/język polski klasy 1-3/

Transkrypt

1 PRZEDMOTOWY SYSTEM OCENANA /język polski klasy 1-3/ 1. Kryterium procentowe oceniania sprawdzianów, prac klasowych i testów: 100 % - 91 % bardzo dobry 90 % - 75 % dobry 74 % - 51 % dostateczny 50 % - 41 % dopuszczający 40 % - 0 % niedostateczny 1.1. Kryterium procentowe oceniania sprawdzianów, prac klasowych i testów dla uczniów z obniżonym progiem wymagań edukacyjnych: 100 % - 85 bardzo dobry 84 % - 70 % dobry 69 % - 45 % dostateczny 44 % - 31 % dopuszczający 30 % - 0 % niedostateczny 1.2. Kryterium procentowe oceniania sprawdzianów, prac klasowych i testów dla uczniów z orzeczeniem do kształcenia specjalnego: *spełnienie wymagań koniecznych w: 100 % - 75 % bardzo dobry 74 % - 50 % dobry 49 % - 30 % dostateczny 29 % - 15 % dopuszczający 14 % - 0 % niedostateczny 2. oceniania dyktand, sprawdzianów ortograficzno interpunkcyjnych: Każde dyktando poprzedzone jest przypomnieniem określonych zasad ortograficznych, przeprowadzeniem ćwiczeń, pracą ze słownikiem ortograficznym i opracowaniem zestawu ortogramów. Dyktanda są oceniane w zależności od trudności tekstu i ilości ortogramów w nich zawartych. Uczniowie, którzy otrzymali ocenę niedostateczną, przepisują tekst dyktanda do zeszytu. Za bezbłędne przepisanie otrzymują ocenę dopuszczającą (w dzienniku zapisane są obie oceny). Uczniowie ze stwierdzoną dysleksją, jeśli napiszą na ocenę pozytywną, oceniani są według tych samych kryteriów, ale otrzymują jedną ocenę wyżej, jeśli napiszą na jedynkę, nie otrzymują oceny niedostatecznej, przepisują tekst dyktanda w domu do zeszytu. Za bezbłędne przepisanie dyktanda otrzymują ocenę dopuszczającą. Za błędy zasadnicze (pierwszego rzędu) należy uznać uchybienia w zakresie pisowni: u ó, rz ż, ch h; nie z osobowymi formami czasownika, z przymiotnikiem i rzeczownikiem; przyimka z rzeczownikiem lub inną częścią mowy deklinującą się; wielką i małą literą;

2 Pozostałe uchybienia w zakresie pisowni poszczególnych wyrazów można uznać za błędy drugorzędne. Stosowany będzie następujący przelicznik: 1 błąd zasadniczy = 3 błędom drugorzędnym 1 błąd zasadniczy = 3 błędom interpunkcyjnym W zakresie dyktand przy średnio długim tekście ustala się następujące ocen: 0 błędów bardzo dobry 1 błąd dobry 2 3 błędy dostateczny 4 5 błędów dopuszczający powyżej 5 błędów niedostateczny 2.1. oceniania dyktand, sprawdzianów ortograficzno interpunkcyjnych dla uczniów z orzeczoną dysleksją rozwojową oraz z orzeczeniem do kształcenia specjalnego: Poprawność ortograficzna przy pierwszym podejściu do sprawdzianu oceniana będzie jakościowo (ocena opisowa liczba, typ błędów; uczeń powinien je odszukać i opracować w sposób wskazany przez nauczyciela. Poprawioną wg wskazań nauczyciela pracę ocenia się w następujący sposób: 0 2 błędy bardzo dobry 3-4 błędy dobry 5 6 błędów dostateczny 7 8 błędów dopuszczający powyżej 9 błędów niedostateczny 2

3 3. oceniania dłuższych prac stylistycznych: Wymagania ogólne podstawowe ponadpodstawowe konieczne (2) podstawowe (3) rozszerzone (4) dopełniające (5) wykraczające (6) Uczeń: - stara się zachować formę - redaguje wypowiedź zachowując formę, ale nie występują wszystkie elementy - redaguje wypowiedź, zachowując formę - swobodnie posługuje się różnymi formami wypowiedzi - sprawnie, świadomie redaguje różne formy wypowiedzi, potrafi je łączyć (w zależności od potrzeb) lub redaguje formy nieprzewidziane - praca zbliżona do wymaganego tematu -praca na temat, lecz ujęty powierzchownie, zostały ujęte najważniejsze zagadnienia - tworzy pracę odtwórczą -posługuje się planem, słownictwem i przygotowanym wcześniej (podczas lekcji), redaguje w dużej mierze prace odtwórcze -praca na temat, ale nie całkiem został wyczerpany -redaguje prace twórcze, samodzielnie, ale nieoryginalne, zgodne z przyjętym schematem -wyczerpał temat, zna zagadnienie, swobodnie porusza się po omawianych zagadnieniach -samodzielnie redaguje prace przemyślane, twórcze, oryginalne, zawierające własne spojrzenie na dany programem -wykorzystał wiadomości spoza programu oraz lektur poznawanych podczas lekcji, wykazał się znajomością zagadnień dodatkowych -redaguje prace ciekawe, oryginalne, twórcze, pomysłowe, nieszablonowe o odmiennym od ogółu przyjętym 3

4 -zdania są krótkie, zawierają liczne błędy składniowe -nie panuje nad potokiem składniowym charakterystycznym dla języka mówionego -poprawnie zapisuje dialog, ma kłopoty z wprowadzeniem dialogu w tekst ciągły -ma problemy z dobraniem cytatu, z wprowadzeniem podanego cytatu w tekst ciągły -posługuje się zdaniami krótkimi, często występują błędy składniowe, ale zachowana jest logika wypowiedzi i sposobem interpretowania -stosuje wypowiedzenia pojedyncze i złożone, występują nieliczne błędy składniowe temat -w zależności od potrzeb buduje wypowiedzenia krótkie, treściwe lub bogate, nasycone określeniami, słownictwem najpełniej oddającym poruszany temat, zachowana jest poprawna składnia -eliminuje potok składniowy -unika powtórzeń -świadomie buduje wypowiedzenia, unika powtórzeń, błędów składniowych -wprowadza dialog w tekst ciągły, nie zawsze stosuje poprawną interpunkcję -podany cytat wprowadza w tekst ciągły -stosując dialog, powtarza wyrazy (czasowniki) wprowadzające dialog -dobiera cytaty -poprawnie zapisuje dialog i wprowadza go w tekst ciągły, zachowuje właściwą interpunkcję, potrafi przedstawić sytuację, w której toczy się dialog -cytaty dobierane są właściwie, zachowana jest poprawna interpunkcja dotycząca wprowadzania cytatu -popełnia błędy interpunkcyjne -stosuje poprawną interpunkcję w -stosuje poprawną -stosuje poprawną spojrzeniu -posługuje się różnego typu wypowiedzeniami, pisze z emfazą, stosuje wyrazy, wyrażenia i zwroty wzbogacające wypowiedź -nie popełnia błędów składniowych -tworzy ciekawy, dowcipny dialog, swobodnie wprowadza go w różne formy wypowiedzi w zależności od intencji -dobiera ciekawe, oryginalne cytaty, spoza lektur poznawanych podczas lekcji 4

