1X1. Metody i tablice przepływów międzygałęziowych w analizach handlu zagranicznego Polski MICHAŁ PRZYBYLINSKI B

Transkrypt

1 MICHAŁ PRZYBYLINSKI Metody i tablice przepływów międzygałęziowych w analizach handlu zagranicznego Polski B X1 WYDAWNICTWO UNIWERSYTETU ŁÓDZKIEGO ŁÓDŹ 2012

2 SPIS TREŚCI 1 Wprowadzenie h....' Podstawowe obszary zastosowań metod input-output w badaniach efektów handlu zagranicznego.' Zalety tablic input-output Cel pracy i układ treści 11 2 Rodzaje tablic przepływów-międzygałęziowych i ich miejsce w systemie rachunków narodowych Systematyzacja pojęć Tablica przepływów międzygałęziowych przedstawiająca zamkniętą gospodarkę Tablice przepływów międzygałęziowych przedstawiające otwartą gospodarkę Sposoby ujęcia handlu zagranicznego w tablicach input-output Tablica bez wydzielenia importu Tablice z wydzieleniem importu Tablice input-output w systemie rachunków narodowych Grupowanie Sposób wyceny Rodzaje tablic przepływów międzygałęziowych Bilanse opisujące polską gospodarkę Bilanse przepływów międzygałęziowych a inne krajowe źródła danych o handlu zagranicznym Podsumowanie Zastosowania tablic przepływów międzygatęziowych GUS we wskaźnikowych analizach handlu zagranicznego Analiza struktury produktowej handlu zagranicznego Pomiar intensywności handlu Importochłonność produkcji i offshoring Pomiar intensywności handlu wewnątrzgałęziowego Podsumowanie 63 4 Pomiar zawartości nakładów czynników produkcji w handlu zagranicznym - analiza mnożnikowa input-output Zakres pojęcia czynnik produkcji" Problemy szacowania nakładów czynników produkcji związanych z handlem zagranicznym 66

3 4.3 Problem produkcji drugorzędnej Skala problemu produkcji drugorzędnej Zastosowanie tablicy podaży do zmiany sposobu grupowania danych Dekompozycja nakładów czynników produkcji jako sposób oszacowania ich zawartości Modele input-output dla zamkniętej gospodarki Współczynniki input-output Otwarty model Leontiefa Model Ghosha Pojęcie mnożnika i rodzaje mnożników input-output Mnożniki produkcji input-output vi otwartej gospodarce Tablica z wydzieleniem importu Tablica bez wydzielenia importu Szacowanie nakładów czynników produkcji z wykorzystaniem mnożników input-output.' Mnożniki input-output w przypadku nakładów związanych z produkcją Dekompozycja nakładów zawartych w popycie finalnym Udział importu w kosztach wytworzenia eksportu Założenia dotyczące szacowania nakładów zawartych w imporcie Przypisanie wartości dodanej elementom popytu finalnego Wskaźnik Leontiefa Podsumowanie 93 5 Analiza nakładów pracy Oszacowanie zawartości nakładów pracy w handlu zagranicznym Mnożniki nakładów pracy Dekompozycja nakładów pracy względem popytu finalnego Nakłady pracy zawarte w eksporcie Analiza wybranych rodzajów nakładów pracy Nakłady pracy w ujęciu przekrojowym Praca kobiet i mężczyzn Sektor publiczny i prywatny Bilans nakładów pracy w handlu zagranicznym Koszty prowadzenia wymiany handlowej: wypadkowość Podsumowanie Zastosowanie mnożnika input-output i metody dekompozycji strukturalnej do badania wpływu eksportu na wydajność pracy Wydajność pracy Mnożniki wielkości względnych: zróżnicowanie wydajności pracy Analiza wydajności pracy w oparciu o bezpośrednie nakłady Wydajność pracy przy uwzględnieniu pełnych nakładów Zmiany w handlu zagranicznym a wydajność pracy Podstawowe metody dekompozycji Metoda stałych udziałów w rynku Dekompozycja strukturalna w modelach input-output Intensywność handlu a wydajność pracy Badanie wpływu zmiany intensywności eksportu na wydajność pracy Wpływ zmian w strukturze produktowej eksportu na zmiany wydajności pracy ' 6.6 Podsumowanie 131

4 7 Zastosowanie modelu cen input-output w analizie konkurencyjności gospodarki Problemy definicji i pomiaru konkurencyjności Kooperacja i konkurencja (konflikt)! Podstawowe rodzaje definicji w aspekcie pomiaru konkurencyjności Mierniki konkurencyjności na szczeblu makroekonomicznym Badanie konkurencyjności cenowej polskiej gospodarki na podstawie modelu input-output Zmiana krótkookresowej pozycji konkurencyjnej Model cen input-output Model cen dla otwartej gospodarki z wyróżnieniem cen importu Mnożniki cen eksportu Ceny eksportu a ceny krajowych czynników produkcji Podsumowanie Wpływ handlu zagranicznego na stan'środowiska- emisja zanieczyszczeń powietrza Wymiana produktowa a stan środowiska naturalnego - wprowadzenie Zanieczyszczenia powietrza w wymianie międzynarodowej Środowisko jako czynnik produkcji Próby oszacowań emisji zanieczyszczeń związanych z eksportem i importem Mnożniki emisji zanieczyszczeń Definicje współczynników emisji Wartości współczynników emisji dla Polski Oszacowania emisji związanych z handlem zagranicznym Wyniki dla 2005 r..' Zmiany w czasie Podsumowanie Modele wymiany międzynarodowej oparte na tablicach input-output Modele globalnej gospodarki Modelowanie udziałów w handlu Zastosowanie tablic przepływów międzygałęziowych w submodelach krajowych Dwa podejścia wykorzystujące model input-output Modele zintegrowane jako modyfikacja modeli input-output Modele równowagi ogólnej i GTAP Modele regionalne w analizach handlu zagranicznego Model cen input-output z efektem substytucji Zmodyfikowany model cen input-output Oszacowania elastyczności cenowych Zastosowanie modelu Podsumowanie Zakończenie : Literatura Źródła danych statystycznych Aneksy Wykaz skróconych nazw gałęzi, używanych w bilansach publikowanych przez GUS Udziały importu w popycie pośrednim. Współczynniki Ol w % 217

5 13.3 Wskaźniki handlu wewnątrzgałęziowego Mnożniki produkcji i importu Nakłady pracy w wybranych przekrojach Wypadki przy pracy : Emisja zanieczyszczeń Mnożniki cen importu dla 2005 roku Od Redakcji 273