ANALIZA DANYCH. OD TEGO WSZYSTKO SIĘ ZACZYNA.

Transkrypt

1 MARZEC 2018 ANALIZA DANYCH. OD TEGO WSZYSTKO SIĘ ZACZYNA. Prezentacja wyników badania poziomu stosowania analizy danych w polskich przedsiębiorstwach. Partner merytoryczny:

2 Szanowni Państwo Jest mi bardzo miło oddać w Państwa ręce niniejszy raport Analiza danych. Od tego wszystko się zaczyna., przeprowadzony przy współpracy z portalem decyzje-it oraz partnerami IBM Polska i TechData AS Polska. Firmy coraz powszechniej korzystają z analizy danych i rozwiązań klasy big data, aby wyprzedzić konkurencję, czy też tworzyć nowe modele biznesowe. Umiejętność pozyskiwania właściwych informacji z dużych zbiorów danych to podstawa przewagi konkurencyjnej we współczesnej gospodarce. Efektywna analiza danych jest procesem wieloetapowym rozpoczynającym się obserwacją, po której następuje interpretacja faktów i dopiero zastosowanie. Wszystko po to, aby znajdować przydatne informacje, sugerować wnioski oraz wspierać proces podejmowania trafnych decyzji. Świadomi menedżerowie jednak coraz częściej w podejmowaniu decyzji wykorzystują Advanced Analytics zaawansowaną analitykę (predykcyjną i preskryptywną), zadając pytania what-if. Chcą przewidywać przyszłe wyniki sprzedaży, optymalizować oraz dopasowywać ofertę do klientów, prognozować zatowarowanie, wyznaczać koszyki zakupowe, zarządzać i optymalizować łańcuch dostaw, zarządzać ryzykiem, utratą klienta, wykrywać nadużycia, prognozować popyt, optymalizować działania marketingowe i wiele innych. Niniejsze badanie wskazuje, że firmy dojrzewają do tego, aby używać zaawansowaną analitykę w celu wykrywania oraz przewidywania potencjalnych problemów, zapobiegania im wcześniej, znajdowania optymalnych rozwiązań umożliwiających kontrolowanie i wpływanie na zmiany zachodzące w procesach biznesowych organizacji. I choć nadal wolą korzystać z tradycyjnej analityki wyjaśniającej dane historyczne, to trend ten będzie się odwracać wraz ze wzrostem świadomości, że skuteczne metody i narzędzia optymalizacji działań biznesowych są w zasięgu ręki, podobnie jak partnerzy biznesowi, którzy mając wiedzę oraz doświadczenie poprowadzą organizację przez świat Data Science i wspólne odkrywanie danych. Paweł Rafalski Prezes Zarządu Solet Sp. z o.o., Lider Obszaru Firm Członkowskich ICV 2

3 Informacja. Mówi się, że to najcenniejszy zasób przedsiębiorstwa. Organizacje wydają krocie, by informacje pozyskiwać, gromadzić, przetwarzać oraz przechowywać. Drugie tyle, by je skutecznie chronić. W dzisiejszym otoczeniu biznesowym oraz technologicznym nie trudno o dane. Są wszędzie i jest ich bardzo dużo, pomijając aspekt ich jakości i przydatności dla przedsiębiorstwa. Tylko od nas zależy, które z nich i w jakim stopniu będziemy wykorzystywać dla realizacji określonych celów biznesowych. Jedno jest pewne. Każdy menedżer potrzebuje określonego pakietu informacji, by zarządzać swoim przedsiębiorstwem lub jego wycinkiem. Funkcją analityki danych jest wspomaganie menedżerów w podejmowaniu bieżących i strategicznych decyzji oraz wskazywanie zagadnień, na które trzeba zwrócić uwagę w codziennej działalności operacyjnej. Tyle teorii. A jak wygląda stosowanie analityki danych w codziennej praktyce polskich przedsiębiorstw? Postanowiliśmy to sprawdzić, przeprowadzając badanie ankietowe. Wyniki badania mają charakter informacyjny i ujawniają, m.in.: Charakterystyka grupy docelowej BRANŻE Przemysł 73,27% Handel hurtowy i detaliczny 12,87% Pozostałe 13,86% Pozostałe OBROTY ROCZNE [ MLN PLN] >200 35,64% ,68% <100 32,67% ZATRUDNIENIE >500 23,76% ,68% ,67% <100 11,88% Poziom stosowania analityki danych w zarządzaniu przedsiębiorstwem, RESPONDENCI Wykorzystywane narzędzia informatyczne w analityce i budżetowaniu, INFORMATYKA 0,99% FINANSE 52,48% Plany przedsiębiorstw w usprawnianiu zarządzania danymi. CONTROLLING 46,53% O badaniu: Zespół analityków agencji marketingowej marketer-it, na zlecenie serwisu internetowego decyzje-it.pl oraz ze wsparciem merytorycznym firmy Solet Sp. z o.o., przeprowadził badanie rynku techniką wywiadów telefonicznych na grupie docelowej 100 polskich przedsiębiorstw. Badanie zostało zrealizowane w okresie między 27 lutego, a 16 marca 2018 roku. 3