5 -ma kłopoty z zachowaniem poprawnej pisowni wypowiedzeniach pojedynczych -poprawnie zapisuje wyrazy poznawane i ćwiczone podczas lekcji interpunkcję w wypowiedzeniach złożonych -popełnia nieliczne błędy ortograficzne interpunkcję w różnego typu wypowiedzeniach -zachowuje poprawną ortografię, świadomie kontroluje pisownię wyrazów, samodzielnie korzysta ze słownika ortograficznego pisze poprawnie wyrazy, wyrażenia i zwroty będące wyjątkami lub nowo poznawane 5

6 3.1. Przy punktowaniu ortografii w pracach pisemnych uczniów z orzeczoną dysleksją (dysgrafią) bierze się pod uwagę wyłącznie błędy w pisowni wyrazów z : u ó, rz ż, ch h oraz błędy w pisowni wielką literą na początku zdania i w nazwach własnych: 0 2 błędy 2 pkt. 3 błędy 1 pkt. 4 błędy 0 pkt. Prace pisemne tych uczniów będą oceniane głównie pod kątem merytorycznym (treści, wiedzy, kompozycji i stylistyki) Przy punktowaniu prac pisemnych ucznia z orzeczeniem do kształcenia specjalnego należy pamiętać aby: nie brać pod uwagę błędów językowych (mylenie głosek, usterki fleksyjne, nieprecyzyjna leksyka, błędy w budowie zdań itp.); przede wszystkim zwrócić uwagę na zawartość merytoryczną pracy; wziąć pod uwagę rozwój indywidualnych kompetencji, nie tylko standardy Szczegółowe kryteria oceny pisemnych form wypowiedzi oceny charakterystyki postaci literackiej TEMAT (0 9)* Zgodność pracy z tematem Przedstawienie postaci [co najmniej cztery informacje] Opis wyglądu zewnętrznego (sposobu mówienia, poruszania się) Poprawne nazwanie i opisanie cech charakteru (usposobienia, umysłowości) V V Uzasadnienie co najmniej czterech cech charakteru [przywołanie przykładów z tekstu] Zredagowanie oceny postaci [wnioski, opinie, refleksje] V Poprawne i uzasadnione użycie co najmniej dwóch cytatów V Użycie co najmniej dwóch porównań i jednego związku frazeologicznego X Poprawność pracy pod względem merytorycznym KOMPOZYCJA (0 3)** X Trójdzielność wypowiedzi z zachowaniem właściwych proporcji X Spójność tekstu X Logiczność [nie występują nieuzasadnione powtórzenia] JĘZYK STYL (0 4)** 6

7 X X XV XV [0 3 bł. 3 p.; 4 bł. 2 p.; 5 6 bł. 1 p.; 7 bł. 0 p.] Funkcjonalność stylu [styl odpowiedni do formy wypowiedzi] ZAPS (0 3)** Poprawność ortograficzna [0 bł. 2 p.; 1 bł. 1 p.; 2 bł. 0 p.] [dla uczniów z dysleksją: 0 3 bł. 2 p.; 4 bł. 1 p.; 5 bł. 0 p.] Poprawność interpunkcyjna [dopuszczalne 3 błędy, dla uczniów z dysleksją dopuszczalnych 6 błędów] 0 3 p. * Uczeń otrzymuje 0 p. za pracę nie na temat. ** Jeśli praca jest krótsza niż połowa wymaganej objętości, nie przyznaje się z tych kategorii. 19 p. (praca bez błędów językowych, ortograficznych i interpunkcyjnych) celujący; p. bardzo dobry; 17 p. dobry+; p. dobry; p. dostateczny+; p. dostateczny; 10 p. dopuszczający+; 9 p. dopuszczający; 0 8 p. niedostateczny oceny charakterystyki postaci rzeczywistej TEMAT (0 7)* Zgodność pracy z tematem Przedstawienie postaci [co najmniej cztery informacje] Opis wyglądu zewnętrznego (sposobu mówienia, poruszania się) Poprawne nazwanie i opisanie cech charakteru (usposobienia, umysłowości) V V Uzasadnienie co najmniej czterech cech charakteru [np. przywołanie faktów z życia charakteryzowanej postaci; analiza jej postępowania, zachowania, wypowiedzi, opinii innych osób na jej temat] Zredagowanie oceny postaci [wnioski, opinie, refleksje] V Użycie co najmniej dwóch porównań i jednego związku frazeologicznego KOMPOZYCJA (0 3)** V Trójdzielność wypowiedzi z zachowaniem właściwych proporcji X Spójność tekstu X Logiczność [nie występują nieuzasadnione powtórzenia] JĘZYK STYL (0 4)** 7

8 X X X X [0 3 bł. 3 p.; 4 bł. 2 p.; 5 6 bł. 1 p.; 7 bł. 0 p.] Funkcjonalność stylu [styl odpowiedni do formy wypowiedzi] ZAPS (0 3)** Poprawność ortograficzna [0 bł. 2 p.; 1 bł. 1 p.; 2 bł. 0 p.] [dla uczniów z dysleksją: 0 3 bł. 2 p.; 4 bł. 1 p.; 5 bł. 0 p.] Poprawność interpunkcyjna [dopuszczalne 3 błędy, dla uczniów z dysleksją dopuszczalnych 6 błędów] 0 3 p. * Uczeń otrzymuje 0 p. za pracę nie na temat. ** Jeśli praca jest krótsza niż połowa wymaganej objętości, nie przyznaje się z tych kategorii. 17 p. (praca bez błędów językowych, ortograficznych i interpunkcyjnych) celujący; p. bardzo dobry; 15 p. dobry+; p. dobry; 12 p. dostateczny+; 11 p. dostateczny; 10 p. dopuszczający+; 9 p. dopuszczający; 0 8 p. niedostateczny oceny charakterystyki porównawczej postaci literackich TEMAT (0 9)* Zgodność pracy z tematem Przedstawienie postaci [co najmniej trzy informacje o każdej z nich] Opis wyglądu zewnętrznego (sposobu mówienia, poruszania się) Poprawne nazwanie i opisanie cech charakteru (usposobienia, umysłowości) V Porównanie co najmniej czterech cech charakteru opisywanych postaci V V Przywołanie co najmniej trzech przykładów z tekstu uzasadniających cechy charakteru bohaterów Zredagowanie oceny postaci [wnioski, opinie, refleksje] V Poprawne i uzasadnione użycie co najmniej dwóch cytatów X Poprawność pracy pod względem merytorycznym KOMPOZYCJA (0 3)** X Trójdzielność wypowiedzi z zachowaniem właściwych proporcji X Spójność tekstu X Logiczność [nie występują nieuzasadnione powtórzenia] JĘZYK STYL (0 4)** 8

