(12) TŁUMACZENIE PATENTU EUROPEJSKIEGO (19) PL (11) PL/EP (96) Data i numer zgłoszenia patentu europejskiego:

Transkrypt

1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) TŁUMACZENIE PATENTU EUROPEJSKIEGO (19) PL (11) PL/EP (96) Data i numer zgłoszenia patentu europejskiego: (13) (51) T3 Int.Cl. A61M 1/34 ( ) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (97) O udzieleniu patentu europejskiego ogłoszono: Europejski Biuletyn Patentowy 2011/20 EP B1 (54) Tytuł wynalazku: URZĄDZENIE DO PRZETWARZANIA KRWI Z SELEKTYWNĄ EKSTRAKCJĄ SUBSTANCJI ROZPUSZCZONYCH (30) Pierwszeństwo: FR (43) Zgłoszenie ogłoszono: w Europejskim Biuletynie Patentowym nr 2005/50 (45) O złożeniu tłumaczenia patentu ogłoszono: Wiadomości Urzędu Patentowego 2011/12 (73) Uprawniony z patentu: Gambro Lundia AB, Lund, SE (72) Twórca(y) wynalazku: PL/EP T3 JACQUES CHEVALLET, Serezin du Rhone, FR GUY MERCIER, Bron, FR HIRAM RADA, Lyon, FR MEHRAN MONCHI, Dammarie Les Lys, FR (74) Pełnomocnik: rzecz. pat. Katarzyna Karcz PRZEDSIĘBIORSTWO RZECZNIKÓW PATENTOWYCH PATPOL SP. Z O.O. SKR. POCZT Warszawa 130 Uwaga: W ciągu dziewięciu miesięcy od publikacji informacji o udzieleniu patentu europejskiego, każda osoba może wnieść do Europejskiego Urzędu Patentowego sprzeciw dotyczący udzielonego patentu europejskiego. Sprzeciw wnosi się w formie uzasadnionego na piśmie oświadczenia. Uważa się go za wniesiony dopiero z chwilą wniesienia opłaty za sprzeciw (Art. 99 (1) Konwencji o udzielaniu patentów europejskich).

2 Opis Dziedzina wynalazku: [0001] Przedmiotem niniejszego zgłoszenia jest filtracja krwi w celu oddzielenia i selektywnej ekstrakcji cząsteczek o wybranym rozmiarze za pomocą pozaustrojowych systemów do oddzielania substancji. [0002] Takie systemy są wykorzystywane do przetwarzania krwi zawierającej rozpuszczone substancje o różnej masie cząsteczkowej. Takimi substancjami są tytułem przykładu mocznik o masie cząsteczkowej wynoszącej 60 daltonów, fosforan (96-97 daltonów), kreatynina (113 daltonów), witamina B 12 (1355 daltonów), inulina (5200 daltonów), beta 2-mikroglobulina (12000 daltonów), albumina (58000 daltonów). [0003] W dalszej części cząsteczkami o małym rozmiarze będą nazywane cząsteczki, których masa cząsteczkowa jest mniejsza niż około 2000 daltonów, cząsteczki o średniej masie cząsteczek, których masa cząsteczkowa zawiera się między 2000 a daltonów i cząsteczki o dużej masie cząsteczkowej, których masa cząsteczkowa jest większa niż daltonów (na przykład białka). Stan techniki: [0004] Takie systemy są często systemami z membraną pozaustrojową do oddzielania substancji rozpuszczonych o masie mniejszej od albuminy stosowanymi do leczenia niewydolności nerek. [0005] Ciągle pożądany jest postęp zwłaszcza w celu poprawy klirensu, w celu zmniejszenia czasu trwania leczenia [0006] Z WO96/28198 znany jest dwuetapowy obieg do oddzielania pod względem rozmiarów oparty na dostępnych technologiach filtracyjnych i oprogramowaniu do dializowania do leczenia ostrej niewydolności nerek, który uważa się za zdolny do zaoferowania znacznej eliminacji wolnych wirusów podczas jednego obiegu (i szczycący się stałym czasem wynoszącym w przybliżeniu od 10 do 15 minut dla systemicznego klirensu): taki obieg wykazuje zamknięty pod-obieg recyrkulacyjny (patrz na przykład figura 2). [0007] Jednocześnie obieg przedstawiony w WO96/28198 ukazuje linię, oznaczoną numerem 17, która jest linią wlotową (pozwalającą na wpływanie płynu do jednostki przetwarzającej 13): a zatem, taka linia nie jest "linią wyładowczą" jednostki przetwarzającej. [0008] i uproszczenia i zmniejszenia kosztu takich systemów. Należy przypomnieć, że klirens rozpuszczonej substancji jest współczynnikiem oczyszczonej rozpuszczonej substancji we krwi dla danej objętości. [0009] W dziedzinie dializ, pierwsze wykorzystywane membrany były bardzo przepuszczalne dla małych rozpuszczonych cząstek o rozmiarze do 200 daltonów. Klirens małych rozpuszczonych cząstek zależy od przepuszczalności i zdolności dyfuzyjnej wykorzystanej membrany. [0010] Brak przepuszczalności pierwszych membran dla niektórych substancji rozpuszczonych o średnim rozmiarze cząsteczkowym w zakresie witamin B 12 (1355 daltonów) uznano za odpowiedzialny za pojawienie się wielokrotnych neuropatii mocznicowych. [0011] Odnośnie poprawy klirensu średnich cząsteczek, pierwszym rozwiązaniem było dodanie do przepływu dyfuzyjnego przechodzącego przez membranę przepływu konwekcyjnego przy użyciu membran o podwyższonym przepływie posiadających punkt odcięcia (po angielsku "cut off") o rozmiarze cząsteczkowym daltonów. Należy przypomnieć, że punkt odcięcia membrany jest zdefiniowany przez rozmiar cząsteczkowy, dla którego tylko 10% substancji rozpuszczonych przechodzi przez membranę. 1

