniu zdolności do samokontroli, samoobserwacji. 4. Osłabienie czynników ryzyka przez dostarczenie adekwatnych informacji na temat skutków zachowań ryzykownych. TREŚCI SPP 1. Umiejętność radzenia sobie z własną i cudzą agresją. 2. Osiąganie celów Ŝyciowych i zainteresowanie nauką. 3. Modelowanie pozytywnych wzorców zachowań.

4 4 SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYCZNY KL. 0 -VI CZYNNIKI RYZYKA CELE ZADANIA SPOSOBY REALIZACJI ODPOW. Nacisk kolegów. Uległość wobec grupy. Niskie poczucie własnej wartości. Zwiększenie świadomości, Ŝe uczeń moŝe skutecznie poradzić sobie z sytuacjami nacisku przemocy, agresji). Rozwijanie umiejętności radzenia sobie z własną i cudzą agresją. Zwiększenie poczucia własnej wartości i poszanowanie toŝsamości własnej i rówieśników. Zwiększenie umiejętność radzenia sobie z emocjami, stresem i zagroŝeniem. Nauczyć jak rozpoznać naciski ze strony kolegów. Rozwijać umiejętności radzenia sobie w sytuacji przemocy. Dostarczyć uczniom wiedzę na temat sposobów radzenia sobie z emocjami, stresem i zagroŝeniem. Integrować zespoły klasowe. Wewnątrzszkolny program przeciwdziałania przemocy i agresji. Zajęcia wychowawcze na temat radzenia sobie w sytuacjach trudnych. PRZEMOC, AGRESJA Zwiększyć samoocenę u uczniów. Zajęcia wychowawcze integrujące zespoły klasowe Wykorzystanie elementów motywacji w systemie oceniania Nagradzanie uczniów za rzeczywiste osiągnięcia i umiejętności. N-le przedm Nauczy ć jak reagować na przejawy zachowań agresywnych Zajęcia wychowawcze, pogadanka z pedagogiem szkolnym.

5 5 CZYNNIKI RYZYKA CELE ZADANIA SPOSOBY REALIZACJI ODPOW. Brak umiejętności zachowań asertywnych. Zapobieganie uzaleŝnieniom. Zmniejszenie motywacji do picia, palenia i zaŝywania innych środków odurzających. Dostarczyć uczniom i rodzicom wiedzę na temat konsekwencji brania, picia, palenia. Gromadzenie i udostępnianie materiałów dotyczących profilaktyki uzaleŝnień. Lekcje wych. Na temat uzaleŝnień i asertywności. Gazetki informacyjne w klasach. Pedagog, psycholog N-le bibliotekarze UZALEśNIENIA Wzmacniać w uczniach umiejętność odmawiania. Utrudniać młodzieŝy dostęp do środków uzaleŝniających. Organizacja interesujących zajęć pozalekcyjnych Gazetki informacyjne w holu szkoły. Obserwacja uczniów podczas przerw, lekcji, zajęć pozalekcyjnych, dyskotek szkolnych. Nie dopuszczać do przebywania na terenie szkoły osób obcych Pogadanki, zajęcia warsztatowe, konkursy Lekcje wych. do Ŝycia w rodzinie. Sam. klasowy Pielęgniarka Pełnomocnik ds. Rozwiąz. Pr. Alkoholowych Wszyscy n-le dyŝurni, Pedagog, Psycholog, N-l wych. do Ŝ.w rodz. Prowadzenie kółek zainteresowań, SKS-ów, skupianie młodzieŝy przy pracy w szkolnych organizacjach np. TPD, PCK

6 6 CZYNNIKI RYZYKA CELE ZADANIA SPOSOBY REALIZACJI ODPOW. SŁABE WYNIKI W NAUCE Lenistwo. Niska samoocena uczniów. Poziom absencji. Problemy rozwoju. Wagary. Nieciekawe lekcje. Osiąganie lepszych wyników nauce. Zwiększenie motywacji do nauki. Eliminowanie nieciekawych lekcji. Upowszechnić aktywizujące metody nauczania. Aktywizować uczniów. Prowadzić kółka zainteresowań, umoŝliwić zdobycie nowych umiejętności wg potrzeb dzieci. Prezentować osiągnięcia uczniów. Stosowanie metod aktywizujących. Informacja w holu szkoły o zajęciach pozalekcyjnych, czasie trwania, terminie spotkań. Nagradzanie uczniów za rzeczywiste osiągnięcia i umiejętności. Elementy motywacji w systemie oceniania. Konkursy przedmiotowe, czytelnicze i sportowe: Turniej Pływacki, Zawody o Puchar Dyrektora Szkoły. wystawa prac, występy uczniów, prezentacja dyplomów i medali. Prezentacja pucharów-witryna w holu szkoły. Nagrody, listy gratulacyjne na apelach szkolnych i na koniec roku szkolnego. N-le prowadź. Wg. przydz. czynności, dyrektor, pedagog. Wicedyrektor Ograniczyć rozmiary absencji. Rozpoznać problemy rozwojowe uczniów. Monitorowanie absencji uczniów. Kontakt z PPP. Rejestr uczniów z opinią PPP i monitorowanie realizacji zaleceń. Pedagog szkolny Psycholog