9 X X XV XV [0 3 bł. 3 p.; 4 bł. 2 p.; 5 6 bł. 1 p.; 7 bł. 0 p.] Funkcjonalność stylu [styl odpowiedni do formy wypowiedzi] ZAPS (0 3)** Poprawność ortograficzna [0 bł. 2 p.; 1 bł. 1 p.; 2 bł. 0 p.] [dla uczniów z dysleksją: 0 3 bł. 2 p.; 4 bł. 1 p.; 5 bł. 0 p.] Poprawność interpunkcyjna [dopuszczalne 3 błędy, dla uczniów z dysleksją dopuszczalnych 6 błędów] 0 3 p. * Uczeń otrzymuje 0 p. za pracę nie na temat. ** Jeśli praca jest krótsza niż połowa wymaganej objętości, nie przyznaje się z tych kategorii. 19 p. (praca bez błędów językowych, ortograficznych i interpunkcyjnych) celujący; p. bardzo dobry; 17 p. dobry+; p. dobry; p. dostateczny+; p. dostateczny; 10 p. dopuszczający+; 9 p. dopuszczający; 0 8 p. niedostateczny oceny sprawozdania TEMAT (0 7)* Zgodność pracy z tematem Zamieszczenie informacji o przyczynie i celu opisywanych wydarzeń V V V Zamieszczenie informacji o miejscu i czasie [gdzie? kiedy?] nformacja o uczestnikach opisywanych wydarzeń [ich zachowanie, reakcje, wypowiedzi] Zrelacjonowanie faktów i wydarzeń, których autor był świadkiem lub uczestnikiem Zredagowanie subiektywnej oceny z użyciem odpowiedniego słownictwa [np. jestem przekonany, sądzę, moim zdaniem, według mnie, jestem pewien, bez wątpienia] co najmniej cztery przykłady Użycie słownictwa oceniającego dodatnio lub ujemnie co najmniej cztery przykłady KOMPOZYCJA (0 3)** V Trójdzielność wypowiedzi z zachowaniem właściwych proporcji X Spójność tekstu X Logiczność [nie występują nieuzasadnione powtórzenia] JĘZYK STYL (0 4)** 9

10 X X X X [0 3 bł. 3 p.; 4 bł. 2 p.; 5 6 bł. 1 p.; 7 bł. 0 p.] Funkcjonalność stylu [styl odpowiedni do formy wypowiedzi jasność, rzeczowość] ZAPS (0 3)** Poprawność ortograficzna [0 bł. 2 p.; 1 bł. 1 p.; 2 bł. 0 p.] [dla uczniów z dysleksją: 0 3 bł. 2 p.; 4 bł. 1 p.; 5 bł. 0 p.] Poprawność interpunkcyjna [dopuszczalne 3 błędy, dla uczniów z dysleksją dopuszczalnych 6 błędów] 0 3 p. * Uczeń otrzymuje 0 p. za pracę nie na temat. ** Jeśli praca jest krótsza niż połowa wymaganej objętości, nie przyznaje się z tych kategorii. 17 p. (praca bez błędów językowych, ortograficznych i interpunkcyjnych) celujący; p. bardzo dobry; 15 p. dobry+; p. dobry; 12 p. dostateczny+; 11 p. dostateczny; 10 p. dopuszczający+; 9 p. dopuszczający; 0 8 p. niedostateczny oceny rozprawki TEMAT (0 7)* Zgodność pracy z tematem Sformułowanie tezy Użycie co najmniej czterech trafnych argumentów Rozwinięcie pierwszego argumentu V Rozwinięcie drugiego argumentu V Podsumowanie rozważań [wnioski, uogólnienia, refleksje, nie wystarczy powtórzenie tezy] V Poprawność pracy pod względem merytorycznym KOMPOZYCJA (0 3)** V Trójdzielność wypowiedzi z zachowaniem właściwych proporcji X Spójność tekstu X Logiczność [nie występują nieuzasadnione powtórzenia] JĘZYK STYL (0 4)** X [0 3 bł. 3 p.; 4 bł. 2 p.; 5 6 bł. 1 p.; 7 bł. 0 p.] 0 3 p. X Funkcjonalność stylu [styl odpowiedni do formy wypowiedzi] ZAPS (0 3)** 10

11 X X Poprawność ortograficzna [0 bł. 2 p.; 1 bł. 1 p.; 2 bł. 0 p.] [dla uczniów z dysleksją: 0 3 bł. 2 p.; 4 bł. 1 p.; 5 bł. 0 p.] Poprawność interpunkcyjna [dopuszczalne 3 błędy, dla uczniów z dysleksją dopuszczalnych 6 błędów] * Uczeń otrzymuje 0 p. za pracę nie na temat. ** Jeśli praca jest krótsza niż połowa wymaganej objętości, nie przyznaje się z tych kategorii. 17 p. (praca bez błędów językowych, ortograficznych i interpunkcyjnych) celujący; p. bardzo dobry; 15 p. dobry+; p. dobry; 12 p. dostateczny+; 11 p. dostateczny; 10 p. dopuszczający+; 9 p. dopuszczający; 0 8 p. niedostateczny oceny zaproszenia Wskazanie adresata, nadawcy, miejsca, czasu, celu [kogo zapraszamy, kto zaprasza, gdzie, kiedy, na co] Zastosowanie wyrazów o charakterze perswazyjnym co najmniej jeden Spójność tekstu V [dopuszczalny 1 błąd] Poprawność ortograficzna i interpunkcyjna [dopuszczalny 1 błąd ortograficzny i 1 błąd interpunkcyjny; dla uczniów z dysleksją 2 błędy ortograficzne i 2 błędy interpunkcyjne] 5 p. bardzo dobry; 4 p. dobry; 3 p. dostateczny; 2 p. dopuszczający ; niedostateczny oceny dedykacji Wskazanie adresata, okoliczności, nadawcy, miejsca i czasu [komu dedykujemy; z jakiej okazji (za co, w jakich okolicznościach); kto dedykuje; gdzie (miejscowość); kiedy (data)] Spójność tekstu V [dopuszczalny 1 błąd] Poprawność ortograficzna i interpunkcyjna [dopuszczalny 1 błąd ortograficzny i 1 błąd interpunkcyjny; dla uczniów z dysleksją 2 błędy ortograficzne i 2 błędy interpunkcyjne] Trafne i poprawne użycie cytatu [fakultatywnie] 5 p. bardzo dobry; 4 p. dobry; 3 p. dostateczny; 2 p. dopuszczający; niedostateczny 11