4 Poziom stosowania analityki biznesowej w zarządzaniu przedsiębiorstwem Badanie rozpoczęliśmy od fundamentalnego pytania, tj. czy organizacja analizuje dane na potrzeby zarządzania lub w ramach prowadzonych procesów kontrolingowych. Okazuje się, że prawie każde przedsiębiorstwo, zaliczone do grupy docelowej, analizuje dane na potrzeby zarządzania przedsiębiorstwem lub wykorzystuje dane w celach budżetowania. Skoro tak, to postanowiliśmy sprawdzić, jakiego typu dane są przez przedsiębiorstwa najczęściej analizowane. Odpowiedzi zdecydowanie wskazały, że najpowszechniej analizowanymi obszarami działalności przedsiębiorstw są dane dotyczące sprzedaży, potem produkcji, finansów oraz logistyki. Zdecydowanie rzadziej analizowane są dane w obszarze HR. Interesującym zagadnieniem badania było ustalenie odpowiedzi na pytanie, czy przedsiębiorstwa analizują dane z wykorzystaniem zaawansowanych metod matematycznych i statystycznych. W tym celu przedstawiliśmy naszym respondentom listę przykładowych modeli analitycznych chcąc ustalić, które z nich są najczęściej wykorzysytywane w ich organizacjach. Respondenci wskazali, że metodą najczęściej stosowaną jest analiza trendów, a w drugiej kolejności prognozowanie wyników. Najrzadziej występującą metodą analizy danych okazała się być segmentacja klientów. Mając na uwadze, że analiza, szczególnie dużych wolumenów danych, wymaga określonych kompetencji i zaangażowania, postanowiliśmy ustalić, czy przedsiębiorstwa realizują procesy przetwarzania i prezentacji danych własnymi siłami, czy może korzystają z outsourcingu tego typu usług. Otóż w zdecydowanej większości przedsiębiorstwa korzystają w własnych zasobów do analizy danych. STOSOWANIE ANALIZY DANYCH DO ZARZĄDZANIA NIE 5% TAK 95% OBSZARY DZIAŁALNOŚCI PODDAWANE ANALIZIE DANYCH Inne 1% HR 7% Sprzedaż 26% Logistyka 20% Finanse 21% Produkcja 25% STOSOWANIE METODY ANIALIZY DANYCH Inne 2% Segmentacja klientów 17% Analiza koszykowa 19% Analiza trendów 37% Programowanie wyników 25% WYKORZYTYWANIE ANALIZY DANYCH W PLANOWANIU I BUDŻETOWANIU NIE 4% TAK 96% 4

5 Plany inwestycyjne w narzędzia informatyczne do ustalenia kosztów produkcji Skoro dowiedzieliśmy się już wcześniej, że analiza danych służy najczęściej do określania trendów, czy prognozowania wyników, to chcieliśmy również poznać odpowiedź na pytanie, czy analiza danych jest wykorzystywana w procesie planowania i budżetowania. Z uzyskanych odpowiedzi wynika, iż w zdecydowanej większości przedsiębiorstwa wykorzystują analizę danych także w tych celach. ZASOBY WYKORZYTYWANE W ANALIZIE DANYCH Zasoby zewnętrzne 0% Zasoby własne 100% LICZBA OSÓB UCZESTNICZĄCYCH W BUDŻETOWANIU Przy okazji pytania o wykorzystywanie analizy danych w celach tworzenia budżetu ustaliliśmy, że w procesie budżetowania najczęściej uczestniczy średnio do 10 pracowników. do 10 71% % % >100 0% 5