3 [0012] Jednakże problemami napotykanymi podczas stosowania tego rozwiązania są trudność kontrolowania współczynnika ultrafiltracji uzyskanego za pomocą przepływu konwekcyjnego i duże straty użytecznych składowych osocza takich jak hormony, witaminy i aminokwasy. [0013] Drugim rozwiązaniem dotyczącym poprawy klirensu średnich cząsteczek była zatem hemofiltracja, to znaczy wyłącznie konwekcyjny sposób eliminowania rozpuszczonych substancji za pomocą membrany. Jednakże taki sposób ekstrahuje dużą ilość płynu i wymaga zrównoważenia rozcieńczenia sterylnym płynem do predylucji i/lub do postdylucji oraz zastosowania membrany bardzo przepuszczalnej dla substancji rozpuszczonych o rozmiarze cząsteczkowym sięgającym daltonów. Jedynie w wyłącznie konwekcyjnym sposobie klirens zależy od sposobu rozcieńczenia (pre lub postdylucja), natężenia przepływu krwi i natężenia przepływu płynu infuzyjnego. W przypadku konwencjonalnej hemofiltracji, klirens małych cząsteczek jest mniejszy od tego uzyskanego w trybie hemodializy. Ten klirens w trybie hemofiltracji może osiągać poziomu z hemodializy jeżeli zwiększy się natężenie przepływu płynu infuzyjnego, natężenie przepływu krwi i powierzchnię membrany. Jednakże nie jest to praktyczne, zwiększa koszt przetwarzania i powoduje straty aminokwasów i hormonów. Ponadto, natężenie przepływu krwi jest ograniczone, zwłaszcza dla pacjentów o osłabionym dostępie do krwi. [0014] Odnośnie klirensu małych cząsteczek, gdy stwierdzono, że w trybie hemofiltracji ten klirens jest ograniczony, połączono dwa zjawiska hemofiltracji i hemodializy. Ta jednoczesna technika dla jednej membrany znana jest pod nazwą hemodiafiltracji. Jednakże stwierdzonymi problemami są trudność precyzyjnego kontrolowania przepływu hemofiltracyjnego, duże straty hormonów i aminokwasów, złożoność systemu, duże niezbędne ilości płynu sterylnego i dializatu oraz w konsekwencji koszt takiego przetwarzania. [0015] A zatem, zastosowanie pojedynczego filtra pracującego w różnych trybach działania nie zawsze rozwiązuje problemy w szczególności strat cząsteczek o pewnym rozmiarze oraz kosztów przetwarzania. [0016] Wówczas pewną propozycję przedstawili doktorzy J.C. Kingswood i F.D.Thompson. Jej przedmiotem była ciągła hemofiltracja bez płynu do reiniekcji: przy czym przetwarzanie ultrafiltratu jest zapewnione przez drugą membranę działającą również przez spontaniczną ultrafiltrację. Figura 1 przedstawia urządzenie do dializowania pochodzące z tej propozycji. [0017] Dotyczy ona przetwarzania pierwszego ultrafiltratu pochodzącego z pierwszej membrany z pustymi w środku włóknami poprzez przejście przez drugą membranę z pustymi w środku włóknami w trybie ultrafiltracji. Pierwszą ultrafiltrację przeprowadza się przez pierwszą membranę z dużym przepływem i nieprzepuszczalną dla cząsteczek o masie cząsteczkowej powyżej daltonów. Rozmiar otworów w drugiej membranie jest mniejszy niż w pierwszej. [0018] Jak wskazano na figurze 1, na wyjściu z pierwszej membrany, nieprzefiltrowany płyn zawierający głównie cząsteczki o dużej masie jest w reiniekcji doprowadzany do pacjenta. Pierwszy ultrafiltrat zawierający cząsteczki o małej i średniej masie jest filtrowany przez drugą membranę. Płyn nieprzefiltrowany przez drugą membranę zawierający głównie cząsteczki o średniej masie jest zbierany w worku na odpady. Drugi ultrafiltrat zawierający głównie cząsteczki o małej masie jest ponownie wtryskiwany w postdylucji do linii żylnej pacjenta. [0019] Pozwala to na to, by nie zużywać zbyt dużo płynu sterylnego w po iniekcji i na ponowną iniekcję pacjentowi płynu zawierającego małą ilość cząstek o średnim rozmiarze. 2

4 [0020] Jednakże stwierdzono znaczne straty składników odżywczych, aminokwasów, glukozy i witamin; oraz klirens małych jonów takich jak jony potasu nie jest dobry. [0021] A zatem wykonano inne urządzenie do dializowania. Uznano, że cząsteczki mocznicowe, które należy usunąć miały masę cząsteczkową poniżej 200 daltonów i masę cząsteczkową wynoszącą między a daltonów. [0022] Ten wniosek leżał u podstaw wykonania urządzenia zawierającego trzy filtry, przedstawionego na figurze 2. Pierwszy filtr ma punkt odcięcia wynoszący około daltonów. Krew przechodzi przez ten pierwszy filtr i produkt na wyjściu z pierwszego filtra zawiera małe i średnie cząsteczki, to znaczy cząsteczki o masie cząsteczkowej poniżej daltonów. Substancje rozpuszczone o masie zawartej między a daltonów są następnie usuwane przez ultrafiltrację na drugim filtrze 2 o punkcie odcięcia poniżej daltonów. Następnie drugi filtrat jest przetwarzany przez hemofiltrację przy użyciu membrany o punkcie odcięcia około 200 daltonów. A zatem, oczyszczony filtrat zawierający rozpuszczone substancje między 200 a daltonów jest z zwracany w postinfuzji pacjentowi, który otrzymuje również cząsteczki o masie cząsteczkowej powyżej daltonów. [0023] Jednakże klirens wszystkich substancji rozpuszczonych zależy od stopnia ultrafiltracji w filtrze 1, który nie może być wyższy niż 30 % przepływu krwi, co jest niewielką wartością w porównaniu z typową hemodializą. Koszt również jest wysoki. [0024] W końcu, patent US 6,193,681 opisuje urządzenie do leczenia sepsy we krwi przedstawione na figurze 3. Krew przechodzi przez urządzenie z promieniowaniem ultrafioletowym, następnie przez hemokoncentrator przed ponownym wstrzyknięciem pacjentowi. Obieg wtórny jest podłączony do drugiego wylotu hemokoncentratora, z którego płyn wychodzący przechodzi przez filtr, następnie przez moduł membrany i źródło rozcieńczenia, zanim zostanie wstrzyknięty powyżej hemokoncentratora. [0025] Ponadto zbliżony problem dotyczy plazmoforezy. Terapeutyczną plazmoforezę wymiany przeprowadza się u pacjenta, którego osocze zawiera jedną lub większą liczbę szkodliwych lub toksycznych substancji. [0026] Usuwanie substancji rozpuszczonych w osoczu przeprowadza się wedle tej samej zasady co usuwanie substancji rozpuszczonych we krwi, przy czym jedyną różnicą jest większa masa cząsteczkowa wydobywanych substancji rozpuszczonych w osoczu. [0027] A zatem, podczas realizacji urządzeń z uprzedniego stanu techniki napotykano powracające problemy: [0028] Duże zużycie płynu do perfuzji, [0029] Duże straty środków odżywczych, aminokwasów, glukozy i witamin. [0030] Mały klirens rozpuszczonych substancji, [0031] Koszt urządzenia zawierającego liczne filtry i pompy. [0032] Problemem przedstawionym w zgłoszeniu jest selektywne usuwanie cząsteczek z zakresu(ów) masy cząsteczkowej z dobrym klirensem i z bardzo małym zużyciem płynu sterylnego. Na przykład, dla pacjentów w stanie sepsy, pożądane jest wyeliminowanie wielu cząsteczek o średnim rozmiarze z jednoczesnym zapewnieniem prawidłowego wyeliminowania cząsteczek o małej masie. Należy przypomnieć, że sepsa charakteryzuje się znacznym i powtarzalnym uwalnianiem patogennych zarodków z początkowego ogniska zapalnego. [0033] Dodatkowym problemem będzie optymalne dostosowanie takiego systemu do długotrwałej terapii przeprowadzanej na oddziałach intensywnej terapii bez ryzyka zatkania filtrów. Dostosowywanie 3