12 oceny ogłoszenia prasowego V V Zapis najważniejszych informacji [czego dotyczy ogłoszenie, np. poszukiwania pracy, kupna, sprzedaży, zamiany, znalezienia, zagubienia czegoś] nformacja dotycząca nadawcy pozwalająca na nawiązanie z nim kontaktu [np. imię i nazwisko, adres, telefon, adres ] Funkcjonalność stylu [zwięzłość, rzeczowość] [dopuszczalny 1 błąd] Poprawność ortograficzna i interpunkcyjna [dopuszczalny 1 błąd ortograficzny i 1 błąd interpunkcyjny; dla uczniów z dysleksją 2 błędy ortograficzne i 2 błędy interpunkcyjne] Estetyka zapisu [czystość, czytelność, brak skreśleń] 6 p. bardzo dobry; 5 p. dobry; 4 p. dostateczny; 3 p. dopuszczający; niedostateczny oceny ogłoszenia typu zawiadomienie Zapis najważniejszych informacji [kogo zawiadamiamy, o czym cel, czas, miejsce, kto zawiadamia] Stosowanie wyrazów o charakterze perswazyjnym [co najmniej jeden] Właściwy układ graficzny [nagłówek, treść, podpis; przejrzystość zapisu] Spójność tekstu V V [dopuszczalny 1 błąd] Poprawność ortograficzna i interpunkcyjna [dopuszczalny 1 błąd ortograficzny i 1 błąd interpunkcyjny; dla uczniów z dysleksją 2 błędy ortograficzne i 2 błędy interpunkcyjne] 6 p. bardzo dobry; 5 p. dobry; 4 p. dostateczny; 3 p. dopuszczający; niedostateczny oceny recenzji książki TEMAT (0 7)* Trafny tytuł [związany z treścią pracy] Podanie podstawowych informacji o książce i jej twórcach co najmniej trzy informacje [autor, tytuł, ilustrator, tłumacz, miejsce i rok wydania, wydawnictwo] 12

13 Przedstawienie problematyki utworu Subiektywna ocena różnych elementów książki co najmniej cztery elementy [np. kompozycja, przebieg akcji, postawy bohaterów, język, elementy edytorskie ilustracje, wygląd okładki, strony tytułowej] V Stosowanie słownictwa perswazyjnego V Poprawność pracy pod względem merytorycznym KOMPOZYCJA (0 3)** V Trójdzielność wypowiedzi z zachowaniem właściwych proporcji V Spójność tekstu X Logiczność [nie występują nieuzasadnione powtórzenia] JĘZYK STYL (0 4)** X [0 3 bł. 3 p.; 4 bł. 2 p.; 5 6 bł. 1 p.; 7 bł. 0 p.] 0 3 p. X Funkcjonalność stylu [styl odpowiedni do formy wypowiedzi] ZAPS (0 3)** X X Poprawność ortograficzna [0 bł. 2 p.; 1 bł. 1 p.; 2 bł. 0 p.] [dla uczniów z dysleksją: 0 3 bł. 2 p.; 4 bł. 1 p.; 5 bł. 0 p.] Poprawność interpunkcyjna [dopuszczalne 3 błędy, dla uczniów z dysleksją dopuszczalnych 6 błędów] * Uczeń otrzymuje 0 p. za pracę nie na temat. ** Jeśli praca jest krótsza niż połowa wymaganej objętości, nie przyznaje się z tych kategorii. 17 p. (praca bez błędów językowych, ortograficznych i interpunkcyjnych) celujący; p. bardzo dobry; 15 p. dobry +; p. dobry; 12 p. dostateczny + 11 p. dostateczny; 10 p. dopuszczający +; 9 p. dopuszczający ; 0 8 p. niedostateczny oceny recenzji filmu TEMAT (0 8)* Trafny tytuł [związany z treścią pracy] Podanie podstawowych informacji o filmie i jego twórcach co najmniej cztery informacje [tytuł, czas powstania, reżyser, autor scenariusza, scenograf, kostiumolog, kompozytor muzyki, obsada aktorska] Przedstawienie problematyki filmu Subiektywna ocena różnych elementów filmu co najmniej cztery elementy [np. reżyseria, scenariusz, scenografia, kostiumy, praca statystów, kaskaderów, 13

14 muzyka, montaż, dźwięk, dubbing, efekty specjalne, nastrój] V Subiektywna ocena gry aktorów V Stosowanie słownictwa perswazyjnego V Poprawność pracy pod względem merytorycznym KOMPOZYCJA (0 3)** V Trójdzielność wypowiedzi z zachowaniem właściwych proporcji X Spójność tekstu X Logiczność [nie występują nieuzasadnione powtórzenia] JĘZYK STYL (0 4)** X [0 3 bł. 3 p.; 4 bł. 2 p.; 5 6 bł. 1 p.; 7 bł. 0 p.] 0 3 p. X Funkcjonalność stylu [styl odpowiedni do formy wypowiedzi] ZAPS (0 3)** X Poprawność ortograficzna [ 0 bł. 2 p.; 1 bł. 1 p.; 2 bł. 0 p.] [dla uczniów z dysleksją: 0 3 bł. 2 p.; 4 bł. 1 p.; 5 bł. 0 p.] X Poprawność interpunkcyjna [dopuszczalne 3 błędy, dla uczniów z dysleksją dopuszczalnych 6 błędów] * Uczeń otrzymuje 0 p. za pracę nie na temat. ** Jeśli praca jest krótsza niż połowa wymaganej objętości, nie przyznaje się z tych kategorii. 18 p. (praca bez błędów językowych, ortograficznych i interpunkcyjnych) celujący; p. bardzo dobry; 16 p. dobry +; p. dobry; p. dostateczny +; 11 p. dostateczny; 10 p. dopuszczający +; 9 p. dopuszczający; ;0 8 p. niedostateczny oceny recenzji spektaklu teatralnego TEMAT (0 8)* Trafny tytuł [związany z treścią pracy] Podanie podstawowych informacji o sztuce i jej twórcach co najmniej cztery informacje [tytuł, reżyser, miejsce i czas prapremiery, premiery, scenograf, kostiumolog, charakteryzator, choreograf, kompozytor muzyki, obsada aktorska] Przedstawienie problematyki przedstawienia Subiektywna ocena różnych elementów inscenizacji co najmniej cztery elementy [np. reżyseria, scenografia, kostiumy, charakteryzacja, choreografia, muzyka, dobór rekwizytów, światło, praca suflera, efekty specjalne, reakcje publiczności, 14

15 nastrój] V Subiektywna ocena gry aktorów V Stosowanie słownictwa perswazyjnego V Poprawność pracy pod względem merytorycznym KOMPOZYCJA (0 3)** V Trójdzielność wypowiedzi z zachowaniem właściwych proporcji X Spójność tekstu X Logiczność [nie występują nieuzasadnione powtórzenia] JĘZYK STYL (0 4)** X [0 3 bł. 3 p.; 4 bł. 2 p.; 5 6 bł. 1 p.; 7 bł. 0 p.] 0 3 p. X Funkcjonalność stylu [styl odpowiedni do formy wypowiedzi] ZAPS (0 3)** X X Poprawność ortograficzna [0 bł. 2 p.; 1 bł. 1 p.; 2 bł. 0 p.] [dla uczniów z dysleksją: 0 3 bł. 2 p.; 4 bł. 1 p.; 5 bł. 0 p.] Poprawność interpunkcyjna [dopuszczalne 3 błędy, dla uczniów z dysleksją dopuszczalnych 6 błędów] * Uczeń otrzymuje 0 p. za pracę nie na temat. ** Jeśli praca jest krótsza niż połowa wymaganej objętości, nie przyznaje się z tych kategorii. 18 p. (praca bez błędów językowych, ortograficznych i interpunkcyjnych) celujący; p. bardzo dobry; 16 p. dobry +; p. dobry; p. dostateczny +; 11 p. dostateczny; 10 p. dopuszczający +; 9 p. dopuszczający; 0 8 p. niedostateczny oceny opowiadania twórczego TEMAT (0 6)* Rozwinięcie tematu Trafny tytuł [odpowiedni do treści opowiadania] Przedstawienie przyczynowo skutkowego toku zdarzeń Ciekawy sposób prowadzenia narracji [osiągnięty na przykład dzięki prawidłowemu wprowadzenie do toku narracji kilkuzdaniowego opisu; np. opisu przedmiotu, krajobrazu, wyglądu zewnętrznego postaci, sytuacji, przeżyć wewnętrznych; lub elementów charakterystyki postaci] 15

16 V KOMPOZYCJA (0 3)** Trójdzielność wypowiedzi [wstęp, rozwinięcie, zakończenie] z zachowaniem właściwych proporcji V Spójność V Logiczność [brak powtarzania tych samych treści] JĘZYK STYL (0 4 )** V [0 3 bł. 3 p.; 4 bł. 2 p.; 5 6 bł. 1 p.; 7 bł. 0 p.] 0 3 p. X Funkcjonalność stylu X ZAPS (0 3)** Poprawność ortograficzna [0 bł. 2 p.; 1 bł. 1 p.; 2 bł. 0 p.] [dla uczniów z dysleksją: 0 3 bł. 2 p.; 4 bł. 1 p.; 5 bł. 0 p.] X Poprawność interpunkcyjna [dopuszczalne 3 błędy, dla uczniów z dysleksją dopuszczalnych 6 błędów] * Uczeń otrzymuje 0 p. za pracę nie na temat. ** Jeśli praca jest krótsza niż połowa wymaganej objętości, nie przyznaje się z tych kategorii. 16 p. (praca bez błędów językowych, ortograficznych i interpunkcyjnych) celujący ; p. bardzo dobry; p. dobry; p. dostateczny; 8 10 p. dopuszczający; 0 7 p. niedostateczny oceny opisu dzieła sztuki reprodukcji obrazu TEMAT (0 10) Realizacja tematu [opowiadanie nie może dominować nad opisem] Krótka informacja o dziele i jego twórcy Określenie tematyki obrazu [np. portret, pejzaż, martwa natura, scena batalistyczna, scena rodzajowa, malarstwo abstrakcyjne, akt] Wyodrębnienie i nazwanie charakterystycznych elementów przedstawionych na pierwszym planie obrazu V Wyodrębnienie i nazwanie charakterystycznych elementów przedstawionych na drugim planie obrazu V Opis tła obrazu V Określenie nastroju V Nazwanie cech charakterystycznych dla poszczególnych elementów np. ich kształt, wielkość, kolor [nie wystarcza pojedyncze stwierdzenie ani wskazanie tylko jednej cechy dla różnych elementów] X Stosowanie słownictwa określającego stosunki przestrzenne co najmniej cztery 16

17 przykłady [np. na pierwszym planie, obok, z prawej strony, poniżej, u dołu] X Sformułowanie własnych wrażeń lub refleksji KOMPOZYCJA (0 2)* X Trójdzielność wypowiedzi X Spójność JĘZYK STYL (0 4)* 0 3p. X [0 3 bł. 3 p.; 4 bł. 2 p.; 5 6 bł. 1 p.; 7 bł. 0 p.] X Funkcjonalność stylu XV ZAPS (0 3)* Poprawność ortograficzna [0 bł. 2 p.; 1 bł. 1 p.; 2 bł. 0 p.] [dla uczniów z dysleksją: 0 3 bł. 2 p.; 4 bł. 1 p.; 5 bł. 0 p.] XV Poprawność interpunkcyjna [dopuszczalne 3 błędy, dla uczniów z dysleksją dopuszczalnych 6 błędów] * Jeśli praca jest krótsza niż połowa wymaganej objętości, nie przyznaje się z tych kategorii. 19 p. (praca bez błędów językowych, ortograficznych i interpunkcyjnych) celujący; p. bardzo dobry; 17 p. dobry +; p. dobry; p. dostateczny +; p. dostateczny; 10 p. dopuszczający +; 9 p. dopuszczający; 0 8 p. niedostateczny oceny streszczenia TEMAT (0 7)* Zrozumienie tematu [streszczanego tekstu] Przedstawienie treści w określonej ilości wypowiedzeń [np. w 7 8 zdaniach]** Wybór najważniejszych faktów, wydarzeń Prawidłowa chronologia przedstawionych zdarzeń V Streszczenie ważnych myśli i rozmów bohaterów V Unikanie opisów, zbędnych szczegółów, spraw drugorzędnych V Obiektywizm [brak ocen, komentarzy, uwag, refleksji] KOMPOZYCJA (0 1) V Spójność i logiczność tekstu JĘZYK STYL (0 3) 17

18 X X X X [0 1 bł. 2 p.; 2 bł. 1 p.; 3 bł. 0 p.] Funkcjonalność stylu [jasność, rzeczowość, krótkie, zwięzłe zdania pozbawione wyrażeń ekspresyjnych] ZAPS (0 3) Poprawność ortograficzna [0 bł. 2 p.; 1 bł. 1 p.; 2 bł. 0 p.] [dla uczniów z dysleksją: 0 3 bł. 2 p.; 4 bł. 1 p.; 5 bł. 0 p.] Poprawność interpunkcyjna [dopuszczalne 2 błędy, dla uczniów z dysleksją dopuszczalne 4 błędy] * Uczeń otrzymuje 0 p. za pracę świadczącą o niezrozumieniu streszczanego tekstu. ** Jeśli streszczenie nie zawiera określonej liczby wypowiedzeń uczeń otrzymuje 0p. za kryteria: język i styl, zapis. 14 p. (praca bez błędów językowych, ortograficznych i interpunkcyjnych) celujący; p. bardzo dobry; 12 p. dobry +; 11 p. dobry; 10 p. dostateczny + 9 p. dostateczny; 8 p. dopuszczający +; 7 p. dopuszczający; 0 6 p. niedostateczny oceny listu prywatnego TEMAT (0 5)* Zgodność pracy z tematem Rozwinięcie tematu Zastosowanie zwrotów do adresata (co najmniej dwa poza nagłówkiem) Charakterystyczne elementy listu (miejscowość, data, nagłówek, zwyczajowa formuła pożegnalna, podpis) KOMPOZYCJA (0 4)** V Trójdzielność wypowiedzi [wstęp, rozwinięcie, zakończenie] z zachowaniem właściwych proporcji V Spójność V Logiczność [brak powtarzania tych samych treści] JĘZYK STYL (0 4 )** V [0 3 bł. 3 p.; 4 bł. 2 p.; 5 6 bł. 1 p.; 7 bł. 0 p.] 0 3 p. X Funkcjonalność stylu X ZAPS (0 3)** Poprawność ortograficzna [0 bł. 2 p.; 1 bł. 1 p.; 2 bł. 0 p.] [dla uczniów z dysleksją: 0 3 bł. 2 p.; 4 bł. 1 p.; 5 bł. 0 p.] 18

19 X Poprawność interpunkcyjna [dopuszczalne 3 błędy, dla uczniów z dysleksją dopuszczalnych 6 błędów] * Uczeń otrzymuje 0p. za pracę nie na temat. ** Jeśli praca jest krótsza niż połowa wymaganej objętości, nie przyznaje się z tych kategorii. 16 p. (praca bez błędów językowych, ortograficznych i interpunkcyjnych) celujący ; p. bardzo dobry; p. dobry; p. dostateczny; 8 10 p. dopuszczający; 0 7 p. niedostateczny 19

20 4. Ogólne kryteria oceny odpowiedzi ustnej: - wypowiada się krótko, chaotycznie Przedmiotowy System Oceniania (język polski, klasy 1-3) Wymagania podstawowe ponadpodstawowe konieczne (2) podstawowe (3) rozszerzone (4) dopełniające (5) wykraczające (6) Uczeń - wypowiada się, starając się - wypowiedzi ustne - swobodnie zachować wymaganą formę dotyczą zadawanych posługuje się różnymi wypowiedzi pytań, poleceń formami wypowiedzi - ma problem z odpowiedzią na temat - podczas odpowiedzi możliwe są liczne błędy, zarówno w zakresie wiedzy merytorycznej, jak i w sposobie jej prezentowania, uczeń zna jednak podstawowe fakty i przy pomocy nauczyciela udziela odpowiedzi na postawione pytanie - nie dysponuje dużym zasobem słownictwa - używa języka odbiegającego od norm - mówi krótko, na temat, zna najważniejsze fakty i potrafi je zinterpretować, umieścić w czasie i przestrzeni - zachowuje poprawny szyk wyrazów, występują błędy składniowe - dobierając słowa, stara się uniknąć powtórzeń - stara się rozwijać umiejętności językowe - mówi na temat, odpowiedź samodzielna, zawiera większość wymaganych treści - popełnia nieliczne błędy składniowe - mówi płynnie bez powtórzeń - dba o kulturę języka - mówi na temat, wyczerpująco pod względem faktograficznym - buduje zdania poprawne pod względem składniowym - mówi płynnie, ciekawie, dobierając zróżnicowane słownictwo stosowne do tematu - świadomie rozwija swe umiejętności językowe - w swej wypowiedzi umieszcza treści wykraczające poza program, zawiera oryginalne przemyślenia, własne oceny - stosuje różne wypowiedzenia, dostosowując je do sytuacji mówienia - mówi w sposób ciekawy, oryginalny, przemyślany

21 - mówi niewyraźnie, cicho, w sposób niezrozumiały dla odbiorcy - stara się mówić tak, by nawiązać kontakt z odbiorcą - mówi głośno, wyraźnie, nawiązuje świadomie kontakt z odbiorcą - mówi głośno, wyraźnie, z właściwą intonacją, barwą głosu, we właściwym tempie - potrafi skupić na sobie uwagę odbiorcy dzięki sposobowi mówienia 21

22 oceny opowiadania ustnego twórczego i odtwórczego Zgodność opowiadania z tematem Rozwinięcie opowiadania w ramach określonej koncepcji ucznia Spójność i logiczne uporządkowanie opowiadania Płynność opowiadania [właściwe tempo mówienia] V Wyraźne mówienie [uczeń jest dostatecznie słyszany i rozumiany] V Przestrzeganie poprawności językowej [dopuszczalne 3 błędy] V Wyraziste mówienie [dostosowanie sposobu mówienia do sytuacji opowiadania; właściwa modulacja głosu, zaciekawienie słuchaczy, potęgowanie napięcia] 8 p. celujący; 7 p. bardzo dobry; 5 6 p. dobry; 4 p. dostateczny ; 3 p. dopuszczający; niedostateczny oceny przemówienia Zgodność przemówienia z tematem Wstęp apostrofa do słuchaczy, wyjaśnienie powodu spotkania, określenie celu przemówienia Rozwinięcie tematu w ramach określonej koncepcji ucznia Zakończenie np. uogólnienie, refleksja, aforyzm, sentencja, odpowiedni cytat V V V Występowanie wyrazów i zwrotów dotyczących czasu i miejsca, w którym odbywa się spotkanie [np. szczególna data, pamiętny dzień, niezwykła chwila, niezapomniane miejsce] Występowanie zwrotów skierowanych do słuchaczy co najmniej 2 przykłady poza wstępną apostrofą [np. mili goście, szanowni państwo, panie i panowie, zacni zebrani, drogie koleżanki i drodzy koledzy] Występowanie słów wyrażających stosunek do własnej wypowiedzi [np. mam zaszczyt, jestem wzruszony, przypadł mi miły obowiązek] V Spójność wypowiedzi X Logiczność wypowiedzi X X X X X [dopuszczalne 2 błędy] Funkcjonalność stylu wypowiedzi styl dostosowany do audytorium, sugestywność, jasność, rzeczowość, zrozumiałość wypowiedzi Płynność wypowiedzi [odpowiednie tempo mówienia, uczeń może przyspieszyć tylko wtedy, gdy ma to służyć do osiągnięcia jakiegoś efektu] Wyraźne mówienie [uczeń jest słyszany i rozumiany] Wyraziste mówienie [odpowiednie akcentowanie najważniejszych miejsc wystąpienia, modulacja głosu, 0 1p. 22

23 XV pauzy, unikanie monotonii] Odpowiednie gesty, mimika, postawa przemawiającego [nie rozpraszają słuchaczy, podkreślają najważniejsze elementy wystąpienia, służą utrzymywaniu kontaktu ze słuchającymi] 16 p. celujący; p. bardzo dobry; p. dobry; p. dostateczny; 8 9 p. dopuszczający; 0 7 p. niedostateczny oceny recytacji Znajomość tekstu [dwa nieznaczne błędy (w tym podpowiedzi nauczyciela) 2 punkty; od 3 do 5 błędów 1punkt; liczne błędy, podpowiedzi wykluczają przyznawanie za kolejne kryteria; uczeń otrzymuje ocenę niedostateczną] Właściwe tempo mówienia [dostosowane do sytuacji ukazanej w wierszu, fragmencie prozy; przestrzeganie znaków interpunkcyjnych, przerzutni] Wyraźne mówienie [uczeń jest słyszany i rozumiany] Wyraziste mówienie [uczeń dostosowuje sposób mówienia do sytuacji ukazanej w wierszu, fragmencie prozy; głosem wyraża uczucia, zaciekawia, wzrusza itp.] 1 p. 1 p. 6 p. bardzo dobry; 5 p. dobry; 4 p. dostateczny; 3 p. dopuszczający; niedostateczny oceny rysunkowych (plastycznych) konkretyzacji utworów Realizacja tematu Zgodność pracy z tekstem Oryginalność wyrażonej treści Oryginalność zastosowanej techniki [2 punkty przyznaje się, jeżeli uczeń do wykonania pracy użył innych materiałów niż kartka i kredki ] V Estetyka wykonania 8 p. celujący; 7 p. bardzo dobry; 6 p. dobry; 5 p. dostateczny ; 4 p. dopuszczający; 0 3 p. niedostateczny oceny realizacji określonych projektów Zgodność projektu z tematem 23

24 Oryginalność wyrażonej treści Oryginalność zastosowanej techniki (technologii) 0 4 p. Estetyka wykonania V Prezentacja 12p. celujący; p. bardzo dobry; 8 9 p. dobry; 6 7 p. dostateczny ; 5 p. dopuszczający; 0 4 p. niedostateczny 4.1. Uczniowie z trudnościami w czytaniu nie będą oceniani z głośnego czytania i recytowania na forum klasy. 5. Ocenianie innych form aktywności Aktywność na lekcji, częste zgłaszanie się i udzielanie prawidłowych odpowiedzi oceniane będzie plusem ( cztery + = ocenie bieżącej bardzo dobrej). Aktywność wykazywana poza lekcjami: - za awans do. etapu w konkursie przedmiotowym = ocena bieżąca celująca - za bardzo dobre wyniki w innych konkursach wewnątrzszkolnych = ocena bieżąca celująca - za udział w finale konkursu wewnątrzszkolnego = ocena bieżąca bardzo dobra 5.1. Ocenianie innych form aktywności uczniów z obniżonym progiem wymagań edukacyjnych. Uczniowie z obniżonym progiem wymagań edukacyjnych za aktywność podczas lekcji i udzielanie prawidłowych odpowiedzi oceniani będą plusami ( dwa + = ocenie bieżącej bardzo dobrej). 6. Dostosowanie wymagań dla uczniów ze specyficznymi potrzebami edukacyjnymi. Obszar obejmowany wsparciem: metody, formy pomocy, działanie i zakres dostosowania wymagań, kryteria oceniania (patrz powyżej) Cele: stworzenie możliwości wszechstronnego rozwoju dziecka z trudnościami rozwojowymi; usuwanie przyczyn niepowodzeń szkolnych ucznia; przywrócenie prawidłowych postaw wobec procesu uczenia się nauki; praca nad korygowaniem i usprawnianiem pracy; zaspokajanie potrzeb edukacyjnych i rozwojowych; eliminowanie trudności w nauce; pomaganie uczniom w odkrywaniu własnych możliwości. Forma pomocy: praca indywidualna, w grupach, działania wspierające ucznia Metody pracy: praktycznego działania (obserwacja, schematy); problemowa (praca z tekstem, pogadanka); podająca (objaśnienia, słowna ocena, rozmowa kierowana) 24

25 Działania i zakres dostosowania wymagań edukacyjnych do indywidualnych potrzeb i możliwości ucznia: Uwaga: dostosowanie wymagań edukacyjnych do indywidualnych potrzeb i możliwości ucznia (z imienia i nazwiska) znajdują się u nauczyciela j. polskiego i dyrektora szkoły (ochrona danych osobowych dziecka). *** 1. Uczniowie posiadający opinię poradni psychologiczno-pedagogicznej o specyficznych trudnościach w uczeniu się oraz uczniowie posiadający orzeczenie o potrzebie nauczania indywidualnego są oceniani z uwzględnieniem zaleceń poradni. 2. Nauczyciel dostosowuje wymagania edukacyjne do indywidualnych potrzeb psychofizycznych i edukacyjnych ucznia posiadającego opinie poradni psychologicznopedagogicznej o specyficznych trudnościach w uczeniu się. 3. W stosunku do wszystkich uczniów posiadających dysfunkcję zastosowane zostaną zasady wzmacniania poczucia własnej wartości, bezpieczeństwa, motywowania do pracy i doceniania małych sukcesów. Rodzaje dysfunkcji: - Dysgrafia, czyli brzydkie, nieczytelne pismo. Dostosowanie wymagań będzie dotyczyło formy sprawdzania wiedzy, a nie treści. Wymagania merytoryczne co do oceny pracy pisemnej powinny być ogólne, takie same jak dla innych uczniów, natomiast sprawdzenie pracy może być niekonwencjonalne. Np. jeśli nauczyciel nie może przeczytać pracy ucznia, może go poprosić, aby uczynił to sam lub przepytać ustnie z tego zakresu materiału. Może też skłaniać ucznia do pisania drukowanymi literami lub na komputerze. Nie oceniamy czytelności, estetyki wykonanych prac, a jedynie ich poprawność. - Dysleksja, czyli trudności w czytaniu przekładające się niekiedy także na problemy ze zrozumieniem treści. Dostosowanie wymagań w zakresie formy: - krótkie i proste polecenia, czytanie polecenia zadania na głos, objaśnianie dłuższych poleceń, dłuższy czas pracy nad tekstem. - Dysortografia, czyli nasilenie popełnianych błędów w zakresie poprawnej pisowni Dostosowanie wymagań dotyczących zapisu: - inna ocena dyktand, ocena strony merytorycznej i stylistycznej tekstu z pominięciem poprawności zapisu, odmienność błędów. - nne rodzaje dysfunkcji ocenianie zgodnie ze wskazaniami poradni. Uczeń ze sprawnością intelektualną niższą od przeciętnej W przypadku tych dzieci konieczne jest dostosowanie nauczania zarówno w zakresie formy, jak i treści wymagań. Powoduje to obniżenie wymagań, które obejmują jednak wiadomości i umiejętności określone podstawą programową. Poprawa prac klasowych odbywać się będzie przy pomocy nauczyciela, na dostosowanych do każdego ucznia warunkach. Wymagania co do formy mogą obejmować między innymi: - omawianie niewielkich partii materiału i o mniejszym stopniu trudności - wyznaczanie dłuższego czasu na jego utrwalenie - podawanie poleceń w prostszej formie 25

26 - unikanie trudnych czy bardzo abstrakcyjnych pojęć - częste odwoływanie się do konkretu, przykładu - unikanie pytań problemowych, przekrojowych - wolniejsze tempo pracy - szerokie stosowanie zasady poglądowości - odrębne instruowanie ucznia - zadawanie do domu tyle, ile dziecko jest w stanie wykonać samodzielnie. Symptomy zaburzeń funkcji biorących udział w procesie czytania i pisania Objawy zaburzeń funkcji słuchowojęzykowych: - trudności w opanowaniu techniki czytania tj.: głoskowanie, sylabizowanie, przekręcanie wyrazów, domyślanie się, wolne lub nierówne tempo, pauzy, nie zwracanie uwagi na interpunkcję, - niepełne rozumienie treści tekstów i poleceń, - uboższe słownictwo, - trudności w pisaniu, szczególnie ze słuchu, liczne błędy np.: mylenie z-s, d-t, k-g, - błędy w zapisywaniu zmiękczeń, głosek i-j, - błędy w zapisywaniu głosek nosowych ą - om, ę em, - opuszczanie, dodawanie, przestawianie, podwajanie liter i sylab, - błędy gramatyczne w wypowiedziach ustnych i pisemnych, - trudności w formułowaniu wypowiedzi pisemnych na określony temat, - trudności w uczeniu się ze słuchu na lekcji, korzystaniu z wykładów, zapamiętywaniu, rozumieniu poleceń złożonych, instrukcji. Objawy zaburzeń funkcji wzrokowoprzestrzennych, integracji percepcyjno-motorycznej i lateralizacji: - trudności z zapamiętaniem liter alfabetu, mylenie liter podobnych kształtem l-t-ł, - mylenie liter zbliżonych kształtem, lecz inaczej ułożonych w przestrzeni b-d-g-p, w-m, - opuszczanie drobnych elementów graficznych liter / kropki, kreski/, - błędy w Formy, metody, sposoby dostosowania wymagań edukacyjnych - nie wymagać, by uczeń czytał głośno przy klasie nowy tekst, wskazywać wybrane fragmenty dłuższych tekstów do opracowania w domu i na nich sprawdzać technikę czytania, - dawać więcej czasu na czytanie tekstów, poleceń, instrukcji, szczególnie podczas samodzielnej pracy lub sprawdzianów, w miarę potrzeby pomagać w ich odczytaniu, - jeśli to możliwe - sprawdziany i kartkówki przygotowywać w formie testów, - czytanie lektur szkolnych lub innych opracowań rozłożyć w czasie, pozwalać na korzystanie z książek,,mówionych, - raczej nie angażować do konkursów czytania, - uwzględniać trudności w rozumieniu treści, szczególnie podczas samodzielnej pracy z tekstem, dawać więcej czasu, instruować lub zalecać przeczytanie tekstu wcześniej w domu, - częściej sprawdzać zeszyty szkolne ucznia, ustalić sposób poprawy błędów, czuwać nad wnikliwą ich poprawą, oceniać poprawność i sposób wykonania prac. - dać uczniowi czas na przygotowanie się do pisania dyktanda poprzez podanie mu trudniejszych wyrazów, a nawet wybranych zdań, które wystąpią w dyktandzie; można też dawać teksty z lukami lub pisanie z pamięci, 26

27 przepisywaniu i pisaniu z pamięci, - nieprawidłowe trzymanie przyborów do pisania, - wolne tempo pisania, męczliwość ręki, - niekształtne litery, nieprawidłowe łączenia - obniżona czytelność pisma, - nieumiejętność zagospodarowania przestrzeni kartki. - dyktanda sprawdzające można organizować indywidualnie, - błędów nie omawiać wobec całej klasy, - w przypadku trudności w redagowaniu wypowiedzi pisemnych uczyć tworzenia schematów pracy, planowania kompozycji wypowiedzi (wstęp, rozwinięcie, zakończenie), - pomagać w doborze argumentów, jak również odpowiednich wyrażeń i zwrotów, - nie obniżać ocen za błędy ortograficzne i graficzne w wypracowaniach, - podać uczniom jasne kryteria oceny prac pisemnych/ wiedza, dobór argumentów, logika wywodu, treść, styl, kompozycja itd./, - dawać więcej czasu na prace pisemne, sprawdzać, czy uczeń skończył notatkę z lekcji, w razie potrzeby skracać wielkość notatek, - przypadku trudności z odczytaniem pracy odpytać ucznia ustnie, - pozwalać na wykonywanie prac na komputerze, - usprawniać zaburzone funkcje zajęcia korekcyjno- kompensacyjne, wyrównawcze. 27