6 Obecny poziom wykorzystywania aplikacji informatycznych w analityce danych Przedsiębiorstwa gromadzą i przetwarzają coraz większą ilością danych. Trudno sobie wyobrazić, by było to dzisiaj możliwe przy wykorzystaniu kartek papieru przechowywanych w biurowych segregatorach. W naszym badaniu nie pytaliśmy zatem czy przedsiębiorstwa korzystają z aplikacji informatycznych w analizie danych, ale z jakich i w jakim zakresie. Pierwsze pytanie, które zadaliśmy respondentom dotyczyło źródeł pozyskiwania danych, z których najczęściej korzystają do ich dalszego przetwarzania i analiz. Wyniki badania wykazały, że najczęstszym źródłem danych jest obecnie wykorzystywany system ERP (system transakcyjny), a w drugiej kolejności, dane zgromadzone w arkuszach MS Excel. Na trzecim miejscu znalazła się hurtownia danych, do wykorzystywania której przyznało się 28% respondentów. W tym miejscu warto zaznaczyć, że w większości badanych przedsiębiorstw do analizy danych wykorzystuje się więcej niż jedno źródło danych. Wiele źródeł danych to powszechna kombinacja w przedsiębiorstwach. Ale czy istnieje jakaś przeważająca? Okazało się, że tak. Najbardziej powszechnym zestawieniem źródeł danych jest system ERP. Do takiego, jedynego źródła danych przyznaje się prawie 30% badanych respondentów. Na drugim miejscu znajdują się ex equo dwie kombinacje, tj. system ERP w połączeniu z MS Excel oraz wiele różnych aplikacji, wśród których wymienić należy ERP, CRM, MS Excel i hurtownię danych. Co ciekawe, 13% badanych przedsiębiorstw wskazało, że jedynym źródłem danych do analiz są dane zgromadzone w arkuszach MS Excel. NAJCZĘSTSZE ŹRÓDŁA DANYCH DO ANALIZ ERP 42% Arkusze Excel 34% Hurtownia Danych 16% CRM 5% FK 2% Inne 1% NAJCZĘSTSZE KOMBINACJE ŹRÓDEŁ DANYCH ERP 28% Pozostałe 22% ERP i MS Excel 21% ERP, Hurtownia danych, MS Excel 16% MS Excel 13% NAJCZĘŚCIEJ STOSOWANE NARZĘDZIA DO ANALIZY DANYCH Arkusze Excel 37% Business Intelligence 31% Hurtownia danych 15% bazy danych 15% Enterprise Performance Management 1% Inne 1% 6

7 Obecny poziom wykorzystywania aplikacji informatycznych w analityce danych Poznaliśmy już najczęściej wykorzystywane źródła danych. Czas na odpowiedź na pytanie, z jakich narzędzi informatycznych korzystają przedsiębiorstwa do analizy danych. Ustaliliśmy, że najczęściej wykorzystywanym narzędziem do analizy danych jest MS Excel. Do stosowania tego rozwiązania przyznało się ponad 60% respondentów. W drugiej kolejności przedsiębiorstwa korzystają z systemów Business Intelligence, przy czym należy podkreślić, że większość przedsiębiorstw korzysta z więcej niżej jednego narzędzia informatycznego do analizy i prezentacji danych. Spośród przedsiębiorstw, które potwierdziły stosowanie systemu klasy Business Intelligence, najczęściej wykorzystywanym oprogramowaniem okazały się być rozwiązania autorskie, a następnie moduły systemu ERP oraz open source i IBM Cognos. STOSOWANE SYSTEMY BUSINESS INTELLIGENCE Autorski 23% Moduł ERP 22% Open Source 11% IBM Cognos 11% BI Microsoft 11% Oracle Hyperion EPM 11% BI Profit 11% NARZĘDZIA DO PLANOWANIA I BUDŻETOWANIA Arkusze Excel 73% System do budżetowania 22% Inne 5% Nie było dla nas zaskoczeniem, gdy na pytanie o wykorzystywane narzędzia informatyczne do budżetowania, najwięcej respondentów wskazało na MS Excel. Taką odpowiedź udzieliło 85% respondentów. To przepaść wobec drugiej grupy przedsiębiorstw, która przyznała się do korzystania z dedykowanych systemów do budżetowania. 7

8 Plany przedsiębiorstw w usprawnieniu procesów analizy danych Ostatnią część badania poświęciliśmy na pytania dotyczące przyszłości i planów w usprawnianiu procesów związanych z analizą danych. PLANY STOSOWANIA ZAAWANSOWANEJ ANALIZY DANYCH Nie wiem 7% TAK 10% W pierwszej kolejności zadaliśmy pytanie, czy przedsiębiorstwa mają w planach stosowanie zaawansowanych metod analiz danych (matematycznych i statystycznych). Pozytywnie na to pytanie odpowiedziało 10% respondentów, lub inaczej 90% z nich nie ma planów w tym zakresie. Tak duża liczba przedsiębiorstw nie planujących usprawnień, skłoniła nas do zadania pytania o powody braku planów rozwoju w tym obszarze. Najczęstszym powodem takiego stanu rzeczy okazał się brak potrzeb w tym zakresie. Na taką właśnie przyczynę wskazało ponad 85% respondentów. Z uwagi na fakt tak powszechnego stosowania MS Excel do analizy danych, ze wszystkimi tego konsekwencjami, byliśmy ciekawi, jaka część przedsiębiorstw, które nie posiada systemu klasy Business Intelligence zamierza go nabyć i wdrożyć. Z odpowiedzi na tak postawione pytanie wynika, że tylko nieco ponad 25% podmiotów posiada takie plany. NIE 83% POWODY BRAKU PLANÓW STOSOWANIA ZAAWNASOWANEJ ANALIZY DANYCH Nie mamy takich potrzeb 86% Inne 12% Nie posiadamy zasobów - kompetencji 1% Narzędzia są zbyt drogie 1% PLANY NABYCIA SYSTEMU BUSINESS INTELLIGENCE Nie wiem 10% TAK 27% NIE 63% 8