7 7 CZYNNIKI RYZYKA CELE ZADANIA SPOSOBY REALIZACJI ODPOW. Brak umiejętności radzenia sobie z problemami szkolnymi i pozaszkolnymi. Wzmocnienie poczucia własnej wartości, rozwijanie zainteresowań. Dostarczyć wiedzę na temat alternatywnych sposobów spędzania wolnego czasu. Zamieszczanie informacji o zajęciach dodatkowych w holu szkoły na stronach w Internecie Wych.,n-le prowadzący kółka zainteresowań CZAS WOLNY Brak zainteresowań. Obojętność na problemy innych osób. UwraŜliwienie na drugiego człowieka. Dostarczyć wiedzę o własnych zdolnościach, zainteresowaniach. Ukształtowanie umiejętności zaprezentowania własnej osoby. Nauczyć aktywności w pomaganiu innym. Pogadanki, zajęcia warsztatowe, konkursy Lekcje wych. do Ŝycia w rodzinie. Współpraca z Domem dziecka w Jedlinie Zdrój. Sam. klasowy N-l bibliotekarz Dyrektor Pedagog, wychowawcy Nuda, ciekawość, nadmiar wolnego czasu. Ukazanie alternatywnego, ciekawego i poŝytecznego sposobu spędzania wolnego czasu Prowadzenie kółek zainteresowań, SKS-ów, skupianie młodzieŝy przy pracy w szkolnych organizacjach np. TPD, PCK Opiekunowie organizacji, wychowawcy, n-le PrzybliŜyć problemy osób niepełnosprawnych. Współpraca z Przedszkolem Integracyjnym Słoneczko.

8 8 CZYNNIKI RYZYKA CELE ZADANIA SPOSOBY REALIZACJI ODPOW. Negatywne wzorce w mediach. Uczenie krytycznego stosunku do mediów. Wskazać zagroŝenia i pozytywną rolę środków masowego przekazu. Lekcje j. polskiego, informatyki, wych. ŚRODOWISKO SPOŁECZNE Niski poziom kultury osobistej. Brak dyscypliny (na lekcjach). Podniesienie kultury osobistej uczniów. Szacunek dla norm poprawnego zachowania. Respektować normy poprawnego zachowania. Zwiększyć częstotliwość kontaktu z domem ucznia sprawiającego kłopoty wychowawcze. Przypomnienie norm poprawnego zachowania. Wewnątrzszkolny system oceniania egzekwowanie ustalonych norm zachowania. Pedagogizacja rodziców: pogadanki, wywiadówki profilaktyczne, wezwania do szkoły, n-le przedm. Wszyscy n-le Wych klas wg. potrzeb, pedagog, psycholog,

9 9 PRZEWIDYWANE OSIĄGNIĘCIA UCZNIÓW W wyniku działań profilaktycznych uczeń potrafi: - Radzić sobie w sytuacji przemocy, stresu i zagroŝenia, - Być asertywnym, - Prowadzić zdrowy styl Ŝycia, - Ocenić swoje moŝliwości i szanse na dalsze kształcenie. SPOSOBY REALIZACJI Treści SPP w większości realizuje się na godzinach wychowawczych i poszczególnych przedmiotach. MoŜna je realizować podczas szkolnego festynu, zajęć pozalekcyjnych, wycieczkach i zajęciach terenowych. Nauczyciel sam decyduje o metodzie słuŝącej do realizacji celu, przewaŝnie będą to zajęcia warsztatowe, pogadanki, dyskusje, burze mózgów. Formą realizacji będzie teŝ propaganda wizualna, czyli gazetki informacyjne, plakaty, ulotki informacyjne, wystawy i projekty. - Projektowanie projekty plansz, dyplomów, laurek; - scenki sytuacyjne zabawy grupowe; - test zadań niedokończonych indywidualna praca z uczniem - zabawy integracyjne zabawy grupowe np.: Pomocna dłoń, WyraŜanie uczuć ; - zabawy wzrokowe budowa map mentalnych, praca indywidualna i grupowa, - zabawy słuchowe praca z programem multimedialnym; - quiz Czy wiesz jak naleŝy się zachować? rozwiązywanie testów, krzyŝówek, kończenie tabel, kończenie niedokończonych zdań; - gry ruchowe zajęcia ruchowe Kto lubi, Typowe historie ; - gry tematyczne gry i zabawy ruchowe - prace graficzne kończenie historyjek obrazkowych Kto lepszy ; Miejsce prowadzenia zajęć Szkoła Podstawowa nr 4 w Świdnicy

10 10 EWALUACJA Ocenie poddawane są następujące elementy: - Realizacja programów profilaktycznych - Realizacja zaleceń zawartych w opiniach PPP - Realizacja tematyki profilaktyki zawartych w planach pracy wychowawców klas - Pedagogizacja rodziców uczniów na spotkaniach z wychowawcami klas - Występowanie czynników, rodzajów i przyczyn zachowań ryzykownych - Występowanie czynników chroniących: więź z rodzicami, opieka dorosłych, zainteresowanie nauką i własnym rozwojem, aktywność, ciekawość poznawcza, praktyki religijne, zakorzenienie w tradycji społeczności i szacunek dla jej norm, konstruktywna grupa rówieśnicza, autorytety. Oceny efektów realizacji SPP, obok bieŝącego monitorowania oraz samooceny przeprowadzanej przez zainteresowane podmioty, dokonuje się w trakcie posiedzeń RP podsumowujących pracę w pierwszym i drugim półroczu roku szkolnego. Podstawa do formułowania ocen będą narzędzia stosowane w ramach wewnątrzszkolnego mierzenia jakości pracy szkoły, czyli sprawozdania, analizy, dane statystyczne, obserwacje, hospitacje, zapisy w dokumentacji, badania ankietowe, opinie, wnioski, scenariusze. SCENARIUSZE ZAJĘĆ DLA KLAS I - III 1. Poznajemy siebie integracja grupy. 2. Jesteśmy grupą. 3. Moja rodzina wykonanie albumu o swojej rodzinie. 4. Budowanie pozytywnego obrazu siebie. 5. W wielu rzeczach odnoszę sukcesy. 6. RóŜnimy się od siebie, jesteśmy tolerancyjni. 7. Ludzie często są podobni do siebie. 8. Rozpoznajemy i nazywamy uczucia. 9. Uczucia moŝemy zmieniać. 10. To waŝne wiedzieć, co kaŝdy czuje. 11. Poznajemy reguły, normy i zasady. 12. Moje zachowanie, czy zawsze jest prawidłowe? 13. Czy wiesz, jak naleŝy się zachowywać? 14. Porozmawiajmy o agresji. 15. Agresja, co to takiego? 16. To miło pomagać sobie wzajemnie. 17. Kto moŝe nam pomóc w rozwiązywaniu problemów? 18. Nasz świat. 19. Umiemy postępować w sytuacjach powodujących nieprzyjemne uczucia. 20. Poznajemy sposoby rozwiązywania problemów klasowych. 21. Potrafimy wartościować zachowania swoje i innych. 22. Potrafimy komunikować się. 23. Jak spędzamy swój wolny czas. 24. Wspólny czas z rodzicami. 25. Poznajemy alternatywne formy spędzania czasu wolnego.

11 11 SCENARIUSZE ZAJĘĆ DLA KLAS IV - VI 1. Asertywność sposób na agresję: Biblioteka w Szkole. 2. Promocja zdrowego stylu Ŝycia. 3. Przeciwdziałanie zachowaniom agresywnym. Model postępowania biblioterapeutycznego. 4. Czy znasz zasady savoir vivre`u. 5. Ludzie, którym ufam. 6. W czym tkwi piękno i radość przyjaźni. 7. Sąd nad mediami. 8. Super pamięć poznajemy efektywne techniki zapamiętywania. Konspekt z zakresu organizacji i techniki pracy umysłowej ucznia. 9. Organizacja pracy umysłowej ucznia. Trudności w nauce i szkole. 10. Organizacja pracy umysłowej i samokształcenie. REALIZACJA PROGRAMU 1. Nauczyciel prowadzący: nauczyciel kształcenia zintegrowanego i kształcenia blokowego 2. Planowana liczba uczestników: 25 uczniów dla kaŝdej zmiany, 1 godzina tygodniowo 3. Czas realizacji rok szkolny 2009//2010 LITERATURA 1. J. Karmolińska i in.: Budowanie szkolnego programu profilaktyki, Leszno Biblioteka w szkole. Program opracowały: Izabella Isańska, Ewa Skotarczak.