5 przeprowadza się poprzez wybór trybu działania różnych filtrów, odpowiedniego zastosowania i umieszczenia środków do regulacji natężenia przepływu, kontrolowanych natężeń przepływu i architektury hydraulicznej przewodów. Przedstawienie wynalazku: [0034] W celu rozwiązania przedstawionego problemu, według wynalazku przewidziano urządzenie do pozaustrojowego przetwarzania krwi, takie jak zastrzeżono. [0035] Pomimo iż nie stanowi on przedmiotu wynalazku, opisano również sposób pozaustrojowego przetwarzania krwi do zastosowania w urządzeniu do pozaustrojowego przetwarzania krwi zawierającego wymiennik 1, do którego podłączono linię wlotową 10 krwi i linię wylotową 11 krwi, oraz jednostkę przetwarzającą 21, przy czym sposób obejmuje następujące etapy: wysyłanie krwi linią wlotową 10 połączoną z 1' wymiennikiem 1, przeprowadzania pierwszej filtracji krwi za pośrednictwem wymiennika 1 z utworzeniem pierwszego filtratu, przeprowadzenie co najmniej jednej drugiej filtracji pierwszego filtratu za pośrednictwem jednostki przetwarzającej 21 z wytworzeniem drugiego filtratu, ponowne wysyłanie drugiego filtratu linią wlotową 10 w celu przeprowadzenia predylucji przetwarzanej krwi, wysyłanie krwi na wylocie z wymiennika 1 w kierunku linii wyjściowej 11. [0036] Inne cechy wynalazku staną się jasne po przeczytaniu następującego opisu. Krótki opis rysunków: [0037] Należy się odnieść do załączonych rysunków, na których: figura 1 przedstawia stan techniki dotyczący zastosowania dwóch filtrów z różnymi punktami odcięcia i z reiniekcją podczas postdylucji; figura 2 przedstawia stan techniki dotyczący zastosowania trzech filtrów z różnymi punktami odcięcia i z reiniekcją podczas postdylucji; figura 3 przedstawia stan techniki z patentu US6,193,681; figury od 4 do 9 są schematycznymi przedstawieniami urządzenia do przetwarzania płynu fizjologicznego według wynalazku, jak również wariantów realizacji; figury 10 i 11 przedstawiają szacunkowe wyniki odnośnie klirensu w funkcji rozmiaru cząsteczkowego substancji rozpuszczonych dla dwóch konfiguracji urządzenia według wynalazku. Szczegółowe przedstawienie wynalazku: [0038] Figura 4 przedstawia w schematyczny sposób zasadę wynalazku: przejście krwi w linii wlotowej, jej wlot do wymiennika i jej wylot z wymiennika w kierunku linii wylotowej, jak również przetwarzanie pierwszego filtratu przez jednostkę przetwarzającą i iniekcję płynu na wylocie z jednostki przetwarzającej do predylucji w linii tętniczej. Ten zamysł można rozważać jako "kaskadę" filtracyjną z iniekcją końcowego filtratu do obiegu w predylucji: pierwszy filtrat jest drugi raz filtrowany i drugi filtrat jest wtryskiwany na wlocie do pierwszego filtra lub do "predylucji". [0039] Figura 5 przedstawia urządzenie do pozaustrojowego przetwarzania krwi według wynalazku zawierające wymiennik 1 zawierający pierwszy wlot 2 przetwarzanej krwi, pierwszy wylot 4 płynu i drugi wylot 5 płynu, linię wlotową 10 przetwarzanej krwi 10 lub linię tętniczą połączoną z pierwszym wlotem 2 wymiennika 1, linię wylotową krwi lub linię żylną 11 połączoną z pierwszym wylotem 4 wymiennika 1. Jednostka przetwarzająca 21 zawiera pierwszy wlot 22 płynu i pierwszy wylot 24 płynu, drugi wylot 25 wymiennika 1 jest w połączeniu płynowym z pierwszym wlotem 22 jednostki przetwarzającej 21 i pierwszy wylot 24 jednostki przetwarzającej 21 jest w połączeniu płynowym z linią wlotową 10. 4

6 [0040] Połączenie płynowe między pierwszym wlotem 22 jednostki przetwarzającej 21 a drugim wylotem 5 wymiennika 1 przeprowadza się za pomocą przewodów 12. [0041] Wymiennik 1 może zawierać pół-przepuszczalną membranę 6 dzielącą go na pierwszą komorę 7 i drugą komorę 8. Pierwszy wlot 2 wymiennika jest połączony płynowo z pierwszą komorą 7 wymiennika i pierwszy wylot 4 wymiennika jest połączony płynowo z pierwszą komorą 7 wymiennika i drugi wylot 5 wymiennika jest połączony płynowo z drugą komorą 8 wymiennika. [0042] Linia wlotowa 10 krwi zwana "linią tętniczą" połączona z pierwszym wlotem 2 wymiennika 1, linia wylotowa 11 krwi zwana "linią żylną" połączona z pierwszym wylotem 4 wymiennika i pierwsza komora 7 wymiennika stanowią część pozaustrojowego obiegu do przetwarzania krwi. [0043] W jednym ze sposobów realizacji przedstawionym na figurze 6, wymiennik 1 może posiadać drugi wlot 3 połączony płynowo z drugą komorą 8 i połączony płynowo z pierwszym źródłem płynu do dializy 9. W tym trybie działania, krew i płyn do dializy krążą w przeciwnych kierunkach w każdej z dwóch komór. [0044] Figura 5 przedstawia jednostkę przetwarzającą 21 z pół-przepuszczalną membraną 26 dzielącą ją na pierwszą komorę 27 i drugą komorę 28. [0045] Również, jednostka przetwarzająca 21 może posiadać drugi wylot płynu 25. [0046] Również, pierwszy wylot 24 jednostki przetwarzającej 21 jest połączony płynowo z pierwszą komorą 27 jednostki przetwarzającej 21 i drugi wlot 25 jednostki przetwarzającej 21 jest połączony płynowo z drugą komorą 28 jednostki przetwarzającej 21. [0047] W sposób alternatywny, pierwszy wlot 22 jednostki przetwarzającej 21 może być połączony płynowo z drugą komorą 28 jednostki przetwarzającej 21 albo z pierwszą komorą 27 jednostki przetwarzającej 21. [0048] Drugi wylot 25 jednostki przetwarzającej 21 jest połączony płynowo z pierwszą linią wyładowczą 30 zużytego płynu, przy czym wymieniona pierwsza linia wyładowcza 30 może łączyć drugi wylot 25 jednostki przetwarzającej 21 z odpływem lub pierwszym zbiornikiem na zużyty płyn 31. [0049] Jednostka przetwarzająca 21 może również zawierać drugi wlot 23, przy czym drugi wlot 23 jest połączony płynowo z drugą komorą 28 i z drugim źródłem płynu do dializy 29. W tym trybie działania jednostki przetwarzającej przedstawionej na figurze 7, płyn do dializy krąży w przeciwnym kierunku w stosunku do płynu fizjologicznego docierającego przez pierwszy wlot 22. [0050] Wymiennik 1 i jednostka przetwarzająca 21 posiadają różne cechy. W istocie, membrana 6 wymiennika 1 może być membraną o dużym przepływie i membrana 26 jednostki przetwarzającej 21 może być membraną o małym przepływie. [0051] Membrana o małym przepływie ma małą wodoprzepuszczalność. Współczynnik ultrafiltracji wynosi w przybliżeniu między 2 a 10 ml/h,mmhg,m 2. Membrana o dużym przepływie ma większą wodoprzepuszczalność. Współczynnik ultrafiltracji wynosi w przybliżeniu między 20 a 50mL /h,mmhg,m 2. [0052] Wymiennik lub jednostka przetwarzająca może zawierać membranę o pustych w środku włóknach (zwanych również włóknami kapilarnymi) lub membranę o włóknach płaskich, to znaczy membranę płytową. [0053] Przepuszczalność dla cząsteczek membrany 6 wymiennika 1 jest większa od przepuszczalności dla cząsteczek membrany 26 jednostki przetwarzającej 21 co najmniej powyżej pewnej masy cząsteczkowej. [0054] Bardziej szczegółowo, można zdefiniować stosunek lub różnicę między punktami odcięcia pierwszej membrany i drugiej membrany. A zatem można uznać, że stosunek punktu odcięcia pierwszej 5

7 membrany do punktu odcięcia drugiej membrany jest mniejszy lub równy 3. W inny sposób, można uznać, że różnica punktu odcięcia między pierwszą membraną a drugą membraną zawiera się między daltonów a daltonów. Można przewidzieć, że punkt odcięcia pierwszej membrany będzie mniejszy lub równy daltonów, że punkt odcięcia drugiej membrany będzie mniejszy lub równy daltonów. W wykorzystanym trybie punkt odcięcia pierwszej membrany jest w przybliżeniu równy daltonów i punkt odcięcia drugiej membrany jest w przybliżeniu równy daltonów. [0055] W celu ponownego przytoczenia wody leczonemu pacjentowi, do linii wylotowej 11 można podłączyć linię do postdylucji 50 połączoną z pierwszym źródłem sterylnego płynu 51 i/lub do linii wlotowej 10 można podłączyć linię do predylucji 60 połączoną z drugim źródłem sterylnego płynu 61. [0056] Przewody 40 ustanawiają połączenie płynowe między pierwszym wylotem 24 jednostki przetwarzającej 21 a pierwszym wlotem 2 wymiennika 1. [0057] Linia do predylucji 60 może być podłączona do wymienionych przewodów 40 lub bezpośrednio do linii wlotowej 10. [0058] Różne źródła sterylnego płynu 51, 61 mogą być kieszeniami na sterylny płyn i/lub można je uzyskać przez przygotowanie bezpośrednio podłączonego płynu sterylnego z wody sieciowej. [0059] W zastosowaniu niniejszego wynalazku w szczególnym przypadku plazmaferezy, przedstawionym na figurze 9, wymiennik jest filtrem plazmowym. Filtr plazmowy posiada punkt odcięcia zawarty między jednym milionem a pięcioma milionami daltonów. [0060] Ponownie, wymiennik lub jednostka przetwarzająca może zawierać membranę o pustych w środku włóknach (zwanych również włóknami kapilarnymi) lub membranę o włóknach płaskich, to znaczy membranę płytową. [0061] Również, jednostka przetwarzająca 21 zawiera jednostkę zdolną do unieruchamiania co najmniej jednej danej substancji. Może to być nabój absorpcyjny, reaktor, na przykład komórka do elektroforezy. [0062] Jednostka przetwarzająca może zawierać pół-przepuszczalną membranę 26 dzielącą ją na pierwszą komorę 27 zawierającą pierwszy wylot 24 i drugą komorę 28 zawierającą pierwszy wlot 22 i drugi wylot 25. Drugi wylot jest połączony z linią wyładowczą. Jednostka przetwarzająca może posiadać punkt odcięcia mniejszy lub równy daltonów. [0063] Punkt odcięcia może być mniejszy lub równy daltonów. [0064] Jednostka przetwarzająca może posiadać punkt odcięcia taki jak membrana przepuszczająca 100% cząsteczek albuminy o daltonów. [0065] Innym aspektem wynalazku jest dodanie trzeciego środka filtracyjnego do przeprowadzania dodatkowej eliminacji zakresu masy cząsteczkowej, przedstawionego na figurze 8. Urządzenie może zawierać co najmniej jeden dodatkowy wymiennik 81 posiadający membranę 86 dzielącą go na pierwszą komorę 87 połączoną płynowo z pierwszym wlotem 82 i drugim wylotem 84 oraz drugą komorę 88 połączoną płynowo z co najmniej jednym drugim wylotem 85. Punkt odcięcia takiego dodatkowego wymiennika będzie mniejszy od punktów odcięcia dwóch pozostałych membran (6, 26). [0066] Pierwszy wylot 82 dodatkowego wymiennika 81 jest połączony płynowo z drugim wylotem 24 jednostki przetwarzającej 21 i jeden z dwóch wlotów 84, 85 dodatkowego wymiennika 81 jest połączony płynowo z pierwszym wlotem 2 wymiennika 1. [0067] Druga linia do wyładowywania 90 zużytego płynu łączy drugi wylot 84, 85 dodatkowego wymiennika 81 z odpływem, przy czym odpływ może być drugim zbiornikiem na zużyty płyn 91. 6

8 [0068] Figura 8 przedstawia dodatkowy wymiennik działający w trybie dializowania: dodatkowy wymiennik 81 posiada drugi wlot 83 połączony płynowo z drugą komorą 88 dodatkowego wymiennika 81 i połączony płynowo z trzecim źródłem płynu do dializy 89, przy czym pierwszy wylot 84 wymiennika dodatkowego 81 jest połączony płynowo z pierwszym wlotem 82 wymiennika 1, drugi wylot 85 dodatkowego wymiennika 81 jest połączony płynowo z odpływem 91 za pomocą drugiej linii do wyładowywania zużytego płynu 90. [0069] Wybór trzech membran zostanie przeprowadzony bardzo precyzyjnie w zależności od pacjenta i przyjętego leczenia pod kątem masy cząsteczek, które należy wyeliminować lub nadzorować. Pierwsza membrana 6 pozwala na pracę na cząsteczkach o dużej masie cząsteczkowej (w sposób korzystny w trybie hemofiltracji), druga membrana 26 pozwala na pracę na cząsteczkach o średniej masie cząsteczkowej (w sposób korzystny w trybie hemofiltracji) i trzecia membrana 86 pozwala na pracę na cząsteczkach o małej masie cząsteczkowej, zatem w sposób korzystny w trybie dializowania. Nie przeszkadza to działaniu dodatkowego wymiennika 81 również w trybie ultrafiltracji. Wybór działania pozwala na personalizację leczenia i dostęp do optymalnego działania membran bez nadmiernego zatykania. [0070] Odnośnie regulacji różnych natężeń przepływu płynu, przewidziano pierwsze środki do regulacji natężenia przepływu 101 płynu działające na linii wlotowej 10 połączonej z pierwszym wlotem 2 wymiennika 1. [0071] Alternatywnie, pierwsze środki do regulacji natężenia przepływu 101 mogą się znajdować dokładnie między pierwszym wlotem 2 wymiennika 1 a punktem rozgałęzienia 110 łączącym linię wlotową z przewodami lub powyżej punktu rozgałęzienia 110 łączącego linię wejściową 10 z przewodami 40. [0072] W pierwszej alternatywie, podciśnienie w przewodach 40 wymaga mniejszego dodatniego ciśnienia w przewodzie 12 w celu uzyskania pożądanego ciśnienia transmembranowego (TMP) membrany 26. [0073] Również, w pierwszej alternatywie, pompa na przewodach 40 nie jest niezbędna: pojedyncza pompa 101 jest wystarczająca dla przewodów 40 i linii tętniczej 11. [0074] W drugiej alternatywie, drugie działające środki do regulacji natężenia przepływu 102 płynu znajdują się na drugich przewodach 40 łączących pierwszy wylot 24 jednostki przetwarzającej 21 z pierwszym wlotem 2 wymiennika 1. [0075] Przewidziano również trzecie środki do regulacji natężenia przepływu 103 płynu działające na pierwszym przewodzie 12 łączącym drugi wylot 5 wymiennika 1 z jednym z wlotów 22, 23 jednostki przetwarzającej 21. [0076] Również czwarte działające środki do regulacji natężenia przepływu 104 płynu mogą być podłączone do linii do postdylucji 50. [0077] Piąte działające środki do regulacji natężenia przepływu płynu 105mogą być podłączone na linii do wyładowywania 30 zużytego płynu łączącej drugi wlot 25 jednostki przetwarzającej 21 z odpływem 31. [0078] W konfiguracji posiadającej co najmniej trzy środki do regulacji natężenia przepływu 101 na linii wlotowej, 102 na drugich przewodach 40 i 105 na linii wyładowczej 30, należy w szczególności kontrolować różne narzucone i kompatybilne natężenia przepływu. [0079] Szóste działające środki do regulacji natężenia przepływu płynu 106 mogą być podłączone do linii do predylucji 60. 7

9 [0080] Te środki do regulacji natężenia przepływu 101, 102, 103, 104 i 105 mogą być pompami lub zaworami. W szczególności środki do regulacji natężenia przepływu na linii wyładowczej 30 lub na linii 50 do postdylucji lub linii 60 do predylucji będą zaworami. [0081] W szczególnym sposobie realizacji, pierwsze źródło 51 płynu sterylnego do postdylucji jest kieszenią na płyn sterylny i pierwszy zbiornik 31 zużytego płynu połączony z linią do wyładowywania na wylocie z jednostki przetwarzającej jest kieszenią na zużyty płyn. Urządzenie zawiera pierwszą wagę 120 do pomiaru masy kieszeni na płyn sterylny 51 i drugą wagę 121 do pomiaru masy kieszeni na zużyty płyn 31. Alternatywnie, jedna waga 120, 121 może mierzyć całkowitą masę kieszeni na płyn sterylny 51 i kieszeni na zużyty płyn 31. [0082] W rezultacie, jednostka obliczeniowa i sterująca 130 będzie odbierała sygnały emitowane przez co najmniej jedną wagę 120, 121 i będzie sterowała środkami do regulacji natężenia przepływu płynu 101, 102, 103, 104, 105. [0083] Jednostka obliczeniowa i sterująca oblicza okresowo rzeczywiste natężenie przepływu lub parametr funkcyjny rzeczywistego natężenia przepływu na podstawie mas i interwałów czasu między każdymi dwoma pomiarami. Będzie ona porównywała rzeczywiste pomierzone natężenie przepływu z pożądanym natężeniem przepływu i będzie mogła kontrolować jeden lub większą liczbę środków do regulacji natężenia przepływu płynu (101, 102, 103, 104, 105). [0084] A zatem, ilości sterylnego płynu i zużytego płynu lub ich różnica mogą być znane i kontrolowane podczas leczenia. Znając wymienione masy, jednostka sterująca i kontrolna będzie mogła uzyskać pożądane ilości roztworu płynu sterylnego i zużytego płynu. Będzie można odpowiednio sterować równowagą wodną. [0085] Wcześniej opisane urządzenie można stosować do plazmaferezy. [0086] Pomimo iż nie stanowi on przedmiotu wynalazku, opisano również sposób pozaustrojowego przetwarzania krwi do zastosowania w urządzeniu do pozaustrojowego przetwarzania krwi zawierającego wymiennik 1, do którego podłączono linię wlotową 10 krwi i linię wylotową 11 krwi, oraz jednostkę przetwarzającą 21, przy czym sposób obejmuje następujące etapy: wysyłanie krwi linią wlotową 10 połączoną z pierwszym wlotem wymiennika 1, przeprowadzania pierwszej filtracji krwi za pośrednictwem wymiennika 1 z utworzeniem pierwszego filtratu wychodzącego drugim wylotem z wymiennika, przeprowadzenie co najmniej jednej drugiej filtracji pierwszego filtratu za pośrednictwem jednostki przetwarzającej 21 z wytworzeniem drugiego filtratu, ponowne wysyłanie drugiego filtratu wychodzącego pierwszym wylotem z jednostki przetwarzającej linią wlotową 10 w celu przeprowadzenia predylucji przetwarzanej krwi, wysyłanie krwi przez pierwszy wylot wymiennika w kierunku linii wyjściowej 11. [0087] W szczególności, sposób obejmuje drugą filtrację przeprowadzaną przez pół-przepuszczalną membranę 26 w jednostce przetwarzającej 21 podzielonej na pierwszą komorę 27 i drugą komorę 28, która z jednej strony daje na wyjściu drugi filtrat i z drugiej strony wysyła na wyjściu nieprzefiltrowany płyn w kierunku linii odpływowej 30. [0088] Inną cechą sposobu jest to, że pierwszą filtrację przeprowadza się przez pół-przepuszczalną membranę 6 dzielącą wymiennik 1 na pierwszą komorę 7 i drugą komorę 8. [0089] Inną cechą sposobu jest to, że membrana 26 jednostki przetwarzającej filtruje cząsteczki o masie cząsteczkowej mniejszej od masy cząsteczkowej cząsteczek filtrowanych przez membranę 16 wymiennika. [0090] Sposób obejmuje etap perfuzji sterylnego płynu do linii wylotowej 11 krwi wymiennika. 8

10 [0091] Sposób obejmuje etap perfuzji sterylnego płynu do linii wlotowej 10 krwi wymiennika. [0092] Sposób wykorzystuje membranę 16 wymiennika o punkcie odcięcia poniżej daltonów. [0093] Sposób wykorzystuje membranę 16 jednostki przetwarzającej o punkcie odcięcia poniżej daltonów. [0094] Przeprowadzone przetwarzanie jest plazmaferezą i jednostka przetwarzająca unieruchamia co najmniej jedną pewną określoną substancję. [0095] Według innej cechy wynalazku, membrana 16 wymiennika posiada punkt odcięcia zawarty między jednym milionem a pięcioma milionami daltonów. [0096] Według innej cechy wynalazku, membrana 16 jednostki przetwarzającej posiada punkt odcięcia poniżej daltonów. [0097] Przeprowadzono symulacje odnośnie filtrów o różnych punktach odcięcia. Figury 10 i 11 przedstawiają szacunkowe wyniki odnośnie klirensu w funkcji masy cząsteczkowej substancji rozpuszczonych dla dwóch konfiguracji urządzenia według wynalazku. Figura 10 przedstawia pierwszą konfigurację z wymiennikiem o punkcie odcięcia równym daltonów i jednostką przetwarzającą posiadającą wymiennik o punkcie odcięcia równym daltonów. Klirens (krzywa 1) dla cząsteczek wynoszących około daltonów jest bardzo dobra, podczas gdy klirens małych cząsteczek jest utrzymywany jako stały w stosunku do działającego urządzenia z pojedynczym filtrem (krzywa 2). [0098] Figura 11 przedstawia drugą konfigurację dla plazmoforezy z wymiennikiem o punkcie odcięcia równym daltonów i jednostką przetwarzającą posiadającą wymiennik o punkcie odcięcia równym daltonów. Klirens (krzywa 1 ) dla cząsteczek wynoszących około daltonów jest bardzo dobra, podczas gdy klirens średnich cząsteczek jest utrzymywany jako stały w stosunku do działającego urządzenia z pojedynczym filtrem (krzywa 2 ). [0099] Wynalazek zapewnia liczne zalety: pozwala on na: - trzy lub czterokrotną poprawę, w stosunku do standardowego długotrwałego leczenia, oczyszczania średnich cząsteczek (lub dużych dla plazmoforezy) bez zwiększania ilości płynu wymiany i bez zmiany standardowego oczyszczania małych cząsteczek (małych i średnich dla plazmoforezy), - dużo mniejsze zużycie płynu sterylnego, a zatem na dużo mniejsze koszty, - wystarczające eliminowanie cząsteczek o średnim rozmiarze, na zachowanie oligo-elementów i składników odżywczych, które są ponownie wstrzykiwane pacjentowi, - filtrację o dużych objętościach. [0100] W szczególności, w konfiguracji przedstawionej na figurze 5 występują liczne inne zalety. Niezbędna jest minimalna liczna środków do regulacji natężenia przepływu: pompa perystaltyczna 101 na linii tętniczej i pompa 103 na przewodach 40 pozwalająca na działanie urządzenia. [0101] Również pozycja środków do regulacji natężenia przepływu została uważnie przestudiowana: nie ma niezbędnej potrzeby, by pompa znajdowała się na przewodach 40, nawet jeśli można to uwzględnić, i środki do regulacji natężenia przepływu 103 nie muszą mieć dużej mocy. Pozwala to na długotrwałe działanie na intensywnej terapii z uniknięciem znacznego zatykania porów różnych membran. [0102] W końcu, można przewidzieć zastosowanie tego schematu działania do innego trybu leczenia pozaustrojowego krwi: plazmoforezy. Działania plazmoforezy osiąga maksimum gdy membrany zostaną starannie dobrane i wykorzystane. Zastrzeżenia patentowe 1. Urządzenie do pozaustrojowego przetwarzania krwi obejmujące: 9

11 - co najmniej jeden wymiennik (1) zawierający pół-przepuszczalną membranę (6) dzielącą wymieniony wymiennik na pierwszą komorę (7) i drugą komorę (8), co najmniej jeden pierwszy wlot (2) dla przetwarzanej krwi połączony płynowo z pierwszą komorą (7) wymiennika (1), pierwszy wylot (4) płynu połączony płynowo z pierwszą komorą (7) wymiennika (1) i drugi wylot (5) płynu połączony płynowo z drugą komorą (8) wymiennika (1), - linię wlotową (10) przetwarzanej krwi połączoną z pierwszym wlotem (2) wymiennika (1), - linię wylotową (11) krwi połączoną z pierwszym wylotem (4) wymiennika (1), - co najmniej jedną jednostkę przetwarzającą (21) zawierającą pół-przepuszczalną membranę (26) dzielącą wymienioną jednostkę przetwarzającą (21) na pierwszą komorę (27) i drugą komorę (28) i co najmniej jeden pierwszy wlot (22) płynu połączony płynowo z drugą komorą (28) jednostki przetwarzającej (21) i co najmniej jeden pierwszy wylot (24) płynu połączony płynowo z pierwszą komorą (27) jednostki przetwarzającej (21), - drugi wylot (5) wymiennika (1) połączony płynowo z pierwszym wlotem (22) jednostki przetwarzającej (21), - pierwszy wylot (24) jednostki przetwarzającej (21) połączony płynowo z linią wlotową (10), znamienne tym, że: - jednostka przetwarzająca (21) zawiera drugi wylot płynu (25) połączony płynowo z drugą komorą (28) jednostki przetwarzającej (21), - drugi wylot (25) jednostki przetwarzającej (21) jest połączony płynowo z pierwszą linią wyładowczą (30) zużytego płynu, przy czym wymieniona pierwsza linia wyładowcza (30) może łączyć drugi wylot (25) jednostki przetwarzającej (21) z odpływem lub pierwszym zbiornikiem na zużyty płyn (31). 2. Urządzenie według wcześniejszego zastrzeżenia znamienne tym, że linia wlotowa (10) krwi połączona z pierwszym wlotem (2) wymiennika (1), linia wylotowa (11) krwi połączona z pierwszym wylotem (4) wymiennika i pierwsza komora (7) wymiennika stanowią część pozaustrojowego obiegu do przetwarzania krwi. 3. Urządzenie według zastrzeżenia 1 albo 2, w którym pierwsze przewody (12) są podłączone między drugim wylotem (5) wymiennika (1) a pierwszą jednostką przetwarzającą (21) w celu przeprowadzenia połączenia płynowego. 4. Urządzenie według wcześniejszych zastrzeżeń, w którym drugie przewody (40) są podłączone między pierwszym wylotem (24) jednostki przetwarzającej (21) a pierwszym wlotem (2) wymiennika (1) w celu przeprowadzenia połączenia płynowego. 5. Urządzenie według któregokolwiek z wcześniejszych zastrzeżeń, znamienne tym, że wymiennik (1) zawiera drugi wlot (3) połączony płynowo ze swoją drugą komorą (8) i połączony płynowo z pierwszym źródłem płynu do dializy (9), przy czym krew i płyn do dializy krążą w każdej z dwóch komór wymiennika w przeciwnym kierunku. 6. Urządzenie według któregokolwiek z wcześniejszych zastrzeżeń, znamienne tym, że przepuszczalność dla cząsteczek membrany (6) wymiennika (1) jest większa od przepuszczalności dla cząsteczek membrany (26) jednostki przetwarzającej (21) co najmniej powyżej pewnej masy cząsteczkowej. 7. Urządzenie według któregokolwiek z wcześniejszych zastrzeżeń, znamienne tym, że membrana (6) wymiennika (16) jest membraną o dużym przepływie i membrana (26) jednostki przetwarzającej (21) jest membraną o małym przepływie. 10

12 8. Urządzenie według któregokolwiek z zastrzeżeń od 6 do 7, znamienne tym, że stosunek punktu odcięcia pierwszej membrany (6) do punktu odcięcia drugiej membrany (26) jest mniejszy lub równy Urządzenie według któregokolwiek z zastrzeżeń od 6 do 8, znamienne tym, że różnica punktu odcięcia między pierwszą membraną a drugą membraną zawiera się między daltonów a daltonów. 10. Urządzenie według któregokolwiek z zastrzeżeń od 6 do 9, znamienne tym, że punkt odcięcia pierwszej membrany jest mniejszy lub równy daltonów. 11. Urządzenie według któregokolwiek z zastrzeżeń od 6 do 10, znamienne tym, że punkt odcięcia drugiej membrany jest mniejszy lub równy daltonów. 12. Urządzenie według któregokolwiek z wcześniejszych zastrzeżeń, znamienne tym, że linia do postdylucji (50) podłączona jest do linii wylotowej (11) i jest połączona z pierwszym źródłem sterylnego płynu (51). 13. Urządzenie według któregokolwiek z wcześniejszych zastrzeżeń, znamienne tym, że zawiera linię do predylucji (60) połączoną płynowo z linią wlotową (10) i połączoną z drugim źródłem sterylnego płynu (61). 14. Urządzenie według jednego z zastrzeżeń od 1 do 13, znamienne tym, że linia do predylucji (60) jest podłączona bezpośrednio do drugich przewodów (40). 15. Urządzenie według jednego z zastrzeżeń od 1 do 13, znamienne tym, że linia do predylucji (60) jest podłączona bezpośrednio do linii wlotowej (10). 16. Urządzenie według któregokolwiek z zastrzeżeń od 1 do 8 albo od 12 do 15, znamienne tym, że wymiennik jest filtrem plazmowym. 17. Urządzenie według zastrzeżenia 16, znamienne tym, że filtr plazmowy posiada punkt odcięcia zawarty między milionem a pięcioma milionami daltonów. 18. Urządzenie według zastrzeżenia 16 albo 17, znamienne tym, że jednostka przetwarzająca zawiera pół-przepuszczalną membranę (26) o punkcie odcięcia mniejszym lub równym daltonów. 19. Urządzenie według jednego z zastrzeżeń od 16 do 18, znamienne tym, że jednostka przetwarzająca (21) zawiera pół-przepuszczalną membranę (26) posiadającą taki punkt odcięcia, że zasadniczo wszystkie cząsteczki albuminy przechodzą przez wymienioną membranę. 20. Urządzenie według jednego z zastrzeżeń od 16 do 19, znamienne tym, że zawiera środki do przereagowywania co najmniej niektórych cząsteczek (70) działające w pierwszym przewodzie (12) zapewniającym połączenie płynowe między drugim wylotem (5) wymiennika (1) a pierwszym wlotem (22) jednostki przetwarzającej (21). 21. Urządzenie według któregokolwiek z wcześniejszych zastrzeżeń zawierające co najmniej: - jeden dodatkowy wymiennik (81) posiadający membranę (86) dzielącą go na pierwszą komorę (87) połączoną płynowo z pierwszym wlotem (82) i pierwszym wylotem (84) i drugą komorę (88) połączoną płynowo z co najmniej jednym drugim wylotem (85) i której punkt odcięcia jest mniejszy od punktów odcięcia membran (6, 26) wymiennika i jednostki przetwarzającej, - pierwszy wlot (82) dodatkowego wymiennika (81) połączony płynowo z drugim wylotem (24) jednostki przetwarzającej (21), - jeden z dwóch wylotów (84, 85) dodatkowego wymiennika (81) połączony płynowo z pierwszym wlotem (2) wymiennika (1). 11

13 22. Urządzenie według zastrzeżenia 21, znamienne tym, że dodatkowy wymiennik (81) posiada drugi wlot (83) połączony płynowo z drugą komorą (88) dodatkowego wymiennika (81) i połączony płynowo z trzecim źródłem płynu do dializy (89), - pierwszy wylot (84) dodatkowego wymiennika (81) połączony płynowo z pierwszym wlotem (82) wymiennika (1), - drugi wylot (85) dodatkowego wymiennika (81) połączony płynowo z odpływem (91) za pomocą drugiej linii do wyładowywania zużytego płynu (90). 23. Urządzenie według któregokolwiek z wcześniejszych zastrzeżeń, znamienne tym, że zawiera pierwsze środki do regulacji natężenia przepływu (101) płynu działające na linii wlotowej (10) połączonej z pierwszym wlotem (2) wymiennika (1). 24. Urządzenie według zastrzeżenia 23, znamienne tym, że pierwsze środki do regulacji natężenia przepływu (101) płynu działające na linii wlotowej (10) znajdują się dokładnie między pierwszym wlotem (2) wymiennika (1) a punktem odgałęzienia (110) łączącym linie wlotową z przewodami (40). 25. Urządzenie według zastrzeżenia 23, znamienne tym, że pierwsze środki do regulacji natężenia przepływu (101) płynu działające na linii wlotowej (10) znajdują się powyżej punktu rozgałęzienia (110) łączącego linię wlotową (10) z drugimi przewodami (40) i drugie działające środki do regulacji natężenia przepływu (102) płynu znajdują się na drugich przewodach (40) łączących pierwszy wylot (24) jednostki przetwarzającej (21) z pierwszym wlotem (2) wymiennika (1). 26. Urządzenie według któregokolwiek z zastrzeżeń od 23 do 25, znamienne tym, że zawiera trzecie środki do regulacji natężenia przepływu (103) płynu działające na przewodzie (12) łączącym drugi wylot (5) wymiennika (1) z jednym z dwóch wlotów (22, 23) jednostki przetwarzającej (21). 27. Urządzenie według któregokolwiek z zastrzeżeń od 23 do 26, znamienne tym, że zawiera czwarte środki do regulacji natężenia przepływu (104) płynu działające na linii do postdylucji (50). 28. Urządzenie według któregokolwiek z zastrzeżeń od 23 do 27, znamienne tym, że zawiera piąte środki do regulacji natężenia przepływu płynu (105) działające na linii do wyładowywania (30) zużytego płynu łączącej drugi wlot (25) jednostki przetwarzającej (21) z odpływem (31). 29. Urządzenie według któregokolwiek z zastrzeżeń od 23 do 28, znamienne tym, że zawiera szóste środki do regulacji natężenia przepływu płynu (106) działające na linii do predylucji (60). 30. Urządzenie według któregokolwiek z zastrzeżeń od 27 do 29, znamienne tym, że pierwsze źródło (51) płynu sterylnego do postdylucji jest kieszenią na płyn sterylny i tym, że pierwszy zbiornik (31) zużytego płynu połączony z linią do wyładowywania na wylocie z jednostki przetwarzającej jest kieszenią na zużyty płyn. 31. Urządzenie według zastrzeżenia 30, znamienne tym, że zawiera pierwszą wagę (120) do pomiaru masy kieszeni na płyn sterylny (51) i drugą wagę (121) do pomiaru masy kieszeni na zużyty płyn (31). 32. Urządzenie według zastrzeżenia 30, znamienne tym, że zawiera jedną wagę (120, 121) do pomiaru całkowitej masy kieszeni na płyn sterylny (51) i kieszeni na zużyty płyn (31). 33. Urządzenie według zastrzeżenia 31 albo 32, znamienne tym, że zawiera jednostkę obliczeniową i sterującą (130) do odbierania sygnałów emitowanych przez co najmniej jedną wagę (120, 121) i do sterowania środkami do regulacji natężenia przepływu płynu (101, 102, 103, 104, 105). 12

14 Zasada reiniekcji w postdylucji Zasada reiniekcji w postdylucji 13

15 Jednostka przetwarzania 14

16 15 EP

17 FIG. 7 Jednostka przetwarzania w trybie dializy 16

18 17 EP

19 18 EP

20 Klirens (ml/min.) Klirens (ml/min.) 19

21 ODNOŚNIKI CYTOWANE W OPISIE EP Poniższa lista odnośników cytowanych przez zgłaszającego ma na celu wyłącznie pomoc dla czytającego i nie stanowi części dokumentu patentu europejskiego. Pomimo, że dołożono największej staranności przy jej tworzeniu, nie można wykluczyć błędów lub przeoczeń i EUP nie ponosi żadnej odpowiedzialności w tym względzie. Dokumenty patentowe cytowane w opisie WO A [0006] [0007] US B [0024] [0037] 20