9 Plany przedsiębiorstw w usprawnieniu procesów analizy danych Idąc dalej, postawiliśmy pytanie, czy podmioty, które potwierdziły, że analizują dane dla potrzeb zarządzania przedsiębiorstwem kiedykolwiek rozważały nabycie systemu Business Intelligence oraz dlaczego nie podjęły decyzji o jego nabyciu i wdrożeniu? Okazało się, że spośród tych przedsiębiorstw tylko 1/3 rozważała korzystanie z takiego rozwiązania. Głównym powodem zrezygnowania z nabycia i wdrożenia systemu Business Intelligence okazała się być bariera finansowa. Na zbyt wysoki koszt nabycia i wdrożenia Business Intelligence wskazało 63% badanych przedsiębiorstw. Na koniec badania zadaliśmy pytanie o plany rozwoju narzędzi informatycznych wspierających szeroko rozumianą analizę danych. Z udzielonych odpowiedzi wynika, że ponad 70% badanych przedsiębiorstw zamierza koncentrować się wyłącznie na rozwoju już posiadanych narzędzi informatycznych, a niewiele ponad 14% planuje nabyć i wdrożyć system klasy Business Intelligence. ROZWAŻANIE PRZYDATNOŚCI BUSINESS INTELLIGENCE TAK 23% NIE 77% POWODY REZYGNACJI Z WDROŻENIA BUSINESS INTELLIGENCE Wysokie koszty zakupu i wdrożenia 64% Inne powody 33% Brak kompetencji/zasobów w organizacji 3% Wysokie koszta utrzymania 0% PLANY ROZWOJU NARZĘDZI INFORMATYCZYCH W ANALIZIE DANYCH Rozwój już używanych systemów 66% Inne 13% Zakup/wdrożenie systemu Business Intelligence 3% Zakup/wdrożenie systemu do budżetowania 3% Hurtownia danych 3% Narzędzia zaawansowanej analityki 2% Akceleracja - usprawnienie wydajności 0% 9

10 Podsumowanie Wyniki naszego badania pozwalają na wyciągnięcie następujących wniosków: Prawie każde przedsiębiorstwo analizuje dane dla potrzeb zarządzania lub w ramach prowadzonych procesów kontrolingowych. Niezależnie od branży, podstawowym i najczęściej występującym obszarem podlegającym analizie danych jest sprzedaż. Najczęściej stosowane zaawansowane metody analizy danych to analiza trendów (metoda wykorzystywana m.in. do przewidywania kierunku ruchu cen) i prognozowanie wyników (metoda wykorzystywana m.in. do planowania wyników finansowych, sprzedaży, itd.) Większość przedsiębiorstw analizuje dane z wykorzystaniem własnych zasobów pracowniczych. Zdecydowana przewaga przedsiębiorstw stosuje analizę danych dla celów budżetowych. Dla ponad ¾ przedsiębiorstw podstawowym źródłem danych jest system ERP i dane zapisane w arkuszach MS Excel, przy czym zdecydowana większość przedsiębiorstw korzysta z wielu źródeł danych. Ponad 60% przedsiębiorstw korzysta wyłącznie z MS Excel do analizy danych. Jeszcze więcej, bo 85% respondentów przyznało się do korzystania wyłącznie z MS Excel w procesie budżetowania. Połowa z przedsiębiorstw, które analizuje dane dla celów zarządzania i controllingu korzysta z narzędzi typu Business Intelligence, przy czym dominują rozwiązania własne, moduły ERP i open source. Tylko 10% przedsiębiorstw planuje wdrożenie mechanizmów zaawansowanej analizy danych, a 85% z tych nieplanujących, wskazało jako powód na brak potrzeb w tym zakresie. Główną barierą korzystania z systemu Business Intelligence jest wysoki koszt jego nabycia i wdrożenia, według przedsiębiorstw, które rozważały jego stosowanie. Plany rozwoju narzędzi informatycznych w analizie szeroko pojętych danych posiada 25% przedsiębiorstw. Partner merytoryczny: Badanie wykonane przez: